2
jmonpoUl
m bergen
Singing
in the
rain
h
Werkgroep onderzoekt
oorsprong en woordenschat
Thools/Fliplands dialect
VAN PILL-B0X TOT
TR0TTEUR
Nieuwe taken voor Groene
Kruis
^WWWWIIIHI/////^
///////IIIIIWWWW
M.J. HOEK
Aangetekende brief
in plaats van
kwitantie W.M.Z.
Verzekeringen
Financieringen
Hypotheken
GRIEPVIRUS NOG
STEEDS
ONGRIJPBAAR
een praktische
fototip voor n
DE CASSER0L
SPAART TIJD EN
GELD
SWIFT
Donderdag 1 november 1979
EENDRACHTBODE
17
Ook vertegenwoordigd bij gouden jubileum
dialectenvereniging
Klederdracht
Meer
Minder
Najaarsmode 1979
Tekort aan middelen en mankracht
VOOR AL UW
Boswei 24
STAVENISSE
Tel. 01663 - 526
De kortste weg
naar langdurig
motor plezier
DUINE
motors
Autorijschool
kan nog leerlingen plaatsen
V oordeelaanbieding
eerste 10 lessen 250 gulden
losse lessen 31,50
tel. 01667-742
Naiaarskleding van o.a.:
New Man - Absorba
Olly - Klipfisk
Kortemeestraat 3 - Bergen op Zoom
In 't Vierkantje Tel. (01640) 3 53 27
Al uw inlijstwerk
Snel en vakkundig
uit eigen atelier
Binnen 3 dagen.
Keuze uit meer dan 200 lijsten.
Specialist in passe-partouts
LIJSTENATELIER
KUNSTHANDEL
Tel. 01640-53149
Met de
bij de hand
Weet men alles
van Tholen en St. Philipsland
169,-
Steenbergsestraat 2-4, Bergen op Zoom
Mc bXrn de veelzijdige mode-specialisten
1
spreekwijzen en merkwaardig woordge
bruik uit West öeeuwsch-Vlaanderen
opgenomen, verzameld door een werk
groep uit die streek.
Na het overlijden van mej. dr. H.C.M.
Ghijsen in 1976 werd het werk voortge
zet door mevrouw E.J. van den Broec-
ke-de Man, in samenwerking met tal-
.rijke leden van de vereniging. Door haar
werd de in 1966 verschenen lijst van
West Zeeuws-Vlaamse uitdrukkingen
uitgebreid tot een nieuw werk dat in 1978
verscheen: Dialect in West Zeeuws-
Vlaanderen (reeds uitverkocht). De Ve-
reeniging mag met een aantal leden, in
combinatie met de werkgroep Historie
en Archeologie van het Koninklijk
Zeeuwsch Genootschap der Weten
schappen, van meer dan 600, bloeiend
worden genoemd.
Zaterdag was het dan zover. Ter viering
van het vijftigjarig bestaan van de
Zeeuwse vereniging voor Dialectonder
zoek waren vele belangstellenden naar
Kapel Ie gekomen, waar in de Vroone de
feestelijke activiteiten zich voltrokken.
Na de opening door de scheidend voor
zitter M.P. de Bruin, werd er een kort
overzicht gegeven over het ontstaan en
het doel van de dialectenvereniging.
Verder vertelde mevr. E.J. v.d. Broecke-
de Man, secretaresse van de vereniging,
over de huidige activiteiten van het dia
lectonderzoek. Naast de zesde druk van
het woordenwoordenboek der Zeeuwse
dialecten van de hand van dr. C. Ghijsen
is onlangs een uitgave van haar hand
verschenen over het dialect van West-
Zeeuws-Vlaanderen.
Momenteel worden er in vele gebieden
van onze provincie onderzoek gedaan
naar de oorsprong en de woordenschat
van het dialect. Zo is er voor het eiland
Tholen en St. Philipsland een werkgroep
o.l.v. drs. R.A. Renes uit Tholen bezig en
bestaat er voor Oost-Zeeuws-Vlaande-
ren een team waar zijzelf deel van uit
maakt.
Onder de genodigden bevond zich de
commissaris der Koningin in Zeeland,
dr. C. Boertien. Hij kreeg een speciale
jubileumuitgave van het Zeeuws Woor
denboek aangeboden door de directie
van uitgeversmaatschappij Elsevier.
Ook mocht de commissaris uit handen
van mevr. de Broecke-de Man het nieu
we boek over kinderversjes ontvangen.
Later op de dag bracht mevr. Marie-
Cecile Moerdijk enkele versjes ten ge
hore.
Een bijzonder feestelijk tintje werd ge
geven door vele in orginele klederdracht
gestoken spreeksters, die ieder in hun
eigen Zeeuws dialect een verhaal of ge-
De raad van commissarissen van de
N.V. Watermaatschappij Zuid-West
Nederland (WMZ) heeft ingestemd met
een voorstel per 1 januari 1980 de na-
incasso door middel van kwitantie uit de
gehele na-incasso-procedure te laten
verdwijnen. Indien de afnemer binnen 3
weken na ontvangst van de nota niet
betaald heeft, stuurt WMZ de gebrui
kelijke waarschuwing (le- herinnering).
Betaalt de afnemer dan nog niet binnen
3 weken dan zal niet meer een kwitantie
worden aangeboden doch zal direkt met
een aangetekende brief er op worden
gewezen dat betrokkene ingebreke is
gebleven het door hem verschuldigde
bedrag te voldoen. Indien dan niet bin
nen 14 dagen is betaald zal de waterle
vering wegens wanbetaling worden
stopgezet.
De waterafzet is in de eerste helft van
1979 bijna 600.000 m3 ofwel 2,8% hoger
geweest dan in de overeenkomstige pe
riode van 1978. De totale afzet in de
eerste helft van 1979 was 21.489.000 m3
tegen 20.903.000 m3 in dezelfde periode
van 1978. Deze toename vond hoofdza
kelijk plaats in de zeer koude dagen van
januari en februari 1979 - namelijk rond
550.000 m3 - doordat de industriële
grootafnemers toen een hoog verbruik
hadden. In het tweede kwartaal van
1979 is dan ook nauwelijks sprake van
verbruikstoename. Tot eind juni 1979 is
in totaal bijna 7.900.000,— uitgege
ven aan de investeringswerken. Door de
langdurige vorstperiode in januari en
februari 1979 is dit bedrag op de raming
achtergebleven.
Volgens de exploitatiebegroting 1980
zullen de exploitatielasten voor WMZ
71.023.000,— bedragen, dat is een
stijging van 8,9% ten opzichte van de
herziene begroting 1979. De totale afzet
is geraamd op 41.H45.000 m3, ofwel
1,4% lager dan in de herziene begroting
1979. De afzet in eigen voorzieningsge-
bied is voor 1980 geraamd op 39.250.000
m3, dat wil zeggen 635.000 m3 minder
dan herzien 1979. De levering aan
kleinverbruikers wordt 400.000 m3 ho
ger geraamd; lekverlies, spuiwaterver-
bruik, niet geregistreerd verbruik en
meetverschillen 50.000 m3 méér en
grootverbruik 1.085.000 m3 minder dan
in 1979. De afzet en gros is geraamd op
2.595.000 m3, ofwel 50.000 m3 hoger
dan voor 1979.
dicht ten gehore brachten. Ons eiland
werd vertegenwoordigd door mevr. M
W. Blaas uit Tholen, die in Thoolse
dracht gehuld een eigen versie van en
kele fraaie dichtwerkjes voordroeg. Ook
uit St. Philipsland ontbrak een bijdrage
niet: mevr. E.v.d. Vlies-van Dijke. Al
met al was het een geslaagde dag, waar
uit viel op te maken dat de belangstel
ling voor het Zeeuws nog altijd levend,
zelfs groeiende is.
Officieel werd de Zeeuwsche Vereniging
voor Dialectonderzoek 13 april 1929 te
Middelburg opgericht. Officieel, maar
een jaar eerder, in mei 1928, waren jonge
lieden te Goes tot oprichting van een
vereniging met dezelfde naam gekomen.
Hun oproep om lid te worden leek meer
op een manifest: "Waar ons Zeeuwsche
volk de eeuwen door bewezen heeft, de
kiemen in zich om te dragen van Vrij
heids- en Nationaliteitsgevoel; waar wij
bij ondervinding weten, (jat Zeeland en
Holland staatkundig en economisch één
geheel vormem; daar is het dure plicht,
die groote verwantschap ook aan te to
nen op het gebied van de taal".
In de winter van 1928/1929 heeft men
de goede wil van deze jonge lieden, die
ook een "Zeeuwsch WoorWoorden-
boek" wilden, omgesmeed tot een ver
eniging onder leiding van dr. K. Kooi
man (voorzitter) en mejuffrouw dr.
H.C.M. Ghijsen (secretaresse) met een
gericht doel: a. het verzamelen van ma
teriaal, b. samenstellen van een woor
denboek der Zeeuwse dialecten en c. het
bevorderen van uitgave van geschriften
in dialect.
Hoofddoel was het woordenboek, dat
tot stand is gekomen in 35 jaar arbeid,
alleen onderbroken door de laatste oor
logsjaren en de eerste jaren na de be
vrijding. Op 23 november 1964 kon mej.
Ghijsen gehuldigd worden met de ver
schijning van het complete woorden
boek.
Werkelijk compleet is een dergelijk
woordenboek echter nooit. Sinds 1965
wordt het dialectonderzoek voortgezet
met aanvullingen op en eventuele cor
recties van het woordenboek. Deze aan
vullingen verschenen in het Bulletin van
de Werkgroep Historie en Archeologie
van het Zeeuwsch Genootschap der
Wetenschappen. In 1966 werd in het
jaarboek van dit Genootschap een groot
aantal uitdrukkingen, gezegden,
Wie in deze tijd van het jaar weer eens
zo'n echte "ouderwetse" modeshow
heeft gezien, onder het genot van een
kopje koffie met een gebakje, het slechte
geweten even gesust, heeft kunnen er
varen dat we deze winter eigenlijk alle
kanten op kunnen. Klassiek of modern,
er is voor iedere smaak iets te vinden dat
toonaangevend is voor het modebeeld.
Het begint al met de rokken, die zijn wat
korter. Ze zijn er in verschillende leng
tes. Dat houdt verband met het model.
Niet al te lang zijn de kokerrokken, met
twee splitten opzij of één achter. De
brede schouderlijn is als accent aange
geven. In de meeste gevallen is die niet
in het extreme doorgevoerd. Het is een
heel vrouwelijke mode. En hoe vreemd
het ook mag klinken, dat geldt eigenlijk
voor alle leeftijden. Het is toch wel zo
dat er een onderscheid is tussen de
jeugdige mode - ook al weer zo'n term,
maar laten we zeggen tot zo in de twintig
- en dan daarboven tot ver erboven. We
gaan natuurlijk wel uit van modieus en
niet van "trek maar aan wat lekker zit".
Voor de jongsten is de voetloze panty,
die er deze zomer al was, het helemaal.
Heel geraffineerd dragen zij er prachtige
dunne glanzende panties onder, al of
niet met een ingewerkt motiefje. Erbij
slanke schoenen met hoge hakken, zo
hoog dat het wel slecht voor de voet en
houding moet zijn, maar ja, een beetje
lager kan ook. Hierop worden tuniek
jurkjes gedragen, of lange bloeses vaak
in felle kleuren en asymmetrisch van
lijn, wat de kleurverwerking betreft. En
dan de grote come-back van de hoed.
dat kan er een zijn met een brede ge
golfde rand van een viltsoort, of een
"pillendoosje" of een kleine toque of
alleen een corsage, die in het haar wordt
gedragen. Het hoort er echt allemaal bij.
Net als de haarmode, die is aangepast,
met bijvoorbeeld een kapsel met vlecht
jes. Kleuren: alle tinten paars en goud
geel. Maar ook zwart-wit. Wit voor de
winter? Zuiver wol trekt niet zo veel vuil
aan als men zou denken. Er zijn practi-
sche jacks, witte wol met teddy kraag en
mouwen. Op alles te dragen. Zuiver wol
is materiaal dat weer steeds meer wordt
verwerkt. Ook in de combinatie zwart-
Uit het jaarboekje 1978 van de Provin
ciale Vereniging Het Zeeuwse Kruis
blijkt dat vele nieuwe taken door de
kruisvereniging zijn aangepakt of zullen
worden gaan aangepakt.
Ook het Ministerie van Volksgezond
heid en Milieuhygiëne ziet voor het
Kruiswerk nog bijzonder veel taken lig
gen. Uit de Memorie van Toelichting op
de begroting 1980 van genoemd Minis
terie kunnen de volgende punten wor
den genoemd:
men rekent op het Kruiswerk om de
patiënt zolang mogelijk thuis te
houden, respektievelijk zo snel mo
gelijk weer thuis te laten komen;
men rekent op samenwerking ook
van kruiswerkers in het kader van
een samenhangende eerste-lijns
zorgverlening;
men rekent op de thuisgezondheids
zorg en dus op het Kruiswerk waar
het gaat om de zorg aan bejaarden;
men rekent op het Kruiswerk als
eerste-lijns partner, waar het gaat om
de zorgverlening aan een groter
wordende groep gehandikapten;
men vraagt aandacht van het Kruis
werk voor de relatie met de vrijwilli-
gersinzet;
men streeft naar een verdere ont
plooiing van de dagbehandeling in
verpleegtehuizen, hetgeen zonder
een bredere en intensievere onder
steuning van de kant van de thuis
zorg onmogelijk zal blijken;
tenslotte kan nog worden gewezen
op het betrekken van de kruisorga
nisatie bij de ontwikkelingen van de
extramurale CARA-zorg.
Betrekt men bij het vorenstaande ook
nog het aandeel van het Kruiswerk in
een systematische VTO (vroegtijdige
opsporing van ontwikkelingsstoornissen
bij jeugdigen) en het streven naar een
continue beschikbaarheid van alle eer
ste-lijns partners, dan moge duidelijk
zijn, dat de volumegroei met 4% - die in
het kader van de A.W.B.Z.-financiering
van het Kruiswerk is gegarandeerd - wel
bijzonder krap is bemeten. Temeer daar
uit het jaarverslag 1978 duidelijk tekort
aan middelen en mankracht blijkt.
In de provinciale vereniging hebben C.J.
Moerland (voorzitter) uit Stavenisse en
M.C. Noorthoek (vice-voorzitter) uit St.
Philipsland zitting. De andere bestuur
sleden van het Groene Kruis Tholen/St.
Philipsland zijn: C. Meertens, St. Anna-
land, C. van Dijke, Sint Annaland, A.C.
Breure, Sint Maartensdijk, M.J. Hooge-
deure-Kievit, Tholen, W.J. Potappel, St.
Maartensdijk, A.C. Geluk, Oud-Vosse-
meer.
wit zet de asymmetrische lijn door. De
verbrede schouderlijn is geaccentueerd
door bij de mantels te werken met
epaulet-achtige versieringen. De man
telpakjes, met rechte rol veelal en split
ten, hebben halflange jasjes met schoot
jes. Dat schootje kan ook deel uitmaken
van een japon, die echter glad is en voor
een deux-piece effect heeft. Behalve
kleine hoedjes, zijn er levensgrote bont
mutsen. Mode voor iedereen. Er zijn
ook (weer) wijde rokken aan een strak
heupstuk gerimpeld. De bolero is ook
weer helemaal terug, of helemaal van
(imitatie) bont of met een bontkraag.
Wat het schoeisel betreft, ziet het er naar
uit dat de hoge laars wat terrein verliest.
Laarzen zijn niet meer uit het mode
beeld weg te denken. Bij een sportieve
trenchcoat worden halfhoge soepele
laarsjes met een omslag gedragen. Luxe
botillons bij een modieuse mantel. De
laatste hebben een vrije hoge hak en ook
hier is de asymmetrische lijn voortgezet,
door een vetersluiting half opzij, of een
in een scheve punt uitlopende overslag.
Verder, vooral te dragen bij die voetloze
panties, pumps en schoenen met ge
kruiste riempjes. Gesloten trotteurs
hebben een stevige hak, niet te hoog en
in de sportieve wandeluitvoering zijn de
hakken breder en lager. De laarsjes die
net boven de enkel komen hebben vaak
een bontrand. Juist om dat vrouwelijke
aspect nog te verhogen, is het kiezen van
bijpassende sieraden, sjaaltjes, tas, heel
belangrijk, want of een japonnetje nu
van voile is of van een andere stof, juist
die kleine dingen goed gekozen maken
het af. Over klein gesproken: "ridi-
cuultjes", kleine tasjes o.a. te dragen bij
een japon met wijde pofmouwen. Va
riatiemogelijkheden zijn er te kust en te
keur!
Ofschoon de medische wetenschap de
laatste jaren met sprongen vooruit ging
en welhaast onmogelijke resultaten
boekte, kunnen doktoren en geleerden
de doodgewone griepvirus maar niet de
baas worden. Het probleem is dan ook
dat dit virus helemaal niet zo gewoon is.
Telkens weer duilc) hij totaal onver
wachts op in een of andere bevolki.gs-
groep om zich in razende vaart over en
kele landen, zelfs werelddelen te ver
spreiden. En bovendien ziet de virus
kans om tussen twee epidemieën in van
aard te veranderen. Als het ware een
nieuw wapen te ontwikkelen waartegen
de antistoffen, gevormd bij een vorige
griepaanval, geen bescherming kunnen
bieden. Zo kennen we de A-griep, de
Aziatische, de Russische griep en niet te
vergeten de Spaanse griep die in 1918
maar liefst 20 miljoen slachtoffers eiste.
Ofschoon de Wereld Gezondheids Or
ganisatie al dertig jaar geleden een in
ternationaal net opzette om de wijzigin
gen van de virus te registreren, is men er
nog niet in geslaagd een vaccin te maken
dat bij het uitbreken van een epidemie
klaar ligt voor gebruik. Niettemin be-
In de lens kjjken of niet?
Een veel gehoorde vraag van fotografen: moet een
kind nu in de lens kijken of niet? Het antwoord is:
dat hangt er van af. Wilt u het kind fotograferen
om later te kunnen zien hoe het er uit zag, laat het
dan rustig in de kamera kijken. Zeker als ze nog
zo klein zijn als deze jonge man komen ze op de
foto precies zoals ze zijn zonder te poseren. Als ze
zo'n jaar of zes zijn dan bestaat de kans, dat ze
niet meer zo spontaan zijn en "toneel" gaan
spelen. Ook de rechterfoto, waarbij de peuter
verdiept is in zijn spel, is best een leuke plaat. Zelf
zal een kind er later met wat vertedering naar
kijken. Konklusie: wel of niet in de kamera kijken
is eigenlijk niet belangrijk, 't Gaat er om dat ze zo
ongedwongen mogelijk op de foto komen.
staat er wel een vaccin dat - alhoewel hij
geen 100% bescherming biedt - toch de
tot nu toe bekende griepvirussen met
succes te lijf gaat. Hij geeft bovendien de
eventuele patiënt een betere weerstand
wanneer hij onverwachts door de ziekte
wordt getroffen. Het is dan ook niet
onverstandig zich vóór het wintersei
zoen toch tegen griep te laten inenten.
Waar is de tijd gebleven van de oude
vertrouwde, geurige casserolgerechten:
vlees gesudderd in zijn eigen vocht met
ui, groenten en kruiden. Die heerlijke
stoofpotten waar onze ouders vroeger en
onze zuiderburen nog steeds zo sterk in
zijn. Geen tijd meer, zult u zeggen. En
inderdaad, het gaat niet zo snel als een
biefstukje bakken. Vooral nu veel vrou
wen ook werken moet 's avonds alles
snel, snel klaar zijn. Maar casserolge
rechten kunnen heel goed de avond te
voren worden klaargemaakt. Dikwijls
worden ze er alleen maar beter van. En
bovendien hoeft u dan de volgende dag
helemaal niets te doen, behalve het for
nuis aansteken natuurlijk. Terwijl u het
avondeten klaarmaakt, snijdt u vast
groenten en uien voor de volgende dag.
U braadt het vlees aan alle kanten goed
bruin, doet alle andere ingrediënten er
bij, laat nog even meebraden, een
scheutje water en/of wijn erbij, deksel
erop en vuur laag. Terwijl u aan tafel zit,
televisie kijkt of een boek leest, suddert
de hele zaak rustig gaar. En wanneer u
naar bed gaat draait u het gas uit. De
volgende dag hoeft u het alleen op te
warmen, eventueel in de oven. Vele
soorten rundvlees lenen zich voor sto
ven: hals,-, rib-, schouder-, sucade- of.
borststukken. Een prettige bijkomstig
heid is dat dit soort vlees niet duur is.
Neem voor het vlees dat u gaat stoven
overigens geen al te magere stukken.
Laat ze maar rustig in hun eigen vet gaar
stoven.
Ook het aangewezen adres
voor Uw
occasion
Gewoon een
fijne motorzaak
>WW*T
WASSENAARSTRAAT 7
BERGEN OP ZOOM
TEL. 01640-33260
1
I
ST. JOSEPHPLEIN 2 - BERGEN OP ZOOM
(nieuwe winkelpassage naast de Hema)
eeee
kan 't ook anders?
Buiten lopen en
i mooi wezen
n heerlijke wijde
mode-mantel?
Voorbeeld uit onze
kollektie.
nieuwe zijdqjcwaliteit
met 'ruis-effekt'.
Elich