CONTINGENTERING WINT
VELD
EEN ONGELUKJE ZIT IN EEN
KLEIN HOEKJE
ifXTêrhorst
Uit de oude Thoolse almanak van
1858 (11)
k
1
Weer eens een werkgroep
lerhorsf
Sa&fzicL
CEBECO-ZUIDWEST
SINT- ANNALAND
C. ANDRIESSEN
mantel
speciaalzaak/
K. J. SCHOUTEN
15
EENDRACHTBODE
Donderdag 7 oktober 1976
NAJAARS
MODE!! )^r
ZO
OP zo?
Dameskapsalon - Parfumerie
Specialist - adviseur
KERASTASE
TANDTECHNISCH LABORATORIUM
REPARATIE KUNSTGEBITTEN
Onze magazijnen te SINT-ANNALAND
en POORTVLIET zullen m.i.v. 16 okto
ber a.s. gedurende de herfst- en winter
maanden 'S ZATERDAG NIET
GEO PEND ZIJN.
Zodra de voorjaarsdrukte begint volgt
een mededeling over de openstelling op
zaterdag.-
f3T
CEBECO
het vertouwde HOORAPPARATEN-CENTRUM
voor west brabant en tholen
GROTE MARKT 22 BERGEN OP ZOOM TEL.01640-34464
Produceren, veel en doelmatig produceren, het is alle agrariërs met de paplepel
ingegoten. Want er was eenmaal oorlog en distributie; toen die over waren bleef op
aarde de honger aanwezig. Trouwens, als je de produktie per ha, per man en vooral per
manuur niet opjoeg bleef je nergens, doordat de produktiekosten elk jaar verder
stegen. Het voortbrengen van voedsel (of grondstoffen daarvoor) was dus tegelijk een
heilige plicht en een economische noodzaak.
Onze agrariërs zijn deskundig. Nergens ter wereld is de opbrengst per ha, per koe, per
varken, per kip enz. zo hoog. Als ergens ter wereld per manuur iets méér gehaald
wordt, b.v. graan in Noord-Amerika, komt dat doodeenvoudig omdat ginds meer ha
per man ter beschikking staan. Dat dit werkelijk zo is toont ons de staatsexploitatie
van duizenden ha in de IJsselmeerpolders.
NADELEN
De sterk opgevoerde produktie bleek
uiteraard ook nadelen te hebben. Wij
kregen een soort voortbrenging waarbij
extreme omstandigheden (te veel of te
weinig regen) meteen tot rampen leid
den. De grond werd er niet beter op,
maar dank zij kunstmest en gewasbe
schermingsmiddelen gaf dat niks, als je
maar terdege oplette. De buitenwacht
kon dat alles niet meer volgen en van
daar dat die terugviel naar de midde
leeuwen; boeren of tuinieren zonder
kunstmest, maar wél met kompost of
goed verteerde stalmest is best mogelijk
als je maar geen hoge opbrengsteisen
stelt. De kwakzalverij deed de rest:
zaaien bij bepaalde maanstanden en
gebruik van griezelige spulletjes zoals
basaltmeel, zeewier, brandnetelsap enz.
Maar terug naar de officiële land- en
tuinbouw.
RUNDVLEES.
DIEPVRIESVLEES
UITSTEKEND
Door deze lange droge zomer is er een
voedseltekort ontstaan voor onze
koeien. Het is dan ook te verwachten dat
er deze komende maanden een groter
aanbod rundvlees zal zijn dan in andere
jaren rond dezelfde tijd.
Rundvlees wordt dus goedkoper en dat
is voor de consument alleen maar mee
genomen in deze dure tijd. Vooral be
zitters van een diepvries zijn goed uit. Zij
kunnen grotere hoeveelheden rundvlees
tegelijk kopen voor een lagere prijs.
Vooral een braadstuk of een rollade is
•uitstekend in te vriezen. Voor het in
vriezen van rundvlees geldt de volgende
hoofdregel: vlees van jonge slachtdieren
is het meest geschikt om in te vriezen.
Verder moet het altijd goed bestorven
zijn en vooral niet te vet. Hoe magerder
het vlees is, hoe beter de eigen smaak
ervan bewaard zal blijven.
Stukken zonder been zijn makkelijker te
Ijewaren, omdat zij minder plaats vra
gen. Neemt men bijvoorbeeld een stuk
sbepvlees, dan kan men de soepgroenten
in een apart zakje erbij doen en heeft bij
ontdooien direct alle benodigdheden bij
elkaar.
Bij voorgesneden stukken vlees is het
aan te raden tussen de afzonderlijke
stukken een stuk folie te leggen om te
voorkomen dat deze aan elkaar vast
vriezen. Om ze van elkaar te krijgen
moeten ze dan eerst weer ontdooid
worden. En heeft men van de 10 stuks er
maar 2 nodig, dan kan de rest na on
tdooien niet meer ingevroren worden,
maar moet eerst gebraden.
Gemiddeld kan met rundvlees zo'n 9 tot
12 maanden in de diepvries bewaren.
Kant en klaar gebraden vlees is, afhan
kelijk van de hoeveelheid vet, 2 tot 6
maanden te bewaren.
BEAUTY-TIP
Kwark is niet alleen een streling voor de
tong, maar (als masker) ook een nektar
voor de huid. Vermeng een koffielepel
kwark met wat honing en een theele
peltje mais- of tarwekiemolie en breng
dit papje in een dikke laag aan op ge
zicht en hals. Tien minuten laten drogen
en daarna goed afspoelen met veel koud
water.
Een vette en/of onzuivere huid wordt
lelieblank en glad als men aan het
kwarkpapje nog enkele druppels ci
troensap toevoegt.
Een hoge produktie vraagt deskundig
bedrijfsbeleid en geeft spanningen. Na
1950 kregen de doktoren dan ook net zo
goed agrariërs als niet agrariërs in de
klassen zenuwziekten, overspannen,
hartkwalen en psychische defecten. Dat
hadden ze nooit kunnen denken. Van
daar dat sommige dokters dwepen met
ouderwetse, kleinschalige landbouw.
Tenslotte, zo rond 1968-'70 begonnen
enkele agrariërs uiteraard zelf óók te
twijfelen aan het alleenzaligmakende
van hun voofbrengingswijze.
Want al produceerden ze elk jaar méér,
zij werden er geen cent wijzer van en ook
niet gelukkiger. Ze brachten hun goede
naam zelfs onherstelbare schade toe,
want door de niet-begrijpende buiten
wacht werden ze al gauw uitgescholden
voor dierenbeulen, milieuverpesters en
grondbedervers. Dank zij de wan
toestanden in de zuivelwereld kregen ze
bovendien óók nog de naam, producen
ten van onbetaalbare overschotten te
zijn. En terecht, helaas.
'T BEGINT TE DAGEN
Overal in land- en tuinbouw dringt het
inzicht door, dat het zinloos is, méér te
produceren dan je kwijt kunt. Datje veel
beter minder kunt voortbrengen als je
daarbij hetzelfde geld ontvangt en datje
daar dan veel ouder bij wordt. En ge
lukkiger.
Woordvoerder van zo'n groep is Bram
van Dorp uit Schipluiden, Zuid-Hol
land. Agrarisch bezien is hij een wat
onduidelijke figuur, die het afwisselend
houdt op Jerseys, zwartbont vee,
vetweiders en 30.000 legkippen op bat
terijen met eigen afzet, maar zijn ge
dachten zijn niet zo onduidelijk. Ze wij
zen in de richting van een klein beetje
beheersing van wat teveel geproduceerd
wordt en dat is op de eerste plaats melk
en dus melkpoeder.
Deze gedachten kregen dit voorjaar
plotsklaps ingang bij de veehouders,
toen bleek dat men de melkpoederber-
gen in de EEG zelfs onder dwang niet
weg kon werken. Zoals bekend kwam
Lardinois op de onzalige gedachte, var
kens- en pluimveehouders te dwingefi
het poeder van de rundveehouders op te
maken.
De mengvoederfabriek die 't vertikte
kon er onderuit door het verliezen van
de soyacautie. Nu blijkt dat zelfs door
deze dwangmaatregel het poeder
1 berghoog blijft liggen en er gaan stem
men op het dan in vredesnaam maar in
zee te dumpen.... Waarop Lardinois
ijlings verklaarde dat je het dan beter
kunt onderploegen, want de bemes-
tingswaarde (15 pet. stikstof!!!) is er óók
nog...
Dergelijke treurige toestanden zijn het
gevolg van een volslagen onwil en een
even volslagen onvermogen van de
landbouworganisaties om een eniger
mate aanvaardbare zuivelpolitiek te
voeren. De niet-agrariër die deze schan
delijke dingen leest beseft nog niet al
tijd, dat de poederbergen met gemee
nschapsgelden zijn gesticht. Want door
de garantieprijzen voor boter en poeder
werd de melkproduktie aangezwengeld
in de hele EEG. Dat mag de hele ge
meenschap betalen, maar wie pleit voor
aanpassing van de produktie (zoals
Bram van Dorp) kan op zijn kop krijgen.
De reden daarvan zullen wij u meede
len.
ZUIVELLAND
De grote koninklijke zuivelbond F.N.Z.
wordt niet moede het den volke in te
hameren: Nederland heeft de beste
weidegronden uit de hele EEG. Daarom
moeten wij nooit instemmen met een
produktieregeling, want wij brengen de
goedkoopste melk voort van alle Euro
pese landen!
Dank zij dit grove nationaal-egoisme
ontstaan de poederbergen, want hoe
klein ons land ook is, onze monden zijn
groot. En in de EEG. luistert men in
agrarische zaken nogal graag naar Ne
derland. Namen als Mansholt, Lardinois
(en straks Barend Biesheuvel) bewijzen
dat voldoende. Nog nooit echter is be
wezen, dat Nederland goedkoper melk
produceert dan anderen. Dat komt om
dat die vruchtbare weiden van ons
slechts een klein deel van de kostprijs
vormen: arbeid, gebouwen, kosten van
grond, wijze van verwerking en afzet,
belastingsysteem (België) en de mate
waarin bijprodukten van het eigen
bedrijf gebruikt kunnen worden spelen
nét zo'n grote rol. Daar komt dan nog bij
dat onze veehouders helemaal niet de
hoogste prijs per kg melk ontvangen
maar op één na de laagste! In de
Bondsrepubliek is die 4 cent hoger, in
Frankrijk 2-3 en in Italië zelfs 10 cent. In
België is de opbrengstprijs weliswaar
gelijk, maar daar is het belastingstelsel
veel beter. Denemarken heeft een iets
lager melkprijs voor de boeren maar la
gere grondkosten e.a. lasten.
Willen de rundveehouders nog een
restant van hun goede naam behouden
dan zullen zij spoedig orde op zaken
moeten stellen: inperken die melk
stroom! Merkwaardig genoeg vond
deze slagzin opeens gretig gehoor, toen
de standorganisaties begonnen te fluis
teren over een melkhêffing, die in Brus
sel zou worden uitgebroed. Dat is dan
een boete voor elke kg melk die per
bedrijf méér wordt geproduceerd dan in
een bepaald voorgaand jaar b.v. 1 975.
Maar één ding staat vast: als men niet
ingrijpt kunnen wij het Tunesische
voorbeeld wel volgen. Dat land kreeg
een poos geleden kosteloos een grote
hoeveelheid melkpoeder aangeboden.
Na proeven kwam men tot de conclusie
dat 't spul niet te pruimen was en men
besloot er enige wegen mee te verhar
den. Zolang het niet teveel regent blijkt
dat nog goed te gaan ook. En dit betreft
dan hoogwaardig menselijk voedsel uit
een grondstof die goed voor elk heet te
zijn. Melkpoeder móet, zegt Nederland.
Verwondingen van allerlei aard, van
lichte schaafwonden tot bloedende
snijwonden, komen in en rondom het
huis en tijdens de vakantie wel eens
voor.
Het is dan ook noodzakelijk wat
materiaal in huis te hebben voor de
behandeling van lichte verwondingen.
Er zijn immers overal in de lucht haast
onzichtbaar kleine ziektekiemen. Deze
komen trouwens ook voor op de huid, in
de mond en in de kleding. Zelfs op een
pasgewassen hand zitten ziektekiemen.
Ook op het voorwerp w armee de wond
wordt veroorzaakt zitten ziektekiemen.
Als iemand een wond heeft moet u op de
eerste plaats zorgen dat er niet méér
vuil in de wond komt. De wond moet
dan snel worden afgedekt. De wond
moet verder droog en steriel worden
behandeld. Het uitspoelen van de wond
met reinigende oplossingen of gekookt
water moet beslist worden afgeraden.
De wond wordt hierdoor onnodig
geprikkeld. Raak de wond nooit met uw
handen aan!
Bij het begin van de verwonding
stroomt er wat bloed uit de wond.
Hierdoor wordt er meteen al het vuil
dat in de wond is gekomen weggespoeld..
Er kan ook vuil achterblijven. De
ziektekiemen die in het vuil zitten
kunnen het weefsel plaatselijk ziek
maken. Het is daarom van belang de
wond zo te behandelen dat de
achtergebleven ziektekiemen gedood
worden. Wat hebt u nodig bij de
behandeling van wonden en wondjes?
In de eerste plaats natuurlijk
verbandmateriaal zoals windsels,
pleisters eh steriele gaasjes. Daarnaast
is voor desinfectie van de wond een
ziektekiemdodend middel nodig als
jodium en voor een sneller herstel van
de wond een goed wondzalf.
De natuurlijke weg van herstel is dat,
nadat de wond is veroorzaakt, het bloed
stolt. Er ontstaat een bloedkorstje, een
soort dekseltje op de wond. Er kan geen
vuil meer naar binnen en er wordt
onder het korstje nieuw weefsel
gemaakt om de ontstane beschadiging
weer volledig te sluiten.
Schaaf- en snijwonden zijn de meest
voorkomende huis-, tuin- en keukenver
wondingen en meestal niet van ernstige
aard. Toch mag dit soort verwondingen
niet verwaarloosd worden, gezien de
U slaagt bij:
tvto«kant|« t vtorkantl*
Kremerstraat 11-13 - Bergen op Zoom
kans op besmetting door ziektekiemen
en de pijn die erop volgt.
MALS VLEES; EEN KWESTIE VAN
BESTERVEN
Een moeilijkheid bij het kopen van vlees
is die van het besterven. In de dagen
voor de 2e Wereldoorlog, toen de
slagers nog hun eigen vee slachtten en
iedere stad zijn eigen abattoir had, liet
men het vlees altijd goed besterven
waardoor het goed mals werd. Na de
oorlog werd het vlees steeds meer op
een centraal punt geslacht en vandaar
naar de slagerswinkels gebracht. Dit
had als gevolg dat het vlees vaak vlak na
de slacht al in de keuken lag. Het is dan
nog niet voldoende bestorven en nog
taai en smakeloos. Was hetzelfde stuk
vlees bij de slager goed bestorven, zou
het ongetwijfelf malser en fijner van
smaak zijn geweest. Aan mals vlees
komt de slager te pas, omdat men het
vlees in eigen koelkast door gebrek aan
ventilatie niet goed kah laten besterven.
Hoe lang vlees moet besterven is
afhankelijk van yerscbeidene factoren;
er zijn geen vaste regels vóór te geven.
Het is van belang om vlees bij
thuiskomst uit te pakken, zodat de
lucht erbij kan, en het bovenin de
koelkast op de koudste plaats te
bewaren. Door de aanraking met de
lucht zal het vlees donkerder van kleur
worden, maar dit is niet van invloed op
de smaak. Als u geen koelkast hebt,
bewaar het dan in de provisiekast of in
de kelder, losjes gewikkeld in folie of
plastic, op een donkere plaats waar
vliegen en zonlicht er niet bij kunnen.
In het algemeen geldt: hoe meer
snijvlakken, hoe korter een stuk vlees
bewaard kan worden. Gehakt liefst
direct braden.
Wilt u vlees uit de koelkast gaan
braden, haal het dan tijdig van te voren
uit de koelkast zodat het kan
„opwarmen". Als het te koud is gaan de
vleessappen verloren bij het braden, het
wordt droog. Een hele bout
bijvoorbeeld moet u de avond van
tevoren uit de koelkast halen.
Statistieke bijzonderheden.
Volgens de nog vigerende inde
ling des Rijks, zo staat op pagina
27 van de Thoolse Almanak 1858,
behoort het kanton Tholen,
bestaande uit de eilanden Tholen
en Sint Philipsland. tot het derde
arrondissement, of dat van
Zierikzee, vormende daarvan het
derde kanton, hetwelk is samen
gesteld uit 8 kadastrale of bur
gerlijke gemeenten. Deze 8 ge
meenten bestaan uit: 1 stad, 7
dorpen, 4 gehuchten en 9 buur
ten. Het kanton Tholen beslaat
een oppervlakte, volgens het ka-
daster van 14.870 bunders, 78
roeden. 40 ellen, waarvan 13.237
bunders 67 roeden 16 ellen tot het
eiland Tholen en 1633 bunders 11
roeden 24 ellen tot het eiland Sint
Philipsland behoren.
Er bestaan in het kanton Tholen
10 heerlijkheden als: Sint Anna-
land. Kempenshofstede, Poort
vliet. 5chakerloo, Scherpenisse,
Stavenisse, Nieuw Strijen, Vosse-
meer. Vrijberghe en Westkerke.
De bevolking van het kanton
Tholen bestaat uit ruim 13.050
zielen, samengesteld uit 11.800
Hervormden, 900 Rooms Katho
lieken en 350 Christelijk afge
scheidenen.
De Hervormden maken 8 kerke
lijke gemeenten uit, welke de
Ring van Tholen vormen met 9
predikanten en 8 kerkgebouwen
van welke 2 van orgels voorzien
zijn. De Rooms Katholieken vor
men 2 staties, ressorterende onder
het dekenaat van Middelburg,
met 2 kerkgebouwen en 2
pastoors.
De Christelijk afgescheidenen
hebben 2 gemeenten als te Tho
len en te Sint Philipsland.
Ten opzichte van het school
onderwijs, maakt het kanton
Tholen een onderdeel uit van het
tweede schooldistrict en vindt
men daar 9 scholen.
De provincie Zeeland, het elfde
district van de waterstaat vor
mende en tot de tweede inspectie
behorende, is als zodanig in 6 ar
rondissementen verdeeld, waar
van het vierde arrondissement
zich over de eilanden Tholen en
Sint Philipsland uitstrekt.
Met betrekking tot de directien
der polders en wateringen, is
Zeeland in 9 polder-arrondisse
menten verdeeld, waarvan het
vierde zich bepaalt tot de eilan
den Tholen en Sint Philipsland.
Het kanton Tholen bestaat uit 63
polders, uitmakende 52 zowel
polders als wateringen, waarvan 5
calamiteuse, 28 waterkerende en
19 niet-waterkerende polders af
wateringen zijn.
Geschiedkundige herinnerin
gen.
1 juni 1679: Jonkhr. Pieter Karei
de Bils, heer van Coppensdam-
men, enz. wordt lid der gecomit-
teerde Raden van Zeeland we
gens de stad Tholen.
2 juni 1686: Ds. Samuel Immens
overlijdt na ene dienst van 3
maanden als predikant te Poort
vliet.
3 juni 1623: De beraamde aanval
der Spanjaarden op het eiland
Tholen wordt verijdeld.
3 juni 1711: Nadere overeen
komst tussen de heerlijkheden
Vrijberghe en Vossemeer wegens
de grenzen.
4 juni 1463: Contract gesloten
tussen Vossemeer en Bergen op
Zoom over de grensscheiding.
EEN FOTOTIP VOOR U, MEVROUW
De kleine dingen
Ze doen het, volgens het liedje, in het leven van
alledag: de kleine dingen. Maar toch ook bij het
maken van foto's. Zo'n klein ding is bijvoorbeeld:
opletten of u kontrast kunt scheppen met de achter
grond. Kijk eens naar deze twee foto's. Op de linker
moet je zoeken naar de hoofdpersoon. Zwarte kle
ren. donkere achtergrond. Niet sprekend. Op de
tweede foto zijn alleen de kleren verwisseld. En u
ziet het verschil. Zo is-ie goed. Dat geldt voor
zwart-wit foto's en voor kleurenfoto's en vooi
kleurendia's, 't Is best de moeite waard om op zulke
kleine dingen te letten. Uw foto's worden er in een
klap sprekender door.
/(VX Rooseveltlaan 196
\D0Z^ILD[Q)Q [RQSUCLD Ber8en op Zoom
01640 - 33910
Golf Extra roodplm. 22000 km 1975
Golf Lux blauwplm, 19000 km 1975
Golf Extra groenplm. 81000 km 1975
Golf Extra geelplm. 26.000 km 1974
Kever 1300 geelplm. 57000 km 1975
Kever 1300 bruin-metplm. 46000 km 1973
Kever 1300 zilver-metplm.76000 km 1972
Kever 1300 blauw-mèt..plm. 61000 km 1972
Passat N-Comfort 3-d geelplm. 18000 km 1975
Passat LS 2-d. roodplm. 68000 km 1975
Passat LS 2-d. roodplm. 81000 km 1974
Passat LS 2-d. geelplm. 92000 km 1974
Passat SL. 2-d. roodplm. 69000 km 1974
Passat SL 2-d. groenplm. 23000 km 1974
Passat LS 2-d. roodplm. 43000 km 1973
Audi 50 LS beigeplm. 14500 km 1975
Audi 80 LS roodplm.23000 km 1975
Audi 80 LS geelplm. 42000 km 1973
Audi 100 L schuifdak beige plm. 61000 km 1974
Audi 100 L groenplm. 110000 km 1972
Pick-up enkel cab. met glas en huif1975
Bedford Diesel, kapotte motor1975
Bestel met ruiten 1600 cc1974
Bestel met ruiten 1600 cc. 2e schuifdeur1974
Fiat 127 zilver-metplm. 5100 km 1975
Vauxhall Viva blauw41000 km 1974
Opel Manta 1.9 S rood84000 km 1974
Citroën GS Break rood79000 km 1973
Diverse Doe het Zeivers bijv.:
Zastava '73, Fiat 128 '72, Vauxhall banger '72, Daf 55
'71, Citroën 2CV '71, Renault 16 TS '69, Simca 1100
'70.
Speciale produkten voor
haar- en hoofdhuidverzorging
Lid Les Mattres de la Coiffure
Hoogstraat 13 - Tel. 01660-2763 THOLEN
in de kortst mogelijke tijd
Molenweg §8 SCHERPENISSE Ingang'Platteweg
HAVENWEG 1, Sint Annaland
coöperatieve vereniging verenigde land- en tuifibouwcoöperaties g a
4 juni 1571: Cornelis Werckendet
Lievensz wordt tot baljuw van
Poortvliet aangesteld.
5 juni 1346: Gravin Margarheta
geeft aan de stad Tholen het
voorregt, om eeuwig tolvrij te va
ren voorbij al hare Tholen.
6 juni 1788: Ds. Jacobus Johan
nes van Steenbergen neemt af
scheid als predikant bij de Her
vormde Gemeente te Poortvliet.
8 juni 1624: Ds. Thomas Regen
toom 'overlijdt als predikant te
Poortvliet.
9 juni 1673: Tér staats
vergadering wordt verslag ge
daan van den ellendigen
toestand, waarin zich de sterkten
langs de Eendracht bevinden.
10 juni 1648: Dankdag in het
eiland Tholen wegens de geslote-
nen Munsterschen vrede.
12 juni 1500: Verdrag tussen de
Heeren van Vossemeer en den
Deken en het Kapittel van Tho
len aangaande de tienden.
12 juni 1646: De Staten van
Zeeland slaan het verzoek af tot
verhoging van de impost op het
bier van Poortvliet.
12 juni 1781: Felle brand te
Oud-Vossemeer, waarbij 7 hui
zen en 12 schuren afbranden.
12 juni 1S49: Zesde algemene
vergadering van de maatschappij
tot bevordering van landbouw en
veeteelt in Zeeland te Tholen.
14 juni 1659: Verzoek aan de sta
ten van Zeeland om een zie
kentrooster voor de Hervormde
Gemeente te Schakerloo.
Eerdere afleveringen geplaatst in
de nummer van 15 en 29 april, 3,
10 en 17 juni, 22 en 29 juli, 12 en
26 augustus, 9 september.
i