Op vierde nationale molendag wentelden ook "De Jager" wieken PROVINCIE KOOPT UNIEKE ONDERWATERFILMS 00STERSCHELDE DEZE WEEK J. VAN OOST 303 bloeddonors voor 't Thoolse Rode Kruis NU NOG GORDIJNTJES VOOR DE BEDSTEE Moedhoudend ANWB voorzitter gooide wiekenrem los in Oud- Vossemeer Officiële ingebruikname korenmolen De Jager Onder je voeten vandaan en vlak voor je neus Donderdag 13 mei 1976 32e jaargang no. 25 Korenmolen Vijftien mille uit bouwplatenaktie Lange restauratie historie Andere steun De offers waard Dubbele functie Brood uit grootmoederstijd Het enige nieuwsblad voor de streek Tholen en Sint-PhiUpslaiid, waarin op genomen de Thoolse Courant en het Advertentieblad. Eendrachtbode Postbus 5 - Sint Annaland Telefoon 01665-2752 Postgiro 12.44.07. Rabobank 30J0.05.556. Verschijnt elke donderdag. Abonnementsprys 11,- per halfjaar. Per post 13,50. Losse nummers 0,50. Sluitingsdatum advertenties dnsdag middag 16.00 uur. Adver tentieprijs 0,24 per mm -+- btw. Spierinkjes t/m 20 woorden 5,00 incl. btw. contant, op rekening 5,75 incl. btw. Hoofdredacteur - uitgever G. HeIJboer. Ook zonder exacte cijfers was algemeen bekend, dat de landbouw zich in het seizoen 1975/'76 mag verheugen in bijzonder goede uitkomsten. Een algemene stelling, want per teler zijn de verschillen, zoals vaak, zeer groot. Nu per 30 maart dat landbouwjaar boekhoudkundig is afgesloten, zijn ook de definitieve cijfers bekend van de grootste veiling in ons gebied. De cijfers daarvan onderstrepen de reeds algemeen bekende goede land- bouwresultaten. Een streek als de onze mag zich daarover verheugen. De spreuk dat het een slecht land is, waar het niemand goed gaat, maakt een andere conclusie dat waar het velen goed gaat, ook velen kunnen profiteren, niet minder juist. Van de landbouw-uitkomsten hebben afgelopen seizoen velen kunnen profiteren. De consument-aardappel-- koper ten spijt. Voor wat het laatste betreft moet men de uitzonderlijke prijs van de laatste maanden wel terugbrengen tot normale proporties als het om gemiddelden gaat. Als Sint- Annalandse veilingscijfers zouden worden geprojecteerd op de gemiddelde aardappelprijs van dit jaar komt men aan nog geen 45 cent de kilo. Dat is een goede, ook een winstgevende prijs voor een teler, maar men moet daarbij wel bedenken, dat alles wat in voorgaande recente jaren voor minder dan een kwartje per kilo werd verkocht - en dat was nogal wat - verliesgevend was. Afgezien van de consument moet ook de teler zich maar niet blind staren op een prijs als thans voor een kilo aardappelen moet worden neergeteld. De boer was beter met een gemiddeld rendabele opbrengst, dan uitschieters naar de ene en naar de andere zijde. Om het te illustreren bijvoorbeeld de aardappelprijs 1974 en die van 1975. Menig vrijheidsminnend en graag speculerend teler zal er niet enthousiast voor zijn te komen tot een algemene minimum- en maximumprijs. Toch zou men er dan bij een redelijke prijsstelling de laatste 10 jaar beter zijn uitgekomen, dan nu het geval is. Een ander aspect, waarover ook reeds jaren in telers- en veilingkringen wordt gedacht, gediscussieerd, verworpen en weer opgeworpen is het veilen van de zgn. late aardappelen. De grootste rol speelt ook daarbij het speculatie motief. Voor de consument had dit seizoen de prijs niet nog meer aangetrokken behoeven te worden, maar men zou juist dit jaar zich als teler toch wel kunnen afvragen, wat er nog niet aan extraatje uitgehaald zou zijn, indien ook dat produkt via de klok zou zijn verhandeld. Maar zo'n uitschieter moet niet eens als voorbeeld worden genomen. Het veilen van vroege aardappelen zou de telers van de late langzamerhand kunnen overtuigen van een waardevol apparaat door collectieve afzet. Het is wat filosoferen in een periode dat de landbouwzorgen minder groot zijn dan een vorig jaar. Verder filosoferend zou men eveneens kunnen veronderstellen, dat het bij zo'n uitkomst zelfs voor de veilingen in Tholen en Stavenisse niet nodig zou zijn geweest te liquideren. Maar dat is nakaarten zonder uitkomst. Ook in het Sint-Annalands veiling jaarverslag wordt wat gefilosofeerd en als het ware wat gemediteerd. Gemediteerd dat ieder landbouwjaar zolang men er voorstaat weer als een verrassing overkomt, een verrassing waar men dan als teler blij of niet blij mee kan zijn, maar die wel moet worden aanvaard. Gemediteerd ook, dat de verwachting uiterst sober was na een zo nat 1974 en verprutste grondstructuur, terwiji de vooral financiële uitkomst in dat licht zeer beschamend moet worden genoemd. De slotconclusie van het veilingjaarverslag was dat 1974 moedbenemend en 1975 moedgevend was. Graag wensen we ons groot agrarisch bedrijfsleven voor het nieuwe seizoen, al zitten we dan thans weer in een periode van (verrassend) grote droogte, die overigens de bomen nog meer doet kwijnen dan de aardappelen, een uitkomst toe, die aan het slot kan worden verwoord in de definitie: moedhoudend. Een schilderstuk waard! Dat was het gebeuren zaterdag 8 mei 1976 even na het middaguur op de kruising Hlkseweg Oud-Vossemeer. Aan de voet van molen „De Jager" het Oud-Vossemeers muziekgezelschap In kleurrijk tenue, omzoomd door een gedeelte van de genodigden voor de officiële ingebruikneming van de gerestaureerde „De Jager." Op de trans van de molen een ander deel van die genodigden, waaronder de A.N.WJ. voorzitter mr. K. H. Gaariandt, de wnd. voorzitter van de vereniging tot behoud van molens In Nederland „De Hollandsche Molen" Jhr. T. A. J. van Eystngs, burgemeester en mevrouw Van Boeyen, de familie Vogel als beheerster van „De Jager", waaronder moeder Vogel In Zuid Bevelandse klederdracht en mevrouw Moerland uit Oud- Vossemeer In groot Thoob tenue. Bevlagde molenwieken en een stralende meizon. Rondom de groenende akkers in het wyde polderland en wat verder af by de brug van het Schelde Rijnkanaal een nieuwsgierig mannetjesfazant met zyn „veefvervlge rok" als een brokje gouden natuur. Een feesteiyker decor voor een met zorg voor monnmentenbehoudgezelschap kon nauweiyks worden gevonden op deze vierde nationale molendag. in zijn functie van voorzitter beheerscommissie dorpshuis. Met de muziek voorop, hetzij lopend, hetzij per bus gevolgd, was het gezelschap na een welkom in het dorpshuis „De Vossenkuil" even na het middaguur op de plaats van bestemming gearriveerd. De molen aan 'de Hikseweg. In het dorpshuis was het al genoemd een fraaie invalspoort van Tholen na de nieuwe Schelde Rijnbrug verbinding. Later zou ook beheerder J. B. Vogel er van getuigen, hoe menig toerist er een extra half uurtje voor neemt om vanaf dat punt schoonheid van molen en landschap te bewonderen. Toen hij op zekere heldere maanavond meel nodig had en de molenwieken als het ware vliegende schaduwen rondom wierpen, was een Duits toerist bij hem binnengewipt om na een lange tijd van dat schouwspel te hebben genoten, hem te komen bedanken en zijn bewondering te uiten voor dat zo prachtige gezicht. De molen heeft er dus naast de eerste doelstelling, een bestaansbron voor de molenaar, een tweede, een recreatieve functie bijgekregen, hield de heer Vogel tijdens zijn dankwoord in het dorpshuis het gezelschap voor. Daar rond het middaguur aan de Hikseweg leek die uitspraak al volop aannemelijk. Met alle aanwezige foto- en filmmateriaal op dat markante punt van Tholen invalspoort gericht, gooide mr. Gaariandt de wiekenrem los en het oosterbriesje was juist voldoende om er lustig en fleurig draaiende wieken van te maken. Een luisterrijke ingebruikstelling van de gerestaureerde „De Jager", nog eens muzikaal onderstreept door het Oud-Vossemeers muziekkorps. Korenmolen De Jager heeft zijn oorspronkelijke functie weer volop terug. Ingericht met twee koppel maalstenen kan uit het koren weer tarwemeel ontstaan, maar molenaar Vogel schafte zich ook een builinstallatie aan om naast tarwemeel ook tarwebloem te malen voor door de bakkers te bereiden wittebrood. De genodigden konden het zaterdagmiddag allemaal met eigen ogen zien met alles wat erop en eraan nodig is voor de echte korenmolen. Bovendien kon men de uit het meel door de echte warme bakker vervaardigde broodsoorten bekijken, waarvan een kleine expositie bij de moleningang was gemaakt. „De Jager" zelf is een wat meer gedrongen molen dan bijvoorbeeld die te Scherpenisse, welke een paar maanden eerder na restauratie gereed kwam. Daardoor ook wat kortere wieken om bij het geheel te passen. De officiële ingebruikstelling was één van de twee hoogtepunten op deze zonnige meimorgen. Zo zonnig en warm, dat het na de mars van het dorpshuis tot de molen, een der vrouwelijke leden van het muziekkorps zelf wat te machtig werd en ze via een glaasje water en een koeler verblijf in het begane grondse moleninterieur wat moest bijkomen van de warmte- bevanging. Dokter Looze was evenwel direct bij de hand, zij het dat hij er was Het provinciaal bestuur is van plan voor 28.500 gulden drie unieke onderwater films over het leven in de Oosterschelde te kopen van dr. ir. J.F. Anthoni in Birkenhead (Nieuw-Zeeland). Deze elektrotechnisch ingznieur woonde tot eind 1975 in Moordrecht en emigreerde daarna naar Nieuw-Zeeland. Hij maakte ook onderwaterfilms over de fauna in de Middellandse Zee. De onderwaterfilms van de Oosterschelde kostten dr. Anthoni twee jaar en bijna zeventig duiken, waarbij hij gebruik maakte van geperfectioneerde en kostbare apparatuur. De resultaten zijn van uitstekende kwaliteit en enig in hun soort. De titels van de drie films zijn: bloemen van de Delta, Schaaldieren van de Delta eh vissen van de Delta. De films kunnen afzonderlijk gedraaid worden. Totaal duren ze 71 minuten. Het commentaar bij de films noemen g.s. van Zeeland niet opdringerig en ook niet scherp of polariserend bij het formuleren van een standpunt in de Oosterscheldeproblematiek. Het is af gestemd op het verstrekken van infor matie. De films zijn zeer geschikt voor uitlening aan scholen en aan groepen van allerlei aard. Voor de 28.500 gulden krijgt de provincie van de drie films ook elk drie copieën: 1 voor vertoning voor gezel schappen in het provinciehuis en 2 voor uitleen. Het Zijn super 8 films, waarvoor de provincie nog een projector wil kopen van maximaal 1500 gulden. Dat andere hoogtepunt speelde zich af in, het dorpshuis „De Vossenkuil." Daar had burgemeester J. E. van Boeijen het gezelschap namens het gemeentebestuur van Tholen verwelkomd. Onder de genodigden A.N.W.B. vertegenwoordigers en van „De Hollandsche Molen", de commissie M'75 Tholen en Thoolse molenaars, molenmakers en raadsleden. De burgemeester verklaarde dat het gemeentebestuur gelukkig is met de herrijzenis van „De Jager", zoals men trouwens blij is nog zo veel molens op Tholen, op dit zo vlakke land te mogen bezitten. Een paar jaar geleden gingen we we twijfelen of we in de toekomst molen „De Jager" nog wel zouden zien, want voor 1973 hing de restauratie mogelijkheid aan een zijden draad. We zijn des te meer blij, omdat met deze restauratie de enige Oud-Vossemeerse molen kon worden behouden, die bovendien op een zo mooi punt van het eiland staat, dat ze haast als de invalspoort kan worden aangeduid. Vorige week hebben we dit dorpshuis geopend, zo vervolgde de heer Van Boeijen en ook dat kon niet zonder C.R.M. medewerking. We mogen daarvan opnieuw getuigen bij deze ingebruikstelling van de molen en hopen dat ze niet alleen weer vele jaren haar nuttige functie kan vervullen, maar daarnaast mede trekpleister vormt voor hen die van veel schoons op Tholen willen genieten. Hij nodigde de van elders komende genodigden uit een dagje Tholen later nog eens over te doen. Er is veel moois te zien aan monumenten en veel te genieten in het wijde landschap en aan de waterkant, zo ambassadeerde burgemeester Van Boeijen zijn gemeente. De A.N.W.B. voorzitter mr. Gaariandt hield niet alleen een humoristische toespraak, waarbij hij jhr. van Eygsinga bijviel, toen die opmerkte dat de fiets een vreselijke uitvinding was, maar hij kwam bovendien met een grote verrassing voor „De Hollandsche Molen." Uit de A.N.W.B. bouwplatenaktie overhandigde hij jhr. van Eysinga een cheque van 15.000,- voor restauratie van een thans zeer bouwvallige molen in de gemeente Zuurdijk in de provincie Groningen. Begrijpelijk was de aangeboden cheque een voor „De Hollandsche molen" welkom geschenk op deze vierde nationale molendag. In zijn dankwoord verhaalde jhr. van Eysinga tegelijkertijd wat meer over de restauratie geschiedenis van molen „De Jager." Het eerste contact tussen „De Hollandsche Molen" en de molen „De Jager" dateert reeds uit 1942. Het toenmalig bestuurslid jhr. mr. F. van Rijckevorsel correspondeerde in die tijd met de Jager-eigenaar A. M. de Rijke. De vereniging kreeg in 1942 een copie van een brief van het gemeentebestuur Oud-Vossemeer, waarin bij het Rijk om financiële hulp voor restauratie werd gevraagd. De restauratiekosten van „De Jager" werden in dat jaar begroot op ,1500,-. In 1949 verschafte „De Hollandsche Molen" voor het eerst subsidie, terwijl in 1958 de heer P. B. Vogel eigenaar werd van het Oud- Vossemeers monument. Monumentenzorg was in beginsel bereid tot subsidiabele medewerking, maar later kwam er bericht, dat het toch wel 1975 zou worden, eer geld beschikbaar zou komen. De molen verkeerde inmiddels al in zeer desolate toestand. In 1961 kwam men aan een raming herstelkosten van 5410,-. In januari 1968 was er overleg met het provinciaal bestuur van Zeeland met tegelijkertijd de suggestie een Zeeuwse molencommissie te stichten. Die is er nu in de vereniging „De Zeeuwse Molen" met als voorzitter burgemeester G. van den Berg uit Siht-Philipsland. Jhr. van Eysinga bracht hulde aan het Een zonniger dag voor de opening van de gerestaureerde korenmolen De Jager in Oud-Vossemeer kon men zich zaterdag nauwelijks indenken. Er was voor ANWB-voorzitter mr. K. H. Gaariandt ook net voldoende wind om de molenwieken van de rem te gooien. Rechts naast hem molenaar P. B. Vogel, links mevr. Moerland in Thoolse dracht en de schoonmoeder van dhr. Vogel in Walcherse dracht. Op de begane grond burgemeester J. E. van Boeijen met mevr. Moerland. provinciaal bestuur voor de steeds positieve houding als het om molenbehoud en/of molenherstel ging. Voor wat „De Jager" betreft kwam echter de grootste stoot via de A.N.W.B., die in 1973 bij de viering van haar 50 jarig bestaan een nationale inzameling hield voor molenrestauratie. Dat leverde 363.000,- op, dat verdeeld kon worden voor restauratie van vier molens, in iedere windstreek één. Het werd Friesland, Overijsel Noord-Holland en Zeeland of met name Oud-Vossemeer. De in 1942 geraamde herstelkosten van 1500,- zijn er nu 180.000 geworden. Maar thans ook wel een volledige restauratie. Het molenmakerswerk werd uitgevoerd door de fa. A. Doornbosch Zn. uit Adorp bij Groningen, het metselwerk door het aannemersbedrijf H. van Straten te Almkerk en de voorbereidende werkzaamheden door molenmaker P. van Beek uit Rijnsaterwoude. De molenroeden werden vervaardigd en geleverd door de firma H. J. I. Derckx te Beegden. Naast de geweldige financiële hulp van de A.N.W.B., was er ook een Rijkssubsidie van 20%, de provincie Zeeland heeft 20 en de gemeente Tholen 30% bijgedragen in de kosten. De laatste gaatjes konden worden gevuld via het Prins Bernhard fonds, zo besloot een dankbare wnd. voorzitter van de nationale molenvereniging zijn Jager-- restaruratie- historie, een korenmolen aan de Hikseweg die in 1850 werd gebouwd. Jhr. van Eysinga overhandigde vervolgens aan mevr. Vogel een blijvende herinnering aan deze dag in de vorm van een geschenk, daarbij tegelijkertijd de gehele familie dankend voor de goede samenwerking die er voor en tijdens de restauratie van de molen was, terwijl het zijn bestuur ook reuze goed doet dat er voor de nationale molendag een steeds groter belangstelling in den lande bestaat en daarmee ook de bereidheid en medewerking om de nog ongeveer 950 windmolens in den lande in stand te houdden. Gastheer Van Boeijen dankte niet alleen beide voorzitters (van A.N.W.B. en Hollandsche Molen), maar ook iedereen die het lot van „De Jager" aantrok. Hij wees er op, hoe er van de 9 Thoolse molens 5 particulier eigendom zijn, maar 2 daarvan zullen binnenkort wellicht aan de gemeente worden overgedragen. Nu zijn er 3 gemeentelijke molens en 1 is eigendom van de vereniging „De Hollandsche Molen". Hij vond het een goede zaak, dat mede door het comité Tholen M'75 de Thoolse monumenten en dus ook de nog bestaande molens extra onder de aandacht van de bevolking werden gebracht. Er is ook een toenemende bereidheid bij bestuur en burger om te behouden wat mogelijk is. Dat vraagt grote offers, aandacht en zorg, maar particulier is het niet meer te doen, dus moet het wel gemeenschappelijk gebeuren. We hopen wat we aan schoonheid bezitten recht te doen wedervaren, zoals we ook mogen hopen dat zowel A.N.W.B. als De Hollandsche Molen na vandaag een stukje ambassadeurswerk willen doen voor Tholen. Als herinnering aan deze vierde nationale molendag en als herinnering ook aan de weer ingebruikstelling van molen „De Jager", bood de burgemeester zowel de A.N.W.B. voorzitter en voormalig commissaris der Koningin in Drenthe, als de wnd. voorzitter van de vereniging tot Behoud van Molens, het losbladig boekwerk „Tholen, stad en eiland",, aan. Bij monde van de heer Van Eysinga toonden beide zich met dit fraaie cadeau zeer in hun schik, zoals ook de gastvrijheid van de Thoolse gemeentebestuur en haar inwoners door allen van buiten komend, zeer werd gewaardeerd. Met de muziekvereniging uit Oud-Vossemeer hadden we een kostelijke begeleiding naar het openingsceremonieel, zo vond dhr. Van Eysinga, die vond, dat er nog volop particuliere initiatieven mogelijk zijn. Zo kan bijvoorbeeld iedereen die lid is van de A.N.W.B. evengoed ook lid van de vereniging De Hollandsche Molen worden, meenden jhr. Van Eysinga, die toch ook nog wel eens wilde herinneren aan de grote Rabobank- bijdrage, waardoor er ook in Deventer op deze zonnige zaterdag een gerestaureerde molen in gebruik werd genomen. Hij wenste burgemeester Van Boeijen, gebukt onder de zorg voor 7 kernen met alle burgers op Tholen een goede toekomst en overhandigde twee uitgaven (boekwerkjes) van „De Hollandsche Molen." In het dankwoord door de beheerder van de molen „De Jager", de heer J. B. Vogel werd gewezen op de thans dubbele molenfunctie door enerzijds de oude maaldoelstelling en anderszijds de recreatieve functie. Hij verzekerde dat door de familie alles zal worden gedaan de molen draaiende te houden en pleitte er voor om ze ook nog eens verlicht te krijgen, zoals de molens te Tholen en te Sint-Annaland. Hij vond dat er door de bouwers een stuk vakwerk is geleverd, dat er zijn mag tot in details toe en vond het als molenaarsgezin een eer deze mooie molen te mogen beheren. De burgemeester opperde bij de afsluiting van het officiële gedeelte de mogelijkheid, dat evenals te Sint- Annaland gebeurde misschien de plaatselijke middenstand via een winkelweek het molenverlichtingstootje kans geven. De genodigden werd in „De Vossenkuil" een lunch aangeboden, waar ook een expositie kon worden bezichtigd, die door archivaris J. B. Zuurdeeg was ingericht over Thoolse monumenten. Daarbij kregen de molens ook de volle portie met afbeeldingen uit alle mogelijke fotolens standen. De molenliefhebbers hadden 8 mei in Oud-Vossemeer een goede dag. Moedbenemend, moedgevend.... moedhoudend „De Jager" gloorde op vierde nationale Molendag Het vlot veilingjaar Sint-Annalands Een nieuwe voorzitter Zeeuws Landbouwschap Ruim 300 Thoolse inwoners gaven bloed Brandweerwedstrijden in Sint- Philipsland Zomerse muziekavond in de Smalstad Nieuw-Vossemeer opende nieuw gemeentehuis Streekmuseum kwam volop aan z'n schudbedden Amigos en Veronica volleykam pioen Muziek-avondvierdaagse in Tholen Zeeuws elftal won van WHS Tholcnse Boys met kampioens feest EXAMENS: EEN MENS BLUFT LEVENSLANG LEER LING. Dit nummer bestaat uit 10 pagina's. met meel van Molen de Jager bereid Dagelijks vers verkrijgbaar bij uw warme bakker Botermarkt - Tholen adv. I.M. De tentoonstelling over Zeeuwse archeologie en monumenten „Onder je voeten vandaan en vlak voor je neus" is nog tot en met vrijdag 14 mei te zien in de hal van het stadhuis in Tholen. Men kan er vandaag (donderdag) en morgen (vrijdag) nog van vier tot zes uur terecht. Tot vier uur wordt de expositie bezocht door scholieren van 10 tot 16 jaar. Volgende week is de tentoonstelling nog in het Dorpshuis te Sint-Annaland, waar men van dinsdag 18 tot vrijdag 21 mei nog van vier tot zes uur terecht kan. De expositie was eerder al in Sint- Maartensdijk. De bloedafname-avond in Haestinge te Sint-Maartensdijk heeft donderdag 303 deelnemers getrokken tegenover vorig jaar 292. Bij de start om zeven uur was het flink druk, maar later kon het Thoolse Rode Kruis de donoren vlot van een halve liter bloed afhelpen. De 303 donors waren als volgt over de kernen verdeeld: Sint-Annaland 64, Sint-Maartensdijk 63, Poortvliet 53, Tholen 34, Scherpenisse 31, Stavenisse 29, Oud-Vossemeer 28. De Heen 1. Het succes van de bedstee-actie van streekmuseum De Meestoot' was formi dabel. Donderdagmiddag om 1 uur had men al 2 stromatrassen en het aanbod is intussen uitgebreid tot 4 5 schud bedden en peluwen. Het bestuur kan nu uitzoeken en dankzij dit aanbod twee in plaats van één bedstede inrichten. Het bestuur van De Meestoot' durft nu ook om nog meer te vragen, namelijk bedsteegordijntjes. Zijn er nog oude met kwastjes of gehaakte? Is er misschien nog een „optrekker" met rood-zwart koord of zelfs een kribje? Neem a.u.b. contact op met ir. M.A. Geuze in Poortvliet. Intussen wordt er in De Meestoot in Sint Annaland hard gewerkt aan de Smalstad expositie. Wanneer men beweging ziet, meldt zich soms bezoek. Tussen de rommel door laten de bestuursleden dan soms bezoekers toe; zo rond de Pasen Belgen en zelfs een Deense. Dank nog voor giften en bruik lenen van dhr. H. van Ysseldijk uit Poortvliet, fam. Leune uit Sint- Annaland. fam. Prince en mevr. Steketee-Geelhoed uit Tholen, het Zeeuws Museum uit Middelburg en dhr. A. de Graaf te Sint-Maartensdijk.

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 1976 | | pagina 1