Woningcontingent 1975 werd niet gerealiseerd
P. A. van Osta nu ook
pastoor van Oud-Vossemeer
KAA BEE
In Sint-Philipsland terugloop gestopt
delta
PAK EVEN UW ZAKBOEKJE
Donderdag 8 januari 1976
EENDRACHTBODE
5
Vlinderachtigen
EVERS
nappa-,
suede-kleding
en bont
Sint-Philipsland speelde quitte
Stabiel over halve eeuw
Tabel III
vrouwen
Tholen
+25
+14
+39
+35
Sint-Maartensdijk
-10
-0
-10
+10
Sint-Annaland
+7
-9
-2
-5
Oud-Vossemeer
-14
-2
-16
+5
Poortvliet
-13
-5
-18
-14
Stavenisse
+7
+3
+10
+1
Scherpenisse
-2
-1
-3
-32
Tabel II
Tholen
46
49
29
17
2360
2418
Sint-Maartensdijk
34
25
20
13
1628
1581
Sint-Annaland
20
14
17
25
1406
1391
Oud-Vossemeer
15
12
10
6
1072
1036
Poortvliet
16
13
9
3
820
788
Stavenisse
11
10
12
4
735
717
Scherpenisse
7
3
7
4
649
612
Totaal eiland Tholen
149
126
104
72
8670
8543
Sint-Philipsland
12
13
12
11
1052
1014
Totaal streek
161
139
116
83
9722
9557
Vorig jaar
151
153
91
84
9695
9562
Geboren en overleden
Tabel I
Loop der bevolking over het jaar 1975
BU
Tholen
3122
4698
95
256
46
264
4778
80
Sint-Maartensdijk
2818
3231
59
109
33
147
'3209
22
Sint-Annaland
2623
2838
34
58
42
89
2797
41
Oud-Vossemeer
2336
2104
27
53
16
44
2108
4
Poortvliet
1523
1609
29
32
12
32
1608
1
Stavenisse
1969
1452
21
7
16
22
1452
Scherpenisse
1409
1261
10
21
11
17
1261
Totaal eiland Tholen
16.800
17.193
275
536
176
615
17.213
20
119
Sint-Philipsland
2148
2064
25
46
23
46
2066
2
17
Totaal streek
18.948
19.257
300
582
199
661
19.279
22
136
Vorig jaar
304
745
175
663
19.257
188
147
In het ziekenhuis
Verhuizingen
MC delta
reinigt goedkoop
zie maar
kostuum4,75
mantel4,75
pantalon 2,35
rok2,35
j'apoij3,15
en nog goed ook
probeer maar
Tholen
Stoofstraat 12
VLOERBEDEKKING
GRATIS GELEGD
Grootste Thoolse woonkernen kregen in 1975 groeiklap
Een vertrekoverechot in 1975 deed met name de qrootate woonkernen in de
gemeente Tholen de groelda* om. Weliswaar boekte Thoien-stad daarop In zoverre
nog een uitzondering, dat het met 80 inwoners steeg, maar vorig jaar kwamen er 225
inwonen bij in die kem. Sint Maartensdijk heeft na venchlllende groejjaren een
bevolkingsverlies van 22 inwonen. In Sint Annaland was het verlies met 41
inwonen nogal groter en deze kem kreeg van de Thoolse zeven dan ook de grootste
inwonerklap.
De kleine kernen wisten zich ditmaal te handhaven.
De oorzaak van hetzjj daling, hetzjj geringe bevolkingsgroei kan voor een groot deel
worden toegeschreven aan het feit, dat het woningcontingent 1975 pas laat in het
jaar van de grond kwam en nog niet of vrjjwel niet kon worden betrokken. Waar
immers gebouwd wordt, komen er mensen wonen. Dat toont dit Jaar In ons gebied
met name Sint Phiiipsland, waar dank zQ toegenomen bouwaktivItelten de
bevolkingsterugloop van de laatste jaren tot staan kwam.
In de gemeente Tholen blijken de
grootse kernen allemaal een vertrek
overschot te boeken over 1975 (zie tabel
I), een gevolg dus enerzijds van de wat
vertraagde woningbouw en anderzijds
ook toe te schrijven aan de categorie
„vlinderachtigen". Dat is voor een
groot deel import van de laatste jaren,
die weer even gemakkelijk de biezen
pakken als ze kwamen. Immers, waar
heeft Tholen-stad voor dit jaar nog zijn
groei van 80 inwoners aan te danken?
Het heeft eveneens een vertrekoverschot
(256 ingekomen en 264 vertrokken),
maar het had 95 geboortes en 46
overledenen. Dat verschil betekende
dus een plus van 49. Bovendien was er
een verhuizing uit de andere kernen van
plus 39, want in Tholen-stad waren toch
altijd nog meer huizen beschikbaar dan
in de kleine kernen, zodat er ook een
nog wat kunstmatige verhuizing
bijkwam.
Daarmee is de groei van 80 verklaard,
wat dus niet betekent dat er nu zoveel
meer gezinnen kwamen. Het geboorte
overschot 49, het verhuizingsoverschot
binnen de gemeente 39 maakt totaal 88,
trek daarvan het verschil af tussen 256
ingekomen mensen en 264 vertrokken,
is ook 8 en dan resteert inderdaad een
plus van 80 inwoners. Dat was dan ook
wel nodig om de gehele gemeente nog
aan een [dus van 20 te helpen. Sint
Maartensdijk kon namelijk het groter
vertrek niet opvangen met het geboorte
overschot en evenmin met de
verhuizingen binnen de gemeente (zie
tabel III), wat betekende dat er een
bevolkingster uggang uitkwam van 22
inwoners. In Sint Annaland was het niet
slechts het vertrekoverschot dat parten
Zulvalatraat 17-21 Berqan op Zoom
'advertentie IM
speelde (58 ingekomen en 89
vertrokken), maar daar was bovendien
de kwade uitkomst tussen een gering
geboortecijfer (34) en het grootste
aantal overledenen (naar verhouding
van het aantal inwoners) 42. De
vergrijzing deed hier de grootste duit in
het verlieszakje.
Oud Vossemeer, maar vooral Poortvliet
en ook Stavenisse handhaafden zich
door wel een geboorte-overschot te
kunnen boeken. Overigens was in
Stavenisse het aantal ingekomenen met
7 een record-minimum.
Aan de overkant van de Eendracht, c.q.
Krabbenkreek was er stabilisatie en
daardoor in wezen groei in vergelijking
met de laatste jaren. Sint Phiiipsland
speelde quitte xat het aantal vestigingen
(46) en vertrokken personen betreft
(46). Het had in 1975 ook wel een vrij
groot aantal overledenen (23), maar er
was nog een klein geboorte-overschot en
dat bepaalde uiteindelijk de winst op
plus 2 inwoners.
Men kan elk jaar opnieuw een
bevolkingeoverzicht maken, men kan
daaruit ook telkens weer wat verschillen
halen in vergelijking met voorgaande
jaren, maar de totaaluitkomst laat
gewoonlijk toch maar een beperkt
verschil zien. Als we nagaan, hoeveel
inwoners Nederland er de laatste halve
eeuw heeft bijgekregen, zeker wel de
helft meer, dan steekt onze streek
daarbij wel schril af. Schril dan in
zoverre, dat het een halve eeuw geleden
ook bijna 19.000 inwoners telde en dat
het er nu nog maar nauwelijks 300 méér
zijn. Uiteraard is een dergelijke geringe
ontwikkeling ook weer niet alleen maar
negatief, want de vrij geringe
Verhuizingen binnen de gemeente Tholen
in 1975 1974
mannen
totaal min
of plus
vorig jaar
Geboren in 1975
Overleden in 1975
Totalen per 1 januari 1976
Mannen
Vrouwen
Mannen
Vrouwen
Mannen
Vrouwen
bevolkingsgroei in die halve eeuw
betekent nog steeds ruimte en lucht op
Tholen en Sint Phiiipsland.
Alleen wordt het bij stilstand of zelfs
teruggang wat benauwend voor de
kleinere kernen met betrekking tot de
voorzieningen (onderwijs, gezondheids
zorg, ontspanningsmoéelijkheden,
enz.). In dat opzicht liggen Scherpenisse
en ook Stavenisse toch wel dicht bij het
minimum.
Voor wat tabel I betreft tenslotte nog de
opmerking dat in de kolom van
„ingekomen" en vertrokken" mensen
ook zijn inbegrepen die binnen de
gemeente Tholen zijn verhuisd van de
ene naar de andere kern.
Het zou bij een optelling van geboortes
en vestigingen enerzijds min overlijden
en vertrek anderzijds een verkeerde
indruk kunnen geven. Met tabel III er
bij, kan men zien, dat het allemaal weer
wel klopt.
Daarvan heeft dan tabel II nog een
specificatie. Bij de totalen zien we dan
het mannelijk geslacht aan babys
domineert boven het aantal geboren
meisjes. Dat lag vorig jaar precies
andersom. Alleen Sint Phiiipsland
maakte in 1975 een uitzondering van 1
meisje meer geboren. In de Thoolse
woonkernen voerden de mannelijke
baby's overal de boventoon met een
uitschieter in Scherpenisse van 7
jongens en maar 3 meisjes. Tholen en
Stavenisse houden elkaar in dat opzicht
aardig in evenwicht.
Meteen totaal van 300 geboortes bleven
we overigens vrijwel gelijk aan vorig
jaar (304).
Het aantal överledenen was in 1975
groter met 199 tegenover 175 in het jaar
1974. Zoals reeds opgemerkt vertoonde
hierbij vooral Sint Annaland een
ongunstig cijfer, maar ook in Tholen en
Sint Maartensdijk waren het er meer
dan vorig jaar. Oud Vossemeer had er
met 16 minder die zijn heengegaan, dan
vorig jaar (24). Sint Phiiipsland had 4
overledenen meer dan vorig jaar. Ook
in 1975 zoals in meerdere voorafgaande
jaren was het aantal overleden mannen
groter dan vrouwen. (116 tegenover 83).
Slechts in Sint Annaland was afgelopen
jaar het aantal overleden vrouwen met
25 groter dan het aantal mannen met
17. Stavenisse daarentegen zag 12
mannen overlijden tegenover maar 4
vrouwen. In Poortvliet was het 9 en 3
om nog een paar duidelijke verschillen
te noemen.
Inwoner*
per
1-1-1926
Inwoner*
per
1-1-1975
Vijftig
jaar
geleden
Vorig
Jaar
Geboren
Ingekomen
Overleden
Vertrokken
Inwoners
per
1-1-1976
Af
Aantal
huwelijken
Nog steeds zijn er in totaal in onze
streek meer mannen (9722) dan
vrouwen (9557).
Niet in onze tabellen zichtbaar, maar
wel bekend is via de chef bevolking van
de gemeente Tholen, de heer C. W.
Droogers, die ons ook deze week al de
bevolkingsgegevens kon verstrekken,
evenals dhr. Geense uit Sint
Phiiipsland, dat er steeds meer
geboortes in het ziekenhuis Lievensberg
plaatsvinden. Van de 275 baby's die op
Tholen werden ingeschreven, zijn er 83
„elders" geboren en voor dat „elders"
moet men voor 95% lezen in
„Lievensberg." Bijna een derde dus van
de moeders gaat voor de bevalling naar
het ziekenhuis.
Tenslotte dan nog een vingerwijzing
voor wat de verh'iizingen binnen de
gemeente Tholen betreft, dus van de
ene naar de andere kern in dezelfde
gemeente. Al gesteld is hoe in dat
opzicht de grootste winst door Tholen-
stad wordt geboekt, maar voor 1975 is
toch ook opvallend, dat Stavenisse een
10+ kreeg. Daar hebben zich dus 10
inwoners van andere kernen gevestigd,
mede oorzaak' waarom het meest
Noordelijk dorp van de gemeente zich
wat het inwonertal betreft dit jaar wist
te handhaven. Ook dat is
vermeldenswaard, want vele jaren heeft
het op min gestaan. In Poortvliet waren
duidelijk niet voldoende woningen tijdig
klaarwant daar zijn er 18 naar andere
kernen verhuisd. In Oud Vossemeer
was dat met min 16 weinig minder,
terwijl in dit opzicht Scherpenisse
belangrijk meer stabilisatie toonde,
want daar is de schade dit jaar tot min 3
beperkt gebleven tegenover in 1974 een
min 32.
Met deze vogelvlucht aantekeningen
zijn wel de belangrijkste mutaties
aangeduid over de loop der bevolking in
het jaar 1975. De tendens was vrijwel
niet anders dan normaal en dat is dat in
de kernen waar gebouwd wordt, de
groeikansen stijgen. Daarvoor is geen
elektronisch rekenmachientje nodig,
hoe voordelig die huidige vestzak
apparaatjes ook mogen zijn.
cir> clijann i
dry cloanii
advertentie IM
Pastoor P.A. van Osta alt Tholen is
sinds zaterdag ook pastoor van Oud-
Vossetneer. Deken Bakker uit Bergen
op Zoom installeerde hem zaterdag
avond tjjdens de wekelijkse eucharistie
viering in de Sint Willibrorduskerk.
Na samenzang van ,Nu sijt wellecome"
sprak de scheidende Oud-Vossemeerse
pastoor A. Vermeulen een
openingswoord. Hij verontschuldigde
het gemeentebestuur van Tholen in
verband met de uitgebreide
dijkbewaking, maar was verder
tevreden over de goede opkomst van
zowel Katholieke als niet-Katholieke
zijde. Pastoor Vermeulen,die wees op
de zware taak van Pastoor van Osta,
noemde Oud-Vossemeer een oase op het
eiland Tholen wat betreft de veelvuldige
en nauwe samenwerking tussen de
ker kgenoot sch appe n.
Na een gebed van deken Bakker, las
pastoor Vermeulen de benoemingsbrief
voor van Bisschop Ernst van Breda.
Daarna legde pastoor van Osta de eed
af waarmee hij zijn benoeming officieel
aanvaardde.
Deken Bakker zei in zijn preek dat de
manier van geloofsbelijdenis door het
verminderen van het aantal priesters
duidelijk op een andere leest geschoeid
zal moeten worden. Niet alleen de
pastoor zal de verantwoordelijke man
zijn, maar iedere parochiaan dient
persoonlijk een stuk verantwoordelijk
heid te dragen. Momenteel zijn op het
eiland Tholen nog vier priesters werk
zaam, maar dit kan op korte of langere
termijn grondig veranderen. Gelukkig
staan de emeritus-pastoors Rijsloo en
Vermeulen de nieuwe pastoor bij, zodat
de omschakeling wat geleidelijker gaat.
Deken Bakker wenste tenslotte pastoor
van Osta veel succes toe en dankte
pastoor Vermeulen voor zijn vele werk
in de Sint Willibrordusparochie.
Tussen de twee coupletten van het alot-
lied sprak pastoor van Osta zijn nieuwe
parochianen toe. Hij kon zich hun
gemengde gevoelens indenken: Aaan de
ene kant een geziene persoonlijkheid als
pastoor Vermeulen weg en aan de
andere k4ant maar een halve pastoor
terug. U hebt een slechte ruil gedaan.
Laten u en ik ons troosten met het feit
dat we deze situatie van bovenaf zijn
opgedrongen. Ik verzeker u dat ik mijn
best zal doen om een waardig opvolger
van pastoor Vermeulen te zijn. Mijn
aandacht zal ik eerlijk verdelen tussen
Namens het
kerkbestuur overhandigt dhr. M. de
Winter de sleutels van de Sint
Willibrorduskerk aan de nieuwe
pastoor van Oud-Vossemeer dhr. P.A.
van Osta lit Tholen.
Tholen en Oud-Vossemeer. Met de
steun van pastoor Vermeulen en
pastoor Rijsloo zal dat mogelijk best
lukken, aldus pastoor van Osta.
Na de dienst kreeg men gelegenheid de
nieuwe pastoor te feliciteren, waarvan
veel gebruik werd gemaakt.
Tholen:
do. 8 jan. 20 u. Alg. verg. ijsclub, Hof
van Holland
vr. 16 jan. ZVU 20 u. jazz-concert New
Orleans syncopaters, café v. Zanten
ma. 12 jan. 19 u. ZLM, met J. Cevaal en
C. Bax, Hof van Holland
Poortvliet:
di. 13 jan. 19.30 u. veehouderij-avond,
Tolrust
ma. 19 jan. ZLM-avond in Tolrust
Scherpenisse:
ma. 12 jan. 19.30 u. alg. verg. ZLM, sp.
Mr. Oggel, de Gouden Leeuw
Sint Annaland:
vr. 16 jan. jaarverg. mannenver. in
ver.ge bouw
vr. 23 jan. 20 u. jagersavond in
dorpshuis
Oud Vossemeer:
ma. 2 feb. 19.30 u. jaarverg. ZLM, café
de Reus
wo. 14 jan. 20 u. dia-avond Plattelands
vrouwen in café Saparow.
Sint-Ann al and
vr 23 jan 19.30 u N.H. Ver. geb.
C.B.T.B. mr. Smallegange
Sint-Maar tem dijk
di 13 jan Plattelandsvrouwen
lezing
_L
chirurg P. van Roosevelt, Breda
Poortvliet
di 20 jan 19.30 u Tolrust
jaarvergadering Suikervereniging
D.V.N.
Bergen op Zoom
Roxy Frankenstein junior 14 j dag. 20
u, za 18.45 en 21.15 u, zo 16, 18.45,
21.15 u.
Popeye met spinazie meer mans A.L.
za, zo wo 14 u
Luxor gejodel onder Tiroler rokjes 18 j
do 20 u. zo 16.30 en 20 u
Batman 14 j zo 14 u
The Graduate 18 j wo 20 u
ALLE SOORTEN
Bosstraat 40 - Tel. 3 43 68
BERGEN OP ZOOM
Advertentie IM
„Ik geloof van wel. Ja. Hij is ermee naar zo iemand geweest."
„Dan zit je hier goed en hoef je nergen bang voor te zijn. Zou je
eventueel toch nog een keer moeilijkheden krijgen, dan bel je mij
maar. Ik zal je het telefoonnummer van de keet geven. En van thuis. Je
kunt altijd op me rekenen, als dat nodig is."
Ze keek hem enige tijd aan, terwijl haar ogen begonnen te glinsteren.
„Verrek, Gert, je bent een fijn jong. En ik voel me ineens veel veiliger,
nu jij hier een paar keer geweest bent. Maar eh.... komt toch maar niet
te vaak. Je bent een knappe jongen en ik nog altijd niet van steen, snap
je? Ik wil je vriendschap niet verliezen."
Hij draaide zich om en keek naar de vrouw, die half op het bed lag.
Haar rok was hoog opgetrokken. Hij zag, dat ze hijgde van opwinding.
Hij fronste zijn wenkbrauwen. „Stel je niet aan. Kom overeind en
gedraag je. Ik ben jaren jonger dan jij."
„Nou? Alsof dat wat uitmaakt..." Onwillig stond ze op en streek haar
rok glad. „Sjuut maar, ik zal niet proberen mijn neef te verleiden. „Je
bent anders best de moeite waard." Ze slaakte een diepe zucht. „Laten
we in godsnaam naar beneden gaan, Gert...."
Terug in de kamer rookten ze beiden zwijgend een sigaret. Het duurde
geruime tijd, tot de vrouw, met een benepen stem zei: „Nou kom je
zeker niet meer terug, he?"
„Jawel, Gerda, ik kom weer. Elke week eens een avondje. En zodra jij
zin heb, neem ik je op een vrijdagavond mee naar Velp en blijf je een
lang weekeind bij ons. Zondagavond breng ik je thuis, want ik moet
zelf ook weer bijtijds in Brasemsveld zijn."
„Meen je het? Na zoëven? Toen we boven waren.
„Dat was jezelf niet. Weet je, wat jij eens nodig hebt? Een flink pak
slaag."
Ze begon te lachten. „Als jij het me geeft, vind ik het goed."
Hoofdschuddend vervolgde hij: „Gerda, je bent bijna zes en dertig.
Gedraag je als een volwassen vrouw. Misschien komt er toch nog wel
eens een leuke snuiter, die met je wil trouwen. Maar dan moet jij ook
voet bij stuk houden: eerst het boekje, dan de rest."
Ze zuchtte. „Het is te hopen, maar veelfiductie heb ik er niet meer op."
Hij keek op zijn horloge en kwam overeind. „Zin in een toertje? Gaan
we samen ergens wat drinken."
Ze keek hem verrast blij aan. „Werkelijk? En de buren? Die zullen er
het hunne van denken, Gert."
„Nou?" Hij keek op haar neer. „Ik mag toch zeker wel met mijn
charmante tante uit rijden gaan?"
De vrouw verslikte zich in de rook. „Die gek., jjj met je tantel Vooruit,
dat doen we. Tien minutentrek ik wat anders aan. Want ik heb
gelukkig behoorlijke kleren."
Enkele dagen later haalde Gert Riek van Oss af in haar woning.
Blijkbaar stond ze al min of meer klaar. Doorgaans liet zij hem eerst
even binnenkomen en dan dronk hij thee of koffie, alvorens met het
meisje weg te gaan. Ditmaal zei ze enkel: „Dag." En stevende op de
wagen af.
Ietwat verwonderd volgde hij haar en even later reden ze weg. „Wat is
er met jou aan de hand?" vroeg hij. „Wat ben je opeens stug?
Narigheid gehad?"
Ze knikte, „Ja. Om jou."
„Om mij? Waarom?"
„Rijd maar ergens een eind heen. Kan me niet schelen waar. Kunnen
we het uitpraten."
Niet-begrijpend reed hij weg, haar van terzijde aankijkend. Maar het
meisje zat met een neutraal gezicht voor zich uit te turen. „Zo je wilt,"
antwoordde hij.
Een eindje buiten Leiden, aan de straatweg naar Den Haag, wees hij
naar een restaurant. „Hier?"
Ze knikte. „Zoek een rustige tafel, zodat we ongestoord kunnen
praten."
Er was een tafel vrij in een hoek bij het raam. Op dit uur was er verder
weinig publiek. De ober kwam en Gert gaf zijn bestefling op. Hij gaf
het meisje een sigaret en vuur en wachtte, tot de bestelde drankjes
waren gebracht. Daarna nodigde hij uit, de ober nakijkend: „Steek
maar van wal. Wat zijn de moeilijkheden opeens?"
Riek keek hem boos aan. „Hoeveel meisjes houd jij er op na?"
„Eén," antwoordde hij, zonder blikken of blozen. „En die éne heet
Riek van Oss."
„Zal best, ja. Wel toevallig, dat ze je in drie dagen tijds gezien hebben
met twee verschillende vrouwen in je wagen."
Hij schudde zijn hoofd. „Bestaat niet."
„O nee? Zal ik dat geheugen van je eens opfrissen? Maandagavond
heeft vader je gezien met een jonge griet naast je. Je stapte uit voor het
ziekenhuis in de stad. En vader heeft ook gezien, dat je haar
ondersteunde bij het naar binnen gaan. Wou jij het soms ontkennen?"
Langzaam begon hij te lachen. „Nooit geweten, dat jij zo jaloers was,
liefje. Dat meisje is de dochter van m'n hospita, die momenteel in het
ziekenhuis ligt. Aprpos, komende maandag mag ze naar huis, als alles
goed gaat. En we zijn op zieekenbezoek geweest. Ik heb je verteld over
mevrouw Schellenberg in Brasemsveld, waar ik in de kost ben. Malle
meid, om daar wat achter te zoeken."
„Ga je altijd met die eh... dochter op ziekenbezoek?"
„Natuurlijk niet: één keer in de week. Dan rijd ze met me mee, dat is
toch logisch? Zij gaat zelf iedere dag."
„O. Nou, dat kan. Maar dat is nog niet alles. Mijn broer heeft je een
paar dagen geleden gezien in de omgeving van Oegstgeest. Eerst zat je
met een vrouw in je wagen. Later zag hij je met haar op een terras
zitten. Jullie hadden nogal schik met elkaar."
Hoofdschuddend keek hij het meisje aan, dat een hoogrode kleur van
opwinding op haar gezicht had. „Die Riek! Jaloers tot en met. We
gaan haar samen eens een keer bezoeken, liefje. Het is een tante van
me en ze woont in Hillegom. Tante Gerda, een zuster van m'n moeder.
