Wrange vrucht van een complex verleden
r
Uit de Thoolse almanak van 1858 (6)
Apartheid 1
P.J.Z. Tholen
ontvangt
Amerikaanse
jongeren
Bram Geense viel op achter de derny
SPECIALE AANBIEDINGEN
EVERS MODE BOETIEK
Vanavond beslist KNVB
over
competitie-indeling WHS
m
Thoolse brandweerkorpsen
bij bosbranden te Putte
Omloop Smalstad
Oefenprogramma
Noad '67-Sint-Philipsland
SUBSIDIE
WEGVERBETERING
Voetbalprogramma
voor
3e en 4e klasse KNVB
Schietwedstrijd
Donderdag 22 juli 1976
EENDRACHTBODE
7
Verschil in ka ra kter-st ru kt u u r
De boomloze transkei
De miljoenenstad
MODEBRILLEN
Discriminatie bij de wet
.modehuis
PHILIPS KLEUREN T.V.
NORDMENDE K.T.V.
2648 NU 2195,-
SIEMENS K.T.V.
BLAUPUNKT K.T.V.
ERRES K.T.V.
BERGEN OP ZOOM ROOSENDAAL
Vele Zuid-Afrikanen betreuren op het
ogenblik zeer, dat ooit het woord
..apartheid" is bedacht en officieel is
gaan dienen als titel van een politieke
ideologie, die in een wetgevend beleid
werd omgezet.
Dat gebeurde in 1948. toen de
Nationale Partij onder leiding van Nico
Malan samen met de Afrikaner Partij
van wijlen generaal Hertzog, daarna
onder leiding van Havenga, de
verkiezingen won.
Apartheid is de theorie, dat blanken en
niet- blanken zo verschillend zijn in
cultuur en geaardheid, dat zij niet als
geïntegreerde gemeenschap samen
kunnen leven.
Die theorie had reeds een lange
historie. Zij was geënt op een aantal
gegevens uit het verleden. De slavernij
in de 17e en 18e eeuw had vele Bantoes
uit Centraal-Afrika naar Zuid-Afrika
gebracht. De trekboeren die naar het
noorden trokken waren constant
verwikkeld in grensoorlogen met de
zwarte stammen, die vanuit het
noorden naar het zuiden trokken. Die
zwarte stammen waren overigens zelf
ook voortdurend in onderlinge oorlogen
verwikkeld en vooral het optreden van
Dingaan, de grote Zoeloe-koning,
bracht grote verschuivingen van andere
zwarte stammen op gang, die vluchtten
voor het geweld van de sterk militair
getrainde Zoeloe-legers, de zgn. impi's.
Dat gebeurde in dezelfde tijd dat de
trekboeren wegvluchtten voor de
Engelse overheersing en nieuwe vrijheid
zochten in het noorden, de Oranje
Vrijstaat, Transvaal en Natal.
Hiervan waren de Vrijstaat en
Transvaal bijna niet bewoond. Slechts
enkele kleinere Bantoestammen en
Griqua's hadden er een nomadisch
bestaan.
Die trekboeren weerstonden daarbij de
meest verschrikkelijke ontberingen,
dank zij hun vastberadenheid en hun
onwrikbaar geloof in de Bijbel. Hun
vergelijking met het Joodse volk, dat,
gevlucht voor de Egyptenaren het
Beloofde Land mocht bereiken, was niet
zo vreemd. Ook zij verwachtten in de
verre onbekendheid achter de
Drakensbergen het beloofde land dat
hun toekwam, gegeven uit Gods hand.
Daarbij was het niet altijd strijd met de
zwarte stammen die zij daarbij
ontmoetten. Dikwijls ook werd er
onderhandeld en werden landrechten
verkregen. Maar het verschil over de
uitleg van zulke rechten vormde maar
al te dikwijls later weer een bron van
ruzie en wraak; voor de Afrikaanse
natives was landrecht alleen maar het
gebruiksrecht,'voor de trekboeren werd
eronder verstaan het eigenlijke bezit
van het land.
Nog steeds is dit een essentieel verschil
in benadering: de antoe-stammen
kennen gee. rivé grondbezit, B de grond
is bezit van de stam en de chief wijst
ieder lid van de stam een gebruiksrecht
toe. Dat lijkt haast aan te sluiten bij
socialistische opvattingen omtrent
collectief bezit, maar in de praktijk
betekent het soms een grote willekeur
van de chief en voorts een geringe
betrokkenheid bij de grond en de
bewerking daarvan. Bewijzen daarvan
zijn overal te aanschouwen bijv. in de
..Transkei", een der „thuislanden", dat
nu onafhankelijk zal worden. Men ziet
de grote verschillen in de verzorging
van het land tussen blanke farms buiten
de Bantoegebieden en collectief Bantoe-
land: grote erosie, zeer extensieve
landbouw en duidelijke roofbouw bij de
laatste; planmatig opgezette landbouw,
plantages etc. bij de eerste. Dat is niet
alleen het gevolg van het verschil in
betrokkenheid (en financiële middelen),
het heeft ook te maken met de geheel
verschillende karakterstruktuur tussen
De P.J.Z. Tholen en Sint-Philipsland is
30 en 31 juli en 1 augustus gastheer
voor 38 Amerikaanse jongeren.
Vrijdagmorgen elf uur wordt de groep
in de Gouden Leeuw te Scherpenisse
ontvangen, waarna men de
gastgezinnen opzoekt.
Nadat men ,s middags de tijd heeft
gekregen om van de vermoeiende reis te
bekomen, is er ,s avonds sport en
barbecue. Zaterdag volgt een rondrit
door onze provincie met onder andere
bezoeken aan Middelburg, Veere en de
Haringvlietsluizen. Zondag zijn de
Amerikanen bij de gastgezinnen, terwijl
,s avonds in het Dorpshuis De Vossen-
kuil te Oud-Vossemeer afscheid wordt
genomen.
De PJZ Tholen/Sint-Philipsland heeft
de organisatie van dit Amerikaanse
bezoek overgenomen van de PJZ Oost
Zeeuws-Vlaanderen, die geen kans
zagen hun eerder gedane beloften waar
te maken.
Spijkerbroeken
Spijkerrokken
Spijker-overalls
Spijkerjurken
Ruit-blouses
Nappa jacks
Znivelstraaf 17-21
Bergen op Zoom
Alles van de
beste merken
de oorspronkelijke
boeren en de
nomadische Bantoes.
Noordeuropese
oorspronkelijk
Een bezoek aan de Transkei maakt dat
met een voorbeeld duidelijk: terstond
na overschrijding van de Kei-rivier is
alle bebossing verdwenen. Geen boom
van enige omvang is er te zien, laat
staan een bos. Ook niet bij de hutten.
Neen. alleen in Umtata. de hoofdstad is
een redelijke begroeiing. Bij het
verlaten van de Transkei bij Kokstad
verandert het landschap op slag en
keren de bomen bij de huizen weer
terug. Hoe komt dat?
Wel. de Xhosa-bevolking, die hier
oorspronkelijk altijd leefde, heeft de
bomen gekapt, opgestookt, gebruikt.
Maar het planten van bomen is iets, dat
op lange termijn moet gebeuren, en dat
past niet in de karakterstruktuur van
dit volk: het leeft bij de dag, een
planmatig beleid op langere termijn
past niet bij zijn natuur. Het heeft
weinig begrip van tijd, nauwelijks zorg
voor de verre toekomst en daarmee
wordt een van de meest essentiële
verschillen tussen de blanke en de
Bantoe- bevolking aangeraakt: de
westerse (blanke) maatschappij is een
planning-society, die van de oor-
spronkelijké Bantoe-stammen is een
min of meer tijdloze samenleving: men
doet wat nodig is voor de dag van
vandaag of desnoods morgen. Maar
niet voor een langere periode.
Toen Zuid-Afrika nog voornamelijk een
agrarisch land was en de goud- en
andere vondsten nog niet waren
gedaan, was het sociale en politieke
spanningsveld tussen blank en zwart
grotendeels beperkt tot agrarische
problemen: grondrecht, weidegebieden
voor het vee, grensgeschillen, arbeid
variërend van slavenarbied tot redelijk
normale boeren-arbeidsverhoudingen
en veediefstallen over en weer. Alles
bleef echter binnen de agrarische sfeer
en vanuit ieders territoir.
Na de goudvondsten ontwikkelde zich
zeer snel een geweldige industrie.
Johannesburg is nog maar 90 jaar
geleden gesticht als dorp van
goudzoekers, het is nu een industriestad
met rond anderhalf miljoen mensen,
waarvan circa 1 miljoen zwart, welke
voor veruit het grootste deel afkomstig
is van buiten Transvaal of zelfs buiten
Zuid-Afrika.
De problemen van b.v. huisvesting,
welke deze toegestroomde bevolking
opleve de, laat zich denken!
Die zwarte bevolking heeft de
oorspronkelijke banden met zijn
agrarische afkomst verbroken en is een
industrie-proletariaat geworden. Met
alle problemen van dien.
Want het zijn de westerse know-how, de
planning en ondernemingsinzichten die
dit oorspronkelijke arme boerenland
van ruim 70 jaar geleden gemaakt
I
De voetbalvereniging W.H.S. uit Sint-
Annaland wacht met spanning de
beslissing af die het sectiebestuur
zaterdagvoetbal van de K.N.V.B.
vanavond in Zeist neemt ten aanzien
van de competitie-indeling. Zoals
bekend zit W.H.S. met Arnemuiden in
de tweede klas en de Meeuwen Qn
Dinteloord in de andere. De vier clubs
willen qua reiskosten en entreegelden
veel liever in een afdeling zoals vorig
jaar ook het geval was, zonder dan het
nu gepromoveerde Dinteloord. Voor de
Meeuwen uit Zoutelande weegt de
gewijzigde indeling het zwaarst. De
verenigingsbesturen denken vooral ook
aan de sociale gevolgen van de langere
reistijden voor de leden. Men is veel
langer van huis, wat voor getrouwde
spelers en zij die met werkzaamheden
zitten, grote problemen kan opleveren.
Zaterdagvoetbal-voorzitter Fokke
Remmers heeft zich in de zaterdag
avond sportshow van de N.C.R.V. radio
dermate hard opgesteld, dat de vooruit
zichten voor een gunstige indeling voor
W.H.S., Dinteloord, Arnemuiden en de
Meeuwen niet rooskleurig zijn.
wabamnaiaat T«L UB» «mm* «p Uumjl
advertentie IM
Op verzoek van de commandant van de
Regionale Brandweer hebben de vier
brandweerkorpsen op het eiland
Tholen meegeholpen aan de bestrijding
van de bosbrand te Putte, die
woensdagmiddag 7 juli uitbrak.
Bij toerbeurt ging er steeds een van de
Thoolse brandweerwagens met een man
of acht naar Putte, eerst voor daad
werkelijke brandbestrijding en later
voor. wachtdiensten. Ook op zaterdag
en zondag ging de bewaking door.
Vanwege regenval is de controle nu
opgeheven, zodat de Thoolse brand
weerlieden wat Putte betreft het
aanstaande weekeinde weer vrij zijn.
Totaal brachten de Thoolse brandweer
korpsen ruim honderd uur in de bossen
van Putte door.
hebben tot een van de rijkste
industrielanden ter wereld. Daarmee
zijn de spanningen tussen blank en
zwart pas goed begonnen, omdat ze niet
langer meer beperkt bleven tot binnen
de oorspronkelijke agrarische sfeer. En
vanwege de grote toevloed van niet-
autochtone zwarten naar deze nieuwe
industriegebieden in het oorspronkelijk
boerenland.
De eerste nieuwe spanningen
ontstonden tussen de blanke
mijnwerkers-vakbonden en de zwarte
arbeiders: de vakbonden eisten de
suprematie op voor de blanke
geschoolde arbeiders en eisten dat er
geen vakopleiding voor zwarte
arbeiders zou komen.
Daarmee werd de beroepen-beperking
voor de zwarte arbeiders en het verschil
in betaling ingeleid (de Mines and
Works Act in 1911).
Merkwaardig is wel dat in 1922 een
soort revolutie werd ontketend in
.n„mi,iiesDurg. toen de mijnraad de
colour- bar voor mijnwerkers wilde
verlagen en onder leiding van een
militante communistische groep de
blanke mijnwerkers in oproer kwamen
onder de leuze: „Arbeiders van de
wereld, vecht en verenigt u voor een
blank Zuid-Afrika". Het kan verkeren!
Met deze Mines and Works-Act werd in
het industriële vlak de discriminatie
tussen blank en zwart ingeluid. En
naarmate de maatschappij zich wijzigde
tot een moderne economische staat
werd de drang om een ideeële grondslag
te vinden voor een politieke oplossing
van deze toenemende spanning groter.
Die werd gevonden in de gedachte van
de naast elkaar gescheiden
ontwikkeling van blanke en zwarte
bevolkingsgroepen. Zij kreeg de naam
..apartheid" mee en ook nog een aantal
slecht verteerbare en onnodig
kwetsende wetten, die het culturele
idealisme, dat mede aan het beleid ten
grondslag lag. wel erg op de tocht zette.
(Wordt vervolgd).
De Fliplandse amateur Bram Geense is
zaterdag tijdens de wielerronde van
Dinteloord bij wedstrijden achter
derny-motoren dermate opgevallen, dat
hij de komende winter mogelijk in het
Rotterdamse sportpaleis Ahoy gaat
rijden.
Op uitnodiging deed hij voor de eerste
keer met twaalf renners aan dit derny
onderdeel mee. Dat is bij de gangmaker
en de directeur van het Sportpaleis
Ahoy prima bevallen, want Bram reed
zo gemakkelijk, dat hij zich in de kijker
reed van de kenners. Hij viel temeer op'
door zijn goede derde plaats achter
wereldkampioen Gaby Minneboo en de
eveneens ervaren Martin Venix. Bram
kwam tot zijn derde plaats in het eind
klassement door een derde plaats in de
eerste serie en een tweede in de tweede
serie van 30 km.
In de gewone ronde van Dinteloord
eindigde Thijs Fase op de negende
plaats. In Bruinisse werd Thijs vijfde en
Bram twaalfde. In de damescours van
Bru was de zege voor Keetie van
Oosten-Hage voor haar oudere zuster
Bella van der Spiegel-Hage.
In Philippine deed Bram Geense weer
van zich spreken in een kopgroep van
acht man. Daarvan gingen twee
vluchters met de ereprijzen strijken,
maar de Fliplander hield toch nog een
achtste prijs over.
Het comité Omloop Smalstad is volop
bezig aan de voorbereidingen voor de
straten- en prestatieloop op zaterdag 11
september in Sint-Maartensdijk.
De bedoeling is om half drie te
beginnen met een wedstrijd voor
jeugdige lopers tot 13 jaar die 1 ronde
van 1990 meter lopen. Om drie uur
volgen de „grote" atleten die vijf
ronden moeten afleggen. Om vier uur
bebinnen de oudere prestatielopers aan
twee ronden.
Start en finish is op de Markt. De route
loopt verder via de Kaaistraat, Haven,
Westpoort, Groenendijk, W.
Churchillstraat, Alb. Schwetzerstraat,
Pres. Kennedystraat, Pres.
Rooseveltstraat, Hogeweg,
Bloemenlaan, onder de Linden,
Oostsingel, Dr. Tazelaarstraat,
Oostvest, Markt.
Dit parcours wordt niet afgesloten,
maar op kruisingen staan er wel helpers
met een vlag om het verkeer en de
lopers te waarschuwen. De Midden
standsvereniging levert alle benodigde
gelden.
Hoewél voorzitter Vroegop in het
bespeelbaar zijn van het terrein een
zwaar hoofd heeft omdat het oefenen op
een verdorde grasmat wel eens fataal
zou kunnen zijn, moest er toch wel
tijdig worden gewerkt aan een
oefenprogramma. Het volgende kwam
op papier:
4 aug. N.O.A.D. 1 - W.H.S. 2 om 18.45
uur;
7 aug. N.O.A.D. speelt D.V.O.-tournooi
in Roosendaal;
14 aug. N.O.A.D. 1 - V.V.C. 3 om 15.00
uur;
21 aug. Smidshoek 1 uit Rotterdam -
N.O.A.D. 1 om 14.00 uur;
25 aug. N.V.S. - N.O.A.D. 1.
De trainingen gaan op 29 juli van start,
waarbij als nieuwe trainer de heer
Verschoor uit Rotterdam zal optreden.
Hij verbleef al eerder in Sint
Philipsland en heeft een tweede woning
in Anna Jacobapolder. De heer
Verschoor is oud-eerste elftalspeler van
N.O.A.D. Het in de competitie ook bij
N.O.A.D. ingedeelde Unitas, dat vorig
jaar nog onder de oude naam. R.K.
V.V.U opereerde, komt uit Etten-Leur.
Gedeputeerde staten van Zeeland
hebben het waterschap Tholen subsidie
gegeven voor de verbetering van een
aantal wegen. Het gaat om een bijdrage
in het eerste gedeelte van de kosten van
verbetering van de Vermuijdenweg, v.d.
Slikkeweg, Ceresweg, Veerweg,
Gortzakweg. De subsidiabele kosten
zijn begroot op 199.338 gulden, terwijl
de uit te keren subsidie 25.398,23
bedraagt. Deze bijdrage wordt over de
jaren 1976 tot en met 1984 herhaald.
nta
bosstraat 27 bergen op zoom
Advertentie IM
3c klasse R
4 sept. Smerdiek - Kloetinge
18 sept. Smerdiek - A.Z.V.V.
25 sept. Krabbendijke - Smerdiek
2 okt. Smerdiek - Zwaluwse Boys
16 okt. Hoek - Smerdiek
30 okt. P.T.T. - Breda - Smerdiek
6 nov. Smerdiek - Yerseke
13 nov. Zaamslag - Smerdiek
20 nov. Smerdiek - Wit Zwart
Op 4 december de return van
september.
4c klasse R
4 sept. Terneuzense Boys - Tholense
Boys
11 sept. Tholense' Boys - Rillandia
18 sept. Kapelle - Tholense Boys
25 sept. Tholense Boys - B.W.R.
2 okt. Wolphaartsdijk - Tholense Boys
16 okt. Tholense Boys - Bruse Boys
23 okt. Nieuwland - Tholense Boys
30 okt. Tholense Boys - Sluis
13 nov. Serooskerke - Tholense Boys
4 dec. return van 4 september.
Thoolse en Fliplandse schutters hebben
Ereplaatsen behaald bij een wedstrijd
van de Koninklijke Nederlandse Jagers
vereniging in Bergen op Zoom.
De Bergse afdeling organiseerde deze
wedstrijden niet op Kijk in de Pot, maar
voor het eerst op de baan de Zuidgeest
te Huijbergen, waar een record aantal
deelnemers was opgekomen.
Wedstrijd B werd gewonnen door A.A.
van Nieuwenhuijzen uit Anna Jacoba
polder. Op de vrije baan eiste M. Poot
uit Scherpenisse de eer voor zich op,
terwijl W. Geluk uit Scherpenisse
vierde werd.
I
AKTUEEL
Vermeld worden voorts (uit 1858)
verschillende collegien,
corporatien, maatschappij en
beambten. Zo ontstond het
bestuur van de visserij op de
Schelde en de Zeeuwse stromen,
gevestigd te Tholen uit president
Mr K. Wagtho, vice president
C.J. de Vulder van Noorden. N.
Huart en J. Drabbe te Bergen op
Zoom, C. van de Stolpe Mzn te
Bruinisse, C.D. Baars te
Arnemuiden. S.H. Anemaet Pz te
Nieuwe Tonge, S. van Helmond
te Sas van Gent, D.P. Dominicus
te Kruiningen. Secretaris-
penningmeester was M.M. de
Lange te Tholen, gewone
opzichter C.J. Schot en bode C.J.
Greep, beiden eveneens te
Tholen.
Dan was er een collegie van
zetters met als president C.J. de
Vulder van Noorden. M.M. de
Lange, W.N. Friderichs, J.L.
Christiaanse, H. van Gorsel Jzn
en M. de Man te Poortvliet.
De commissie voor de broodkeur
en broodzetting bestond uit C.J.
de Vulder van Noorden en H. van
Gorsel Jzn. De plaatselijke sub
commissie tot aanmoediging en
ondersteuning van de gewapende
dienst in de Nederlanden had als
president H. van Gorsel Jzn, Ds.
C. de Visser, A. van der Burght,
P. van Dalen en als secretaris H.
Cornelisse Lzn.
Er was ook een bestuur van het
bijbelgenootschap, afdeling
eiland Tholen met als president
Ds. Steenberg, secretaris
penningmeester was Ds. de
Visser en verder hadden zitting
over het eiland verspreid Ds.
Was, Ds. Wilod Versprille, Ds.
Burgerhout, Ds. van Daalen.
Medebestuurders waren Ds.
Knol te Nieuw-Vossemeer, F.
Was te Sint Maartensdijk en uit
Tholen B. Boom, J.L.
Christiaanse, M.M. de Lange en
weer eens de naam van C.J. de
Vulder van Noorden.
In de maatschappij tot Nut van ,t
Algemeen, een ook al zeer oude
Thoolse vereniging had in de
directie W.J. van Voorst
Catshoek als president, vice-
president J.W. Kien Eltzman,
penningmeester A. van der
Burght, secretaris M.A. van
Voorst Catshoek en dan nog de
Gorsel. J. van den Bosch, C.J. de
"Vulder van Noorden, K. van den
Handel.
In de begrafenis-bus hadden in
die tijd zitting president P.
Andriessen, penningmeester
M.C. van Elsacker, secretaris H.
Cornelisse Lzn.
Commissarissen der bibliotheek
van het departement waren J. van
den Bosch en M.M. van Rijssel.
Het bestuur van de tekenschool
bestond uit C.J. de Vulder van
Noorden, W.C. van der Burght
en M.A. van Voorst Catshoek.
Er was een vereniging „Door
oefening volmaakter", maar er
stond niet bij welk soort ver
eniging dat was. Het kan een
zangkoor zijn geweest (wie weet
het?) President daarvan was A.
Geluk J&zn, H.J. Gudde, C.J.N.
Boom, M. J. Engelvaart en
secretaris M.W.J. de Visser
GESCHIEDKUNDIGE
HERINNERINGEN
1 maart 1636: De geleerde
Cornelis Liens overl. als
drossaard te Sint Maartensdijk
en baljuw van Scherpenisse
2 maart 1829: Stormvloed, welke
de dijken van het eiland Tholen
beschadigt.
2 maart 1833: Oprigting van het
onderwijzers-gezelschap in het
eiland Tholen
3 maart 1715: Doorbraak van
den vijftienhonderdgemeenten of
Thoolschen polder.
6 maart 1531: Overeenkomst
tussen de heerlijkheden Steen
bergen en Vossemeer over de
dijkaadje.
7 maart 1594: Bij ordonnantie
van prinses Maria van Nassau
wordt de confrérie of het gilde
van clovenieu te Scherpenisse
opgerigt.
8 maart 1810: De geleerde Ds.
Johannes Was wordt geboren te
Sint Maartensdijk.
11 maart 1663: Ds. Joh. Dibbitz
Hzn tot predikant bij de Herv.
Gem. te Tholen bevestigd.
12 maart 1582: Herhaalde
inzameling eener schatting te
Poortvliet tot goedmaking der
dorpslasten aldaar.
16 maart 1854: De eerste steen
gelegd aan den koepel in den tuin
van de koninklijke
handboogschutterij Non Semper
te Tholen.
17 maart 1634: Verzoek aan de
polder
van
geïnundeerden
Vrijberghe.
18 maart 1840: Bij Z.M. besluit
No 96 wordt aan ambachtsheeren
van Vossemeer en Vrijberghe
autorisatie verleend tot bedijking
van den Hollarepolder.
19 maart 1767: Aanbesteding van
een nieuw te bouwen raadhuis te
Oud-Vossemeer.
20 maart 1346: Hertog Willem
van Beijeren verleent aan die van
Poortvliet het privilegie tot
tolvrijheid.
22 maart 1633: De Staten van
Zeeland vergunnen' die van
Poortvliet nogmaals over 5 jaren
het heffen van parochie-accijns.
23 maart 1420: Octa van Bergen,
van Bautersem, vrouwe van Sint
Maartensdijk, enz. overlijdt als
gemalin van Floris van Börselen.
24 maart 1229: Graaf Floris IV
koopt eenig land in Schakerloo.
24 maart 1711: De jeugdige en
bekwame Cornelis Herou
overlijdt als secretaris van Oud
en Nieuw-Vossemeer.
26 maart 1778: Ds. Jan Scharp
tot predikant te Sint Annaland
beroepen.
26 maart 1856: De gemeenteraad
van Tholen arresteert eene ver
ordening op het houden van
openbare veemarkten, ter
bevordering van den handel in
paarden, runderen, schapen en
varkens in die gemeente.
27 maart 1674: De Staten van
Zeeland vergunnen het leggen
van den Vrouwend ijk in het
eiland Tholen
26 maart 1838: Inwijding van het
nieuwe schoollokaal te Poortvliet.
29 maart 1717: Ds. Adr.
Beukelaar, in leven predikant te
Oud-Vossemeer en te Tholen,
overlijdt als predikant te
Amsterdam.
29 maart 1852: Aanbesteding te
Oud-Vossemeer van het bouwen
eener landmanswoning in den
nieuw bedijkten Hollare polder.
30 maart 1833: Eerste
vergadering van het onderwijzers
gezelschap in Tholen
31 maart 1819: Ds. Johan
Coenraad Nidelstein Walter tot
predikant te Scherpenisse
beroepen.
wordt vervolgd.
(eerderlijke afleveringen van de
Thoolse Almanak 1858 in de
nummers van 15 en 29 april, 3, 10
I
leden Mr. K. Wagtho, H. van Staten tot herdijking van den en 17 juni 1976)
HANNAH
NOOIT
BELOOFD
GREEN:
EEN
IK HEB JE
ROZENTUIN
Het verhaal van het zestienjarig meisje
dat vlucht voor het leven in de ver
leidelijke wereld van de waanzin is een
bestseller geworden. Hannah Green,
die ook al schreef de eveneens bij
Hollandia b.v,. te Baarn verschenen
„Aan de zelfkant van het leven" en
„Met hand en hart" heeft in deze
inderdaad prachtige roman de zware
strijd beschreven die zij voert om terug
te keren tot de werkelijkheid. Een jong
meisje dat drie jaar doorbracht in een
psychiatrisch ziekenhuis en haar weg
terug naar de werkelijkheid. Toch is de
strekking van haar verhaal constructief
en opbeurend. Het werd een wereld
oplage van 3 miljoen exemplaren en bij
Hollandia werd het ook reeds de derde
ONZE SERVICE IS SNELLER DAN WE MOGEN RIJDEN I
26C465/55 aaap
2545,NU ZU95,-
67 cm. In-Line beeldbuis*),* f\rr
2698,—NUZIÏIO,-
beeldbuis 67 cm. In-Line <f Ann
VANAFI990,-
TYPE R.S. 26102/55
2395,1846,-
Onze service is sneller dan we mogen rijden.
Huybergsestraat 9 Molenstraat 19
t/o. de "Hollandse Tuin" Q1650 - 36593
adv. IM
druk. De paperback kost 18,90. Een
ongewoon onderwerp, een ongemeen
boeiend verhaal.
MAX EUW£: FISCHER EN ZUN
VOORGANGERS
Een uitgave van Hollandia b.v. te
Baarn. 208 pagina's paperback
22,50. Voor elke ook meest eenvoudige
schaker is de naam van Fischer bekend.
Was hij de beste? Of hoe zou hij zich
meten met de groten, die hem voor
gingen: Capablanca, Aljechin, Lasker,
Euwe, Spassky, Tal, Botwinnik,
Smyslov, Petrosjan. Prof. dr. Max Euwe
probeert uit te maken via vergelijkingen
wie de grootste kampioen aller tijden is
geweest. Veel factoren blijken niet
kwantificeerbaar als hij toch tot de
conclusie komt, dat Bobby Fischer een
bijzonder grote onder de groten was. In
vier hoofdstukken worden achtereen
volgens beschreven en schaak-
vakkundig belicht Capablanca en
Fischer, Aljechin en Fischer, Lasker en
Fischer en Fischer tegen de nog levende
wereldkampioenen, Euwe, Botwinnik,
Smyslov, Tal, Petrosjan en Spasski.
Bijzonder interessant, maar dan wel
beperkt tot voor schakers en schaak-
minners.
BEGRAAF MIJN
WOUNDED KNEE
HART BLJ
Toch wel gehoord van de soortgelijke
titel „Begraaf mijn hart bij de bocht
van de rivier." Wel, dit is het broertje,
want laatstgenoemd boek werd voor
jonge lezers bewerkt door Amy Ehrlich
en daarmee kwam de Indiaanse
geschiedenis van het Amerikaanse
westen, zoals het werkelijk was veel
dichter bij de jonge lezers. Met
prachtige foto's van verschillende
Indianen-stammen. De Indiaanse
geschiedenis kon voornamelijk bewaard
blijven door het gesproken woord,
verteld door vaders en moeders aan hun
zoons en dochters. De meeste Indianen
spraken met diep gevoel over hun
geschiedenis, over hun land dat de
blanke indringers van hen wilden
afnemen, over het belang van dieren,
planten, rivieren, lucht, hemel en aarde
voor het mensdom. De Indianen uit die
tijd leven al lang niet meer, hun
woorden bleven wel bewaard. Dat vindt
men terug in het boek „Begraaf mijn
hart bij Wounded Knee" van Dee
Brown. De ondergang van Navajo's en
Apachen, van Cheyennes en Sioux. Een
reuze interessant boek, eigenlijk voor
jong, maar weinig minder interessant
voor ouderen 14,90 bij de
boekhandel.
HET KLEINE TUINPLANTENBOEK
In de bekende Groenboekerij van de
Kluwer-groep te Wageningen (Zomer
en Keuning, Veen en Kluwer) is er dat
volledig geïllustreerd interessante tuin
plantenboekje van Rob Herwig: Het
kleine tuinplantenboek. Het kost
slechts 6,50, maar er staan 128 tuin
planten in kleur- en vormcombinaties
met andere gewassen. Ideeën voor rots-
tuinen, schaduwachtige hoekjes,
borders in de zon en de schaduw,
combinaties van zaaibloemen en perk-
planten, water- en moerasplanten,
suggesties voor bodembedekkers, aan
wijzingen voor snoeien, bemesten, ver
meerderen. Onbegrijpelijk zoveel
wetenswaardigs op dit gebied voor zo'n
prijsje. Verkrijgbaar in de erkende
boekhandel.
„SCHUIF JU HEM ZELF AAN MUN
VINGER"
Een verhaal van Mien van ,t Sant. Dan
weten de (jonge)dames al waar ze aan
toe zijn. Een jaar om in het reine te
komen, zo heeft Marij Dijkman beslist
als haar man Sjoerd haar ontrouw is
geweest. Het meisje Lisette, waar alle
problemen om draaien, blijft echter
Sjoerd bezoeken en Marij kan niet op
een oplossing van die kant hopen. Zijn
broer Menno toont volop begrip voor de
situatie. Om niet afhankelijk te zijn, zet
Marij een kapperszaak op en geleidelijk
aan gaat Menno een grotere plaats
innemen bij Marij. Nou, de rest is niet
moeilijk te raden. Mien van ,t Sant weet
het wel te brengen. Een uitgave van La
Rivière Voorhoeve te Zwolle, maar
ook in de boekhandel verkrijgbaar
voor 9,90.
HET LEVEN OP ZEE
Sir Alec Rose, die 1908 te Canterbury
werd geboren, zwierf van zijn geboorte
land naar Canada en terug, om tijdens
de Tweede Wereldoorlog als vrijwilliger
bij de Royal Navy te gaan dienen. Na de
oorlog bouwde hij een reddingssloep om
tot een zeewaardig jacht. .-Toen hij met
Dorothy trouwde brachten zij hun
wittebroodsweken door in de Golf van
Biskaye. In 1964 kocht hij de Lively
Lady, waarmee hij deelnam aan de race
over de Atlantische Oceaan en vierde
werd. De beproevingen die hij moesl
doorstaan, droegen bij tot hel
totstandkomen van een verhaal dal
wereldbekendheid kreeg. Het leven op
zee kost 18,90, is een uitgave van
Hollandia b.v. te Baarn en in de boek
handel verkrijgbaar.
