DEMOCRATIE IS NIET AAN DE KANT BLIJVEN STAAN. VERMAAT 1940-1945 Nooit vergeten.., Nederland en zijn monarchie PAK EVEN UW ZAKBOEKJE DAMES, HEREN EN PRUIKEN SALONS Donderdag 1 mei 1980 EENDRACHTBODE 15 Minister CRM, mevrouw Gardeniers in Haestinge: Christen democraten altijd bezig met welzijnsbeleid. Pluriformiteit Minder mensen die verdienen, dan die uit de sociale kas moeten leven. Vaardig antwoord op vragen. Dan kom je echter wel onderaan terecht. Maatschappelijk werk. Bibliotheken,. Blijft er knelpuntenpot? De zeven procent. Maat pruiken Mode pruiken Kinder pruikjes Heren haarwerk KAPSALON Gr. Markt 31, Bergen op Zoom. Tel. 01640-34324 Doelstelling van welzijnsbeleid is niet om de mensen afhankelijk te maken van allerlei opgelegde normen, maar juist om de onafhankelijkheid te bevorderen en ze te laten doen wat ze zelf graag willen. Als hen dat laatste niet mogelijk is, dan daarbij helpen. Niemand zo maar een doekje voor het bloeden voorhouden van zaken, waarin we niet kunnen helpen of die we toch niet kunnen oplossen. Als er de noodzaak is van ombuiging, zoals nu, dan moeten we daar maar geen doekjes omwinden, want met de vorige minister president Joop den Uyl is het eerlijk te stellen: de tijden van weleer komen nooit meer terug. Een waarheid als een koe. Dat zei maandagavond minister Garde niers in Haestinge tijdens een bijeen komst van het CDA Tholen en Sint Philipsland met een 60 tal aanwezigen. Niet alleen maar partijgenoten, maar vooral ook vertegenwoordigers van or ganisaties en verenigingen in dit gebied. Daaronder meer dames dan er ooit op een politieke samenkomst waren te zien. De CDA uitnodiging had dat zuiver po litieke tintje ook wat afgezwakt in haar uitnodiging tot velen buiten die partij. "Een duidelijke aanwezigheid van de organisaties zal voor de minister een ex tra reden zijn zich de minder dik be woonde regio te herinneren", zo was o.a. de aansporing in de CDA uitnodiging. In dat opzicht is zowel minister als an dere aanwezigen aan de trekken geko men. In zijn openingswoord had staten- kringvoorzitter. E. Ph. Nieuwkerk er op CRM-minister Mevr. Gardeniers had maandagavond in Heastinge geen moei te om naar woorden te zoeken tijdens de CDA-bijeenkomst. Naast de minister voorzitter E.Ph. Nieuwkerk, penning meester K. Jansen en secretaris A.L. van Elzakker van het Thoolse CDA. geattendeerd, hoe in Zeeland een nieuw CDA kantoor is geopend, dat als het ware dag en nacht gereed staat om ge wenste informatie te verstrekken. Een tweede mededeling van de heer Nieuw kerk was de poging van het CDA een begeleidingscommissie tot stand te brengen, die de gemeentelijke bestuur ders meer informatie kan geven vanuit de onderen de achterban!'. Na een 10 tal genteresseerden hebben zich hiervoor al een 5 tal aangemeld. De bedoeling is van alle kernen en alle geledingen. Wie in teresse heeft kan zich bij de secretaris A.L. van Elzakker opgeven. Voor de minister aan het wobrd kwam had de voorzitter Joh. 12 gelezen en was voor gegaan in gebed. Een extra begroeting voor de minister en de ook aanwezige burgemeester, waarbij er tevens de vreugde was over de grote vrouwelijke aanwezigheid. Van dit laatste profiteer de later ook de vice- voorzitster van het CDA Vrouwenberaad, mevrouw Punt uit Vlissingen, die tot haar spijt moest vaststellen, dat er in die raad nog geen vertegenwoordiging uit Tholen zitting heeft, omdat er geen afdeling is. Zij wees mevrouw Deurloo- van Broekhoven uit Tholen aan als het contact- adres bij geïnteresseerde dames, terwijl ze ook graag bereid was tot een eerste infor meel gezamenlijk gesprek. Bijvoorbeeld over het rapport gezin en samenleving. In haar toelichting op het CRM beleid, wees de minister er op, hoe het wel zijnsbeleid iets is, waarmee de christen democraten altijd gebonden waren en zijn. Daarop is het ontstaan van de partij gebaseerd. Dat was dan in de tijd van de schoolstrijd. Toen werden de politieke partijen ARP/CHU/KVP opgericht. Eer van overheidswege ook maar iets in de zorgensector, werd gedaan waren er gemotiveerde mensen doende vanuit hun levensbeschouwelijke, veelal reli gieuze richting om medemensen te hel pen. Dat particulier welzijnsbeleid is in de loop der tijden enorm uitgestrekt, tot er een moment kwam, dat het vrijwilli gerswerk niet meer voldoende kon zijn. Er kwam eerst een departement voor maatschappelijk werk, met name des tijds voor uit Indonesië teruggekeerde Nederlanders. Geleidelijk aan breidde zich dat uit tot andere zaken, zoals na tuurbescherming, cultuur, milieu, re creatie, maar wel alles vanuit de filosofie dat het welzijn van een mens belangrijk is. Men kreeg ondersteuning in oplei dingen, handreiking aan minderheden, subsidiëringen van particulier initiatief enz. Tenslotte was de Bijstandswet het sluitstuk van vele sociale vöorzienin- gem, zij het dat die laatste wet volledig individueel dient te worden benaderd. IN de zomer van 1940 legden enkele NSB-ers een aantal tijdbommen in de synagoge te Zandvoort. De volgende ochtend ontploften de bommen en richtten een enorme ravage aan in het Joodse bedehuis. Burgemeester Van Alphen betuigde in de gemeenteraad zijn ont stemming over deze wandaad met het gevolg dat hij kort daarna door een troep NSB-ers werd gemolesteerd. Meer dan honderdduizend in Nederland wonende Joden werden door de Duitse bezetters en hun Nederlandse trawanten ingerekend en naar de concentratiekampen vervoerd, waar zij op een klein aantal gelukkige uitzonderingen na op beestachtige wijze werden vermoord. In totaal stierven in de jaren 1940-1945 6 miljoen Joden in de gaskamers van Auschwitz, Bergen-Belsen en andere concentratiekampen. VAN DAVIDSTER TOT AUSCHWITZ VEERTIEN juli 1942In de ochtend uren razen overvalwagens door de straten van Amsterdam. De 'Grüne Polizei' drong overal huizen binnen om de Joodse bewoners op te pak ken. De volgende nacht sjokken hon derden Amsterdamse Joden, beladen onder hun bagage, door de zwijgende straten van de hoofdstad onder bege leiding van SS-agenten. Dit dramatische tafereel riep herinne ringen op aan de uittocht uit Egypte, maar thans was het geen reis naar het Beloofde Land, thans was het de zoveelste voltrekking van hun lot van zwervers over Gods aarde, hun verja ging uit het klassieke land van de vrijheid, hun terugkeer naar de bar barij. Een dag later arriveren zij in het grauwe kamp Westerbork en daar wacht hen het onontkoombare trans port naar de Duitse gaskamers. De discriminatie van de Joden was al veel eerder in ons land begonnen. Seyss Inquart, Hitiers rijkscommissa ris in Nederland, gaf reeds op 30 sep tember 1940 opdracht dat personen van Joodsen bloede niet meer tot ambtenaar benoemd zouden mogen worden, noch dat zij bij het openbaar of bijzonder onderwijs te werk zouden mogen worden gesteld, behoudens wanneer de betreffende school uit sluitend door Joodse scholieren werd bezocht. Kort daarna kwam er een nieuwe verordening: alle in openbare dienst werkzame Joden werden uit hun functie ontheven. Het sadistische karakter van het nazi regime manifesteerde zich weldra met demonische kracht, waarbij de bezet ters altijd op de steun konden rekenen van de NSB-ers. Deze landverraders begonnen zich verdienstelijk te maken door café's, hotels en restaurants af te lopen en de gérants te dwingen aan de ingang van hun zaak een bord met 'Joden niet gewenst' aan te brengen. Weigerden zij, dan werd hun bedrijf vernield. Biljartkampioen Jan Dommering had in zijn hotel in Arnhem een groep 'stevige jongens' verzameld, die de binnendringende SS-ers de voet dwarszette. Dommering werd wegens het niet lijdelijk toelaten van deze huis vredebreuk in arrest gesteld en mocht niet meer aan biljartwedstrijden deel nemen. VERORDENINGEN DE maatregelen tegen de Joden volg den elkaar in snel tempo op. Joden moesten hun radio's inleveren, de toegang tot de bioscoop werd hen ontzegd, zij mochten niet meer op de beurs verschijnen, in zwembaden, ja zelfs op de kermissen werden zij tot persona non grata verklaard! Het bleef overigens niet bij dit soort geraffineerde plagerijen. Op 9 juli 1941 werden alle bioscopen verplicht om de film 'De eeuwige Jood' te draaien. In dit gluiperige, Duitse tendensprodukt werden alle Joden verdacht gemaakt. Het jaar 1942 greep terug naar de Middeleeuwen, toen in sommige sta ten de Joden verplicht waren een ken teken te dragen. Dit geschiedde nu ook in bezet Nederland, waar alle Joden krachtens e'en verordening van 29 april 1942 de zogenaamde David ster moesten dragen. Dat de Nazi's tot elke bestialiteit in staat waren, bleek in Apeldoorn. In de inrichting 'Het Apeldoornse Bosch' waren 1.200 Joodse geesteszieken opgenomen. De Duitsers wilden de gebouwen ontruimen. De zieken wer den als beesten in veewagens ge stouwd en voorzover zij tijdens de reis nog niet waren doodgedrukt of dood getrapt, werden zij in Duitsland ver moord. WESTERBORK INMIDDELS waren er in geheel Ne derland reeds razzia's gehouden. Dui zenden Joden, mannen en vrouwen zowel als kinderen, werden naar diver se kampen gebracht, waarvan Wes terbork en Vught de beruchtste wa ren. Alleen al in het kamp Westerbork werden in de loop der maanden tien duizenden Joden geïnterneerd. Op hen allen rustte de dreiging van het onontkoombare, het transport naar een der Duitse concentratiekampen. Toch vierde hier de Joodse gein nog hoogtij. Het destijds zeer bekende duo Johnny en Jones gaf er voorstellingen en ook de bekende radioreporter Han Hollander trad er verschillende avon den op. Maar op de duur kon toch niemand de ogen meer sluiten voor de ellende. Westerbork kende ook zijn aanvoeren uit de gevangenissen, uit Vught of Amersfoort. Niet zelden kwamen de meegevoerden in deplorabele toe stand aan. Als we vermelden dat het ophalen van de Joden in talloze geval len met mishandeling gepaard ging en dat vaak vrouwen dezelfde dag van haar bevalling op open overvalwagens in zittende houding werden vervoerd, dan begrijpt men iets van de onmid dellijk ondergane ellende, die zich bij hun gevangenschap voegde. MAAR eens brak voor iedereen de lugubere nacht aan, dat zijn naam zou worden afgeroepen. Tussen juli 1942 en begin september 1944 werden er alleen uit Westerbork reeds bijna 90.000 personen gedeporteerd. Veelal werden zij naar de gaskamers van Auschwitz gebracht. Een minderheid ging naar Theresiënstadt (Tsjecho- Slowakije) of naar Bergen-Belsen. Joden, die deze kampen overleefd hebben, zijn zeldzaam. De gruwelen, die in deze kampen werden bedreven, gaan eigenlijk boven elk menselijk be vattingsvermogen uit. Zo moesten in Auschwitz de vrouwelijke kampbe woners zelf de gaskranen openen en hadden de mannelijke kampbewoners de taak hun eigen lotgenoten in de oven van het crematorium te werpen. Dat is nog eens Duitse efficiëncyl Voor de SS-ers was dit een kostelijk schouwspel. De vrouwen werden af geranseld als zij de kranen te snel opendraaiden, zodat de toekijkende sadisten hun slachtoffers te vlug zagen succumberen. Het moest lang zaam, langzaam gaan Zo losten de nazi's het zogenaamde Jodenvraagstuk op. Maar laten we nooit vergeten, dat bovenstaande gruwelen niet werden bedreven in de Middeleeuwen, maar in het midden van onze eeuw door een generatie, die nog lang niet is uitgestorven. Aan de uitbreiding van het nieuwe mi nisterie scheen geen eind te komen, want cultuur, maar ook het omroepbeleid werd er ondergebracht. Een nieuwe wet voor het persbeleid. De verscheidenheid moest de kans krijgen of worden gelaten. Ook bij de omroep. Nederland wenst geen staatsomroep. Daar hebben we zelfs een afkeer van. Nu moeten omroepen binnen de 5 jaar wel aangeven, welke overtuiging zij vertegenwoordigen. De prijs van pluri formiteit betekent ook wel program ma's, die u niet wenst. Draai dan de knop om. De democratie brengt de plicht mee om niet aan de kant te blijven staan, zei mevr. Gardeniers. CRM heeft tot taak het welzijnsbeleid te coördine ren. Maar voor alles is er geld nodig en ook welzijnsbeleid kan niet ongelimi teerd doorgaan. In 1990 zullen er minder mensen zijn die verdienen, dan die een uitkering krijgen, zo veronderstelde de CRM minister. We zitten al in een multi-culturele samenle ving. Met straks bijna een miljoen bui tenlanders (door overkomst gezinnen van hen die al lang hier wonen). Mensen met heel andere cultures en overtuigin gen. Denk maar aan de Islam. Al die buitenlanders zeggen wel terug te willen naar eigen land, maar omdat de wel vaart hier groter is dan waar ook, zeker in vergelijking met de derde wereld gaat niemand terug naar eigen home. Het is ook niet zo maar, dat destijds regerings voorzitter J. den Uyl een 1% bezuiniging wensten. We verdienden immers niet meer jaarlijks de gewenste 1.6% meer en dat .was toch nodig om de stijgingen op te vangen. De huidige regering heeft Bestek '81 heus niet naast zich neerge legd, maar de uitgangspunten zijn sindsdien wel belangrijk gewijzigd. De economische groei bleef niet op 3, maar daalde tot 2%, terwijl Nederland schier met alles aan de top stond. Ook aan de top met de arbeidskosten. Ondanks om buiging wordt het welzijnsbeleid zeker niet in de hoek gestopt. Het moest min der meer worden, maar CRM kreeg voor welzijnsbeleid toch telkens nog wat extra's. Niettemin heeft het cabinet voor de derde keer de begroting 1980 moeten bijstellen. Dit ook om 120 miljoen uit te knijpen voor culturele minderheden. Sprak de minister voor de pauze nog over een materie, waarvan ze intussen wel zo ongeveer alles weet en alles moet weten, daarna toonde mevrouw Garde niers zich even vaardig in beantwoor ding van vragen die met het brede CRM scala van doen hadden. Spitsafbijter was een aanwezige, die het op de emancipa- tie-boeg gooide, maar moest constate ren, dat er ten aanzien van pensioenuit kering nogal wat discriminatie is tussen man en vrouw. Als de vrouw overlijdt krijgt de man wel de volledige pensioe nuitkering, maar als het andersom is blijkt dat niet het geval te zijn. De vrou welijke ambtenaar moet evenveel pen sioenpremie betalen als haar mannelijke collega, maar komt het op de uitkering aan, dan is er wel heel wat verschil. De minister erkende dat volmondig. Maar de oplossing op korte termijn is volstrekt onmogelijk,. Dat zou een half miljard kosten en dat geld is er niet. Nederland was er eenvoudigweg niet op berekend, dat er zoveel werkende vrouwen zouden komen. Oplossing zou te realiseren zijn via de solidariteitsgedachte, maar de vakbonden willen niet inleveren van de ene categorie voor de andere. Voor de vrouw maar 60%. De 100% kost gewoon te veel. In een tijd van de grootste ze kerheid voor de ambtenaar zou men kunnen vergen, dat die wat inlevert voor d.e vrouwelijke collega. Maar in de ge hele bezuinigingsfilosofie is er geen be leefder mens dan de Nederlander: na u. Dat na u mag in het dagelijks menselijk verkeer hoffelijk lijken, maar als je dat zegt in het kader van bezuinigingen kom je onderaan terecht bij de mensen, die niets meer te missen hebben. Een andere vraag betrof de sportsubsidies en de on gelijkheid daarin tussén stad en platte land. De minister weerlegde, dat er juist in kleine dorpen veel accommodatie op dat gebied tot stand kwam en de stad daarbij naar verhouding achterbleef. Wel heeft dit alles veel te maken met het provinciaal beleid, zoals ook na toelich ting op deze vraag het geval bleek te zijn. Dat alles verschilt echter van provincie tot provincie Vanuit het Welzijnsorgaan Tholen werd er op geattendeerd, dat men al sinds november wat in de puree zit door de vakaturestop en in federatief verband KAN Nederland tevreden zijn met zijn monarchie? Het is een vraag die weinigen zich zullen stellen, want we hebben nu eenmaal een konin krijk, waarom zouden we verandering wensen zolang alles goed gaat? Toch is het wel eens goed de monarchie in Nederland onder de loupe te nemen en voor ons zelf uit te maken of het zo werkelijk goed is. Wij moeten echt niet denken, dat alle Nederlanders het zo roerend op dit punt eens zijn, want wie iets verder kijkt, bemerkt al snel, dat er op dit gebied toch wel afwijkende meningen bestaan. We weten, dat er een groep Nederlanders is, die het liefst de monarchie zou afschaffen en van ons land een republiek maken met een president aan het hoofd. Maar daarnaast is er ook een groep die het andere uiterste wen^jlie vindt dat het Huis van Oranje te weinig macht heeft en die terug wenst te gaan tot de absolute monarchie, waarbij dus alle macht rechtstreeks in handen ligt van de koning of zoals in het huidige geval van de koningin. HEEFT EEN REPUBLIEK ZOVEEL VÓÓR? EEN republiek betekent afschaffing van de monarchie, het aan de kant zetten van het Huis van Oranje en het verkiezen van een president. Zo'n president zou dan de positie in gaan nemen van onze koningin. Theore tisch zou hij een man moeten zijn die als staatshoofd boven de partijen staat, een man van allure, de repre sentant van ons land. Een man die na een bepaald aantal jaren zou moeten aftreden en door een ander zou kun nen worden vervangen of eventueel zou kunnen worden herkozen. Het boven de partijen staan van een president blijkt in de praktijk een fictie. Reeds door het feit, dat deze persoon gekozen moet worden, blijkt dat hij uit een partij zal moeten voortkomen. We zien duidelijk in diverse republieken en statenbonden in de wereld, welke positie een president inneemt. Kijken we naar de Verenigde Staten, dan zien we dat de president een typische exponent is van een politieke partij en dat hij ook echt als zodanig regeert. JUNTA EN RADEN-REPUBLIEK ER bestaan ook republieken die wor den geregeerd door militairen, hetzij in een soort commando van 5 (de junta) of door een hoofdofficier die zich met een staatsgreep van de leiding mees ter maakte. De radenrepublieken (Sowjet-Unie en satellietstaten) wor den in naam door het volk, maar in feite door één partij geregeerd, waar bij alleen de voormannen van de partij het te zeggen hebben, zodat een ra den-dictatuur of toch ook weer een eenmansdictatuur ontstaat, als een partij-secretaris of andere machtige functionaris de touwtjes in handen neemt. In alle republieken slaat de balans al spoedig door, hetzij naar het ene, het zij naar het andere uiterste. Ofwel de machtigste figuur bestuurt het land volgens zijn politieke pertijinzichten, met als gevolg dat het volk tijdens zo'n ambtsperiode geheel aan de poli tiek van die betreffende partij is over geleverd. ofwel de hoogste autoriteit is slechts een figuur, een symbool, doch uiteraard zonder het bindend element te kunnen zijn, want door het feit van zijn plotseling opduiken als bewindvoerder of president bestaat er in de meeste gevallen geen historische achtergrond. De voordelen van een republiek met een president aan het hoofd boven een constitutionele monarchie zou men kunnen zien in het feit, dat een president de staat minder geld kost, dat hij indien gewenst na een kort aantal jaren te vervangen is door een ander en nog enkele kleine bijkomstig heden. Dictators daarentegen hebben de neiging veel belastinggeld voor ei gen gebruik aan te wenden of er be paalde idealen mee na te streven. In Brazilië bijvoorbeeld werd er nodeloos een nieuwe hoofdstad mee gebouwd! DE ABSOLUTE MONARCHIE EEN absolute monarchie betekent, dat de vorst de totale leiding van de staat heeft, in wezen dus een dictator of verlicht despoot kan en zelfs moet zijn. Van hem moeten alle goede of minder goede dingen uitgaan, waarbij hij zich kan omringen met een kring van adviseurs. Wanneer wij zien in een democratie zoals wij die kennen, hoewel raads heren, ministers en staatssecretaris sen samen met de Kamers al hun krachten inspannen en al hun weten schap, inzicht en wat si niet meer inzetten om het land zo goed mogelijk te regeren, dan mogen wij rustig aan nemen, dat in een moderne, ontwik kelde maatschappij al deze taken niet op de schouders van één persoon gelegd kunnen worden, om de een voudige reden, dat één persoon dit alles niet dragen kan en zeker niet in staat zou zijn een modern beschaafd land naar behoren te leiden. Bovendien loopt men bij zo'n absolute monarchie nog de kans, dat de ene telg uit het koningshuis wel een krachtige, geschikte figuur zou zijn, maar dat een erfopvolger misschien de capaciteiten zouden kunnen ont breken om deze uitzonderlijk zware taak naar behoren te vervullen. Wat dan? Verleent men een koningshuis de absolute monarchie, omdat de omstandigheden dit zouden vereisen of toelaten dan bestaat de kans, dat men daar na enkele jaren weer op zou moeten terugkomen, waarbij de macht van de vorst zou moeten wor den aangetast met alle nare gevolgen van dien. CONSTITUTIONELE MONARCHIE NEMEN wij nu de monarchie eens onder de loupe, zoals wij die in ons land kennen. Dan zien we, dat onze koningin aan het hoofd staat van onze staat, gebonden aan de grondwet en regerend met gebruikmaking van de ministerraad en de Staten-Generaal, de volksvertegenwoordiging. Dit is de ware vorm van democratie. Hare Majesteit staat boven de partijen, is uit geen van hen voortgekomen en heeft geen uitgesproken voorkeur. De positie van onze koningin is meer. Zij leidt de regering en zij is het bin dende element in het Nederlandse volk. Want geen president zou zo'n bindend element kunnen vormen om dat bij hem de historische achtergrond ontbreekt, die hiervoor noodzakelijk is. Onze vorstin is ons symbool. Er zijn vele volkeren die jaloers zijn op onze constitutionele monarchie. Niet zozeer om de vorm, want die zouden zij indien gewenst zelf kunnen instel len, maar om de historische groei, het vertrouwen wederzijds en de eenheid tussen volk en koningshuis, iets dat langzaam in de loop der eeuwen moet groeien en dat men niet zo uit de lucht kan grijpen. Daarom benijdt menig buitenlander ons. En het is juist deze vorm van constitutionele monarchie en de eenheid van vorstenhuis en volk, waarop wij zo bijzonder zuinig moeten zijn. Iedere verandering zou een verslechtering betekenen. En wat eenmaal verloren gaat komt nooit weer terugl (met Schouwen -Duiveland) volgens de formatienorm 5.4 maatschappelijk wer kers zouden moeten zijn, terwijl enmaa? 3 mp Schouwen zijn op de 30.000 zielen en 1 in Tholen op de 18.000.— Hoe snel is de blokkering van een Thoolse vaka- ture mogelijk, was de concrete vraag. Mevrouw Gardeniers antwoordde, zoals ze op elk onderwerp vanuit hehoorlijke fundamenten opereerde, dat er in 1976 in de gezinsverzorging zo'n 100 miljoen gulden te veel werd verwerkt. Dat moest worden ingelopen. Hetzelfde, zij het in mindere mate, was het geval bij maat schappelijk werk. Zo kon het niet door gaan. Maar zelfs in het kader van bestek '81 kwam er voor CRM nog wat extra's uit de grote pot. Het formatiebeleid is ïn- feite een zaak van de landelijke welzijn sorganisatie (de Joint). In dat kader be reikte CRM echter een brief, die kant noch wal raakte. Hopelijk vindt de staatssecretaris hiervoor een snelle op lossing, want anders dreigt het mis te gaan, waarschuwde de minister. Heel snel zal tot een juist formatiebeleid moeten worden overgegaan. Aan de orde kwam eveneens het biblio theekwezen, waarbij de indruk ook had postgevat, dat men steeds meer van ho- venaf wil opleggen. Gepleit werd voor ook in dat opzicht levensbeschouwelijke vrijheid en beveiliging. Het lijkt dat hierop een aanval wordt gedaan. Een andere vraag in dezelfde verband was of zodanig voor de kleinere zgn. uitleen- posten ook een extra bijdrage uit de grote pot op tafel mag komen. "U krijgt de democratisering, die u zelf schept", was het kordate antwoord van de mi nister. Als een bestuur het laat afweten, doen anderen het van bovenaf. Maar dat bestuur heeft het volste recht naar eigen inzicht d.w.z. naar de wil des volks, te handelen. Daarom moet die eigen bevolking er ook bij zijn, via haar be stuur. Dan gaat het er niet om u mening in te leveren, maar die juist bij herhaling op tafel te leggen. De minister gaf toe, dat ontplooiing van kleine bibliotheken weer een kwestie is van geld, maar, ze onderstreepte ook, dat niemand er wat aan kan doen, als een bestuur zegt op zelger moment zo'n uitleenpost wat meer impuls te moeten geven - zij het met hetzelfde bedrag - ten koste van wat (minder meer) voor de grote bibliothe ken is bestemd. De minister zag voor de uitleenposten overigens wel een blij vende taak voor vrijwilligers. De voorzitter van de welzijnscommissie Tholen wees er de minister op, dat men ter plekke na een ijverige start toch wel was gestuit op lage rijksbijdragen. Al was er dan gelukkig voor 1980 die knel puntenpot, maar is dat ook in de toe komst zo? Mevrouw Gardeniers vond dit de meest moeilijk te beantwoorden vraag. Ze wees er op, hoe de knelpun tenpot vooral tot stand kwam voor hulp aan de kleinere gemeenten. Of dat vol gend jaar weer zo al zal zijn, wilde ze voorshands ontkennend beantwoorden. We pogen nog wel een miljoen of zes te reserveren, maar of dat zal lukken,! Wel was de minister van oordeel, hoe verder de decentralisatie komt, hoe beter dat voor de gemeenten is. We blijven pro beren de kleinere gemeenten handrei king te geven. Een andere vraagstelling ging in de richting van de bejaardenoorden en de minimale norm van 7%. De minister wil niet graag poppetjes tellen, maar die 7% ligt in een grote stad heel anders dan in een dorp als bijvoorbeeld Sint Philips land. Is daar nu iets aan te doen? De minister antwoordde onomwonden dat het heel weinig kan zijn. Ze wist en kende maar al te goed de verschillen die ontstaan als er bepaalde normen worden gehanteerd. Maar het aantal bejaarden stijgt heel wat harder dan dat van wer kende Nederlanders. In dit soort zaken ligt er echter ook wel een belangrijke taak voor de provincie. Ieder moet het wel naar zijn eigen gebied vertalen. Dan kan een provinciaal bestuur wel eens van die 7% menen te moeten afwijken. Maar er zijn grenzen. Grenzen ook aan sociale voorzieningen, die in ons land uniek zijn. Als men weet dat voor de gezinsverzorging per uur 1,10 wordt betaald, maar daar 19,— uit de rijks begroting moet worden bijgepast, dan is dat nogal wat. Men kan niet ongebrei deld verder gaan. Een bejaarde heeft er bovendien heel wat meer aan, als buur man of buurvrouw een handje toesteekt, dan wanneer een "vreemde" dat moet doen. Nogmaals, zo benadrukte me vrouw Gardeniers, wat we in Nederland tot stand wisten te brengen is vrijwel uniek in de wereld, maar we kunnen niet blijven uitbreiden. Er zijn grenzen, grenzen die onze economische situatie ons oplegt. Ook daarmee zullen we dan toch weer moeten leren leven. In zijn dankwoord toonde voorzitter Nieuw kerk zich nog hescheiden, want de zaal bleek wel enthousiast te zijn over de eerlijke beantwoording van de minister, die bovendien geen droomverwachtin- gen wekte. Ze kreeg als herinnering aan haar komst naar Tholen het steeds zeld zamer boekwerk "Tholen, stad en ei land" aangeboden. Volgens de aanwe zigen had ze dit langzamerhand dan toch ook al wat unieke cadeau, verdiend. THOLEN zo. 4 mei: 10.00 uur café De Tol, leden- verg. H.S.V. De Pieterman za. 17 mei: watersportver. De Kogge, Openingstocht, naar Yerseke. STAVENISSE do. 1 mei: 19.30 uur Dorpshuis, jaar- verg. zangver. Laudate Dominus ST. ANNALAND za. 17 mei: 20.00 uur Dorpshuis, dans avond BERGEN OP ZOOM Markiezenhof: Tentoonstelling merklappen tot 29 juni: tekenaars van voor en na 1940 do. 1 mei: 20.00 uur Hofzaal, Recital door Mark Lubotsky (viool), Daniëlle Dechenne (piano) en Jean de Croos (cello). Tholen za. 17 mei rommelmarkt Oud-Vossemeer za. 14 mei oriëntatierit V.V. Vosmeer Scherpenisse za. 10 mei Holland huid dansen voor paren Bergen op Zoom Roxy Kramer vs Kramer 12 j. vr. 21.15 en 18.45 u., za. 16, 18.45 en 21.15 uur, ma.,di, wo 20 u. De kleine zeemeermin a.l. za, zo en wo. 14 u. Perverse nymphomane 18 j. vr. en za. 23.30 u. Luxor De vier vuisten op safari a.l. vr 21.15 u., za 18.45 u, zo 14, 16 en 18.45 u, ma, di, wo, 20 u. Pornoclub voor heethoofden 18j. vr. 23.30 u, za 21.15 en 23.30 u, zo 21.15 u. Grote voorraad van bekende merken o.a. Pierre Balmain en Free Worm. Kijk in onze aangepaste etalage. Als het mogelijk is maak dan 'n afspraak, dan kunnen wij u met meer aandacht helpen in onze aparte behandel ruimte. Levering aan huis, tehuizen en via ziekenfonds. I Advertentie 1M

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 1980 | | pagina 15