Studie over
mestproblematiek
Snelle uitvoering
en goede klankkleur
Eerste prijs voor ras-muzikanten
De macht van markten
ZEELAND
IN DE PEN
Volle zaal voor Capritholen
Donderdag 14 november 1985
De problemen rond de enorme overschotten aan dierlijke
mest in Nederland staan al lange tijd in de belangstelling. In
Zeeland is er (nog) geen sprake van een probleem, omdat er
naar verhouding weinig mest wordt geproduceerd.
COMMISSIES
Behoefte aan mest
Milieu
Subsidie SUchiing Theater Orgel
IN BEROEP
Ruimtelijke orde
ning
Orgelconcert Wilfried Promnitz
Knap
PAK EVEN UW
ZAKBOEKJE
Fijnzinnig
Musiceervreugde
ABDIJ
Markten zijn, in de oorspronke
lijke betekenis van het woord,
plaatsen waar kopers en verko
pers van goederen en diensten
elkaar treffen om zaken te doen.
De geschiedenis van de markt
als concrete ontmoetingsplaats
van vraag en aanbod van pro-
dukten, waar handel wordt ge
dreven en de prijs van goederen
bepaald wordt, gaat terug tot de
Middeleeuwen.
Leo Noordegraaf geeft in de "At
las van de Nederlandse marktste
den', recent verschenen bij de
uitgeverijen Het Spectrum en
Sijthof, uitgebreide informatie
over het ontstaan van markten.
Uit zijn beschrijving komt duide
lijk naar voren hoe belangrijk
markten waren en zijn voor de
economie van een stad en als cul
tureel en stedebouwkundig feno
meen. In de atlas, fraai uitgevoerd
met mooie plattegronden uit de
beroemde atlas van Blaeu, wor
den vijfendertig traditionele
marktsteden behandeld. De se
lectie is voor Zeeland niet erg ge
lukkig uitgevallen omdat behalve
Zierikzee de drie Walcherse ste
den Middelburg, Vlissingen en
Veere gekozen zijn. Aan de ande
re eilanden die van oudsher elk
hun eigen centrumplaats hadden
wordt geen aandacht besteed.
Opvallend verschil met de tegen
woordige weekmarkten is dat
verschillende produkten vroeger
op aparte pleinen en straten ver
handeld werden Hoe groter de
stad des te verder deze speciali
satie doorgevoerd werd. Middel
burgse straatnamen als Markt,
Vlasmarkt, Pottenmarkt, Vis
markt, Varkensmarkt, Groen
markt, Balans en Haringplaats
herinneren aan de vroegere
marktfunctie van deze straten.
Steden hadden in de Midde
leeuwen een sterke machtspo
sitie ten opzichte van het om
ringende platteland. Als voor
beeld van economische over
heersing noemt Noordegraaf de
paardenhandel op Schouwen-
Duiveland in de 17e eeuw. Er
mochten op deze eilanden al
leen hengsten voor het dekken
IEUWS
van merries gebruikt worden
die in Zierikzee verhandeld wa
ren en door het stadsbestuur
geïnspecteerd waren.
Middelburg, het belangrijkste
markt en verzorgingscentrum
voor Walcheren, slaagde er in
steeds meer dorpen binnén haar
bestuurlijke, juridische en econo
mische invloedssfeer te brengen.
In 1358 kwam Brigdamme als
eerste ambachtsheerlijkheid in
stedelijke handen. Poppekerke,
aangekocht in 1 654, was de hek-
kesluiter. Als marktplaats voor de
landbouwprodukten van het ei
land was de machtspositie van
Middelburg niet door Vlissingen
of Veere te evenaren. Daarnaast
probeerde Middelburg ook op het
gebied van de internationale han
del alles naar zich toe te trekken
en zoveel mogelijk concurrentie
uit te schakelen. Het stadsbestuur
wist bijvoorbeeld van keizer Karei
V in 1545 een privilege af te
dwingen waarin het maken van
havens, kaden of opslagplaatsen
van Arnemuiden tot aan Vlissin
gen werd verbonden. Op die ma
nier verhinderde men dat Arne
muiden zich tot een zelfstandige
haven ontwikkelde en werd have
nuitbreiding in Vlissingen voor
komen.
Omtrent de afloop van de
machtsstrijd tussen de Wal
cherse steden trekt Noorde
graaf de volgende conclusie:
Hoewel de politieke en juridi
sche basis om de dorpen te do
mineren verdwenen is en de
andere steden niets meer in de
weg kan worden gelegd, blijft
Middelburg in verschillende op
zichten toonaangevend. Vlis
singen overtreft nu qua inwo
nertal en economisch belang de
Arnestad, maar als cultureel en
bestuurlijk centrum voor de he
le provincie heeft Middelburg
een belangrijke positie gehou
den*.
In samenwerking met vooral
deskundigen op landbouwge
bied, planologen en milieudes
kundigen is er een notitie ge
maakt over de mestoverschot
ten in Nederland en de moge
lijke gevolgen voor de provincie
Zeeland.
Deze notitie zal worden bespro
ken in de statencommissies mi
lieuhygiëne, economische za
ken en ruimtelijke ordening. Op
dit moment is er in Zeeland
geen sprake van grote proble
men zoals in Noord-Brabant en
Limburg, waar men eigenlijk
niet goed weet waar men met
de mest heen moet. Deze mest
is afkomstig uit de intensieve
veehouderij (bio-industrie).
Zeeland is voornamelijk een ak
kerbouwgebied.
Vanuit landbouwkundig oogpunt
kan het gebruik van deze mest wel
interessant zijn. Het lijkt daarom
niet uitgesloten dat er in de toe
komst in Zeeland mestdepots zul
len worden ingericht van waaruit
Op maandag 18 november,
10.00 uur, vergadert de com
missie welzijn. Op de agenda
staan o.a. de volgende punten:
verhoging begrotingspost onder
steuning kunstzinnige vorming
1 985; subsidies aan de Zeeuwse
Theater Orgel Stichting, Stichting
Nieuwe Muziek Zeeland, Stich
ting Monumentenwacht, Huma-
nitas en de Telefonische Hulp
dienst; rijksbijdrage kunstuitin
gen Zeeland, 1983: overzicht
subsidiëring activiteiten en afge
wezen subsidieverzoeken op
grond deelprogramma's educa
tief sociaal cultureel werk 1 984
en kunst en cultuurbehoud 1 984
Om 13.30 uur die dag (18-11)
vergadert de statencommissie
voor waterstaat en verkeer.
Aan de orde komen o.a. het ver
lenen van machtiging voor ver
koop van veerboten, kosten glad-
heidsbestrijding winter
1984/1985, wijziging verorde
ning kwaliteitsbeheer oppervlak
tewateren Zeeland en de ruilver
kaveling Yerseke Moer.
Als laatste die dag (18-11) ver
gadert om 1 6.00 uur de staten
commissie voor economische
zaken.
Agendapunten zijn o.a provin
ciale landbouwnóta, notitie mest
problematiek (zie hoofdartikel) en
bijdrage uit het fonds bijzondere
voorzieningen voor de verbin
dingsweg Nieuwe Vlissingse-
weg Koudekerkseweg
Op 20 november, 10.00 uur,
vergadert de provinciale plano
logische commissie in het ge
bouw van de planologische
dienst. Groenmarkt 13 in Mid
delburg.
Gesproken zal worden over de
provinciale landbouwnota en het
ontwerp streekplan Midden-Zee
land voor de vestiging van kern
centrales.
Ook op 20 november, 14.00
uur, vergadert de Provinciale
Onderwijs Raad in het staten
zaalcomplex, Abdij 11
De belangrijkste agendapunten
zijn: jaarverslag 1984, de vraag
naar en het aanbod van leer
krachten in het basisonderwijs en
de concept-wet planning voortge
zet onderwijs (reactie afdeling
voortgezet onderwijs).
De commissie bestuurszaken
komt op 22 november bijeen om
9.30 uur.
Aan de orde komen o.a. begroting
1986 van de PZEM; voorberei
dingskrediet voor uitbreiding ker
nenergievermogen; beheer kou-
dekerkse Inlaag: voortzetting
subsidiëring Stichting Het
Zeeuwse Landschap voor 1986
tot en met 1 989; éénmalig subsi
die aan Stichting Het Zeeuwse
Landschap en bijdragen aan
Vrouwenvakschool Zeeland; en
Zeeuws-Vlaamse Ijzergieterij en
Metaalgieterij en de uitwerking
van het provinciaal beleidsplan
recreatie en toerisme, verder ko
men de agendapunten aan de or
de, genoemd bij de agenda van
de commissie welzijn, 1 8 novem
ber.
Alle vergaderingen zijn open
baar. Met uitzondering van de
Planologische commissie en de
Provinciale Onderwijs Raad be
gint elke vergadering met een
half uur spreekrecht voor het
publiek. Ze worden gehouden in
het provinciehuis. Sint Pieter
straat 42 in Middelburg.
de mest kan worden gedistri
bueerd. Er staat een Meststoffen
wet op stapel die de "handel in
mest'' zal gaan regelen.
Natuurlijk zijn er ook andere
voorschriften die betrekking heb
ben op de mestproblematiek: de
(toekomstige) wet Bodembe
scherming, planologische voor
schriften, de Hinderwet en andere
milieuvoorschriften.
-,Pe totale oppervlakte aan bouw
land in Zeeland is ruim 100.000
ha. De totale Zeeuwse veestapel
produceert mest voor ongeveer
15.000 ha. Rekening houdend
met de geteelde gewassen, de
"behoefte'' van de grond etc. is
uitgerekend dat er maximaal
36.500 ha in aanmerking komt
om te worden bemest, via aan
voer van buiten de provincie.
Omgerekend naar hoeveelheid,
betekent dit een "import" aan
mest van jaarlijks rond 500.000
ton. Op dit moment wordt naar
schatting 15.000 kubieke me
ter ingevoerd.
In de notitie wordt er overigens
op gewezen dat het voor de
landbouwers ook een kwestie is
van financieel afwegen: er moet
betaald worden voor de mest.
Overbemesting zal alleen al om
deze reden niet zo gauw plaats
vinden.
Via bemesting met dierlijke mest
komen stoffen in het milieu als
stikstof, fosfaten, koper,
cadmium en zink. Bij het uitrijden
van de mest komt bovendien am
moniak vrij, een stof die plaatse
lijk een bijdrage kan leveren aan
de verzuring van het milieu. Van
zelfsprekend kan er ook stanko
verlast ontstaan. Ook op rijksni
veau hebben deze problemen de
volle aandacht: "de vermesting
van het milieu" is een van de
hoofdthema's in het beleid van
minister Winsemius. Volgens een
van de conclusies van de notitie
Gedeputeerde Staten stellen Pro
vinciale Staten voor een extra
eenmalig subsidie te verlenen van
12.500,— aan de Zeeuwse
Theater Orgel Stichting te Mid
delburg.
Het bedrag is bedoeld om de
Stichting de gelegenheid te geven
hun schulden te betalen.
In de eerste instantie hebben GS
het verzoek afgewezen omdat zij
van mening zijn dat de Stichting
van voornamelijk plaatselijk be
lang is. De statencommissie voor
welzijn heeft GS unaniem ver
zocht hun standpunt in herover
weging te nemen. Omdat deze
schulden met name voortkomen
uit de aanloopkosten van de
Stichting en de aanschaf- en in-
bouwkosten van het theaterorgel
hebben GS besloten het verzoek
aan de Staten voor te leggen
Al eerder hebben PS een eenma
lig subsidie van 40.000 ver
leend in deze kosten. Gezien de
aard van de schulden zijn GS van
mening dat ook deze keer de
Stichting in aanmerking kan ko
men voor een extra eenmalig
subsidie. Zij kan dan pas, volgens
GS, goed van start gaan met de
organisatie van haar activiteiten.
Inmiddels heeft de gemeente
Middelburg ook een extra subsi
die van 1 1.000,verleend, en
zal worden verzocht dit bedrag te
verhogen tot eveneens
12.500,-.
De staten nemen in hun vergade
ring van 13 december hierover
hun beslissing.
De derde kamer uit Gedeputeerde
Staten behandelt op dinsdag 1 9
november, 10.00 uur een beroep
van een inwoonster uit Seroos-
kerke (S) tegen een beslissing van
de gemeente Westerschouwen
geen vervoerskosten voor school
bezoek van haar kind te betalen.
De Arob-commissie uit GS heeft
op 1 9 november twee hoorzittin
gen. De eerste begint om 10.30
uur en heeft als onderwerp een
bezwaarschrift van de Geweste
lijke Raad voor Zeeland van het
Landbouwschap in Goes, tegen
het verlenen van verklaringen van
geen bezwaar door^gs (gevraagd
door b en w van Borssele) voor de
bouw van een tweede bedrijfswo-
moet in Zeeland vooral worden
gelet op de hoeveelheid stikstof
die in het water terecht komt. Er
kan namelijk overbemesting ont
staan (eutrofiëring of "algen-
bloei" genaamd) Waardoor het
water als het ware bederft.
Als het zou komen tot de oprich
ting van mestdepots dan moet
vanuit de ruimtelijke ordening
met vier zaken rekening worden
gehouden:
0 regionale spreiding;
0 voldoende afstand tot woon
omgeving, recreatieterrei
nen, natuurgebieden en
andere kwetsbare gebieden;
0 landschappelijk en verkeers
kundig verantwoorde inpas
sing,
0 goede planologische vesti-
gingsvoorschriften.
ning aan de Kaaiweg te Borssele
voor de heer J. Schikker. De
tweede hoorzitting begint om
1 0.50 uur. De heer J. Glerum uit
Vlissingen maakt bezwaar tegen
de bouw van een bungalow aan
de Mozartlaan in Vlissingen. GS
hebben hiervoor verklaringen van
geen bezwaar aan de gemeente
Vlissingen gegeven.
De eerste kamer uit GS behandelt
die dag (19-11), 11.30 uur, een
verzoek om vernietiging, inge
diend door de heer J.P. Coppens
uit Hengstdijk. De heer Coppens
- maakt bezwaar tegen het besluit
van het dagelijks bestuur van het
waterschap Hulster Ambacht over
het verwijderen van beplanting
langs een waterloop in de ge
meente Hontenisse.
De tweede kamer uit GS houdt die
dag (19-1 1) driemaal zitting om
beroepschriften tegen gemeente
lijke beslissingen over bijstands
zaken te behandelen. Beslissin
gen van de colleges van b en w
van Oostburg, Terneuzen en Mid
delburg worden aangevochten.
De zittingen beginnen om 1 0.20,
10.40 en 11.00 uur.
Alle zittingen zijn openbaar en
worden gehouden in het pro
vinciehuis, Sint Pieterstraat 42
in Middelburg.
Abdijnieuws is de
informatierubriek van de
provinèie Zeeland.
Redactie:
bureau voorlichting.
Sint Pieterstraat 42,
4331 EW Middelburg,
telefoon 01180-31392
of 31402
Het moet voor mevr. Lanooy en
dhr. v. Kempen organisatoren van
het orgelconcert op 2 november in
de Geref. Kerk te Tholen een wat
tegenvallend resultaat geweest
zijn, dat het concert door nog geen
50 mensen werd bezocht.
Wilfried Promniz geboren in 1952
te Dresden bezocht in zijn ge
boorteplaats het conservatorium,
waar hij orgel, piano, cello en di
rectie studeerde. Privé volgde hij
nog zanglessen. In 1975 richtte hij
het vocaal ensemble de "Dresdner
Vokalisten", dat eerder dit jaar op
Tholen concerteerde in samen
werking met het Smalstads Man
nenkoor. Wilfried Promnitz stu
deerde bij de bekende Duitse or
ganist Harald Vogel speciaal oude
speeltechniek. Zijn bijzondere in
teresse gaat uit naar muziek, ge
componeerd tussen 1600 en 1800,
volgens de informatie op het pro
gramma.
Hij opende het concert met Fan
tasia "Komm Heiliger Geist" van
J.S.Bach. De tweede componist
op het programma was J.G. Al-
brechtsberger (1739-1809). Prom
nitz speelde van deze componist
een fuga over het thema
"B.A.C.H.", overigens een goede
uitvoering van dit stuk, wat mu
ziektheoretisch bijzonder knap in
elkaar zit. Albrechtsberger een
misschien wat onbekend compo
nist, was iemand die het contra
punt (leer van het polyfone mu-
ziekschrijven) feilloos beheerste
en deze kennis overbracht op zijn
leerlingen, onder wie Ludwig van
Beethoven. Een koraalvoorspel
van J.S. Bach ontbrak natuurlijk
niet op het programma: uitge
voerd werd "Wachet auf, ruft uns
die Stimme". Een goed gekozen
registratie, maar wel een snelle
uitvoering met veel versieringen.
Een voorbeeld voor Bach is onge
twijfeld Joh. Pachelbel geweest,
die de leermeester was van Jo-
hann Christoph Bach, broer van
de "grote" Bach. Van Pachelbel
(1653-1706) speelde Promnitz.
"Ricercare" in C; hij vervolgde
met Praludium, een stuk zonder
pedaal, werd gekenmerkt door
een snelle uitvoering. De Fuga
werd "helder" uitgevoerd. Een
compliment voor de organist,
maar zeker ook voor het instru
ment. Het heeft een goede klank
kleur wat vooral ook bij de Suite
in F-dur van G.F. Handel tot ui
ting kwam. Wel is het geklepper
van de pedalen storend bij vlugge
passages. Van de Italiaanse com
ponist Frescobaldi (1583-1643),
die organist was van de St. Pieter
in Rome en veel roem genoot door
zijn virtuositeit, speelde de orga
nist Toccata in A-Moll (De over
levering wil dat het eerste concert
van Frescobaldi 30.000 bezoekers
trok!).
Wilfried Promnitz besloot zijn
concert met de Dorische toccata
van JS Bach, wat op dit instru
ment ook weer prima tot zijn recht
kwam. Het concert is misschien
een aanzet om ook andere kleine
orgels op ons eiland eens beschik
baar te stellen voor eer, concert.
Het Smalstads mannenkoor heeft
op het nederlands festival een eer
ste prijs gewonnen met 378 pun
ten, terwijl er minimaal 336 p. no
dig waren. In de totaalstand werd
het koor derde van de 75 deelne
mers.
Het nederlands koorfestival is za
terdag in de Doelen te Rotterdam
gehouden. Uit alle delen van het
land namen 75 koren gedurende
vier zaterdagen aan dit concours
deel. Het Smalstads mannenkoor
kwam uit in de afdeling mannen
koor A-kroon. Het verplicht werk
was Sonnet van B. Bartelink, de
vrije werken waren 'Der Abend-
himmel' van A. Bruckner en 'Ho-
die Christus' van Palestrina. Voor
het verplicht wérk werden 191
punten veroverd, voor de vrije
werken 186.7 p. De juryleden wa
ren Reinier Wakelkamp. Klaziene
van der Vinne en Nico Schrama.
THOLEN
14 nov. Ronald Brautigam. 20 u.
in Stadhuishal
15, 22 en 29 nov. ANIB-soosda-
gen, 14-17 u. Meulvliet
16 nov. Natuurvrienden, excursie
naar Stavenisse 14.30 u.
18 nov. Clubavond aquariumver.
Labeo, Meulvliet
19 nov. Bijeenkomst van mensen
die hand- en spandiensten willen
verrichten op vrijwillige basis,
REC-gebotlw Molenvlietsedijk,
9.30 u.
23 nov. Peter Faber met muzikant
Rob Boonzajer in "De wilde
vaart" 20 u. Meulvliet
23 nov. Puzzeloriëntatierit MAC
21 nov. Bijeenkomst Plattel.vrou-
wen
30 nov. Postduivententoonstel-
ling, 16-22 u. Hof van Holland
OUD VOSSEMEER
16 nov. Jaarconcert Smalstads
Mannenkoor N.H. Kerk 20 u.
20 nov. Bingo-middag Vrouwen
bond 14.30 u.
22 nov. Muziekuitvoering O.V.M.
De Vossenkuil
23 nov. Concert Polyhymnia en
lchtus, 20 u. N.H.Kerk
SINT MAARTENSDIJK
14 nov. Plattel.vrouwen, bijeen
komst over waterproject
De loftuigingen waren niet mis:
"U bent ras-muzikanten. Profi
ciat, mijn bewondering, schreef
Wakelkamp in het juryrapport.
Hij had toch nog wat adviezen:
wees niet bang om de kern van de
stem te gebruiken, anders wordt
de klank wat benauwd en kaal bij
het werk van Bartelink. Over het
vrije werk van Brucker was Wa
kelkamp weer enthousiast: mooi,
wondermooi. Wat herstelt u snel
kleine intonatierimpels. Alle on
derdelen scoorden een negen, be
halve nuancering bij het verplicht
werk (8) en zuiverheid van de vrije
werken (eveneens een 8). "Hoe zal
ik dit verwoorden?", vroeg van
der Vinne zich af. "Ik heb onge
looflijk veel waardering voor deze
fijnzinnige mannenkoorzang./
Fraai gezongen, ook in de colora-
16 nov. Open dag Burg. Bouwen-
seschool, 13.45-18 u.
22 en 23 nov. Duivententoonstel-
ling/Sinterklaasfeest/Bazar, P.V.
De Zwaluw, Haestinge, vr vanaf
19 u. en za vanaf 14 u.
26 nov. Plattel.vrouwen, speculaas
bakken om 19.30 u. in De Oester
schelp, Tholen, opgave tot 18 nov.
27 nov. Plattel.vrouwen, mevr.
Hoogedeure geeft ideetjes om de
kerstsfeer thuis te verhogen, 9.30
u.
SCHERPENISSE
14 nov. Jaarverg. Herv. Vr. Groep,
14 u. H.Huis
16 nov. Dansen voor paren
H.Huis
Vindt u dat u teveel
belasting betaalt?
Sluit dan een
Belasting-aftrekpolis.
Max. aftrekbaar:
16.305.-
Bel voor informatie:
w.q. donken
Kerkstraat 14
4694 BX Scherpenisse
Telefoon 01666-29 79
assurantiebezorger
hypotheekadviseur
Advertentie I.M.
turen, goed gearticuleerd, kortom
ik wil u hiervoor bedanken",
schreef dit jurylid bij het ver
plichte werk. Ze gaf allemaal ne
gens en zelfs een tien voor totaal
opvatting.
Van der Vinne noemde het merk
waardig, dat de toonvorming bij
'Der Abendhimmel' zo geheel
anders was, minder direct en dus
wat ingehouden. Met name de
tweede tenor viel een beetje bui
ten de samenklank. 'Hodi Chris
tus' noemde ze weer zeer, zeer
fraai. "Misschien de opmaten wat
lichter." Ook bij de vrije werken
was er voor totaalopvatting een
tien, maar ook drie achten: voor
uitspraak, klankgehalte en nuan
cering. Ook Schrama had genoten
van het verplicht werk: "Prachtig.
Soms zou ik wensen dat de achtste
POORTVLIET
19 en 26 nov. Cursus "Boerin zijn
in streek en maatschappij", 13.30
u. Tolrust
23 nov. Rolleravond in Tolrust
15 nov. Jeugdquiz V.V.N. 20 u. t'
Ouwe Raed'uus
BERGEN OP ZOOM
14 nov. Blijspel: "Veel succes me
vrouw", 20.15 u. De Stoelemat
17 nov. t/m 15 dec. Expositie Alda
Vos met olieverven, aqéarellen,
pastels en tekeningen, Markie
zenhof
21 nov. Toneelstuk "Kinderen
van een mindere God", met Josi-
ne van Dalsum, 20.15 u. De Stoe
lemat -
film film film
ROXY 1: Het jaar van de draak -
12 jr. dag. 20 u. vr en za 19 en
21.30 u. zo 14, 16.30, 19en21.30u.
ROXY 2; Misdagd uit hartstocht -
16 jr. dag. 20 u. vr en za 19 en
21.30 u. zo 14, 16.30, 19 en 21.30 u.
CINEMACTUEEL 1: Een te gek
ke nacht - 12 jr. dag. 20 u. vr en za
19 en 21.30 u. zo 14. 16.30, 19 en
21.30 u.
CINEMACTUEEL 2: Porky's
wraak - 16 jr. dag. 20 u. vr en za 19
en 21.30 u. zo 14, 16.30, 19 en
21.30 u.
CINEMACTUEEL 3: Madonna -
a.l. dag. 20 u. vr en za 19 en 21.30
u. zo 14, 16.30, 19 en 21.30 u.
noten iets meer legato gezongen
zouden worden. Soms lijkt de
koorklank iets onevenwichtig te
worden: tenoren iets zwakker of
liever: ingehouden. Toch compli
menten voor deze musiceervreug
de." Ook hij gaf een tien voor to
taalopvatting en zuiverheid, rit
miek, uitspraak, klankgehalte,
nuancering en samenzang alle
maal een negen. Bij de vrije wer
ken was dat ook voor totaalop
vatting het geval. "Prachtige keu
ze, mooie muziek. Palestrina was
mooi gedaan, maar het mag uit
bundiger, want 't is tenslotte een
vrolijk stuk. Bruckner was schit
terend. U weet de juiste toon te
zetten. Ga zo door", aldus jurylid
Schrama over het Smalstads
mannenkoor uit St. Maartensdijk
o.l.v. J. Wesdorp.
Zaterdagavond zijn de rasmuzi
kanten te beluisteren in de N;H.
Ruim 300 bezoekers dobberden
vrijdagavond 8 november in de
"Meulvliet" mee op de golven die
door cabaretgroep "Capritholen"
werden veroorzaakt. Het waren
geen huizenhoge golven, het was
meer deinen, en af en toe zelfs
windstil. Capritholen koos deze
keer als naam voor het program
ma "Roeien met de riemen die je
hebt". En na hun eerdere pro
gramma's als "Vrij parkeren",
"Kijk eens naar het vogeltje" en
"Overspanning" was ook deze
keer het publiek weer graag be
reid trots te zijn op de verrichtin
gen van het cabaret van eigen bo
dem. Mevr L. Goorden, presi
dente van de Plattelandsvrouwen
Tholen, sprak in het welkomst
woord de trots van de afdeling uit
over deze groep, die in het 15-jarig
bestaan haar plaats in de schijn
werpers verdiend heeft.
De bezetting van het cabaret is
nog steeds ongewijzigd; en Gré
Boelhouwers, Wil Coldenhoff,
Adrie Deurloo, Elly Deurloo, Gré
Hoogedeure, Bonnie Joosse, Nel
lie Nieuwenhuis en Maddy Over-
beeke, muzikaal ondersteund
door pianiste Honk Meylink en
bijgestaan door regisseur Jan
Kruyk, lieten hun mening horen
over de zgn. "hete hangijzers" in
de huidige maatschappij. Ze na
men de economische teruggang,
automatisering, zure regen, soli
dariteit op licht kritische maar
vooral humoristische wijze onder
de loupe. Zij lieten de bezoekers
lachen om bv. vrouwen die tob
ben met mannen in de V.U.T.,
anti-huisdier zijn, en ook de mo
derne quizmaster werd op het
matje geroepen. Meestal treed
Capritholen op voor zalen die
grotendeels met vrouwen bezet
zijn, deze keer had men ook veel
mannelijk publiek. Maar, zo kon
men tijdens deze thuiswedstrijd
bemerken, de steken onder water
aan het adres van de andere kun
nen zijn alleszins aanvaardbaar.
Zoals trouwens alle teksten: nie
mand wordt gekwetst, en onder-
kerk te Oud-Vossemeer m.m.v.
het Concilia blazersensemble uit
stad aan het Haringvliet. Hopelijk
waait het dan minder hard dan
zondagavond, toen het jeugdkoor
Polyhymnia gehinderd werd door
wapperende zeilen en plastic. De
N.H. kerk in Oud-Vossemeer
wordt momenteel gerestaureerd.
werpen worden slechts op vrien
delijke wijze gehekeld. Dit is be
slist de sterke kant van deze groep,
die dan wel niet "geëngageerd" is
zoals het modewoord luidt, maar
wel achter elk woord staat dat zij
geschreven hebben. De teksten
zijn allemaal van eigen hand, en
de teksten zijn soms op bestaande
melodieën, maar deels ook op
wijsjes die door Ellie en Wil ver
vaardigd werden. Bonnie rent
heen en weer tussen geluid, be
lichting en toneel, en dat lukt uit
stekend! De tekst van "Solidari
teit" werd op verzoek geschreven,
ter gelegenheid van het 60 jarig
jubileum van de NCVB, dat in
1984 in Tilburg werd gevierd, ter
wijl het nummer "Chips" dat eer
der werd gebracht, uitstekend
aansluit op het "Automatisch uit
geschreven". "Roeien met de rie
men die je hebt" - de geluiden en
teksten rond het maritieme ge
beuren gaven een stukje eigen er
varing weer. Immers, een groot
deel van deze vrouwen (waarvan
er zelfs vier de oma-status voeren)
is watersporter. Zij voelden zich in
hun zwart-witte outfit als vissen in
het water. De bekende sluisgelui-
den, kritische noten tussendoor
van de beste stuurlui aan wal, wa
ren een aanloop naar de vrolijke
beschouwing over de huidige
economische teruggang- het is
geen stapje terugdoen, het is een
hele marathon. De moderne ver
jaardagen kwamen ter sprake, de
halvaret in plaats van de sigaret,
en de slotsom was "zelfs de toe
komst is niet meer wat ie geweest
is!"
De Capritholen-visie van ontwa
kend Nederland kwam wat sloom
op gang, en het feit dat de ouder
wetse wekker vervangen is door
"digitaal" leverde als resultaat op
dat tegenwoordig alles "genum
merd" wordt. De vrouwen die in
de koffie-shop hun "kleintje kof
fie" nipten, zorgden voor herken
baarheid, toen de mannen in de
V.U.T. ter sprake kwamen. De
zure regen, want over het weer
was nog niet gesproken, had vol
gens Capritholen ook goede kan
ten. Je augurken komen als zure
bommen uit de grond, en zuur
kool is meteen klaar. De paraplu's
die tijdens dit nurrtmer door de
dames op vrolijke wijze gehan
teerd werden, completeerden een
leuk stuk tekst en muziek. Het
K.N.M.I. zou er beter aan doen
deze berichten uit te zenden, dan
de altijd verkeerde weerberichten!
Na de pauze, die door de gezellige
sfeer onderling, wat uitliep kwam
de benadering van Capritholen
ten aanzien van het begrip solida
riteit. "Kiezen" - "betrokkenheid"
- maar vooral "tijd geven van je
zelf' dat is solidair zijn. En niet
schuldgevoelens afkopen, door bij
elke collecte iets te geven. De act
van Gré Hoogedeure, "onge
wenst", die als enige Nederlander
niet van dieren schijnt te houden,
was zonder pretenties, maar wel
leuk, en écht
De vraag "heeft Uw kind al een
computer", stipte een belangrijk
punt in deze maatschappij aan.
Alles is geautomatiseerd, je wordt
zelf automatisch afgeschreven. De
ombudsvrouw kon bij het num
mer "ver-quiz-ting" slechts als
raad geven, doe er niet aan mee!
Het programma eindigde mpt het
lied "Zo-Zo-show". Eigenlijk wil
len we helemaal niet bridgen,
joggen e.d. We willen klaverjassen
en rustig zitten, we doen niet meer
mee. we willen "zo - zo" zijn. Deze
wens, "we willen onszelf zijn" gaf
wellicht de mening van deze
creatieve vrouwen weer. Echter:
adeldom verplicht en als je een
maal met een goed cabaret op de
planken geweest bent, dan zitje in
de boot, dan móet je meevaren.
Het Thoolse publiek houdt Ca
pritholen dus nauwlettend in de
gaten, en zal niet toestaan dat zij
"zo-zo" worden, maar verwachten
slechts dat ze "ZO" (met de duim
omhoog) blijven. De afdeling
Tholen van de Plattelandsvrou
wen complimenteerde de speel
sters en regisseur overhandigde
hen een corsage- heel toepasselijk
gemaakt op een mini-reddings
boei. "Vrouwen en kinderen
eerst" js een term uit de een-
manswereld, hier kwamen de
mannen en kinderen het laatst aan
bod, maar waren wel heel trots op
de prestaties van hun respectieve
lijke echtgenotes, dan wel moe
ders.
Na afloop was er dansmuziek,
waarbij niet altijd werd gedanst,
en luistermuziek waarnaar niet
altijd werd geluisterd, en sfeer
muziek, en dat was er volop, met
medewerking van "Peperbus" uit
Bergen op Zoom. Het was in de
kleine uurtjes voor de officiële te
waterlating van het cabaret-pro
gramma "Roeien met de riemen
die je hebt" beëindigd was.
