THOLENDERWIJS
O, MOEDER,
MIJN HAAR!
informatierubriek van de gemeente tholen
KURSUS
"KUNSTZINNIGE
VORMING" IN
HET KADER VAN
HET
BAANLOZENPROJEKT THOLEN
OPSTAPKURSUS EN MAVO-II VOOR VOLWASSENEN IN ST-MAARTENSDIJK
INFORMATIE OVER VOLTOOIEN,
STAKEN OF ONDERBREKEN VAN
STUDIES
F5Q00,-
BIJDRAGE
INEENS VOOR
GOEDKOPE VRIJE
SECTOR
WONINGEN
Bij verhuizing
Donderdag 4 augustus 1983
EENDRACHTBODE
5
informatie-avond, persoonlijk informatiegesprek
en aanmelden
SPREEKUUR B EN W
SPREEKUUR WONINGSTICHTING
OVERDENKING
Een nieuwe leer
met gezag.
a.u.b. tijdig een adreswij
ziging sturen aan Een-
drachtbode, Postbus 5,
St. Annaland of aan uw
bezorger.
door Joop Koornstra.
Redactie: Voorlichtingsambtenaar Gemeentehuis Tholen Markt 1 -5 Sint-Maartensdijk Tel 01 666-2955
Sinds 1981 verzorgt het West-Brabants Avondkollege te Sint-Maar
tensdijk een aantal kursussen voor volwassenen. In 1981 werd be
gonnen met een zogenaamde Opstapkursus. De toenmalige leerlingen
van die kursus beginnen deze maand al weer aan het tweede jaar van de
MAVO-opleiding voor wat betreft de vakken Nederlands en Engels.
Omdat de kursussen in Sint-Maartensdijk zich in voldoende belang
stelling kunnen verheugen is inmiddels het Ministerie van Onderwijs en
Wetenschappen verzocht Sint-Maartensdijk aan te merken als neven
vestiging van het Westbrabants Avondkollege. Dat betekent dat de
afdeling Sint-Maartensdijk min of meer een eigen status krijgt, met de
daarbij behorende faciliteiten.
Schooljaar 1983-1984
Voor wat betreft Mavo-ll begint het schooljaar op maandag 22 augus
tus. De Opstapkursus gaat in de eerste volle week van september van
start. Tijdens de eerste informatie-avond op 14 juni j.l. bleek er niet
voldoende belangstelling te bestaan voor een opleiding Mavo-I
De kursussen in Sint-Maartensdijk blijven dan ook beperkt tot:
OPSTAPKURSUS (voorbereiding MAVO/Algemene Ontwikkeling)
MAVO-II Nederlands en Engels.
De Opstapkursus kan afhankelijk van de belangstelling zowel 's avonds
als overdag worden verzorgd. Daarover straks meer.
OPSTAPKURSUS
- Algemene Ontwikkeling
- Voorbereiding Mavo
Voor wie is deze kursus bestemd?
Schoolleiding en medewerkers hopen de volgende groepen volwasse
nen van dienst te kunnen zijn met deze opstapkursus:
a. Dames en Heren die een Mavo-opleiding of een deel daarvan willen
volgen, maar wier vooropleiding misschien een beetje te gering is.
b. Volwassenen, die willen gaan studeren op Mavo-niveau, maar voor
wie het luiden van de laatste schoolbel al weer zo lang geleden is,
dat zij het studeren en alles wat daarmee samen hangt helemaal
ontwend zijn.
c. Dames en Heren die nog niet weten of zij de Mavo voor volwassenen
willen gaan volgen, maar wel behoefte hebben aan meer algemene
ontwikkeling.
WAT GAAN WE ER DOEN?
In de opstapkursus kunnen de deelnemers de volgende vakken gaan
volgen:
Nederlands
Engels
Handelskennis/rekenen
Maatschappijleer
WAT KOMT ER BIJ DE VERSCHILLENDE VAKKEN AAN DE ORDE?
Nederlands:
Spelling en grammatica
Het schrijven van brieven
- Het maken van een opstel
- Tekstverklaring (kritisch leren lezen)
In de groep leren spreken
Handelskennis/ rekepen:
Opfrissen van rekenen met breuken, procenten enz.
Rente-berekeningen
- Vreemd geld
Eenvoudige economische onderwerpen zoals:
werkloosheid
inflatie
huishoudbudget
belastingen
sociale wetten
Engels:
Oefenen in eenvoudig lezen en luisteren
Uitspraak
- Woordkennis en konversatie
- Schrijfvaardigheid
Maatschappijleer:
Kennismaken met de manier waarop in het huidige onderwijs vak
ken als Aardrijkskunde, Geschiedenis en Biologie onderwezen wor
den.
Meer inzicht krijgen in de gang van zaken in de tegenwoordige
maatschappij aan de hand van onderwerpen, die bij de hiervoor
genoemde vakken ter sprake komen.
HOEVEEL VAKKEN KUNT U VOLGEN?
Indien U de Opstapkursus gaat volgen als voorbereiding op de
Mavo of als uitbreiding van uw algemene ontwikkeling, adviseren
wij U om voor 4 vakken in te schrijven.
- Als U Engels wilt doen, adviseren, wij U dringend ook de lessen
Nederlands te gaan volgen.
Maar U bent vrij om te kiezen uit 12, 3 of 4 vakken.
WAT IS HET VERSCHIL TUSSEN DE 1e KLAS MAVO EN DE OP
STAPKURSUS?
Enkele verschillen zijn o.a.:
In de Opstapkursus gaat men ervan uit, dat U wel wat vergeten bent
van wat U vroeger geleerd hebt.
Op de Mavo wordt meer een beroep gedaan op uw kennis van
vroeger.
- In de Opstapkursus werken we in een langzamer tempo.
In de Opstapkursus wordt minder huiswerk opgegeven.
In de Opstapkursus heeft de docent, in overleg met de kursisten,
meer vrijheid om te bepalen wat we bij een vak gaan doen, dan bij
de Mavo.
Bijvoorbeeld: Als de kursisten bij het vak handelskennis wat meer
willen weten over sociale wetten, dan kan dat. Bij de Mavo heeft
men daar niet voldoende tijd voor.
HOEVEEL TIJD KOST HET VOLGEN VAN DE OPSTAPKURSUS?
De kursus duurt 1 jaar
Per vak krijgt U 1 Vi uur les per week.
Er worden steeds 2 vakken op een ochtend/avond gegeven
U moet er ook op rekenen, dat U thuis nog een beetje huiswerk moet
maken. In het begin is dat niet veel, later in het jaar wordt het wat
meer.
Wat zijn de kosten?
Het schoolgeld bedraagt per jaar voor het volgen van 1 vak 130,—
voor 2 vakken 145,— en volgt u 3 of 4 vakken dan bent u 1 75,—
kwijt. Voor boeken en stencils zijn de kosten circa 75,—.
NEDERLANDS EN ENGELS OP
MAVO-NIVEAU
Na het volgen van de opstapkursus is een groep kursisten dit schooljaar
begonnen met de vakken Engels en Nederlands 1e klas Mavo. Deze
groep gaat in 1983/1 984 door, indien de resultaten dat toelaten, naar
2e klas Mavo.
In het kader van het Baanlozenprojekt Tholen gaat in september a s. in
samenwerking met het Regionaal-Educatief Centrum (Ree) "de Beve-
landen-Tholen" een kursus Kunstzinnige Vorming van start.
De kursus is speciaal bedoeld voor mannen en vrouwen zonder baan,
ingeschreven bij het arbeidsbureau en/of in het bezit van een uitkering
W W., W.W.V., R.W.W. maar ook W.A.O.-ers, A.W.W.-ers en
schoolverlaters zijn van harte welkom. De kursus is geheel gratis en
wordt overdag gehouden in gemeenschapscentrum "Meulvliet" te
Tholen.
In de kursus Kunstzinnige Vorming komen in de periode van 1 sep
tember t/m 31 december 1983 de volgende onderwerpen aan de
orde.
A. Tekenen/schilderen
In 4 weken kunt u kennis maken met verschillende technieken. Er
wordt gewerkt met potlood, houtskool, krijt en verf.
Aan het begin van iedere les wordt een onderwerp besproken en de
techniek gedemonstreerd. De lessen worden verzorgd door Leon
Vernuunt.
B. Werken met textiel
Vier weken worden besteed aan het onderzoeken van de mogelijk
heden van textiel en het verwerken van stoffen, draden e.d. Ook zijn
combinaties mogelijk van textiel en andere materialen zoals, metaal
of hout. De werkstukken die vervaardigd worden kunnen variëren
van vouwsels, draperiën, woonelementen, objekten enzovoorts.
Deze lessen worden begeleid door Wil Coldenhof.
C. Druktechnieken
In deze lessen maakt u kennis met de verschillende druktechnieken:
hoogdruk, diepdruk, vlakdruk.
Ook de verschillen tussen artistiek gebruik en het gebruik van
machinale verwerkingen komen aan de orde. U leert op eenvoudige
wijze zelf druksels maken.
De verzorging van deze lessen is in handen van Johannes Milhous.
D. Boetseren en beeldhouwen
Het materiaal dient als algemeen uitgangspunt. Het materiaal klei is
uitstekend geschikt de "vormentaal"' te leren. In vier weken wordt
een begin gemaakt met het ontwikkelen van een zeker vormgevoel.
De lessen staan onder leiding van Gerrit van Engelenhoven.
Zoals geschreven zijn de lessen overdag. Ze duren 2 uur. Vóór de
aanvang van de kursus Kunstzinnige Vorming is er een kennisma
kingsbijeenkomst in "Meulvliet"' en wel op 1 september om 10.00
uur. U krijgt de gelegenheid bij een kopje koffie kennis te maken met de
docenten en het lokaal. De docenten geven een korte uitleg over het
geen u in deze kursus van hen verwachten kunt. Uiteraard kunt u
vragen stellen. Nogmaals, de kursus is gratis. Wel dient u bescher
mende kleding mee te brengen. Bij aanvang van de kursus ontvangt u
een programma. Tijdens de kennismakingsbijeenkomst op 1 septem
ber a s. is een ieder van harte welkom. Met gebruikmaking van onder
staande strook kunt u zich voor de kursus aanmelden.
Mavo-certificaten
In de Thoolse situatie is er slechts sprake van een gedeeltelijke Mavo
opleiding. U volgt namelijk maar 2 vakken te weten Engels en Neder
lands. De Thoolse kursus leidt op voor officiële Mavo-certificaten. Na 3
jaar doet u officieel eindexamen en kan u in het bezit komen van de
certificaten Nederlands en Engels. Een volledige Mavo-opleiding (met
als eindresultaat het Mavo-diploma) telt echter 6 vakken. De andere 4
vakken kunt u, indien u daar prijs opstelt, in dezelfde periode volgen
aan de Mavo-afdelingen van het Westbrabants-Avondkollege te Bergen
op Zoom of Roosendaal.
Wat zijn de kosten?
Ook voor de Mavo-opleiding geldt dat voor het volgen van 1 vak een
schoolgeld is verschuldigd van 130,— en voor het volgen van 2
vakken 145,—. Het boekengeld voor het vak Nederlands bedraagt
voor Mavo klas 2 40,75. Voor het vak Engels 1 8,75.
Tijdens de laatstgehouden informatie-avond meldden zich voor de Op
stapkursus 18 leerlingen aan. Negen daarvan gaven de voorkeur aan
een opstapkursus overdag, maar ook'9 voor 's avonds. Een kursus kan
echter pas gestart worden indien er zich circa 20 leerlingen voor één en
dezelfde kursus, dus 's avonds of overdag hebben aangemeld. Het is
dus zaak om, bij voorkeur voor beide kursussen, nog een aantal leer
lingen te interesseren voor het onderwijs aan volwassenen.
Volgende week vrijdag, 12 augustus wordt in het gemeentehuis te
Sint-Maartensdijk een informatie-avond gehouden, aanvang 19.30
uur. Tijdens deze avond wordt bekeken of er zowel overdag alswel 's
avonds een Opstapkursus van start kan gaan. Lukt dit niet, dan wordt
op basis van het aantal inschrijvingen een beslissing voor overdag of 's
avonds genomen. Gaarne nodigen wij elke belangstellende uit voor
deze avond. U bent echter ook voor een persoonlijk informatiegesprek
welkom en wel op dinsdag 9 augustus van 9.30-11.00 uur of op
woensdag 10 augustus van 1 4.00-1 5.00 uur in het gemeentehuis te
Sint-Maartensdijk Ook voor de opleiding MAVO-ll kunnen nog enkele
leerlingen worden toegelaten. Het betreft de vakken Nederlands en
Engels, zoals ook reeds uit het bovenstaande blijkt. Zowel tijdens de
informatie-avond, als tijdens de persoonlijke informatiegesprekken
kunt u zich als kursist(e) aanmelden.
De eerstvolgende spreekuren van de leden van het college van burgemeester en
wethouders vinden plaats op maandag 8 augustus 1 983 in het gemeentehuis te
Sint-Maartensdijk. Burgemeester E. Baerends en de wethouders J. Versluijs,
L.J. Kdopman en P van Schetsen houden hun spreekuur van 1 1.00-1 2.00 uur.
Wilt u op een ander tijdstip met een van de collegeleden spreken, belt u dan even
naar het gemeentehuis, telefoon 01 666-2955, toestel 21 5,
Het bestuur van de stichting "Beter Wonen" houdt elke maandag van
10 30-1 2.00 uur spreekuur in het gemeentehuis te Sint-Maartensdijk
voor aanvragen om woonruimte. De woningstichting is telefonisch
bereikbaar onder nummer 01 666-3359.
Kursus Kunstzinnige Vorming
Ondergetekendeman/vrouw,
wonende teaan het adres
postcodemeldt zich hierbij aan voor de kursus
Kunstzinnige Vorming die in de maand september 1 983 van start
gaat.
Handtekening
Inzenden aan:
Projektleider Baanlozenprojekt Tholen
Markt 1-5
4695 CE Sint-Maartensdijk
De laatste tijd wordt er veelvuldig een beroep gedaan ^>m informatie
over de regels ten aanzien van voltooien, staken of onderbreken van
een studie. Reden voor ons om een onlangs ontvangen persbericht van
de Centrale Directie Studiefinanciering om informatie over de regels
ten aanzien van voltooien, staken of onderbreken van een studie. Re
den voor ons om een onlangs ontvangen persbericht van de Centrale
Directie in deze rubriek te publiceren.
ALGEMEEN
Er zijn twee regelingen voor dagstudenten:
Rijksstudietoelagenregeling (RS)
Hieronder vallen:
- studerenden in het hoger beroepsonderwijs (hbo) en weten
schappelijk onderwijs (wo),
- studerenden voor kleuterleidster (voortgezet onderwijs: vo/ klos)
en, met ingang van het studiejaar 1 983/ 1 984:
- studerenden in het overig voorgezet onderwijs (vo), die op 31
maart van het studiejaar 21 jaar of ouder zijn.
Regeling Tegemoetkoming Studiekosten (TS)
Hieronder vallen studerenden die niet onder de RS-regeling thuis
horen, te weten studerenden in het vo, exclusief:
- studerenden in het hbo (formeel behoort het hbo nog tot het vo)
- studerenden vo/klos
en, met ingang van het studiejaar 1 983/ 1 984:
studerenden in het overig vo die op 31 maart van het studiejaar
21 jaar of ouder zijn.
RS-REGELING
Sinds het studiejaar 1 982 1 983 geldt de regel dat een toelage wordt
toegekend tot en met de laatste maand waarin is gestudeerd, plus één
maand extra. Is er echter sprake van onderbreking wegens ziekte, dan
komt daar nog één maand bij.
Maatstaf is steeds het feitelijk moment van afstuderen of studieonder
breking. Dus bijvoorbeeld niet de datum van een latere diploma- of
bul-uitreiking. Van beëindiging is géén sprake indien de bursaal na het
afsluitend examen een volgende studie aanvangt; de toelage loopt dan
gewoon door.
"Uitzondering"
Van de regeling "een maand extra" wordt in de volgende gevallen
afgeweken:
de bursaal deelt mee dat hij op de eerste dag van een bepaalde
maand zijn studie beëindigt. H ij ontvangt dan een toelage tot en met
die bewuste maand. Er mag redelijkerwijs worden aangenomen, dat
de studie feitelijk niet later dan op de laatste dag van de vooraf
gaande maand werd beëindigd;
indien de bursaal aansluitend in militaire dienst gaat;
- voor studenten wo:
indien de laatste maand waarin is gestudeerd samenvalt met de
laatste maand waarover, op grond van de studievoortgangscriteria,
nog een toelage kan worden toegekend.
Toelichting:
voor studerenden in het wo, die hun studie vóór het studiejaar
1 982/ 1 983 zijn begonnen (m.a.w. vóór de invoering van de twee-fa-
senstructuur) wordt de voorwaarde gesteld, dat sprake moet zijn van
voldoende studievoortgang. In het algemeen betekent dit, dat het bur
saal binnen 1 50% van de nominale studieduur moet blijven. Zodra
hieraan niet meer wordt voldaan, wordt de toelage stopgezet.
Dezerzijds wordt aan de bursaal bij de berichtgeving over zijn rijksstu
dietoelage nog het volgende advies gegeven: "Geeft U studiebeëindi
ging (ook afstuderen hbo) vooral tijdig door! U voorkomt daarmee
terugvordering van één of meer maanden toelage. Wendt U, als U geen
zekerheid hebt over werk aansluitend aan de studie, ook tijdig tot de
Gemeentelijke Sociale Dienst. Bijstandsuitkeringen worden namelijk
niet met terugwerkende kracht verstrekt, ook niet als de toelage over de
desbetreffende maanden wordt teruggevorderd
TS-REGELING
Zowel voor leerplichtige als niet meer leerplichtige leerlingen geldt dat
de toekenning het gehele schooljaar blijft gehandhaafd:
- bij het behalen van het afsluitend examen;
- bij het staken van de studie na 31 mei van het schooljaar.
In de ovèrige gevallen wordt toegekend tot en met de maand waarin de
studie wordt beëindigd.
De omvang van de bouw van de vrije sector koop- en huurwoningen
heeft een laag niveau bereikt. Onderzoeksresultaten geven aan dat de
nadruk van de vraag naar woningen ligt bij goedkope woningen, zowel
koop als huur. De Staatssecretaris van Volkshuisvesting acht het dan
ook noodzakelijk de bouw van deze woningen extra te stimuleren,
zonder dat een nieuw stelsel van jaarlijkse rijksbijdragen wordt inge
voerd. Hij wil dit bereiken door voor vrije sector koop- en huurwoningen
een éénmalige rijksbijdrage van 5000,— per woning beschikbaar te
stellen.
Voor 1 984 is de mogelijkheid geopend aan 10.000 vrije sectorwonin
gen, onder bepaalde voorwaarden, deze éénmalige bijdrage te ver
strekken. Onderstaand vindt u globaal de inhoud van de nieuwe rege
ling zoals die per 1 januari 1984 gaat gelden. De éénmalige bijdrage
wordt niet verstrekt, wanneer vóór 1 januari 1 984 met de bouw wordt
begonnen.
De begunstigde
De bijdrage ineens zal worden toegekend aan de eigenaar van een te
bouwen koop- of huurwoning, welke niet op een andere wijze op voet
van het Besluit geldelijke steun volkshuisvesting wordt gesubsidieerd.
De bijdrage zal worden verstrekt één jaar na de datum van aanvang der
eerste bewoning.
De stichtingskosten
Voor de hoogte van de stichtingskosten zal de vastgestelde maximale
stichtingskostengrens van de gesubsidieerde eigen woningen in de
zogenaamde B-categorie gelden. Deze grens ligt momenteel op
177.000, De staatssecretaris wijst er evenwel op, dat in het kader
van het streven naar beperking van de stichtingskosten overwogen
wordt genoemde stichtingskostengrens per 1 januari 1984 te verla
gen. Hierbij wordt gedacht aan een verlaging van de grens tot
162.000,-.
Technische voorschriften
De woningen zullen uiteraard moeten voldaan aan de gemeentelijke
bouwverordening, aangezien anders geen bouwvergunning kan wor
den verkregen. In afwijking van de Voorschriften en wenken kan in
deze gevallen met toetsing aan de gemeentelijke bouwverordening
worden volstaan.
Geen inkomensgrens
Om de regeling zo eenvoudig mogelijk te houden en om een zo groot
mogelijke doelgroep te bereiken zullen er geen inkomenscriteria gaan
gelden.
Rijksdeelneming t.a.v. financiering
Voor de financiering van de woningen, die in deze categorie worden
gerealiseerd, zullen de initiatiefnemers zelf moeten zorgen. Er zal door
het Rijk niet worden deelgenomen in eventuele verliezen, voortvloei
ende uit afgegeven gemeente-garanties voor kapitaalmarktleningen
voor huurwoningen. Voor koopwoningen kan overeenkomstig de gel
dende regeling gemeentelijke garantie worden verstrekt met deelne
ming van het Rijk in een eventueel verlies.
Hoogte van de bijdrage.
De hoogte van de éénmalige bijdrage zal in alle gevallen 5 000,— per
woning bedragen. Over deze bijdrage ineens zal geen inkomstenbe
lasting worden geheven.
Nadere informatie
Deze kan worden verkregen op het gemeentehuis, bureau Volkshuis
vesting. tel. 01 666-2955, tst. 255.
"En zij werden allen verbaasd,
zodat zij onder elkander vroegen,
zeggende, Wat is dit? Wat nieuwe
leer is deze?" Marcus 1 27.
Er is geen vreedzame coëxistentie
mogelijk tussen de Heilige Gods
en de onreine geest. Dat heeft de
man in de synagoge ervaren, die
heen en weer geschud werd en luid
begon te schreeuwen toen hij, de
bezetene, Christus ontmoette.
Wat hebben wij met elkander te
maken, Jezus van Nazareth, zo
schreeuwt de onreine geest in hem
Inderdaad staat Christus met Zijn
werk diametraal tegenover alle
machten van onreinheid, waar Hij
die ook maar ontmoet. In de we
reld komt een ontzaglijke macht
van onreinheid openbaar op het
terrein van de kunst, van de litera
tuur en de film. Wat heeft het alles
met Christus te maken? Niets.
Maar geeft het menselijke hart ook
niet een verbijsterende samen-
menging van onreinheid te zien?
De moderne psychologie houdt er
rekening mee, dat het deksel op het
onderbewuste heel wat duistere
machten verbergt. Maar soms
breekt' het tumult los. Soms
demonstreert zich onverhuld de
meeslepende macht van het boze
in eigen leven. En dan blijkt het: 't
heeft met Christus niets te maken.
Daartegenover predikt Christus
Zijn leer. En die leer is nieuw. Zij
is totaal anders dan al wat tot nu
toe gehoord werd, omdat zij niet
alleen de duistere machten aan
wijst en analyseert. Zij is vooral
nieuw, deze leer van Christus om
dat zij de duistere machten aan
grijpt en overwint.
Wat Christus verkondigt is een
leer, die het verbazingwekkende in
zich heeft, dat zij tegelijk nieuw is
èn gezag heeft. Het nieuwe is bij
Christus niet experimenteel, het is
niet een probeersel. Maar het
nieuwe is het gezaghebbende, ver
lossende woord van genade, dat in
het leven de machten aangrijpt,
verbant. En dat het geheelde leven
onder beslag brengt van de gena
de. Waar schuilt de bron van dat
gezag? In de zending van de Vader.
In de opdracht van de hemel. In de
belofte Gods: zie, Ik maak alle
dingen nieuw. En waar dat woord
der belofte gezag krijgt over het
mensenleven, wijkt de onreine
geest. Slechts de verbazing blijft
als permanente begeleiding van
het beleven van dit bevrijdende
gezag.
Uit: "Bevrijdingsnieuws",
Amsterdam, 1972, p.177
Ondanks het verlies van het varken kwamen de Haanstra's de winter
aardig door met behulp van verschillende buren en enkele boeren die
medelijden hadden met het zwaargetroffen gezin hadden met Kerstmis
een paar flinke zijden spek gebracht. Niske hielp bovendien elke
ochtend een paar uur bij drie broers, oude vrijgezellen die met elkaar al
jarenlang een boerenbedrijf hadden. Elke dag nam ze van daar een
emmertje melk mee en af en toe kreeg ze een stuk spek. "Zo komt Jan
Splinter door de winter" zei mem als ze weer iets extra's meebracht.
Het noodlot bleef heb echter achtervolgen. Op een middag was Annie
thuisgekomen. "Kijk mem", had ze gezegd, "de boerin heeft gezegd dat
ik hiermee naar de dokter moet". Ze stroopte haar mouw omhoog en
liet haar arm zien. "Allemaal rode vlekken". "Kind", zei haar moeder
geschrokken, heb je dat verder ook op je lichaam? Doe je jurk eens
omhoog!"
"Ja mem, en op mijn buil heb ik allemaal bultjes, zöu dat er mee te
maken hebben?"
Met verschrikte ogen zag haar moeder het aan. An zag tranen. "Is dat
dan zo erg mem? Moet ik nou ook onder de grond omdat ik vlekken heb
net als dat varken?"
"Och nee arm kind. natuurlijk niet, maar je moet er gauw mee naar dé
dokter, dit is niet om grapjes over te maken". Mem bleek goed gezien te
hebben. Het was een vorm van t.b.c. Ook An lag nu buiten te kuren. Er
was geen tentje meer beschikbaar maar heit en Jacob hadden een afdak
gemaakt naast de schuur. Haar vertrekje kon nu niet zoals het tentje met
de wind meegedraaid worden dus werd An als het weer niet gunstig was,
naar binnen gehaald. Wel had het Groene Kruis een rieten ligstoel
beschikbaar gesteld. Wanneer het mooi weer was, bracht Niske haar
zuster voorzichtig aan haar arm voor het huis, zodat deze op straat kon
kijken. Zo had Niske een extra zorg erbij. Ook had ze nu geen tijd meer
voor haar vrijgezellen, zodat de Haanstra's van beide dochters de in
komsten moesten missen. Ten einde raad was hun vader naar de dia-
konie gestapt. "Wij hebben altijd gegeven man, had zijn vrouw gezegd,
"maar nu is de tijd gekomen om ook de hand op te houden".
Het was een zware gang geweest voor Haanstra die zo zijn eigen trots
had die vooral de Friezen eigen is, maar door de nood gedwongen was
hij gegaan.
Het was echter zonder succes geweest. "Daar kunnen we niet aan
beginnen" had de diaken duidelijk gemaakt. Je woont in een eigen huis,
dat kun je verkopen, dan heb je geld. Er zijn genoeg mensen die
geholpen moeten worden en die niets meer bezitten. We moeten een
grens trekken". Haanstra was kwaad geworden. "Man, wou je dan dat
ik met mijn zieke vrouw en dochter ging verhuizen en in de armenbuurt
gaan zitten? Wou je ons dat aandoen?
De diaken Jetsma had de schouders opgetrokken, "Ja man het is be
roerd voor je, maar ik kan er ook niets aan doen", Vernederd en
teleurgesteld was hij naar huis gegaan. Zijn vrouw zag hem met gebogen
schouders aankomen en begreep al dat de reis vergeefs geweest was.
"We gaan hier niet uit, dat zou mijn dood zijn" was haar reaktie. "Och,
dat het toch zover moest komen, goed dat mijn moeder dit niet meer
heeft meegemaakt".
Haar man die alweer een beschuldigend woord op de lippen had, hield
zich nog juist in toen hij haar tranen zag komen. Met een verwensing
draaide hij zich om en liep naar de schuur. Toen Niske even later bij
haar moeder kwam, hoorde ze wat er aan de hand was. "Hoe moet dat
nou?" was haar verontruste vraag geweest. Maar mem had zich alweer
hersteld van de schrik. "We gaan hier echt niet uit hoor kind, er is Eén
die voor ons zorgt. God heeft mij nog nooit in de steek gelaten. Tot nu
toe zijn we immers niets te kort gekomen? Heit heeft een stukje grond
van de boer gekregen, zodat we onze eigen aardappels hebben en we
hebben een beste geit".
"Maar geen varken meer" weerlegde Niske die het allemaal niet zo zag
zitten. "Hoe moeten we nou aan vlees komen?". "Dat weet ik ook niet",
was het antwoord, "Maar ik heb geleerd met de dag te leven en vandaag
hebben we toch genoeg?". Dat moest het meisje beamen, maar zij had
niet zoveel vertrouwen in de toekomst als haar moeder.
De volgende dag was de vrouw van boer Jetsma gekomen, ze had van
haar man vernomen dat er tegenslag was. Een tas vol levensmiddelen
zette ze bij moeder Haanstra neer. "Maar dat is toch veel te erg, dat kan
ik toch niet aannemen?" had de zieke gezegd.
"Mens, was haar antwoord, "pak maar aan, het is je gegund. Wij
hebben genoeg en jouw kinderen moeten er nog van groeien, Als we
geslacht hebben, kom ik ook wat brengen. Als christenen moeten we
elkaar toch helpen, ik zou niet rustig in de kerk zitten als ik het niet
deed.
Jakob, die in militaire dienst gelegerd was in Dokkumernieuwezijl.
kwam het volgend weekend niet thuis. Hij had sinds een paar maanden
verkering met een meisje uit Hoogezand, Zwaantje Miedema. Hij had
haar leren kennen in de kruidenierswinkel. Nu zou hij met haar mee
gaan naar Hoogezand om met haar ouders kennis te maken.
"Is het een meisje van de kerk?" had zijn moeder gevraagd, toen Jakob
het nieuws vertelde. Lachend had hij geantwoord: "Wees maar niet
ongerust mem, ze zijn niet hervormd maar gereformeerd. Dat mag ook
wel hè?"
Och. als ze maar gelovig is. hoe het genoemd wordt is niet belangrijk",
had zijn moeder geantwoord.
In Ingwierum telde het verschil tussen de beide kerkgenootschappen
niet. Als de gereformeerde dominee niet aanwezig was. nam de her
vormde predikant waar en omgekeerd. "Nou. in Hoogezand denken ze
daar niet zo gemakkelijk over geloof ik", ging Jakob er verder op in. "Ik
geloof dat ze daar erg streng zijn. maar ik zal mijn best doen om me aan
te passen. Ik ga het eerst eens een zondag daar meemaken". "Wie weet
hoe vroom je nog eens wordt", deed Niske een duit in 't zakje, "ik hoop
dat die dominee je eens vertelt datje lief voor je zusje moet wezen!"
"Als die dominee zelf zo'n zusje heeft, zal hij dat heus niet zeggen",
kaatste Jakob terug.
"Nou kinders, zo kan het wel weer", zo drukte mem het gekibbel de kop
in. Ze wist wel waar het anders op uit zou draaien. Jakob kon niet tegen
plagen en als hij driftig werd, moest Niske het meestal ontgelden.
Hoewel, ze moest toegeven dat hij de laatste tijd milder werd nu hij een
meisje had, Blijkbaar had ze een goede invloed op haar zoon,
