INTERIEURTIPS
7
Nieuws
voor
de
amateur
fotografen
I- mop
RENAULT
NIEUW PONTON VOOR GROND
ONDERZOEK 00STERSCHELDE
Boekennieuws
MEDIO 1978 NIEUWE
KENTEKENS
Vervolg plaatselijk riieuws
U kunt niet alles weten
Donderdag 2 februari 1978
EENDRACHTBODE
9
Filterkeuze
Gewoon op het oog
EEN HANDIGE FILTERSET
VOOR HET BEOORDELEN
VAN KLEURVERGROTINGEN
Zes filterkaarten
oud- £-\
vosstuttR gg- Maartensdijk
RENAULTS
OP L.P.G.
Garage BIJL
Sint-
Philipsland
Poortvliet
GELDLENINGEN j
G. LINDHOUT
witte bruidsjapon
met accessoires.
Maat 38.
Effect medicijnen
hangt af van tijdstip
toediening.
l
I
Het maken van kleur-
vergrotingen is sterk
in opmars, en heeft de alou
de zwart-witprent naar het
tweede plan verwezen.
In het kielzog van deze snel
le ontwikkeling komen de
nieuwe hulpmiddelen voor
deze boeiende hobby.
Door Kodak wordt een spe
ciaal 'filterset voor het be
oordelen van kleurvergro-
tingen' in de handel ge
bracht.
Bij het maken van kleurvergrotin-
gen gebruikt men vaak bepaalde
doorzichtfilters. Om de waarde en
de kleuren van deze doorzichtfil
ters te kunnen bepalen voor de
'volgende vergroting' heeft men
deze set gelanceerd.
Bij het gebruik van het filter dient
men de proefstrook te bekijken bij
hetzelfde licht als waarbij de ui
teindelijke afdruk beoordeeld
wordt. Men bekijkt de foto dan
door het filter dat de beste resulta
ten geeft.
Neigt de kleurbalans naar de war
me kant, dan is het het beste om de
foto door een groen, cyaan of
blauw kleurenfilter te bekijken.
Neigt de kleurenbalans naar de
koele kant, dan bekijkt u de foto
door het magenta, rode of gele
filter. U zult ontdekken dat in
bepaalde gevallen een combinatie
van warme en koele kleuren nodig
is om uiteindelijk een optimaal
resultaat te bereiken.
Kijk naar de lichte middentoon
van de foto terwijl u het filter
zover van de foto houdt, dat het op
de foto vallende licht niet eerst het
filter gepasseerd is. Bekijk de foto
vlug achtereen afwisselend door
het filter en het directe licht, om zo
de kleurcorrectie in u op te nemen
die het filter veroorzaakt.
Doorzichtfilters zullen de hoge
lichten overcorrigeren en onvol
doende correctie geven in de scha
duwpartijen. Deze uiterste toon-
waarden dienen in de beoordeling
buiten beschouwing te blijven, zo
dat de waardering uitsluiten de
middenpartijen betreft.
In deze set van zes filterkaarten
heeft elke kaart een van de zes
filterkleuren: magenta, rood,
geel, groen, cyaan en blauw. Élk
filter is aanwezig in de densiteit
Een handige filterset voor het be
oordelen van kleurvergrotingen.
van 10, 20 en 40.
De kaarten worden geleverd via
de fotohandel. Informatie kan
men verkrijgen bij Kodak Foto
Service, Postbus 1000Driebergen.
0 SWYEHISSE^J! so
\jk\ ANNA JACOBAPOLD
Uitvoering muziekvereniging
Euterpe.
Vrijdagavond 27 jan. werd er een uit
voering gegeven van muziekvereniging
Euterpe in Haestinge. De avohd werd
geopend met een vrolijk deuntje, waar
na voorzitter M. van Damme iedereen
hartelijk welkom heette, het bijzonder
de 2 ereleden dhr. J.C. Geluk en dhr.
C.L.M. Andrjesse. Daarna kwam het
optreden van de muziekvereniging wat
htj/dnder in de smaak viel. Na de mooie
rfyuziekklanken kwam de voorzitter
weer han het woord met de mededeling
dat er weer 2 nieuwe oud leden waren
bijgekomen, nl. de heren M. van Driel
en C. de Nooy uit Stavenisse. Ook waren
er dit jaar 2 leden 25 jaar lid van de
muziekvereniging, de heren C. Ver
meulen uit St. Maartensdijk en L. Bolier
uit Scherpenisse. Zij kregen allebei een
speldje en een oorkonde. Hierna volgde
een koet optreden van de drumband. De
toneelvereniging A.l.O.S. kwam vervol
gens aan de beurt met het mooie to
neelstuk "Een mandje eieren", wat ook
gewaardeerd werd. Korte inhoud van
het stuk was over een ambtenaar in Den
Haag öie getrouwd was met een Zeeuws
vrouwtje. De ambtenaar leefde boven
zijn stand in een duur flatje en een dure
auto. Hiervan was het gevolg dat hij veel
schulden had aan een zekere mevr.
I
Een pasklare gas-installatie
voor Uw Renault kan door
ons worden ingebouwd.
Voor geïnteresseerden heb
ben wij uitgebreide docu
mentatie gereed liggen.
De installatie is van:
LANDI - HARTOG
De beste keus voor U en
voor uw Renault
Renault-dealer
St. Maartensdijk
tel. 01666-2370
Gerritsen. Met behulp van de Zeeuwse
neef en de chef van de ambtenaar zijn ze
tenslotte verhuisd naar Goes, dus alles
kwam weer op zijn pootjes terecht.
In de pauze speelde het Smalstads
Blaaskapel enkele mooie meezingers.
Ook werden er nog loten verkocht,
waarvan de trekking na het tweede be
drijf van het toneelstuk was. Tenslotte
was het nog gezellig bal met de welbe
kende band van The Gold Stars. Het
was een 'druk bezochte en geslaagde
avond.
keuken. Na de pauze werden de vragen
van de leden uitvoerig beantwoord. De
presidente bedankte de heren voor de
leerzame avond en bood ze een doos
bolussen aan.
De plattelandsvrouwen houden in fe
bruari de gezinsavond in samenwerking
met de ZLM.
Heer in 't verkeer
Th. J.J. uit Sint-Annaland reed in dichte
mist tegen de verkeersheuvel aan de
Paasdijkweg/Postweg waardoor een
ANWB bord vernield werd. Ook zijn
eigen auto liep schade op.
J. meldde dit vrijwillig aan de politie.
De fiets van I.K. werd vernield toen ze in
de Molenstraat links van de rijbaan
tegen de auto van E.C.P. uit Tholen
botste. Er waren geen persoonlijke on
gelukken.
S.P.S. haalt elke eerste dinsdag van de
maand, dus nu 7 februari a.s. oud papier
op.
Advertentie IM
Voorlichting naslagwerken
De plattelandsvrouwen zijn woensdag
avond in Tolrust voorgelicht over de in
houd en het gebruik van encyclope
dieën.
De opkomst was zeer goed. Een mede
werker van uitgeverij Oosthoek gaf met
film en dia's een duidelijk beeld van het
nut van naslagwerken. In de pauze was
er een aantrekkelijke verloting met een
wereldatlas en handwerkencyclopedie
als prijzen.
Na een film werden drie vragen gesteld,
waarbij het goede antwoord werd be
loond met een kookboek voor de fijne
~T"" I
Voor een persoonlijke lening
óf financiering van uw auto,
boot, bromfiets, T.V.,
meubelen enz. naar
Sint- Maartensdijk
Oudestraat 10
tel. 01666 - 2454
Tevens het adres voor al uw
Verzekeringen.
TE KOOP:
Te bevragen bij:
R. MOERLAND,
Oesterstraat 22,
Tholen.
Ouderavond peuterklas
De peuterklas Turn Turn heeft 25 ja
nuari de eerste ouderavond in de kleine
zaal van dorpshuis De Wimpel gehou
den. Voorzitter J. Neele kon een groot
aantal ouders en enkele genodigden van
harte welkom heten. Na de jaarversla
gen en de controle van de kascommissie
overhandigde mevrouw S. van Dijke-
Stehouwer, presidente van de Flipland-
se Vrouwenraad, een bijdrage uit de
opbrengst van de Zeeuwse collecte als
mede een bedrag uit de kas van de
Vrouwenraad. Vervolgens werd een
filmpje getoond van een morgen in de
peuterklas Turn Turn. Na de pauze ver
telde bibliothecaresse mej. Rozendaal
uit Steenbergen over boeken voor peu
ters. Ze had hiervoor een collectie peu-
terboeken meegebracht, terwijl ze ook
nog dia's vertoonde. Van de mogelijk
heid om vragen te stellen, werd druk
gebruik gemaakt.
Na de rondvraag dankte de voorzitter
alle medewerkers en de aanwezigen
voor hun belangstelling.
Te Sint-Annaland hebben wij voor U
beschikbaar:
straatklinkers
Regelmatige aanvoer van
onderhoudsgrind!
l CEBECO=!
- district Tholen
coöperatieve vereniging verenigde land- en tuinbouwcoöperaties g a.
Postbus 1, SINT-ANNALAND, tel. 01665-2550
Iedereen die wel eens de koortsthermo
meter gehanteerd heeft, weet dat de li
chaamstemperatuur 's ochtends lager is
dan 's avonds. Biologen brengen dit in
verband met ee soort biologische klok
die in het lichaam aanwezig is. Niet al
leen voor de temperatuur is er zo'n in
wendige klok, maar voor tal van andere
eigenschappen van mens, dier en plant.
Deze kennis kan voor de gezondheids
zorg gunstige gevolgen hebben. Het feit
bijvoorbeeld dat er een dagelijkse
schommeling bestaat in de gevoeligheid
voor medicijnen, zou het mogelijk kun
nen maken geneesmiddelen effectiever
toe te dienen.
Op het eerste gezicht is men geneigd om
de temperatuurverschillen tussen och
tend en avond toe te schrijven aan het
lichtverschil tussen dag en nacht. Het
blijkt echter dat die temperatuur
schommelingen, ook wanneer iemand
een tijd in een donkere kamer wordt
opgesloten, nog een aantal dagen door
gaan. Het is dus een inwendige klok die
de temperatuurswisselingen dicteert.
Hoe deze klok precies werkt en waar hij
zich bevindt is nog steeds onzeker. Bij de
mens wordt het aannemelijk geacht dat
hormonen, de chemische boodschap
pers in het bloed, een belangrijke rol
spelen in het mechanisme van de klok.
Wanneer iemand met een straalvliegtuig
van Europa naar Amerika vliegt, zullen
een aantal lichaamseigenschappen (ak-
tiviteit, temperatuur) zich eerst niet zo
veel van het tijdsverschil aantrekken. Na
enige dagen echter zal de klok van de
meeste eigenschappen zich aan het
Amerikaans ritme aanpassen. De wij
zers van de klok blijven dus niet altijd
De aannemerscombinatie Dosbouw
heeft een ponton in gebruik genomen,
xaarmee grondonderzoek zal worden
gedaan voor de bouw van de storm
vloedkering in de Oosterschelde. Deze
ponton is nodig om binnen korte tijd
intensief grondonderzoek te kunnen
uitvoeren in de diepe geulen van de
Oosterscheldemonding. Hij is 50 meter
lang, 20 meter breed en heeft een wa
terverplaatsing van 700 ton. Hij heeft
een bemanning van twaalf koppen. De
ponton is voorzien van omvangrijke
technische installaties, die meer moge
lijkheden bieden voor grondonderzoek
dan met andere pontons tot nu toe het
geval was.
De verkenning van de ondergrond met
behulp van deze ponton kan op twee
manieren geschieden: Met behulp van
een zogenaamde sondeer/boortoren,
die aan de achterzijde van de ponton op
de zeebodem wordt neergelaten. Daar
na begint vanaf pontonniveau het gron
donderzoek; door een van de toren
neergelaten geleidebuis wordt de appa
ratuur de grond ingedrukt.
Bij de andere methode wordt een dui
kerklok gebruikt Daarmee kan onder
water op de bodem grondonderzoek
worden verricht. Deze bemande duiker
klok kan door een gat in de ponton
worden neergelaten op de zeebodem en
tot ongeveer 60 ton worden geballast als
tegendruk voor het in de bodem persen
van de apparatuur.
De sondeer/boortoren is ontwikkeld
door het Laboratorium voor Grondme
chanica en werd in de afgelopen jaren
met succes toegepast op andere pontons.
Het gebruik van de duikerklok voor di
verse methoden van grondonderzoek
werd in opdracht van de Deltadienst van
Rijkswaterstaat getest. Het grote voor
deel van het werken met de duikerklok
is, dat in principe net zo gewerkt kan
worden als op het vaste land; namelijk
snel en met de beste controlemoge
lijkheden.
Bij het werken vanaf de toren moet al
tijd éérst de afstand tot aan de bodem
worden overbrugd, terwijl geleidebui-
zen het gevaar van knikken moeten ver
minderen. Met behulp van de toren kan
worden gewerkt tot waterdiepten van
maximaal 50 meter; de duikerklok kan
in principe werken tot diepten van 200
meter.
Met de nieuwe ponton zal in de komen
de jaren op veel plaatsen in en in de
nabijheid van de sluitgaten grondon
derzoek worden verricht. Hij is genoemd
naar ing. Johan Vermeiden, hoofd van
de buitendienst van het Laboratorium
voor Grondmechanica, wegens diens
belangrijke verdiensten op het gebied
van de ontwikkeling van apparatuur en
de uitvoering van grondonderzoekin-
gen.
De kosten voor de bouw bedroegen
ruim drie miljoen gulden.
Het kan handig zijn als we het inkijken
voorkomen kunnen door de vitrage te
sluiten. In dat geval kunt u veel plezier heb
ben van vitrage ophangen aan rails met glij
ders of runners. Hebt u de vitrage afwisse
lend open en dicht kies dan rails met inge
bouwd trekwerk. U trekt aan het koordje
en de vitrage gaat open en dicht. Doet u dit
met hand dan wordt de vitrage spoedig
smoezelig.
Bij het gebruik van openweaves kan in
sommige gevallen het gebruik van overgor
dijnen overbodig zijn. Leuke effecten kun
nen worden bereikt als een goed door
zichtige openweave wordt gecombineerd
met een aluminium jaloezie en sluitgordij-
nen in afwijkende kleur. Laten we het jaloe
zie neer en sluiten we de openweaves dan
schijnt de kleur van het jaloezie door de
transparante gordijnen.
Wanneer een meubel als afwerking in
de was of olie is gezet dan moet zo'n meu
bel met was of olie worden onderhouden.
Is een laklaag aanwezig, dan zal het op
brengen van was niet zoveel helpen, want
de was blijft dan op de laklaag zitten. Een
goede laklaag mat of glanzend is zo
sterk dat bijvoorbeeld een plasje pure alko-
hol urenlang geen kwaad kan. Op een
meubel komt dezelfde aanslag als op het
raam en moet derhalve ook zo nu en dan
met een vochtige doek worden afgeno
men.
Een bedekking van echte biezente-
gels doet het goed, alleen moet uitdrogen
worden voorkomen anders gaan de biezen
breken. Zo nu en dan bevochtigen met
zeepwater. Deze tegels niet vergelijken met
rijststrotegels en andere inferieure tegels,
die eigenlijk meer geschikt zijn voor de
wand dan voor de vloer.
Een belangrijke zekerheid bij de keuze
van tapijt is het etiket op de rug van het
tapijt of karpet. Op het etiket staat de naam
van de fabrikant vermeld en tevens de sa
menstelling van de poolgarens. Staat op
dit etiket bijvoorbeeld 100% scheerwol,
dan is de fabrikant garant voor deze aan
duiding.
Tapijttegels in zuiver scheerwol ber
berkwaliteit, die wanneer ze in schaakmo
tief worden gelegd het bijzonder goed
doen en tapijttegels met een geometrisch
dessin zijn een andere mogelijkheid. De
meeste wollen tapijttegels kunnen echter
ook zo worden gelegd, dat het tegeleffect
ontbreekt. Zeer voordelig zijn nog steeds
de haarvilttegels, die op een formaat van
50 x 50 gebracht worden.
Ondertapijt is alleen nodig als het tapijt
geen foamrug heeft. De moderne getufte
tapijten kunnen in kamers tot 20 m2 los
worden gelegd en dit geldt dus voor vrijwel
alle slaapkamers. Er moet gerekend
worden op een paar milimeter's krimp.
Grote ramen in moderne huizen
worden vaak doormiddel van een horizon
tale plank in tweeën gedeeld. Er kunnen
dan niet alleen planten en spulletjes op de
vensterbank worden gezet, maar ook op de
plank.
Wanneer de zon schijnt, denk er dan
aan om de was vroegtijdig af te halen,
eigenlijk voordat ze volkomen droog is. De
bij fabrikatie van textiel en wasmiddelen
gebruikte "optische oplichter" kan lijden
tot "verzilvering" van de was en maakt
tevens het strijken moeilijker.
Na het wassen van een spijkerbroek.
blijkt hij veelal een paar centimeter te zijn
gekrompen. De beste remedie hiertegen is,
na het uitspoelen en centrifugeren even in
de lengte op te rekken. Wel doen als het
kledingstuk nog nat is, anders helpt de
kuur niet; bovendien zou het kunnen
scheuren.
Sommige handdoeken hebben in
plaats van lussen een pool. Dat voelt lekker
zacht aan, maar droogt slechter dan een
lussendoek. Daarom zijn er handdoeken
met aan de ene kant een pool en lussen aan
de andere. De velourskant (met pool) is be
doeld voor lichaamsdelen, die zacht
behandeld moeten worden, zoals het
gezicht. De andere kant wordt gebruikt
voor de huid die wel wat meet kan
verdragen.
De kwaliteit van een badhanddoek
hangt af van het aantal lusjes in de badstof
en hoe lang die zijn. Een goede doek heeft
lange lussen, die dicht op elkaar zitten. Hij
droogt nog beter als de draden iets
gedraaid zijn.
Donkere kleuren voor het gebruik
wassen; om de kleurvastheid te
bevorderen het klassieke "scheutje azijn"
toevoegen. Goed spoelen in ruim water,
niet wringen. Bij nieuwe spullen, zo uit
het water op plastic hangertje hangen.
Gekleurde hemden wassen in een
wasmiddel dat zo weinig mogelijk of geen
optische witmiddelen bevat, (zoals bijv.
Fleuril) Polyester shirts wassen tot
maximaal 60°. Vuile plekken uitsluitend be
handelen met een washandje.
Kleding die u zelf niet kunt wassen,
zoals goede corduroy en costuums e.d. re
gelmatig goed laten luchten. Buiten of in
de badkamer, waar het gerust iets vochtig
mag zijn. Daardoor verdwijnen de kreukels
vanzelf. In ieder geval bij zuiver scheerwol.
Regelmatig kostuums afborstelen en op
tijd chemisch laten reinigen.
Hang kledingstukken steeds goed op
een degelijke kleerhanger, een pantalon bij
voorkeur in een broekklem. Draag een
kostuum nooit langer dan 2, hoogstens
drie dagen achtereen. Ook een kledingstuk
heeft rust nodig.
Met een paar oude lakens en een
slaapzak kunt u een goedkoop, dekbed
overtrek fabriceren. Witte lakens kunnen
ook nog eerst in de wasmachine geverfd
worden en daarna opgefleurd met een
bloemetjesband en contrasterende biezen.
JOKE VOS
(Nadruk verboden)
FOLKLORE IN HET DAGELIJKS
LEVEN
We weten natuurlijk allemaal best dat
het niets te betekenen heeft als een
zwarte kat ons pad kruist. Hoewel, staat
dat eigenlijk wel vast? Zijn wij daar ook
nog zo van overtuigd als we nou net die
dag een ongeluk krijgen? Of als we nou
net die dag in het zakelijke vlak met een
onverwachte tegenslag te maken heb
ben?
Als je de mens zo hoort in zijn gewone
doen, met een goed glas en een prima
sigaar bij zijn open haard, gelooft nie
mand meer in voortekenen. Maar wie
zou de mensen de kost willen geven die
van de lotenverkoper een lot met een
staartnummer verlangen? Wie roept niet
"gezondheid" als er iemand niest, en wie
gelooft niet dat er ruzie komt als er zout
wordt gemorst?
Ontelbaar zijn de voorbeelden van din
gen die in het dagelijks leven gebeuren,
waarbij wij zeggen, of in ieder geval
denken: Je weet maar nooit....
De nieuwe kentekens zullen vanaf me
dio 1978 bestaan uit een combinatie van
twee groepen van twee letters en één
groep van twee cijfers in plaats van twee
groepen van cijfers en één groep van
twee letters. In de toekomst komen de
cijfers alleen in het midden, bijvoor
beeld BK-24-DL.
Minister Westerterp van Verkeer en
Waterstaat heeft voor deze nieuwe
combinatie gekozen nadat de Rijks
dienst voor het Wegverkeer uit enkele
alternatieven uiteindelijk deze had
voorgesteld. Andere instanties, die met
de kentekenregistratie te maken hebben,
hebben eveneens hun voorkeur voor dit
zelfstandig doordraaien maar kunnen
verzet worden door invloeden van bui
tenaf.
De dagelijkse schommelinq in de ge-
voeliqheid voor medicijnen kan in sterk
overdreven termen tot gevolg hebben
dat een slaapmiddel waar je het ene
moment als een blok van in slaap valt,
een ander moment geen effect heeft. Zo
is van een geneesmiddel tegen huidaan
doeningen gevonden dat eenzelfde dosis
om zeven uur 's ochtends 15 uur werk
zaam was en om zeven uur 's avonds
maar zes uur. Het ziet er naar uit dat
deze verschillende gevoeligheid voor de
meeste medicijnen geldt. Mocht dit door
nader onderzoek becestigd worden, dan
kunnen geneesmiddelen in de toekomst
wellicht op meer efficiënte en verant
woorde wijze toegediend worden.
systeem uitgesproken. Het voordeel er
van is dat men met deze letter-cijfer-
combinatie tien tot vijftien jaar vooruit
kan. Men hoeft dus niet tussentijds op
een andere combinatie over te schake
len.
Een ander belangrijk voordeel is dat het
kentekenbeeld, zoals dat vanaf 1951
heeft bestaan uit drie groepen van twee
letters of cijfers, blijft gehandhaafd.
Daarmee is ook de herkenbaarheid ge
diend.
Het invoeren van een nieuwe combina
tie is nodig omdat de huidige van twee
cijfers-twee letters-twee cijfers naar ver
wachting medio volgend jaar volledig
zal zijn benut. Hieruit kunnen dus geen
nieuwe variaties meer worden geput.
De huidige combinatie met de twee let
ters in het midden is de derde in een
reeks van drie verschillende combinaties
sinds men in 1951 van de provinciale op
de landelijke kentekenregistratie over
ging. Men begon in dat jaar met een heel
nieuw systeem, xaarbij twee letters wer
den gevolgd door twee groepjes van
twee cijfers. In 1965 was deze combina
tie uitgeput en kwamen de twee letters
achteraan. Hiermee kon men tot sep
tember 1973 voort. Daarna kwamen de
kentekennummers met de twee letters in
het midden. De mogelijkheden daarvan
zullen bij de tegenwoordige toename
van het aantal auto's medio 1978 zijn
uitgeput. De nieuwe combinatie met de
vier letters en twee cijfers biedt veel
meer mogelijkheden en zal daardoor
minder snel opraken.
Over dit soort dingen gaat "Folklore in
het dagelijks leven." En ook over allerlei
voorwerpen en gebruiken met een fol
kloristische achtergrond in en om het
huis. Het is geen wetenschappelijke ver
handeling over volkskunde en alles wat
daarmee samenhangt. Het gaat gewoon
oyer die dingen in het dagelijks leven
waaraan vooral in vroeger jaren nogal
eens een bepaalde - vaak bijgelovige -
betekenis is verbonden. Over huwe
lijksgebruiken, beschuit met muisjes en
rouwgebruiken. Over dieren, planten,
bloemen, eet- en drinkgewoonten, ge-
luks- en ongeluksgetallen, symbolen van
geluk, ongeluk, liefde en dood. Kortom,
over alles waarmee wij alledag te maken
hebben.
Uitgave: A.W. Sijthoff. Auteur: Ton de
Joode. 200 Illustraties, waarvan 50 in
kleur.
MORGEN, BIJ HET AANBREKEN
VAN DE DAC!
Door Dr. J.C. de Beus, Ambassadeur
b.d.
Dit boek beschrijft een vijftal kritieke
episoden vóór, tijdens en na de Tweede
Wereldoorlog, waarin ons land met
oorlogsgeweld werd geconfronteerd.
"Dantzig. De dans op de vulkaan"
Hierin schetst de schrijver de stemming
die hij in Dantzig aantrof in augustus
1939 vlak voordat over die stad een
wereldoorlog uitbrak. Het meest inte
ressante onderdeel hiervan vormt de
beschrijving van het "galgenmaal van de
wereldvrede" ten huize van de Hoge
Commissaris van de Volkenbond, één
dag voor het uitbreken van de vijande
lijkheden, op het ogenblik dat de ogen
van de hele wereld in beklemde span
ning gericht waren op dit nieuwste ob-
jekt van Hitiers expansiedrang. Aan dit
afschuwelijke diner zitten al de leidende
plaatselijke figuren van het drama aan.
Allen weten dat de laatste vredespogin
gen mislukt zijri, doch niemand waagt
het erover te praten. Het diplomatieke
spel wordt doorgespeeld tot het laatste
ogenblik, terwijl allen weten: morgen,
bij het aanbreken van de dag, zal het
afgelopen zijn.
"Warschau. De Evacuatie"
Dit tweede korte verhaal vertelt hoe
tijdens de slag om Warschau in septem
ber 1939 het diplomatieke corps en de
buitenlanders aldaar op het laatste
ogenblik veilig geëvacueerd werden,
goeddeels door het toedoen van de
jeugdige Nederlandse Gezantschapsat
taché, Gevers.
In de hierop volgende drie hoofdverha
len van deze bundel vertelt de oud-Am
bassadeur aan de hand van eigen erva
ring en van de officiële documenten drie
ingrijpende crises uit onze recente ge
schiedenis waarin Nederland zelf oorlog
onder het oog moest zien.
"Berlijn. Morgen, bij het
aanbreken van de dag!"
De geschiedenis van de talrijke nauw
keurige, maar steeds minder geloofde,
waarschuwingen welke onze Militair
Attaché te Berlijn, Majoor Sas, tussen
oktober 1939 en 10 mei 1940 naar den
Haag doorgaf over de komende aanval
van Nazi-Duitsland is niet onbekend.
Zij is beschreven in het rapport van de
Parlementaire Enquêtecommissie
1940-'45, maar is in honderden folianten
van dit zeer lijvige rapport wat verloren
gegaan. Ook Dr. L. de Jong heeft het
beschreren in Deel II van zijn stan
daardwerk "Het Koninkrijk der Neder
landen in de Tweede Wereldoorlog", en
heeft zich wat de laatste fase betreft ge
baseerd op de getuigenis van Dr. de
Beus voor de Enquêtecommissie.
Dit deel van de bundel eindigt met het
afscheid van Sas vier maanden later op
een dakterras in Londen op de avond
dat de Luftwaffe haar massa-bombar
dementen op Londen inzette.
Een epiloog vormt de beschrijving van
de afgrijselijke executie van de "relatie
van Sas" in het concentratiekamp Flos-
senburg, precies vijfjaar na Hitiers ver-
radelijke aanval op Denemarken en
Noorwegen, waarvoor de "relatie" te
vergeefs had gewaarschuwd.
"De Nieuw-Cuinea kwestie; een
simultaan-treurspel op zes
tonelen"
De diplomatieke geschiedenis van de
Nieuw-Cuinea kwestie wordt hier van
begin tot eind geschilderd, zoals zij zich
tot een treurspel ontwikkelde op zes di
plomatieke tonelen, nl.: den Haag, Ja
karta, Washington, Londen, Canberra,
en tenslotte haar voor Nederland te
leurstellend slot vond in New York.
Aan de hand van de stellingname der
meest betrokken staten, zijn eigen erva
ringen en citaten uit de officiële tele
grammen volgt het verhaal op de voet
deze laatste grote diplomatieke operatie,
waarin Nederland trachtte zelfstandig
een politiek van emancipatie tot zelfbe
schikking door te voeren, maar uit
eindelijk door de internationale krach
ten gedwongen werd tot een weinig be
vredigend compromis.
Het meest belangwekkend zijn de ont
hullingen omtrent drie beslissende crises
tijdens de onderhandelingen in de eind
fase van het conflict.
De eerste is de publikatie in het boek
van een geheime brief waarmee Presi
dent Kennedy het plan-Bunker aanbe
veelt aan Ministej-President De Quay.
De txeede is de beslissende crises van 26
juli 1962, wanneer Soekarno de Indone
sische delegatie beveelt de. onderhande
lingen af te breken, maar President
Kennedy persoonlijk ingrijpt en in een
dramatisch onderhoud de Indonesische
Minister van Buitenlandse Zaken Soe-
bandrio beweegt daaraan geen gevolg te
geven.
Het hoogtepunt van spanning wordt
bereikt in de tweede week van augustus
1962, wanneer de overeenkomst al klaar
is voor ondertekening, maar Soekarno
op het laatste ogenblik weer een crisis
schept door nieuwe eisen, terwijl inmid
dels de invasievloot met 30.000 man aan
■boord al is uitgevaren. Hoe beide par
tijen tenslotte aan een bloedbad zijn
ontsnapt, vindt men in dit laatste deel
van het boek.
i
