U5\-^
Tante Wagemaker honderd jaar
N.H. Verenigingsgebouw in
Scherpenisse
Woningwetwoning in Van
Oeverenstraat uitgebrand
BOUMAN POTTER
xr
(5)
U>?°-
"Ik vond Anna Jacobapolder heel fijn
I
Donderdag 2 oktober 1980
36e Jaargang no. 46
De golfjes kabbelend
spelen
Voor baby
BABY-HOME
Op 89-jarige leeftijd vloog Hendrika WagemakerBartels uit
Anna Jacobapolder nog naar haar vier kinderen in Australië,
maar nu komen die zelf hun nog steeds vieve moeder opzoeken.
Tante Wagemaker, zoals ze altijd in de polder werd genoemd,
hoopt namelijk dinsdag 7 oktober a.s. haar honderdste ver
jaardag te vieren. Dat betekent feest in het bejaardentehuis De
Vossemeren in Nieuw-Vossemeer, waar mevr. Wagemaker nu
bijna twee jaar verblijft. De nieuwe burgemeester A. A. Rij-
stenbil had nooit kunnen denken een Fliplandse als oudste
inwoner van Nieuw-Vossemeeer te kunnen feliciteren.
Kosten kleine
verbouwingen een
tientje
Drentse.
Australië.
De Hervormde Gemeente
Scherpenisse neemt zaterdag
middag officieeleen nieuw
verenigingsgebouw in ge
bruik. Er is een grote ëaal voor
100-130 mensen en een
bovenzaaltje voor 20 perso
nen. Iedereen die de nieuwe
accommodatie wil bekijken, is
zaterdagavond van zeven uur
tot half negen welkom in 'De
Hoeksteen'.
Krasse dame.
Gemakkelijk.
Kerk.
100
'plaatjes tonen
nooit üw
Alno-keuken!
De Schelde
De eerste.
Poortvlieters huilen om eigen brandweer
Verkeerscontrole
il
ÜL:
Molenstraat tel. 01662-445 Poortvliet
Ongeduld en officiële
tijden
Grote schade
Bintje 15 cent
Lid\fereniging
Goud-en
Zilversmeden
F7
jT
i :\v
Eendrachtbode Postbus 5
4697 ZG Sint-Annaland
Telefoon 01 665-2752 Telex 54520
Het enige nieuwsblad voor de streek Tholen
en Sint-Philipsland, waarin opgenomen de
Thoolse Courant en het Advertentieblad.
Verschijnt donderdag.
Postrekening 1 2 44 07
Bankrekenihg 30 30 05 556 J
Abonnement ƒ13,50 per halfjaar, per jaar
ƒ26,50, per post ƒ33,50 per jaar. losse
nummers ƒ0,70.
Opgave advertenties voor dinsdag 16.00
uur. Advertentieprijs ƒ0,27 plus btw per
mm.
Spierinkjes t/m 20 woorden ƒ6,50 contant
inclusief btw. Op rekening ƒ7,50.
Hoofdredacteur G. Heijboer
Als het om een verdeling gaat, komt de
Kains-aard bij ieder mens aardig boven
water. Erfenisverdelers kunnen daaro
ver meepraten. Als je dan eerst maar de
hand in eigen boezem wilt steken, want
niemand is een haar beter dan de ander.
De Oosterschelde-gemeenten mogen
ook gaan verdelen Niet alleen zij, want
iedereen die vermoedt een graantje te
kunnen meepikken, is van de partij.
Eeuwenlang bekommerde men zich niet
om die soms woeste, dan weer vriende
lijk kabbelende, immer imponerende
ou..e tante. Maar nu er te erven valt, wil
ieder duidelijk laten horen, hoe verte
derend de zorg altijd was. De vissersman
- laat ieder erkennen met de oudste
rechten - had nooit anders gedacht, dan
dat hij de enige volle neef was voor de
erfenis. Nu blijkt plotseling dat het barst
van familie van tante Oosterschelde. De
achterneven, die zich eeuwen nooit iets
aantrokken van het wel of wee van de
volle neef, menen dat het maar maag
delijk moet blijven. Dat klopt immers
met de nooit getrouwde tante. Ze zijn als
de dood, dat een ander met de buit gaat
strijken. De derde familietak worden de
profiteurs genoemd. Zij willen recreatie
dat de golven scheuren. De categorie die
van oordeel is, dat het talent onder de
anemonen en kreeften wordt begraven,
als niet de massa daarmee kan woeke
ren. Het lijkt een belachelijk golvenspel,
zoals woeste Oosterscheldegolven in
1953 lachten om toen pas angstige men
senstipjes. Het verdelen van een erfenis
brengt ruzie mee. Welke vernisachtige
olieën ook op de golven worden gede
poneerd. We zijn benieuwd naar de no
tariële Oosterschelde-scheidingsakte.
Zeker is dat de golfjes kabbelend blijven
spelen. Misschie zelfs tegen het bootje
aan.
vindt u bij BABY-HOME
alles wat uw hartje begeert. Een verant
woorde baby-uitzet, grappige modieuze
schoentjes, baby - kindermeubeltjes, de
nieuwste kinder-wandelwaaens^ bua-
gy's, kinderstoelen, boxen en naast
goedgekeurde autostoelen nu ook baby-
kinderspeeltjes.
ja, Inklusief, bij BABY-HOME
een vakkundige en vriendelijke
begeleiding.
Komt u gerust vrijblijvend kijken naar
al dat liefs op meer dan 450 m2
bedrijfsruimte.
Antwerpsestraat 117 (Plein 13)
Advertentie TM
Ja, burgemeester Rijstenbil kent ze wel.
"Een heel gezellig iemand", aldus mevr.
ln verband met de vele kleine verbou-,
wingen (bijvoorbeeld wijziging van ko
zijn) zijn b en w van Tholen van plan een
tarief van tien gulden in te voeren voor
een bouwvergunning ten behoeve van
een karwei van 2000 gulden of minder.
"We willen hiermee bereiken, dat meer
mensen niet voor de kosten verzuimen
om een bouwvergunning aan te vragen",
zei wethouder C.J. Moerland maandag
avond in de Commissie Financiën, die
met het voorstel accoord ging. Nu moet
er voor de kleine verbouwingen nog
zestig gulden betaald worden. Bij wijzi
gingen van het uiterlijk komen bij het
tientje nog wel de kosten van Welstand
stoezicht. "Die verlaging moet wel door
anderen betaald worden, maar met de
bouwleges zitten we nog aan de lage
kant vergeleken bij andere gemeenten",
aldus Moerland. De leges voor bouw
werken boven 1 miljoen gulden werd
extra verhoogd. Als de bouwvergunning
geweigerd wordt of de vergunning inge-
trokingetrokken wordt, krijgt men de
helft van de leges terug.
In verband met nieuwe hinderwetbepa
lingen werden hiervoor ook leges opge
nomen aan dë hand van een lijst van de
gemeente Borssele. Het laagste tarief
w.as 83,50 voor olietanks van 10.000
liter. CDA-raadslid W.L. Bijl stelde voor
de grens te verlagen omdat er voor ver
warming kleinere tanks gebruikt wor
den. Die suggestie werd overgenomen
zodat er voor tanks vanaf 2500 liter
33,50 berekend wordt voor hinder
wet-leges en voor tanks boven de 5000
liter 50,60.
PvdA-raadslid J. de Bres toonde zich
geen voorstander van het in rekening
brengen van behandelingskosten voor
een vergunningaanvraag. Zeker niet ge
zien het voorstel van b en w, het tarief
van 27 gulden te verhogen tot 50.
Wagemaker, die destijds b. en w. van St.
Philipsland op bezoek kreeg omdat ze
de oudste inwoonster was. Ze krijgt nog
regelmatig bezoek van kennissen uit de
polder. "Ik vond Anna Jacobapolder
heel fijn", zegt tante Wagemaker, die op
6 december 1978 na een heupbeenbreuk
naar De Vossemeren ging. Zonder dat
ongeluk was ze zeker in haar huis aan de
Langeweg in Anna Jacobapolder geb
leven. 't Was er gezellig in de bejaar-
densoos in ons Dorpshuis en bij de
vrouwenvereniging N.C.V.B.
Toch was tante Wagemaker geen
Zeeuwse, maar een Drentse. Ze werd in
Buinen bij Borger geboren en ging in
Assen naar school tot haar elfde jaar. Ze
verloor al vroeg haar ouders, maar ze
kon heel goed opschieten met haar
schoonmoeder Wagemaker in Anna Ja
cobapolder.
"Ik had een streepje voor, want zij was al
op elfjarige leeftijd wees en dat met z'n
tienen". Haar aanstaande man Cent
moest in militaire dienst en kwam in
1903 door de spoorwegstaking bij de
spoorwegen terecht, waar hij lange tijd
werk vond. Hendrika was intussen
dienstmeisje geworden bij dokter van
Mourik in St. Philipsland. In 1904
trouwde Hendrika met Cent, waarna ze
naar Den Haag vertrokken, waar twee
kinderen geboren werden. Het echtpaar
kreeg 1 meisje en 5 jongens, van wie de
oudste zoon in 1944 verdronk.
In verband met zijn werk bij de spoor
wegen, verhuisde Wagemaker naar
Delft, Hillegom en Leiden.
In de laatste stad woonde de familie
dertig jaar in het laatste huis, op de grens
met Oegstgeest. In 1945 op 45 jarige
leeftijd ging Dhr. Wagemaker - hij had
maar twee jaar op school gegaan, maar
hij kon heel goed rekenen - met ver
vroegd pensioen omdat hij kleurenblind
was.
Dhr. Wagemaker zat echter niet stil en
werd commissionair in aardappelen.
Die had hij in zijn jeugd als landarbeider
maar al te goed leren kennen. De kin
deren waren intussen uitgevlogen en dat
niet vlakbij in het kleine Nederland,
De Hervormde Gemeente beschikt
naast de pastorie in de Kerkstraat over
een klein verenigingsgebouw, maar met
de komst van ds. D.J. Budding namen
de verenigingsactiviteiten toe en ont
stond de behoefte aan een groter ge
bouw. De kerkvoogdij had echter geen
geld, maar de diaconie wel. De diakenen
vatten toen na overleg met de Provin
ciale Diaconale Kamer van Zeeland het
plan op voor een flink verenigingsge
bouw. Doe het ineens goed en niet te
bekrompen, hadden de provinciale ad
viseurs gezegd. Vlakbij de kerk stond
een. oude schuur met een mestvaalt en
die kon worden aangekocht. Vrijwilli
gers zorgden voor de sloop.
Intussen had men dhr. M.J. Klippel van
het waterschap in de arm genomen om
een tekening te maken. Bouwbedrijf
G.M. Van der Werf uit St. Maartensdijk
Het nieuwe verenigingsgebouw aan
Molenweg in Scherpenisse, vlakbij
N.H. Kerk.
voerde het plan met open begroting uit.
Er is een fraaie verenigingsruimte ont
staan met een zaal van 120 m2, een
keuken, een hal met drie toiletten, een
berging en bovenzaaltje van 25 m2. De
gemeenteleden hoefden er geen cent
voor op tafel te leggen. De diaconie had
het geld allemaal liggen, hoewel het
achteraf krap bleek te zijn. 'De Hoek
steen', zoals het verenigingsgebouw
heet, blijft eigendom van de diaconie,
maar wordt geexploiteerd door een be
heerscommissie, die bestaat uit leden
van de diaconie, kerkeraad, kerkvoogdij
en notabelen.
maar naar een ander werelddeel: Aus
tralië. Elk jaar ging er een tot er 1 doch
ter en 3 zoons in het verre land een
nieuwe toekomst opbouwden. Een zoon
woont nog steeds in Leiden.
De kinderen waren ver weg en Cent
Wagemaker ging op maandag al naar de
aardappelbeurs in Rotterdam en bleef
dan de hele week in Zeeland. "Zo zat ik
veel alleen en toen heb ik gezegd: 1 van
de 2, of we emigreren naar Australië of
we gaan naar Zeeland. Zo kwamen we
in 1952 in Anna Jacobapolder", vertelt
tante Wagemaker.
De stormramp van 1953 zorgde voor een
onderbreking.
Het echtpaar Wagemaker ging toen
voor een jaar naar de kinderen in Aus
tralië, waar men ook het vijftigjarige
huwelijksfeest vierde.Mevr. Wagema
ker ging totaal vier keer naar het verre
werelddeel, 26 uur vliegen. De laatste
keer op 89-jarige leeftijd. Bent u niet
moe", vroegen haar kinderen bij aan
komst. "Waarvan? van het zitten?", was
het antwoord van de krasse dame, die de
Eendrachtbode nog goed leest en via een
dagblad ook het nationale en interna
tionale nieuws bijhoudt. Ze schrijft nog
brieven naar Australië - ze kan nog goed
schrijven, netjes op de lijn, zeggen haar
kinderen - en herinnert ze er telefonisch
nog aan, dat ze een gelukstelegram stu
ren omdat de broer in Leiden veertig
jaar getrouwd is.
Cent Wagemaker overleed in 1957 aan
de gevolgen van een verkeersongeluk,
toen hij op de rijksweg bij St. Philips
land overstak. De nu bijna honderdjari
ge heeft nog 4 kinderen, 24 kleinkinde
ren - "ik kan ze nog heel goed uit elkaar
houden" - 55 achterkleinkinderen en 2
achter-achterkleinkinderen.
In Australië trok toch altijd weer het
huis in Anna Jacobapolder "als je wilt
emigreren, moet je 't jong doen",vindt
tante Wagemaker. Ze deed thuis alles
zelf. Alleen kwam er een keer per veer
tien dagen een werkster. Tot haar 98ste
woonde mevr. W"ge 'aker aan de Lan
geweg, maar een heupbeenbreuk bracht
haar in de Vossemeren. Nog geen drie
weken lang lag ze in het ziekenhuis en ze
loopt nu weer goed, zij het met behulp
van een stok. Twee keer per week gaat ze
met een aantal mede-bewoners hand
werken en poppen breien, 's Morgens
drinkt tante Wagemaker in de recrea
tiezaal ook gezamenlijk koffie. Ze is ge
makkelijk, eet nog prima en heeft nooit
last van de kou. Kennissen liepen soms
weg omdat ze het te koud vonden bij
tante Wagemaker.
Elke zondag gaat de nu bijna honderd
jarige nog naar de Hervormde Kerk in
Nieuw-Vossemeer, waarvoor ze per auto
gehaald en thuisgebracht wordt door
een bewoner van de Heense Molen, "als
het regent, blijven sommige mensen al
thuis. Net of er tegenwoordig geen re
genkleding is", schampert mevr. Wage-
maker. Zelf ging ze onlangs nog naar de
Het Alno-keukenprogramma
is zó geweldig groot...geen
huis is het zelfde...smaken
verschillen. De keukenop
stellingen in onze gezellige
showroom zijn slechts
mógelijke opstellingen.
Daarom kunnen wij rekening
houden met al uw wensen als
het om een keuken gaat.
Daarom kunnen wij u optimaal
adviseren en een kompleet
keukenplan aanbieden...
passend in üw budget.
Én...wij kunnen uw keuken
straks bedrijfsklaar installeren!
bouwmaterialenhandel
Theodorushaven (bij de Gamma)
Bergen op Zoom tel. (01640) 36910
40-jarige bruiloft van de fam. Quist-
Abrahamse in Anna Jacobapolder. Haar
gehoor is nog uitstekend, zodat een ges
prek heel goed mogelijk is. Ook haar
ogen zijn goed - al heeft ze wel een lees
bril - en op 97-jarige leeftijd liet tante
Wagemaker haar oogleden nog ophalen
in het ziekenhuis. Het belangrijkste van
alles vindt ze echter, dat haar verstand
goed is.
Mevr. Wagemaker gebruikt geen medi
cijnen en de dokter is voor haar een
vreemde.
Dinsdag wordt de honderdste verjaar
dag in De Vossemeren gevierd met een
korte gebedsdienst in "De Schouw" friet
de Ds. Klap en Ds. A. G. van der Stoel.
Daarna is er koffie en een drankje en
een maaltijd voor de familie Wagema
ker in "De Schouw", 's Avonds zorgt de
fanfare Semper Crescendo voor een
muzikale hulde. Ook verschillende ken
nissen uit Anna Jacobapolder zullen
ongetwijfeld hun tante Wagemaker
gaan feliciteren.
Zelf denkt ze nog met genoegen aan de
polder, ondanks dat ze lang in de rand
stad woonde.
"We zijn nooit geen stadslui geweest. Ik
vond AnnaJacobapolder heel fijn", zegt
mevr. Wagemaker, de eerste honderd
jarige in het zfc> /-ar geleden geopende
Kabbelend spelende golfjes.
0
Twee commissies spraken over
inrichting Oosterschelde.
0
Werkgelegenheid C.N.C. zou
hoofdzaak zijn voor toestemming.
0
Brand in Poortvliet deed inwoners
om eigen spuit treuren.
0
Dijkverzakking bij Scherpenisse.
0
Tante Wagemaker wordt honderd
jaar.
0
Raadslid Rijstenbil zwaaide af in
St. Philipsland.
0
Rood koos daar voor gecoördi
neerd bejaardenwerk.
0
Café's moeten zaterdags nog om
kwart voor twaalf sluiten.
0
Werkwijze commissie sportzaken
bevalt niet.
Tennisbanen zonder
in Oud-Vossemeer.
kleedlokaal
Vondsten in oude waterput te St.
Maartensdijk.
0
Belastingverhoging 1981 steekt
nog achter raadsellebogen.
0
Zaterdag opening N.H. vereni
gingsgebouw Scherpenisse.
0
Veel animo voor sporthal Tholen.
0
Noad probeerde eigen goal tegen
SPS tevergeefs goed te maken.
0
ER IS WEINIG DAT MEER
ERGENIS OPROEPT DAN
EEN GOED VOORBEELD
0
Dit nummer bestaat uit 18 pagi
na's.
bejaardentehuis De Vossemeren en
waarschijnlijk zelfs de eerste honderd
jarige in Nieuw Vossemeer.
De Poortvlietse omwonenden van het
perceel van burgemeester Van Oeveren
straat 14 telden dinsdagmiddag rond
17.00 uur de seconden. Dat leken wel
uren. Hoe lang moet je in een dorp die
geen eigen brandweer heeft niet wachten
tot eindelijk een korps is gearriveerd.
Officiële cijfers tonen aan dat dit erg
meevalt, waarmee niet wordt ontkend'
dat als er vlakbij onder de toren een mo
derne motorspuit bemand gereed staat
om in te grijpen het niet wat seconden,
zelfs nog een minuut of wat zou kunnen
schelen, maar niemand zal daarmee ook
de vraag bevestigend kunnen beant
woorden, dat het hier genoemde perceel
er met minder schade was afgekomen.
Het stond als het ware in lichte laaie,
toen het alarm kwam. Exact 17.02 via
0011.
Het komt gelukkig niet zo vaak voor, dat
midden in de bebouwde kom, in een
straat van een rijenwoning zoals in de
Burgemeester van Oeverenstraat te
Poortvliet brand ontstaat. Bovendien
brand die wordt ontdekt als het in feite,
zoals hier voor de verdieping al te laat is
om ook nog maar iets te redden. Als dat
wel het geval was geweest zou mevr. Van
Oudenaarde geen brandwonden hebben
opgelopen, want toen zij op zeker ogen
blik tegen vijf uur een brandlucht rook
en ijlings naar de verdieping klom,
sloegen haar de vlammen in het gezicht
op hetzelfde moment dat ze de slaapka-
Tot twee keer toe werd weer een gerichte
verkeerscontrole gehouden. De eerste
maal beperkte de schade zich tot 1 be
keuring voor onvoldoende rechts hou
den plus enkele waarschuwingen voor
kleine mankementen. Dinsdag werden
162 auto's onder de loupe genomen,
waarbij 4 overtredingen werden vast
gesteld voor onvoldoende rechts hou
den. Verder had 1 automobilist een lek
ke uitlaat.
=VVONIIMGII\|RICHTI
NG
p—
Advertentie IM
merdeur opende. Dan wil je wel schrik
ken. Niemand zal haar dan ook verwij
ten, dat ze die deur open latend snel
poogde te alarmeren, maar ondertussen
gaf de geopende deur extra zuurstof en
daardoor brandvoedsel. Het gebouw
stond voor wat de verdieping betreft
spoedig in lichte laaie.
Zodra in het geval als te Poortvliet, de
brandweer correct via 0011 is gealar
meerd en dat gebeurde om 17.02 kun
nen voor betrokkenen en omwonenden
seconden oplopen tot vele minuten. Een
kwartier hebben we minsten moeten
wachten, waren de uitlatingen van
Poortvlietse inwoners, die begrijpelijk
kriebelig blijven, dat hun eigen motor
spuit niet vlakbij dit brandend perceel
stond. Van officiële zijde kwamen de
volgende cijfers. De brandweercentrale
te Bergen op Zoom waarschuwt na al
armering eerst het dichtsbijzijnde korps
en dat was Sint Maartensdijk, al zal het
met Tholen niet veel uitmaken. Het
korps in Sint Maartensdijk rukte vier
minuten nadat het door Bergen op
Zoom was gealarmeerd gedeeltelijk
bemand uit. Er kwamen aktieve brand
weerlieden via eigen auto na. Om 17.11
uur kreeg de brandweercentrale te
Bergen op Zoom het bericht binnen - het
is controleerbaar op de band, dat de ca
lamiteit was bereikt, dus nauwelijks 5
minuten later dan het vertrek uit Sint
Maartensdijk. Niet exact hebben we
kunnen nagaan, wanneer op de minuut
af de hogedrukspuit van de Sint Maar-
tensdijkse brandw?er de eerste blus
werkzaamheden begon, maar de erva
renheid van de bemanning staat wel
borg voor een niet langdurige voorbe
reiding. Dat het sein brandmeester om
17.30 uur de Bergse centrale bereikte
zullen de Poortvlieters niet willen
tegenspreken.
Het is zonder twijfel dat de familie van
Oudenaarde, de bewoners van het ge
bouwde huis veel schade hebben. Het
complete interieur van bedden en van
zoveel meer wat bewoners op een ver
dieping normaal onderbrengen ging
verloren. De woning werd onbewoon
baar verklaard, althans dinsdagavond
toen de andere morgen ook nog recher
che onderzoek moest plaatsvinden naar
de oorzaak. Daaromtrent is er nog duis
ternis. Mevrouw Van Oudenaarde rook
brand, snelde naar boven, maar kreeg
bij het openen van een deur de vlammen
in het gezicht. Dan wil je wel wegwezen.
Er stond daar ergens een platenspeler en
omwonenden meenden tevoren, dat er
boven kinderen waren, maar dat zijn
allemaal nog niet bewezen geruchten.'
Feit is wel, dat het een fikse brand was,
die naar de mening van deskundigen
door de brandweerkorpsen, want ook
Tholen werd gealarmeerd en was ter
plaatse, technisch keurig werd geblust.
Bij die woningwetwoningen lopen na
melijk de gordingen door naar de ande
re woning, zodat er een gemakkelijk weg
is voor overslaande brand. Dat hadden
de korpsen goed door en daarnaar werd
gehandeld. Om half zeven rukte het
korps Sint Maartensdijk als laatste in.
De bewoners zitten met wat een cyni
sche uitdrukking lijkt in zo'n triest geval
met de gebakken peren. En in Poortvliet
werd nagemord dat een eigen korps
sneller meer had kunnen doen.
Veiling 30 september St. Annaland:
Dore apart 11-12, Bintje apart 12-13,
Bintje 13-15, Bonken 12, Eigenheimers
15-16, aanvoer 70 ton. St. Maartensdijk:
Eigenheimer 15.00-19.90, Bintje
10.70-13.20, Bonken 8.00-12.20, Drie
lingen 8.10, aanvoer 1500 kisten. Uien
St. Annaland 31-22, Drielingen 18, aan
voer 150 ton, St. Maartensdijk 31,80,
Drielingen 17.90, aanvoer 30 ton.
Juwelier
horloger
opticien
Grote Kerkstraat 5 - Steenbergen
TEL. 01670-63385
Adn C Broekhuis een beonp voor kwaliteit en service 1
Advertentie IM