Dorpsminiatuur en avondmijmering Grootste aantal donors uit Sint Annaland Wed vluchten Abram B. en de ondergaande wereldorde door Han Dekker VI Zo maar enkele (Sint-Annaland)schetsjes, het eertijds leven dat vergleed.... jgSÊl 'DENK ERAAN OVER 10 DAGEN IS HET MOEDERDAG Donderdag 3 mei 1973 EENDRACHTBODE WHS schopte zich in Breda in volgende bekerronde vervolg van pag. 9 Pak even uw zakboekje m Uw moederdag-advertentie a.s. maandag naar de Eendrachtbode 11 hij toch bij zijn besluit blijven, dan hoopte voorzitter van Driel hem in de toekomst bij jeugd of bestuurswerk te zien. Als aandenken bood hij hem een fraaie beker aan. Mevr. C. Etienne- Koolen werd in de huldiging betrokken middels een fraai boeket bloemen, want vond dhr. van Driel, als een vrouw niet achter de sport van haar man staat, dan is het meestal niet te combineren om zolang actiefin de voetballerij te blijven. In soortgelijke bewoordingen liet eerste elftalspeler Wim Heijboer zich hierna uit over zijn scheidende aanvoerder. Namens spelers en trainer Nefs bood hij hem een tuinstoel aan terwijl zijn vrouw opnieuw bloemen kreeg. Vice-voorzitter van Zundert van NSV maakte het sportief gebaar de scheidende aanvoerder van de tegenstanders bloemen aan te bieden. In zijn dankwoord toonde Piet Etienne zich blij verrast over de hem aangeboden geschenken. Hij hoopte dat zijn vertrek goed zal worden opgevangen en dat nog veel spelers na hem een dergelijke mijlpaal zullen bereiken. Vosmeer 2, dat al eerder de competitie afsloot, heeft de volgende plaats in de eindstand bereikt: F.C. Bergen 2 22 16 Nw. Borgvliet 2 22 13 Vosmeer 2 22 11 RBC 3 22 10 Roosendaal 3 22 12 Cluzona 3 22 8 MOC 3 22 7 NSV 2 22 9 Odio 2 22 8 Grenswachters 2 22 37 DOSKO 3 22 3 6 Steenbergen 3 22 3 5 Grenswachters heeft nog mindering. 36 54—21 29 56—41 26 51—23 26 57—35 25 56—37 23 44—36 20 45—55 20 45—55 10 20 3047 4 12 16 27— 2 6 7 6 9 7 9 11 13 13 28—54 14 11 26—75 twee punten in P.D.V. De Reisduif te Scherpenisse. Wedvlucht St.-Ghislain 28—4—1973. In concours 254 duiven, los 12.00 uur, regen en mist zeer traag verloop. G. Larooy Sch. 1, 4, 5, 16, 47, 68. J. Moerland Stav. 2, 7, 28, 37, 39, 43, 49. L. de Kwak Koolaard Pvl. 3, 18, 25. C. v.d. Have Sch. 6, 17, 29. A. Riedijk Stav. 8, 9, 21, 40, 55, 58, 61. L. Priem St.-M. 10, 11, 32, 41, 45, 50, 60, 62, 72. A. Moerland Sch. 12,14,15, 19, 26, 33, 34, 44, 48, 51, 52, 57, 67, 73. M. Goudzwaard Pvl. 13, 63. K. Lisseveld Pvl. 20, 36, 38, 59, 66. D. Uijl Pvl. 22, 35, 42, 46, 56, 70. B. Suurland Sch. 23, 27. P. Noordijke Sch. 24. P. Potappel Stav. 30, 53, 64, 65, 69. H. Smits Stav. 31. C. van Belle Pvl. 54. C.D. Uijl St.- M. 71. Ie duif 15.35.48 578,11 m, laatste pr. 20.19.10 249,91 m. Trouwe Duif te Tholen id. St.-Ghislain, in concours 314 duiven. Ie duif 15.25.49 608,57 M, laatste pr. 18.58.40 297,62 m. B. Polderman 1, 64, 97. P. Laban 2, 19, 53, 86, 88, 89, 96. C. Moeliker 3, 11, 24, 76. C. van Luijk Zn. 4, 6, 10, 18, 32. J. van Dijke 5, 15, 74. L. Hage 7, 37, 54, 65 G.Mulders 8, 28, 49. M. Laban 9, 30, 73, 86. L. v.d. Klein Jz. 12, 27, 38, 40, 42, 52, 56, 57, 78, 43. L. v.d. Hoofd 13, 46, 55, 87, 90, 95. J. Kegge 14, 41. M. Tazelaar 16, 26, 45, 66. Jo Hol 17, 67, 79, 80, 98, 100. J. de Bie 20, 21, 39, 50, 59, 92, 99, 102. L. v.d. Klein S. 22, 23, 58, 77, 101. J. Noom 25, 44, 47, 62, 82 G.de Kok 29, 83 J.Deurloo 31, 51. Gebr. Contant 33, 72, 81, 84. J. Pollie 34. M. Sakko 35, 60.' A. Korsman 36, 68, 85, 93. B. van Iwaarden 48. P. de Boef 63, 94. A. Laban 69, 70, 71, 75, 103, 105. B. Schot 91. L. Jansen 104. Bergen op Zoom Korenbeurs: Volle Evangelie Gemeenschap, elke dinsdagavond 19.30 uur Oud-Vossemeer zaterdag 5 mei, 2 uur 2e autopuzzelrit gemeentepersoneel. Tholen: vr. 4 mei 19.30 N.H. Kerk: Christen dom of communisme? Bergen op Zoom Roxy: Turks Fruit, do, di, wo, 20 uur, zat. 18.45 en 21.15; zo 16.30, 18.45 en 21.15 u. Buck Bunny tekenfilmfestival; za. en wo. 14 u., zo. 14.30 u. Luxor: James Bond 007 Casino Royale do, za., zo. 20.00 u., za. 23.30 u. Bettv Bed (in-uit) zo. 14.30 u. Winnetou, grote opperhoofd; vrij. Dodenherdenking Sint-Philipsland za. 5 mei 14.30 uur in De Wimpel: Installatie burgemeester G. van den Berg. za. 12 mei 15.00 uur de Druiventros: Kampioensreceptie Noad di. 8 mei Druiventros: Alg. ledenver gadering D.S.V.F. Sint-Annalandsc „dijkrecreanten" der crisisjaren. Eigen, veelal werkloze mensen, die ondanks alles gezellig te con verseren wisten, maar wier discussie ook reeds somber uitging vaak, naar de dan zo angstig-beklemmende oor logsdreiging 't Is juli 1972, en bij uitzondering haast even warm van daag als in een zomer vóór de oorlog. Felkleurig getooide vakantiegangers, weekendlieden en watersporters be wegen zich ontspannen door winkelstraatjes, langs binnenwegen, of spelevaren natuurgenietend in 't zilte nat, ons periodiek steeds sterker onder aandacht brengend, dat onze streek toeristenland geworden is. Een blote zonnehemel, waaronder veel bloots en zonnebrand, een hedendaags Sint-Annaland, méér Belgen herbergend dan 't getal toevluchtzoekenden van ,,'14'18", en méér Duit sers recreatie biedend, dan èl patrouillerend Hitiers be zettingstijd er eenmaal bracht Eénbenig-voetsteunend ter buitendijkomgeving zien we rustig tal van vreemden ons passeren, ook eigen mensen natuurlijk, maar 't zijn toch vooral de gasten in hun bonte verscheidenheid die ons onbewust verlokken tot 'n onge- merkt-discrete „observatie".... Prettig-blije mensen veelal, die 't gewoon fijn vinden hier te zijn; ook enkele parvenu- varianten, rondblikkend alsof z'een nieuwe (land)aankoop taxeren en grootmoedig berusten in 't noodgedwongen er bij aanvaarden der inboorlingen... Neerbuigend-min- zamen en integer-verstandigen, zeeduikers en nadenkers; een gesandaald missionaristype en een grijsgelokt schriel- borstige, van wie d'eerste devoot glimlacht en d'ander een innerlijke roeping uitstraalt ons plaatselijk beschavings peil zo mogelijk wat op te voeren! Onderwijl twee Hol landse „Europakenners" gesticulerend een zekere verge lijking trekken tussen het Nieuwlandje hier en de Cöte d'Azur elders, vraagt ons vriendelijk 'n ongeveer 30-jarige Hamburger, wijzend naar de „Buutengaets", of deze boot nog steeds zeewaardig is. Antwoordend in ons aller beste (school)duits moeten we hem door 't niet-weten helaas teleurstellen, en stilaan een eindje verder stappend, denk j'aan de mogelijkheid, hoe misschien zijn vader of oom in 'veertig aan onze Johan de Visser wel een soortge lijke vraag stelde, toen diens schip „ter onthoofding" voor „operatie zeeleeuw" gevorderd werd. en West-Europa's kust weergalmde van „verwachtingsvolle" wenn-wir- fahren-klanken Tja. als schooljongen-van-toen hoor je 't in gedachten weer terug, tijdens een dagje-Bergen op Zoom dat jaar. en eigenlijk vond je 't nog prachtig ook, want mooi zingen konden ze, terwijl j'als kind. niet ten volle nog de trieste achtergrond beseffend, 't begeleidend marsritme der spijkerlaarzen als iets fascinerend-vreemds ervoerDie blauen Dragoner die reiten. Mit klingendem Spiel durch das Tor....", vanuit de hoogte door 't Sint-Gertrudis- carillon als het ware symbolisch-waarschuwend geaccom pagneerd met oudvaderlands Valeriusgetinkel! Eén was er bij die zo nu en dan 't zingen „garneerde" met 'n tegen Markiezenhofmuren weerkaatsende jodelklank; veel later denk je: dat was wellicht een Oostenrijker, en onder de vol vuur (tóen nog wel) marcherenden, waren er ook van rond- de-achttien.... „Morgen in allen Weiten. Morgen da bin ich allein...." Een op 't trottoir staande, nerveus aan d'r boodschappentas plukkende Brabantse, bekeek bij 't langs haar heen trekken met goedmoedig medelijden vooral die jeugdigen, en nóg horen we haar hoofdschud dend tegen de ons ter blousekraag vasthoudende groot moeder zeggen: „Ge mot er eige'luk mee van doen 'emme; 't mot oe' kiend toch maor zijn....," waarop ten antwoord: „Da's zeker waer méns, in dan de mêêste zo joenk Een eerlijke impressie van twee moederharten, ondanks alles èn van een als gemeenlijk rond die leeftijd zo soldatesk ontvankelijk jog. zoals ook nu 10-jarigen fantasierijk genieten kunnen van „soldaatjesgepafen „cowboyspel-doodschieterij" „Morgen da bin ich allein....", bij Benghazi, Tobroek, Smolensk of Stalingrad! Ach ja. ook op deze 1972ste zomerdag, dromerig-turend naar frisgroene polderverten, denk je als wel eerder: hoe weinigen dezer „jeugdbeeld"- compagnieën zullen uiteraard de oorlog hebben overleefd, terwijl aldus misschien vele vader-nooit-gekend-hebben- den thans zelf als vreedzame ouders verpozing vinden rond de Krabbekreek...., waaraan sinds 1475 „op den Noordkant des Eilands legt, de Heerlykheid St. Anneland, met hare onderhoorige Polders Op driekoningenavond van laatstgenoemd jaar zegelde te Brugge Karei de Stoute haar „stichtingsakte", om twee jaar later te sneuvelen bij Nancy, en precies een eeuw nadien drijven honderden lijken op Zeeuwse stromen, als via ons dorp en 't dan verdronken St. Philipsland, don Louis' Spanjaarden wadend op Schouwen-Duiveland af gaan.... „een tijd om te doden, en een tijd om te genezen," vredesjaren en oorlogsleed, ook gedurende drie tussenlig- génde eeuwen St.-Annaland, vanaf najnelijk dat Pieter Dijckland er in 1670 't naar Suzanna Doublet-Huygens genoemde poldertje bedijkte, tot een hedendaags- recreatief bestemmingsplan hiervan. Van Suzannapolder tot „kamping Susanne", en in gedachten „dwalen" we weer terug, naar 'n luwe zomeravond van dat eerste oor logsjaar Op biezen stoelen zitten mensen voor hun huisjes; sommi ge mannen zo maar op de grond, rugsteunend tegen met zeepsop gewassen gevels, of in een open schuurwinket, en aan uit klompen getrokken, zwartsajetten kousevoeten, blijkt zich menig strootje te hebben gehecht. Zwaar discu teren ze over stamkaart en distributie, landbouwvoor schriften en luchtbeschermingsdienst; maken oorlogs prognoses: Churchill - Hitler, in een soort „supporters sfeer" als gold het de winstkansen Ajax - Feijenoord.... IJzeren wielbanden van een wat verlate boerewagen grint- knerpen lawaaiig over 't Suzannawegje, en zelf, inmiddels naar bed gestuurd, zitten we in pyama voor het open, zich In de nacht van vrijdag 29 augustus 1941 stortte bij de Ravensoordpolder, aan het eind der toenmalige Kromme Dreef, een waarschijnlijk door bliksem getroffen vliegtuig neer. De zes bemanningsleden dezer Britse bommenwerper, een wellicht twee-motorige „Wellington", kwamen daarb^ allen om het leven Duitse soldaten bewaken hier nauwlettend de trieste resten van het toestel, en te zijner tijd hopen wij in deze rubriek dit plaatselijk-dramatische oorlogsfeit wat nader toegelicht te memoreren. Zes jonge mensenlevens, allerhoogste offers, mede ge bracht voor onze nooit voldoende te waarderen vrijheid. hoog boven d'omgeving bevindende zolderraam. Zacht motorgebrom uit de verte zwelt langzaam aan, mengt zich sinister met 'n alom vervullend kikkerconcert, en daar verschijnen tegen een thans schemerig wordende avond hemel. contouren van 'n „vredig" op verkeershoogte vliegende DornierVriendelijk" knipperen de boord- lichten der zwaargeladen bommenwerper; straks bij 't achterlaten der kust gaan die uit en zal het toestel volgens bevel aansluiting zoeken met vele andere dezer frequent- passerende „eenlingen", om in eskaderverband mede op Engeland los te gaan. Schijnbaar pal boven Sint-Anna- lands Grote Nol vliegt een Heinkel 111-machine. Je kent 'cm aan z'n „vleugelinhammen"; de Do 17 van zoëven aan 't wijd-dubbéikruisig richtingsroer, want doorkneed blijken schoolbengels dan in 't onderkennen van (aanvan kelijk) Duitse-, later merendeels geallieerde vliegtuig typen.... Bij 't steeds schaarser wordend avondlicht ronken daar vlak vooruit twee Junkers 88. Ook deze „Ju's" koersen ter „verwoestingsmissie" westelijk aan op Plymouth. Birmingham of Londen; dood brengend, wel licht zelf er de dood vindend.... Angstig schuilende (Londense) kinders, verbeten vechtende ouders, en zelf als bezet-gebied-kind dan zul je 't jaren na dezen eerst recht verstaan! Even voor 't raam verzittend zie je buiten ge- hakenkruiste Luftwaffe-vliegers; binnen in de geborgen heid van 't zolderkamertje weet j'aan de wand vertrouwde decoraties: 't jeugdig kroningsportret van Wilhelmina, 'n reproduktie van Jozef Israëls' eenzame „Schelpenvisser", een bontkleurig-gipsen Indianenkop en d'op school ge kregen, Palestijns-pastorale prent der Goede Herder.... Bone Jesu. Blitzkrieg en wereldorde.... Je komt er als knaap beslist niet uit, maar evenmin de vele ouderen Misschien wel deze zelfde (bezettings)avond, kuiert een groepje boeremannen op 'n Sint-Annalandse polderweg bij 't dorp. 't Gesprek gaat natuurlijk over de oorlog, en telkens als ,,'t heel spannend" wordt, staan z'er allen een ogenblik voor stil. Woordvoerder is veelal Abram B„ eer zaam landbouwer en nauwgezette dorpspersoonlijkheid, die bekendheid geniet in 't plaatselijke spaarbankwezen en ter veiling abuizen te vermijden weet... Ernstig nadenkend nog over 't zo juist gesprokene beschouwt Abram al gaande de verder liggende buitendijk, en ineens schiet daar z'n gemoed van boordevol... Abrupt staakt het wandelend gezelschap weer even de voortgang, volgt ontzet een driftig-bevende wijsvinger naar 's eilands groenbezode noordgrens, en intens meelevend, beluistert De begin mei-dagen van elk jaar herinneren toch telkens weer aan wat zo'n dertig jaar eerder ge beurde, zelfs al is er geen officiële, laat staan alge mene bevrijdingsherdenking meer. Wel nog een datum om bijvoorbeeld zoals hier de (zesde) mijmering te plaatsen van Han Dekker, omdat in woord en beeld die bezettingstijd dan toch weer in een enkele glimp en gecombineerd met het hedendaagse wordt opgehaald. Vandaar deze week in de historische reeks deze avondmijmering. men bewogen een stemtrillende Abraham: „Mannen, is 't nie' verschrikkeluk, dat zelfs ik a's ingeland dae' noe van die Moffen gêên voetstap zette mag?!!...." Als kind wasje te jong om al dit „nieuwe" dóór te hebben, maar ook „d'analyse" van een verbolgen Abram B. ging door 'n burgerlijk-traditioneel verstarde denkwijze in deze lang niet ver genoeg! Geboren en mentaal gevormd in de romantieke eeuw van maatschappelijke hiërarchie en op goud gebaseerde guldens, was hij onbewust de typische mede-representant van een voor „eeuwig" gedachte, doch dan lekgeslagen wereldorde, zoals dit afstandnemend, jaren later eerst goed begrepen kan worden. In de school klas hadden we 't zingend ook wel over dat dierbare grondplekje onzer wieg, volksliedwijs der Eilandnatie die dan grimmig strijdend voor 's Avondlands voortbestaan de allerhoogste offers brengt, ook aan déze zeedijk later, waarop wij thans zo vredig staan! „O dierbaar plekje grond", stad, dorp, gehucht en polder..., waarvan recreant of ingeland.... Legio mensenlevens zal deze oorlog eisen nog, vooraleer ook ons land als weer herstelde Rechtsstaat een nieuwe sociaal-economische era zal mogen binnen gaan!! Juli 1972, een kleurrijk-zomerse omgeving met alom ver pozing zoekende mensen. Jachtschippers onder d'Union Jack, mosseletende Francaises en Duitse kinderen, op weg naar 't Javadijkse (weekend)huisje hunner ouders.... Zij mogen hier mèt ons in vrijheid zijn, mits (spel)regelinacht- nemend voorzien van een geldig paspoort of iets derge lijks, en niet gezocht door Interpol.... Recreatie, zorgen- verdrijving, op plaatsen waar meer dan eens en heel wat minder vredig een „hart-doorwondende tyrannie" met vlammend staal verdreven worden moest! (Nadruk verboden). I r Rustieke periode, zonder dood brengende gevechtsvliegers nog, waarin over dag als 's nachts het ver- trouwd-vredig tuffen weerklonk onzer thuis- of uitvarende (aardappel)scheepjes. 118 - „Nooit van mijn leven gezien", loog brigadier Piet, wat we in deze omstandigheden echt niet zo erg kunnen vinden. „Wat een misdadigersgezicht heeft die knaap, hè?" voegde hij er sluw aan toe. - Alessandro Fiasco hapte meteen in het toegeworpen aas. „Zeg dat wel", gromde hij. „Ik zit zelf al de hele tijd met stomme ver bazing naar dat snuitwerk te kijken. Je zult toch maar voor je leven gezegend zijn met zo'n voorgevel. Ik ben zelf ook wel geen mooie jongen, maar dit spant toch wel in alle opzichten de kroon". - Toen borg de hyperslimme inspecteur de foto weer op en hij verklaarde zelfvoldaan: „Let op mijn woorden, die knaap grijp ik! Ik bezit namelijk een gave, waarop elke andere politieman met recht jaloers kan zijn. Als ik namellijk éénmaal een gezicht goed heb opge nomen. dan vergeet ik het nóóit meer. Al doet dat heerschap dan ook duizend valse snorren en baarden voor. dat zal hem niet baten, want mijn fenomenale herinneringsvermogen zal hem noodlottig worden!" - „Nou. nou", zei Piet sarcastisch. „Dan mag die knaap wel uitkijken, vind ik". - „Tja. geeuwde de inspecteur. „En laten wij er nou maar niet langer over praten, want ik ga slapen. Ik heb morgen immers een drukke dag. Ik zal zelf wel niet veel aan die wedstrijd hebben, maar dat geeft niet. want plicht gaat vóór alles, zeg ik altijd maar. Slaap wel, heer Brigadini". En nog geen tien minuten later lag alles en iedereen in diepe rust.... - Doch de vol gende ochtend, al héél vroeg, stapte brigadier Piet uit het badbed. Voorzichtig waste en kleedde hij zich en als een muisje zo stil sloop hij toen de badkamer uit.... Op woensdag 26 april was er niet alleen een bloedafname avond van het Neder landse Rode Kruis in Sint Maartens dijk, er was ook de halve finale van de Europa voetbalcup tussen Real Madrid en Ajax. Hoe kan dat met elkaar verband houden, zal een niet ingewijde of niet belangstellende voor de sport zich mis schien afvragen. Die zou dan eens moeten zien, wat er op zo'n avond bij t.v.-uitzending aan mogelijkheden over blijft om te vergaderen. Dan zou hij of zij ook begrijpen, dat de organisatoren van deze bloedafname-avond met enige zorg waren vervuld. Het zou best eens kunnen zijn, dat de 433 genoteerde flessen bloed in 1972 ditmaal gehal veerd werden. Volgens het aangegeven schema kon immers niet iedereen voor of na de t.v. uitzending naar Sint Maar tensdijk gaan. En dat viel nu precies samen. Men moet niet vergeten, dat zo'n bloedafname avond maanden te voren moet worden gepland en ge organiseerd. Het mag op deze 26ste april extra worden vermeld, dat het bloedafname team zelf uit Amsterdam kwam, de stad van Ajax. Maar ze waren er, want bloedafnemen gaat voor. Dat ging trouwens ook voor bij 318 donors uit onze streek, al waren er daar van heel wat die toch de eventueel gewenste t.v.-uitzending niet behoefden te missen. Of om het burgemeester Van Boeijen, mede in Haestinge aanwezig, na te zeggen: de 318 donors hebben Ajax in dat opzicht geklopt. Het Rode Kruisbestuur was niet onte vreden over de opkomst gezien deze omstandigheden, vooral niet omdat zich heel wat jongere (nieuwe) donors hebben aangediend. Het bloedafname team zou zelfs ook voor 200 donors zijn gekomen, want de behoefte is momen teel vrij nijpend. Toch kan het op de keper beschouwd, afgezien van deze 26ste april nog be langrijk beter zijn. Op de 16.000 in woners moeten er meer donors kunnen zijn, dan de 318 die kwamen. Al zijn er dan op elke datum wel zo'n 5 procent verhinderd, die volgend jaar mogelijk weer wel van de partij zijn. Men kan wat opzien tegen vervoer en het liever in eigen woonplaats hebben, maar dat is voor het Rode Kruis team eenvoudig niet mogelijk. Het vereist een te om vangrijke organisatie om het in elke woonkern te gaan organiseren. Overigens liep het in Haestinge uit stekend, waar men nu in hetzelfde ge bouw de nummers kon afhalen, kon in schrijven en bloed geven. Weer was op vallend dat er grote verschillen zijn in donorsaantal tussen de onderscheidene woonkernen. Vooral de woonkern Oud- Vossemeer zakte ver terug van vorig jaar 63 flessen tot nu slechts 21 donors. Tholen-stad levert altijd reeds de minste bloedgevers en nu was met 25 het percentage nogal minder dan vorig jaar 31. Onze grootste woonkern komt in dit opzicht zeer schamel voor de dag. Poortvliet was vorig jaar de hoogste met 97 en had er nu met 59 wel belangrijk minder, maar lag nog hoog in verhou ding tot Tholen-stad. Sint-Annaland heeft de jaren door verhoudingsgewijs altijd een hoog percentage donors geleverd, vorig jaar 95, nu kwam 't met 82 toch aan de top van de woonkernen. Scherpenisse had er nu 36 tegenover vorig jaar 36, Sint Maartensdijk liep terug van 76 naar 63, Stavenisse steeg van 27 naar 31. Met de ene donor uit Bergen op Zoom kwam het totaal op 318 en vorig jaar, zoals reeds gesteld, op 433.

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 1973 | | pagina 11