De Rehobothschool en haar grondslag Onze doorloper Doorsneebakker bakt vijftig tot zestig soorten brood REHOBOTHSCHOOL STAVEN ISSE Jé Donderdag 17 november 1983 EENDRACHTBODE 9 De grondslag Doorwerking van de grondslag De praktijk in de school De leerstof Conclusie Tekenonderwijs ty 1 y: J? BOEKEN? Bellen! 01665-2375 Enigszins verbaasd dat de Rehobothschool de spits van een serie artikelen rond het onderwijsgebeuren mocht afbijten, trachtten we te doordenken wat het meest wezenlijke van het onderwijs op onze school uitmaakt. Dat is niet dat het een streekschool is, die haar leerlingen betrekt uit het gehele eiland Tholen. Ook niet, dat het kleuter- en lager onderwijs herbergt. Zelfs niet, dat er gewerkt wordt naar de toekomstige basisschool, en beide scholen daarop vooruitlopend al een eenhoofdige leiding hebben. Het meest wezenlijke van deze school behoren we te zoeken in haar naam: Rehobothschool voor kleuter- en lager onderwijs op Gereformeerde Grondslag. Rehoboth. U kent het Bijbel verhaal over Izaak bij de Filis- tijnse stad Gerar. Tweemaal hadden de herders van Gerar bij de waterputten van Izaaks herders getwist. De derde wa terput werd met rust gelaten. Izaak noemt deze put daarom Rehoboth, dat wil zeggen: "Want nu heeft ons de HEERE ruimte gemaakt". Zo is er in deze school ruimte gevonden om de gereformeer de grondslag van de school te verwezenlijken. Althans, hier naar moet steeds getracht worden. Zowel bestuur, als personeel heeft zich hieraan verbonden. Niet dat zij dit in ei gen kracht zouden vermogen, maar de eis ligt wel op hen. Het wezen van de school wordt dus bepaald door haar grond slag. Gods Woord in de eerste plaats, en ten tweede de daar op gebaseerde belijdenisge schriften der kerk, vastgesteld op de Nationale Synode van Dordrecht in de jaren 1618-1619. De grondslag van de school wordt dus bepaald door de leer der kerk. Het be stuur van de school wordt dan ook gevormd uit vertegen woordigers van enige kerke lijke gemeenten. Het belang werd er van ingezien de grondslag enigszins nader uit te werken. In de loop der jaren bleek dat de leer der kerk nader beschreven diende te worden, omdat steeds weer werd ge probeerd het hechte funda ment van de aloude gerefor meerde belijdenis te ondergra ven. En dit heeft zijn gevolgen gehad voor het christelijk on derwijs. Daarom is duidelijk in de grondslag verwoord, dat bijvoorbeeld het verbond der genade onder beheersing staat van Gods eeuwige predestina tie of verkiezing. En ook dat Gods algemene genade, die God in Zijn goedheid nog aan elk mens betoont, alleen voor de uitverkorenen voortvloeit uit de verdiens}g.y3n Christus. .Het is een wezenlijk versohil of.d». mens goede gaven uit Gods gunst om Christus wil ontvangt of als een os vet gemest wordt voor de dag der slachting. Na drukkelijk dienden we ook in de grondslag te verwoorden dat de wedergeboorte een eenzij dige Godsdaad is. U zult u misschien wel afvra gen, waarom de grondslag zo benadrukt wordt in dit artikel. Immers, alles is niet in de j grondslag te verwoorden. Het komt toch aan op de praktijk van het onderwijs. Toch is het van het grootste belang. De grondslag zal het fundament zijn, waarop het gehele praktische schoolge beuren stoelt. Het behoort als een zuurdesem, als gist, het gehele onderwijs te doortrek ken. De grondslag bepaalt het onderwijs in de praktijk. De grondslag stelt eisen. Eisen aan de leidsters, de juf en de Zesdeklasser: kastanje in bol ster meesters, aan het bestuur. In leer en leven zullen zij in en buiten school zich overeen komstig die grondslag te ge dragen hebben. Dit zal onder andere tot uiting komen in hun onderwijskundig en opvoed kundig handelen. U zult aanvoelen, dat dit artikel zich er niet toe leent op deze zaken breed in te gaan. We stippen maar iets aan. Dazelfde..eisen komen ook tot «praeHeerlingen. «Zij hebben zich té onderwerpen aan het gezag van de leerkrachten die over hen gesteld zijn. Zij zullen zich ook in hun kleding over eenkomstig de grondslag moeten gedragen. Het behoort Ter gelegenheid van de 40ste jaargang van de Eendrachtbode presenteert zich deze week de Officiële naam Stichting tot het verstrekken van Onderwijs op Gereformeerde Grondslag, uitgaande van de Gereformeerde Gemeenten in Ne derland (Oud-Vossemeer, Sint-Annaland en Sint Maartensdijk) en de Oud Gereformeerde Gemeente te Stavenisse. De Rehobothschool bestaat uit een kleuter- en een lagere school. Het hoofd van beide scholen is: dhr. W. v.d. Dikkenberg. Personeel kleuterschool: Mej. T. Blok en Mej. N. v.d. Wege. Personeel lagere school: Mej. G. Mulder, Dhr. H. Verhelst, dhr. A.W.L. de Wit en dhr. W. v.d. Dikkenberg. Parttime: Mevr. H. Priem, Handwerken: Mevr. M. Quist. Aantal leerlingen: Kleuterschool per 16 oktober: 37 lagere school per 16 oktober: 89 De school aan de Pilootwég tot de regels van de school dat meisjes geen lange broeken dragen, dat niemand in sport- kleren rondloopt. Zo trachten we een levenssfeer te behou den die denkend vanuit de grondslag - wenselijk is. Een levenssfeer waarin orde en re gel een klimaat scheppen waarin te werken valt. Overigens willen we niet het idee wekken, als zouden onze leerkrachten en leerlingen zich volkomen overeenkomstig die grondslag kunnen gedragen. Gezien de grondslag kan dit ook niet. De mens is juist van nature geneigd tot alle kwaad, ja hij haat God en zijn naaste in het diepst van zijn hart. Toch blijft de eis tot ons komen te bouwen op het Enige Funda ment. leder binnen de ge meenschap van de school zal aanspreekbaar moeten zijn op de grondslag ondanks alle fei len en gebreken. Veel waarde hechten we aan een levenssfeer overeenkom stig de grondslag. De school is toch een verlengstuk van het gezin voor wat de opvoed kundige kant betreft? Deze le venssfeer tracht het kind tot op zekere hoogte een bescher ming te bieden tegen het vele onchristelijke buiten school en gezin. De school heeft tot taak de kinderen in samenwerking met de ouders te funderen in de leer die naar de godzalig heid is. Nog even voortbordurend op het doorwerken van de grond slag kunnen we denken aan speciale herdenkingen, aan feestdagen. De grondslag biedt ons ook hiervoor regels, die ondanks alle menselijke meningen, bepalend zijn. Sin terklaas, als mengeling van roomse en heidense feesten, ja vader- en moederdag, als commerciël getinte feesten op de Dag des Heeren, worden niet herdacht. Dit in tegenstel ling tot hervormingsdag en de heilsfeiten. De kinderen accepteren dit als heel gewoon. Ze missen echt niets en we hopen dat een goede werksfeer, waarin het kind zich aanvaard voelt, toch wezenlijker is voor een kind. Wat is een kind voor een leer kracht belangrijk! Nee, het kind staat niet centraal in ons on derwijs. De grondslag is bepa lend, die staat centraal. We beseffen dat dit tegen alle hedendaagse onderwijskundi ge dogma's indruist. Toch is het kind wel belangrijk. Het in dividuele kind. Want elk kind is uniek. Elk kind is een schepsel Gods met eigen gaven en ta lenten van hoofd en hart en handen. De leerkracht moet in zijn relatie met de leerling, met de kleuter uitgaan van de uni citeit van elk kind. Ik bedoel hiermee dat er geen kind gelijk is, elk kind is uniek. Elk kind vraagt aan de leerkracht om speciale aandacht voor haar of zijn leventje. Dat niet alleen, het vraagt om gemeende wer kelijke aandacht. Ik dacht dat dit Bijbels is. Elk kind heeft een ziel voor de eeuwigheid ge schapen, elk kind behoeft hier toe persoonlijke aandacht. En niet alleen hierin, maar ook in het tijdelijke leven. Elk kind heeft eigen problemen, elk kind kent eigen moeilijkheden voor wat de leerstof betreft. Ook al werken we vanuit een (verzacht) klassikale aanpak, toch moeten wij, als leerkrach ten, het individuele kind in het oog houden. Het onderwijs dient dus kindgericht te zijn. In het verlengde van deze ge dachte ligt de speciale hulp, geboden aan kinderen met leer- en opvoedingsmoeilijkhe den. Deze moeilijkheden kun nen van tijdelijke aard zijn als er een hiaat in de kennis van het kind rond een bepaald pro bleem bestaat. Ook kan het leerprobleem van permanente aard zijn. Zowel de kinderen met een hiaat in het begrijpen van de aangeboden leerstof, als die waarvan het probleem langdurig van aard is, krijgen extra hulp. Hiervoor is de school onder andere aangewezen op onder steuning van de schoolbege leiding, het Ds. G.H. Kersten onderwijscentrum. Regelmatig ontvangt de school waardevol le hulp van de begeleider dhr. R.A. van der Garde. Hij helpt ons om kinderen-met-proble- men de hulp die ze nodig heb ben te bieden. Daarbij werkt een collega met verschillende kinderen in het "kamertje". Hiervoor gebruiken we de les- vrije schooltijd van het hoofd der school. Zo wordt het werk van de begeleider functioneler. Hij behoeft niet alle "pro bleemkinderen" te helpen, maar kan zich tot de meer moeilijker zaken bepalen, zoals het afnemen van toetsen, moeilijke problemen trachten te ontleden. Kortom hij kan zich bepalen tot het specialis tenwerk. Waarnaast hij nauw keurig bijhoudt in hoeverre de extra hulp in het "kamertje" effectief en juist uitgevoerd wordt. Dit alles geschiedt in nauw overleg met de desbe treffende klasseleerkracht en het schoolhoofd. De schoolbegeleiding is op onze school een erg intensieve zaak. Mede doordat onze school ook kinderen op school toelaat cq. houdt, welke eigen lijk naar bijvoorbeeld een MLK-school zouden moeten worden verwezen. Het kost el ke leerkracht veel extra uren en inspanning om toch deze kin deren doelgericht onderwijs te geven. Zolang er echter geen buitengewoon onderwijs, ge grond op de gereformeerde beginselen aanwezig is, zien wij het als onze plicht hieraan onze krachten zoveel mogelijk te geven. Toch moeten we, als we spre ken over de extra begeleiding van kinderen, onderstrepen dat een juiste onderwijskundi ge aandacht alleen niet vol doende is. Ja, zij zal haar doel voorbij schieten als deze aan dacht niet gemengd is met lief de voor juist dat kind. Dat kind, Kleuter, 4,8 jaar: blad met dui delijke hoofdnerf dat zo vaak aandacht nodig heeft als de leerkracht zijn handen vol heeft! Niet in de laatste plaats komt de leerstof. De leefstof geba seerd op de grondslag. In de Bijbelvertelling zal de grond slag zeer duidelijk naar voren moeten komen, zij zal als het ware met de grondslag ineen gevloeid dienen te zijn. De Bij belvertelling is de beste gele genheid de Waarheid op de gewetens van de kinderen te binden. De noodzaak van de ellendekennis zal benadrukt dienen te worden. Hoe kan er anders plaats zijn voor Christus Die een Verlosser is van zich schuldigkennende zondaren. Niet alleen in de Bijbelvertelling maar in het gehele onderwijs dient de grondslag als een zuurdesem te werken. Bijzon der moeilijk is het vinden van geschikte lees- en leerboeken. Het is een zaak van steeds te rugkerende zorg. Immers, we mogen niet genoegen nemen met een methode, waarin met de grondslag strijdende zaken staan. Veel kostbare tijd moet dan ook besteed worden aan het ontwikkelen van eigen me thoden, veelal in samenwer king met anderen. Zo hebben we momenteel een volledige geschiedenismetho de, welke gebaseerd is op de gereformeerde beginselen. En waarin de kerkgeschiedenis als het hart van de historie ge zien wordt. Immers het gehele geschiedgebeuren cirkelt om Gods Volk. De uitverkiezing is de kern van de geschiedenis. Ook mogen we eigen liedbun dels met inhoudsvolle geeste lijke liederen uit voorbije eeu wen bezitten. Daarnaast heeft het onderwijzend personeel een geoorloofd repertoire van liederen rond de heilsfeiten sa mengesteld. Aan een methode voor aanvankelijk lezen wordt gewerkt. De grondslag verlangt echter nog meer nieuwe me thoden. Want neutrale metho den zijn per definitie niet- i christelijk. Een school welke genoemd is naar Christus nl. een christe lijke school) behoort Zijn Woord in alles ten grondslag te hebben. Ook in methoden en opvoedkundig en onderwijs kundig handelen. Natuurlijk is niet het gehele onderwijs aan leerboeken, me thoden gebonden. Ons leer plan geeft aan dat de oudere kinderen in de schooltuin wer ken. Na schooltijd en tussen de middag wordt er ijverig ge zaaid, gepoot en gewied enz. De kinderen zullen met het ge leerde praktisch bezig moeten zijn. Tijdens de lessen handvaar digheid knutselen we graag. Er wordt gehaakt, gebreid door de meisjes, terwijl de oudere jon gens timmeren, figuurzagen, solderen. Jongere kinderen, ook de kleuters, plakken en knippen (prikken) graag. Ook tussen de middag moeten wij op school veel kinderen be zig houden. Op regenachtige dagen moet dit wel binnen. We doen dan spelletjes, uiteraard zonder dobbelsteen of kaart spel. Zeer kort - we beseffen dit ten- volle - hebben we geprobeerd u enig inzicht te geven in de plaats van de grondslag op on ze school. De grondslag moet zuiver gehouden worden. Deze grondslag leert ons dat het be trachten hiervan niet aan de menselijke inspanningen is te danken. Daarom mag ons geen grote school in de eerste plaats voor ogen staan. Daar we de naam van het kerkverband waartoe de ouders behoren niet bepalend achten voor de toelating van de kinderen op de school, zijn we aan onze grondslag verplicht bepaalde toelatingseisen te stellen om de levenssfeer te waarborgen. Het tijdelijke leven, ook het schoolleven, moet gericht zijn naar Gods geboden. Het is in de eerste plaats een voor- en een toebereidingstijd voor de nimmer eindigende eeuwig heid! Voor elk kind, voor elke onderwijsgevende zal het noodzakelijk zijn zich gebor gen te weten in Christus bloed. Na u enkele facetten betref fende ons onderwijs genoemd te hebben, gaan we nog even in op een praktisch voorbeeld: werken aan het deelschool- werkplan Beeldende Vorming, waarvan tekenen een onder deel is. Ook dit onderwijs moet gebaseerd zijn op de grond slag. Hieronder vertellen we u er maar iets van. Tekenen is iets weergeven vanuit je innerlijk. Het is een emotioneel gebeuren. Gezien onze grondslag kan dit een ge vaarlijk gebeuren zijn, als er geen grenzen, geen kaders aangegeven worden. Dwars tegen veel kunststromingen in stellen wij dat tekenen voorna melijk ten doel heeft Gods Schepping te leren waarnemen en het waargenomene beel dend gestalte te geven. Ge makkelijker gezegd: Het kind leert beter waarnemen door te tekenen en beter tekenen door waar te nemen. De tekenop drachten komen dus uit de werkelijkheid, uit de natuur. Geen sprookjes, geen droom werelden, maar de werkelijk heid, de natuur. Een kind be hoort opgevoed te worden in de werkelijkheid, niet in een fantasiewereld. Tekent een kind vanuit de fantasie, dan behoort de opdracht aan de werkelijkheid gekoppeld te zijn. Het geven van de opdracht is daarom in het tekenonder wijs uitermate belangrijk. Deze weken werkten wij op de kleuter- en de lagere school aan het thema 'herfst'. Alle leerlingen, dus ook de kleuters, verrichtten natuurstudie. Kas tanjebolster, maiskolven, ei kels en bladeren werden nauwkeurig geobserveerd en met potlood getekend. De re sultaten, ook van de kleuters, waren boven verwachting. Zelfs de kleuters namen vrij gedetailleerd waar. De kleuters hebben nodig dat ze emotioneel bij de opdracht betrokken worden. Veel meer dan bijvoorbeeld een vierde klasser. Zo liep er een luisje op- het blad van de kleuter en heel voorzichtig moest deze dat luisje op zijn weg volgen. Die weg was moeilijk want er waren zoveel zijwegen (de nerven van het blad). Na deze natuurstudie moesten de kinderen het waargenome ne met verf gestalte geven. De hierbij toegepaste mengtech niek kostte nogal wat zweet druppels. Immers, herfstblade ren hebben prachtige kleuren, maar ze zijn niet gelijk. Ook de leerkracht leert van el ke opdracht. Bij hem of haar is voor het beoordelen van kin dertekeningen wel een bepaal de instelling vereist. Hij laat de Eersteklasser: veelvormige natuurstudie gaven van elk kind volledig tot hun recht komen. Daarom sti muleert hij na het geven van de opdracht. Dat betekent dat hij niet zelf de tekening van het kind 'verbetert'. De kindertekening leert ons heel veel van het kind zelf. Juist daarom moet de leerkracht er van afblijven. Alleen als het kind dreigt te verzanden, dan mag hij op uitgebreider wijze helpen, maar ook dan nog zo veel mogelijk zonder in de kin dertekening bezig te zijn. Tenslotte, tekenonderwijs leert een kind beter waarnemen, leert zijn of haar gaven ook op dit gebied te ontwikkelen met behulp van aan de grondslag genormeerde opdrachten. Ja, het kan dienstig zijn om God in het rijk der natuur te leren ken nen. Maar het kan God niet doen kennen voor eigen hart en leven. Zoals zoveel andere vakken houdt ook het teke nonderwijs zich voornamelijk bezig met dit tijdelijke leven. Het belang dat dit overeen komstig de grondslag gebeurt is niet gering te achten. Zo is ook tekenonderwijs een be langrijke zaak! Namens de collega's: W. v.d. Dikkenberg Klas 6 aan het werk N\ ■ffl V 'i cV 0 **T 3 V s 6 6 8 9 IC u JZ 13 c 2 3 V V 5" 6 6 9 K> hi n 13 'V is 16 18 vs"1 pp Het valt misschien niet een-twee-drie op. maar toch is het zo: de doors nee-hakker in ons land bakt zo'n vijftig tot zestig soorten brood. 'Hij heeft er plezier in om een groot assortiment brood aan te bieden', zegt de heer P. Buyze, directeur van de Nederlandse Bakkerij Stichting (NBS). HORIZONTAAL: 1 vrucht,vrucht,vrucht; 2 tijdrekening, titel, druiventak, persoonlijk voornaamwoord, Bijbelse figuur; 3 stad in Zuid-Amerika, al, [geestesarbeid verrichten; 4 inhoudsmaat, egaal, gast, vervoersonderne ming, familielid; 5 dier, bar, hert, Bijbelse figuur; 6 deel van'een been, I kelk, schijnsel; 7 wereldtaal, vis, en andere, Turks bevelhebber; 8 rivier in IItalië, ons inziens, niets, zeevogel, speelgoed; 9 ieder, dampkring, inbraak, ivoor; 10 godsdienst, vervoermiddel, vordering, keurig, I persoonlijk voornaamwoord; 11 van een zadel voorzien, ton, spoorstaaf; 12 hetzelfde, plaats in de Noordoostpolder, Egyptische godin, zouteloos; 13 dood dier, met een voertuig glijden, bloeiwijze; 14 vuilnishoop, god heid, nummer, landbouwwerktuig, dwarshout; 15 deel van een fornuis, zoogdier, wintervoertuig, water in Utrecht; 16 boomvrucht, bevelen, waterstand, letwel; 17 herfstbloem, vogel, dierengeluid, insekt, noot; 18 zangstem, proost, noot, alleenzang; 19 vrucht, vrucht, vrucht. VERTIKAAL: 1 vrucht, vrucht, vrucht; 2 dieptebepaling, steekwapen, woonplaats, Europese hoofdstad; 3 voor, gaar, stuk, spel; 4 vrouwelijke titel, kleur, deel van een voertuig, deel van de Bijbel, godin, heilige; 5 watering, verzonken Werelddeel, openbaar, snel; 6 deel van een trap, glanzen, zintuig, deel van een Fr. ontkenning; 7 opdracht, strelen met de tong, steeg, vleesgerecht; 8 deel van een schip, vogel, stroom, mannelijk zoogdier; 9 op andere wijze, vlechtwerk, Noorse goden, deel van een Fr. ontkenning, vogel; 10 houten emmer, wilde rozelaar, veredelen; 11 berg- doorboring, bouwland, woud, en omstreken, aansporing; 12 muil, toestand van bewusteloosheid, uitstalling, oorsprong; 13 enkelvoudige stof, boom, dierengeluid, vogel, bergplaats; 14 vrucht, vrucht. Vooral na de vakantie hebben vee! mensen de indruk dat er in het buitenland meer verschillende soorten brood in de winkels liggen dan thuis. Maar dat hoeft hele maal niet waar te zijn. De praktijk is veelal dat het assortiment van de Nederlandse bakker niet on derdoet voor dat van zijn buiten landse collega's. Geprikkeld De vraag van het publiek naar meer variaties heeft de bakkers geprikkeld om een ruimere keus aan te bieden. 'De bakkerijen hebben zich de kritiek van de consumenten dat er niet genoeg soorten brood zijn. aangetrokken', aldus de heer Buyze. 'Dat heeft gezorgd dat er nu óók een breder assortiment bruin brood is. Dat is de wens van de consumenten ge weest'. Vijftig tot zestig soorten brood het lijkt erop dat de fantasie van de bakker geen grenzen kent. "Zijn fantasie speelt natuurlijk wel mee bij het samenstellen van het as- sortiment. Maar aan de andere kant: een bakker kan niet iets l maken dat er nog niet is geweest', vertelt de NBS directeur nuchter. 'Wat hij wél kan, is een oud, al lang vergeten recept weer eens gaan gebruiken. En daar is ook fantasie voor nodig". Levensduur Met name in Duitsland willen bakkers er nog wel eens hoog over opgeven dat ze tweehonderd soorten brood bakken. Maar vaak verschillen die soorten in ver van elkaar gelegen gebieden alleen maar van naam. Dat wil zeggen dat een bepaald soort brood in Sleeswijk-Holstein anders heet dan in Beieren. En daar komt dan nog bij dat er in Duitsland ook veel brood wordt gebakken met een langere levensduur. Ook dat wekt de schijn dat er daar meer soorten brood zijn. Voldoende keus De optelsom van de viariaties brood van de Nederlandse bak kers levert een assortiment op dat er aantrekkelijk uitziet. De meest gangbare - zo rond de veertig - worden dagelijks gebakken. Keus voldoende dus! Er bestaan ver scheidene mogelijkheden om een indeling aan te geven van de soorten brood' b.v. naar de grondstoffen, die ervoor worden gebruikt of naar de rijs- en baktij den, die ook hun invloed hebben op de smaak. Binnen elk van die variëteiten zijn er dan nog ver schillen per vorm en gewicht. Op die manier kan men zich voor stellen dat er in de soorten naar samenstelling (melk. water, bruin en donkerbruin) veel méér varia ties zijn. Modellen De meest voor de hand liggende indeling is die naar eenvoudig brood en luxe brood (groot en klein). De bekendste modellen eenvoudig brood zijn: Busbrood (ook wel panbrood ge noemd) dat zijn broodsoorten die in een (brood)vorm worden gebakken. Hierin zijn te onder scheiden: witbrood en bruin- brood. respectievelijk geknipt (voor de broodvorm de oven in gaat, wordt de bovenkant van het deeg met een schaar geknipt), on geknipt, Frans geknipt of in casi- novorm (vierkant). Bij witbrood kan verder nog worden gesproken over waterbrood en melkbrood en bij bruinbrood over volkoren brood. melkbrood en gewoon tar webrood. Vloerbrood - dit brood wordt di rect op de vloer van de oven ge bakken. Het deeg moet hiervoor veel steviger zijn. De bekendste soorten zijn: Duits brood (ook wel Tijgerbrood of Duitse papper ge noemd). strengelbrood. Wener snijder, Amsterdamse snijder. Oberlander, Frans knipbrood en Frans stokbrood. Plaatbrood brood dat op een bakplaat wordt gebakken. Ook hierin worden wit- en bruinbriiod en water- en melkbrood onder scheiden. Wat het luxe brood betreft heeft .de Nederlandse bakker eveneens een attractief aanbod. In het grote luxe brood allerlei (ongevulde) vlechtbroden; het aantal gevulde variëteiten is nóg groter: krenten brood, rozijnenbrood, suiker brood. Weihnachtstollen. Hetzelfde gaat op voor het kleine luxe brood ongevuld: zachte broodjes die op een bakplaats worden gebakken, zoals gevloch ten broodjes, puntbroodjes, ka- detten. Duitse bollen, maand- zaadbollen en sesambollen: harde vloerbroodjes, zoals Duitse bol len. sesambollen. pistolets, dus- seltjes. maandzaadbollen. harde puntbroodjes. In de categorie ge vuld zoet het assortiment er als volgt uit: krentenbroodjes, kren tenbollen. koffiebroodjes. kren- tenvlinders. Deense koffiebrood jes. croissants. hambroodjes, kaasbroodjes. tendens Er is een duidelijk tendens dat de vraag naar luxe brood stok brood en de duurdere soorten omhoog gaat. De ontwikkeling in de verkoop van kleinbrood is niet van dien aard dat er in de ver koopcijfers een stijgende lijn te zien is. Heijboer met veel in voorraad Advertentie IM

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 1983 | | pagina 9