"Ik ben voor Drees een kwaaie"
Pieter Bijl in Tholen
vandaag honderd jaar
Van Houdt naar
industrieterrein
Raad moet kiezen
uit welzijnmensen
Zaklopen kleuters gymverenigingen
Aanleg 2 km fietspad
St.Annaland begonnen
GESLOTEN
BOUMAN POTTER
Dolle dinsdag
Bintje 25 ct.
Donderdag 6 september 1984
40e Jaargang no. 43
"Ik zie er tegen op als tegen een berg", zegt Pieter Cornelis Bijl, die vandaag in het
bejaardentehuis Ten Anker in Tholen zijn honderdste verjaardag viert. "De bur
gemeester komt op bezoek en daardoor voel ik me ook niet zo op nTn gemak. Hij
zal me wel niks doen, maar ik ken hem niet, al zit ik dan al zeven jaar in Ten
Anker."
Aardappelhandel verlaat Oostvest
Het gemeentebestuur biedt met financiële steun van
Rijk en provincie de mogelijkheid om aardappelhan
del gëbr. van Houdt b.v. van de Oostvest in St.
Maartensdijk te verplaatsen naar het industrieterrein.
Het rijk heeft al 300.000 gulden in het vooruitzicht
gesteld en met het provinciaal bestuur zijn nog bes- Uitbreiding
prekingen gaande.
Huizenbouw
Wegomlegging met verkeerslichten
Het verkeer tussen St. Annaland en Oud-Vossemeer
wordt tot half november over een halve baanbreedte,
voorzien van verkeerslichten, omgeleid in verband
met de aanleg van een 3 m breed fietspad tussen de
Kleine Dijk en de Spuistraat/Havenweg.
Fietstunnel
Klimmetjes
D.V. donderdag 13 sept.
de gehele dag
Zaterdag 3200 m
zwemtocht
Molenstraat tel. 01662-2445 Poortvliet
PEZE WEEK
Tien kandidaten en zeven plaatsen
De Thoolse gemeenteraad moet maandagavond om
half acht een keuze maken bij de benoeming van
leden voor de commissie sociaal-cultureel werk. Er
zijn tien kandidaten en maar zeven plaatsen.
De jongste leden van de gymnastiekverenigingen
hebben het zaterdag prima getroffen tijdens hun
jaarlijkse speeldag. Op.het grasveld bij het gym
nastieklokaal aan de Burgemeet in Poortvliet
vermaakten zich 113 deelnemers in 't zonnetje.
Hoewel dit traditionele evenement kleuterdag
heet, waren er kinderen van 3 tot 7 jaar. Natuur
lijk van Excelsior Poortvliet, maar ook van
Scherpenisse, WWV St. Maartensdijk, Kwiek
Stavenisse, Wik St. Annaland en Spido Oud-
Vossemeer. De Flippers uit St. Philipsland lieten
verstek gaan, terwijl Olympia Tholen een eigen
speldag houdt. De recreatiesportleiders Piet
Nuyten en André Smulders hadden achttien
spelletjes uitgezet als toren bouwen, skippy bal,
zaklopen Elk kwartier wisselden de groepjes.
Tussendoor was er limonade en ijs, zodat de kin
deren zich van tien tot twee uur uitstekend ver
maakt hebben. In november zijn er turnproeven
in Stavenisse en St. Annaland.
Sport en jeugd
Er zullen veertig jaar later toch
niet zoveel jongeren, laat staan
ouderen, nooit gehoord hebben
van 'Dolle Dinsdag'. Waarschijn
lijk blijft het' altijd een raadsel
waarom 5 september 1944 zo 'dol'
de geschiedenis kon ingaan. Voor
hen die dik vier bezettingsjaren
meemaakten, is dat een minder
groot raadsel. Er was al jaren,
maar zeker maanden en onget
wijfeld vele weken al zoveel op
gekropt aan wat heden ten dage
vanzelfsprekend is: de vrijheid
van meningsuiting. Terugkeer
naar die situatie scheen als het
ware voor iedereen een dolle
klucht te zijn. Er was ook sprake
van opluchting. De toenmalige si
tuatie vormde immers een tegen
stelling met het machtsvertoon,
waarmee Hitler's Duitsland in
mei 1940 onze grenzen had over
schreden. Met de ontelbare stu
ka's in de lucht. Met de verwoes
tende tanks op het land. Je moest
bij zoveel macht en geweld wel
klein worden. Nietig en tege
lijkertijd hopeloos. Zou er ooit
aan zo'n macht een eind komen?
Wie kon gelovig vasthouden, dat
het wel een grote macht, maar ze
ker geen almacht was. Hitleren de
zijnen verpletterden geheel West-
Europa - op Engeland na en ook
nog een groot deel van Rusland,
eer het Dolle Dinsdag werd. Toen
de invasie van de geallieerden op
6 juni in Normandië een feit was,
ging de bezetter op de terugtocht.
Het duurde weken voor de grote
weerstand was gebroken, maar
toen eenmaal in augustus Parijs
was bevrijd, ging het enkele dagen
in sneltreinvaart. Brussel op 2
september en Antwerpen al op 3
september. Op 4 september
vluchtten de Duitsers uit Bergen
op Zoom en dinsdag 5 september
was de Duitse chaos in Zuid Ne
derland compleet. De NSB'ers,
waaronder ook twee Thoolse bur
gemeesters, hadden merendeels
de biezen gepakt. Maar veel tref
fender nog dan de vlucht van de
foute landgenoten, was de on
treddering van het eens zo mach
tige Duitse Leger. In alles wat te
bemachtigen viel, kinderwagens
incluis, sjokten de eens zo ge
vreesde, maar vooral gehate be
zetters, naar veiliger gebieden.
Laten we even pagina 22 volgen
van het boekwerkje 'Slechts een
Plicht', dat we eens zelf schreven:
"Dinsdag 5 september
1944een dolle, opgewonden
heid bevangt heel Nederland, een
dolle opgewondenheid ook in
Tholen en Sint-Philipsland, een
dolle vlucht van de moffen, die
eens land en volk domineerden,
afblaften, knechtten. Een dol en
thousiasme nu van de bevolking,
van de onderduikers, dolle ge
ruchten.....ja zelfs een dolle be
richtgeving. Dat was Dolle Dins
dag. Een stralende morgen....de
bezetters op de vlucht. Berichten
meldden, dat de voorhoede van
generaal Patton's pantserleger
Breda had bereikt en naar Bergen
op Zoom oprukte. Radio's kwa
men tevoorschijn, muziek en de
omroepen waren in de straten te
horen. Te Sint-Annaland wordt
onder het zingen van het Wilhel
mus de vlag gehesen op de sluis,
die nu wordt opengezet om het
water de zee weer in te jagen. De
in de dorpen vertoevende kleine
groepen mensen zagen in gedach
ten het land weer droog, de lan
derijen groen, de bomen weer
bloeien...
De gehele dag is er een van grote
opgewondenheid, van twijfel, van
overmoedigheid en na de middag
stroomt zelfs half Tholen naar de
brug. Het gerucht gaat dat op de
toren van Bergen op Zoom het
rood-wit-blauw wappert". Tot zo
ver het authentiek verhaal. Het
was niet anders dan een gerucht.
Die dinsdagmiddag om vijf uur
bericht de radio 'de Stem van
Amerika' dat stoottroepen in Bre
da zijn. Later zegt minister-presi
dent Gerbrandy, dat Breda nog
niet is bevrijd, maar dat snelle
spitsen die stad wel zijn genaderd.
Die dinsdag is te dol om alles te
kunnen geloven, maar dol genoeg
om alleen het goede maar te gelo
ven en het nog niet officiële als
bijzaak af te doen. In Tholen
werden die dag zelfs de nationale
vlaggen hier en daar uitgehangen,
maar later toch weer snel inge
haald. Immers, Dolle Dinsdag
was inderdaad dol, maar het
bracht nog niet de bevrijding.
Daarop moest onze streek nog een
paar maanden ongeduldig en in
grote spanning wachten. Dolle
Dinsdag blijft niettemin onverge
telijk. Op Tholen en Sint-Philips-
land is na deze zomerse septem
berdag de bevrijdingsspanning
niet meer geweken.
Veiling St. Annaland, dinsdag 4
september aardappelen Dore I
34-37, Lekkerlander 26, Gloria
20-25, Bonken 30-32, Bintje 18-25,
Bonken 33-36, Eigenheimer
32-41, Drielingen 17-18, Kriel
112-1,20 aanvoer 155 ton.
"Een ding moet ik niet en dat is muziek. Dal is zo 'n lawaai
honderdste verjaardag viert in Ten Anker te Tholen.
zegt Pieter Cornelis Bijl, die vandaag zijn
gebouwen werd drie ton toege
zegd. Met het provinciaal bestuur
wordt nu nog overlegd over het
gebruik maken van andere subsi
dieregelingen. Normaal wordt bij
de aankoop van saneringspanden
een hogere bijdrage ontvangen.
Over de kans van slagen is echter
geen enkele zekerheid te geven.
Na raadpleging van de raadscom
missie onroerende zaken is op ba
sis van een taxatierapport met van
Houdt overeenstemming bereikt
over de verplaatsing.
B en w hebben haast omdat 1 ja
nuari 1985 de wet op de stadsver
nieuwing in werking treedt, waar
na de gemeente dergelijke aanko
pen zelf moet betalen De ge
meenteraad beslist dan ook
maandagavond al over dit aan de
agenda toegevoegde voorstel.
Van Houdt is al enkele jaren ge
leden aangemeld in het kader van
de saneringsregeling milieuhin-
derlijke bedrijven. "Het bedrijf
werd als een negatief element er
varen in de woonomgeving. Een
deel van de activiteiten vonden op
de openbare weg plaats en in di
verse vormen werd overlast aan
de woonomgeving veroorzaakt.
Het provinciaal bestuur onder
steunde die aanvraag en van
Houdt werd met een betrekkelijk
hoge prioriteit voor verplaat
singssubsidie voorgedragen. Het
geld was echter op en het verzoek
werd afgewezen. Verschuiving
naar 1985 was niet mogelijk in
verband met de nieuwe wet.
Gezien de duidelijke belangen
voor de volkshuiswoningbouw
trokken b en w met spoed bij het
ministerie van volkshuisvesting
aan de bel. en met succes, want
voor de aankoop van de bedrijfs-
De gemeente koopt de gebouwen
aan de Oostvest en verkoopt
grond op het industrieterrein St.
Maartensdijk. De aardappelhan
del ziet daar uitbreidingsmoge
lijkheden, wat b en w voor de
werkgelegenheid niet onbelang
rijk vinden.
De Oostvest wordt opgenomen in
de herziening van bestemmings
plan Kom, die binnenkort in de
commissie ruimtelijke ordening
besproken wordt. Met diverse
rijks- en provinciale diensten is al
overleg gevoerd. Over de hoofd
lijnen zijn geen verschillen van
inzicht met betrekking tot de ge
wenste stedebouwkundige struc
tuur aan de Oostvest en omgeving.
Het werk wordt, na ondershandse
aanbesteding, voor ruim 1 miljoen
gulden uitgevoerd door Vermeer
uit Hoofddorp/Moerdijk. Zand
en ander materiaal wordt aange
voerd uit overschotten te St. Phi-
lipsland en via de haven van St.
Annaland. In verband met een
rijksbijdrage van 680.000 gulden
moet het karwei voor 1 januari
klaar zijn.
Na overleg met belanghebbenden
en twee hoorzittingen kozen pro
vinciale staten van Zeeland uit
eindelijk voor een fietspad van
bijna 2 km aan de noordkant van
de Oude Zeedijk. Tot aan de
Kleine Dijk lag het fietspad vanaf
Oud-Vossemeer echter aan de
zuidkant, zodat de fietsers in de
gevaarlijke bocht de weg zouden
moeten oversteken.
Een tunnel is de oplossing voor
dat probleem, maar aangezien de
Oude Zeedijk tweede waterkering
is, moet er op het land van Anth.
de Wilde wel een nieuwe dijk
aangelegd worden. Tijdens het
graven van de tunnel door de
bestaande provinciale asfaltweg,
wordt het verkeer over 100 m met
een paar scherpe bochten over het
bouwland omgeleid. Op de nog
niet voltooide, vervangende dijk
komt alleen een slijtlaag. De
maximum snelheid is dan ook 50
km. Aangezien het om een halve
baanbreedte gaat, komen er ver
keerslichten. Ook fietsers en
landbouwverkeer moeten van de
omleiding gebruik maken.
Het fietspad komt onderaan de
Oude Zeedijk op de bestaande
sloot, die inmiddels al opge
schoond is en met zand wordt ge
dempt. Over de gehele lengte
wordt een nieuwe sloot gegraven.
Provinciale Waterstaat verwacht
geen zettingen, zodat men niet
zoals bij het gemeentelijk fietspad
Poortvliet/St. Annaland een jaar
moet wachten.
Er komen wat 'klimmetjes' in de
fietsroute, o.a. bij de polderweg
ter hoogte van Anth. de Wilde en
de Oostweg, waar het fietspad
even naar boven en weer naar be
neden gaat. Ter hoogte van de
Veilingweg komt het fietspad ook
naar boven, maar dat blijft dan zo
tot aan het einde bij de Spuis
traat/Havenweg. Dat laatste stuk
moet daarom flink opgehoogd
worden omdat de dijk in feite 4 a 5
m breder wordt.
Voor de grondverwerving was in
clusief taxatie-, notaris- en appa
raatskosten 186.000 gulden ge
raamd. Daarvan is 65.913 gulden
uitgegeven voor aankoop van
1.98.90 ha en 84.005 gulden voor
pachtontbinding van 1.69.20 ha.
Het fietspad Poortvliet/St. Anna
land schiet inmiddels al aardig op.
Volgende week wordt met de as
faltering begonnen, die veertien
dagen in beslag neemt. Vervol
gens worden de dammen bestraat
en de bermen opgeruimd, zodat
het karwei eind september gek
laard kan zijn. In oktober is de
officiële opening gepland.
De wegwerken bij St. Philipsland
naderen ook hun voltooiing. Het
verkeer zal misschien nog even
vertraging ondervinden van ver
keerslichten, maar de afwerking
kan verder zonder overlast ge
beuren. Het Fliplandse industrie
terrein heeft hiermee een betere
ontsluiting gekregen, terwijl ook
de toegang tot de Krabbenkreek-
dam naar Tholen vernieuwd is.
Advertentie IM
Toch is dhr. Bijl geen onbekende
voor de plaatselijke overheid,
want hij was 27 jaar stoker bij de
gemeentelijke gasfabriek in Tho
len. Daar heeft hij menig zweet
druppeltje gelaten, want Bijl hield
van aanpakken. Van z'n 12de tot
z'n 65ste jaar heeft hij gewerkt.
Vandaag hoopt hij van z'n 35ste
pensioenjaar te gaan genieten.
De honderdjarige is nog goed ge
zond. Hij doet elke dag z'n rondje
via de Machteld van Gelrestraat
en Koningin Julianastraat terug
naar Ten Anker. Bijl leest veel
kranten en kijkt naar de televisie.
Een gesprek voeren is minder ge
makkelijk door zijn hardhorend--
heid.
Dhr. Bijl is in Poortvliet geboren,
waar hij op Strijenham woonde.
Toen hij vier jaar was, brak op een
zondagmiddag onder kerktijd de
dijk door en het water stond tot
aan de goot van de ouderlijke
woning. Vader Bijl, die in de oes
terteelt werkzaam was en elke dag
naar Tholen liep, verhuisde toen
naar die plaats. Pieter ging er naar
school. "Ik kon goed Teren, maar
op m'n twaalfde moest ik om een
werkkaart bij de gemeente. Mijn
ouders waren al blij met de vier
cent per uur die ik in de oesters
verdiende, maar dan moest ik wel
Voorzitter C.G. Visser van het
comité zwemtocht Oosterschelde
verwacht zaterdagmiddag vijftig
deelnemers aan de 3200 m van
Strijenham naar de Zwarte Trap.
Er zijn al twintig inschrijvingen
binnen en met tater aangemelde
zwemmers in de Spetter en van
twaalf tot twee uur bij Strijenham,
kunnen de vijftig worden gehaald.
Om twee uur valt het startschot en
ongeveer een uur later zullen de
eerste deelnemers met bloemen
worden ontvangen. Evenals vorig
jaar worden de zwemmers weer
begeleid door o.a. de drie vletten
van de Thoolse vrijwillige brand
weer.
van vijf uur 's morgens tot zes uur
's avonds werken. Ook moeder
ging mee. Er was toen niemand
zonder werk. In de oester- en
mosselteelt werd veel verdiend en
Tholen leefde van de mossels. Er
waren maar liefst 98 hoogaarsen.
De haven was op vrijdagavond
hardstikke vol. Zelf heb ik niet
gevaren, ik zocht de oesters alleen
uit,', vertelt Bijl.
Hij droeg kolen en kalk en reed op
de fiets naar Oud Gastel om
schepen te laden. Drie maanden
werkte Bijl met plezier in Enge
land om bieten te rooien. Dat was
rond 1913. "Met Oudejaarsavond
kwamen we thuis, 't Was jammer,
dat het werk toen gebeurd was,
want ze gooiden er met geld", al
dus Bijl, die aan die tijd nog een
tatoeage op z'n arm en z'n hand
overhield.
Hij werkte mee aan de bouw van
het stoomgemaal, waarbij een
pink werd afgeklemd. Pieter legde
telefoonkabel aan en was 'aan de
polder'(het waterschap), waar de
kruiwagen toen nog een veel ge
bruikt hulpmiddel was.
In 1927 kreeg Bijl meer zekerheid
toen hij als stoker bij de gasfa
briek werd aangesteld. "Toen
kregen we 't goed: 18 gulden per
week en 1 mud stooksel vrij. We
waren met drie stokers, die om de
drie weken nachtdienst hadden.
Ook op zondag moesten we wer
ken, maar dan had ik 't niet zo
naar m'n zin. Eén keer ben ik er
nog goed van tussen gesprongen:
een moer van een nieuwe motor
vloog vlak langs m'n neus.,'
Bijl woonde aan de Kruittoren,
Dalemsestraat en Schuttershof.
Op z'n 22ste trouwde hij(de bruid
was 18) en het echtpaar kreeg zes
kinderen(vanwie er inmiddels
twee overleden zijn), 22 klein- en
50 achterkleinkinderen en 2
achter-achterkleinkinderen. "Het
vijfde geslacht is ook een zeld
zaamheid,', zegt de honderdjari
ge, die voor z'n 92ste jaar nooit in
het ziekenhuis lag. Toen brak hij
een arm, kneusde enkele ribben
en verwondde zijn hoofd. Voor
verder herstel bracht Bijl een jaar
in het Algemeen Burger Gasthuis
te Bergen op Zoom door, waarna
hij in Ten Anker kwam. Z,n
vrouw was op 74-jarige leeftijd
overleden.
Hobby's heeft Bijl eigenlijk niet
gehad, al ging hij tot z'n 90ste jaar
trouw naar de voetbalwedstrijden
van Tholense Boys kijken. Roken
doet hij niet meer, al heeft de
krasse baas lang gepruimd. Ook
met alcohol is hij zuinig. "Eén
glasje, daar kan ik wel tegen, maar
bij een tweede gaat alles draaien,
't Gaat echter goed en mankeren
doe ik eigenlijk niets. Ik doe wel
altijd een middagdutje, terwijl het
slapen me 's nachts eigenlijk niét
zo goed meer afgaat.
Anderhalf jaar geleden heb ik al
gezegd, dat ik graag honderd zou
willen worden, maar nu 't zover is,
zie ik er tegenop. En dan al die
heisa die men op touw wil zetten.
Eén ding moet ik niet en dat is
muziek. Dat is zo'n lawaai", vindt
Bijl, die er niet gerust op is dat de
directie van Ten Anker vandaag
Concordia zal vragen. "Als de
muziek komt, doe ik gewoon de
deur op slot", zegt de honderdja
rige resoluut. Zijn kinderen pro
beren hem te overtuigen, dat
daarvoor geen vrees bestaat. "We
zullen maar hopen dat 't goed
komt en dat ik nog maar een
poosje van mijn pensioen mag
genieten,', aldus Pieter Bijl uit
Tholen, die vandaag in Ten Anker
zijn honderdste verjaardag viert.
jKVONING INRICHTING
Advertentie EM.
Dolle dinsdag.... 40 jaar
Pieter Bijl vandaag honderd
jaar
Lokale omroep beperkt tot
Tholen-stad
Orthodidact
handhaven
voor
scholen
Aardappelhandel verlaat
dorpskom St. Maartensdijk
Welzijnscommis-
Raad moet
sies kiezen
Zaterdag 3 km zwemmen
it
Aanleg fietspad St. Annaland
begonnen
Ridder in Lievensberg
it
Open dag R.E.C. druk bezocht
Klachtenbureau Gezondheids
zorg werkt
Uitstel voor veerdienst A.J.P.?
De Thoolse begroting 1985
blijft nog uit
Nieuw isolatiesysteem bij
nieuwbouw Thools bedrijf
Koos Deurloo beste ploeger
De Koningin Julianaschool
uit St. Philipsland in 't mid
delpunt
Tholense Boys bekert verder
it
Zaterdag NOAD-Smerdiek
it
BINNEN DE LIJNEN KAN
MEN NIET RUSTEN
it
Dit nummer bestaat uit 16 pa
gina's
B en W hebben al een voorselectie
gemaakt op basis van twee crite
ria: 1. de kandidaat moet een
brede interesse hebben, zodat er
geen sprake zal zijn van belan
genbehartiging voor alleen de ei
gen achterban 2. hij of zij moet de
Thoolse situatie goed kennen.
De heren J.H. Kers(höofd o.l.s. de
Eevliet) uit Poortvliet, R.P. v.d.
Wal uit St. Annaland, J.P. Ver-
burgh(Welzijnsorgaan Tholen
leider gezinsverzorging) uit St.
Maartensdijk en A.A.J. Hom-
mel(voorzitter muziekvereniging
en beheerscommissie de Vossen-
kuil) uit Oud-Vossemeer kunnen
I
wat b en w betreft bij enkele kan
didaatstelling worden benoemd.
Voor de drie andere zetels zijn er
elk twee gegadigden, waarbij het
college aan de eerste de voorkeur
geeft. Kandidaten uit Tholen-stad
zijn tegenover elkaar geplaatst om
zoveel mogelijk mensen vanuit de
verschillende kernen in de com
missie te hebben.
Ia dhr. W. Peeks uit Poortvliet,
hoofd mlk-school de Veste en lid
werkgroep R.E.C. Ib dhr. P. Jan
sen, beroepskracht R.E.C., woont
niet in de gemeente Tholen.
IIa dhr. P.C. Geuze, woont sedert
geboorte in Tholen lib dhr. P.
Smulders, woont sedert november
1983 in Tholen en is als vrijwilli
ger actief in Bergen op Zoom.
Illa mevr. A. van de Sande-Sinke
uit Tholen, enige vrouwelijke
kandidaat binnen deze commissie
Illb dhr. R.J. Damenjvoorzitter
ANIB) uit Tholen.
De benoemingen zijn nodig we
gens de instelling van vier com
missies na opheffing van de wel-
zijnsraad: één zogenaamde artikel
62 commissie van advies en bij
stand aan b en w met daarin uit
elke fractie 1 raadslid en drie arti
kel 61 commissies: behalve voor
sociaal-cultureel werk voor sport
en voor jeugd- en jongerenwerk.
Voor die laatste twee waren res
pectievelijk 6 en 5 gegadigden,
terwijl er maximaal 7 leden mo
gen zijn met daarnaast een wet
houder. B en W deden nog een
poging om van de overbemanning
van sociaal-cultureel werk men
sen naar de sport of het jeugd- en
jongerenwerk over te hevelen,
maar daarvoor voelden de be
trokkenen niet.
De voordracht voor de commissie
sport is: J.R. van Nijnatten, H.
Dijkslag(voetbalfederatie) en C.
van den Berge(tennis) uit Tholen,
T.W. Moerland(tennis) en J.L.
van der Linden(korfbal) uit St.
Maartensdijk en J. Sntul-
ders(turnfederatie) uit Oud-Vos
semeer.
Jeugd- en jongerenwerk: de heren
H.W. Fransen uit St. Annaland,
A.C. Zuiddam en Th.A.J.M. de
Riet uit Tholen, alsmede de da
mes E.E.J. van Maanen-Michiei-
sen en J. Lindhoudt-de Graaf uit
Oud-Vossemeer.
Volgens b en w blijft op termijn de
mogelijkheid aanwezig om de
commissies sport en jeugd- en
jongerenwerk uit te breiden tot
zeven leden.
