Thoolse raad blijft verdeeld over
koop of huur vuilverdichter
Sterke groei in breedte Thoolse
tennistop
Eerste deel Zeeuwse
oorlogsgeschiedenis.
Regionale vakopleiding
vishandel in Tholen met
dertig cursisten
Ontbreken personeel
grootste problemen van
streekmuseum
020-21.44.44
BEL
PUZZELLIJN
PAK EVEN UW ZAKBOEKJE
KAA BEE
Donderdag 11 oktober 1979
EENDRACHTBODE
7
Ondanks Grof geschut' achter de tafel
2 benen in 1 sop
imodehuis
VVD tegen verhoging
liggeld Stavenisse
Persoonlijk
Onderhoud
Krmmelwerk
Hondenbelasting
3,5% omhoog
Verkeerd
Bij verhuizing
a.u.b. tijdig een adreswij
ziging sturen aan Een-
drachtbode, Postbus 5,
St. Annaland of aan uw
bezorger.
VLOERBEDEKKING
GRATIS GELEGD
De
handboog
schuttersver
"Non Semper"
Bijna honderd deelnemers aan tenniskampioenschappen Eegedima
Ruimte
Praktijk
Veilingen
Meidagen '40
Uniek
Zeeuws verzet.
De Meestoof
't Ging er maandagavond in de Raadszaal van het gemeentehuis te St. Maartensdijk
nogal heet toe. B en W viel 't flink tegen, dat de Raadscommissie Openbare werken en
financiën nog niet overtuigd waren, dat aankoop van een vuilverdichter voor het
Tuttelhoekje voordeliger was dan huur. De aanwezigheid van enkele topambtenaren
achter de tafel ten spijt. Wethouder L.J. Koopman had flinke kritiek op zijn fractie
genoten. M.P. van Dijke uit de Commissie Openbare Werken was voor huur, M.
Dijke uit de Commissie Financiën voor koop maar met een onderhoudsabonnement
van 22.500 gulden (incl. btw) en dat bedrag wilden b en w juist als voordeel voor de
gemeente uitsparen.
Nadat eerder de Commissie Openbare
Werken al een avond over de vuilver
dichter had gesproken, moesten maan
dagavond de Commissie Financiën en
Openbare werken hun licht over de
moeilijke materie laten schijnen. Bijna
twee uur werd er gesproken, maar de
lucht boven het Tuttelhoekje klaarde
niet op. De uitspraak van Raadslid M.
Dijke na een toelichting van G.O.-Di-
recteur L. Guyt, "U zegt precies het
zelfde wat ik bedoel, maar u zegt het wat
anders', was kenmerkend voor de af en
toe verwarde discussie.
VVD-raadslid M. van Damme maakte
deel uit van beide commissies, Hij twij
felde wat, waar hij moest gaan zitten,
maar wethouder C.J. Moerland vond
dat Van Damme bij de Commissie Fi
nanciën hoorde. Dat bleek later nog van
invloed, want de liberale voorman had
het er moeimoeilijk mee dat hij 'met
twee benen in 1 sop' zat, zoals hij het
uitdrukte. In de Commissie O.W. had hij
voor huur gestemd, gezien de risico's in
het verleden met andere machines, zo
dat hij met het P. van Schetsen (PvdA)
en M.P. van Dijke (SGP) eens was. Nu
van Damme bij de Commissie Finan
ciën was gaan zitten en de Financiële
onderbouw van het koopvoorstel had
gezien, was hij voor koop. "Van mij mag
u de vuilverdichter kopen, maar als ik
bij de Commissie O.W. gezeten had, was
rita
bosstraat 27 berqen op zoom
Advertentie IM
VVD-fractievoorzitter M. van Damme
heeft zich. in dg commissi^ Financiën
tegen een verhoging van de liggelden in
de jachthaven Stavenisse uitgesproken.
"Ik beb moeite met een verhoging, want
de jachthaven is pas in gebruik geno
men. Bovendien zijn de liggelden al vrij
hoog. Ik ben bang dat we met een 3
aanpassing gaan voor lopen", zei vam
Damme. Wethouder C.J. Moerland
bracht naar voren, dat de kosten in Sta
venisse net zo goed stijgen als in de
jachthaven St. Annaland, maar hij kreeg
van Damme niet mee. De gehele com
missie stemde in met een 3 'A% stijging
voor St. Annaland. Jarenlang heeft die
jachthaven grote tekorten opgeleverd,
maar na enkele inhaalronden is er nu
een redelijk êvenwicht tussen kosten en
baten bereikt. Voor de passanten wer
ken b en w een voorstel uit, waarbij in
plaats van per vierkante meter per
strekkende meter gerekend zal worden.
Voor de havenmeesters is dat eenvoudi
ger. In St. Annaland wordt er nu 35 cent
per m2 van passanten gevraagd, in Sta
venisse 40 cent. PvdA-raadslid mevr.
N.M.J. Boissevain-van Riet had dat
'uitzonderlijk hoog' genoemd in verge
lijking met andere Zeeuwse getijdeha
vens. Hoewel ze geen deel uitmaakt van
de commissie Financiën, mocht ze van
wethouder Moerland een" toelichting
geven en cijfers overleggen. Als voor
beeld noemde mevr. Boissevain de
jachthaven Zierikzee waar passanten
8,50 betalen, terwijl voor eenzelfde
schip op Tholen 18,00 BTW
toeristenbelasting betaald moet worden.
Van Damme pleitte voor een billijk ta
rief. Tenslotte kan de middenstand een
graantje meepikke. an passanten, terwijl
het passantengeld op het totaal van de
exploitatie weinig uitmaakt. Wethouder
Moerland dacht aan 90 h 100 cent pas
santengeld per strekkende meter, maar
in de oktober-raadsvergadering zal dat
aan de hand van het b en w-voorstel wel
precies uitkomen.
ik voor huur geweest. Als alles normaal
verloopt, is kopen echter beter", aldus
van Damme.
Wethouder Moerland, was al wat opge
lucht. Hij telde al drie VVD-stemmen in
de raad, maar Van Damme liet weten
persoonlijk te spreken. De andere twee
fractieleden moeten het zelf maar be
kijken. Van Schetsen merkte nog op, dat
Van Damme in de raad ook niet voor
twee telt, zoals in deze vergadering.
Het vierde lid van de Commissie O.W.,
mevr. J.M. Deurloo-van Broekhoven
(CDA) was voor koop. In de Commissie
Financiën waren M. Dijke (SGP) en
W.L. Bijl (CDA) voor koop, maar met
een onderhoudsabonnement. Raadslid
J. de Bres (PvdA) was voor huur van de
vuilverdichter. Drie adviezen dus voor
huur, twee voor koop en twee voor koop
met een onderhoudsabonnement. (het
standpunt van dhr. van Damme in de
Commissie o.w. wordt dan buiten be
schouwing gelaten). Uit die adviezen
gaan b en w nu een voorstel maken voor
de oktober-raadsvergadering.
Het onderhoud van de vuilverdichter,
dat is de risicofactor waar alles om
draait, zei wethouder Koopman. Hij
wilde geen poging doen om het voorstel
van b en w erdoor te drukken, maar met
een verschil van 4000 gulden bij 1000
draaiuren achtte hij koop toch de voor
deligste weg.
Directeur Guyt liet weten, dat de Volvo
vuilverdichter als nieuw type half okto
ber ingevoerd wordt. Een zwaardere
uitvoering draait er al in Ermelo en
Wilnis. Het onderhoud is sterk afhan
kelijk van de bediening en het soort vuil.
Het normaal onderhoud gebeurt door
eigen mensen, terwijl voor bijzonder
onderhoud een monteur uit Oud Beijer-
land moet komen.
Raadslid De Bres legde grote nadruk op
een goede opleiding van het bedienend
personeel, wat wethouder Koopman
reeds besproken te hebben. "Je zet ie
mand op een machine van 240.000 gul
den. Dat weegt enorm zwaar, terwijl we
met twee vorige machines armoe heb
ben gehad", zei Van Damme.
De VVD-fractievoorzitter constateerde,
dat er achter de tafel nogal 'grof geschut'
aanwezig was bij deze discussie. Een van
de 'stukken', chef financiën C. Meer-
tens, benadrukte, dat bij minder dan
De hondenbelasting op Tholen gaat
omhoog van 33 naar 34 gulden voor de
eerste hond. Voor een tweede hond
moet 57 gulden betaald worden in 1980,
voor een derde 80,— en voor een
vierde hond 103 gulden per jaar. De
kennelbelasting stijgt van 76,— naar
79,— gulden. De Commissie Finan
ciën van de Thoolse Gemeenteraad ad
viseerde b en w maandagavond een
stemmig om die verhoging toe te passen.
SGP-raadslid M. Dijke vroeg zich over
igens wel af, of die stijging wel nodig is
gezien de begroting 1980. "Als je niet
aanpast, blijf je achter", zei wethouder
C.J. Moerland. "Je kunt de 3 xh% nooit
meer inhalen als je die nu niet toepast.
Bij het programma 1980 is er ook een
kleine belastingverhoging nodig, want
we komen ongeveer een ton tekort", al
dus de Wethouder van Financiën. De
commissie had ook geen bezwaar tegen
verhoging van de begraafrechten en de
leges met 3 lA%. De rioolrechten gaan 5
Vi% omhoog. Dit allemaal volgens
richtlijnen van de regering. Op een
vraag van VVD-raadslid M. van Dam
me over het onderhoud van graftekens
deelde chef Financiën C. Meertens nog
mee, dat de afkoopsommen voor 1980
neg op hetzelfde niveau gehandhaafd
worden. Dat zal echter wel het laatste
jaar zijn omdat dan alles op Tholen ge
registreerd is.
THOLEN
13-14-21 okt: koffietochten
17 t/m 20 okt: Expo II
SCHERPENISSE
vr. 12 okt: 20.00 uur Gouden Leeuw,
Alg. Leden. verg. P.J.Z.
za. 20 okt: 20.00 uur, Holland Huis,
Film: Juliana zeventig
di. 23 okt: 20.00 uur, Holland Huis, in
spraakavond welzijnskommissie
SINT MAARTENSDIJK
wo. 24 okt: 20.00 uur, Haestingen, in
spraakavond welzijnskommissie
STAVENISSE
di. 30 okt: 20.00 uur Dorpshuis, in
spraakavond welzijnskommissie
SINT ANNALAND
vr. 26 okt: 20.00 uur Urbanus van Anus
OUD VOSSEMEER
'do. 25 okt: 20.00 uur Vossenkuil, in
spraakavond welzijnskommissie
BERGEN OP ZOOM
Stichting Etcetera:
t/m 21 okt: aquarellen van Paul Blom
De Botte Hommel:
za. 13 okt: 21.00 uur Raymond v/h
Groenewoud
zo 14 okt: 14.30 uur Ut Poppespul, pop
penkast
vr. 19 okt: 21.00 uur Vitesse
za. 20 okt: 21.30 uur Go West, film
za. 27 okt: 21.00 uur Lili's Children
Markiezenhof:
zo. 14 okt: 12.00 uur Hofzaal, koffie
concert door het Nieuw Rotterdams
Kamerorkest
do. 18 okt: 20.00 uur Bijeenkomst
vrienden van het Markiezenhof
tot 21 okt: 150 jaar Kerk van de H. Ma
ria ten Hemelopneming
St. Maartensdijk
wo. 31 okt. 20 u Rehobothkerk, Bijbel
kring
St. Philipsland
Za. 16 okt. 19.30 u De Wimpel Jubi
leumconcert VZOS.
Roxy
Grijpstra en de Gier 12 j do 20 u, vr za
18.45 21.15 u, zo 16, 18.45, 21.15 u, ma,
di, wo 20 u.
Erotisch vuur 18 j. vr za. 23.30 u.
Lady en de Vagebond a.l. za, zo, wo. 14
u.
Luxor
De wraak van de rose panter, a.l. do 20
u, vr. 21.15 u, za. 18.45, zo, 16+ 18.45,
ma, wo. 20 u.
Sexexcessen 18 j. vr. 23.30 u, za.
21.15 23.30 u, zo.21.15u,
3 superboys rammen er op los a.l. zo. 14
u.
1000 en met name bij meer dan 1000
draaiuren koop voordeliger is dan huur.
Raadslid Van Schetsen zag maar een
klein verschil omdat hij meende, dat het
college een BTW-post vergeten had in
de berekening op te nemen. "Het kardi
nale punt is, wil je het bedrijfsrisico uit
sluiten. Als b en w mij de zekerheid
kunnen geven, dat alles in het onder
houdsabonnement zit, dan maakt het
mij niet veel uit, anders is huur voorde
liger", aldus de PvdA-fractievoorzitter.
Die zekerheid konden b en w niet geven,
want bij onoordelig kundig gebruik, be
taalt de gemeente de reparatie, wel of
geen onderhoudsabonnement.
Wethouder Koopman zei dat risico te
willen nemen, want in het niet afsluiten
van een onderhoudsabonnement zit
juist het voordeel van de gemeente. Ge
meentesecretaris T.C. Benou begreep
niet dat de raadsleden zich zo druk
maakten om het onderhoudsrisico van
de vuilverdichter. "Dat is kruimelwerk
van 30.000 gulden. De gemeente draagt
alle ziekte- en ontslagrisico's van hon
derd man personeel. We hebben een
computer, ja een heel machinepark. Als
je daarvoor het risico wil uitsluiten,
moet je allerlei verzekeringen sluiten",
aldus de secretaris. Raadslid van Schet
sen nam de secretaris die opstelling
kwalijk. Hij vond dat die zienswijze
tegen het college indruist. De PvdA-
fractievoorzitter wees erop, dat voor een
bedrijf met honderd vuilverdichters de
risico's ook veel dragelijker zouden zijn,
zoals ook de Rijksgebouwendienst geen
enkel gebouw tegen brand verzekerd.
Een tegenvaller bij reparatie van een
vuilverdichter kan echter wel een ton
zijn, aldus van Schetsen.
Toen het advies van de twee commissies
uiteindelijk op drie huur, twee koop en
twee koop met onderhoudsabonnement
uitdraaide, concludeerde wethouder
Moerland dat die uitslag niet was, zoals
het college verwacht had. De discussie
leek ten einde, maar toen sprong van
Damme op de Kast. "Jongens, - zich met
name richtend tot Bijl en Dijke - dit is
een verkeerd besluit dat jullie nemen.
Dijke, begrijpt het niet. Leg 't hem uit,
want hij vertegenwoordigt een fractie
van vijf man", aldus de VVD-fractie
voorzitter.
"Dank je wel", was de reactie van de
wethouders Moerland en Koopman
voor de hulp van 'oppositieleider' van
Damme. Wethouder Koopman ging er
op door en zei tegen zijn fractiegenoten
Dijke en Van Dijke: "Ik kan niet be
grijpen datje het college niet steunt door
het onderhoud zelf te laten doen, zoals
bij de vuilnisauto". Daar bleef het dan
bij, al kreeg Van Schetsen nog de toe
zegging, dat een kopie van het onder
houdscontract ter inzage zal worden ge
legd.
ALLE SOORTEN
Zuid-Oostsingel 43 Tel. 34368
BERGEN OP ZOOM
advertentie IM
In de rubriek Gouden Flitsen van 4 ok
tober was er sprake van de nieuwe zaal
voor Hof van Holland en hoe in die
omgeving eerder een vereniging Non
Semper was gehuisvest. Onze vraag was
wie daarover en daarvan meer kennis
had. Prompt reageerde de gemeente-ar
chivaris, de heer J.P.B. Zuurdeeg met de
volgende feiten. Non Semper (dat bete
kent Niet Altijd) was een vereniging van
handboogschutters.
Volgens het reglement van 1849 gaf de
vereniging bij gepaste gelegenheden
feesten en moesten de leden drie maal
per week oefenen in het schieten. De
Koning was beschermheer van het ge
zelschap, dat in 1849 30 werkende en 14
ereleden telde. Een huis, tuin en koepel
aan de Visstraat, kocht Non Semper in
1869, waarna de koepel in 1871 plaats
moest maken voor de nieuwe sociëteit.
De zaal breidde men in 1923 uit met een
toneel.
Dit alles werd echter in 1929 verkocht
aan de Vrije Gereformeerde Gemeente,
thans Christelijk Gereformeerde Kerk,
die de sociëteit tot kerk verbouwde. Het
huis werd in 1960 afgebroken. Vermoe
delijk houdt de verkoop verband met de
ingebruikneming van de verenigings
zaal op de Kaai. Thans zijn een tweetal
voetbogen en het vaandel in gemeente-
bezit. Over het archief van de vereniging
is mij niets bekend. Tot zover de nadere
informatie van dé Heer Zuurdeeg, met
dank voor de gedane moeite, mede na
mens onze geïnteresseerde lezerskring.
Tholen is op het gebied van de visserij al
veel kwijt geraakt in de loop der jaren,
maar dinsdag kan men een stap vooruit
doen, Dan begint de cursus bekwaam
heid van de Stichting Vakopleiding Vis
handel (Stivavi). Er hebben zich dertig
cursisten aangemeld.
De Stivavi had twee opleidingen (Sche-
veningen en Venlo), maar men wilde er
een derde cursusplaats bij hebben om
meer mensen dichter bij huis les te kun
nen geven. Scheveningen en met name
Venlo zijn namelijk niet direct bij de
deur voor mensen uit het zuidwesten.
Aangezien de meeste cursisten in vis
winkels werken, kunnen ze in veel ge
vallen niet zo heel lang gemist worden.
Stivavi verwacht dan ook, dat mensen
uit het zuidwesten die al lang de cursus
vakbekwaamheid wilden volgen maar
wegens de grote afstand hun voornemen
niet konden uitvoeren, de kans in Tho
len nu volop zullen aangrijpen. De aan
melding van dertig (terwijl er minimum
twintig nodig zijn) wijst daar al op, hoe
wel aan de derde cursusplaats nog maar
sinds kort bekendheid is gegeven. Er
komen deelnemers uit Axel, Tilburg,
Rotterdam en Tholen.
Door attent reageren van raadslid mevr.
J.M. Deurloo-van Broekhoven komt de
cursus nu dinsdag naar Tholen. Haar
man kwam van een vergadering thuis
met de mededeling dat Stivavi een derde
cursusplaats wilde hebben. Stivavi-di-
recteur drs. P, Kuiper, nog een goede
bekende van dhr. Deurloo uit de tijd dat
ook in Tholen de mosselcultuur nog
bloeide, had wat van de plannen verteld,
maar een plaats had hij nog niet.
"Waarom niet in Tholen?", zei mevrouw
Deurloo tegen haar man. "Als je zoiets
hoort, moetje er direct werk van maken,
want er is al zoveel weg uit Tholen. Ik
heb de directeur gebeld en ook de bur
gemeester ingelicht. Die reageerde ge
lijk ook positief. Als er geen ruimte is,
dan zoeken we die, zei de burgemeester.
Daarna contact gelegd met de directrice
van de huishoudschool Oesterschelp
voor het huren van een theorielokaal.
Met de ZLM is het vlot geregeld", aldus
mevr. Deurloo.
De praktijkruimte was moeilijker, want
elke cursist moet een snijtafel hebben,
terwijl er ook gemakkelijker met water
gewerkt moet kunnen worden om paling
e.d. te villen. De praktijkles vraagt veel
ruimte. Dhr. Deurloo deed toen het
aanbod aan de Stivavi om zijn bedrijf
spand aan de Contre d'Escarpe, langs de
Eendracht in Tholen ter beschikking te
stellen. De leraar uit Venlo die ook in
Tholen de cursus komt geven, reageerde
enthousiast. Hij kwam een kijkje nemen
en noemde de ruimte "fantastisch" in
vergelijking met het praktijklokaal in
Venlo.
Er is een keer per veertien dagen op
dinsdagmorgen les. Eerst theorie in het
lokaal van de huishoudschool en daarna
praktijk in het gebouw van Oester-,
mossel- en conservenhandel P.J, Deur
loo en Zn.
De leerlingen moeten minimaal 65 vis
soorten kennen en kunnen bewerken,
tot haring inleggen en fileren toe. De
cursus duurt van oktober tot mei. Het
examen is voor de deelnemers uit de drie
cursusplaatsen centraal in IJmuiden.
"Een sportief evenement van goed ni
veau, waaraan gedurende meerdere we
ken bijna honderd leden aan deelna
men. En vooral een sterke groei in de
breedte van de Thoolse tennistop". Zo
karakteriseerde voorzitter C. van den
Berge in zijn speech bij de prijsuitrei
king de clubkampioenschappen 1979.
Een sfeervolle prijsuitreiking, ditmaal
niet op de traditionele grote winter
avond, maar in het nieuwe clubgebouw
op het tennispark; aansluitend aan een
gezelligheidstoernooi ter afsluiting van
het tennisseizoen 1979. De voortreffe
lijke organisatie van de clubkampioen
schappen en het gezelligheistoernooi
was opnieuw in handen van de heren C.
Zuidweg, A. van Trigt en C. Potter. Aan
de wedstrijden van Eegedima namen
tennissers deel uit Tholen, Poortvliet,
Oud-Vossemeer en St. Maartensdijk.
Uitslagen: dames-enkel
le: marian van den Berge, 2e Marian
Klippel, 3e Gea van den Berge, 4e Jetty
van de Bel.
heren-enkel
le Ben van Dijk, 2e Jaap de Jonge, 3e
Ruud van den Berge, 4e Herman Cox.
Dames-dubbel
le Gea van den Berge en Marina van
den Berge, 2e Eef de Jonge en Julia
Zuidweg, 3e Ria Rietkerk en Cootje van
den Berge, 4e Maddy Overbeeke en
Paula Schot.
Heren-dubbel
le Kees Potter en Ben van Dijk, 2e Ruud
van den Berge en Arno van Trigt, 3e
Ken Zuidweg eji Jaap en Jonse, 4e Nico
Egelman en Gerard Baardwijk.
Meisjes-enkel aspiranten
le Judith van den Berge, 2e Helen Hey-
broek, 3e Joycelien van Nieuwenhuy-
zen, 4e Krista Boerlage.
Jongens-enkel aspiranten
le Mare Zuidweg, 2e Frans van de Lin
de, 3e René Verspuy, 4e Jan Geilings.
De kampioenen, van links naar rechts:
Mare Zuidweg (jongens-enkel), Ben van
Dijk (heren-enkel), Marian van den
Berge (dames-enkel) en Judith van den
Berge (meisjes-enkel).
Mixed-dubbel
le Gea van den Berge en Kees Potter, 2e
Marian van den Berge en Ruud van den
Berge, 3e Ria Rietkerk en Nico Egel
man, 4e Julia Zuidweg en Kees Zuid
weg.
Verliezersronde dames-enkel
le Ria Rietkerk, 2e Paula Schot.
Verliezersronde heren-enkel
le Joost van Venendaal, 2e Jo van Dijk.
Verliezersronde mixed-dubbel
le Corrie Schoonen en Daniel Roder, 2e
Wil Coldenhof en Bart Coldenhof.
St. Annaland dinsdag 9 oktober Bintje
20, Bonken 25-26, Drielingen 9, Kriel
40, Irene 33, Eigenheimer 26-35, aan
voer 15 ton. Uien maat 40 opw.
28.10-2H.40, Drielingen 21.10-21.70,
aanvoer 100 ton. St. Maartensdijk Bintje
17.90-22.00, Furore 33, Bintje Bonken
25.40, Drielingen 9.60, Furore drielin
gen 11.90, aanvoer 1080 kisten.
Het grootste probleem van het streek
museum voor Tholen en Sint-Philips-
land, de Meestoof, vormt het ontbreken
van personeel. Al het werk wordt gedaan
door enkele bestuursleden en vrijwilli
gers. Dat staat in de onlangs verschenen
Zeeuwse Museumnota.
Tegen de achtergrond van de in 1975
door de Zeeuwse Culturele Raad uitge
brachte Museumnota en de in 1976 ver
schenen rijksnota "Naar een nieuw mu
seum beleid" gedeputeerde staten in
april 1978 tot de samenstelling van de
werkgroep Zeeuws Museumbeleid. De
ze werkgroep heeft tot opdracht inzicht
te verschaffen in de huidige museumsi
tuatie in onze provincie en bouwstenen
aan te dragen voor het formuleren van
een provinciaal museumbeleid. Een
museumbeleid, dat zal moeten worden
gevoerd in samenhang met enerzijds het
rijksbeleid en anderzijds het gemeente
lijk beleid. De werkgroep heeft in de
nota nog niet het laatste woord willen
zeggen over de toekomst van de Zeeuw
se Museau. Integendeel hoopt de werk
groep, dat deze nota een begin zal kun
nen worden van een uitgebreide discus
sie. In verband daarmede hebben g.s.
besloten, vooralsnog te volstaan met de
nota aan de staten ter kennisneming aan
te bieden en deze in een later stadium te
doen volgen door een voorstel tot vast
stelling van een provinciaal beleid met
betrekking tot het museumwezen in on-
Op dinsdag 6 november a.s. zullen in de
Concert- en Gehoorzaal te Middelburg
de eerste exemplaren worden uitgereikt
van het eerste deel van de geschiedenis
van Zeeland gedurende de tweede
wereldoorlog. Die exemplaren zijn bes
temd voor de Commissaris der Koningin
als vertegenwoordiger van de provincie
en voor leerlingen of studenten van in
stellingen voor algemeen voortgezet on
derwijs en van beroepsonderwijs in de
zeven Zeeuwse regio's.
Behalve de leden van de Zeeuwse staten
en de leerlingen of studenten zijn voor
de bijeenkomst uitgenodigd delegaties
van inwoners uit alle Zeeuwse gemeen
ten, degenen die bij de voorbereiding
van de geschiedschrijving betrokken zijn
geweest en personen die blijkens het
boek in de oorlogsdagen en de eerste
jaren daarna een positieve rol hebben
gespeeld. Een aantal jonge Zeeuwse
musici zal medewerking verlenen in de
bijeenkomst.
Dit eerste deel van de Zeeuwse geschie
denis 1940 - 1945 is geschreven door de
heer L.W. de Bree, in leven leraar ge
schiedenis en conrector aan de rijks
scholengemeenschap "Scheldemond" in
Vlissingen en o.a. auteur van een aantal
in Zeeland spelende historische romans
met een vaak documentair karakter.
Toen de heer De Bree op 28 maart 1977
overleed was hij met zijn geschied
schrijving gevorderd tot het voorjaar
van 1943. Dit gedeelte zal nu verschij
nen. Na een inleidend hoofdstuk over
Zeeland in de periode tussen de beide
wereldoorlogen wordt een uitvoerig
beeld geschetst van de gebeurtenissen
tijdens de meidagen van 1940. In de
volgende hoofdstukken wordt in chro
nologische volgorde een groot aantal
facetten van de bezettingsperiode be
handeld.
Provinciale staten van Zeeland gaven de
formele opdracht tot het te boek stellen
van Zeelands wedervaren in de jaren
1940 tot 1945 in hun vergadering van 25
juni 1973. Voor de verwezenlijking van
de opdracht stelden zij gedurende de
daarop gevolgde jaren steeds de nodige
gelden beschikbaar. De in Zeeland ge
kozen handelwijze om tot een beschrij
ving van de tweede wereldoorlog te ko
men is uniek in Nederland. Aan het
voorstel van gedeputeerde staten inzake
de geschiedschrijving lag o.a. ten
grondslag een advies van het Rijksinsti
tuut voor Orlogsdocumentatie. Van die
zijde is o.a. gewezen op de aparte positie
die de provincie Zeeland in de tweede
wereldoorlog innam in het bezette Ne
derland en ook op het feit dat er wel
verspreide geschriften en monografieën
bestonden, maar dat een samenvattende
geschiedenis ontbrak.
Al eerder, in het begin van de jaren '70,
was vanuit de kring van het voormalig
verzet in Zeeland de vraag opgeworpen
of het niet goed zou zijn de verschillende V GTVOIQ
kanten van het Zeeuwse verzet in een
boek vast te leggen. Daar verder over
denkend kwam men al spoedig tot de
conclusie dat een geschiedschrijving met
een algemeen karakter de voorkeur zou
verdienen. De Zeeuwse Culturele Raad
was het daar mee eens en adviseerde het
provinciaal bestuur een besluit van die
Ih+Sl
strekking te nemen. In de loop van de
jaren dat hij aan het boek heeft gewerkt,
heeft de heer De Bree nauw overleg ge
voerd met een adviescommissie. Die
bestond (en bestaat) uit de heren P.G.
van den Bosse, lid van gedeputeerde
staten van Zeeland, dr. P.J. Meertens
(die tussentijds werd opgevolgd door
mr. W.D. de Bruine, bibliothecaris van
de Provinciale Bibliotheek voor Zee
land), drs. A.H. Paape, directeur Rijks
instituut voor Oorlogsdocumentatie, mr.
drs. A.J.M. Visser, leraar geschiedenis te
Middelburg en J.J. de Reij, ambtelijk
secretaris.
Het eerste deel van de geschiedenis
1940-1945 verschijnt - met een provin
ciaal subsidie van 28.600,— - in een
oplaag van 5.500 exemplaren (in een
gebonden editie en als reuzepocket).
Voor de voltooiing van' de geschied
schrijving Zeeland tijdens de tweede
ze provincie in de komende jaren. Ge
lijktijdig is het stuk toegestuurd aan een
aantal instanties, zoals de besturen van
de musea en oudheidkamers in Zeeland,
de Federatie van musea en oudheidka
mers, de gemeentebesturen, het Ko
ninklijk Zeeuwsch Genootschap der
Wetenschappen en de Zeeuwse Cultu
rele Raad, onder mededeling, dat zij
eventuele beschouwingen over of naar
aanleiding van de museumnota bij G.S.
kunnen inleveren tot uiterlijk 15 no
vember a.s. G.S. willen die beschouwin
gen, de werkgroep gehoord, mèt de mu
seumnota dan betrekken bij het ont
werpen van het beleidsvoorstel aan de
staten. Het streven is het beleidsvoorstel
in het voorjaar van 1980 aan de orde te
stellen.
Het streekmuseum voor Tholen en
Sint-Philipsland bevindt zich in Sint
Annaland. Het werd in 1973 geopend.
De collectie is zeer gevarieerd: kleder
drachten, archeologische vondsten, aar
dewerk en porselein, opgezette vogels,
oud speelgoed, gebruiksvoorwerpen, het
interieur van een bakkerswinkeltje, een
schelpencollectie, curiosa. In een door
de gemeente gebouwde schuur achter
het museum zijn landbouwwerktuigen
opgesteld. Naast de vaste collectie wordt
jaarlijks ten minste één tentoonstelling
gehouden. Er is vrij veel contact met
andere musea in de omgeving. Het mu
seum is geopend vanaf Hemelvaart of
Pinksteren tot de eerste week van sep
tember, dinsdag- tot en met zaterdag
middag van 15.00-17.00 uur. Men ont
vangt jaarlijks 2000-2300 bezoekers,
waarvan het grootste deel uit do eigen
streek afkomstig is. Het museum wordt
in stand gehouden door een vereniging.
Inkomsten ontvangt men naast contri
buties, entreegelden en giften uit een
jaarlijks subisidie van 1,50 per inwo
ner van de gemeente Tholen en 0,75
per inwoner van de gemeente Sint-Phi
lipsland. Het gebouw - het voornamlige
gemeentehuis wordt gehuurd van de
gemeente Tholen, waarbij ook de kosten
van licht, verwarming en schoonhouden
aan de gemeente worden vergoed. In
1977 verleende het Anjerfonds een sub
sidie. Het grootste probleem vormt het
ontbreken van personeel. Al het werk
wordt gedaan door enkele bestuursleden
en vrijwilligers. Zij bereiden de ten
toonstellingen voor en zij zijn bij toer
beurt aanwezig tijdens de uren van
openstelling. Daarnaast is de beschik
bare depotruimte te klein en van slechte
kwaliteit.
Cs avonds of in 't weekend)
opdracht gegeven aan drs. G. Taal te
Leeuwarden, wetenschappelijk hoofd
medewerker voor nieuwste geschiedenis
aan het instituut voor geschiedenis van
wereldoorlog is enige tijd geleden een de rijksuniversiteit te Groningen
