Volop zomer aan de Gorishoek
ZEEUWS BESTUUR BOVEN WATER
Ruim halve eeuw verzorgden
autobusdiensten Van der Klundert en Krijger
het openbaar vervoer
Gouden flitsen
Twee boothellingen bij Gorishoek gewenste
watersportvoorziening
KAA BEE
Donderdag 31 juli 1980
EENDRACHTBODE
11
Geloof werd uitgespeeld
Roomse ondernemer met
niet-roomse chauffeurs.
Twee chauffeurs
Moeilijk tot aan de oorlog
't Kevertje geopend
De gas-generator
Goeie en kwaaie
Kijk op reorganisatie binnenlands bestuur.
Waren gesignaleerde
onvolkomenheden in
provinciaal besturen ook
een Zeeuws kenmerk?
VLOERBEDEKKING
GRATIS GELEGD
Twee boothellingen.
Geul van een meter
dieper.
Mooi punt met rijke
nautische historie.
Al 110 leden.
STUDIE OVER
GEWESTELIJKE
BRANDWEER
Naar 10.000 inwoners
Naar burger vertalen
Brandweer bij gemeente
Wol onder water
We zijn terug
WERKT KNOFLOOK
KANKERBESTRIJD-
END?
Na weken van regen is het sinds vorige week dinsdag volop zomer. De zwemkleding en zonnebrandcreme kwam uit de
kast, de rubberboot werd opgeblazen en het zonnescherm werd recht gezet. Zaterdagmiddag genoten vele Tholenaren
en campinggasten bij Gorishoek van het fraaie weer, terwijl de boeren overuren maakten met het dorsen van graszaad
en het binnenhalen van stro.
ervaring of herinnering nog heel wat
kunnen opdiepen uit de toen ontbrande
strijd tussen de nog zo kersverse bus
dienstondernemers. Er was wel een be
gin- en eindpunt, maar op het traject
daartussen stopte de bus voor elke boer
of arbeider(svrouw), die wilde instap
pen, waarbij het cafeetje destijds op de
Broeksedijk het stuk tussen hoeve Can-
dia en boerderij Van Westen - wel altijd
vaste stopplaats was, omdat er steeds wel
de een of ander gestrande venter of be
delaar tussentijds dorst had gekregen en
daarna de benenwagen niet meer up to
date was. De smalle rijbaan op het dijkje
is er nog steeds, zij het nu geasfalteerd en
niet meer de keislag van weleer.
De concurrentie was heftig om niet te
spreken van oneerlijk en aanvankelijk
werd op de kundigheid van partijen af
gegeven. Zo ontstond er in die tijd een
rijmpje, waarvan we de letterlijke tekst
dan niet onmiddellijk boven water krij
gen, maar het ging wel om een gele(bus)
die niet vertrouwd zou zijn en dan moest
men de blauwe maar nemen, die veiliger
zou zijn. Dit had dan aan ene zijde van
Tholen te maken met de busonderne
mers Van de Klundert en Klippel, aan
de andere zijde ging het gevecht vooral
tussen Krijger en Mallekoote.
Feit is dat Van de Klundert zich tevoren
had verzekerd van de steun van de ge
meentebesturen Sint Annaland en
Oud-Vossemeer en dat was hem later tot
veel steun, toen dit bustraject zelfs on
derwérp van discussie werd in"de Twee
de Kamer.
Toen het ondermijnen van het veilig
heidsaspect, zoals in de beginfase, blijk
baar niet voldoende was om één van de
concurrenten te wippen, werd zelfs de
geloofsovertuiging aangegrepen om
hetzij de een, hetzij de ander bakzeil te
doen halen.
Er zou rond deze halve eeuw busdienst
geschiedenis een boek zijn vol te schrij
ven, maar in dit wat aktuele bestek zou
dat te ver voeren. Het was niet alleen een
strijd om het bestaan tussen de vier bu
sondernemers zelf, maar ook tussen Hen
en de tramwegmaatschappij (Tholen-
Bergen op Zoom).
Aan de Stavenisse kant speelde dat ge
loof wat minder, omdat zowel Krijger
als Mallekoote protestant waren. Aan de
Sint Annalandse zijde echter werd het
een uitspelen tussen de Rooms Katho
lieke v.d. Klundert en de protestantse
Klippel.
In de juni-vergadering van de Staten
Generaal hield ds. G.H. Kersten een in
terpellatie over de autobuskwestie. Hij
had bezwaar dat de tweede aanvrager
voor de lijn Sint Annaland - Tholen
(Klippel) concessie was geweigerd, om
dat de bevolking juist met de bus wilde
rijdën, aan wie concessie is geweigerd,
zo voegde ds. Kersten er aan toe. De
minister antwoordde evenwel, dat de
oudste aanvrage was ingewilligd en er
economisch voor twee buslijnen geen
mogelijkheid bestond.
Van de interpellatie van ds. Kersten
werd verslag gedaan in het sgp orgaan
"De Banier" van 14 juni 1928. Daarop
reageerde een chauffeur van C. van de
Klundert met een ingezonden stuk in de
Thoolse Courant. Hij voelde zich dui
delijk gegriefd om de aanval op zijn baas
en op zijn boterham. Chauffeur A. Luyk
wijst er op, hoe het onjuist is als ds.
Kersten beweert, dat alle leden van de
gemeenteraden in Oud-Vossemeer en
Sint Annaland tegen de beslissing van
de minister waren om (v.d. Klundert)
concessie te verlenen. In beide gemeen
ten was er een meerderheid voor de
oudste ondernemer, terwijl anderen
beiden vergunning wilden geven om de
concurrentie vrij spel te laten. Als, zo
vervolgde de heer Luyk het ingezonden
schrijven, ds. Kersten de Roomse v.d.
Klundert er uit wil werken, vergeet hij,
dat ook 2 niet-roomse chauffeurs aan de
dijk staan. Kostwinners voor hun gezin.
Ook werd in De Banier de schijn gewekt
als zou de bediening bij Van de Klun
dert minder zijn dan bij Klippel (zonder
dat namen werden genoemd) en ook
daartegen was er fel protest van deze
chauffeur. Ik hoop dat een ministerieel
streng onderzoek zal uitwijzen, dat
hiervan geen sprake is, zo besloot
chauffeur Luyk zijn openbare brief.
Met bovenstaande is er wel iets geïllus
treerd van de busdienststrijd aan het
begin van dit openbaar vervoer, maar
tegelijkertijd blijkt uit het laatste ge
deelte, dat er ook al spoedig sprake was
van een zekere werkgelegenheid door
een autobusdienst. De heer Luyk schrijft
het stuk als chauffeur bij Van de Klun
dert en zover ons bekend moet zijn an
dere collega dan de heer Coen Leinse uit
Sint Annaland zijn geweest. Het waren
de eersten die bij busondernemer Van
de Klundert in dienst traden. Het roeren
in de Tweede Kamer met het daarbij
inbrengen van de geloofsovertuiging
heeft in theorie nog wel heel wat jaren
op Tholen nagewerkt, maar in de prak
tijk was het toch meer een leeg ei.
De overheid hield vast aan de eerste
toezeggingen voor zowel Van de Klun
dert enerzijds als Krijger anderzijds en
na enkele jaren was de busrust hersteld
en geconsolideerd.
Voor beide ondernemers-bleef het tot en
met de Tweede Wereldoorlog moeilijk
om er economisch uit te springen. Wel
iswaar nam het aantal passagiers gelei
delijk, maar vooral in de crisistijd, ook
maar heel geleidelijk aan toe, echter de
centjes waren zo duur, dat elke hard
nodige tariefsverhoging wel drie keer
werd uitgesteld, eer ze haar beslag kreeg.
Van de lijndienst was er wel enige ook al
vooroorlogse ontwikkeling naar de toer.
Met name de schoolreizen kwamen in
zwang en zo ging het ook verder tot ve
renigingen en particuliere gezelschap
pen toe. Met name bij Van de Klundert
Kunsthandel en Lijstenmakerij 't Ke-
.vertje heeft aan de Grote Markt 25 te
Bergen op Zoom vrijdag een nieuwe
winkel geopend, 't Kevertje had meer
ruimte nodig, zo was na nog geen jaar
opereren in de St. Josephstraat geble
ken. Een duidelijk bewijs dus voor de
belangstelling voor de kunsthandel, die
o.a. tinnen artikelen en originele olie
verfschilderijen in het assortiment heeft.
Ter gelegenheid van dit nieuwe begin
geeft 't Kevertje tot en met 2 augustus op
alle inlijstwerk 25% korting.
is de toer-tak een zeer belangrijke ge
worden en zal dat wel blijven.
Nog een opfrissertje uit benarde busda-
gen. De eerste oorlogsjaren was er nog
wel benzine, maar tenslotte was die bron
door aanvoerstagnatie geheel opge
droogd. Het lijkt ons eind 1942 of begin
1943 te zijn geweest, dat de gasgenerator
op de bus zijn intrede deed. Achter de
bus was een tankvormig apparaat aan
gebracht, waarin de brandstof, die voor
de motor-energie moest zorgen. Met
name in de winter kon dat heel wat
problemen opleveren en dat deed het
ook in winter 43-44 tot aan de evacuatie.
Om half zeven vertrok dan de bus uit
Sint Annaland en kon het amper halen
om 8 uur in Tholen te arriveren. Onder
weg moest immers bij herhaling met de
lange pook de brandstofkoek worden
losgemaakt wilde er nog energie voor de
motor ontstaan. Verwarming binnen
was er helemaal niet meer bij en dan was
anderhalf uur een hele tijd voor een
traject Sint Annaland - Tholen of Sta
venisse - Tholen.
Met name de jeugd had een chauffeur in
een mum voorzien van een etiket. Im
mers, de buschauffeur-capaciteiten
moeten zich niet beperken tot het goed
kunnen besturen, het feilloos de ver
keersregels kennen, maar het met men
sen kunnen omgaan. Mensen? Ja, maar
wie van eigen jeugd wil uitgaan, moet
erkennen, soms ook met wilde beesten,
want wie jong is bruist van energie en wil
graag overtolligheid kwijt. Dan gebeurt
dan ook via chauffeurtje-pesten. Bu
sondernemers en chauffeurs zijn ook
lang niet altijd lieve jongens, maar feit is
dat men evenals een onderwijzer of on
derwijzeres heel wat beheersing moet
kunnen tonen, terwijl men er zo graag de
beuk in zou jagen.
Dik een halve eeuw openbaar vervoer
Van de Klundert en Krijger in onze
streek. Met chauffeurs als Van Vliet, Jan
uit Stavenisse, met Boogaards, Van
Driels, Poldermans en wie al niet meer.
Bij dit afscheid van wat dik 50 jaar ge
leden begon een hommage aan hen, die
velen veilig brachten, waar ze wilden
zijn. Het lijnbusdiensttijdperk Krijger
en Van de Klundert is voorbij.
Reorganisatie binnenlands bestuur...ideeën komen of verdwijnen de laatste jaren even
snel uit het gezicht. Onze voorouders hadden ook gelijk met hun bewering, dat de pap
zelden zo heet wordt gegeten als ze optafel komt. Daarmee is niet tegelijkertijd
beweerd dat ieder zonder blaren blijft. De ene of de andere bestuurlijke reorganisatie
hangt ons vandaag, maar het zal wel morgen zijn, toch boven het hoofd. Hier en daar
zal men dan toch wel op de blaren komen te zitten, al kan het aantal door afkoeling
beperkt blijven. Aan zo'n afkoelingsperiode werd ook in ons gewest meegewerkt via
een onderzoek naar meningen over verstoringen in het openbaar bestuur en over de
regeringsvoorstellen tot opheffing van deze verstoringen. Het is altijd merkwaardig,
dat er iets uitspringt, wat eerder voor een miniem onderdeel werd aangezien. Het
blijkt dat de gemeenten in ons gewest nog de grootste moeite hebben met het onder
provinciaal gezag komen van de vrijwillige brandweer.
De geschiedenis van de binnenlandse
bestuursreorganisatie mag als bekend
worden verondersteld. Al jaren geleden
was er de gedachte aan een vierde bes
tuurslag in de vorm van een 40 tal pro
vincies. Je moet wel buiten proporties
gaan beginnen om iets van het uiteraard
gewenste doel te bereiken. Daarom lijkt
inmiddels Zeeland er geografisch onge
schonden uit te voorschijn te komen.
Maar aan zo'n reorganisatie zit toch
meer vast dan alleen het territoir. Het
groepeert zich ook rond de modegril van
de laatste jaren, de mode van centrali
satie en tegelijkertijd decentralisatie. In
onze contreien kregen we daar voor het
eerst mee te doen bij de herindeling van
gemeenten in 1971. De opzet van de
nieuwe bestuurlijke reorganisatie is
enerzijds een schaalvergroting en an-
derszijds een decentralisatie. Schaalver
groting door taken, die bovengemeente-
lijk liggen bij de provincie onder te
brengen en taken die toch beter provin
ciaal behartigd kunnen worden van het
rijk naar de lagere overheden te wente
len.
In het rapport dat nu onder de ti-
teP'Zeeuws bestuur boven water" ver
scheen ging het vooral om de meningen
in het gewesten over verstoringen in het
openbaar bestuur en hoe de pogingen
van de regering worden gezien om die
verstoringen op te heffen.
Daartoe was er een samenwerking tus
sen het Interuniversitair Instituut Be
drijfskunde te Delft en de vakgroep
Staatsrecht van de Erasmus Universiteit
te Rotterdam.
Zou bovenstaande vraag ontkennend te
beantwoorden zijn, dan zijn ook dé op
lossingen daarvoor niet meer nodig. Het
ging er dus voor de met wetenschappers
samengestelde overleggroep om te we
ten te komen, welke onvolkomenheden
optreden in het functioneren van de be
stuurlijke organisatie in Zeeland.
Er kwam ook een begeleidingscommis
sie, bestaande uit Zeeuwen die van be-
stuurswanten weten, aanvankelijk onder
leiding van gedeputeerde J. van den Bos,
later onder zijn opvolger P.G. van den
Bosse.
Bij de daarna gehouden enquête werden
een 800 personen uit ons gewest betrok
ken.
Het ging er om te weten wat en welke
bezwaren leven tegen het functioneren
van ons provinciaal bestuur.
AI.I.E SOORTEN
Zuid-Ooslsingcl 43 Tel. 34368
BERGEN OP ZOOM
advertentie IM
Probleem was, om zo snel mogelijk bij
opkomend water een bootje aan de
Oosterschelde te kunnen toevertrouwen.
De watersporters zijn van het getij nog
wel afhankelijk,maar de helling zowel
aan de zeedijk als vanaf het parkeerter
rein bij de nog wat beschermde inham
biedt toch al vrij snel mogelijkheden. De
bootjes moeten immers ook weer hele
maal op de kant worden gebracht, elke
dag opnieuw als er van het water en de
boot gebruikt wordt gemaakt. Op de
camping zal men in dat opzicht wellicht
ook steeds meer in de parkeerproble
men komen te zitten.
Boothellingvereniging-voorzitter Ees
termans toonde zich zaterdagmiddag
zeer erkentelijk voor de officiële ope
ning door burgemeester de medewer
king verder ook van het gemeente- en
provinciaal bestuur, evenals van het
waterschap en de puin-en zandvervoer-
der Bakx, maar had toch nog een wensje
over, wat voor de leden zelfs een grote
wens betekende. Als bij de inham een
geultje gegraven zou kunnen worden,
die ingang een meter dieper maakt, zou
het enkele uren langer mogelijk zijn
bootjes in te laten of uit te halen. Maar
tot dusver k/on medewerking daartoe
van de bevoegde instanties nog niet
worden verkregen. De heer Eestermans
maakte dan ook van de gelegenheid ge
bruik de burgemeester te vragen daar
aan te doen wat het gemeentebestuur
mogelijk zou zijn. De heer Baerends
meende, dat hiertoe eerst wel overleg
nodig zal zijn met het waterschap. Een
andere wens, niet voor het eerst op tafel
gelegd, was die van de heer Zwikker, die
verzocht in de hoek wat kubieke meters
zand te spuiten om het voor de jeugd tot
een aantrekkelijk strandje te maken. De
burgemeester antwoordde, dat dit ook al
in de gemeenteraad aan de orde kwam.
Men is eerstens toch wel geschrokken
van de prijs, die daarvoor nodig is en
tweedens moet je dat zand zien vast te
houden, want anders zou je elk seizoen
moeten bijspuiten. Overigens is het nu
toch wel zo serieus bekeken, dat er voor
een volgend seizoen goede voornemens
zijn om dat te realiseren. Het zal toch
wel een ton gaan kosten, die dan uit de
recreatie-belasting zal moeten komen.
In zijn felicitatie tot de boothellingvere-
niging stelde burgemeester Baerends dat
het voor de watersporters aan Gorishoek
toch een goede verbetering is geworden
middels dit ook door het gemeentebes
tuur gewaardeerd particulie initiatief.
De punt van Gorishoek heeft een rijke
nautische geschiedenis, zeker wat de
aanleg van boten betreft. Bij het ge
meentebestuur leefden ook wel plannen
om op deze punt wat meer mogelijkhe
den te gaan bieden voor watersport. De
recreatie in deze hoek is immers duide
lijk op het water gericht. Dijkrecreatie,
zwemmen, vissen vanaf het water en ook
andere watersport groeide gestaag. Nog
even terugkomend op de Oosterschel-
devulling, meende burgemeester Bae
rends dat er voorlopig nog grote vraag
tekens overblijven. De ene groepering
meent, dat er nu al geen bootje meer bij
kan op de Oosterschelde, anderpn willen
dat misschien wat ongelimiteerd toela
ten en de waarheid zal wel ergens in het
midden komen te liggen. De burge
meester was in elk geval van oordeel, dat
men zo'n gebied niet zo maar kan laten
liggen, terwijl de recreatiebehoefte nog
zo groot is. Wel mag de doelstelling van
de half-open-Oosterschelde niet worden
vergeten, n.l. de visserij-cultures. Daar
bij moet men zich toch wel afvragen wat
duizend bootjes aan schade doen in een
paar maanden tegenover een zekere
visserijboot. De burgemeester herinner
de er ook aan, welk een zorg er bestond
bij het waterleven na afsluiting van de
Grevelingen en wat daar thans is te vin
den. Voorzichtigheid is gewenst, maar te
groot pessimisme geen richtlijn, meende
de heer Baerends. Hij kon zich wel in
denken, dat het voor de watersporters in
Gorishoek wat te lang duurde, eer op al
die vragen een antwoord kan worden
gegeven en daarom is deze voorziening
aardig meegenomen. In de tweede
plaats vond de burgemeester het vere
nigingsverband belangrijk voor het
meer ordenend optreden. Er ontstond
ook aan Gorishoek een soort wildstand
voor wat de bootjes betreft. Hij hoopte
dat de leden van deze boothellingvere-
niging Gorishoek nog veel plezier van
het genomen initiatief zouden beleven.
De boothellingvereniging te Gorishoek
telt inmiddels al 110 leden. Het lid-zijn
hoeft zich niet te beperken tot de Goris-
hoekse kampeerders, maar ook elke in
woner van Tholen, die in Gorishoek een
bootje te water wil laten, kan lid worde..
Secretaripenningmeester s-/ Molen
schot, tel. 01650-41815 wil de gegadig
den best noteren. Er lijken nu nog een
paar problemen te bestaan, met hen, die
daar al eerder met een bootje lagen,
maar niemand kan zich beroepen op een
vaste ligplaats, omdat het geen officiële
jachthaven kan zijn. Er is voorts een
mogelijkheid om van de boothellin-
gapparatuur ook gebruik te maken tus
sen 1 oktober en 1 april, wanneer de
campings vrijwel leeg zijn, maar in wel
ke periode er toch wel sportvissers op de
Oosterschelde hun geluk willen beproe
ven. Daarom kan zo'n voorziening meer
betekenen, dan alleen in het hoogsei
zoen, zoals dat afgelopen zaterdagmid
dag wel duidelijk het geval was. Met aan
de punt sportvissers, zwemmers, duikers
of alleen maar zongenieters. Het recrea
tieseizoen begon niet te best, maar de
bouwvakkers kwamen toch nog volop in
het zonnig element. Met aan Gorishoek
dan weer een nieuwe voorziening, die in
een behoefte voorziet. Dat kon al me
teen tijdens die officiële opening worden
vastgesteld. Het gaf de initiatiefnemers
extra voldoening.
In het rapport wordt uitvoerig beschre
ven. hoe de opzet van het onderzoek
was. Een volgend hoofdstuk is dan ge
wijd aan beschrijving van de bestaande
bestuurlijke organisatie (in Zeeland). In
ons gewest zijn nog 20 gemeenten met
minder dan 10.000 inwoners - van de 30
in totaal. Die kleinere gemeenten ko
men voornamelijk voor op Walcheren
en Schouwen-Duiveland. De concen
tratie van waterschappen was veel gro
ter, want in de zestiger jaren waren er
nog 387 polders en waterschappen,
waarvan er na concentratie nog 9
overbleven. Het rapport vermeldt ver
volgens de bestaande gemeenschappe
lijke regelingen, ongeveer 53 in totaal.
Voor onze regio komt daarin voor de
schoolartsendienst Schouwen- Duive-
land, Tholen en Sint Philipsland, de re
gionale commissie Schouwen-St. Phi
lipsland, de regionale commissie Zuid
en Noord-Beveland en Tholen, werk
plaatscentrale "de Betho", RPCZ,
Zeeuwse Muziekschool en het Kanaal
schap "De Eendracht".
Alle taken van het provinciaal bestuur
worden vervolgens op een rijtje gezet en
die in het regeringsontwerp worden be
sproken nader toegelicht. Daarna komt
het rapport (pagina 31op de gemeenten
terecht. Ook daarvan wordt de bestuur
lijke samenstelling uitvoerig genoemd.
Plus de taken van de gemeente. Moge
lijk nog wel interessant te weten - zoals
het ook in het rapport staat - dat de
Grondwet geen burgemeester, maar wel
de voorzitter van de Raad kent. Om
schreven wordt voorts hoe de gemeente
aan dekkingsmiddelen komt. Vervol
gens worden alle herindelingen, die in
Zeeland plaatsvonden genoemd. Voor
wat Tholen betreft wordt herinnerd aan
de uitstoot in de landbouw gedurende
de zestiger jaren, het feit ook dat het
eiland geen dominerendstedelijk cen
trum kent, al is er voor Tholen dan een
beperkte streekverzorgende functie.
Hoe de bevolking sterk georiënteerd is
op Bergen op Zoom en hoe er bij g.s.
eerst een plan was om Sint Maartensdijk
en Scherpenisse samen te voegen.
In 1965 komen g.s. met een tweede plan,
dat voorziet in de vorming van één ge
meente op Tholen. Het rapport stelt
voorts, dat er vanaf het begin bij de
Thoolse gemeenteraden tegen het plan
een afwijzende houding werd ingeno
men. In 1966 verschijnt de nota "Tholen
emergit". Daarin werd de instelling van
3 gemeenten gesuggereerd. Maar minis
ter Beernink neemt dit VNG voorstel
niet over. De minister geeft voorkeur
aan het g.s. plan: één gemeente. Bij be
handeling in de Staten Generaal wordt
benadrukt, dat samenvoeging de af
stand bestuur-bestuurden sterk zal ver
groten. Daarom wordt in het herinde-
lingsontwerp ook de bepaling opgeno
men, dat de raad van de nieuwe ge
meente g.s. binnen 2 jaar moet berichten
op welke wijze uitvoering is gegeven aan
bepaalde artikelen van de gemeentewet,
waarin decentralisatie in de praktijk
wordt aangegeven en de gewenste re
sultaten tot verkleining afstand bestüur-
bestuurde. Per ljuli 1971 is het ook voor
Tholen zóver. Dan zijn de 101 gemeen
ten in Zeeland tot 30 teruggebracht. De
herindeling bleek overigens van weinig
invloed voor vermindering van ge
meenschappelijke regelingen.
Als in Zeeland opnieuw een herindeling
van gemeenten zou plaatsvinden, zal er
maar de helft meer overblijven, zo me
nen de repporteurs.
De regering is van oordeel, dat gemeen
ten taken hebben, waarvoor zij ruimte
lijk niet zijn toegerust en provincies
hebben taken, die zij functioneel niet
aankunnen.
De regering vindt dat de driedeling
rijk-provincie en gemeente moet wor-
De besturen van de twee regionale
brandweren Bergen op Zoom en Roos
endaal hebben begin dit jaar aan het
streekgewest westelijk Noord-Brabant
gevraagd om de vorming van één ge
westelijke brandweer in studie te ne
men. Die gewestelijke brandweer krijgt
dezelfde taken als de twee bestaande
regionale brandweren. De plaatselijke
brandweren blijven gewoon bestaan.
Voor de studie over de gewestelijke
brandweer is een studiecommissie in
gesteld. Vanuit de regionale brand
weerkring Roosendaal nemen in de stu
diecommissie deel: Dr. Mr. L.G.C.A.M.
Schneider (voorzitter van de kring),
F.J.P. de Clercq (secretaris van de kring)
en Ing. H. Stammers (commandant van
de kring). Vanuit de regionale brand-v
weer zuid-west Noord-Brabant nemen
in de studiecommissie deel: Drs. L.J.M.
van de Laar (voorzitter van de kring),
C.J.C. Rommers (secretaris van de
kring) en Ing. M.M. Belonje (comman
dant van de kring). Verder werken in de
studiecommissie mee de heer J.A.P.M.
van den Bosch (secretaris streekgewest)
en de heer P.A.M. Dingenouts (mede
werker streekgewest).
Op 3 juli is de studiecommissie voor het
eerst bijeen geweest. Besproken is hoe
de studie zal worden aangepakt. De
ambtelijke leden van de studiecommis
sie gaan nu de komende maanden aan
de slag. De inspekteur van het brand
weerwezen is ook bij de studie betrok
ken, evenals indirect de gemeenten
Tholen en Sint-Philipsland.
den gehandhaafd. Maar wel taken aan
passen. Het Ontwerp vindt ook, dat de
gemeenten de belangrijke plaats die zij
vanouds in ons staatsbestel innemen
moeten behouden en over een zwaar
pakket van taken en bevoegdheden
moeten beschikken. De gemeente blijft
immers de kortste lijn naar de burger.
De rapporteurs menen, dat het parle
ment zich duidelijk zou moeten uitspre
ken voor systematische streeksgewijze
gemeentelijke herindeling. Een harde
ondergrens voor het gemeentelijk inwo
nertal kan niet worden gegeven. De mi
nister vindt het moeilijk. De aanwezig
heid van een duidelijke kern zal dikwijls
een bruikbaar criterium zijn. In de
praktijk wordt door provinciale bestu
ren meestal een minimum vaa 10.000
inwoners aangehouden. Versnelling van
de herindelingsprocedure wordt ge
wenst geacht. Overigens zijn g.s. van
mening, dat er geen behoefte bestaat
aan een nieuwe herindelingsronde in
Zeeland.
De hoofdopdracht van de gemeente is
het gehele beleid naar de burgers te
vertalen, op de plaatselijke behoeften
toe te spitsen en ten uitvoer te leggen,
aldus luidt een stelling voorkomend in
de reacties van de gemeenteraden op het
ontwerp. Die gemeentebesturen maak
ten ook bezwaar, dat ze geen inspraak
hebben gehad bij de minister voor het
concept-ontwerp van de reorganisatie.
Ook van VNG zijde worden bezwaren
aangevoerd tegen het onttrekken van
taken aan de gemeenten, o.a. het vast
stellen van bestemmingsplannen.
De uitkomst van de enquête leerde, dat
de Zeeuwse functionarissen verstorin
gen en knelpunten signaleren bij reor
ganisaties.
De rapporteurs concluderen dan ook,
dat omtrent de bestuurlijke reorganisa
tie tot dusver het Rijk te veel de toon
aangaf. Met bevoegde instanties zou de
gehele problematiek met het Rijk nog
eens aan de orde moeten komen. Verder
is er diepgaand bezinnen nodig op de
onderlinge relaties tussen organen bin
nen de provincie Zeeland.
Ook het functioneren van enkele ge
meenten in deze provincie dient nader
bezien.
Grote weerstand is er het oprichten en in
stand houden van de brandweer aan de
gemeentelijke verantwoordelijkheid te
onttrekken. Dit zal de motivatie van
vrijwilligers ernstig aantasten.
Het rapport komt tenslotte tot de aan
beveling zeker geen overhaaste beslui
ten te nemen. "Zeeuws Bestuur boven
water" is 160 pagina's groot verschenen
bij Spruyt, van Mantgem de Does b.v.
te Leiden, maar voor dezelfde 24,50
ook verkrijgbaar bij de erkende boek
handel.
Vijftig jaar geleden was er in
Antwerpen een wereldtentoon
stelling en ook vele tientallen uit
deze regio brachten er een bezoek
om een overweldigende indruk
mee terug te brengen. Een'halve
eeuw geleden begonnen de
schoolvakanties pas op 1 augus
tus.
Toen beurtschipper Heijboer
zondagavond de haven van Oud-
Vossemeer uitvoer brak er op de
Krabbenkreek een lijn, waardoor
de 27-jarige dekknecht M.C. van
Dijke overboord sloeg en ver
dronk. De dorpsgenoten waren
zeer verslagen door dit dodelijk
ongeval.
Aan het veer was een goed inge
richt wachtlokaal gebouwd. De
heer L. Groenewege Czn uit Sint
Maartensdijk werd benoemd tot
dijkgraaf van de Nieuw-Annex
Stavenisse polder. Evert van Dijk
vloog een KLM machine de
oceaan over. Het regende 50 jaar
geleden ook zoveel en Zo hard,
dat in België de oogst vrijwel ge
heel verloren ging en in Neder
land ook grote schade ontstond.
De gemeenteraad van Oud-Vos-
semeer besloot de minister van
Arbeid, Handel en Nijverheid te
verzoeken een onderzoek te wil
len instellen naar de financiële
positie van de Thoolse waterlei
ding maatschappij. Voorts had
men blijvende bezwaren tegen
verplichte aansluiting en meter-
plaatsing. Een afschrift van het
adres ging ook naar alle gemeen
tebesturen op Tholen. Schipper
Baaij ving een jonge zeehond en
verkocht die aan dokter Duinker,
die het dier op zijn beurt aan Ar-
tis schonk.
Een melkauto van J. van Luijk en
bestuurd door de chauffeur M.
v.d. Stel uit Oud-Vossemeer ve
rongelukte bij de blauwe sluis te
Steenbergen. De chauffeur werd
bewusteloos naar het gasthuis te
Steenbergen vervoerd. Er zaten
ook 2 jongens uit Oud-Vossemeer
in de auto, die verwondingen op
liepen, maar niet van ernstige
aard.
In de Ned. Herv. Kerk te Tholen
werd ds. H.K. Wolfensberger uit
Noordeloos door zijn zpon be
vestigd.
Wol onder water? Kan dat dan? Vraagt
u het maar aan de diepzeeduikers die in
de ijskoude Noordzee op steeds grotere
diepten meehelpen in de speurtocht
naar olie. Voor hen is er nu een nieuw,
elektrisch verwarmd pak. Gemaakt van
wol! Tot nu toe zijn diepzeeduikers al
tijd zeer beducht geweest voor elektrisch
Verwarmde pakken die bij een defect
fataal zouden kunnen zijn. Ze kozen
voor warm water dat van de oppervlakte
We zijn terug van weggeweest
Het is voor ons "voorbij"
Terug naar huis was ook een feest
want ieder was weer blij.
De eerste week slecht weer gehad
in bos, aan zee en strand.
Geen zon, wel als een puit zo nat.
zo is dat in dit land.
We zijn, na al die regenkou,
naar 't zuiden afgezakt.
En daar, omdat men dat graag wou,
een weekje bij gepakt.
Dat kan bij ons bijzonder goed,
wij hebben a.o.w.
voor iemand die nog werken moet
>valt dat beslist niet mee.
In Spanje is 't pas goed gegaan
Daar was de zon present.
Wij liepen met een badpak aan
en sliepen in een tent.
We waanden ons in eigen land
want alles wat men hoort
is Nederlands aan 't Spaanse strand.
Maar "Spaans" hoort men geen woord.
Als u soms ook naar Spanje gaat,
neem dan uw badpak mee.
Dan zegt u straks: "Ik heb gebaad
in "Mediterrané"
Zo zijn we, prachtig bruin gebrand,
weer fit naar huis gegaan.
Want Spanje is een heerlijk land.
Wij waren echt voldaan.
Toch zijn we blij weer thuis te zijn,
we hebben veel gezien.
Het was goed weer met zonneschijn
en rustig bovendien.
"Ik heb je lief mijn Nederland".
Zong men bij 't slechte weer
en gingen vlug naar 't zonnig strand
van Spanje, voor een keer.
P.M. van Eekelen
Bergen op Zoom
in hun pakken werd gepompt om ze op
temperatuur te houden.
Maar dankzij een vinding van de En
gelse firma Windak die een duikpak met
een laag voltage ontwierp, is het risico
van elektrokutie nu uitgesloten. Dat pak
bestaat uit vier lagen: zuiver scheerwol
len ondergoed; een elektrisch verwarmd
wollen pak, nog een wollen pak voor
goede isolatie en tenslotte een droog
rubber duikpak. Zelfs als dit laatste pak
volloopt - zo hebben de tests uitgewezen
blijft het elektrische systeem in zout
water werken.
Uitvinder William Taylor zegt: "We
hebben zonder meer voor zuiver
scheerwol gekozen omdat dat zowel
ademt als isoleert. Mocht de "verwar
ming" onverhoopt toch eens falen, dan
beschermt zuiver scheerwol de duiker
even tegen het ijskoude diepe water.
Lang genoeg om zonder veel schadelijke
gevolgen boven te komen".
Taylor kan het weten. Hij ontwikkelde
als één van de eersten een Wolmerk
voltage-veilige elektrische deken en
maakte in de Tweede Wereldoorlog al
500.000 êlektrische verwarmde wollen
pakken voor de vliegers en schutters van
de Royal Air Force. Het duikpak noemt
hij met typisch Britse bescheidenheid
zijn kleine bijdrage in de strijd tegen de
olieschaarste. Maar het gaat natuurlijk
om warmte en veiligheid. Of het nu olie,
berging of sport betreft.
Onlangs is er in Duitsland door drie
jonge laboranten van het Duitse Cen
trum voor Kankeronderzoek een on
derzoek verricht naar de invloed van
knoflook op met kanker geïnfecteerde
ratten. Een aantal van deze met kanker
cellen ingespoten dieren kreeg dagelijks
een hoeveelheid knoflook toegediend,
terwijl men eenzelfde aantal geen kno
flook gaf. Een verrassende uitkomst was
het resultaat. De drie jonge onderzoe
kers konden tussen de 6e en de 24e dag
al afwijkende ontwikkelingen constate
ren. Bij de ratten die wel met knoflook
behandeld werden, zaaiden de kanker
cellen zich zonder uitzondering veel
langzamer uit dan bij de andere ratten.
De drie laboranten die dit onderzoek
verrichtten kregen op het Duits weten
schappelijk concours "Jugend Forscht"
een prijs uitgereikt voor hun bijdrage
aan de kankerbestrijding.
