Zoetwaterwens en E.E.G.aardappelregeling
die in het verkeerde ZLM keelgat schiet
ST#p
Eerste vertrekoverschot
sinds 1965 in Zeeland
Winnaars
kerstpuzzel
Atletiek
Badminton
St.Annalandse zaadtelers
willen rechtvaardigheid
Donderdag 13 januari 1983
EENDRACHTBODE
15
CORRESPONDENT en
TOM A TEN KWEKER
Een gastvrij 0.0.1.
I
STEMMEN
VAN
LEZERsJj&flb^jJ
VOLKSKERSTZANGDIENST
ZLM
erevoorzitter
herdacht
Twee Walletjes
Volkstuintjes
PAK EVEN UW
ZAKBOEKJE
Vosmeer 2 stoomt
verder
Zo'n 20 jaar kon Nederland voorkomen, dat de E.E.G. zich ook te veel
met de aardappelmarkt zou gaan bemoeien, maar nu werd voor de drang
van de E.E.G. partners bezweken en zal een regeling worden getroffen
om zo nodig overschotten uit de markt te nemen met rijks (c.q. E.E.G.)
steun en die aardappelen dan te verwerken tot droog product of te
denatureren.
In een gesprek met zaadteeltbedrijf Van den Berg B.V. gaan de verte
genwoordigers van de ZLM-afdeling en de tuinbouwstudieclub Sint An-
naland praten over een nieuwe regeling voor teeltafbakening op vrijwil
lige basis. De twee belangenbehartigers zullen daarin onder meer voor
stellen om een nieuwe scheidingslijn in het Sint Annalandse teeltgebied
aan te brengen, die wordt gevormd door de Plaatweg. De wens om te
komen tot een nieuwe teeltafbakeningsregeling komt voort uit het on
genoegen over de huidige afspraak, die volgens de ZLM en de tuin
bouwstudieclub aleen maar in het voordeel van Van den Berg is. Wan
neer het zaadteeltbedrijf van geen nieuwe afspraak wil weten, is er geen
andere oplossing'dan een teeltverordening.
"Ieder zoekt z'n voordeel!" Met die uitspraak tijdens een'bijeenkomst
over teeltafbakening van groentegewassen rond Sint Annaland sloeg
een contractteler de spijker op z'rl kop. De korte, maar krachtige ver
gadering van maandagavond in café De Hoop aan het Sint Annalandse
Havenplein, was belegd om met elkaar van gedachten te wisselen over
de problemen, waarmee de plaatselijke contracttelers geconfronteerd
worden. ZLM-afdelingsvoorzitter M.Ph.v.d.Weele wond geen doekjes
om zijn afkeer van een eventuele verordening, omdat die bindend is. Hij
gaf toe dat een afspraak op vrijwillige basis dat ook wel is. maar meende
dat de rompslomp die komt kijken bij een verordening als het kan
voorkomen moet worden.
Het onderwerp kwam bij de
rondvraag ter sprake op de afde
lingsvergadering van de ZLM Sint
Philipsland maandagavond in
hotel 'De Druiventros'. Er waren
een dertigtal personen aanwezig,
waaronder een aantal dames en
voor de pauze ook burgemeester
T.A. Vogel. De afdeling bleek he
lemaal niet gelukkig te zijn met de
aardappelregeling. De aardappel
moet maar vrij product blijven,
vonden de telers. De ook aanwe
zige Z.L.M. voorzitter A.J.G.
Doeleman zei zich in het hoofd
bestuur met betrekking tot deze
regeling wat gematigd te hebben
opgesteld, maar wist inmiddels
ook wel dat er uit zijn kringen veel
kritiek op is. De ook aanwezige
ZLM kringvoorzitter M.C.J. Kos
ten erkende zich in het hoofdbe
stuur ook niet sterk te hebben
verweerd, maar was inmiddels
toch wel tot de conclusie geko
men, dat de ZLM zich harder
tegen deze E.E.G maatregel moet
keren. De heer Doeleman ver
moedde dat het nog wel een paar
jaar zal aanlopen, eer het tot uit
voering van de regeling kan ko
men, maar als zijn organisatie een
scherper verweer nodig acht, zal
De inzendingen oplossing kerst
puzzel waren vele malen groter
dan die van de jeugd voor de sin
terklaaspuzzel. Opvallend daarbij
bovendien het aantal inzendingen
van elders in den lande, waar nog
heel wat trouwe Eendrachtbode-
lezers ook graag meepuzzelen.
Het ligt voor de hand, dat uit die
grote stapel tien getrokken moes
ten worden, om de prijswinnaars
te kunnen aanwijzen. Wij vleien
ons verder dan maar met de ge
dachte, dat alle inzenders er in elk
geval puzzelplezier aan beleefden,
maar willen toch wel graag dank
brengen voor het opsturen van de
oplossing, waarbij men kon vol
staan met de woorden: corres
pondent en tomatenkweker. De
eerste prijs was voor Chris Nieu-
wenhuize - Kerkweg 1 f Stavenis-
se, die van een bureauset wordt
voorzien' 2. Annemiek de Vos,
Grindweg 23 Tholen, een dames-
portefeuille, 3. C.J. Stoutjesdijk-
Lemson - Irislaan 36 - Valkens-
waard, die nu nog verder kan
puzzelen met de "Brain Trainer",
4. A. Gaakeer - Molenstraat 39 -
Oud-Vossemeer, aan wie het
boekwerk "Met mijn tuin in de
wolken", wordt overhandigd' 5.
L.J.v.d. Male-van Vossen Anjer
straat 20 - Sint Maartensdijk: een
gezelschapsspel, 6. M.C. Geuze -
Langeweg 48 - Anna Jacobapol-
der, het boek "Verzamelen", 7. C.
Gebraad - Burgemeet 10 - Poort
vliet: een after shave, 8. M. Rij-
stenbil-Knulst Beatrixlaan 36 -
Scherpenisse: een pyramide, 9.
M.C. Dieleman-Heijboer - Bie-
rensstraat 36 - Sint Annaland: een
doos voor tabakswaren, 10. mevr.
Quist - Beatrixstraat 17 - Sint
Philipsland: een fles bad-olie. Die
winnaars gefeliciteerd en tot de
volgende keer.
Deze 2 sleutelwoorden vormden
de oplossing van onze kerstpuzzel,
waarvan de volledige oplossing -
die echter op deze wijze NIET
hoefde te worden ingezonden! -
luid:
Horizontaal: 1 altviolist; 9 com
mentaar; 17 tanker; 18 siroop; 19
ha; 21 kees; 22 ba; 23 al; 25 knot;
26 d.i.; 27 tip; 29 er; 30 hei; 31
rog; 33 ar; 34 lot; 35 eraan; 37
port; 38 moed; 40 stage; 42 Dr.; 43
ia; 44 ka; 45 ad; 46 R.I.; 48 of; 49
dm; 51 Morse; 54 cider; 56. V.N.;
57 oom; 59 safari; 60 toffee; 61
zee; 62 clip; 64 N.O.; 65 te; 66
borg; 67 een; 69 eer; 70 tornado;
71 gebogen; 72 atelier; 77 recette;
82 ven; 83 reu; 84 trek; 86 nu; 87
p.m.; 89 grog; 91 oor; 92 loterij;
95 roeper; 98 fee; 99 me; 100 ra
dio; 101 konijn; 103 in; 104 wij;
105 en; 106 dl; 107 ca.; 109 Ru;
110 es; 112 noest; 115 Elia; 117
erwt; 119 Mekka; 121 toe; 122 ra;
124 sen; 125 aal; 126 be; 127 Ier;
128 ei; 129 mond; 131 p.d.; 132
uk; 133 Bern; 135 id.; 136 louter;
138 meteen; 140 reiswekker; 141
ophaalbrug.
Verticaal: I achterdocht; 2 T.T.; 3
vak; 4 ineen; 5 oker; 6 les; 7 Ir.; 8
taaitaai; 9 charmant; 10 ms.; 11
mik; 12 erna; 13 Noors; 14 tot; 15
A.P.; 16 ruftennegen; 20 air; 22
berk; 24 lood; 26 dog; 28 pad; 30
ho; 32 ge; 34 laf; 36 arm; 37 pas
foto; 39 driftig; 41 tor;,43 Iran; 47
idee; 50 mol; 52 os; 53 e.a.; 54 cf.;
55 Ee; 56 ver; 58 mier; 61 zorg; 63
pen; 66 beo; 68 na; 69 eb; 72 au
tomonteur; 73 ever; 74 lek; 75 in;
76 routine; 77 rapport; 78 Cr; 79
E.E.G.; 80 turf; 81 eigenaardig;
85 roe; 86 node; 88 menu; 90 oei;
92 la; 93 e.o.; 94 IJslander; 95 ra
ceauto; 96 e.k.; 97 rij; 100 rijs; 102
nee; 104 wee; 106 diep; 108 arak;
111 ski; 113 ooi; 114 trouw; 116
L.S.; 118 W.L.; 119 merel; 120
kei; 123 ante; 126 beta; 129 mos;
130 dek; 133 B.E.A.; 134 neb; 136
li; 137 R.K.; 138 M.H.; 139 nr.
hij daaraan zeker gevolg geven.
Men zat in de Druiventros toen al
tegen de afsluiting van deze alge
mene vergadering, die heel wat op
tafel had gebracht. Met name de
heer Doeleman, die de op de
agenda vermelde, maar door fa
milieomstandigheden verhinder
de ing. J. Markusse verving, sneed
een scala van voor de agrarische
sector toch belangrijke onderwer
pen aan. O.a. de recente niet on
gunstige uitkomsten, de belan
grijkheid van de organisaties, die
vrijwel wekelijks op hoog niveau
overleggen, het feit dat goed on
dernemerschap de belangrijkste
basis vormt voor een gezond be
drijf, bedrijfsopvolgingspro
bleem, de bescherming ook en
voorlichting. In een uur kan er
dan heel wat op tafel komen. Te
voren had de afdelingsvoorzitter
van de Hoek inzonderheid de
aanwezige dames en de burge
meester begroet, evenals de heer
Kosten. Hij vond het prettig dat
de heer Doeleman bereid was de
heer Markusse te vervangen en
releveerde, hoe 1982 een goed
klimatologisch jaar was met goede
opbrengsten en een redelijke fi
nanciële uitkomst. Gezien de op
brengsten waren de verwachtin
gen echter wat hoger gespannen
dan het onderste regeltje nu uit
wijst. Oorzaak daarvan zijn de la
ge prijzen voor de aardappelen en
die voor uien zijn zelfs extreem
laag. Bij de fruitteelt waren de
peren redelijk, maar de appels
slecht in financiële uitkomst. Voor
de veehouderij was het een goed
jaar, inzonderheid dan voor de
melkveehouderij. Wijzend op ae
planologische ontwikkeling zei de
afdelingsvoorzitter, hoe de toede
ling in de Pr. Hendrikpolder is af
gerond. Gezien de nationale eco
nomische situatie was hij echter
bang, dat de herverkavelingswer-
ken daar vertraagd zouden wor
den, al hoopte hij dat het toch in
1983 zal gaan gebeuren. Voor de
in planning gezette ruilverkave
ling in Sint Philipsland zal voor
lopig geen vergunning worden
gevraagd. Het lijkt thans nog niet
haalbaar en een eenmaal afgewe
zen aanvrage is moeilijk weer in
positieve zin terug te draaien.
Voor wat het ontwateringsplan
betreft (als gevolg van Philipsdam
Werken) is door het Waterschap
het tracel vastgesteld en hebben
taxaties plaats gevonden, wat
goed is verlopen.
Er is in Sint Philipsland, met na
me dan in de polder wel een ander
probleem bijgekomen, namelijk
de overlast (schade) door rotgan
zen. Het zijn beschermde dieren
en faunabeheer stelt dat er maar
schadevergoeding moet worden
ingediend, maar dat lost het pro
bleem niet op, evenmin het ver
drijven van de dieren naar de
buurman. De heer van de Hoek
verzekerde dat de buitenbewoners
in het algemeen bewonderaars
zijn van flora en fauna en men in
dat opzicht ook tolerant is, maar
er is met de rotganzen toch een
ontwikkeling gaande, waardoor
het natuurlijk evenwicht wordt
verstoord. Middels een brief zal
de ZLM afdeling zich opnieuw
richten tot directie faunabeheer.
Er zal meer aan dit probleem ge
daan moeten worden dan alleen
maar het recht op schadeclaim.
De prijsvaststelling door de
E.E.G. met een stijging van 5
procent dekt de kostenstijging
niet, stelde de heer v.d. Hoek. De
gevraagde 7 procent was zelfs nog
van zeer bescheiden aard. Struc
tureel wordt door die verhoging
geen oplossing gebracht en dat
kan voor de toekomst nare gevol
gen meebrengen, meende de af
delingsvoorzitter. Rattenbestrij
ding noemde de heer v.d. Hoek
een algemeen belang en niet al
leen maar voor de buitenbewo
ners. Tot dusver was er samen
werking met Waterschap en ge
meente. Vanwege de finciën be
perkt de gemeente zich echter tot
verstrekking van materiaal. De
ZLM afdeling wil echter alsnog
om een financiële bijdrage vra
gen. De heren Timmers jr. en de
Greef waren de afdelingsverte
genwoordigers op de ZLM stu
diedag. De voorzitter deelde
voorts mee, dat 10 februari de
ZLM kringvergadering in Sint
Philipsland zal worden gehouden.
In een vorige vergadering was
geïnformeerd wat damesleden
moeten betalen. De voorzitter
antwoordde thans dat als de man
reeds lid is, de afdracht voor da
mes aan de ZLM Goes 32,50
bedraagt, aan de kring 6,— en
voor de afdeling 10,— zodat het
vrouwelijk lidmaatschap totaal op
48,50 per jaar komt. Secretaris
A.M. Guiljam liet via zijn jaar
verslag de aktiviteiten van de af
deling nog eens de revue passeren,
waaruit voorts bleek, dat het le
dental constant was gebleven na
dat er 2 door bedrijfsbeëindiging
afgevoerd moesten worden en 2
nieuwe leden werden ingeschre
ven.
De heer van Dijke werd benoemd
tot plaatsvervangend controlelid
en de contributie bleef met 35,—
ongewijzigd. In 1983 zullen de
mannen kans krijgen mee te doen
aan een bakavond, zo mogelijk bij
de plaatselijk bakker; terwijl men
zich op andere activiteiten nog
nader zal bezinnen, maar er in elk
geval weer een excursie naar een
akkerbouwbedrijf wordt georga
niseerd. Ook de vrijdagmorgen-
beurs wordt tijdens de winter op
nieuw ingevoerd. Er komen dit
jaar weer leerlingen van het
Amersfoorts lyceum en dat waar
schijnlijk tussen 16 en 20 mei, zo
besloot de heer van de Hoek zijn
mededelingen.
Optimisme, pessimisme, realisme,
had de ZLM voorzitter Doeleman
boven zijn praatje gezet. Hij
hoorde nog al eens het verwijt
pessimistisch te zijn. Als het goed
gaat moet dat ook worden gezegd,
wordt beweerd en daar kon de
hee r Doeleman geen ongelijk in
geven. Inderdaad is het zo dat
menige sector tegenwoordig wat
jaloers is op de landbouw. Men
kijkt met respect naar de uitkom
sten op de bedrijven, naar de
goede organisatiestructuur en
naar het respectabele bedrag aan
export van die landbouw. Dat al
les bij elkaar geeft de bevolking
een wat andere, een positiever kijk
op de landbouw dan zo'n 20 jaar
geleden, toen industrie alleen za
ligmakend leek te zijn. De heer
Doeleman toonde met cijfers aan,
dal het de akkerbouw inderdaad
niet ongunstig gaat. In 1981 bleef
er op de grotere bedrijven gemid
deld een ƒ78.000,— over in het
Zuidwesten en daarmee werden
de IJsselmeerpolders voorbijge
streefd. Hij toonde cijfermatig
eveneens aan, dat de veehouderij
zuiniger leeft dan de akkerbouw.
Mogelijk heeft eerstgenoemde ca
tegorie minder tijd om het op te
maken. Men kan overigens niet
optimistisch zijn, als men thans
kijkt naar de prijzen van de aard
appelen, laat staan van de uien.
Een extra exportorder is wel ge
wenst.
Overigens wilde de ZLM voorzit
ter grif erkennen, dat de niet ge
ringe exportmogelijkheden ook te
danken zijn aan de E.E.G.. met
name een uitkomst voor de glas
tuinbouw. Verder is geprofiteerd
van rentesubsidies en de W.I.R..
Hij verzekerde dat de landbouw
organisaties de kleinere bedrijven
heus niet in de kou laten staan,
maar ze zullen ook zelf moeten
vechten. Het vakmansschap is
zeer belangrijk. De heer Doele
man toonde ook met een voor
beeld aan, datje soms van je ver
lies kunt leven, met name als het
ondernemersinkomen hoger is
dan de netto-opbrengst. Zo was er
in 1981 nog een besparing van
29.500,— uitgerekend, was
voorts dat de premieheffing bij
een inkomen van 70.000,—
meer kost dan- de inkomstenbe
lasting. Daaruit valt af te leiden,
dat er voor de ondernemers niet
alleen maar een zware belasting-,
maar ook een zware premiedruk
bestaat. Ten aanzien van de
moeilijke bedrijfsopvolging zei
spreker dat er maar 37 procent
van 50 jaar en oudere boeren een
bedrijfsopvolger hebben. In de
kleinere bedrijven ligt dat wat
gunstiger en de tendens is door de
tijdsomstandigheden ook meer
positief, omdat er in andere sec
toren geen werk te krijgen is.
Overigens stelde de ZLM voorzit
ter, dat een opvolger niet meer
dan 14.000,— voor een hectare
arond hoeft te betalen, want dat
Speciaalzaak in kousen,
sokken, panty's, maillots.
Wouwsestraat 15. B.o.Z.
Advertentie IM
Zo éénmaal per jaar gaan er van
uit het secretariaat van het Over
leg Orgaan Industrie van de ge
meente Tholen uitnodigingen
naar verschillende instanties en
mensen. Een uitnodiging voor een
nieuwjaarsontmoeting en dat ge
woonlijk op de eerste januari-
vrijdag, mits die dan niet op 1 ja
nuari valt. In "Haestinge" was er
ook afgelopen vrijdag, nadat de
bedrijven om 5 uur zijn gesloten,
die gastvrije ontvangst. Het O.O.I.
spreekt niet over een receptie,
maar over een nieuwjaarsont
moeting. Daarop ligt inderdaad
de nadruk van dat uurtje samen
zijn. Een vertegenwoordiging van
het gemeentebestuur is er altijd
aanwezig, soms ook een aantal
raadsleden, wat ditmaal toch wat
beperkt bleef, de secretaris van de
Kamer van Koophandel en Fa
brieken in Zeeland, evenals de
directeur van het Arbeidsbureau
Tholen, de directeur gemeente
lijke ontwikkeling, mensen uit de
aannemerswereld en van het
bankwezen. Uiteraard ook de le
den van O.O.I. zelf met de dames.
Het blijft niet beperkt tot de gast
vrije ontvangst, er is ok een gul
aanbod van een drankje en zeker
van dat verfijnde hapje, waarvoor
de Haestinge-beheerder altijd
borg kan staan, nieuwjaarsont
moeting, die door de genodigden
op prijs wordt gesteld, waarbij in
het zo jonge jaar niet het pessi
misme van de publicaties er laat
ste maanden de overhand nam,
maar veel eer de hoop, dat er toch
zeker ook weer lichtpunten kun
nen en zullen komen. Het weer
beter gaan, het welzijn van de in
onze regio gevestigde bedrijven
kan ueerderen ten goede komen
dan alleen de leidinggevenden en
medewerksters of medewerkers in
de bedrijven zelf. Het straalt ver
der uit. Die wens mag omgekeerd
dat O.O.I. worden meegegeven
voor 1983.
doet ook het grondbureau met.
Het gebeurt maar al te gemakke
lijk, dat een hogere prijs wordt
betaald.
De minister van landbouw zal
tussen 1984 en 1986 tien procent
moeten inleveren en daarmee
wordt dit ministerie het zwaarst
aangepakt. Men zal dat niet in de
eerste plaats doen met het aantal
arbeidsplaatsen en daarom zal het
met ander zaken gebeuren, die de
landbouw wel direct duperen,
zoals op het gebied van voorlich
ting, subsidies e.d.. Overigens
wenste de heer Doeleman niet te
ontkennen dat bezuiniging nodig
is. Het was voor de aanwezigen
wellicht niet zo onprettig te horen,
dat Sint Philipsland behoort tot
het rijkste landbouwgebied in
Nederland, zodat men niet al te
grif zal zijn met rijksgeld voor de
ruilverkaveling. In dat opzicht
had dhr. Doeleman de eerste 3
jaar niet zoveel hoop, tenzij coör
dinatie mogelijk is met het ont
wateringsplan.
Spreker wees er voorts op, hoe de
E.E.G. onder sterke druk van
Amerika staat, waar de boeren
met grote overschotten zitten.
Nederland moet in elk geval blij
ven aandringen op handhaving
De groei van de Zeeuwse bevol
king in 1981 bedroeg 0,58 procent
(of 2.035 inwoners) tegen een lan
delijke groei van 0,54 procent. In
1980 was de Zeeuwse bevolkings
toename 0,97 procent (of 3.394
inwoners), in 1979 1.1 procent (of
3.880 inwoners) tegen een lande
lijke groei van 0,75 procent. In
1978 was de Zeeuwse groei 1,3
procent (of 4,317 inwoners) tegen
landelijk 0,63 procent. In 1977 was
de groei eveneens 1,3 procent
-(4.447 inwoners) tegen de lande
lijke groei van 0.6 procent. In 1976
bedroeg het Zeeuwse stijgings
percentage 1 (3.338 inwoners) en
landelijk 0,59 procent. Voor 1975
waren de gegevens als volgt: 1,74,
5.682 en 0,99 voor 1974 1,15,3.713
en 0.8; voor 1973 1,09, 3.499 en
0,77. voor 1972 1,03, 3.268 en 0,89.
In 1982 werden in Zeeland 4.537
kinderen geboren.
Geboortenoverschot
Zoals gezegd was het geboorteno
verschot (het verschil tussen het
aantal geboorten en het aantal
sterfgevallen) vorig jaar 1.332. In
1981 was het 1.141, in 1980 1.437,
in 1979 1.133, in 1978 1.197, in
1977 1.076 in 1976 1.130. in 1975
1.076. in 1974 1.523, in 1973 1.821.
in 1972 1.916.
Per duizend inwoners was in 1982
in Zeeland het aantal levend ge
borenen 12,9 procent. In 1981 was
het 12,8 (landelijk 12,5), in 1979
13.3 (landelijk 12,8), in 1979 12,5
(gelijk aan landelijke cijfer), in
1978 12,9 (landelijk 12,6), in 1977,
1976 en 1975 steeds 13 (landelijk
resp. 12,5, 12,9 en 13), in 1974 14
(landelijk 13,7), in 1973 15 (14,4),
in 1972 16,1 (landelijk gelijk).
Vorig jaar zijn in Zeeland 3.205
mensen overleden. In 1981 was
het aantal sterfgevallen 3.380, in
1980 3.217, in 1979 3.185, in 1978
3.178, in 1977 3.051, in 1976 3.233,
in 1975 3.268, in 1974 3.003, in
1973 3.049, in 1972 3.176.
In de periode 1972 tot en met 1982
is het totale geboortenoverschot
14.893 geweest. In dezelfde perio
de is de Zeeuwse bevolking met
38.677 zielen gegroeid. In 1982
hadden maar 4 van de 30 Zeeuwse
gemeenten een sterfte-overschot;
in 1981 waren dat er 10.
Vestigings- en vertrekoverschot-
ten
Vorig jaar was het vertrekover-
schot (het verschil tussen het aan
tal ingekomen en het aantal ver
trokken mensen) 228. In 1981 was
het vestigingsoverschot 894, in
1980 1,957, in 1979 2,747, in 1978
3.120 en in 1977 3.260. De jaren
1976 en 1975 leverden vestigings
overschotten op van resp. 2.208 en
4.606 (komst en vertrek van rijks
genoten uit Suriname speelden
hier een rol bij). In 1974 en 1973
was het vestigingsoverschot resp.
2.190 en 1.678. Voor 1972 was het
1.352, voor 1971 3.278, voor 1970
2.035, voor 1969 964 en voor 1968
799. De jaren 1967 en 1966 gaven
vestigingsoverschotten te zien van
resp. 547 en 643.
In 1965 was er nog een vertreko-
verschot en wel van 499. Met het
(negatieve) resultaat van 1982
komt het totale vestigingsover
schot vanaf 1966 op 30.165 perso
nen, In de periode I960 tot en met
1982 was het vestigingsoverschot
22.391 (de jaren 1960 tot en met
1965 leverden namelijk een ver-
trekoverschot op van 7.774 perso
nen). Voor 13 van de 30 geueenten
bracht 1982 een vertrekoverschot.
Regio's en plaatsen
In een van de Zeeuwse regio's -
van de interventieprijs voor gra
nen. Nu de gemeenten minder
geld van het rijk krijgen dubben
ze over het ook aan de landbouw
opleggen van een onroerend-
goedbelasting.
Inderdaad kan ook de landbouw
nog bezuinigen, maar dan moeten
we elkaar niet voor de voeten
gaan lopen, zei spreker en even
tueel voor een blijvende voorlich
ting ook wat willen bijdragen.
Wat minder commissies kan geen
kwaad, mogelijk kan het ook met
vakgroepen. De voorlichting zal
zich vooral op de middengroep
moeten richten. Laat de land
bouw in elk geval niet bij de pak
ken gaan neerzitten, niet te opti
mistisch, evenmin te pessimistisch
denken, maar wel realist blijven.
Voor wat de zoetwatervoorziening
betreft, herinnerde de heer Doe
leman er aan, hoe Rijkswaterstaat
in 1976 met 3 alternatieven kwam
voor het Zoommeer, maar alle
drie niet met zoetwatermogelijk
heden. Als er toen door met name
ook de ZLM niet aan de bel was
getrokken, zou er thans niet eens
meer discussie mogelijk zijn. Een
andere vraag is toch of land- en
tuinbouw geld over heeft voor een
zoetwatervoorziening, waarbij
dan wel onmiddellijk de vraag
rijst hoeveel dat zou moeten zijn.
Uiteraard is ook het Waterschap
gebaat bij goed (zoet) water. De
discussie wees voorts uit, dat men
alert moet blijven op ruil-, c.q.
herverkaveling voor het gehele
gebied.
Oost Zeeuwsch— Vlaanderen -
woonden er eind 1982 minder
mensen dan een jaar er voor: het
cijfer ging van 83.282 naar 83.172.
In de andere regio's was de toe
name eigenlijk marginaal. Alle
grotere Zeeuwse steden bleken te
kampen te hebben met een ver
trekoverschot: Middelburg - 185,
Vlissingen - 221, Terneuzen 272,
Goes - 223 (in 1981 de grootste
"groeier" met een vestigingsover
schot van 240). Valkenisse boekte
(fj^rt 200) het grootste vestigings
overschot, gevolgd door Axel met
134, Kapelle met 121 en Borsele
met 120.
Op Schouwen-Duiveland zagen
Westerschouwen en Zierikzee
hun inwonertal redelijk stijgen:
100 voor Westerschouwen (tot
5.131) en 63 voor Zierikzee (nu
9.657). Brouwerhaven zakte in in
wonertal van 3.507 tot 3,491. Alle
gemeenten hier hadden een ge
boortenoverschot. West
Zeeuwsch Vlaanderen kreeg er
uiteindelijk maar 4 inwoners bij
(25.438 eind 1982). Aardenburg
liep - in absolute cijfers gezien -
terug en wel van 3.943 tot 3.917. In
alle drie gemeenten was er een
sterfte-overschot. Zowel Tholen
als Sint-Philipsland groeide: Tho
len ligt nu boven de 19.000 inwo-
Met belangstelling heb ik in de
Eendrachtbode van 30 december
het verslag gelezen betreffende de
Volkskerstzangdienst in Haestin
ge in Sint Maartensdijk. Hoe goed
is het om als mensen, ook van
verschillend geloof, op deze wijze
het Kerstgebeuren te beleven.
Maar!!! Zoals het einde van het
verslag spreekt: 'De Volkskerst
zangdienst was mooi en groots,
maar hiervoor is maar één juiste
plaats, mede met het oog op de
acoustiek: de Sint Maartenskerk.'
En dat is ook zo, en daarmee ben
ik het volkomen eens. 'Nee', zeg
gen een aantal Herv.Kerk-be-
stuurdérs, 'daar geven wij geen
toestemming voor. Dat hoort in de
kerk niet te gebeuren, zoek maar
elders een onderkomen.' Dit en
misschien nog meer negatieve
antwoorden zou men krijgen
wanneer men zou vragen voor een
dergelijke zangdienst de kerk te
mogen gebruiken. Nu is dat in
Sint Maartensdijk al jaren zo, dit
in tegenstelling tot de andere ei
landgemeenten, waar dit wel ge
beurt. Het zou toch een voorrecht
moeten zijn, om als gemeenschap
zeker ook rond de Kerstdagen,
hiervoor samen te kunnen komen
in de Hervormde Maartenskerk.
Een voorrecht dat nooit genoeg
valt te waarderen, om in vrijheid
bijeen te mogen komen, wat in
veel andere landen niet of nau
welijks mogelijk is. Dan zeggen
hervormde kerkbestuurders 'daar
doen wij niet aan mee. zorgen
jullie als gemeente maar goed
voor vrijwillige bijdragen, collec
ten en giften en hou verder je
mond. De rest regelen wij wel'.
Cru gezegd, maar hier komt het in
feite wel op neer. Het wordt hoog
tijd, dat de kerkelijke vertegen
woordigers van hervormd Sint
Maartensdijk eens meer oog krij
gen voor de gemeente(de samen
leving), ook buiten de kerk, in
plaats van zo door te gaan, zich-
Op de ZLM afdelingsverga
dering herinnerde voorzitter
Ph. van de Hoek er de aan
wezigen maandagavond op,
hoe op 9 december de heer
J.A. Stols kwam te overlijden,
die erevoorzitter was van deze
afdeling. Hij wees er verder
op, hoe de heer Stols al sinds
1929 voorzitter was van de
toenmalige landbouwvereni-
ging, die later een ZLM afde
ling werd. Daarvan was de
heer Stols voorzitter tot 1960
en werd toen door de leden
vergadering benoemd als ere
voorzitter. Daarnaast werden
door de overledene talrijke
functies op provinciaal en na
tionaal niveau vervuld, uiter
aard merendeels verwant aan
de agrarische sector. Zijn vele
verdiensten resulteerden in de
benoeming tot officier in de
Orde van Oranje Nassau. Ter
nagedachtenis aan de overle
dene en zijn grote inzet ook
voor de ZLM afdeling werden
enige ogenblikken stilte in
acht genomen.
ners (19.085). Er was in beide
geueenten een geboortenover
schot.
Op Walcheren eindigde Marie-
kerke zoals het begon: 3.430 in
woners (maar er kwam wel wijzi
ging in de aantallen mannen en
vrouwen). Alleen Valkenisse had
een sterfte-overschot, alle andere
gemeenten boekten een geboorte
noverschot. De totale toename
van de bevolking was niet groot,
van 109.480 naar 109.873. Een
vertrekoverschot (in dit geval van
162) is al heel lang niet op Wal-
De begrenzing van het Sint An
nalandse teeltgebied wordt ge
vormd door de Nieuwlandseweg,
Vlietweg, Zoetwaterweg, Winkel-
zeeseweg. Vierde Dijk, Kruisweg,
Muiterijweg, Kleine Dijk en Jo
hanna Mariapolder. In 1980 werd
het gebied in twee stukken ver
deeld, waarop beurtelings groen
tezaad geteeld mae worden. De
cheren voorgekomen Oost
Zeeuwsch-Vlaanderen liep in ab
solute cijfers terug naar 83.172.
Dat lag niet aan een geringer
aantal geboorten (alle gemeenten
hadden een geboortenoverschot),
maar geheel aan het vertrekover
schot: 290. De groei zat alleen in
Axel en Hulst. Hontenisse, Sas
van Gent en Terneuzen liepen in
inwonertal terug.
Noord-Beveland "boerde goed":
een groei met 73 op een uiteinde
lijk totaal van 6.651 is - mede ge
zien het verleden - niet zo slecht.
Het vestigingsoverschot bedroeg
70. Zuid-Beveland tenslotte had
een groei van 326 tot 79.007. Er
waren geboortenoverschotten in
alle gemeenten en behalve Goes
boekten de gemeenten ook alle
een vestigingsoverschot. Goes zag
het inwonertal dalen van 31.038
naar 30.841.
scheidings= lijn loopt precies
midden door het kweekbedrijf
van Van den Berg, dat zodoende
van twee walletjes kan eten: in
tegenstelling tot de contracttelers
kan Van den Berg dus elke keer
aan één kant van de scheidingslijn
telen. Door op deze manier de af
spraak van 1080 te ondergraven,
voelen vooral de contracttelers
rondom het bedrijf van Van den
Berg, maar ook de andere telers in
het Sint Annalandse teeltgebied,
beetgepakt. Er vielen zelfs woor
den van zwaar kaliber. Zo zou de
huidige regeling neerkomen op
alleenzeggenschap van Van de
Berg: een monopoliepositie.
Eensgezind waren de 16 aanwezi
gen van mening dat het zaadteelt
bedrijf de dienst uitmaakt en dat
daar een eind aan moet komen.
De verschillende uitspraken illus
treerden, dat het de contracttelers
helemaal niet lekker zit.
Voorzitter L.Hage van de tuin
bouwstudieclub: "De problemen
met de kruisbestuiving begonnen
al jaren terug. Zo heeft men met
name rond Stavenisse nog steeds
problemen met de volkstuintjes."
Met een teeltverordening zouden
die 'praktijken' afgelopen zijn,
terwijl een afspraak op vrijwillige
basis niet dwingend is.
"Op die manier kun je ze niet
dwingen het zaad op te ruimen",
zei voorzitter Van der Weele over
de volkstuiniers. "Je kunt ze dan
wel een dubbele handvol zaad
geven, maar daarmee los je het
probleem niet op."
Een aantal studieclub- en ZLM-
leden was bang, dat Van den Berg
door een teeltverordening- be
voordeeld zou kunnen worden.
Maar ook-die kant van de zaak
wordt nader onderzocht. Voorlo
pig neemt men poolshoogte bij
Van den Berg, met wie de con
tracttelers tot een bevredigende
oplossing met betrekking tot de
teeltafbakening hopen te komen.
SINT MAARTENSDIJK
do. 13 jan: Frans Drabbe. FNV,
20 u. café Smerdiek
vr. 14 jan: Oosterscheldevissers,
jaarverg, 19.30 u. vafé Smerdiek
woe. 19 jan: The Sound of Music,
film. 19 u.
do. 10 febr: Bloedafname Rode
Kruis, 18.30 u. Haestinge
THOLEN
za. 15 jan: Margriet Eshuijs Band,
20 u. Meulvliet
ma 24 jan: lezing/dia-serie
aq.ver.Labeo, 19.30 u. Meulvl.
POORTVLIET
ma. 17 jan: Alg.verg.Plattel.vrou-
wen, 20 u. Tolrust
di. 18 jan: discussieavond NCVB,
19.30 u. Tolrust
vr. 21 jan: alg.verg.VVN quiz.
19.30 u. Tolrust
vr. 28 jan: gezinsavond
ZLM/pl.landsvr. 20 u. Tolrust
OUD VOSSEMEER
za. 22 jan: Miel Cools, 'Tot het
licht uitgaaf, Vossenkuil. 20 u.
BERGEN OP ZOOM
tm 23 jan: H. de Miranda en J. de
Bekker, sieraden, tek. en pentek.
Markiezenhof, dag. 13.30-17 u.,
ma gesloten
tm 20 febr: 'Hoe wordt een schil
derij gemaakt'. Markiezenhof,
dag. 14-17 u., behalve ma. en
14/15 febr.
zo. 16 jan: Meisjeskoor/Brabants
Saxofoonkwartet, hofzaal Mar
kiezenhof, 12 u.
zo. 30 jan: Koffieconcert Smal-
stads Mannenkoor, hofzaal Mar
kiezenhof, 12 u.
14-22 jan: Den Singel. Noordsin
gel - tentoonstell. Ned-Marokk.-
Turkse culturen
film+ +film+ +film+ -
film
ROXY 1; E.T.(5) - a.l. do 20 u, vr
18.45 21.15 u, za 14, 18.45
21.15 u, zo 14. 16.30.18.45 21.15
u.
Satijn Zachte Lusten - 18 jr. vr
za 23.30 u.
ROXY 2: Young Doctors in Lo-
ve(4) - 12 jr. do 20 u, vr za 19
21.30 u, zo 14, 16.30, 19 21.30 u.
E.T. - a.l. ma, di woe 20 u.
CINEMACTUEEL 1: Cheech and
Chong's Next Movie - 12 jr: do.
ma. di woe 20 u, vr 19 21.30 u.
za 14.19 21.30 u. zo 14. 16.30, 19
21.30 u.
CINEMACTUEEL 2: De Boe-
zemvriend(ó) - a.l. do. di woe 20
u. vr 19 21.30 u, za 14, 19
21.30 u, zo 14. 16.30. 19 21.30 u.
Filmliga: Manhattan(Woody Al
len) - 12 jr. ma 20.30 u.
CINEMACTUEEL 3:
Reds(2)(Warren Beatty/Diane
Keaton) - a.l. do, ma, di &<woe 20
u. vr za 19.30 u, zo 14 19.30 u.
Uit de 0-1 zege op MOC 5 blijkt
dat Vosmeer 5 weinig last heeft
gehad van de Kerstbout en de
oliebollen. De koploper uit Oud-
Vossemeer heeft het wedstrijdrit
me na de winterstop, mede dank
zij een goede thuiswedstrijd tegen
Smerdiek 2, vast weten te houden.
Het venijn van deze uitwedstrijd
in het Krabbegat zat zondag dui
delijk niet in de staart, want al in
de le min. scoorde vanuit een
moeilijke hoek de snelle Jos de
Wit al meteen de winnende tref
fer. Met een verrassend schot
bracht hij zijn ploeg aan de lei
ding, 0-1. Vervolgens lieten de
gasten een bedroevend aantal
kansen liggen, maar de goed slui
tende Vosmeer-verdediging - die
steunend op de routine van enkele
oudere spelers een solide indruk
maakte - kon de voorsprong veilig
houden. De zenuwen van de Vos
meer-aanhang werden daarbij wel
talloze keren op de proef gesteld.
zelf, en nog een handvol gemeen
teleden in een soort van isolement
te drijven. Tijden veranderen,
mensen veranderen en men kan
niet in alle opzichten bij het oude
blijven, want ook stilstand is
achteruitgang. Men kan niet vol
houden dat al het oude goed is en
het nieuwe niet. Aan beide zitten
goede, minder goede en slechte
kanten. Dit mag de kerkelijke
vertegenwoordiging van her
vormd Sint Maartensdijk wel eens
goed ter harte nemen, want wat
betreft genoemde Kerstzang-
dienst en nog wel meer andere
zaken is er bij een groot deel van
de gemeente heel wat onbehagen.
Als ik het afgelopen jaar 1982 be
kijk - volgens de Hervormde
Kerkbode - dan zie ik dat de fi
nanciële inkomsten van hervormd
Sint Maartensdijk nogal wat
achterblijven bij voorgaande ja
ren. Met name de Oogstcollecte
op Dankdag, maar ook over het
hele jaar gezien. Men kan dit wel
als een gevolg zien van de econo
mische teruggang, maar alle an
dere Hervormde Gemeenten op
Tholen hebben met name wat be
treft de Oogstcollecte meer of veel
meer dan in 1981. Ik mag toch
stellig aannemen dat één en ander
het hervormd kerkbestuur en de
kerkeraad van Sint Maartensdijk
niet is ontgaan. Ook mag ik aan
nemen. dat door het vele onge
noegen van de laatste jaren steeds
meer mensen in de gemeente wat
betreft vrijwillige bijdragen, col
lecten en dergelijke, het steeds
meer laten afweten. Alles bij el
kaar genomen een trieste zaak,
wat toch alles te maken heeft met
een gevoerd beleid. Dat in dit be
leid nodig eens wat moet veran
deren is zeker. Het is alleen een
kwestie van tijd. al komt het wel.
Ik hoop van harte, dat men bin
nen enkele jaren de Volkskerst
zangdienst en dergelijke zal kun
nen houden in de Hervormde
Maartenskerk, want dat is daar
voor de juiste plaats en het be
langrijkste is het grote voorrecht
dat nog in vrijheid te kunnen en te
mogen doen.
C.Kwaak, Noordsingel 146
4611 SJ Bergen op Zoom
Ko v.d. Griek is aan zijn zoveelste in
drukwekkende come back bezig ge
tuige de vijfde plaats in de internatio
nale wallenloop van Goes over 7800
m. Hij was 2 sec. langzamer dan de
Belgische winnaar Luc Wijns, die
22.24 min. voor zich liet afdrukken.
Van de ruim honderd deelnemers was
Rinus Jeroense twaalfde. Met de zwa
re wallenloop nog stevig in de benen
liep hij in de derde clubcross van
Olympia minder snel dan gebruikelijk
(12.34 uin. over de 4 km.), maar hij
zegevierde toch weer. Wim van Dijke
uit St. Maartensdijk werd tweede in
12.45 min. bij de trimmers waren de
eerste plaatsen voor Rien Hommel in
13.30 (senioren). Piet Etienne (vetera
nen 1), 14.56 en Ko Havermans (vete
ranen 2) 16.21 min., allen uit Oud-
Vosseueer.
Zeeuwse atleten namen drie 2e plaat
sen in beslag bij de clubcross kam
pioenschappen van Spado Bergen op
Zoom. Leo Goudzwaard uit St. Phi
lipsland moest op de 8400 m in 30.06
alleen Frans Burger voor laten gaan
(28.51). Patricia Niemantsverdriet uit
Oud-Vossemeer werd bij de meisjes 2e
in 10.57 min., 35 sec. Achter de win
nares Carla Hertogh. Steven de Looze
uit Oud-Vossemeer was het dichtst bij
de titel op de 3400 m met 14 sec.
achterstand op winnaar E. Timmer
mans door bij de B-jongens 13.11 te
noteren.
Het tweede team van de Thoolse
badmintonvereniging 'B.C.Batho'
speelde zaterdag in Meulvliet een
competitiewedstrijd tegen Wings 8 uit
Biggekerke. Hoewel I.v.Lente niet
aanwezig kon zijn werd de ontmoeting
voor de Tholenaren toch een succes.
De wedstrijd werd geopend met het
heren enkelspel. E.Merkus had weinig
moeite met P.v.d.Horssen(15-6 en
15-2), zodat de eerste van de in totaal 8
te behalen punten binnen was. J. van
Dijke had drie sets nodig om zijn op
ponent G.v.d.Gruiter te elimine
ren! 15-10, 11-15 en 15-5). Vervolgens
traden de dames tegen elkaar in het
strijdperk. 1.Peper van Batho won
zonder moeite van l.Kooger met 11-0
en 11-3, M.Nijs verwees Ï.Meulmees-
ter terug en het spande er in de eerste
set wel om. Toch werd die met 11-9 in
het Thoolse voordeel beslist. Met 11-3
leverde de tweede set geen problemen
meer op. Bij de mixen gingen F.Drok
en M.Nijs zelfverzekerd in het veld en
overwonnen P.v.d.Horssen en l.Koog
er met 15-10, 15-8. Toen was al duide
lijk. dat Batho de eindzege niet meer
kon missen. Vijf van de 8 punten wa
ren immers al binnen. J. van Dijke en
I.Peper namen samen de mix tegen het
goed ingespeelde duo van Wings - G.
van de Gruiter en l.Meulmeester -
voor hun rekening. Een moeilijke op
gave, omdat de twee Tholenaars nog
nooit met elkaar hadden samen ge
speeld. De zieke I. van Lente is name
lijk de vaste spelpartner van J. van
Dijke. Een verlies lag dus in de lijn van
verwachting. De eerste set was met
10-15 voor Wings, maar door hard
werken wist Batho als nog de winst
naar zich toe te trekken. De tweede en
de derde set werden achtereenvolgens
met 15-6 en 15-7 gewonnen. Als laatste
onderdeel stonden de dubbels op het
programma. De heren E.Merkus en
F.Drok beten de spits af en kregen
weinig weerstand van P. van Horssen
en G. van de Gruiter. Een 15-4, 15-0
winst. De dames M.Nijs en I.Peper
maakten er tegen Kooger en Meul-
meester een spannende partij van. De
eerste set wonnen ze met 15-3, maar de
tweede moesten ze met 14-18 laten lo
pen. In de derde set was het zelfver
trouwen en het juiste spelpeil weer te
rug en men won vrij eenvoudig met
15-3. Zo kwam er een schitterende 8-0
eindstand op het wedstrijdformulier te
staan. Batho kijkt dus terug op' een
leuke en geslaagde badmintonochtend
terug;
De bevolking van de provincie Zeeland is in het jaar 1982 toegenomen
met 1.104 zielen. Op 31 december woonden er in onze provincie volgens
de voorlopige gegevens van de 30 Zeeuwse gemeenten 354.801 mensen,
te weten 176.466 mannen en 178335 vrouwen. Procentueel was de groei
031- Op 31 december 1981 waren de cijfers 353.697 to6aal, 176.009
mannen en 177.688 vrouwen. De toename in het afgelopen jaar was het
resultaat van een geboortenoverschot van 1332 en een vertrekoverschot
van 228. De totale toename ligt aanzienlijk onder die van 1981 toen zij
nog 2.035 bedroeg. Het meest opmerkelijke is echter het vertrekover
schot. Dat is na het jaar 1965 niet meer voorgekomen.
