Bevolkingsbeeld 1974
DEZE WEEK
Opdracht van
miljoen voor
Gebr. Moerland
Groei Nieuw Vossemeer 15 personen
ABONNEES
Donderdag 9 januari 1975
31e Jaargang no. 8
Poortvliet boekte in 1974 grootste
bevolkingsverlies.
Sint-Philipsland vrijwel stabiel
Dankzij de grootste woonkern op Tholen heeft de
bevolkingsgroei zich in deze gemeente ook in 1974 voortgezet.
Tholen-stad sprong, zoals meestal het geval in de laatste 10
jaar, ver boven de andere kernen uit met een toename van 225
inwoners. Poortvliet deelde in de grootste malaise van de
kleine woonkernen, die ook dit jaar weer een achteruitgang
boekten.
Het gewijzigde gemeentebeleid van een betere woningspreiding
kon zich ook nog moeilijk dit jaar openbaren, want men is er
nog slechts in theorie aan toe en niet in de praktijk. Daar waar
de meeste nieuwe woningen werden voltooid, voltrekt zich de
meeste groei. De kern Sint Annaiand kreeg het groeistootje via
de woningbouw door de Wezen Armen, terwijl Sint
Maartensdijk door verdere sanering een geringe woning-en
daardoor ook geringe bevolkingsaanwas boekte.
Oud-Vossemeer heeft in 1974 met Poortvliet ook een nogal
stevig bevolkingsveertje moeten laten.
Sint Philipsland kon zich met 2 inwoners minder, dit jaar
ongeveer handhaven. Bij elkaar een groei in 1974 van 1% in
onze streek en daarom ook dicht bij het Zeeuwse gemiddelde.
Met een volgorde naar grootte van de Thooise woonkernen,
kan de belangstellende lezer via de tabellen weer een volledig
beeld krijgen, hoe de bevolkingsloop zich in 1974 heeft
ontwikkeld. De groei in Tholen was overigens minder dan
vorig jaar met 305 inwoners, wat vooral op naam kwam van
Sint Maartensdijk, die in 1973 met 103 en nu met slechts 11
inwoners is toegenomen.
Natuurlijke groei
Minder groei
TABEL UI
Tholen-stad
9
26
T 35
19
St-Maartensdijk
4
6
10
31
Sint-Annaland
5
- 10
5
6
Oud-Vossemeer
7
2
5
10
Poortvliet
7
7
- 14
13
Stavenisse
2
- 1
1
6
Scherpenisse
-20
- 12
32
9
TABEL IV Verhouding tussen gevestigde en ver
Tholen
185
179
108
108
Sint-Maartensdijk
54
45
61
71
Sint-Annaland
49
43
32
33
Oud-Vossemeer
20
25
34
38
Poortvliet
14
19
46
31
Stavenisse
3
7
10
18
Scherpenisse
19
17
13
8
Totaal eil. Tholen
344
335
304
307
Sint-Philipsland
18
25
22
30
Totaal streek
362
360
326
337
TABEL I
Tholen
3122
4445
100
364
31
216
4697
225
Sint-Maartensdijk
2795
3220
60
99
26
132
3231
11
Sint-Annaland
2592
38
92
40
65
2838
20
Oud-Vossemeer
2338
21
45
24
72
2104
25
Poortvliet
1812
25
35
9
77
1609
42
Stavenisse
1961
16
10
16
28
1452
17
Scherpenisse
1417
18
36
10
21
1261
9
Totaal eiland Tholen
16037
278
679
156
611
17192
190
130
Sint-Philipsland
2149
26
43
19
52
2064
2
17
Totaal streek
18186
304
722
175
663
19256
188
147
Vorig jaar
340
745
193
595
19068
296
Tholen-stad
Sint-Maartensdijk geen
werkuitbreiding
TABEL II
Tholen
57
43
12
19
2314
2383
Sint-Maartensdijk
28
32
19
7
1640
1591
Sint-Annaland
15
23
21
19
1411
1427
Oud-Vossemeer
9
12
11
13
1070
1034
Poortvliet
14
11
5
4
828
781
Stavenisse
6
10
8
8
A738
714
Scherpenisse
9
9
6
4
645
616
Totaal eiland Tholen
138
140
82
74
8646
8546
Sint-Philipsland
13
13
9
10
104S
1015
Totaal streek
151
153
91
84
9695
9561
Vorig jaar
174
166
115
78
9599
9469
In Sint-Annaland kentering
vergrijzing
Oud-Vossemeer dieptepunt
In Poortvliet sterk verlies
Stavenisse dor
Scherpenisse een duwtje
Sint-Philipsland niet ontevreden
Jeugdige lezers
Hei enige nieuwsblad voor de streek
Tholen en Sint-Philipsland, waarin
opgenomen de Thooise Courant en het
Advertentieblad Postbus 5 - Sint
Annaiand - Telefoon 01665 - J75
Postgiro 12.44.07- Rabobank
30.30.05.556 Verschijnt elke
donderdag.
Abonnementsprijs 9,75 per halQaar.
Per post 11,50. Losse nummers 0,50.
Sluitingsdatum advertenties
dinsdagmiddag 16.00 uur Adver
tentieprijs 022 per mm btw.
Spierinkjes t/m 20 woorden 4.16 incl.
btw. contant, op rekening 4,68 incl.
btw
Hoofdredacteur uitgever G. Heiboer.
Groei Tholen-stad (met 225) naar de 5000
Voor de grootste woonkernen blijft op
Tholen en dan met name voor de kern
Tholen-stad een natuurlijke groei
aanwezig. Kunstmatig hoeft daar niets
aan te worden gedaan, want Tholen-
stad ligt nog altijd het dichtst bij de
Brabantse contreien en de werkgelegen
heid Bergen op Zoom. De tabel 1 toont
dat het over de gehele lijn in Tholen-
stad 'n gunstige tendens is. Er zijn 100
geborenen in 1974. Op de 4700 in
woners is dat 21 per duizend, terwijl het
landelijk rond de 14 promille ligt.
Verschillende andere kernen halen die
14 pro mille niet. Kijk maar naar Oud-
Vossemeer, waar de vroegere zekerheid
van veel kinderen in katholieke
gezinnen ook al lang achterhaald is.
Oud-Vossemeer met het merendeel
roomskatholieke gezinnen in onze regio
zit zelfs nog dik beneden de 14 per
duizend
Maar de gunstige lijn in Tholen stad
openbaart zich ook in een groot aantal
vestigingen, een door het grote aantal
jonge gezinnen in vergelijking met de
andere kernen vrij laag sterftecijfer,
zodat er zowel een flink geboorte- als
vestigingsoverschot bestaat.
Niettemin was de groei ook van de
Thooise gemeente wel aanmerkelijk
lager dan vorig jaar, toen men 305
ingezetenen meer kon noteren en nu
190. In de Zeeuwse regio slaat Tholen
de laatste jaren trouwens geen slecht
1974 Verhuizingen binnen de gemeente Tholen 1973
Mannen
Vrouwen
Min of plus totaal
Vorig jaar
trokken mannen en vrouwen in 1974
Gevestigd in 1974
Mannen Vrouwen
Vertrokken in 1974
Mannen Vrouwen
Inwonertal
per
1-1-1925
Inwonertal
per
1-1-1974
Loop der bevolking over het jaar 1974
Geboren
Ingekomen
Overleden
Vertrokken
Per 1-1-1975
Bij
af
Aantal
huwelijken
2818
2129
1651
1469
1270
17002
2066
19068
figuur. De vijftiger jaren met de vrees
van de gestadige terugloop van de
bevolking behoort hopelijk definitief
tot het verleden. Anderszijds hoeft
evenmin de bevolking zelf om een
schokkende uitbreiding te verlangen. In
dat opzicht is 200 tot 300 inwoners per
jaar meer ruim voldoende in onze
plattelandskernen. Plczierigjr was dan
natuurlijk wel een betere verdeling dan
men de laatste jaren gewend is.
immers, die kleine kernen zijn toch al
een jaar of 10 vrij gestaag afgenomen en
zeker de laatste handvol jaren.
De mindere groei is een landelijk
verschijnsel en met name te wijten aan
een steeds geringer geboorte-overschot.
In 1973 werden er in onze streek nog
340 geboren, nu is dat 304. Er hebben er
zich wat minder gevestigd, er zijn er wat
meer vertrokken dan in 1973 en dat
heeft de groei van 1973 het afgelopen
jaar wat gereduceerd. Het aantal
overledenen bereikte weliswaar niet het
laagterecord van 1972, toen er maar 173
inwoners stierven, maar is met 175 toch
weer lager dan vorig jaar<193).
Voor de totalen geeft tabel 1 op deze
pagina verder wel voldoende informatie,
zodat het nog interessant kan zijn nog
wat nader per kern te detailleren.
Het per kern belichten betekent ook de
tabellen II en III er bijnemen.
In tabel III komen immers ook de
verhuizingen voor, die zich binnen de
gemeente Tholen hebben voorgedaan.
Alleen de grootste twee kernen hebben
zuigkracht uitgeoefend en als men tabel
III bekijkt zal men de oppositie tijdens
de hoorzitting te Scherpenisse wel
enigermate gelijk moeten geven.
Tholen-stad trok immers dank zij een
vrij royaal nieuw-woningbezit nogal wat
uit de andere kernen, in totaal 35
personen. Dat ging in niet geringe mate
ten koste van Scherpenisse, waar voor
de jonggehuwden geen woningen
beschikbaar waren en die ook om die
redenen elders een heenkomen moesten
zoeken. Daarvan hebben Tholen-stad
en Sint-Maartensdijk weten te
profiteren.' Het zal overigens niet de
enige, maar wel een van de redenen-
geweest zijn. De schommelingen in de
andere kernen waren minder groot,
hoewel ook Poortvliet wel het slachtoffer
genoemd kan worden van woninggebrek
voor de jonge paartjes.
De overige gunstige aanwas van Tholen-
stad is hiervoor al belicht. Gestaag gaat
de grootste woonplaats van onze streek
naar de 5000 inwoners. Als er zoals dit
jaar ruim 200 in de 12 maanden
bijkomen, zal het niet eens zoveel jaar
meer aanlopen of deze mijlpaal is
bereikt. Er zijn nogal wat meer jongens
dan meisjes in deze kern geboren, er
zijp heel weinig mannen (12) overleden,
terwijl het totaal aantal mannen en
vrouwen elkaar vrij goed in evenwicht
houdt, zoals tabel 2 kan leren.
In het Thooise stadhuis zijn in 1974
totaal 130 paartjes getrouwd, in Sint-
Philipsland waren het er 17. Die 147
paartjes zijn dan in totaal gelijk aan
vorig jaar (146).
Sint-Maartensdijk kreeg in 1974 meer
stabiliteit dan in de voorafgaande
groeijaren. Het werd al duidelijk via de
wat we kunnen noemen woningtelling,
toen bleek dat er dit jaar geen
woningaanwas van de moeite tot stand
kwam. Wel een verdergaande sanering
van het oude krottenbestand. In het
begin van 1974 was er nog wat
woningruimte en daardoor ook nog wat
vestiging uit de andere kernen. Het
bracht Sint-Maartensdijk nog op een
plus van 10 inwoners.
Met een totale groei van 11 mensen wil
het echter zeggen, dat het geen
bijzondere aantrekkingskracht uit
oefende van buiten de regio.
Mede bepalend is hierbij van
zelfsprekend, dat er ook geen uit
breiding van de werkgelegenheid tot
stand kwam. Integendeel, begin 1974
sloot Mayfair, dat gelukkig later de
poorten heropend zag, maar de totale
werkgelegenheid is er in de Smalstad in
1974 niet wezenlijk op vooruitgegaan.
Het beeld is daarom ook belangrijk
ongunstiger dan in Tholen, waar het
vestigingsoverschot een belangrijk
onderdeel van de groei uitmaakt, terwijl
er daarentegen in Sint-Maartensdijk
meer (33) zijn vertrokken dan er zijn
ingekomen. Alleen het geboor
teoverschot (60 tegenover 26 overleden)
kon het verschil tussen vestiging en
vertrek nog enigermate temperen.
Niettemin is de Smalstad nog wel
positief - 11 inwoners meer uit de bus
gekomen. In tegenstelling metTholen
hebben in Sint-Maartensdijk meer
meisjes dan jongens het levenslicht
aanschouwd, waar tegenover meer dan
de helft mannen dan vrouwen zijn
overleden (tabel II). Dit bracht de
verhouding tussen het aantal mannen
en vrouwen dichter bij elkaar.
De Smalstad toont echter met 60
geboorten een belangrijk minder sterke
vergrijzing dan bijvoorbeeld Sint-
Annaland.
Tabel 4 leert dat meer vrouwen dan
mannen zijn vertrokken, terwijl het in
de andere kernen vrijwel gelijk opgaat,
Geboren In 1974
Overlijden in 1974
Totalen per 1-1-1975
Mannen
Vrouwen
Mannen
Vrouwen
Mannen
Vrouwen
behalve dan in Stavenisse, waar het ook
zo ligt. Evenals in Sint Philipsland.
Sint-Annaland treft het hoogste sterf
tecijfer van de streek en daarmee wordt
de duidelijke vergrijzing van deze kern
aangetoond.
Er zijn wel 18 geboorten meer dan vorig
jaar, wat mede het gevog is van wat
jonge gezinnen in de nieuwe woningen.
Een geringe tendens tot verjonging is
dus wel aanwezig, nadat menig jaar de
bebouwing zich vooral tot bejaarden
woningen beperkte. Die nieuwbouw
leverde inderdaad de Sint-Annalandse
inwonerswinst, want geboorteover-
schot(verschil tussen geboren en
overlijden) was er niet, zodat de winst
uitsluitend uit het groter aantal
vestigingen viel te halen. De groei van
20 is redelijk te noemen. Wel verloor
men nog 5 inwoners aan de andere
Thooise kernen(tabel 3). Ook in Sint-
Annaland domineerden de geboren
jonge dochters boven de zoons, terwijl
het aantal overleden mannen-vrouwen
vrijwel gelijk lag.
Het is de vraag of Oud-Vossemeer al
eerder een zo gering aantal inwoners
(2104) boekte als nu het geval is. Niet
alleen omdat er 25 minder zijn dan
vorig jaar, maar zelfs in vergelijking met
50 jaar geleden staat men een paar
honderd inwoners (i lager genoteerd.
■Opvallend is hier het lage geboor
tecijfer, want een halve eeuw geleden
schrok men in Oud-Vossemeer niet
terug voor 70 geboortes per jaar. Het
zijn er nu 21. Daarom is ook hier
evenals in Sint-Annaland het aantal
overledenen groter dan het aantal
geborenen en dat wijst toch op een
ongustige leeftijdsopbouw van de in
woners. Temeer opmerkelijk is dan ook
dat men tenslotte nog een plus wist te
boeken via de vestiging uit andere
Thooise kernen.
In dat opzicht kwamen 5 mensen meer
binnen dan er naar die andere kernen
op Tholen vertrokken. Mogelijk het
gevolg van de tweede helft 1974 in
gebruik genomen bejaardenwoningen
aan de Schoolstraat.
Voor Poortvliet kreeg 1974 een somber
bevolkingsverloop. Hier wreekt zich
eveneens duidelijk het ontbreken van
woningbouw, want 14 personen zochten
elders in de gemeente hun heenkomen.
Het geboortegetal was met 25 niet eens
ongunstig, zoals het getal overledenen
zelfs het laagste was van de gehele regio
en dat is al twee jaar achter elkaar het
geval.
Zeker in verhouding tot de grootte van
deze woonkern.
De klap ontstond echter door het grote
vertrek (77). Als men weet dat het er
vorig jaar maar 24 waren, dan wordt
hiermee de sterke teruggang van
Poortvliet in 1974 duidelijk.
Vooral veel mannen zijn er vertokken,
waardoor ook het verschil tussen het
totale aantal mannen en vrouwen in
Poortvliet tot 40 is teruggebracht.
Bekijkt men de bevolkingscijfers via
deze tabellen, dan moet met name een
gemeentebestuur met de grootste zorg
vervuld zijn voor een kern als Stavenisse
Meer nog dan voor de kleinste kern
Scherpenisse. Immers, er is altijd reeds
een geringe mutatie geweest naarmate
men verderop het eiland in kwam, maar
dat wordt voor Stavenisse schier met het
jaar erger. Neem nu het aantal
vestigingen: 10. Kijk verder de gehele
tabel 1 maar na, zo'n gering aantal
mutaties vind je nergens. Zelfs
Scherpenisse heeft nog 36 vestigingen.
Weliswaar is het aantal vertrokken
mensen met 28 evenmin groot, maar
ook dat nog meer dan in Scher-
penisse(21). Het aantal geboorten is het
minste van de zeven kernen,maar aan
de andere kernen heeft men geen in
woners moeten afstaan. Tabel 3 leert
dat er zelfs nog 1 meer inkwam dan er
naar een andere kern vertrok. Maar al
die getallen zijn zo laag, dat het per-
spectie weinig rooskleurig is. Zeker
niet wanneer straks nog een van de
meest levendige delen van deze
woonkern - de haven - zal worden
afgesloten. 17 inwoners minder op de
1450 is al een hele hap en met name
voor een verder versmallende mid-
denstad en school gevoelig. Nogmaals,
we zien Stavenisse als een groter
zorgenkind dan het meer centraal
gelegen Scherpenisse. Met geringe
impulsmogelijkheden, zoals we al
enkele jaren geleden signaleerden.
Inwoners en gemeentebestuur mogen
wel alles aangrijpen wat in de structuur
ongeveer passend is, om althans te
pogen verdere afbrokkeling te
voorkomen. De vraag of dat lukt, kan in
dit stadium moeilijk positief worden
beantwoord. De tijd kan het leren.
Inderdaad heeft de kleinste woonkern
op Tholen nog een 150 inwoners minder
dan 50 jaar geleden. Er zijn er in 1974
nog weer eens 9 afgegaan, wat vrijwel
geheel op rekening komt van het ont
breken van vestigingsmogelijkheid
nieuwe huizen. Immers 32 inwoners zijn
naar andere kernen (moeten) ver
huizen. Laat men die 32 buiten
beschouwing, dan is het bevolkingsver
loop niet eens zo ongustig. Een
geboorteoverschot (18 tegenover 10
overleder^nTeen vestigingsoverschot (36
- 21) een afname van 9 met een naar
andere kernen vertrokken aantal van 32
is niet zo gek.
Als Scherpenisse wat kunstmatige
voeding krijgt via woningbouw en
streekvoorziening, lijkt ons hier nog wel
een verdere afgang te voorkomen. Dat
zal wel even zijn tijd vergen. Dat is niet
in een jaar bekeken.
Na de teruggang in de laatste jaren
behoeft Sint-Philipsland niet zo
teleurgesteld te zijn over het
bevolkingsverloop 1974. Weliswaar
geen winst, maar toch ook geen
noemenswaardig verlies. Wel heeft het
aantal vertrokken personen dat van de
vestiging overtroffen, maar men had
toch enig geboorteoverschot om de
uiteindelijke teruggang te kunnen
reduceren. Er kwamen precies evenveel
meisjes als jongens ter wereld, terwijl er
ook hoegenaamd geen verschil ligt in
het aantal overleden mannen en
vrouwen. Met goed 200 zielen blijft het
vanzelfsprekend een kleine gemeente,
de kleinste in ons gewest Zeeland. Maar
met een vaak toch levendige
gemeenschap, met het zich wel
gezamenlijk inspannen, is er nog wat
van te maken. Probeer daaraan geen
afbreuk te doen. Grote lijnen moeten
kunnen prevaleren boven onderdelen.
Dat geldt trouwens niet alleen voor deze
kleinste Zeeuwse gemeente, maar voor
elke gemeenschap, voor elke vereniging,
voor elk gezin die saamhorigheid
wensen we ieder in het al nieuwe
bevolkingsjaar 1975
Tholen met gestage bevolking»
groei.
Tholen-stad bleef met 225 winst
in de running.
Zorg om behoud Stavenisse.
Sint Philipsland stabiliseerde.
Geboorteteruggang duurt voort.
Poortvliet kreeg flinke be-
volkingsknauw.
Eerste paal voor Fliplandse
woningimpuls.
WWV leverde turnprestatie.
De kerstfeestvieringen en kerst
zangavonden moesten nog wor
den vastgelegd.
Recepties van gemeentebesturen.
Goede bazar-uitkomsten van
NOAD en SPS.
Jan Overeenkam tekent cartoons.
Vosmeer loopt steeds harder naar
tweede klasse.
Tholense Boys blies Zaamslag-
victorie.
Duiven ten toonstellingen.
Kampioenschappen tafeltennis.
Atletische prestaties.
BU HET NIEUWE JAAR:
ONTSPANNING IS EVEN NO
DIG ALS ARBEID.
Dit nummer bestaat uit J0 pagi
na's.
die het abonnementsgeld
eerste halQaar 1975 nog niet
hebben overgemaakt, worden verzocht
dit alsnog te doen.
Postabonnees 11,50 per halfjaar.
Bezorgabonnees 9,75 per halfjaar.
Rabobank rekeningnummer
30.30.05.556.
Postgiro Eendrachtbode 12.44.07.
Eendrachtbode, Postbus 5, Sint An
naiand.
Denken jullie erom, voor 15 januari de
oplossing van Meekrabbels insturen aan
Jan Krant, Postbus 5, Sint Annaiand.
Het Aannemingsbedrijf Gebr. J. en M.
Moerland en Zonen B.V. uit Sint
Annaiand neemt de hele stadswijk
Ommoord in Rotterdam op de schop.
Met deze opdracht van de gemeente is
een bedrag gemoeid van meer dan een
miljoen gulden. De laatste oplevering is
in april 1976, zodat de werkgelegenheid
voor de werknemers van Gebr.
Moerland hiermee voor ruim een Jaar
gegarandeerd is.
De wethouder van openbare werken en
stadsontwikkeling van de gemeente
Rotterdam stak vrijdag de eerste spade
in de grond voor dit karwei. De eerste
schep grond ging in een kruiwagen, die
de wethouder met de spade cadeau
kreeg van gebr. Moerland. Gezien de
jarenlange samenwerking is dit werk
onderhands gegund. Alle plantsoenen,
speeltuinen, zandbakken, flets- en
wandelpaden, enz. gaan in Ommoord
over de kop. Gebr. Moerland verzorgt
de totale reconstructie.
Bevolking per 1 januari 1974: 1048
mannen en 960 vrouwen 2008 in
woners
Gedurende 1974: geboorten in deze
gemeente en behorende tot deze ge
meente: 3 mannen 8 vrouwen 11
personen, geboorten elders, doch be
horende tot deze gemeente: 4 mannen
3 vrouwen 7 personen, gevestigd in
deze gemeente: 42 mannen 45
vrouwen 87 personen,
totaal: 49 mannen 56 vrouwen 105
personen
overleden in deze gemeente en
behorende tot deze gemeente: 1 mannen
4- 3 vrouwen 4 personen
overleden elders, doch wonende/bo-
horende in deze gemeente: 3 mannen
2 vrouwen 5 personen
vertrokken uit deze gemeente: 39
mannen 42 vrouwen 81 personen
totaal: 43 mannen 47 vrouwen 90
personen
zodat de bevolking in 1974 vermeer
derde met 6 mannen en met 9 vrouwen,
waardoor de bevolking in 1974 ver
meerderde met 15 personen en op 31
december 1974 bestond uit: 1054
mannen en 969 vrouwen totaal 2023
inwoners.
Er werden 11 huwelijken voltrokken. Ia.
geschreven echtscheidingen: geen.
Aantal geborenen, niet behorende tot de
werkelijke bevolking: geen. Aantal
elders geborenen, wel behorende tot de
werkelijke bevolking: 7. Aantal elders
overledenen, wel behorende tot de
werkelijke bevolking: 5. Aantel over
ledenen, niet behorende tot de werke
lijke bevolking: geen.
Aantal R.K. inwoners 1850: aantal N.H.
inwoners 117; aantal Ger.K.-inwoners:
13: aantal Oud-Ger.Ge.-inwoners 2;
aantal H.A.Z.-inwoners (gemeente der
Herstelde Apostolische Zendingskerk)
1; aantal inwoners met geen gezindte
40; totaal 2023 inwoners.
