DEMOCRATIE IS NIET AAN DE KANT
BLIJVEN STAAN.
VERMAAT
1940-1945
Nooit vergeten..,
Nederland en zijn monarchie
PAK EVEN UW ZAKBOEKJE
DAMES, HEREN EN
PRUIKEN SALONS
Donderdag 1 mei 1980
EENDRACHTBODE
15
Minister CRM, mevrouw Gardeniers in Haestinge:
Christen democraten
altijd bezig met
welzijnsbeleid.
Pluriformiteit
Minder mensen die
verdienen, dan die uit de
sociale kas moeten leven.
Vaardig antwoord op
vragen.
Dan kom je echter wel
onderaan terecht.
Maatschappelijk werk.
Bibliotheken,.
Blijft er knelpuntenpot?
De zeven procent.
Maat pruiken
Mode pruiken
Kinder pruikjes
Heren haarwerk
KAPSALON
Gr. Markt 31, Bergen op Zoom. Tel. 01640-34324
Doelstelling van welzijnsbeleid is niet om de mensen afhankelijk te maken van allerlei
opgelegde normen, maar juist om de onafhankelijkheid te bevorderen en ze te laten
doen wat ze zelf graag willen. Als hen dat laatste niet mogelijk is, dan daarbij helpen.
Niemand zo maar een doekje voor het bloeden voorhouden van zaken, waarin we niet
kunnen helpen of die we toch niet kunnen oplossen. Als er de noodzaak is van
ombuiging, zoals nu, dan moeten we daar maar geen doekjes omwinden, want met de
vorige minister president Joop den Uyl is het eerlijk te stellen: de tijden van weleer
komen nooit meer terug. Een waarheid als een koe.
Dat zei maandagavond minister Garde
niers in Haestinge tijdens een bijeen
komst van het CDA Tholen en Sint
Philipsland met een 60 tal aanwezigen.
Niet alleen maar partijgenoten, maar
vooral ook vertegenwoordigers van or
ganisaties en verenigingen in dit gebied.
Daaronder meer dames dan er ooit op
een politieke samenkomst waren te zien.
De CDA uitnodiging had dat zuiver po
litieke tintje ook wat afgezwakt in haar
uitnodiging tot velen buiten die partij.
"Een duidelijke aanwezigheid van de
organisaties zal voor de minister een ex
tra reden zijn zich de minder dik be
woonde regio te herinneren", zo was o.a.
de aansporing in de CDA uitnodiging.
In dat opzicht is zowel minister als an
dere aanwezigen aan de trekken geko
men. In zijn openingswoord had staten-
kringvoorzitter. E. Ph. Nieuwkerk er op
CRM-minister Mevr. Gardeniers had
maandagavond in Heastinge geen moei
te om naar woorden te zoeken tijdens de
CDA-bijeenkomst. Naast de minister
voorzitter E.Ph. Nieuwkerk, penning
meester K. Jansen en secretaris A.L. van
Elzakker van het Thoolse CDA.
geattendeerd, hoe in Zeeland een nieuw
CDA kantoor is geopend, dat als het
ware dag en nacht gereed staat om ge
wenste informatie te verstrekken. Een
tweede mededeling van de heer Nieuw
kerk was de poging van het CDA een
begeleidingscommissie tot stand te
brengen, die de gemeentelijke bestuur
ders meer informatie kan geven vanuit
de onderen de achterban!'. Na een 10 tal
genteresseerden hebben zich hiervoor al
een 5 tal aangemeld. De bedoeling is van
alle kernen en alle geledingen. Wie in
teresse heeft kan zich bij de secretaris
A.L. van Elzakker opgeven. Voor de
minister aan het wobrd kwam had de
voorzitter Joh. 12 gelezen en was voor
gegaan in gebed. Een extra begroeting
voor de minister en de ook aanwezige
burgemeester, waarbij er tevens de
vreugde was over de grote vrouwelijke
aanwezigheid. Van dit laatste profiteer
de later ook de vice- voorzitster van het
CDA Vrouwenberaad, mevrouw Punt
uit Vlissingen, die tot haar spijt moest
vaststellen, dat er in die raad nog geen
vertegenwoordiging uit Tholen zitting
heeft, omdat er geen afdeling is. Zij wees
mevrouw Deurloo- van Broekhoven uit
Tholen aan als het contact- adres bij
geïnteresseerde dames, terwijl ze ook
graag bereid was tot een eerste infor
meel gezamenlijk gesprek. Bijvoorbeeld
over het rapport gezin en samenleving.
In haar toelichting op het CRM beleid,
wees de minister er op, hoe het wel
zijnsbeleid iets is, waarmee de christen
democraten altijd gebonden waren en
zijn. Daarop is het ontstaan van de partij
gebaseerd. Dat was dan in de tijd van de
schoolstrijd. Toen werden de politieke
partijen ARP/CHU/KVP opgericht.
Eer van overheidswege ook maar iets in
de zorgensector, werd gedaan waren er
gemotiveerde mensen doende vanuit
hun levensbeschouwelijke, veelal reli
gieuze richting om medemensen te hel
pen. Dat particulier welzijnsbeleid is in
de loop der tijden enorm uitgestrekt, tot
er een moment kwam, dat het vrijwilli
gerswerk niet meer voldoende kon zijn.
Er kwam eerst een departement voor
maatschappelijk werk, met name des
tijds voor uit Indonesië teruggekeerde
Nederlanders. Geleidelijk aan breidde
zich dat uit tot andere zaken, zoals na
tuurbescherming, cultuur, milieu, re
creatie, maar wel alles vanuit de filosofie
dat het welzijn van een mens belangrijk
is. Men kreeg ondersteuning in oplei
dingen, handreiking aan minderheden,
subsidiëringen van particulier initiatief
enz. Tenslotte was de Bijstandswet het
sluitstuk van vele sociale vöorzienin-
gem, zij het dat die laatste wet volledig
individueel dient te worden benaderd.
IN de zomer van 1940 legden enkele NSB-ers een aantal tijdbommen in
de synagoge te Zandvoort. De volgende ochtend ontploften de
bommen en richtten een enorme ravage aan in het Joodse bedehuis.
Burgemeester Van Alphen betuigde in de gemeenteraad zijn ont
stemming over deze wandaad met het gevolg dat hij kort daarna door
een troep NSB-ers werd gemolesteerd.
Meer dan honderdduizend in Nederland wonende Joden werden door de
Duitse bezetters en hun Nederlandse trawanten ingerekend en naar de
concentratiekampen vervoerd, waar zij op een klein aantal gelukkige
uitzonderingen na op beestachtige wijze werden vermoord. In totaal
stierven in de jaren 1940-1945 6 miljoen Joden in de gaskamers van
Auschwitz, Bergen-Belsen en andere concentratiekampen.
VAN DAVIDSTER TOT AUSCHWITZ
VEERTIEN juli 1942In de ochtend
uren razen overvalwagens door de
straten van Amsterdam. De 'Grüne
Polizei' drong overal huizen binnen
om de Joodse bewoners op te pak
ken. De volgende nacht sjokken hon
derden Amsterdamse Joden, beladen
onder hun bagage, door de zwijgende
straten van de hoofdstad onder bege
leiding van SS-agenten.
Dit dramatische tafereel riep herinne
ringen op aan de uittocht uit Egypte,
maar thans was het geen reis naar het
Beloofde Land, thans was het de
zoveelste voltrekking van hun lot van
zwervers over Gods aarde, hun verja
ging uit het klassieke land van de
vrijheid, hun terugkeer naar de bar
barij. Een dag later arriveren zij in het
grauwe kamp Westerbork en daar
wacht hen het onontkoombare trans
port naar de Duitse gaskamers.
De discriminatie van de Joden was al
veel eerder in ons land begonnen.
Seyss Inquart, Hitiers rijkscommissa
ris in Nederland, gaf reeds op 30 sep
tember 1940 opdracht dat personen
van Joodsen bloede niet meer tot
ambtenaar benoemd zouden mogen
worden, noch dat zij bij het openbaar
of bijzonder onderwijs te werk zouden
mogen worden gesteld, behoudens
wanneer de betreffende school uit
sluitend door Joodse scholieren werd
bezocht. Kort daarna kwam er een
nieuwe verordening: alle in openbare
dienst werkzame Joden werden uit
hun functie ontheven.
Het sadistische karakter van het nazi
regime manifesteerde zich weldra met
demonische kracht, waarbij de bezet
ters altijd op de steun konden rekenen
van de NSB-ers. Deze landverraders
begonnen zich verdienstelijk te maken
door café's, hotels en restaurants af te
lopen en de gérants te dwingen aan
de ingang van hun zaak een bord met
'Joden niet gewenst' aan te brengen.
Weigerden zij, dan werd hun bedrijf
vernield.
Biljartkampioen Jan Dommering had
in zijn hotel in Arnhem een groep
'stevige jongens' verzameld, die de
binnendringende SS-ers de voet
dwarszette. Dommering werd wegens
het niet lijdelijk toelaten van deze huis
vredebreuk in arrest gesteld en mocht
niet meer aan biljartwedstrijden deel
nemen.
VERORDENINGEN
DE maatregelen tegen de Joden volg
den elkaar in snel tempo op. Joden
moesten hun radio's inleveren, de
toegang tot de bioscoop werd hen
ontzegd, zij mochten niet meer op de
beurs verschijnen, in zwembaden, ja
zelfs op de kermissen werden zij tot
persona non grata verklaard!
Het bleef overigens niet bij dit soort
geraffineerde plagerijen. Op 9 juli 1941
werden alle bioscopen verplicht om de
film 'De eeuwige Jood' te draaien. In
dit gluiperige, Duitse tendensprodukt
werden alle Joden verdacht gemaakt.
Het jaar 1942 greep terug naar de
Middeleeuwen, toen in sommige sta
ten de Joden verplicht waren een ken
teken te dragen. Dit geschiedde nu
ook in bezet Nederland, waar alle
Joden krachtens e'en verordening van
29 april 1942 de zogenaamde David
ster moesten dragen.
Dat de Nazi's tot elke bestialiteit in
staat waren, bleek in Apeldoorn. In de
inrichting 'Het Apeldoornse Bosch'
waren 1.200 Joodse geesteszieken
opgenomen. De Duitsers wilden de
gebouwen ontruimen. De zieken wer
den als beesten in veewagens ge
stouwd en voorzover zij tijdens de reis
nog niet waren doodgedrukt of dood
getrapt, werden zij in Duitsland ver
moord.
WESTERBORK
INMIDDELS waren er in geheel Ne
derland reeds razzia's gehouden. Dui
zenden Joden, mannen en vrouwen
zowel als kinderen, werden naar diver
se kampen gebracht, waarvan Wes
terbork en Vught de beruchtste wa
ren. Alleen al in het kamp Westerbork
werden in de loop der maanden tien
duizenden Joden geïnterneerd. Op
hen allen rustte de dreiging van het
onontkoombare, het transport naar
een der Duitse concentratiekampen.
Toch vierde hier de Joodse gein nog
hoogtij. Het destijds zeer bekende duo
Johnny en Jones gaf er voorstellingen
en ook de bekende radioreporter Han
Hollander trad er verschillende avon
den op. Maar op de duur kon toch
niemand de ogen meer sluiten voor de
ellende.
Westerbork kende ook zijn aanvoeren
uit de gevangenissen, uit Vught of
Amersfoort. Niet zelden kwamen de
meegevoerden in deplorabele toe
stand aan. Als we vermelden dat het
ophalen van de Joden in talloze geval
len met mishandeling gepaard ging en
dat vaak vrouwen dezelfde dag van
haar bevalling op open overvalwagens
in zittende houding werden vervoerd,
dan begrijpt men iets van de onmid
dellijk ondergane ellende, die zich bij
hun gevangenschap voegde.
MAAR eens brak voor iedereen de
lugubere nacht aan, dat zijn naam zou
worden afgeroepen. Tussen juli 1942
en begin september 1944 werden er
alleen uit Westerbork reeds bijna
90.000 personen gedeporteerd. Veelal
werden zij naar de gaskamers van
Auschwitz gebracht. Een minderheid
ging naar Theresiënstadt (Tsjecho-
Slowakije) of naar Bergen-Belsen.
Joden, die deze kampen overleefd
hebben, zijn zeldzaam. De gruwelen,
die in deze kampen werden bedreven,
gaan eigenlijk boven elk menselijk be
vattingsvermogen uit. Zo moesten in
Auschwitz de vrouwelijke kampbe
woners zelf de gaskranen openen en
hadden de mannelijke kampbewoners
de taak hun eigen lotgenoten in de
oven van het crematorium te werpen.
Dat is nog eens Duitse efficiëncyl
Voor de SS-ers was dit een kostelijk
schouwspel. De vrouwen werden af
geranseld als zij de kranen te snel
opendraaiden, zodat de toekijkende
sadisten hun slachtoffers te vlug
zagen succumberen. Het moest lang
zaam, langzaam gaan
Zo losten de nazi's het zogenaamde
Jodenvraagstuk op. Maar laten we
nooit vergeten, dat bovenstaande
gruwelen niet werden bedreven in de
Middeleeuwen, maar in het midden
van onze eeuw door een generatie,
die nog lang niet is uitgestorven.
Aan de uitbreiding van het nieuwe mi
nisterie scheen geen eind te komen, want
cultuur, maar ook het omroepbeleid
werd er ondergebracht.
Een nieuwe wet voor het persbeleid. De
verscheidenheid moest de kans krijgen
of worden gelaten. Ook bij de omroep.
Nederland wenst geen staatsomroep.
Daar hebben we zelfs een afkeer van.
Nu moeten omroepen binnen de 5 jaar
wel aangeven, welke overtuiging zij
vertegenwoordigen. De prijs van pluri
formiteit betekent ook wel program
ma's, die u niet wenst. Draai dan de
knop om. De democratie brengt de
plicht mee om niet aan de kant te blijven
staan, zei mevr. Gardeniers. CRM heeft
tot taak het welzijnsbeleid te coördine
ren. Maar voor alles is er geld nodig en
ook welzijnsbeleid kan niet ongelimi
teerd doorgaan.
In 1990 zullen er minder mensen zijn die
verdienen, dan die een uitkering krijgen,
zo veronderstelde de CRM minister. We
zitten al in een multi-culturele samenle
ving. Met straks bijna een miljoen bui
tenlanders (door overkomst gezinnen
van hen die al lang hier wonen). Mensen
met heel andere cultures en overtuigin
gen. Denk maar aan de Islam. Al die
buitenlanders zeggen wel terug te willen
naar eigen land, maar omdat de wel
vaart hier groter is dan waar ook, zeker
in vergelijking met de derde wereld gaat
niemand terug naar eigen home. Het is
ook niet zo maar, dat destijds regerings
voorzitter J. den Uyl een 1% bezuiniging
wensten. We verdienden immers niet
meer jaarlijks de gewenste 1.6% meer en
dat .was toch nodig om de stijgingen op
te vangen. De huidige regering heeft
Bestek '81 heus niet naast zich neerge
legd, maar de uitgangspunten zijn
sindsdien wel belangrijk gewijzigd. De
economische groei bleef niet op 3, maar
daalde tot 2%, terwijl Nederland schier
met alles aan de top stond. Ook aan de
top met de arbeidskosten. Ondanks om
buiging wordt het welzijnsbeleid zeker
niet in de hoek gestopt. Het moest min
der meer worden, maar CRM kreeg
voor welzijnsbeleid toch telkens nog wat
extra's. Niettemin heeft het cabinet voor
de derde keer de begroting 1980 moeten
bijstellen. Dit ook om 120 miljoen uit te
knijpen voor culturele minderheden.
Sprak de minister voor de pauze nog
over een materie, waarvan ze intussen
wel zo ongeveer alles weet en alles moet
weten, daarna toonde mevrouw Garde
niers zich even vaardig in beantwoor
ding van vragen die met het brede CRM
scala van doen hadden. Spitsafbijter was
een aanwezige, die het op de emancipa-
tie-boeg gooide, maar moest constate
ren, dat er ten aanzien van pensioenuit
kering nogal wat discriminatie is tussen
man en vrouw. Als de vrouw overlijdt
krijgt de man wel de volledige pensioe
nuitkering, maar als het andersom is
blijkt dat niet het geval te zijn. De vrou
welijke ambtenaar moet evenveel pen
sioenpremie betalen als haar mannelijke
collega, maar komt het op de uitkering
aan, dan is er wel heel wat verschil. De
minister erkende dat volmondig. Maar
de oplossing op korte termijn is volstrekt
onmogelijk,. Dat zou een half miljard
kosten en dat geld is er niet. Nederland
was er eenvoudigweg niet op berekend,
dat er zoveel werkende vrouwen zouden
komen. Oplossing zou te realiseren zijn
via de solidariteitsgedachte, maar de
vakbonden willen niet inleveren van de
ene categorie voor de andere. Voor de
vrouw maar 60%. De 100% kost gewoon
te veel. In een tijd van de grootste ze
kerheid voor de ambtenaar zou men
kunnen vergen, dat die wat inlevert voor
d.e vrouwelijke collega. Maar in de ge
hele bezuinigingsfilosofie is er geen be
leefder mens dan de Nederlander: na u.
Dat na u mag in het dagelijks menselijk
verkeer hoffelijk lijken, maar als je dat
zegt in het kader van bezuinigingen kom
je onderaan terecht bij de mensen, die
niets meer te missen hebben. Een andere
vraag betrof de sportsubsidies en de on
gelijkheid daarin tussén stad en platte
land. De minister weerlegde, dat er juist
in kleine dorpen veel accommodatie op
dat gebied tot stand kwam en de stad
daarbij naar verhouding achterbleef.
Wel heeft dit alles veel te maken met het
provinciaal beleid, zoals ook na toelich
ting op deze vraag het geval bleek te zijn.
Dat alles verschilt echter van provincie
tot provincie
Vanuit het Welzijnsorgaan Tholen werd
er op geattendeerd, dat men al sinds
november wat in de puree zit door de
vakaturestop en in federatief verband
KAN Nederland tevreden zijn met zijn monarchie? Het is een vraag die
weinigen zich zullen stellen, want we hebben nu eenmaal een konin
krijk, waarom zouden we verandering wensen zolang alles goed gaat?
Toch is het wel eens goed de monarchie in Nederland onder de loupe te
nemen en voor ons zelf uit te maken of het zo werkelijk goed is. Wij
moeten echt niet denken, dat alle Nederlanders het zo roerend op dit
punt eens zijn, want wie iets verder kijkt, bemerkt al snel, dat er op dit
gebied toch wel afwijkende meningen bestaan.
We weten, dat er een groep Nederlanders is, die het liefst de monarchie
zou afschaffen en van ons land een republiek maken met een president
aan het hoofd. Maar daarnaast is er ook een groep die het andere
uiterste wen^jlie vindt dat het Huis van Oranje te weinig macht heeft
en die terug wenst te gaan tot de absolute monarchie, waarbij dus alle
macht rechtstreeks in handen ligt van de koning of zoals in het huidige
geval van de koningin.
HEEFT EEN REPUBLIEK ZOVEEL VÓÓR?
EEN republiek betekent afschaffing
van de monarchie, het aan de kant
zetten van het Huis van Oranje en het
verkiezen van een president. Zo'n
president zou dan de positie in gaan
nemen van onze koningin. Theore
tisch zou hij een man moeten zijn die
als staatshoofd boven de partijen
staat, een man van allure, de repre
sentant van ons land. Een man die na
een bepaald aantal jaren zou moeten
aftreden en door een ander zou kun
nen worden vervangen of eventueel
zou kunnen worden herkozen.
Het boven de partijen staan van een
president blijkt in de praktijk een fictie.
Reeds door het feit, dat deze persoon
gekozen moet worden, blijkt dat hij uit
een partij zal moeten voortkomen. We
zien duidelijk in diverse republieken en
statenbonden in de wereld, welke
positie een president inneemt. Kijken
we naar de Verenigde Staten, dan
zien we dat de president een typische
exponent is van een politieke partij en
dat hij ook echt als zodanig regeert.
JUNTA EN RADEN-REPUBLIEK
ER bestaan ook republieken die wor
den geregeerd door militairen, hetzij in
een soort commando van 5 (de junta)
of door een hoofdofficier die zich met
een staatsgreep van de leiding mees
ter maakte. De radenrepublieken
(Sowjet-Unie en satellietstaten) wor
den in naam door het volk, maar in
feite door één partij geregeerd, waar
bij alleen de voormannen van de partij
het te zeggen hebben, zodat een ra
den-dictatuur of toch ook weer een
eenmansdictatuur ontstaat, als een
partij-secretaris of andere machtige
functionaris de touwtjes in handen
neemt.
In alle republieken slaat de balans al
spoedig door, hetzij naar het ene, het
zij naar het andere uiterste. Ofwel de
machtigste figuur bestuurt het land
volgens zijn politieke pertijinzichten,
met als gevolg dat het volk tijdens
zo'n ambtsperiode geheel aan de poli
tiek van die betreffende partij is over
geleverd. ofwel de hoogste autoriteit
is slechts een figuur, een symbool,
doch uiteraard zonder het bindend
element te kunnen zijn, want door het
feit van zijn plotseling opduiken als
bewindvoerder of president bestaat er
in de meeste gevallen geen historische
achtergrond.
De voordelen van een republiek met
een president aan het hoofd boven
een constitutionele monarchie zou
men kunnen zien in het feit, dat een
president de staat minder geld kost,
dat hij indien gewenst na een kort
aantal jaren te vervangen is door een
ander en nog enkele kleine bijkomstig
heden. Dictators daarentegen hebben
de neiging veel belastinggeld voor ei
gen gebruik aan te wenden of er be
paalde idealen mee na te streven. In
Brazilië bijvoorbeeld werd er nodeloos
een nieuwe hoofdstad mee gebouwd!
DE ABSOLUTE MONARCHIE
EEN absolute monarchie betekent,
dat de vorst de totale leiding van de
staat heeft, in wezen dus een dictator
of verlicht despoot kan en zelfs moet
zijn. Van hem moeten alle goede of
minder goede dingen uitgaan, waarbij
hij zich kan omringen met een kring
van adviseurs.
Wanneer wij zien in een democratie
zoals wij die kennen, hoewel raads
heren, ministers en staatssecretaris
sen samen met de Kamers al hun
krachten inspannen en al hun weten
schap, inzicht en wat si niet meer
inzetten om het land zo goed mogelijk
te regeren, dan mogen wij rustig aan
nemen, dat in een moderne, ontwik
kelde maatschappij al deze taken niet
op de schouders van één persoon
gelegd kunnen worden, om de een
voudige reden, dat één persoon dit
alles niet dragen kan en zeker niet in
staat zou zijn een modern beschaafd
land naar behoren te leiden.
Bovendien loopt men bij zo'n absolute
monarchie nog de kans, dat de ene
telg uit het koningshuis wel een
krachtige, geschikte figuur zou zijn,
maar dat een erfopvolger misschien
de capaciteiten zouden kunnen ont
breken om deze uitzonderlijk zware
taak naar behoren te vervullen. Wat
dan? Verleent men een koningshuis
de absolute monarchie, omdat de
omstandigheden dit zouden vereisen
of toelaten dan bestaat de kans, dat
men daar na enkele jaren weer op zou
moeten terugkomen, waarbij de
macht van de vorst zou moeten wor
den aangetast met alle nare gevolgen
van dien.
CONSTITUTIONELE MONARCHIE
NEMEN wij nu de monarchie eens
onder de loupe, zoals wij die in ons
land kennen. Dan zien we, dat onze
koningin aan het hoofd staat van onze
staat, gebonden aan de grondwet en
regerend met gebruikmaking van de
ministerraad en de Staten-Generaal,
de volksvertegenwoordiging. Dit is de
ware vorm van democratie. Hare
Majesteit staat boven de partijen, is
uit geen van hen voortgekomen en
heeft geen uitgesproken voorkeur.
De positie van onze koningin is meer.
Zij leidt de regering en zij is het bin
dende element in het Nederlandse
volk. Want geen president zou zo'n
bindend element kunnen vormen om
dat bij hem de historische achtergrond
ontbreekt, die hiervoor noodzakelijk
is. Onze vorstin is ons symbool.
Er zijn vele volkeren die jaloers zijn op
onze constitutionele monarchie. Niet
zozeer om de vorm, want die zouden
zij indien gewenst zelf kunnen instel
len, maar om de historische groei, het
vertrouwen wederzijds en de eenheid
tussen volk en koningshuis, iets dat
langzaam in de loop der eeuwen moet
groeien en dat men niet zo uit de lucht
kan grijpen. Daarom benijdt menig
buitenlander ons. En het is juist deze
vorm van constitutionele monarchie
en de eenheid van vorstenhuis en
volk, waarop wij zo bijzonder zuinig
moeten zijn. Iedere verandering zou
een verslechtering betekenen. En wat
eenmaal verloren gaat komt nooit
weer terugl
(met Schouwen -Duiveland) volgens de
formatienorm 5.4 maatschappelijk wer
kers zouden moeten zijn, terwijl enmaa?
3 mp Schouwen zijn op de 30.000 zielen
en 1 in Tholen op de 18.000.— Hoe snel
is de blokkering van een Thoolse vaka-
ture mogelijk, was de concrete vraag.
Mevrouw Gardeniers antwoordde, zoals
ze op elk onderwerp vanuit hehoorlijke
fundamenten opereerde, dat er in 1976
in de gezinsverzorging zo'n 100 miljoen
gulden te veel werd verwerkt. Dat moest
worden ingelopen. Hetzelfde, zij het in
mindere mate, was het geval bij maat
schappelijk werk. Zo kon het niet door
gaan. Maar zelfs in het kader van bestek
'81 kwam er voor CRM nog wat extra's
uit de grote pot. Het formatiebeleid is ïn-
feite een zaak van de landelijke welzijn
sorganisatie (de Joint). In dat kader be
reikte CRM echter een brief, die kant
noch wal raakte. Hopelijk vindt de
staatssecretaris hiervoor een snelle op
lossing, want anders dreigt het mis te
gaan, waarschuwde de minister. Heel
snel zal tot een juist formatiebeleid
moeten worden overgegaan.
Aan de orde kwam eveneens het biblio
theekwezen, waarbij de indruk ook had
postgevat, dat men steeds meer van ho-
venaf wil opleggen. Gepleit werd voor
ook in dat opzicht levensbeschouwelijke
vrijheid en beveiliging. Het lijkt dat
hierop een aanval wordt gedaan. Een
andere vraag in dezelfde verband was of
zodanig voor de kleinere zgn. uitleen-
posten ook een extra bijdrage uit de
grote pot op tafel mag komen. "U krijgt
de democratisering, die u zelf schept",
was het kordate antwoord van de mi
nister. Als een bestuur het laat afweten,
doen anderen het van bovenaf. Maar
dat bestuur heeft het volste recht naar
eigen inzicht d.w.z. naar de wil des volks,
te handelen. Daarom moet die eigen
bevolking er ook bij zijn, via haar be
stuur. Dan gaat het er niet om u mening
in te leveren, maar die juist bij herhaling
op tafel te leggen. De minister gaf toe,
dat ontplooiing van kleine bibliotheken
weer een kwestie is van geld, maar, ze
onderstreepte ook, dat niemand er wat
aan kan doen, als een bestuur zegt op
zelger moment zo'n uitleenpost wat meer
impuls te moeten geven - zij het met
hetzelfde bedrag - ten koste van wat
(minder meer) voor de grote bibliothe
ken is bestemd. De minister zag voor de
uitleenposten overigens wel een blij
vende taak voor vrijwilligers.
De voorzitter van de welzijnscommissie
Tholen wees er de minister op, dat men
ter plekke na een ijverige start toch wel
was gestuit op lage rijksbijdragen. Al
was er dan gelukkig voor 1980 die knel
puntenpot, maar is dat ook in de toe
komst zo? Mevrouw Gardeniers vond
dit de meest moeilijk te beantwoorden
vraag. Ze wees er op, hoe de knelpun
tenpot vooral tot stand kwam voor hulp
aan de kleinere gemeenten. Of dat vol
gend jaar weer zo al zal zijn, wilde ze
voorshands ontkennend beantwoorden.
We pogen nog wel een miljoen of zes te
reserveren, maar of dat zal lukken,! Wel
was de minister van oordeel, hoe verder
de decentralisatie komt, hoe beter dat
voor de gemeenten is. We blijven pro
beren de kleinere gemeenten handrei
king te geven.
Een andere vraagstelling ging in de
richting van de bejaardenoorden en de
minimale norm van 7%. De minister wil
niet graag poppetjes tellen, maar die 7%
ligt in een grote stad heel anders dan in
een dorp als bijvoorbeeld Sint Philips
land. Is daar nu iets aan te doen? De
minister antwoordde onomwonden dat
het heel weinig kan zijn. Ze wist en
kende maar al te goed de verschillen die
ontstaan als er bepaalde normen worden
gehanteerd. Maar het aantal bejaarden
stijgt heel wat harder dan dat van wer
kende Nederlanders. In dit soort zaken
ligt er echter ook wel een belangrijke
taak voor de provincie. Ieder moet het
wel naar zijn eigen gebied vertalen. Dan
kan een provinciaal bestuur wel eens
van die 7% menen te moeten afwijken.
Maar er zijn grenzen. Grenzen ook aan
sociale voorzieningen, die in ons land
uniek zijn. Als men weet dat voor de
gezinsverzorging per uur 1,10 wordt
betaald, maar daar 19,— uit de rijks
begroting moet worden bijgepast, dan is
dat nogal wat. Men kan niet ongebrei
deld verder gaan. Een bejaarde heeft er
bovendien heel wat meer aan, als buur
man of buurvrouw een handje toesteekt,
dan wanneer een "vreemde" dat moet
doen. Nogmaals, zo benadrukte me
vrouw Gardeniers, wat we in Nederland
tot stand wisten te brengen is vrijwel
uniek in de wereld, maar we kunnen niet
blijven uitbreiden. Er zijn grenzen,
grenzen die onze economische situatie
ons oplegt. Ook daarmee zullen we dan
toch weer moeten leren leven. In zijn
dankwoord toonde voorzitter Nieuw
kerk zich nog hescheiden, want de zaal
bleek wel enthousiast te zijn over de
eerlijke beantwoording van de minister,
die bovendien geen droomverwachtin-
gen wekte. Ze kreeg als herinnering aan
haar komst naar Tholen het steeds zeld
zamer boekwerk "Tholen, stad en ei
land" aangeboden. Volgens de aanwe
zigen had ze dit langzamerhand dan
toch ook al wat unieke cadeau, verdiend.
THOLEN
zo. 4 mei: 10.00 uur café De Tol, leden-
verg. H.S.V. De Pieterman
za. 17 mei: watersportver. De Kogge,
Openingstocht, naar Yerseke.
STAVENISSE
do. 1 mei: 19.30 uur Dorpshuis, jaar-
verg. zangver. Laudate Dominus
ST. ANNALAND
za. 17 mei: 20.00 uur Dorpshuis, dans
avond
BERGEN OP ZOOM
Markiezenhof:
Tentoonstelling merklappen
tot 29 juni: tekenaars van voor en na
1940
do. 1 mei: 20.00 uur Hofzaal, Recital
door Mark Lubotsky (viool), Daniëlle
Dechenne (piano) en Jean de Croos
(cello).
Tholen
za. 17 mei rommelmarkt
Oud-Vossemeer
za. 14 mei oriëntatierit V.V. Vosmeer
Scherpenisse
za. 10 mei Holland huid dansen voor
paren
Bergen op Zoom
Roxy
Kramer vs Kramer 12 j. vr. 21.15 en
18.45 u., za. 16, 18.45 en 21.15 uur,
ma.,di, wo 20 u.
De kleine zeemeermin a.l. za, zo en wo.
14 u.
Perverse nymphomane 18 j. vr. en za.
23.30 u.
Luxor
De vier vuisten op safari a.l. vr 21.15 u.,
za 18.45 u, zo 14, 16 en 18.45 u, ma, di,
wo, 20 u.
Pornoclub voor heethoofden 18j. vr.
23.30 u, za 21.15 en 23.30 u, zo 21.15 u.
Grote voorraad van bekende merken o.a. Pierre Balmain en Free Worm.
Kijk in onze aangepaste etalage.
Als het mogelijk is maak dan 'n afspraak, dan kunnen wij u met meer
aandacht helpen in onze aparte behandel ruimte.
Levering aan huis, tehuizen en via ziekenfonds.
I
Advertentie 1M