Hsv^issr Sint-Philipsland heeft weer nieuwe SGP-burgemeester 'Een leven van slaven en sloven én te weinig solidariteit' Windmolen in gebruik BOUMAN POTTER ^5 V/ F BROEKHUI Welkom 'Teun Vogel kerel' fijne Minister van der Stee morgen op bezoek Donderdag 14 mei ivöi 37e Jaargang no. 27 Landbouw biedt 1100 arbeidsplaatsen Ambtenaar, organist, dirigent T.A. Vogel (52) uit Kampen lid geref gem.) Onderwijs Reuze blij DEZE WEEK Commissaris Boertien kreeg eerste exemplaar 'Landarbeiders' van Kees Slager. Unieke bijeenkomst Molenstraat tel. 01662-445 Poortvliet Op de t.v. dieuwsgierigheid Vergeten Toevallige gek Dialect Lid\ereniging Goud- en Zilversmeden Sd Eendrachtbode Postbus 5 4697 ZG Sint-Annaland Telefoon 01 665-2752 Telex 54520 Het enige nieuwsblad voor de streek Tholen en Sint-Philipsland, waarin opgenomen de Thoolse Courant en het Advertentieblad Verschijnt donderdag Postrekening 1 2 44 07 Bankrekening 30 30 05 556 Abonnement 14,50 per halfjaar, per jaar 28,00, per post 35,50 per jaar, losse nummers 0,75. Opgave advertenties voor dinsdag 1 6.00 uur. Advertentieprijs 0,29 plus btw per mm. Spierinkjes t/m 20 woorden 6,50 contant inclusief btw Op rekening 7,50. Hoofdredacteur G. Heijboer. Als binnen het halfjaar een burgemees tersvacature kan worden vervuld, heeft men niet te klagen. Weliswaar zal het misschien wat moeilijker liggen voor Rotterdam dan voor Sint-Philipsland, zeker is dat de Commissaris der Konin gin woord hield, toen hij beloofde zijn aandeel in de procedure zo snel moge lijk te zullen afwerken. Zonder die grote medewerking zou het nauwelijks zo vlot zijn kunnen gaan als in Sint Philipsland gebeurde. Immers, per 1 juni is daar de 52-jarige referendaris van de gemeente secretarie in Kampen, dhr. T.A. Vogel, benoemd. Voor een burgemeester en daardoor ook voor de burgers, zou de politieke kleur van weinig belang moe ten zijn. Een burgemeester dient het welzijn van al zijn burgers te bevorderen en elke burger mag van zijn burgemees ter verwachten, dat zijn mensenrechten, dat zijn burgerrechten, worden be schermd. Echter in ons - en daar niet alleen - land is de politieke kleur toch ook wel van belang. Al was het slechts, dat elke partij toch zo ongeveer aan zijn trekken wil komen. Onomwonden kan worden gesteld, dat de beide voorgan gers van dhr. Vogel nimmer aanleiding gaven tot heftige weerstand van de bur gers. Dat betekende, dat met alle ge zindte rekening werd gehouden. Met de benoeming van dhr. Vogel is politiek gezien rekening gehouden met de be langrijke SGP-stroming in deze kleinste Zeeuwse Gemeente. Niet tenonrechte. Integendeel. Onze voorspelling ging al in die richting en dat was minder hel derziendheid of profetie, dan een rea listische benadering. Het moest echter nog worden waargemaakt door hen, die verantwoordelijk zijn voor een burge meestersbenoeming. Er is nu niet tekort gedaan aan de democratie, ook al waren er in Sint-Philipsland vier van de zeven raadsleden voor een CDA-burgemees- ter. In dat opzicht mag de SGP er in ons goede landje zelfs een voorbeeld aan nemen. In die partij kan zich immers wel eens een zekere opdringerigheid voor doen, die tot aan het randje komt van de democratie. Vanuit hun overtuiging wel begrijpelijk, aangezien er dan vaak te recht al snel bijkomt, dat men Gode meer gehoorzaam moet zijn dan men sen. Maar wat aan de ene kant wordt geaccepteerd, moet anderzijds van an dere partijen toch minstens worden ge respecteerd. Hiermee gaan we echter zo diep in de politiek graven, dat het een tegenstelling zou kunnen opleveren tot de vreugde die er in Sint-Philipsla mag zijn over de snelle burgemeesterbenoe ming. Bovendie met een man, waarin blijkens hem al zo lang omringenden, volop vertrouwen mag zijn. Vandaar ook, dat alle raadsfracties de nieuwe eerste burger onbevangen tegemoet wil len treden. Dat mag ook de bevolking, die in meerdere opzichten een nieuwe dirigent krijgt, dat willen we zelf even graag. Tegelijkertijd zien we het als een groot voorrecht, dat een kleine gemeen te als Sint-Philipsland nog steeds over een eigen burgemeester mag beschik ken. Die hoeft dan niet door bijvoor beeld zeven kernen te worden gedeeld. Het betekent echt wel wat, dat er een doorzetter is voor een gemeenschap. Dat heeft trouwens Sint-Philipsland al mo gen ervaren. Alles bij elkaar zal het on bevangen en openhartig zijn: welkom burgemeester Vogel, inclusief gezin. Er kan best voor burgers en burgemeester een goede tijd aanbreken. Dat blijft Sint-Philipsland gegund. De Landbouw op Tholen en Sint Phi lipsland biedt werk aan 1100 mensen, zodat de ZLM en CBTB vandaag graag gastheer zijn om Thoolse en Fliplandse gemeentebestuurders kennis te laten maken met deze belangrijke bedrijfstak. Er zijn 630 bedrijvan waarvan 480 landbouw als hoofdberoep uitoefenen. Daarvan doet de helft aan akkerbouw 25% aan tuinbouw en nog eens 25% aan veehouderij/ gemengd bedrijf. Circa vijftien procent van de beroepsbevol king van onze streek werkt in de land- en tuinbouw, maar van een veel groter aantal mensen is de bestaansbasis direct verbonden met de agrarische sector. Van morgen werd eerst het akkerbouw bedrijf (63 ha) van D. Vermaas aan de Provincialeweg te St. Maartensdijk be zocht, gevolgd door het fruitteeltbedrijf (28 ha. van de Gebr. van Rossum aan de Buurtweg te Stavenisse. Na de koffie pauze was het vollegrondstuinbouwbe- drijf (4.60 ha.) van dhr. L. Hage aan de Zoetwaterweg te St. Annaland aan de beurt, gevolgd door het warenhuis (4 ha) van Joh. Overbeeke en zn. aan de Ou- delandseweg te St. Annaland. Voor het eten werd het ochtendprogramma be sloten met een bezoek aan Cebeco Zuid-West op de Haven in St. Anna land. Na de koffiemaaltijd in Haestinge volgen vanmiddag het loonwerkbedrijf A.M. Wielaard bv. te St. Maartensdijk aan de Wouthoekweg, het aardappelen uienverwerkend bedrijf van C. Meyer b.v. aan de Veer dijkseweg te Scherpe- nisse en tenslotte zal het melkveebedrijf van de gebr. Noom (165 koeien, 30 ha), aan de Provinciale weg te St. Maartens dijk worden bezichtigd. Sint-Philipsland kan nog deze maand een burgemeestersfeest organiseren. De op 17 september 1928 in Vlaardingen geboren, maar al 22 jaar in Kampen wonende ge meente-ambtenaar Theodoras Adrianus Vogel is bij koninklijk besluit van 11 mei 1981 met ingang van 1 juni 1981 benoemd tot burgmeester van Sit-Philipsland. Het hoofd stadsontwikkeling van de gemeente Kampen is getrouwd en heeft drie zoons en een dochter. Kerkelijk behoort het gezin tot de gereformeerde gemeente en sinds 1976 is dhr. Vogel aangesloten bij de S.G.P. deze week wordt beslist wanneer de installatie zal plaats vinden, mogelijk voor pinksteren. Dhr. Vogel werd benoemd uit de 22 sollicitanten in de vacature van burge meester G. van den Berg, die per 1 ja nuari in Genemuiden aan 't werk ging. In vijf maanden kreeg Flipland dus een nieuwe burgemeester en daarmee was met name de huidige loco-burgemeester L. Walpot wel verguld. Ook met het feit, dat het opnieuw een burgemeester werd van zijn politieke kleur. Dhr. Vogel behaalde in 1944 het mulo diploma, veroverde ook de akte ge meente-administratie en het praktijkdi ploma boekhouden. Op de gemeentese cretarie van Kampen kreeg hij verschil lende functies, tussen 1960 en 1970 was hij voorlichtingsambtenaar en van 1960 tot 1978 industriepromotor. Dhr. Vogel is nu hoofd van de afdeling stadsont wikkeling in de rang van referendaris a. In Kampen oefende bij verschillende functies uit, met name ook in het on derwijs. Hij was regionaal voorzitter van de stichting schoolbegeleiding, voorzit ter van het Johannes Calvijn LYceum en van de Groen ïan Prinstererschool voor lager en kleuteronderwijs. Daarnaast is hij organist in de kerk van de geref. ge meente en dirigent van een Kamper koor. Zijn vrouw staat bij de koorzang evenmin van achter, want van haar ver scheen al een plaat als soliste. Van de kinderen zijn twee zoons ge trouwd. De oudste is wiskundige, de tweede werkt op de kunstacademie in Kampen. De derde zoon studeert aan de Driestar in Gouda en de vijftienjarige dochter bezoekt nog het lYceum. Dhr. Vogel solliciteerde nog slechts een paar keer en dat zeer selectief. Hij is reuze blij met zijn benoeming in Sint- Philipsland, evenals mevr. Vogel. Met Flipland maakte hij alleen nog maar op tweede kerstdag van het vorige jaar kennis tijdens de sollicitatie-periode en daarom is de kleinste zeeuwse gemeente nu nog een open boekvoor de nieuwe burgemeester en zijn gezin. Uiteraard nam hij kennis van de pro fielschets en daaruit concludeerde hij, zeker wel in Sint-Philipsland te zullen passen. Hij was overigens wel benieuwd naar de reacties van de niet-SGP-leden. Na het bekend worden van de benoe ming duurde het niet eens zo lang of enkele raadsleden, waaronder ook van het CDA, pakten de telefoon om de nieuwe eerste burger van Sint-Philips land te feliciteren. De bedoeling was, dat dinsdag 12 mei een afvaardiging van het De nieuwe burgemeester van Sint-Philipsland, referendaris T.A. Vogel (52) uit Kampen met zijn echtgenote en vijftienjarige dochter, die het Johannes Calvijn Lyceum bezoekt. Van de drie zoons zijn er al twee getrouwd. Fliplandse gemeentebestuur een bezoek bracht aan Kampen. Mogelijk komen dhr. en vandaag (donderdag) of mevr. Vogel een eerste kennismaking met de raad en vrijdaé voor de gemeente naar Sint-Philipsland. Wie de uitspraken van Kampenaren over de nieuwe Fliplandse burgemeester T.A. Vogel hoortmoet wel concluderen, dat Sint-Philips land gelukkig kan zijn met de benoeming van deze topambtenaar. Een fijne kerel, heel bescheiden, geestig, een hele aardige vent. Hij is een zeer ge waardeerd hoofd van de afdeling stads ontwikkeling van de gemeente Kampen, waar hij ruim 22 jaar werkt. Hij is popu lair en met Kampen vergroeid. Een ai mabel persoon. Dat hij SGP'er was, is nooit doorgedrongen Dhr. Vogel werkte in Kampen eerst onder burgemeester Dr. W.P. Berghuis, Oud-Voorzitter van de A.R.P. en later onder burgemeester drs. S. van Tuinen. Hij had een bijzonder groot aandeel in de renovatie van de stad. Het wordt dan ook algemeen betreurd dat hij vertrekt. Tijdens de theologische hoge- schooldagen van de Gereformeerde Kerk vrijgemaakt in Kampen speelde hij altijd op het orgel. Maandagmiddag rond vijf uur leek het wel of dhr. Vogel een voorgevoel had van het telefoontje van de Zeeuwse commis saris der Koningin dr. C. Boertien dat zijn benoeming een feit was. Zijn bureau was helemaal opgeruimd en er stond al een plastic zak met afval gereed. Flipland krijgt een opgeruimde burgemeester. Sint-Philipsland krijgt opgeruim de burgemeester 0 Verkiezingssamenkomst in Meul- vliet 0 Het leven van landarbeiders op getekend door Kees Slager 0 Welzijnsfederatie groot bedrijf met 430 mensen 0 Veegmachine op lange baan 0 Bezwaarschriften C.N.C. 0 Jubilarissen Hommel gehuldigd 0 Bezwaren tegen nieuw dorpshuis St. Annaland 0 Flipland opent in Limburg bedrijf van Vossemeerse broers 0 PZEM legt nieuwe kabel voor Thoolse energievoorziening 0 Grote kampioenskans voor Tho- lense Boys en promotiegevecht tussen SPS en NOAD 0 HET GETIJ KEERTZOWEL BIJ HOOG ALS LAAG WATER 0 Dit nummer bestaat uit 16 pagi- "Een gevoel van woede en machteloosheid maakt zich van je meester als je hoort dat iemand met achten en negens op z'n rapport op z'n twaalfde jaar naar de witte juun moest. Of je nu wilde of niet, er was geen keus, niet dat werken op het land minder waardig is, maar zulke omstandigheden mismaakt mensen. Je kunt je er met het lezen strijdbaar te blijven". Kees Slager, in 1938 in Scherpenisse geboren als zoon van een landarbeider en nu radiojournalist, zei dat vrijdagmiddag in Middelburg bij de over handiging van zijn boek aan de commissaris der koningin in Zeeland, dhr. C. Boertien. Hij hield een 'bewogen verhaal', zoals de commissaris het uitdrukte, over zijn boek, waarin 'een leven van slaven en sloven en te weinig solidariteit' naar vo ren komt. In 1979 en 1980 sprak Kees Slager met ruim zestig (ex) landarbei ders en landarbeidsters in Zeeland, het West-Brabantse kleigebied en op de Zuid-Hollandse eilanden. De geïnter viewden varieerden in leeftijd van 56 tot 92 jaar. Hun verhalen zijn uitgetypt, ge selecteerd en gemonteerd in 31 hoofd stukken. Namen van betrokkenen en soms van plaatsen zijn in het boek ver vangen door fantasienamen, met uit zondering van de namen van algemeen bekende parsonen. De meesten zijn de 65 nu gepasseerd en moeten leven van een aow'tje. Dat blijkt voor hen een on gekende luxe: "Ik heb het nog nooit zo goed gehad" en "ik leef in weelde",. Dat zijn woorden van ex-landarbeiders anno 1980. orden die tekenend zijn voor wat ze in het verleden ge wend waren te slikken: hongerlonen, werkeloosheid, armoe, verkrotte huizen, een grote bek en barre werkomstandigheden. Dat is het beeld dat, ondanks die mildheid uit hun eigen verhalen duidelijk wordt, schrijft Kees Slager in het voorwoord. In tegenwoordigheid van verschillenden landarbeiders die aan het boek meege werkt hebben - zelfs een 93-jarige was er in walcherse klederdracht - vond de of ficiële presentatie van het boek plaats in de voorzaal van de Middelburgse Sta tenzaal. "Een hele unieke bijeenkomst van mensen die op 't land gewerkt heb ben en daarvoor hun beste krachten Dinsdag 12 mei heeft de PZEM de eerste 55 kW-windmolen in werking gesteld. Dat gebeurde op het werkeiland 'Neeltje Jans' in de monding van de Ooster- schelde. Het betreft hier de eerste com mercieel te exploiteren windmolen, die door een Nederlands electriciteitspro- ductiebedrijf in gebruik wordt genomen. Het project draagt de naam 'PEP-1'. Het betekent zoveel als 'PZEM-Energiebe- besparings-Project', en het cijfer 1 duidt er op, dat er in de toekomst meer ener giebesparende projecten door de pro vinciale energie maatschappijen ter hand zullen worden genomen. Advertentie IM De officiële pres "tatie van het boek 'Landarbeiders' van Kees Slager uit Scherpenisse is vrijdag middag doo de NOS t.v. opgeno men. Het is niet gisteravond uitgezon den zoals wij vorige week meldden, maar de uitzening is opgesch ven tot programma van gewest tot ge west van woensdag 20 mei a.s. hebben gegeven en van wie de verhalen in een boek zijn opgetekend. Je zult Boertien heten en weigeren het eerste exemplaar in ontvangst te nemen. Dat kan niet", zei de commissaris. Ook de ouders van de schrijver, alsmede dhr. IJzerman uit Scherpenisse en de heren J. Hengstmenger en L. Kloet uit St.-Maartensdijk waren getuige van de plechtigheid.. Uitgever L. Vlind bracht naar voren, dat er in ons land een aarzelende, doch toe nemende belangstelling is voor het ges proken woord als bron voor documen tatie, in Engeland is er al veel meer sprake van deze zogenaamde 'oral his tory'. Ervaringen van gewone mensen worden via een bandrecorder opgeno men en in een boek vastgelegd met be hulp van veel foto's. Hiermee wordt een' stuk geschiedenis gereconstrueerd Het is geen toeval dat de drie delen die nu verschenen zijn in de serie 'boek van de arbeid' (de mijnwerkers, de landarbei ders, de WAO'ers met als ondertitel 'verhalen om te onthouden') samenges teld zijn door niet-historici. Dat is niet erg. Het gaat om het stimuleren van be- wustwordings- en emancipatieproces sen", zei dhr Vlind. Kees Slager - hij had bijna de neiging om zeeuws te praten - bracht naar voren dat er veel revolutionairder arbeiders te vinden waren dan de landarbeiders. "Spanning en sensatie was echter niet mijn uitgangspunt. Het is geen boek vor proletarische heroïek. Ik heb het ge schreven uit nieuwsgierigheid naar mijn eigen afkomst. Mijn ouders en grootou ders waren landarbeiders, die gedeni greerd en gediscrimineerd zijn. Zelf heb ik dat nooit ervaren. Vroeger wasje van je eflde tot aan je dood landarbeider. Ze vormden de grootste beroepsgroep in het deltagebied. Ik wilde de landarbei ders het lot besparen dat ze vergeten zijn en dat het lijkt, of ze er niet waren. Hoe leefden en werkten ze. In dit boek heb ik ze een stukje eigen geschiedenis gege ven. Ik geef ze het gevoel, dat ze van groot belang zijn geweest". In de provinciale bibliotheek is er amper iets over de landarbeiders te vinden. De sociale geschiedenis is ook nergens zo vergeten als in Zeeland. Hét verhaal van de gewone man uit dit gewest vind je niet. In 1958 is er wel een rapport ver schenen van het landbouw-economische instituut over landarbeiders in Neder land. Er wordt o.a. gesproken over de grote gezinnen. Ook de vrouw was ged wongen om mee te gaan naar het land, zelfs met de kinderwagen. Prof. Bouman heeft een paar alinea's Dhr. J. ngstmengel uit St. Maartensdijk, vorig jaar maart nog gehuldigd als me de-oprichter van de zestigjarige Smer- diekse voedingsbond F.N.V., neemt een exemplaar van het boek 'Landarbeiders' in ontvangst van de schrijver Kees Sla ger. Links dhr. L. Kloet die ook zijn me dewerking verleende door o.a. illustra tiemateriaal beschikbaar te stel len. aan landarbeiders besteed, maar ze niet in het volle licht geplaatst. Landarbei ders vormden een groep die in de achterste geledederen van de proletari sche achterhoede sprompelden. En dan kon het nog slechter, want in Zeeland werden ze slechter betaald dan in Gro ningen. De gesproken geschiedenis maakt de cijfers van het L.E.I. tot wer kelijkheid. Niemand was nog op het idee gekomen om voor het nageslacht iets te bewaren. Wat het was om op elf jarige leeftijd om vijf uur 's ochtends slaapdronken over rottige wegen naar het land te lopen of als meisje van veer tien jaar 1 keer per veertien dagen of zelfs vier weken je vader en moeder te zien. Nog maar veertig jaar scheidden ons van die feodale tijd. Alle vrije tijd heb ik er gedurende twee jaar ingestoken. Deze vorm van ge schiedschrijving mag echter niet afhan kelijk zijn van een toevallige gek. Dit zou door de overheid gestimuleerd moeten worden. Zonder subsidie is dit boek ook te duur voor landarbeiders. Het gaat erom, de geweldige rijkdom aan verhalen te bewaren. Streekradio zou hierbij zeer belangrijk zijn. In musea zie je nu wel een boerenpronkkamer, maar zo was het niet. Er zou ook een paardeknechtwoning opgekocht moeten worden om deze te bewaren voor de verloedering als tweede aldus dhr. Slager. De commissaris zei als zoon van een schipper grote verbondenheid te voelen met veel van de door de schrijver aan gestipte punten. Hij dankte hem voor het originele boek en beloofde de sug gesties van dhr. Slager serieus te bes preken. De schrijver bood daarna een tweede 'eerste exemplaar' van zijn boek aan. Izak van Hoorn uit het Zeeuws-Vlaamse Nieuwvliet, leider van een staking van bijna zeven maanden om de vakbond als onderhandelingspartner erkend te krij gen in plaats van het verdeel-en-heers- principe was de gelukkige. De staking werd destijds met behulp van onder kruipers uit België gebroken en van Hoorn kwam niet meer aan de slag. In hem eer ik andere lanarbeiders die geestelijk overeind bleven en niet weken voor honger, e.d. zei Kees Slager. De schrijver overhandigde verder de 35 banden waarop de gesprekken met de landarbeiders staan, aan dhr. De Bruin van het documentatiecentrum Zeeuws deltagebied. Voor het merendeel zijn de gesprekken in dialect gevoerd. Dat stel de de mensen op 't gemak. Ze hadden ook met geen vreemde hollandse snoes haan te doen maar gewoon met een Juwelier horloger opticien Grote Kerkstraat 5 - Steenbergen TEL. 01670-63385 Adri C Broekhuis een begrip voor kwaliteit en service vertentie IM zeeuw, zei Kees Slager. Hij noemde het heel belangrijk de verhalen in dialect te bewaren.Nu is er nog kans om gesprek ken te voeren, maar een van de landar beiders die aan de totstandkoming van dit boek meewerkte, Kees Gebraad uit Goeree Overflakkee, is overleden. He laas is er nog geen streekradio, die hier bij een grote rol zou kunnen vervullen, aldus radiojournalist Kees Slager. Dhr. de Bruin sprak van een bijzondere aanwinst. Als kleinzoon van een lan darbeider sprak hem dit onderwerp ze ker aan en hij dankte dan ook hartelijk voor de banden. Hij wees dhr. Slager er echter op, dat het documentatiecentrum al in 1964, dus zeer vroeg, met oral his tory begon. We doen 't nog wel te wei nig, maar ons documentatiecentrum werkt met acht mensen full-time. Het programma van gewest tot gewest, waarin de presentatie van dit boek wordt uitgezonden zullen we ook opne men, zodat ik hoop, dat dhr. Slager over honderd jaar nog te beluisteren is, aldus dhr. De Bruin. De minister van financien, Mr. A. Van der Stee, brengt morgen met de staats secretaris van Buitenlandse zaken D. Van der Mei een bezoek aan Tholen en Sint-Philipsland. Dit in het kader van een verkiezingscampagne van het C.D.A. De verkiezingsbus wordt rond kwart over vier te Sint-Philipsland ver wacht, omstreeks half vijf te Sint-Anna- land en vervolgens Stavenisse Sint- Maartensdijk (omstreeks half zes), Scherpenisse en Oud-Vossemeer en on geveer 19.20 uur in Tholen. De rit wordt rond acht uur afgesloten in Poortvliet, waar in t' Ouwe Raed'uus een CDA- verkiezingsbijeenkomst plaatsvindt.

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 1981 | | pagina 1