Thoolse bevolking krijgt volop
mogelijkheden bij i
welzijnsbeleid
45 jaar Bond van
Plattelandsvrouwen
En zo is 't gekomen
PAK EVEN UW ZAKBOEKJE
Donderdag 22 februari 1979
EENDRACHTBODE
11
Wethouder Versluijs: We kunnen gerust onze mouwen opstropen
Vruchten plukken
Concreet vertalen
Een dansje na
Klein beginnen
Hele bevolking
De P.W.
Opbouwend
Samen doen
Deskundigheid
Overtuigd
Stempel op samenleving
Ons drijft dezelfde drang
Zeventig leden.
Springlevend.
CMODEBRILLEN
Leefbaar.
Door J.M. Deurloo-van
Broekhoven, lid van de ge
meenteraad van Tholen
Vertrouwd gevoel
Verarming
De visserij
Vanaf de oprichting.
Zang- en muziekverenigingen. Hobbyverenigingen, het Streekmuseum, de niet reg
lementaire sport, muziekscholen, centra voor kunstzinnige vorming. Vormingsinsti
tuten voor Volwassenen, het opbouwwerk, V.O.S.-cursussen, opbouwwerk, de
Zeeuwse Volks Universiteit en het Bibliotheekwerk krijgen als eerste te maken met
het welzijnsbeleid van de gemeente Tholen. Dit vloeit voort uit de decentralisatie van
de Sociaal-culturele activiteiten op plaatselijk en regionaal niveau, die de Staatsse
cretaris van C.R.M. vorig jaar heeft aangekondigd. Met de invoering van een nieuwe
bijdrageregeling en gedeeltelijke intrekking van bestaande subsidieregelingen, treden
grote wijzigingen op in de beslissingsstructubeslissingsstructuren. In plaats van met
het Rijk, krijgen Sociaal-culturele instellingen met de gemeente te maken.
De gemeenteraad ging maandagavond accoord met een tot oktober 1980 uitgestip
pelde procedure voor de Welzijnsplanning. Tijdens de voorbereidings-, inventarisa
tie-, wegings- en planfasen krijgt de Thoolse bevolking ruime mogelijkheden om
wensen kenbaar te maken.
De Rijksbijdrageregeling is 1 januari j.l.
al in werking getreden, waarbij 1979 en
1980 als overgangsjaren worden aange
merkt. Gedurende deze twee jaar krijgt
de gemeente een bijdrage op basis van
de in 1978 gesubsidieerde instellingen.
Voor Tholen betekent dat een bijdrage
ingevolge de Interimrijksbijdragerege
ling plaatselijk vrijwilligers jeugd- en
jongerenwerk. Peuterspeelzalen en
speeltuinen, muziekscholen en creativi
teitscentra. Met ingang van 1 januari
1981 zal er de mogelijkheid zijn om bin
nen een beschikbaar gesteld budget een
Rijksbijdrage te ontvangen voor alle so
ciaal-culturele activiteiten. Dan moet
echter de gemeenteraad een vastgesteld
plan, programma, inspraak- en subsi
dieverordening hebben. Maandagavond
legde de Thoolse raad daarvoor de basis.
Het ging daarbij om twee hoofdlijnen:
ten eerste de procedure en ten tweede de
planningsgroep Welzijnsbeleid (P.W.),
een Commissie van Advies en bijstand
aan b en w op grond van artikel 62, 2e lid
van de gemeentewet.
De samenstelling van de P.W. komt nu
het eerst aan bod. Individuele of groe
pen inwoners kunnen kandidaten stellen
voor de vier zetels. Daarnaast komen er
nog vier raadsleden in de P.W. in april
moet deze voorbereidingsfase afgerond
zijn.
De inventarisatiefase duurt 20 weken,
de wegingsfase 7 en de planfasen 30
weken. Telkens komt de P.W. aan bod
en vindt er een openbare meningsvor
ming plaats, voordat b en w met een
voorstel komen en de gemeenteraad be
slissingen neemt.
'De bevolking is een belangrijke factor
bij deze welzijnsplanning', zei wethou
der J. Versluijs van culturele zaken. 'De
inwoners komen vier keer aan bod: bij
het stellen van kandidaten voor de P.W.,
dé'inventarisatie, het voorontwerp, het
ontwerp welzijnsplan en ook nog bij het
activiteitenprogramma. Telkens gaan de
voorstellen terug naar de burgers, in zo
ruim mogelijke zin. De bevolking zal
wel teveel invullen, maar dan wordt er
geschift. Dit is een zaak waarvoor we
gerust onze mouwen kunnen opstropen.
De ambtenaar die aan dit welzijnsbeleid
gaat werken, zal wel niet veel andere
Mingen meer kunnen doen, maar we ho
pen dat de kost voor de baat uitgaat en
dat we in 1981 de vruchten plukken', al
dus wethouder Versluijs.
Voordat de Raadsfracties hun mening
over het voorstel gaven, liet burgemees
ter E.Baerends weten, veel waardering
te hebben voor het werk van ambtenaar
A.G.v.d.Sande (chef sociale zaken ter
gemeentesecretarie), die het voorstel
had gemaakt. Hij distancieerde zich van
het hoofdartikel in de E.B. van 15 fe
bruari. 'waarin werd gesuggereerd dat
het pre-advies een min of meer unifor
me tekst was van C.R.M. of de V.N.G.
'Het is niet overgeschreven', zei de bur
gemeester.
PvdA. CDA en SGP sloten zich bij die
complimenten aan en spraken van een
goed stuk.
VVD-fractievoorzitter M.van Damme
noemde het voorstel 'Een wazig stuk".
"Het is een abstracte zaak, die steeds
vertaalt moet worden in concrete zaken.
"Welzijn en cultuur kun je ver
schillend interpreteren. Over een
culturele avond met een dansje
na kan dat moeilijk gedaan wor
den". Raadslid M. van Damme
(VVD) zei dat maandagavond in
de Thoolse gemeenteraad naar
aanleiding van de verslagen van
de beheerscommissies. Hij had
daarin gelezen, dat bij een bes
preking van alle beheerscommis
sies wethouder J. Versluijs naar
de andere leden van b en w te-
rugmoest om te vragen wat er al
lemaal "cultuur" was. Van Dam
me pleitte ervoor die zaak in de
raad te behandelen, want de raad
kan er een andere mening over
hebben dan b en w.
De VVD-fractievoorzitter had
verder gelezen, dat volgens wet
houder Versluijs de bibliotheek
op advies van de raadscommissie
binnensport uit het gemeen
schapscentrum aan de Zoekweg
had gelaten.
Raadslid J, de Bres (PVDA) had
in het verslag gelezen, dat op
aandringen van "een politieke
partij" de bibliotheek niet in het
gemeenschapscentrum opgeno
men was. Hij wilde in zulke ge
vallen de naam van de partij ge
noemd zien. Raadslid de Bres
noemde het "een beschamende
/aak" dat de meerderheid (het
quorum) van de hehéerscomms-
sie Tholen- in de desbetreffende
vergadering niet aanwezig was.
mm
zodat de burger het begrijpt', aldus van
Damme.
Mevr. N.M.J.Boissevain-van Riet vond
dat de procedure voor de Welzijnsplan
ning overzichtelijk in het voorstel weer
gegeven was. 'Wij gaan accoord met de
ze proprocedure. Met dit plan zijn we op
de goede weg en we hopen dat er iets
goeds voor de bevolking van te maken
is', zei het PvdA-raadslid.
Ook CDA-fractiev&orzitter W.C. van
Kempen liet weten van mening te ver
schillen met Raadslid van Damme.
'Voor de welzijnsplanning is een duide
lijke lijn aanaangegeven. We hebben
ook geen tijd te verliezen, want anders
komen we te laat. We moeten de opzet
in het begin niet te breed maken, anders
is het niet doorzichtig. Daarom liever
kwaliteit bij de aanpak van een beperkt
aantal sectoren van de Welzijnsplan
ning', zei van Kempen.
Ook SGP-woordvoerder M.Dijke sprak
-van een goed stuk. Hij liet echter weten
dat zijn fractie onder welzijn verstaat: in
een verzoenende betrekking met God,
onze Schepper en formeerder, leven
door zijn Zoon Jezus Christus. Dit is
uiteraard heel wat anders dan welvaart,
wat in onze tijd wel als welzijn wordt
aangemerkt, in de waan dat het begrip
welvaart gelijk staat met geluk, aldus
Dijke.
Het welzijnsbeleid kan alleen aan zijn
doel beantwoorden wanneer de inzich
ten van alle betrokkenen naar voren
kunnen komen, zodat er ook volledig
rekening mee gehouden wordt, zei het
SGP-raadslid. Hij bracht verder naar
voren, dat de ervaring leert, dat meestal
maar een relatief klein deel van de be
volking zich uitspreekt.
Wij menen dat de belangstelling zi^h zal
betreubeperken tot een zeker-det! vffn
de bevolking, dat wij' uiteraard betreu
ren. Wat doen b en w hieraan opdat
inderdaad heel de Thoolse bevolking
zich duidelijk en openlijk zal uitspreken
over het welzijnsplan? Sociale planning
is een zaak voor alle deelnemers, zei
Dijke.
Het tweede discussiepunt vormde de
planningsgroep Welzijnsbeleid (P.W.),
een commissie van advies en bijstand
aan b en w, bestaande uit vier raadsle
den en vier burgers.
De VVD voelde daar eerst niet veel
voor. 'De commissie gaat direct beïn
vloed worden door de politiek. Laat
eerst de exponenten van de verschillen
de welzijnssectoren eens robbedoezen
over de zaak. Dan kom je tot iets tast
baars, waarover b en w en de raad kun
nen spreken. Je moet niet direct de po
litici erover laten adviseren, want bij
iedere stap die de P.W. doet, moet een
raadslid dan terug naar zijn fractie. Dat
werkt vertragend. Instelling van een
stuurgroep met deskundigen, zoals ook
het provinciaal bestuur wil, werkt ver
helderend. Vier burgers in de P.W. is
ook weinig gezien de verschillende wel
zijnssectoren. Er zijn veel mensen die er
anders over denken, zei de VVD-frac
tievoorzitter.
Mevr. Boissevain was niet tegen de door
B en W voorgestelde P.W. Zij vond dat
er raadsleden in moesten omdat de ge
meenteraad nu de procedure vaststelde
met de hele planning en de instelling
van de commissie.
Ook van Kempen was die mening toe
gedaan. 'In goed samenspel tussen Raad
en bevolking moet het welzijnsbeleid
bekeken worden. De planning geeft
duidelijk aan wat bevolking en raad te
doen staat. Ruimte voor inspraak is in
voldoende mate aanwezig', zei de
CDA-fractievoorzitter. Hij wilde een
niet te grote P.W. om slagvaardig te
kunnen werken.
De SGP wilde ervoor waken, dat de
P.W. niet te eenzijdig wordt samenges
teld. 'Het is voor ons een moeilijk te
verteren zaak dat er een meningsvor
ming gestimuleerd dient te worden over
opvattingen die haaks staan op de bes
taande. Het kan toch nooit de bedoeling
zijn om meningsvormen die heel het
huidige maatschappelijk bestel zonder
meer omver willen gooien, te stimule
ren? We moeten met elkaar de zaak op
bouwen en niet alles afbreken. Wij vra
gen ons af. hoe de verscheidenheid van
de Thoolse bevolking in de P.W. volle
dig tot z'n recht zal kunnen komen. Het
is overigens wel duidelijk, dat men niet
een bepaalde bevolkingsgroep gaat ver
tegenwoordigen. Dit houdt niet in. dat
een bepaalde groep geen kandidaten
kan stellen. Kunnen B en W een duide
lijke profielschets geven van de kandi
daten. want het college eist nogal het een
en ander van de leden van de P.W., al
dus Dijke.
Wethouder Versluijs erkende in zijn
beantwoording van de raadsvragen, dat
het welzijnsbeleid een nog vrij abstracte
zaak is. mS'ar b en w proberen zo duide
lijk mogelijk te maken waar het öm gaat.
Als we er nu samen aan gaan werken,
raadsleden en burgers, moeten we dat
ook in de P.W. samendoen. Daarom niet
eerst een stuurgroep, want dat werkt
juist vertragend,
Deze welzijnsplanning is een jonge zaak.
maar het plan moet er komen om in 1981
in grotere schaal van rijksbijdragen te
kunnen profiteren. We willen dat nu
niet in de allergrootste omvang opzet
ten, want ahders komen we irf tijdnood.
Bovendien is het dan onoverzichtelijk..
Sport, recreatie, gezondheidszorg en
maatschappelijke dienstverlening vallen
ook onder de nieuwe rijksbijdragen,
maar wè beginnen met de sociaal-cultu
rele sector. Het onderwijs is in de eerste
planningsfase niet begrepen.
We hopen dat er openheid in de me
ningsmeningsvorming komt, want het
welzijnsbeleid is er voor de gehele be
volking. We hopen daarom dat er be
langstelling voor is, want het zou erg
jammer zijn als er wensen niet geuit
werden. In Tholenderwijs komt er een
oproep voor kandidaten voor de P.W. en
we hopen dat we een scala aan keus
krijgen. De raad beslist over dej samen
stelling van de P.W.s aldus wethouder
Versluijs, die er nog op wees, dat in
Tholenderwijs reeds drie keer aandacht
aan de Welzijnsplanning is besteed.
PvdA-raadslid J. de Bres vond het te ver
gaan, dat er in de raad geen mensen zijn
die verstand van het welzijnsbeleid
hebben, zoals van Damme had gesug
gereerd met zijn voorstel om een stuur
groep van deskundigen in te stellen in
plaats van een P.W. met raadsleden en
burgers. 'U geeft zichzelf geen brevet
van onvermogen', zei de burgemeester
tot raadslid De Bres. De VVD-fractie
voorzitter liet nog weten, dat hij had ge-
J. Versluijs
doeld op dé mogelijkheid van doublu
res. Een raadslid zou als burger in de P.
W. kunnen komen als vertegenwoor
diger van een groep culturele verenigin
gen.
Raadslid De Bres noemde het antwoord
van wethouder Versluijs 'zonder meer
uitstekend' en wees nog op de niet ge
ringe kosten van het welzijnsbeleid.
Wethouder Versluijs meende dat er ge
noeg deskundigheid aanwezig is, want
elke club die op sociaal-cultureel gebied
bezig is, krijgt de kans om wensen en
behoeften kenbaar te maken. Alle des
kundigheid kunnen we gebruiken en
zullen we aanvaarden, zei de wethouder
van culturele zaken.
De burgemeester hoopte dat de ver-
tegnwoordigers in de p.w. niet al te zeer
aan een bepaalde sector gebonden zijn.
"Het gaat om een beoordeling van de
totaliteit van het welzijnsbeleid vanuit
een bepaalde gezichtshoek", zei de
raadsvoorzitter.
Hij hoopte ook van harte, dat de bevol
king er geen desillusie aan overhoudt.
"De financiële ruimte van de Rijks
overheid wordt namelijk niet groter
door deze nieuwe regeling. Als er dus
veel mensen zijn. kan de realisering lang
duren", liet de burgemeester nog weten.
Raadslid van Davme noemde het een
sterk punt dat de welzijnsplanning ge
durende de vier fasen (voorbereiding,
inventarisatie, weging en plan) steeds
naar de burgerij teruggaat. Hij zei over-'
tuigd te zijn door de beantwoording van
wethouder Versluijs, waardoor ook de
VVD-fractie volledig instemde met het
voorstel van b en w. De volgende stap is
nu een oproep in "Tholenderwijs" voor
kandidaten voor de p.w.: De Plannings
groep Welzijnsbeleid.
Vijfenveertig jaar actief Plattelandsvrouwenwerk zet een stempel op een samenleving.
Tot die conclusie kwamen sommige sprkers tijdens de viering van het 4§-jarig bestaan
van de afdeling Sint-Philipsland van de Nederlandse Bond van Plattelandsvrouwen.
Dat gaat dan haast ongemerkt, maar bij elkaar een toch wel duidelijk signaal in de
samenleving. De drang om zo'n kleine gemeenschap te ontwikkelen en leefbaar te
houden, beperkt zich dan niet alleen tot vrouwenorganisaties, maar kan onbewust ook
het streven van de mannenverenigingen zijn. In die geest werd het door een deeker
verwoord, vrijdagavond op jubileumbijeenkomst in de Wimpel.
Van aktiviteiten gaat nu eenmaal altijd
een bepaalde invloed uit. Met het ste
delijk stempel opgedrukt, dat men op
het platteland niet alles bij zou kunnen
benen, was er de prikkel, zowel bij man
als vrouw en omgekeerd, te tonen wat
men waard was. Op die basis noemde
burgemeester G. van den Berg het in
zijn felicitatie dan ook een goede zaak,
van doen te hebben met een springle
vende afdeling van de plattelandsvrou
wen. Dat de bekende auteur Toon Kor-
tooms door de winterse omstandigheden
zijn bijdrage niet kon leveren, werd door
de flexibele organisatoren volop over
brugd. Men houdt het in petto, maar de
viering van het negende lustrum krijgt
toch een aparte plaats in de Fliplandse
annalen.
Aan belangstelling ontbrak het niet in
de volle Wimpel. Bij de ongeveer 140
aanwezigen waren ook burgemeester en
wethouders, afgevaardigden van het
Provinciaal Bestuur van de plattelands
vrouwen en afgevaardigden van Tholen.
Presidente mevr. Schenk sprak een
woord van welkom en gaf een samen
vatting van 45 jaar verenigingswerk.
Men heeft het nu tot zeventig leden ge
bracht, wat nooit eerder is voorgeko
men. De noodzaak van ontwikkeling is
er voor de plattelandsvrouwen ook nu
nog. Vroeger vooral omdat toen nog
slechts enkelen profiteerden van Voort
gezet Onderwijs, nu omdat de samenle
ving zoveel facetten heeft en zo inge
wikkeld is, dat men ook via vereni
gingswerk moet proberen bij te blijven.
Daarbij hoeft het dan niet allemaal zo
danig emancipatie te zijn, zoals dat
tegenwoordig vrijwel overal te pas en te
onpas bij moet komen. Beter is het ge
zellig en vrouwelijk te houden, vond de
presidente.
Na het zingen van het Bondslied sprak
burgemeester G. van den Berg een feli
citatie uit. Hij vond het een goede zaak
dat de Fliplandse samenleving springle
vende verenigingen heeft als de Bond
van Plattelandsvrouwen. Daarmee is
ook het gemeentebestuur blij. De bur
gemeester was het met de presidente
yqyerii^-[^muUer|
Steenbergsestraat - Tel. 34228
BERGEN OP ZOOM M
Advertentie IM
eens, dat emancipatie in de goede zin
gewenst is.
Mevr. Groeneweg-Blok uit St. Maar
tensdijk vertegenwoordigde de Provin
ciale Bond en stelde dat de bijeenkom
sten van de Plattelandsvrouwen zich
vooral kenmerkten door een gezellige
sfeer. Dat is ook een belangrijke factor
om samen wat te bereiken. Zoals er van
het gemeentebestuur bloemen waren, zo
bood mevr. Groenewege een album aan
waarin het 45-jarig jubileum kon wor
den vastgelegd.
Dhr. A.A. Rijstenbil bood namens de
ZLM-afdeling zijn felicitaties aan. Hij
wees daarbij op het nut van de Gewes
telijke en landelijke coördinatie van de
afdelingen, wat tegelijkertijd een uit
wisseling van gedachten kan zijn die
voor allen nuttig is. Hij had ook een
mooi cadeau meegebracht: een koffer
schrijfmachine. Een bloemetje was er
van de ZLM-kring Tholen/St. Philips-
land. Voorzitter M.C.J. Kosten noemde
de Fliplandse afdeling 45 jaar jong.
Namens de Provinciale Vrouwenraad
bracht mevr. van Dijke-Steehouwer de
gelukwensen over. Ze wees erop, hoe het
ledental sinds de oprichting verdrie
dubbelde. Aangezien de vrouwenraad
niet zo druk in de slappe was zit - men
moet het stellen met 18% van de
Zeeuwse collecte - bood ze een spaar
varken aan om blijvend aan te denken.
Mevr. M. Boogaard-Bolier uit St. An-
naland bracht de felicitaties over van
alle Thoolse Plattelandsvrouwen. De
geborduurde uitnodiging, met het 45
jaar embleem, vond ze een extra com
pliment waard. Voor de Fliplandse af
deling is er bovendien nog het extraatje
in een zelfstandige gemeente te kunnen
werken. Ze hoopte dat in dezelfde om
standigheden het tiende lustrum gevierd
zou kunnen worden. Mevr. van Strien
feliciteerde namens de NCVB Anna Ja-
cobapolder. Ze toonde zich dankbaar
voor de steeds betere samenwerking
tussen de Vrouwenbonden. Als ge
schenk overhandigde ze een cadeaubon.
Mevr. van Nieuwenhuijzen van de Plat
telandsvrouwen afdeling Steenbergen
wees eveneens op de goede contacten en
overhandigde een enveloppe met in
houd.
Voorzitter I.C. Hage sprak namens de
Rabobank. Wanneer men zich zou af
vragen, wat nu een Rabobank en de
Plattelandsvrouwen met elkaar van
doen hebben, mag het antwoord gerust
zijn. zoals uw Bondslied aangeeft: 'Ons
drijft dezelfde band'. Verenigingen als
de uwe dragen er belangrijk toe bij het
platteland leefbaar te maken', aldus
In verband met de behandeling van het
bestemmingsplan Kom blikt mevr.
U.M.Deurloo-van Broekhoven in een
tweede artikel terug naar het einde van
de veertiger jaren. Menig hart klopte
toen met name op zaterdagavond harder
in het hart van Tholen.
Op zaterdagavond was het een drukt
drukte van belang. Dan liepen de opge
schotenjongens en meisjes "om blok" te
weten Markt-Stoofstraat-Hoogstraat en
Kerkstraat. Natuurlijk in tegengestelde
richting. Er werden talloze afspraakjes
gemaakt en het aantal huwelijken dat
hier zijn oorsprong heeft gevonden, is
beslist ontelbaar. Vaak werden "olie
nootjes" gepeld en gegeten en in de zo
mer soms zacht fruit zoals pruimen "re-
bessels" (rode bessen) en "dorebeiers"
(kruisbessen) alles uit bruitie puntzak
ken. De kleren waren wel aan mode on
derhevig maar lang niet zoals nu. De
doorbraak van het T-shirt en de spijker-,
broek moest nog komen. Vrouwen en
meisjes droegen nog lange kousen en
geen lange broeken. Op dat gebied is er
nogal wat veranverandering gekomen.
We vierden Koninginnedag met 's mor
gens herauten te paard, dan zanghulde
voor het stadhuis met de burgemeester
op het bordes, waarna het verdere ge
beuren zich afspeelde op de Markt zoals
mastklimmen, koekhappen, zakken lo
pen enz. met 's avonds de zevensprong
en lampionoptocht. Vaak eindigde zo'n
feest met een Bal-Champêtre. Ook de
Kaay was dikwijls een middelpunt van
festiviteiten. En steeds was Concordia er
bij om alles luister bij te zetten.
Het stadhuisgebeuren was nog in volle
omvang aanwezig. Daar was de burge
meester die dagelijks te voet compleet
met hoed en wandelstok wel door een
gedeelte van z'n gemeente kwam. Hij
kende iedereen bij naam en toenaam en
lichtte bij wijze van groet veelvuldig zijn
hoed. Daar waren alle andere mede
werkers van de secretarie, al die bekende
gezichten gaf zo'n vertrouwd gevoel.
Niet alleen als men in ondertrouw ging
of 'n nieuwe wereldburger aan ging ge
ven maar ook als men een droeve gang
te gaan had. Het verdwijnen van deze
dienst bracht en brengt in heringedeelde
gemeentes zoals de onze in die kernen
waar 't bestuurlijk apparaat verdween 'n
niet geringe verarming in het straatbeeld
teweeg. Als over enkele maanden ook de
raadsvergaderingen niet meer in Tholen
gehouden zullen worden evenals het
voltrekken van huwelijken zal ook voor
dit centrum 'n stuk leven geschiedenis
zijn geworden. Datzelfde.geldt overi
gens ook voor de dienst gemeentewer
ken. Na overplaatsing zullen ook de be
kende wagens van het gemeentelijk wa
genpark veel minder vaak hier te zien
zijn. De P.T.T. had nog twee postbestel
lingen per dag en bij grote drukte wel
drie. En alles ging nog in de grote leren
tas. Het postkantoor was dag en nacht
bemand. Dit was ten behoeve van het
nog lang niet geautomatiseerde tele
foonverkeer. Wilden we met iemand
spreken dan moesten we het door ons
verlangde nummer opgeven ei) was de
verbinding tot stand gebracht dan kre
gen we een seintje en kon het gesprek
beginnen. De kosten van elk gesprek
werden zorgvuldig door de telefoniste
bijgehouden en het was daardoor mo
gelijk direct na afloop van het gesprek
de prijs op te vragen. Nu kunnen we
zonder tussenkomst van wie dan ook te
lefoneren met zowat de hele wereld en
er zijn heel wat ouders en familieleden
van emigranten die daar geregeld een
dankbaar gebruik van maken. Maar de
mens is ook hier weer een heel eind
verdrongen.
Was iemand overleden dan kwam de
lijkdienaar dit keurig in zwart costuum
met de eveneens zwarte hoed in de hand
huis aan huis meedelen in heel de be
bouwde kom.
Hij las dan de tekst van de rouwbrief
voor en voegde er nog wat bijzonderhe
den over de doodsoorzaak aan toe. Er
ging een zekere gebondenheid van uit,
'n bepaald gevoel van medeleven. Nu
Vanuit de zo niet meer bestaande Minneputtestraat een uitzicht op de N.H.Kerk in
Tholen.
weten we vaak niet voor wie de doods
klok luidt en moeten we als we het wil
len weten de overlijdensberichten in de
krant raadplegen. Ook dit is een grote
verarming van menselijke waarden. We
staan er misschien toch te weinig bij stil.
'n Heel ander aspect in de samenleving
was het ophalen van de schillen en het
oude brood. Dit werd drie keer per week
gedaan en als veevoer gebruikt.
Nog heel wat Tholenaren hadden geen
water-closet of beerput en waren aan
gewezen op het tonnenstelsel. Twee keer
per week werd de volle ton ingeruild
voor 'n lege en voor grotere gezinnen
was de mogelijkheid om 'n reserveton te
krijgen aanwezig. Het is haast ondenk
baar dat dit nog geen twintig jaar gele
den heel normaal was. Het leegmaken
en ontsmetten van die tonnen was iets
waarvoor ik altijd een diep respect heb
gehad en ik was blij dat dit werk niet
meer hoefde te gebeuren. Op de dagen
dat het huisvuil werd opgehaald gaf het
straatbeeld een heel andere aanblik dan
nu. Er stonden emmers en bakken van
de meest uiteenlopende soorten bij, het
gewicht was o.a. door "Koolas" van niet
geringe klasse. Het afvoeren gaf weinig
problemen, de "Stadse mestput" lag aan
d'overkant net over de brug. Het lag er
altijd te smeulen, we vonden ook toen al
dat het geen gezicht was maar we stoor
den ons er niet zo erg aan. Nu noemen
we zoiets horizonvervuiling.
De ligging aan de Eendracht en het feit
dat er nogal wat vis werd aangevoerd
bracht ongemerkt nogal wat beweging
met zich mee. Ieder seizoen had zo zijn
eigen visje. In het voorjaar kwam de
overbekende Thoolse bot, welke volgens
de overlevering het lekkerst was als het
"Meisop" erover was geweest. De vis
serman of zijn vrouw bracht deze spe
cialiteit bij de klant aan huis in propere
emaille emmers, want plastic was er nog
niet. In de zomermaanden deed de geep
ook onze streek aan en deze mooie vis
sen met de slanke spitse bek vonden
eveneens gretig aftrek. Daar waren de
vers aan boord gekookte garnalen die in
een grote mand op een platte kruiwagen
werden uitgevent. De weervisserij le
verde de ansjovis. Deze vis werd ook wel
gebakken gegeten maar het merendeel
werd op een speciale manier gezouten,
was dan zeer lang houdbaar en heilzaam
bij keelaandoeningen. Verder was er de
herder, waarvan bij grote aanvoer de
stadsomroeper melding deed. Er was de
schol en in het najaar de panharing. Er
was ook op de Kaay het netten boeten
en het witten van dakpannen (Collec
teurs) voor het oesterbroed. Op 'de
schorren werden lamsoren en zeekralen
geplukt welke groenten zeer rijk aan vi
tamines en mineralen zijn en met Pasen
aten en eten we nog kreukels met kren-
tebrood. Dit alles werd ons aan de deur
te koop aangeboden. Bijna zou ik de
haringman vergeten die in de tijd van de
Hollandse nieuwe dagelijks met z'n twee
houten emmers aan een eveneens hou
ten juk zo tussen 4 en 5 uur 's middags
zijn aanwezigheid luid roepend bekend
maakte. Hij maakte de haring schoon
waar we bijstonden. Ik zie het zo weer
voor me. Uiteraard deed de Tholenaar
ook toen al graag een mosseltje eten en
zelfs dat bracht de mens veelal de man-
op straat. Men dacht er eenvoudig niet
aan om dat kostelijk zeebanket aan ge
woon water toe te vertrouwen, nee die
moesten "spugen" in schoon helder
zeewater dus moest pa om een emmer
water van de vloed. De ware liefhebber
doet het trouwens nog zo. En dan heb ik
het nog niet gehad over het banken van
o.a. de Thoolse Hoogaarsen en Heng
sten waarvoor banksteilingen stonden
bij de scheepswerven en bij de veerdam.
i
Dit werk moest bij eb gebeuren' het was
dus aanpakken. Het zeewier en de pok
ken die zich vastgezet hadden werden
verwijderd en met moeilijk verwijder
bare restanten werd met brandend riet
of met brandende in petroleum ge
drenkte zakken afgerekend.
voorzitter Hage, die een enveloppe met
inhoud overhandigde.
Als intermezzo tussen de sprekers werd
vervolgens mevr. A. Stols-Sandee ge
huldigd, die vanaf de oprichting lid van
de afdeling was. Bovendien had ze 22
jaar zitting gehad in het bestuur. Uit er
kentelijkheid kreeg ze een bloemetje.
Dat boeket was er ook voor mevr. N.
Stols-Sandee, die 45 jaar geleden een
van de initiatiefneemsters was voor op
richting van de afdeling. Tenslotte ging
er ook een ruiker naar het zeventigste,
pas ingeschreven lid mevr. van Dijke-de
Wit. Er was nog een jubilaresse. name
lijk het koortje van de plattelandsvrou
wen, dat nu al dertig jaar optreedt als er
bijzondere bijeenkomsten zijn of met de
kerstviering. De dames kregen een cor
sage opgespeld, waarbij organist Sam
Everaers niet werd vergeten. Het koortje
vrolijkte de jubileumavond ook nu op
met het zingen van enkele nummers,
waaronder een jubileumlied op de wijze
van Jingle Bell, waarvoor het echtpaar
Kooy de tekst gemaakt had.
Na de koffiepauze met gebak vertoonde
dhr. D. Wouters uit Halsteren een reis-
film van Mexico, wat een zeer mooie
vervanging was voor hetgeen van Toon
Kortooms werd verwacht.
Bij elkaar een gezellige jubileumviering
met een variatie door het officiële en
meer ontspannende gedeelte. Bloemen
werden er verder bezorgd door de
Oranjevereniging, de muziekvereniging
en de bejaarden.
woensdag 28 februari: Biddag voor ge
was en arbeid.
THOLEN
t/m 23 febr.: Stadhuis, tentoonst. 'Ge
schreven voor toen....bewaard voor la
ter'.
za. 3 mrt: uitvoering muziekver. Con
cordia in gebouw Kruittoren.
ST. MAARTENSDIJK
vr. 9 9 mrt.: feestavond toerclub De Bi
don
vr. 23 mrt: Jaarverg. de Bidon.
ST. ANNALAND
do. 22 febr.: Jaarverg. ZLM bij H. Rijn
berg.
vr. 23 febr.: Dorpshuis, donateursavond
Accelerando
za. 24 febr.: 20.00 uur Dorpshuis, dans
avond
vr. 2 mrt: Ver. gebouw, jaarverg. Jeugd
ver.
vr. 2 mrt: 19.30 uur Dorpshuis, film
"Airport"
wo. 7 mrt" Chr. school, kijkavond.
vr. 9 mrt: Ver. gebouw, jaarverg. Chr.
Gem. Koor
vr. 9 mrt: Dorpshuis. Jagersavond,
rri.m.v. Capritholen en Anita en The
Robertos.
di. 13 mrt: Chr. school, ledenverg.
OUD VOSSEMEER
vr. 23 febr.: 20.00 uur Dorpshuis, jaar
verg. muziekver.
vr. 23 febr De Vossenkuil. Gezins
avond Plattelandsvrouwen en ZLM.
vr. 23 febr.: Ned. Herv. Kerk, 20.00 uur
Het Nederlands Kamerkobr
za. 10 mrt. Dorpshuis, 11.00 uur solis
tenconcours.
SINT PHILIPSLAND
vr. 16 mrt: dia-avond V.O.O. De Wim
pel.
ROOSENDAAL
De Kring, 20.15 uur.'
zo. 4 mrt: 11.00 uur koffieconcert, So
nata da Camera.
do. 8 mrt: Don Quishocking met
"Trappen op"
ma. 12 mrt: De Pornograaf, door to
neelgroep Centrum
BERGEN OP ZOOM
Markiezenhof
tot 25 febr.: Pioniers van de fotografie
24 febr.-9 april: tekeningen van Frans
van Beers
zo. II mrt: 12.00 uur Hofzaal. Han de
Vries (hobo) en Rudolf Jansen (piano).
De Botte Hommel
vr. 9 mrt: The Froggs
Luxor.
ma. 5 mrt: 20.15 uur Nee schat nu niet.
Theater van de Lach.
Stoelemat
di. 13 mrt: Brabants orkest. Christelijke
Oratorium Vereniging.
Roxy
Odds and Even 12 j do 20 u. vr za
18.45 21.15 u. zo. 16. 18.45. 21.15. wo.
20 u.
Pippi L angkous a.l. zo wo 14 u.
Het stantpeafe 18 j vr za 23.30 u.
