Waterschap Tholen bespreekt
bouw zuiveringsinstallatie
Scherpen isse
Klopkever en huisboktor
in Fliplandse korenmolen
ZWEMMEN EN DAMMEN IN HET
ZWEMBAD DE SPETTER THOLEN
Minder mensen
produceren meer
landbouwprodukten
DEZE WEEK
Thools
landschapsschoon
"bezongen"
HET Ê.T.I.
Woensdagavond half acht algemene vergadering in Poortvliet
Vreemde reactie
Reactie gemeentebestuur
Platteweg en Deestraat
rijkswaterstaat
Schelde-Rijnkanaal
meUn
40.000 soorten
Molen aangetast
62 voor keuring
van lichting 1977
Vervolg op pag. 5
aanvang: is.3ouur.
-
Thiols kampioen dammen
Mij gaat simultaan-dannen
tegen Oo vrijwillige es
Het enige nieuwsblad voor de streek
Tholen en Slnt-Phlllpsland, waarin op
genomen de Thoolse Courant en het
Advertentieblad. Eendrachtbode
Postbus 5 Sint Ann al and Telefoon
01665-2752 Postgiro 12.44.07.
Rabobank 30J0.05.556. Verschjjnt elke
donderdag.
Abonnementsprijs 11,- per halfjaar.
Per post 13,50. Losse nummers
0,50. Sluitingsdatum advertenties
dinsdagmiddag 16.00 uur. Adver
tentieprijs 0,24 per mm btw.
Spierinkjes t/m 20 woorden 5,00 incl.
btw. contant, op rekening 5,75 incl.
btw.
Hoofdredacteur - uitgever G. Heljboer.
Uit het jaarverslag 1975 van het
Economisch Technologisch Instituut
voor Zeeland blijkt dat in het algemeen
bestuur vanuit onze contreien de heer
G. J. de Jager te Anna Jacoba Polder
zitting heeft. Hij is trouwens ook
dagelijks bestuurder van dit Instituut.
Directeur is nog steeds de ook in onze
streek bekende drs. M. C. Verburg, die
zich met onder meer de
bedrijfseconoom drs. G. J. Baarspul
vooral in de beginperiode van het E.T.l.
voor menige vestiging op Tholen heeft
beijverd en de zich ontwikkelende
middenstandsbedrijven tot kleine
industrieën van advies diende. Er staan
altijd in het E.T.l. jaarverslag wel wat
interessante gegevens. Zo nam de
Zeeuwse bevolking in 1975 toe met
1.7%, wat meer is dan de nationale
stijging (1.0%) Verder lezen we in het
jaarverslag hoe het geboortecijfer in
promille van de gemiddelde bevolking,
voor Zeeland precies gelijk is aan het
Nederlandse cijfer, namelijk 13 per
duizend inwoners. Het sterftecijfer lag
in Zeeland met een meer verouderde
bevolking - en dat geldt zeker ook voor
Tholen en Sint Philipsland - met 9.8 per
duizend inwoners hoger dan het
landelijke gemiddelde 8.3 - Z eland had
in 1975 een vestigingsoverschot, maar
Tholep en Sint Philipsland boekten,
zoals onze januari-cijfers reeds
uitwezen, een vertrek-overschot. Slechts
zes van de 30 Zeeuwse gemeenten
noteerde in 1975 een kleine bevolkings
daling. Het aantal in 1975 gebouwde
woningen in ons gewest was met 3505
een 300 minder dan het jaar daarvoor.
De hoogste werkloosheidspercentages
voor mannen deden zich voor in West-
Zeeuws-Vlaanderen en Schouwen-
Duiveland.
In het verslagjaar was geen sprake van
grote expansie van bedrijven. Het
overzicht vermeldt dat volgens het
nationale structuurschema electrici-
tietsvoorzieningen de regering o.a.
Tholen en - Sint Philipsland als
mogelijke plaatsen beschouwt voor
kernenergiecenjtrales, maar hoe de
Zeeuwse Staten zich in dat opzicht tot
Borssele beperken.
Wel werd voor het veilig stellen van de
energie- voorziening voor Noord-
Zeeland (Schouwen-Duiveland, Tholen
en Sint Philipsland besloten een 50 Kv.
verbinding te maken tussen Goes en
Zierikzee.
Onder het kopje recreatie wordt in het
verslag vastgelegd, hoe uit een E.T.l.-
rapport is gebleken, dat de bestedingen
van toeristen jaarlijks 500 miljoen
gulden bedragen, waaruit een
arbeidsinkomen van 155 miljoen
resulteert en een winstinkomen van
40 miljoen. Vermeld wordt voorts, hoe
de voormalige werkhaven van Sint
Philipsland zal worden ingericht tot
jachthaven met 250 ligplaatsen,
waartegen in de raad verzet is gerezen.
In Goes startte het regionale
dienstverleningscentrum kleinbedrijf.
Het vervangt het Borgstellingsfonds
voor Midden- en Noord-Zeeland en
verleent bijstand bij stadsreconstructie,
bedrijfsbeëindigingshulp, rijksgroeps
regeling zelfstandigen en zaken die in
moeilijkheden verkeren, b.v. door de
aanleg van de Schelde-Rijnverbinding.
Het instituut verstrekte adviezen aan
een in moeilijkheden verkerend
confectiebedrijf op Tholen (Belgo
Dutch). Tenslotte volgen nog enkele
pagina's met verslag van de werk
zaamheden, commissies en financiën.
Het aantal landbouwbedrijven is in de
periode 1970-1975 met 10% verminderd
terwijl het aantal regelmatig in de
landbouw werkzame arbeidskrachten
jaarlijks met 1,5% vermindert. In 1975
bedroeg hun aantal nog 310.982 of 6,5%
van de totale beroepsbevolking.
Ondanks deze vermindering van het
aantal arbeidskrachten is de landbouw-
produktie sterk toegenomen. De melk
produktie bijvoorbeeld in vijf jaar tijds
met 24% en de produktie van varkens
vlees zelfs met 40%. De exportwaarde
van agrarische produkten steeg in de
periode 1970-1974 met 70%. In het
laatstgenoemde jaar bedroeg deze 22%
van de totale Nederlandse uitvoer
waarde.
Ook in de tuinbouw hebben zich sinds
1970 belangrijke veranderingen vol
trokken. Zo verminderde in '70-'75 het
areaal glasgroente met 13% en het
areaal klein fruit zelfs met 75%. Hier
tegenover stond echter een uitbreiding
van de oppervlakte bloemen onder glas
met 87%. Hoewel het totale tuinbouw
areaal een vermindering te zien gaf,
nam in de jaren '70-'74 de produktie-
waarde van deze bedrijfstak met 49%
toe.
Deze gegevens blijken uit „Landbouw-
cijfers 1976" en „TuinbouvPcijfers
1976" van het Centraalbureau voor de
statistiek en het Landbouw Economisch
Instituut.
o
De algemene vergadering van het
waterschap Tholen beslist woensdag
avond om half acht in ,t Ouwe Raed'uus
in Poortvliet over de vaststelling van het
bestrijdingsplan waterverontreiniging.
Zoals bekend is daarin o.a. de bouw van
een nieuwe zuiveringsinstallatie bij
Scherpenisse opgenomen, waarop
geleidelijk aan een groot deel van het
eiland Tholen zal worden aangesloten.
De vergadering is openbaar en toe
gankelijk voor belangstellenden.
Het ontwerp plan heeft dertig dagen ter
inzage gelegen in het polderhuis en op
de gemeentesecretariën van Tholen en
Sint-Philipsland. Bezwaren zijn in
gediend door dhr. A.L.G. van Doorn
(Langeweg) en mevr. A.J. Bijnagte-Jagt
(Engelaarsdijk) uit Scherpenisse. Zij
wijzen op de te korte afstand tussen de
geplande zuiveringsinstallatie bij
Scherpenisse en de door hen bewoonde
percelen met alle dreigende gevolgen
van overlast van dien.
Het antwoord van het waterschap
hierop jsr dat bij een goed geleide
installatie geen angst aanwezig behoeft
te zijn voor stankverspreiding. De
geplande installaties zijn bovendien,
juist met het oog op mogelijke overlast,
zover mogelijk buiten de bebouwde
kom geprojecteerd, waarbij rekeping is
gehouden met een brede beplantings-
strook. De afstand tot de woningen van
betrokkenen is ongeveer 500 m. Bij
wijziging van het plan in verband met
de lozing zal de afstand circa 2000 m
bedragen. Pers- of aanvoerleidingen, in
dit geval met toepassing van buizen
doorsnee 20 cm, op een diepte van 1 m
beneden het maaiveld, geven zelfs op
een afstand van circa 5 m uit de
bebouwing geen gevaar voor inzakking.
Op een diepte van 1 m beneden het
maaiveld wordt geen verbinding met
het grondwater gemaakt, zodat gevaar
voor verlaging van de grondwaterstand
niet aanwezig is.
De geplande installatie bij Scherpenisse
zal zeer zeker geen enkele nadelige
invloed uitoefenen op de meest nabij
gelegen bebouwing. Redenen waarom
wij de algemene vergadering dan ook in
overweging geven de bezwaren on
gegrond te verklaren, aldus het
dagelijks bestuur van het waterschap.
Een tekening van de geprojecteerde
nieuwe zuiveringinstallatie bij
Scherpenisse. Ook de transportleiding
richting Sint-Annaland en richting
industrieterrein Sint-Maartensdijk is te
zien, evenals de bestaande zuive
ringsinstallatie bij Smerdiek.
water op het Schelde-Rijnkanaal
ernstige bezwaren oplevert, waren de
volgende wijzigingen aan te brengen:
1. De zuiveringsinstallatie ten behoeve
van Sint-Philipsland te bouwen nabij de
uitwateringssluis in de polder Oude,
met lozing op de waterloop in genoemde
polder in de richting van de sluis
2. De zuiveringsinstallatie ten behoeve
van Scherpenisse en omstreken te
bouwen in de polder Scherpenisse,
ongeveer ter plaatse van de kruising van
de Platteweg en Waterloop 71.
Overigens geven de wijzigingen geen
verandering in de kosten omdat de
totale lengte van de persleidingen
vrijwel gelijk blijft. De zuivering van het
afvalwater van Oud-Vossemeer zal
echter via de bestaande nieuwe
zuiveringsinstallatie te Tholen moeten
plaats vinden omdat hiermee bij de
bouw van deze installatie rekening is
gehouden. De reactie van rijks
waterstaat dat de studie in kwalitatieve
en kwantitatieve zin met betrekking tot
het water van het Schelde-Rijnkanaal
(toekomstig zoommeer) nog niet is
afgerond, maakt een wijziging in die
richting iri het bestrijdingsplan nu niet
mogelijk. De uitslag van deze studie zal
bepalend zijn voor het al dan niet
opnemen van wijzigingen in een later
stadium.
Als vierde reageerde het gemeente-
®bestuur van Tholen op het ontwerp
bestrijdingsplan. Men vestigde de
aandacht op de overname van de zuive
ringsinstallaties. Hierover zijn onder
handelingen gaande. De overname zal
plaatsvinden overeenkomstig de door
het provinciaal bestuur van Zeeland in
januari vastgestelde richtlijnen. De vier
reacties geven volgens het waterschaps
bestuur geen beletselen op grond waar
van de definitieve vaststelling van het
bestrijdingsplan zou kunnen worden
belemmerd.
De algemene vergadering neemt woens
dagavond in Poortvliet een beslissing.
In verband met de verwezen-lijking van
het bestemmingsplan West
Scherpenisse wil de gemeente Tholen
27.20 are Platteweg van het waterschap
kopen. Het waterschap wil dat verzoek
inwilligen voor een tientje. Eveneens
tien gulden moet de gemeente betalen
voor 23.60 are Deestraat, vanaf de
Tolweg in oostelijke richting over 135
m, in verband met de uitbreiding van
het sportveld.
Het waterschap wil onV weer voor zes
jaar viswater in waterleidingen rond
Tholen verhuren. De prijs wordt
verhoogd van tien tot vijftien gulden,
maar dat willen W.A. Gaakeer uit Oud-
Vossemeer, M.H. van Oorschot uit
Tholen, D.J. van Gorsel uit Tholen en
J.W. de Haan uit Sint-Maartensdijk er
wel voor betalen. Dhr. A. Kievit uit
Tholen heeft drie percelen, zodat het
totaal voor hem 45 gulden is. Bij J.W.
de Haan betreft het bovendien nog een
overschrijving in verband met het over
lijden van zijn schoonvader M.C. van
Stee uit Tholen.
Een derde reactie op het ontwerp
bestrijdingsplan kwam van rijkswater
staat. Dit gaat voornamelijk over de
lozing op rijkswateren. In diverse voor
besprekingen is, op aandringen van ir.
Slump van rijkswaterstaat, de lozing
gepland als in het bestrijdingsplan
nader is omschreven, o.a. het Schelde-
Rijnkanaal.
De zinsneden in de brief van rijks
waterstaat dat „de overwegingen die tot
deze keuze hebben geleid in het
bestrijdingsplan onvoldoende tot uiting
komen", waarbij de wenselijkheid
wordt uitgesproken „met de vaststelling
van een gedeelte van het plan te
wachten tot er meer idelijkheid zou zijn
verkregen" doen - voorzichtig uit
gedrukt - dan ook wel wat vreemd aan,
aldus het waterschapsbestuur.
Naar aanleiding van de brief van rijks
waterstaat vindt het waterschaps
bestuur het wel aanbevelenswaardig het
bestrijdingsplan van een aanvulling te
voorzien:
Indien het lozen van gezuiverd afval-
De kennis der natuur van de
gemeenteraad van Sint-Philipsland is
verdie t met een voorstel tot bestrijding
van de klopkever en de -huisboktor in
de korenmolen op de haven.
Volgens Elseviers insektengids omvat
de familie anobidae of klopkevers twee
beruchte schadelijke soorten: het
doodskloppertje (de larve noemt men
houtworm) (anobium punctatum) en de
bonte klopkever (xestobium
rufovillosum). De larven van deze
kevers maken gangen in dood hout
(dakbedekkingen, meubels of eenvoudig
dode bomen) en kunnen het snel tot stof
reduceren. De kevers leggen de eieren
in elk klein spleetje (goed gepoetste
meubels hebben betrekkelijk weinig last
van aantastingen) en de larven vreten er
gangen in. Pas als de volwassen kevers
openingen vanuit de gangen naar
buiten bijten, merken we hun
tegenwoordigheid op. De naam
wie duR
met dexe
Kampioen te
\»l
opgave bg de kassa'!
dit 15 dhR. nieuwenhuis,
Zo op het eerste gezicht een wat
vreemde combinatie, maar het is het
proberen waard. In samenwerking met
het badpersoneel organiseert de
Thoolse Damclub „De Eendracht"
woensdagavond een simultaanwedstrijd
op het terrein bij het zwembad in de
open lucht. Bij eventueel ongunstig
weer, wordt aan de dammers onderdak
verschaft. Deze wedstrijd wordt
gehouden op woensdag 28 juli te 18.30
uur (half zeven). De leden van de
damclub worden verzocht een dambord
met schijven mee te brengen. Hopelijk
doen er enkele dames mee en eventueel
vakantiegasten.
Tegenstander is de heer Nieuwenhuizen
uit Tholen. Op damgebied in onze
streek, doch ook daarbuiten, bekend.
Nieuwenhuizen is nog een jonge
dammer. Toch heeft hij het afgelopen
seizoen, behoorlijk van zich laten
horen. Hij werö kampioen van de A.
groep in Tholen. Met de nog altijd
sterke speler Van der Velde, eindigde
hij in de competitie met een gelijk
aantal punten. In de eindronde die
daarop volgde, wist hij twee partijen te
winnen, terwijl hij de derde verloor. Het
resultaat was dat hij kampioen werd.
Op zaterdag 29 mei 1976 werd in de
Wingerd te Tholen, een sneldam-
tournooi georganiseerd, voor de
omgeving. Er kwamen dammers uit
Zierikzee, Sint-Philipsland en Bergen
op Zoom op bezoek om te dammen. De
heer Nieuwenhuizen kwam ook hier als
eerste uit de bus.
Ook in Zeeuws verband liet
Nieuwenhuizen zich niet onbetuigd. In
de persoonlijke wedstrijden om het
Zeeuwse kampioenschap, in de
hoofdklasse eindigde hij op de zesde
plaats. De prominenten uit Zeeland, die
het tegen Nieuwenhuizen moesten
opnemen, heeft het niet aan problemen
ontbroken. Bij de sneldamkampioen-
schappen in Zeeland, eindigde hij op de
elfde plaats.
U kunt zich opgeven bij de badmeester
van het zwembad „De Spetter", tel.
01660 - 2862, of bij de voorzitter
Boogerd. tel. 01660 - 3272.
„klopkevers" heeft betrekking op hun
gewoonte om de kop snel achtereen
tegen alles, waar ze op staan, te tikken.
Daardoor ontstaat een geluid dat wat
weg heeft van een zacht afgestelde
pneumatische boor. Men vermoedt, dat
dit een „baltsroep" is. Andere
belangrijke leden van deze familie zijn
de tabakskever (lasioderma serricorne)
en de broodkever (stegobium
paniceum), die beide uiteenlopende
opgeslagen produkten aantasten,
waaronder tabak en meel en
meelprodukten. De soorten van deze
familie hebben geen duidelijke knots
aan de antennen en de bases van de
antennen staan vrij ver uiteen.
De huisboktor behoort tot de
superfamilie chrysomeloidea: een zeer
grote groep met ongeveer 40.000
soorten, die in drie families zijn
gerangschikt. De cerambycidae zijn
hout etende insekten, die gewoonlijk te
herkennen zijn aan hun zeer lange
antennen, waaraan ze de naam
boktorren danken. De bijna 100
soorten in Nederland en België worden
over het algemeen in bosachtige streken
aangetroffen, waar sommige
aanzienlijk schade aan bomen
toebrengen. Vele van deze kevers zijn
groot en fraai gekleurd. De hylotrupus
bajulus leeft als larve in dood hout en de
soort wordt soms binnenshuis in hout
aangetroffen, waaraan hij de naam
huisbok dankt. Sommige andere
soorten worden wel eens met hout
geïmporteerd. De kleine wespebok
(clytuys arietus) is vooral interessant om
zijn mimetische overeenkomst met
wespen. De werkelijke tekening lijkt
slechts een beetje op die van een wesp,
maar de overeenkomst wordt versterkt
door de opgewonden manier, waarop de
kever over boomstammen en planten
kruipt, waarbij als bij een wesp met de
antennen tikkende bewegingen worden
gemaakt.
Geconstateerd is, dat de korenmolen op
de haven in Sint-Philipsland door de
klopkever en de huisboktor is
aangetast. Hiervoor is een adequate
bestrijding noodzakelijk. B. en W.
vroegen offerte bij twee bedrijven en
kregen ook advies van de dienst
Gemeentewerken. Rentokil B.V. uit
Apeldoorn mag de bestrijding uitvoeren
voor 1620 gulden exclusief B.T.W. Dat
bedrijf was niet alleen de laagste in
prijs, maar bovendien gaf Rentokil
twintig jaar garantie. Concerda vroeg
1960 gulden exclusief B.T.W., zonder
garantie. Dankzij deze bestrijding kan
de fraai gerestaureerde molen
behouden blijven in het dorpsgezicht
van Sint-Philipsland.
In de gemeente Tholen zijn er van de
lichting 1977, die waren dan in 1957
geboren. 62 opgeroepen voor een
keuring militaire dienstplicht te Breda.
Daarvan zijn 44 jongens geschikt
verklaard, van 8 werd de uitslag
aangehouden en 10 werden afgekeurd.
Het E.T.l.
Waterschap houdt algemene
vergadering
Bezwaren tegen bouw zuive
ringsinstallatie bij Scherpenisse
Klopkever en Huisboktor in
Fliplandse molen
Steeds meer part-time boeren
Lonen en inkomens middenstand
Apartheid met facetten
Een geslaagde winkelaktie in de
Smalstad
Thools landschapsschoon werd
„bezongen"
Braderie in Sint-Annaland
Een halve ton....spetters
Boekennieuws
De Thoolse almanak
Wedstrijdprogramma 3e en 4e
klas
NA DE BOUWVAKVAKAN
TIE: GESTAGE ARBEID
KOMT ALLES TE BOVEN
En nog een vakantieraadsel:
Welke tank kan men niet met
superbenzine vullen? Wie het
niet weet, kan de redactie bellen.
Dit nummer bestaat uit 10
pagina's.
In de Nieuwe Brielse Courant, het op
Voorne en Putten verschinend
nieuwsblad maakte medewerker Jan
Zwart enkele toeristische pagina's
onder de rubriek „Weg van de grote
weg". In zo'n toeristische tocht betrekt
hij ook het êiland Tholen, waarover hij
constateert: „Het eiland Tholen ervaren
als een door de Oosterschelde omarmd
gebied van rust en ruimte en de
markante afwisseling van
landschapsschoon. Het is met
bezichtiging van het Markiezaat te
Bergen op Zoom en de Wouw;se
Plantage zó maar voor het grijpen op
een auto-dagtocht, die via
Moerdijkbruggen en Haringvlietbrug
van de drukke Randstad leidt door de
Westhoek van Brabant.
Naeenroute-en
bezienswaardighedenbeschrijving tot
Steenbergen vervolgt Jan Zwart:
Trouwens vlak bij Steenbergen is ook
iets bijzonder moois te genieten: de
slikken van De Heene, een
uitgestrekheid van schor en slikken,
doorsneden met kreken. Dat mooie
landschap is een trekpleister voor vele
vogelsoorten, die er hun broedplaatsen
hebben. Steenbergen is tevens onze
toegangspoort tot het eiland Tholen,
dat met zijn vele begroeide dijkjes en
polderweggetjes volop doet genieten van
een ongerepte natuur. We doen er een
hele serie schilderachtige plaatsje aan,
zoals Nieuw- en Oud-Vossemeer, Sint
Annaland, Stavenisse, Sint
Maartensdijk, Scherpenisse, Poortvliet
en Tholen. We ervaren er wat een
machtige waterbouwkundige werken er
zijn uitgevoerd voor het Schelde-
Rijnkanaal en als we er even de tijd voor
nemen - wat een aantrekkelijke water
sportplaatsje is Sint Annaland
geworden. Geen wonder trouwens, want
het ligt er uniek voor aan de
Krabbenkreek. Wat dat betreft moeten
we ook niet vergeten bij Sint
Maartensdijk even zuidwaarts te gaan
naar de Oosterschelde, waar bij
Gorishoek al evenzeer is te genieten van
prachtige uitzichten over het brede
water. Nieuw- Vossemeer biedt nog een
molenmuseum, waar veertien typen
molens tot in détails uitgewerkt staan te
pronken, een A. M. de Jonghuis aan de
Voorstraat 29, dat genoemd is naar de
bekende auteur van streekromans, die
in Nieuw-Vossemeer werd geboren, er
woonde en werkte.
Tholen als stad is ook de moeite waard
om er te vertoeven. Het hoge stadhuis
met z'n slanke toren is meer dan 500
jaar oud. De grote kerk is er één in
Brabants Gotische stijl. Ook de
stadswallen bewijzen, dat we op
historische grond zijn. Wat de naam
van de stad betreft, die heeft zij te
danken aan een tol in de Eendracht.
Ruim zes eeuwen geleden werden de"
stadsrechten verkregen, toen op de
zeedijk bij Oud-Schakerloo nog een
„tol-inkasseerder" was gevestigd." Tot
zover Jan Zwart in de N.B.C. wat het
Thoolse gedeelte van zijn toeristische
routebeschrijving betreft.
4
