Bronsgeest verkoopt
98 ha landbouwgrond
Witte bibliotheek Flipland
net zo goed en minder duur
Kyo Glass bouwt
nieuwe fabriek
Praetuusje op Smerdiekse Haven
BOUMAN POTTER
Veel bintjes
van 44 cent
Werk voor 25-30 Tholenaren
U-
Tholenaren
tegen de
kruisraketten
ijs i - <^r
Donderdag 6 oktober 1983
39e Jaargang no. 47
Bij de PTT blijven
Bij St.Annaland en Oud-Vossemeer
Veertig pachters uit St.Annaland en Oud-Vossemeer
staan dit jaar nog voor de belangrijke beslissing of ze
de van Bronsgeest gepachte grond wel of niet moeten
kopen. Deze familie heeft namelijk in principe beslo
ten, dat alle Thoolse bezittingen worden verkocht. De
percelen lopen uiteen van 0.32.20 tot 7.22.00 ha.
Uitleen in twee lokalen voormalige lagere school
Een hartewens die al jaren op het verlanglijstje stond, is vrijdagmiddag in St.Phi-
lipsland in vervulling gegaan: de bibliotheek opende een eigen gebouw met
nieuwe boeken. "Volgens de normen zijn we nog wel een witte vlek, maar in
navolging van de witte pomp ten opzichte van een benzinestation zeg ik: onze
bibliotheek is net zo goed en minder duur", aldus burgemeester T.A.Vogel.
Kyo Glass in Tholen wil een geheel nieuwe fabriek
bouwen naast de bestaande, pas verdubbelde vesti
ging aan de Deltaweg. Op midellange termijn kunnen
er 25 tot 30 mensen meer werk vinden. De gemeente
raad beslist maandagmiddag over de verkoop van
bijna 1 ha grond.
DAMESHOEDEN
Waar?
Daar!
Automatisering
t U
Onmisbaar
Meer geld
Taxatieprijs
Gevaarlijk
,t Was een mooie nazomerse donderdag, toen de bij
na 91-jarige A.M.de Graaf de sleutel in het slot stak
van het praathuisje op de Haven in Sint-Maartens
dijk. Zonder sigaren- en sigarettenrook was de tem
peratuur al pittig, maar herfst en winter zullen heus
wel wind, regen en kou brengen waarbij het praat
huisje goed tot z'n recht komt. "Me bin blieje mé zo'n
mjooi kotje", zei oud-raadslid L.Kloet, die het ge
meentebestuur en de stichting Welzijn voor Ouderen
met haar medewerkster Julia Lebeau bedankte voor
deze voorziening.
Vrouwen
Ar
V k J Juwelier-horloger-opticien
Een begrip
voor
Kwaliteit en
service!
ADRIC. BROEKHUIS EN ZN.
Eendrachtbode Postbus 5
4697 ZG Sint-Annaland
Telefoon 01 665-2752. Telex 54520
Het enige nieuwsblad voor de streek Tholen
en Sint-Philipsland, waarin opgenomen de
Thoolse Courant en het Advertentieblad.
Verschijnt donderdag
Postrekening 1-2 44 07
Bankrekening 30 30 05 556
Abonnement 1 7,— per halfjaar.
Per jaar 33,— per post 40,50 per jaar
Losse nummers 0,85
Opgave advertenties voor dinsdag 1 6 00 u.
Advertentieprijs 0,32 plus btw per mm.
Spierinkjes t/m 20 woorden 7,25 contant.
Inclusief btw op rekening 8,25.
Hoofdredakteur G Heijboer
De Thoolse gemeenteraad heeft
de begroting 1984 doorgestipt en
een 109 vragen gesteld, waaraan b
en w menig uurtje besteedden bij
de beantwoording.
't Viel op, dat er een vraag was
gesteld over de dienstverlening
aan de burgers, die sinds de he
rindeling voor verschillende ge
meentelijke zaken op het post
kantoor terecht kunnen. Zouden
de bibliotheken dat ook kunnen
doen?
De achtergronden van die vraag
staan er niet bij, maar misschien
spelen de aangekondigde bezui
nigingen bij de bibliotheken een
rol. Met gemeentelijke dienstver
lening "zou het personeel van de
bibliotheken mogelijk gehand
haafd (betaald) kunnen worden.
Het rijk wil namelijk minder bij
dragen aan de personeelskosten.
Het antwoord van b en w is hel
der. Alleen al de openstellingsu
ren rechtvaardigen een blijvende
dienstverlening door de postkan
toren. Bij de bibliotheken is dat
veel minder, laat staan bij de uit-
leenposten. Dan zou je dicrimi-
natie krijgen, tussen drie grotere
en vier kleinere kernen. Alleen dat
argument is al zo steekhoudend,
dat er niet over bibliotheken ge
dacht hoeft te worden.
Voor geen zinnig raadslid is het
haalbaar om de postkantoren in te
ruilen voor de bibliotheken. Beide
hebben bestaansrecht, maar ook
hun niet gelijkgerichte doelstel
lingen. Het beknotten van de mo
gelijkheden van de burger voor
gemeentelijke dienstverlening
lijkt ons een overbodige vraag in
de reeks van 109. Er zou nog veel
erder sprake moeten zijn van
plaatselijke secretarie- en trouw-
mogelijkheden om een stukje le
vendigheid in de kernen terug te
krijgen. Minder dan wat de ge
meente via de PTT sinds de he
rindeling biedt, moet de Thole-
naar eenvoudig niet accepteren.
Verarming is er door de herinde
ling toch al.
Veiling Sint Annaland dinsdag 4
oktober(donderdag 29 septem
ber).
Uien maat 40 op klasse 2 nl
44,20(45,50), drielingen maat
35-40 klasse 2 nl 34,20(33), aan
voer 52(91) ton. Doré 80(77-86),
bintje 17-44(30-40), afwijkend
(20-28), eigenheimer 50-93(54-
88). Aanvoer 160 (128) ton.
Burgemeester T.A. Vogel opende vrijdagmiddag in St. Philips/and de
nieuwe bibliotheek in de voormalige chr. School door het bord met de
openingstijden aan de uitleners te overhandigen: de dames D.C. v.d. Dus-
sen-Quist, J.A. Guiljam-de Groot en K. Verhees-Bakker.
Dankzij het feit dat de gemeente
raad het besluit om de school te
slopen herriep, kon de bibliotheek
na de peuterspeelzaal Turn Turn
een eigen ruimte in gebruik ne
men. De peuters hebben een
aparte ingang aan de Korte
Schoolstraat, de lezers aan de
Wilhelminastraat.
Met 40.000 gulden, waarvan de
burgemeester de ruim 17.000 gul
den sloopkosten die men bes-
Voor de bouwvakvakantie kwam
de uitbreiding gereeed, waardoor
de vloeroppervlakte nagenoeg is
verdubbeld. Maandag draaide de
nieuwe produktielijn voor het
eerst met nog wat kinderziekten
en dinsdag draaide men op volle
toeren. Kyo is daardoor in staat
een groter marktaandeel te krij
gen in de nog steeds toenemende
vraag naar toepassing van kunst
stof. Nu alle ruimte benut is, kan
de produktie niet verder vergroot
Een hoed is geen alledaags
artikel,die koop je niet zo
maar, daarvoor wilt U uit een
ruime, mooie collectie kiezen
Kledingspeciaalzaak
Engelsman-van Driel
St. Annaland
Waar men alle aandacht
heeft, voor stijl en Uw per
soonlijke wensen, daar, waar
een passende dameshoed te
vinden is voor elke beurs.
Advertentie I.M.
worden, terwijl bij een aantrekke
lijk kostprijsniveau naar het in
zicht van de directie een nog gro
ter marktaandeel mogelijk is. Ge
zien contacten met potentiële af
nemers in het buitenland wordt
een verdere groei van de uitvoer -
die ligt nu al op ruim 90% - heel
reëel genoemd.
Daarom wil Kyo een nieuwe fa
briek bouwen op het naastgelegen
terrein tussen het bestaande ge
bouw en de Oud-Vossemeerse-
dijk. De nieuwe opzet is in grote
lijnen gelijk aan de huidige situa
tie. De plannen worden voorbe
reid en afhankelijk van onvoor
ziene economische ontwikkelin
gen wordt gestreefd naar een
aanvang van de bouw binnen 1 Vi
a 2 jaar.
Om concurrerend te kunnen blij
ven zal automatisering in de
nieuwe produktieruimte niet uit
kunnen blijven. Toch verwacht
Kyo 25 tot 30 mensen aan een
baan te kunnen helpen. De direc
tie wil geen valse hoop wekken.
Als de economische omstandig
heden daartoe aanleiding geven,
ontstaat er een ander werkgele-
genheidsbeeld.
De grond in de Slabbecoornpol-
der had Kyo al in optie en b en w
stellen de gemeenteraad gaarne
voor om tot verkoop over te gaan.
WONINGINRICHTING
Molenstraat tel. 01662-2445 Poortvliet
Advertentie I.M.
^paarde, aftrok, was het gemeente
bestuur klaar met de bibliotheek.
"Het zit me niet altijd even lekker,
dat er in de steden met dikke sub
sidies dure bibliotheken van ton
nen en miljoenen worden neerge
zet. Wij doen 't op onze eigen
manier, provisorisch."
De burgemeester noemde een bi
bliotheek echter een onmisbare
voorziening. "Een dorp zonder
bibliotheek is als een huis zonder
boeken. Zo'n voorziening kun je
helemaal niet missen."
Vele jaren werden de boeken in de
hal van dorpshuis de Wimpel uit
geleend. Daarvoor waren volgens
een vernuftig systeem verrijdbare
stellingen gemaakt, maar toch zat
de bibliotheek op de schopstoel.
De gehele raad was van oordeel,
dat 't een onhoudbare situatie
was. Jarenlang is er naar een ge-
sdhikte ruimte gezocht en in de
Voorstraat werd er zelfs een pand
aangekocht, 't Ging allemaal niet
door.
Toen er duidelijkheid was over de
omvang van de nieuwe chr.lagere
school, kwam een oplossing na
derbij. De gemeenteraad besloot
met 4 tegen 3 stemmen de oude
school te handhaven voor huis
vesting van de bibliotheek en de
peuterspeelzaal. Slechts één lo
kaal ging onder de slopershamer.
De burgemeester benadrukte nog
eens, dat de SGP niet tegen de
bibliotheek was - zoals in een
Brabantse krant had gestaan -
maar alleen tegen deze accom
modatie. Een betere huisvestiging
van de bibliotheek stond ook bij
de SGP bovenaan het verlang
lijstje.
Welstandshalve vond de burge
meester de handhaving van de
oude school zeer aanvaardbaar en
stedebouwkundig zelfs uitste
kend, gezien de ligging in het
dorpscentrum met andere open
bare gebouwen.
Volgens het woordenboek is een
bibliotheek een omvangrijke
geordende verzameling boeken of
een gebouw of ruimte waar die
verzameling is. Het eerste lukte
volgens de burgemeester niet zo
maar. 't Zal wel aan ons gelegen
hebben, maar na 4 5 deuren bij
de Provinciale Bibliotheek zijn we
geen cent wijzer geworden. Bij het
Nederlands Bibliotheek- en Lec
tuurcentrum is het wel gelukt,
dankzij mevr.van Bovenberg, ad
viseuse voor volksbibliotheken.
Voor een dorp van 2000 zielen is
2500 banden een goede start, al
moet er uitbreiding komen. We
hebben er 225 nieuwe boeken bij,
keurig geplastificeerd en in de
toekomst moet dat allemaal zo.
We hebben 't altijd zuinig aan ge
daan en gezien het oude boeken
bestand zal de bibliotheeksubsi
die toch omhoog moeten. Er wor
den 300 banden per week uitge
leend en dat kan omhoog als er
meer soorten boeken komen. Dat
betekent meer lezers en ook meer
geld.
Een persoonlijke wens is nog. dat
er een encyclopedie komt in onze
gemeentelijke, openbare biblio
theek. Op zaterdagmorgen is er al
een voorleesuurtje voor kinderen
van 4 tot 8 jaar en 's avonds zou er
ook een leesmogeüjkheid van lec
tuur, raadsstukken, e.d. moeten
zijn.
De gemeentelijke bemoeienis is
niet zo heel groot, want drie da-
mes( D.C. v.dDussen-Quist,
J.A.Guiljam-de Groot en K.Ver-
hees-Bakker) doen dit werk met
veel kennis van zaken. We zijn ze
dan ook veel dank verschuldigd,
evenals gemeentewerken(voor de
verhuizing), schoonmaakster me-
vr.Wagemaker-Verkerke en con
cierge Moerland, die het licht en
de verwarming in de gaten houdt
en in een apart kamertje het ge-
meentekrantje stencilt", aldus
burgemeester Vogel.
Hij stelde de bibliotheek officieel
in gebruik door de drie dames van
de uitleen een bord met de ope
ningstijden te overhandigen:
woensdagmiddag van twee tot
Vervolg op pag. 9
Het afstoten van deze grond is in
landbouwkringen een druk bes
proken onderwerp. De betrokke
nen zijn merendeels kleine boe
ren, die aan Bronsgeest geen
moeilijke verpachter hadden, 't
Was goed boeren bij Bronsgeest.
Ze waren vroeger nooit de hoogste
met hun pachtprijs en men wilde
de pachters nooit duperen. Als er
bijvoorbeeld toch grond aan de
gemeente verkocht moest worden,
zocht men naar compensatiemo
gelijkheden.
Bronsgeest zou al meer dan 100
jaar land dp Tholen verpachten.
Het aantal pachters is in de loop
der jaren verminderd van 50 tot
voor enkele jaren naar 40 op dit
moment.
Van de 98 ha ligt er 84 bij St.An
naland: aan de Ceciliaweg bij de
veiling, Annavosdijk, Withoekse-
weg. Zoetwater- en Staartweg. De
14 ha bij Oud-Vossemeer ligt aan
de Nieuweweg(in de buurt van de
Hikseweg bij Abr.Hommel) en
langs de Duivekeetseweg.
Volgens de Pachtwet moet de ei
genaar de grond eerst aan de
pachter tegen taxatieprijs aanbie
den. Volgens ingewijden varieert
dat van 12 tot 15.000 gulden per
ha. De Grondkamer in Den Haag
stelt de taxatieprijzen vast. De ei
genaar kan die te laag vinden,
maar hij mag niet aan een ander
verkopen als de pachter belang
stelling voor de grond heeft. Is dat
niet het geval, kan de eigenaar op
de vrije markt terecht voor aan
zienlijk hogere prijzen. De pach
ter behoudt echter ook bij de
nieuwe eigenaar zijn rechten.
Men mag het brood niet ontno
men worden.
Wie bijvoorbeeld een koopsom
van 15.000 gulden per ha teveel
vindt gezien de pacht van 600
gulden per ha, kan de pacht aan
kinderen en kleinkinderen over
dragen. Aan broers e.d. mag dat
niet. Bij geschillen beslist de
Pachtkamer van het kantonge
recht.
Toch is deze omvangrijke grond-
verkoop voor de pachters geen
enkel probleem omdat hun rech
ten in de Pachtwet verankerd zijn.
Er is echter wel een wet op komst,
waarbij wordt geregeld, dat de
pacht bij het bereiken van de 65-
jarige leeftijd afloopt. Voor oude
re boeren kan dat een rol van be
tekenis zijn bij een eventuele
koopbeslissing.
Sommigen menen dat de hoge
aardappelprijzen 'gevaarlijk' zijn
voor het vrijkomen van 98 ha
grond. Men zou zich dan wel eens
te gemakkelijk in de schulden
kunnen steken. Toch meent een
insider, dat gezien de praktijk de
meesten de grond zullen kopen, al
blijft pacht dan het goedkoopste
en het beste.
Gezien de verkoop van 98 ha zal
de komende openbare verkoping
van ruim 5 ha grond van
Mart.Moerland in St.Annaland
ook meer in de belangstelling
staan.
Bronsgeest verkoopt nu het land.
maar blijft het ook bij de Domei
nen veiliger pachten dan bij par
ticuliere grootgrondbezitters? Do
meinen heeft op Tholen 700 ha
grond die eventueel ook verkocht
worden als de Kamermotie Faber
ten uitvoer wordt gebracht. Voor
lopig is dat nog afwachten, maar
bij percelen die vrij van pacht ko
men. kan in de toekomst ook bij
Domeinen de beslissing tot ver
koop vallen.
Na Tholen en Scherpenisse was
dit het derde praathuisje en vol
gend jaar volgt St.Annaland. in
1986 Stavenisse en in 1987 Oud-
Vossemeer. Daarvoor is steeds
30.000 gulden geraamd. Poortvliet
is niet in dat schema opgenomen.
Het praathuisje in St.Maartens
dijk is belangrijk groter dan in
Scherpenisse, dat niettemin tot
^en soort Holland Huisje leek uit
De bijna 91-jarige A.M. de Graaf draaide donderdagmiddag officieel de
sleutel om van het praathuisje op de haven in St: Maartensdijk. Julia
Lebeau van de stichting Welzijn voor ouderen kreeg bloemen voor haar
medewerking, evenals sleutelbewaarder J.D. Kaashoek. Oud-raadslid L.
Kloet hield de openingstoespraak.
te groeien. Kloet stelde in
St.Maartensdijk duidelijke regels.
"We motte niks voe 't kotje be-
taele, ma me kunne natuurlijk nie
doewe wat ammen wille. Daer is 't
vee te mjooi en te diere vo."
Wat openingstijden betreft, is het
invallen van de duisternis het sein
Voor sluiting, want de nacht is
voor het ongedierte, zei dhr.Kloet.
Vaste plaatsen zijn er niet: wie ,t
eerst komt, 't maalt. De oudste
bezoekers zouden de beste van de
twintig royale zitplaatsen kunnen
krijgen en dan wel om te zitten,
niet staan of liggen.
Honden en katten zijn niet wel
kom in het praathuisje, maar
vrouwen hebben evenveel rechten
als mannen. "Als er een van ons
jarig is. moet z'n vrouw toch met
koffie en gebak binnen kunnen en
we moeten toch ook met Julia
Lebeau overleg kunnen voeren."
Van het ophangen van papieren
verwachtte Kloet de grootste el
lende. want dan wil de een Cruyff
en de ander Van Hanegem. "Of
een meid die at weinig of niks aan
eid in da kan natuurlijk nie. want
dan zou'wer soms mensen weg-
bluve.,'
Een tafel wilde Kloet wel hebben.
Vervolg op pag. 9
Voorkeur P.T.T.
Witte bibliotheek is goedko
per in St. Philipsland
Acht huizen in Scherpenisse
zijn nog niet verhuurd
Smerdieks praathuisje leuk
geïntroduceerd
Boerderijproject aan zijden
draad
Een mini Bredase taptoe in
Oud-Vossemeer
Odeon eigen oefenlokaal
O.V.M.
Er zijn ook Tholenaren tegen
kruisraketten
Sterke groei Kyo glass
Met verkoop Bronsgeest
gronden wordt eeuw pacht af
gesloten
Jubilerende kleuterleidsters in
Tholen
Nota Sociaal Economisch Be
leid aanvaard
Vakbonden wijzen werkerva
ringsproject af
Waterschap verandert ingrij
pend
De tennisjeugd in opmars
WEGEN KUNNEN KRON
KELIG ZIJN, MAAR DE
WAARHEID GAAT RECHT
OP HET DOEL AF
Dit nummer hestaat uit 18 pa
gina's.
Op initiatief van de IKV-leden
P.Valkenberg en H. Meerbeek
alsmede de individuele activiste
C.Verstrate, allen uit Tholen, rij
den er 29 oktober vanuit alle ze
ven Thoolse kernen bussen naar
Den Haag. Daar wordt een lan
delijke demonstratie gehouden
tegen de eventuele plaatsing van
kruisraketten in Nederland en
kernwapens in het algemeen.
In november 1981 gebeurde dat
ook al. Na een aarzelend begin
was de bus uiteindelijk te klein om
alle Thoolse deelnemers te kun
nen vervoeren. Nu was Clara
Verstrate zo zeker van de grote
belangstelling,, dat ze op eigen
houtje al drie bussen bij Klundert
Tours had gereserveerd. Dat
wordt nu gecoördineerd met de
mensen van het Interkerkelijk
Vredesberaad.
"Met de plaatsing van kruisraket
ten bij Woensdrecht in het voor
uitzicht, mag je niet aan de kant
blijven staan", zegt mevr.Verstra
te. "De kernwapenwedloop moet
doorbroken worden. Al hebben
we als klein landje minder in
vloed. we zullen ons met de mid
delen die we hebben verzetten."
In iedere kern is er een contact
adres naast coördinator Pim Val
kenberg uit de Touwslagersdreef
65 in Tholen. tel. 01660 - 2020.
Oud-Vossemeer: E.Schiewold,
Vierwindenstr 3, tel. 2112.
St.Annaland: L.Bruins, Hoender-
weg 36. tel. 2652
Stavenisse: N.v.d.Straaten.
Poststr 60, tel. 2698.
St.Maartensdijk: G.Steketee,
Bloemenlaan 54, tel. 2205.
Scherpenisse: P. Akkermans,
Westzeedijk 9.
Poortvliet: C.Bolders. Langestr
17, tel. 2658.
GROTE KERKSTRAAT 5-7 STEENBERGEN
TEL. (01670) 6 33 85.
Advertentie I.M
1
