TER TOLNE
Met de rommelpot
HET SCHOOLGEBOUW
SCHOOLVOETBAL
"Ter Tolne" door de jaren heen
Geschenk van de reünisten
9*..
EXCURSIE
NAAR HET
MARKIEZAATSMEER
100 jaar Openbare School
Waarom wordt een plaquette onthuld?
Een verslag van de onthulling
Klas 4 "Ter Tolne"
bezoekt klas 4
'De Oesterschelp"
Interview met
Mevr. Meerman,
oud-onderwijzeres
'Ter Tolne"
Damcompetitie
"Ter Tolne"
Ter geleqenheid van de 40ste
jaargang van de
Eendrachtbode presenteert
zich deze week de
In de Striene, een water dat dwars door het huidige eiland
Tholen lag, werd tol geheven ten gerieve van de heren van
dit gebied. De tolgaarders woonden nabij de Striene in het
dorp Schakerloo.
Toen rond 1100 de Striene langzamerhand verzandde en
de Eendracht een betere route voor de scheepvaart werd,
ontstond ook de noodzaak de tol te verplaatsen. Men koos
de dijk, daar waar de Molenvlietsedijk erop aansloot.
De tolgaarders gingen daar wonen en andere mensen
gingen ook bij deze tol, dus Ter Tolne, wonen. Zo
ontstond de oudste naam van onze stad en de school is er
naar genoemd.
Het is nog niet zo heel lang ge
leden, dat we op onze school
een aktie hebben ondernomen
om de folklore in ere te her
stellen. Zo haalden we in ja
nuari 1979 de televisie met het
programma "Van gewest tot
gewest".
De kinderen van toen hebben
we geleerd hoe men een rom
melpot (koenkelpot) moet ma
ken. De kinderen van nu weten
dit misschien niet/niet meer?
vandaar dat we via dit schrijven
hierop nog eens willen terug
komen hoe men nu precies
een rommelpot maakt. De be
nodigdheden: a. een blikken
bus; b. een varkensblaas; c.
een stevige rietstengel (ca. 30
cm); d. twee touwtjes.
Wat te doen
De varkensblaas moet natuur
lijk eerst goed schoongemaakt
worden. Laat hem daarna goed
drogen, zeker een week lang,
maar niet in een al te droge
ruimte. Als dat gebeurd is
neem je de varkensblaas met
riet en plaats je het riet midden
in de blaas (niet door de blaas).
Draai alles nu ondersteboven,
zoals op het plaatje (2) is aan
gegeven en bindt de blaas ste
vig aan het rietje vast. Dan
draaien we het weer terug en
leggen het op de blikken bus
en bevestigen het met een ste
vig touwtje. Denk er om de var
kensblaas moet droog zijn en
niet nat of vochtig op de bus
leggen, want anders scheurt
de varkensblaas onherroepe
lijk.
En nu maar koenkelen d.w.z.
de handen worden vochtig ge
maakt en glijden langs het riet.
Zo ontstaat een brommerig
geluid. De rommelpotliedjes
zijn nog wel bekend, dus die
schrijven we hier niet meer op.
Toch is er nog een "nieuw"
oud rommelpotliedje boven
water gekomen. Het dateert uit
de jaren 1920-1930. Het gaat
zo:
Schip-per, schip-per jij moet strij-ken, schip-per jij
moet ver-der kij-ken. Jij moet klim-men hoog in de top.
Geef me een cent-je voor de rom-mel-pot.
Wie weet klinkt dit liedje op 31 december voor vele Tholena-
ren als muziek in de oren.
«ij *ili* >1^
We zijn met een aantal hulpou-
ders en de gehele derde klas
naar de Oosterscheldewerken
wezen kijken. Toen we daar
aankwamen, werden we ont
vangen door een medewerker
van Rijkswaterstaat. We zijn
eerst naar een documentatie-
gebouw gegaan, waar we uitleg
kregen over de Oosterschelde
werken en het Markiezaatsmeer
en hoe of de zoet/zoutwater
sluizen werken. Daarna zijn we
naar een werkeiland gevaren
en konden we zo zien hoe of het
allemaal wordt. Ik vond het als
hulpmoeder erg interessant.
Nog niet zo lang geleden was
"Ter Tolne" een school met 5
leerkrachten. In 1973 werd de
school 6-klassig. Daarna is de
groei explosief verlopen tot
een 11-klassige school tot en
kele jaren geleden. Nu is de
school 10-klassig door een
lichte daling van het aantal
leerlingen en door een klasse
vergroting opgelegd door de
bezuinigingswetten. Momen
teel staat er een klas onder lei
ding van twee jongere leer
krachten, die vanwege een
werkgelegenheidsproject zijn
aangesteld. Gelet op de huidi
ge aantallen kleuters op de drie
met ons samenwerkende kleu
terscholen, weten we dat het
leerlingenaantal niet sterk zal
teruglopen de eerste jaren.
De genoemde kleuterscholen
zijn: "Kleuterlust", "De Merel",
"De Bijenkorf".
De leerkrachten van de kleu
terscholen en de lagere school
hebben onderling veel contact
over o.a. leerstof, continuïteit
en samenwerking.
Het onderwijs dat gegeven
wordt is klassikaal. Hoewel tra
ditioneel vinden wij deze vorm
van lesgeven het meest aan
sluiten bij onze opvattingen en
bij de situatie waarin wij lesge
ven. De kinderen hebben hier
door de geborgenheid van een
klas en leren als klein "maat
schappijtje" te functioneren.
Ook het zitten blijven handha
ven wij, omdat het voor een
kind erg frustrerend is continu
een opgejaagd gevoel te heb
ben. Blijven zitten geeft dan
een pas-op-de-plaats.
Naast de gebruikelijke leerstof
wordt er aandacht besteed aan
allerlei andere zaken zoals
schoolreisjes, excursies, voet
bal, dammen en een jaarlijkse
feestavond.
Het openbare karakter van de
school uit zich op diverse wij
zen. Ons leerlingenbestand
vertoont een gemêleerd gezel
schap, dat wordt geleerd sa
men te werken, niet ieder voor
zich of per groepje of per ge
loof of wat dan ook, maar met
z'n allen, met verdraagzaam
heid voor elkaar.
De plaquette hangt bij meneer
Kousemakers kamertje aan de
muur, met een grote doek ero
ver waarop staat; VAN DE
REÜNISTEN. Er staan al een
heleboel mensen en ze zeggen
dat er nog meer komen. Ze zijn
er nu inmiddels allemaal. We
gaan nu beginnen met de ont
hulling. Rianne en ik onthullen
de plaquette. Er worden op
eens een heleboel foto's geno
men.
De plaquette is erg mooi. Zo
ziet het er uit; Bovenaan staan
twee visjes die Henk Potters
(de maker) heeft gemaakt om
dat dit een vissersplaats is.
Daaronder staat de oude
school in de Dalemsestraat.
Naast de visjes aan de rechter
kant staat een afbeelding van
een meisje met bloemen in
'aar handen. Dat betekent:
Biologie. Aan de linkerkant
staat een afbeelding van een
jongen die aan het schilderen
is. Dat betekent: Handenarbeid.
Rechts-onder een afbeelding
van een jongen met een bal.
Dat betekent: Sport. Links-on
der een meisje dat aan het
denken is, en dat betekent:
Hard leren.
Eerst gaat mevrouw Bout een
toespraak houden. Mevrouw
Bout heeft ons ook verteld
waarvoor het is. Het is voor de
school want die bestaat al 100
jaar. Meneer Kousemaker zegt
nog waarom het daar hangt. Dit
is zo, omdat hij wil dat iedereen
het kan zien.
Namens de leerlingen: Wendy
Johnson, Rianne Baay, Sophie
v.d. Berg, klas 6.
ledereen zal het wel kennen,
dat bord langs de Molenvlietse
dijk: "O.L. School", ledereen is
er wel eens langs geraced in
zijn auto, het bord "vaart min
deren spaart kinderen" nege
rend.
Ik wist zelf nooit waar die letters
voor stonden. Om de vraag, die
zich telkens, wanneer ik het
bord zag, in mijn hoofd op
wierp van een antwoord te
voorzien, gaf ik die "O.L." als
verklaring "Oliebollen". Het
werd dus Oliebollenschool. La
ter werd gelukkig het bord "Ter
Tolne" onthuld, want met Olie
bollenschool was ik zelf ook
niet zo gelukkig.
Toen ik in de eerste klas als
(kort) broekje pas kwam kijken,
vond ik die 6e klassers toch zo
ontzettend groot, ik wist niet
wat ik zag, en daar zat ik bij op
school. Naarmate die 6e klas
sers kleiner werden en ikzelf,
naar ik vond, groter werd het
steeds leuker gesprekken
leerden, dat je maar blij moest
zijn, dat "middelbare" huiswerk
nog niet te hebben.
De mogelijkheid bestond om te
dammen of te voetballen, wat
uiterst verdienstelijk op
Thools—Zeeuws—, en zelfs
Nationaal niveau gedaan werd.
Ook het medium televisie had
belangstelling voor de school.
"Ren je rot" was nog maar net,
afgelopen, of de school werd de
uitzending van "Van Gewest tot
Gewest" binnengesleurd, en
wat te denken van de jaarlijks
gehouden schoolreisjes.
Plop! Tjonge wat zijn die 6e
klassers ineens weer ontzet
tend groot. Loop je daar als
(lang)broekje door'die school.
Zit je nu weer in de eerste klas?
Ja, en probeer er nu maar weer
eens wat van te maken; dat
huiswerk zal toch moeten wor
den gedaan, en die proefwer
ken moeten worden geleerd.
Die 6e klassers zijn alweer een
stuk kleiner, maar gemakke
lijker is het er allemaal niet op
geworden.
Geert Almekinders, A5 RSG.
De 4e klas van onze school
heeft naar aanleiding van een
project recepten verzameld.
Voor uitvoering van deze re
cepten was hulp nodig en ook
een keuken. De 4e klas van de
LHNO bleek zeer ingenomen
gastvrouw te mogen spelen.
Door een schitterende samen
werking werden vele soorten
gerechten gemaakt, opgediend
en opgegeten door de beide
4de klassers. Ook de afwas
werd samen gedaan, zodat er in
goede samenwerking een pret
tige en toch leerzame middag
ontstond. Enkele recepten wa
ren: bruinebonensoep; brie met
stroopsaus; runfordsoep (17e
eeuws); pruimenmoes en bal-
kenbrij.
Het schoolgebouw aan de Mo
lenvlietsedijk heeft na het
klaarkomen in 1965 vele ver
anderingen ondergaan. Dit had
niet zozeer te maken met ver
andering van onderwijs dan
wel met de groei van het aantal
leerlingen.
Telde de school in 1965 150
leerlingen, in 1974 waren heter
203. Vandaar dat er 2 noodlo-
kalen moesten worden ge
bouwd om de kinderen daar in
onder te brengen. Met het ge
reedkomen van de Dalempol
der bleef het aantal leerlingen
groeien. In 1975 moesten er
weer lokalen bijkomen. Er wer
den nu 2 lokalen gesitueerd
aan de Zoekweg een ge
meenschapsruimte.
In 1979 bereikten we het.
grootste aantal leerlingen nl.
300. Ook nu moesten hier
voorzieningen voor getroffen
worden. Er werd een lokaal aan
de bestaande gemeenschaps
ruimte gebouwd, die wij in de
omgangstaal "de puist" noem
den. Langzamerhand liep het
aantal leerlingen enigszins te
rug naar het niveau .van 270
300-
2T
2&o -
ITO
lbo
250
2 VO
230
220-
210
2oa
'3°
i(9o-
f
iba
i.i.L éi 'ij ts 'h 'l° 7' 71 73 7v 75 77 7" 'W 90 '9' V3
De ontwikkeling van het leerlingenaantal.
leerlingen. Gezien de voor
spellingen zal dij aantal ge
continueerd kunnen blijven.
Als in 1985 de kleuterscholen
geïntegreerd zullen zijn, zal de
nieuwe basisschool "Ter Tol
ne" ca. 380 leerlingen tellen.
De in 1973 gebouwde noodlo-
kalen begonnen mankementen
te vertonen. Het ministerie ver
leende dit jaar goedkeuring om
deze 2 lokalen te vervangen
door 2 stenen.
Op de bouwkundige tekenka
mer in St. Maartensdijk ont
wierp men een plan, dat vele
voordelen heeft. De "puist"
gaat verdwijnen. De gemeen
schapsruimte wordt nu echt
binnen de school een gemeen
schappelijk centrum, want om
dit gemeenschapscentrum
worden 2 lokalen, een berging,
toiletten, een personeelskamer
en een keuken gebouwd. Een
geweldige verbetering dus. We
zijn, gezien de economische
recessie, er zeer mee ingeno
men en hopen deze aanbouw
medio maart 1984 in gebruik te
kunnen nemen.
1 Hoe lang heeft U op school
gewerkt?
25 Jaar, maar op andere
scholen 1 5 jaar. Ik ben
begonnen op mijn 1 8de jaar.
2 Vond U het leuk op school
Ja, altijd, ik ging met mijn
4de jaar naar de
kleuterschool en ik ben met
mijn 63ste jaar gestopt.
3 Waren er andere vakken dan
nu?
Nee, maar we kregen veel
handwerken.
4 Welk vak vond U het leukst
om te geven? Waarom?
Biologie, ik hou van planten
en dieren en ik had er veel
spullen voor.
5 Wat vond U het vervelendste
om te doen?
De lange vergadering na
schooltijd.
6 Wat vond U dat er veranderd
moest worden op school?
Elk jaar één week bij elkaar
komen om een nieuw^
leerstof te leren.
7 Vond U het vervelend als er
kinderen na moesten blijven?
Zo min mogelijk na laten
blijven, maar als het echt
nodig was, moest het ook.
8 Wat vindt U beter van vroeger
op school en nu op school?
Vroeger, vond ik, dat de
school kleiner was en je
kende de kinderen beter en
de ouders stelden veel belang
in de leerstof van hun
kinderen.
9 Hoe oud was U toen U voor
het eerst voo de klas stond.
1 8 Jaar. In juli 1 934 stond ik
voor de klas.
10 Vond U het erg om van school
te gaan?
Als je iets 40 jaar gedaan
hebt wil je ook wel wat
anders.
11 Vond U de school mooier of
beter als nu?
De nieuwe scholen zijn beter.
12 In welke klas zou U graag
willen staan?
In de 3de klas, dan is het
speelse er een beetje uit.
73 Hoe ging het schoolreisje er
aan toe?
Het gaat er nu hetzelfde aan
toe.
74 Hadden ze al "letterstad"?
Ja, maar ik heb er niet mee
gewerkt.
7 5 Wie was er vóór Dhr.
Kousemaker schoolhoofd?
Dat was dhr. v. Veenendaal.
7 6 Is Tholen veel veranderd?
Ja, vroeger wooriden er
3500 mensen in Tholen.
7 7 Hoe ging U naar school?
Op de fiets en 's zomers als
het mooi weer was, ging ik
lopen.
Bedankt Mevr. Meerman voor
dit intervieuw,
Werner Tazelaar,
Sophie van de Berg,
en Marcel van Oorschot.
Michael: Ik vond het leuk, soms
spannende wedstrijden, maar
ik deed zomaar mee, ik wist dat
ik niks zou winnen, ik deed
voor de lol mee.
Saïd: Wij doen op school ook
aan dammen. Dat vind ik leuk,
een keer lekker ontspannen!
Gerard: Ik vond het leuk om
mee te doen. Er was wel een
leuke en goede tegestand. En
ik heb er heel wat van opge
stoken.
Wilco: Vorig jaar heb ik ook
meegedaan met dammen maar
dit jaar ben ik beter geëindigd.
En ik vind het dammen een
leuke sport.
Johny: Er waren 'hele span
nende wedstrijden, en hele
leuke. Ik vond het heel erg leuk
om mee te doen.
Wendy: Ik vond het moeilijk,
maar erg leuk, dat dammen.
Mario: Ik vond het heel leuk. Ik
deed maar voor het leutje mee.
Maar toch wou ik bij de beste 5
horen.
Het schoolvoetbal bestaat officieel al vanaf 1963. Al 20 jaar doen wij hier
aan mee. Sedertdien hebben we al twee wisselbekers veroverd. Als we dit
jaar het schoolvoetbal winnend af zouden kunnen sluiten, zou dit de derde
wisselbeker kunnen-zijn. Daarvoor hebben we al enkele oefenwedstrijden
gespeeld. Vanaf 1974 kon eF ook voor het Zeeuws kampioenschap ge
streden worden. Zoals het schemaatje laat zien, zijn we 3x eerste 1x
tweede en 2x derde geworden.
1974 O.L.3. Oud-Vossemeer
1975 De Toetssteen
1976 O.L.S. St. Annaland
1977 O.L.S. Tholen
1978 O.L.S. Tholen
1979 O.L.S. Tholen
1980 O.L.S. Tholen
1981 O.L.S. St. Maartensdijk
1982 O.L.S. Tholen
1983 O.L.S. Tholen
kampioenschap
.v.Zeeland
4e
1e
7e
1e
1e
3e
1e
3e
3e
2e
v. Nederland
5e/6e
5e/6e
5e/6e
De e'erste plaatsen gaven ons recht om deel te nemen aan 't Nederlands
kampioenschap. Hiervoor zijn we naar Zeist geweest. Ook hier behaalden
we 3x een derde plaats in onze poule. Dit houdt een 5e/6e plaats van
Nederland in.
Eén maal moest een penalty de beslissing brengen om naar de finale te
mogen. Helaas lukte dit net niet. Toch blijven er vele mooie herinneringen
aan deze ontmoetingen achter, waarbij het gemeentebestuur van Tholen
middels de toenmalige wethouders Moerland en Schepernis acte de pré-
sence gaven.
Vorig jaar eindigden we bij het kampioenschap van Zeeland als tweede.
Van dit elftal zijn er nog 7 spelers over, die graag met de andere spelers
deel willen nemen aan het kampioenschap van Zeeland, dat dit jaar op
Tholen wordt gehouden. Wie weet vallen we in de prijzen en hopen we als
het effe kan nog eens naar Zeist te kunnen.
Geert Polderman en SaïD Boudou.
AM? J***''*
Voetbalfoto in de Eendrachtbode van 12 mei 1977.
