Enkele
verdwenen
dorpen
op Tholen
lërhorst
STAVEN ISSE
SINT
MAARTENSDIJK
SCHERPENISSE
Moggershil
Westkerke
Schakerloo
Schakerloo
Schakerloo en Tholen
POORTVLIET
SINT-PHILIPSLAND
Prijsverrassingen in onze opruiming
Kerk van Schakerloo
De toren
Het kasteel
De Reformatie
De schoolmeester
Het wapen
Westkerke, gelegen
nabij Scherpenisse
Nog een rechtzaak
Donderdag 25 januari 1973
EENDRACHTBODE
11
Vervolg plaatselijk nieuws
Gevonden
Collecte
Klachten over TV-ontvangst
Bingo-avond
Truck reed zich muurvast
N.C.V.B.
Jaarvergadering S.G.P.
Kerkelijk beroep
door P. Jasperse (XII)
Jaarvergadering Waakt en Bid
Gezinsavond Plattelandsvrouwen
Ledenvergadering N.H. Kerk
Nieuwe bestuursleden DSVF
Mannenkoor opgericht
HERENKOSTUUMS vanaf79.50
DAMESMANTELS
sterk verlaagde prijzen
REGENMANTELS met^korting
PAK EVEN UW ZAKBOEKJE
Bij de rayoncommandant van de rijks
politie zijn inlichtingen te krijgen over
een gevonden kettinkje met zeven
bedeltjes en een verloren bankbiljet van
tien gulden.
.Leerlingen van de Juliana van Stolberg-
school hebben in december vorig jaar
ruim 52 gulden opgehaald voor de
maandelijkse Hemavacollecte.
Het CHU-raadslid J. D. de Korte heeft
B en W van Tholen gevraagd welke
maatregelen genomen zullen worden
om de bewoners van de President
Roosevelt-, Albert Schweitzer- en
Winston Churchillstraat een optimale
beeldontvangst van hun televisie te
verzekeren. De huizen in de
nieuwbouwwijk Zuidhoek zijn
aangesloten op twee centraal-
antennesystemen. De bewoners hebben
bij B en W al geruime tijd geklaagd,
doch de klachten blijven aanhouden,
ondanks dat steeds geprobeerd wordt de
storingen ongedaan te maken.
Voor de leden van de afdelingen Sint-
Maartensdijk en Stavenisse van de Ned.
Bond van Plattelandsvrouwen is
woensdagavond 17 januari in Haestinge
een gezinsavond gehouden. Het
alternatief bestuur van de Smerdiekse
afdeling bracht onder leiding van mevr.
de Wilde-Verburg een gevarieerd
programma met bingo-spelletjes en
sketches, uitgevoerd door enkele leden
en kinderen. Naarmate de avond
vorderde, werden de prijzen
aantrekkelijker en de spanning groter.
Mede door de grote opkomst was het
een zeer geslaagde bijeenkomst, die
misschien in de toekomst voor herhaling
of navolging door andere afdelingen,
vatbaar is.
In de nacht van donderdag op vrijdag
omstreeks 1.00 uur reed een truck met
oplegger van de Firma van Polswaart uit
Lochem, bestuurd door chauffeur
Visser te voren zich klem op het
kruispunt Oostvest-Molenstraat. De
chauffeur, ter plaatse geheel onbekend,
was in dat nachtelijk uur onderweg naar
de betonfabriek met een lading
gevlochten betonijzer. Hij was
doorgereden vanuit richting
Scherpenisse' tot zover de Rondweg ter
hoogte van huize de Viersprong. Door
iemand de weg gewezen sloeg hij daarna
linksaf de dorpskom in, evenals bij de
kruising op de Oostvest. Aangekomen
op het nauwe kruispunt Oostvest-
Molenstraat reed de ongeveer 14 meter
lange combinatie zich muurvast. Er was
een heftruck van de T.B.I. voor nodig
om het achterste gedeelte van de lading
over te brengen op een aanhanger van
de Firma Bijl, wat gebeurde vanaf de
Oostvest, terwijl de voorste lading
vanuit de Molenstraat werd verwerkt.
De lege wagen kon toen door de
heftruck worden opgetild en verder met
mankracht wat opzij gewrongen en om
half vier kon de chauffeur zijn weg
vervolgen. Aan de gevels van de Fa. P.
Potter, fam. G. Polderman en J.
Steketee ontstond schade. Door
anderen in de buurt werd een paar uur
slaap gemist. Men regelde de schade
onderling.
Onder leiding van mevrouw J.-
Scherpenisse-Hage kwam de N.C.V.B.-
afdeling in Haestinge bijeen. Gelezen
werd 1 Samuel 7 en Jesaja 30, waarop
een overdenking volgde. In de pauze
werd afscheid genomen van mevrouw
van Belzen, die naar elders vertrekt.
Daarna sprak mevrouw Vrijlandt uit
Borssele over „Moeders uit de bijbel".
Na nog enkele vragen sloot op verzoek
mevrouw Vrijlandt met dankzegging.
De SGP-kiesverenigingTotde wet en tot
de getuigenis heeft maandagavond in
het verenigingsgebouw van de Ger.
Gem. in de Kerkstraat zijn
jaarvergadering gehouden. Voorzitter
M. Dijke liet ps. 85 2 zingen en opende
met gebed en het lezen van Hosea 4,
waarna hij op dit bijbelgedeelte inging.
De verslagen van secretaris M.
Duijnhouwer en penningmeester A.
Jasperse werden goedgekeurd.
De heer A. Dijke deed op uitvoerige en
duidelijke wijze verslag van de
provinciale vergadering van de Zeeuwse
S.G.P.
De administratie van de
penningmeester werd in orde bevonden.
Na de pauze hield de heer G.J. van
Steenis een praatje over het jaar 1672^
waaróver verschillende vragen werden
gesteld. De bestuursleden A. Dijke en
G.M. Quaak werden herkozen. Na de
rondvraag werd de jaarvergadering
Besloten met het zingen van ps. 119 T7
en gebed door de tweede voorzitter.
Uit het tweetal ds. A.M. de Boer uit
Ridderkerk en ds. Chr. v.d. Poel uit
Yerseke hebben de leden van de
Wanneer wij in onze prille schooljaren een vreemdeling
nastaarden, kon het voorkomen dat een oudere Tholenaar,
achter onze rug staande, in het oor fluisterde: „Die komt
van Mokersil."
Wij dachten dan dat de bedoelde persoon van heel ver
kwam en dus wel een zeer bereisd mens moest zijn.
Later kwamen wij er achter dat met Mokersil, het vroegere
Moggershil werd bedoeld. Het was gelegen aan het Keeten,
dus aan de Noordzijde van het eiland Tholen. Het bestaan
dateert uit een grijs verleden.
In de inventaris van Willem Simonsz wordt meer dan eens
gesproken van vrijland in Moggershil, Mokershil, of
Moeckershil, die in 1419 werden bedijkt. De naam
Mokershil bestond dus niet in fantasie, doch was een gang
bare naam. Van het dorp zelf is ter plaatse weinig meer te
bespeuren.
Bij de St. Cosmus of Damianusvloed van 1509 over
stroomde het poldertje, werd na drie jaar weer bedijkt en
verdween weer in de golven tot 1660. Op aanwijzing van de
heer J. Nortier, voorheen waterbouwkundig ambtenaar te
Stavenisse, zagen wij jaren geleden op de laagwaterrand in
deze omgeving nog een houten fundering van een voor
malig gebouw.
Het wapen van Moggershil stelt vermoedelijk een moer-
delfspade met plakken veen voor. Wij hebben in dit ge
deelte van het Keeten verschillende stadia van „moer-
hering" geconstateerd.
Wist u overigens dat het Keeten haar naam ontleent aan 7
zoutketen, voorheen staande op de zuidoosthoek van
Duiveland bij Vianen?
Links in het midden ligt Moggershil aan het Keeten.
Rechts op de voorgrond staat de houten standaard molen
van Sint Annaland
Foto M. Snoep.
De geschiedenis van Schakerloo gaat terug tot de oudste
bedijkingen van het eiland Tholen, waarvan het juiste tijd
stip niet bekend bleef.
Boxhorn heeft de mogelijkheid geopperd door Denen en
Gothen omstreeks 758. Verondersteld wordt de ligging van
een vroeger Schaakerbos, onveilig door roven of stelen, dus
schaken, met „Loo", betekenende stroom of vliet (aldus
een der speculaties).
Uit oude papieren blijkt dat Godevaart - heer van Breda -
in 1212 de helft van de Heerlijkheid verkreeg van de hertog
van Brabant (leenman).
De grenzen hiervan reikten vermoedelijk tot aan de oude
rivier de Striene; gronden nu in de Eendracht gelegen en
tot nabij Bergen op Zoom, heden slikken in de Ooster-
schelde.
Hendrik I van Braband gaf in 1220 Schakerloo voor de
helft in leen uit aan Willem, graaf van Holland en zijn ge
malin Maria.
Daarop volgende Hollandse graven streefden naar ge-
biedsvergroting van de Heerlijkheid, o.a. tot stand ge-
'bracht door Floris IV op 24 maart 1229 door aankoop
van een aanzienlijk landgedeelte.
De kerk van Roden gaf het land van Schakerloo op 2 mei
daaraanvolgende in erfpacht aan de graaf van Holland
tegen een jaarlijks te betalen som ter grootte van 4 ponden
Vlaams, d.i. vier en twintig gulden (niet bedoeld zijn
hedendaagse guldens).
De achttiende graaf van Zeeland - Willem - gaf omstreeks
1249 de heerlijkheid Schakerloo weer in leen uit aan
Hendrik Buffels. Als bepaling gold dat bij zijn overlijden
het leen op zijn wettige kinderen of nakomelingen zou
overgaan.
Dit blijkt uit een d.d. 9-1-1249 door graaf Willem - uit zijn
toenmalige verblijfplaats Keulen - gezonden brief aan zijn
broer Floris, dat de genoemde leenman handhaving van
rechten moest verkrijgen.
Vrouwe van Breda - aan wie Schakerloo in 1290 met nog
andere goederen toebehoorde - kwam te overlijden.
In dit jaar heeft Jan I, hertog van Brabant bewerkt, dat
Heer Gerard van Weesemale het vroegere eigendom van de
Vrouwe van Breda verkreeg.
Van keizerin Margaretha verkreeg Schakerloo op 15-6-
1346 - met de stad Tholen - het privilege van tolvrijdom op
de scheepvaart in Holland en Zeeland. Wij vinden ook ver-
J Gereformeerde Gemeente ds. v.d. Poel
beroepen. Op de vergadering werden
tevens ouderling "N.L.Rijstenbil
herkozen alsmede de diakenen J. Bazen
en A.A. Joppe.
De belangstelling voor de
jaarvergadering van de Chr. Vrouwen
vereniging Waakt en Bidt,donderdag
avond 18 januari in het 'verenigingsge
bouw van de Ger. Gem. in de
Kerkstraat, was zeer goed. Er waren
ook afgevaardigden van de zustervere
nigingen uit Tholen en St. Annaland.
Na het zingen van ps. 145 6 opende
ouderling M.C. Bolier op verzoek van
presidente mevr. Giljam - Quaak met
schriftlezing uit ps. 146 5 en gebed. De
presidente droeg aan de leden van de
kerkeraad voor het verenigingsgebouw
een tafellessenaar, voorzittershamer,
handdoekenrekje en kleerhangers over.
Voor de zending werden nog tien
overhemden geschonken.
Mevr. Wessels - Polak las een gedicht
voor, waarna secretaresse mevr. Visser -
Maljaars de notulen van de vorige
jaarvergadering las. Penningmeesteres-
se mevr. Duijnhouwer - Bevelander deed
verslag van het afgelopen boekjaar en 't
onderzoek van de kascommissie. De
vice - presidente hield een lezing over de
eeuwigheid waarna ps. 146 3 werd
gezongen. Na de pauze met koffie en
gebak werd ps. 139 9 gezongen.
Mevr. Visser bracht vervolgens verslag
uit over het afgelopen jaar waarna
verschillende gedichten werden
voorgelezen. De presidente dankte
tenslotte allen voor de mooie
bijeenkomst waarna ouderling
Rijstenbil eindigde met dankgebed en
het zingen van ps. 103 6.
Donderdag 18 januari hield de afdeling
Poortvliet van de Ned. Bond van
Plattelandsvrouwen haar jaarlijkse
gezinsavond voor leden en genodigden
in café Tolrust. Een zeer druk bezochte
bijeenkomst. Bijna 70 personen namen
deel aan de vleesfondue-attraktie, die in
samenwerking met edelslager P. Hage
werd verzorgd door de heer en mevrouw
Hoencamp uit Breda, daarbij
geassisteerd door de heer en mevrouw
Roggeband.
Aan de feestelijk versierde tafels
genoten de deelnemers, onder gezellige
muziek van het fijne vlees met de
heerlijke sausen, die in ruime mate
beschikbaar waren. Tijdens deze avond
was er nog een gratis verloting van een
aantal fondue-benodigdheden,terwijl de
gebruikte fonduestellen na afloop gretig
aftrek vonden. Na het officiële gedeelte
werden bloemen en andere attenties
overhandigd aan de verzorgers. Een
geslaagde gezinsavond met nieuwe
leden voor de afdeling en ook wel een
aantal nieuwe fondue-liefhebbers.
Slechts negentien leden waren er dins
dagavond op de vergadering van de
Hervormde Gemeente in de noodkerk.
President-kerkvoogd Joh. Krijger, die
opende met het lezen van Tim. 6 6 tot
16 en gebed, speet dat erg gezien de be
langrijkheid van de kerkrestauratie.
Na de notulen van secretaris G. Hoek
werd ook het voorstel van de vergadering
van 12 december, 200.000 gulden te
lenen, met algemene stemmen goedge
keurd. Van Monumentenzorg was weer
geld binnen gekomen, terwijl g.s. van
Zeeland lieten weten dat ze de ge
vraagde verhoogde subsidie zullen her
zien.
Verder keurden de leden nog enkele
reglementswijzigingen goed. De rond
vraag leverde slechts een paar vragen op
over het interieur van de kerk, waarbij
bleek dat het merendeel der aanwezigen
voor banken in plaats van voor stoelen
was. De voorzitter eindigde met dank
gebed.
De ledenvergadering van de dam- en
schaakvereniging Flipland heeft op 16
januari maar een kwartier geduurd,
aangezien zich maar twee leden
beschikbaar stelden voor de twee
vacante bestuurszetels.
Voorzitter A. Verwijs jr. werd secretaris
terwijl J. Proost als nieuwe voorzitter en
P.v.d.Est als algemeen adjunct gekozen!'
werd. li
Dat gebeurde met algemene stemmen.t
Na de zeer korte vergadering werdenj
nog diverse competitiewedstrijden
gespeeld. Een opvallende
schaakwedstrijd was die tussen J.
Walpot Pzn. en P. Reijngoudt.
Laatsgenoemde stond aanvankelijk
bijna mat, maar toen hij een
winstcombinatie over het hoofd zag,
eindigde de partij nog in remise.
Zeer binnenkort wordt een lesbord van
lm2 in gebruik genomen.
Hopelijk is dat een stimulans voor de
nog niet georganiseerde schaak- en
damliefhebbers om zich alsnog als lid
aan te melden.
Dammen senioren.
M. v.d. Velde - L. ten Hove 02
A. Verwijs sr.-B. v.d. Jagt 02
P. Reijngoudt - P. Kreeft 20
J. den Braber - M. Verwijs 02
A. Verwijs jr. - M. v.d. Velde 20
L. ten Hove - A. Verwijs sr. 02
P. Kreeft - M. Verwijs 02
A. Verwijs sr. - M. Verwijs 11
Dammen junioren:
C. Mol - S. Feleus 2—0
Schaken senioren:
J. Labruyere - J. A.H. Proost 01
J. Walpot Lzn. - A Verwijs jr. 10
J. Walpot Pzn. - P. Reijngoudt ViVi
Schaken junioren:
A. Walpot - W. Beurkens 10
In het dorpshuis De Wimpel is
zaterdagavond het Fliplands
mannenkoor opgericht. De negentien
leden kozen gelijk een bestuur:
voorzitter S. Everaers, secretaris L.
Bakker, penningmeester P. den Braber.
en leden L. den Braber en F. Breeman.
Dirigent is C. den Braber. Besloten
werd om vanaf 3 februari telkens op
zaterdagavond van zeven tot half negen
te repeteren.
■OOK DEZE WEEK WEER
Kremerstr.il -13
Bergen op
Zoom
advertentie IM
Bergen op Zoom
Roxy: The Godfather 18 jaar dagelijks
om 20.00 uur, zo. 16.30 en 20 u.
Luxor: Ginger, haar lichaam is haar
wapen 18 jr, vr 9 uur, za 6.45 en 9 uur,
zo 4, 6.45 en 9 uur; Een dollar met een
gaatje 18 jr, vr za 23.30 uur; De beslis
sende aanval 14 jr zo 2 uur.
Etcetera Kleinplastiek Mari Andriessen
dagelijks 13.30—17.00 uur en vr, za en
zo 1921 uur.
Markiezenhof: Ver geschopt, bodem
vondsten dagelijks van 1417 uur.
Korenbeurs: Volle Evangelie Gemeen
schap elke dinsdagavond 19.30 uur.
Tholen
Hof van Holland; wo 14 febr. 20 u.
voorjaarsvergadering plattelandsvrou
wen
Poortvliet
Tolrust: ma 29 jan. 19.30 u. Alg. Verg.
Fok- en Controlevereniging Tholen en
Sint-Philipsland
Tolrust: ma 5 febr. 19.30 u. Jaarver
gadering KI vereniging Tholen en Sint-
Philipsland.
meld dat op 17-12-1366, toen Jan van Blois, heer van
Schoonhoven, tevens heer van Schakerloo en Tholen was,
werd toegestaan dat beide plaatsen volgens dezelfde
wetten, keuren en privilegiën zouden worden bestuurd.
De laatste leenheer van Tholen en Schakerloo was Guy van
Bloois, die in 1397 overleed.
Daar opvolgers ontbraken vervielen beide plaatsen aan
Albrecht van Beieren, die op 12-9-1399 bepaalde, dat
Tholen en Schakerloo nooit van de Grafelijkheid van
Zeeland vervallen of verkocht mochten worden.
Wel werden zij van 1505 tot 1524 in pand uitgegeven aan
de heer van Bergen.
De staten van Zeeland bepaalden in 1526 dat beide
plaatsen gelijke belastingen zouden opbrengen. Schaker
loo heeft ook behoorlijk van overstromingen en dergelijke
te lijden gehad, o.a. met de Allerheiligenvloed op 2-11-
1532, daarna weer op 12-1-1615.
Tussen fort Venusdam en de Redoute ontstond op de
laatstgenoemde datum een dijkdoorbraak ter lengte van
240 roeden, waarbij zelfs burgers van Tholen zijn opge
roepen voor de hulpverlening.
Op 22-9-1671 is de polder Schakerloo nogmaals over
stroomd, gelijk met de 1500 gemeten polder en andere be
dijkingen. Ter leniging in de schade werd een beroep ge-'
daan op 's Lands Staten, waarna de ingelanden van de
polders Schakerloo, Scherpenisse, Westkerke en 1500 ge
meten, tweeduizend pond Vlaams verkregen dat lang niet
voldoende was.
Daarom werd in 1675 bij de Hoge Regering een verzoek
schrift ingediend ter ontheffing van de buitengewone
honderdste penning, het geen 23-9-1675 werd verleend.
Ook door het wegvallen van Reimerswaal en bijbehorend
gebied, werd de zeedijk van Schakerloo meer bedreigd dan
voorheen.
De kerk van Schakerloo ressorteerde eerst onder Luik,
doch bij het oprichten van nieuwe bisdommen in de
Nederlanden, onder Middelburg. De gedachte bestaat dat
de kerk tijdens de Spaanse oorlog verwoest is. Na sloping
van de kerk werden alle bezittingen ten algemene nutte
verkocht.
De toren - bij de kerk staande - is nog lange tijd gebleven.
Er wordt van gezegd dat hij zeer schoon en hoog was.
Onder andere werd op 20-10-1631 door de regering van
Schakerloo nog verzocht - aan de rentmeester van de Heer
lijkheid - de vervallen torenkap te willen herstellen.
Op het kasteel was een altaar van de Heilige Maria.
Hieruit blijkt dus verder de aanwezigheid van een kasteel,
waarvan verder weinig bekend is.
Aan 's lands overheid werd in 1630 verzocht een predikant
te mogen beroepen, hetgeen niet werd ingewilligd.
Een-verzoek d.d. 21-11-1633 voor het verkrijgen van een
schoolmeester werd ook niet toegestaan.
Het Wapen van Schakerloo bestaat uit twee aaneen ge
voegde kruisen op een rood veld.
Heden vertoevende bij het Oudland, het voormalige kerk
dorp, dat in het begin der 13e eeuw een aanzienlijke plaats
was, kunnen wij slechts constateren, dat enige verbouwde
woningen, waartussen een toegangsweg, een nagenoeg ver
zande drinkput en een begraafplaats de resten ztyn die nog
herinneringen oproepen aan de hiervoor opgehaalde ge
schiedenis.
Een aantal groepsgewijs geplaatste woningen, een wegje
met ruime graszomen, en een hoogte - de vroegere stand
plaats van de kerk met begraafplaats - is nog het enige wat
anno 1972 als restant kan worden aangemerkt van het
vroegere dorp Westkerke.
Westkerke kan aanspraak maken een der oudste woon
plaatsen van het eiland Tholen te zijn.
Reeds in maart 1316 gaf graaf Willem van Henegouwen te
Middelburg, het ambacht van Westkerke aan Gerard, de
bastaardzoon van graaf Floris V, die het later afstond aan
graaf Willem van Beyeren.
Volgens Zelandia Illustrata behoorde het voordien reeds
aan de Westkerkes. Graaf Willem van Beyeren verkocht de
heerlijkheid weer op 26-4-1327 aan zijn getrouwe kamer
ling Willem van Duivenvoorde voor zevenhonderd pond
Holl. met het huis, de hofstede daar het huis op staat, met
zestien gemeten, en daarbij nog zes en dertig gemeten
land.
Later verkregen de heren Van de Werve het in bezit zijnde
de eigenaars van het kasteel.
Wij weten tot dusver van dit kasteel zeer weinig. Wel bezit
het Zeeuws Museum te Middelburg een afbeelding. Hierbij
is een reproductie weergegeven. Ook de kerk met toren is
te zien.
Ter voorkoming van een vrij saaie genealogische opstelling
van de ambachtsheren en hun tijdgenoten, zullen wij hen
in het vlak van hun bezigheden zien waar te nemen.
Vier dagen na de hiervoor genoemde afstand van West
kerke door de Graaf aan Gerard - behandelde hij de dood
slag, waarbij Jan van Westkerke het leven liet teneinde tot
een „verzoening" te geraken. De uitspraak was lang niet
mis. Jan van Westkerke was door Gillis van Baarsdorp om
het leven gebracht, daarbij geholpen door heer Floris van
Borssele van der Veere en Jan en Wouter van Maalstede.
Gillis hoorde zich levenslang verbannen naar Cyprus
(Chipers).
Floris en zijn helpers moesten binnen een jaar Westkerke
een „Capelrie" stichten van dertig ponden tournois
's jaars op zekere rente van vrije erve, „welke beset is in die
varssche van Scherpenisse."
„En die ghifte van de capelrie sal gheven Jans moeder van
der Westkercke, also langhe, als si levet en na hare doet hr.
Niclais van Cats, en na hem syn oudste wittachtig sone
ende en lie her Cats geen wittachtigen sone na hem, so sal
die ghifte geven die oudste en die naeste erfgenaam van
Jan van der Westkercke, enz. Floris van Borssele met
Wouter en Jan van Maelstede moesten ter bedevaart naar
St. Jacob in Gallisiën voor de zielerust van Jan van West
kerke.
Jan van Maelstede moest bovendien te Medemblik „om
daar te ghisele te leggen totdat hij door de graaf werd
„ontsloten."
Voorts werden nog behoorlijke geldboeten opgelegd, „ter
wijl de erven van Jan van Westkerke voor de smerte van
Jan van Arnemuiden een bedrag moesten bijpassen."
Een andere rechtzaak vond ook oorzaak in gevechten en de
gevolgen daarvan. Pieter Gheronxysone en kinderen,
Pieter de Rode, heer Boudewijn van Baarsdorp, Jonge
Hendrik Buffel en anderen, enerzijds „stonden in de
wapenen" tegen de Borselen's, Renesse's, Kruiningen's,
Maelsteden's, Schengen's, Kreke's, Everinge's, Berchem's,
enz.
Te Scherpenisse, Sint-Maartensdijk en Yerseke was ge
vochten, waarbij Raas van Steeland sneuvelde en het land
van zijn oom Nicolaas van Steeland, onbruikbaar ge
maakt.
Gheronx Jansz van Poppendike, met enige vrienden
werden gevangen genomen en omgebracht.
Bovendien voerden de Borsseles met aanhang over naar
Sint Maartensdijk. Ze belegerden „nachtzaten" Pieter
Gheronx huis en deden hem binnen de vrede „grote
smerte" aan.
Hendrik van der Kreke was in het slot te Sint Maartensdijk
gevangen gehouden en de Avondbordenes hadden van
Nicolaas van Steeland een „roden henxte" ontnomen,
doch dit was blijkbaar van korte duur geweest.
Hiermede werden de vijandelijkheden niet beëindigd.
Toen Pieter van Averborden met zijn zoon Geront,
Hendrik Kensen en Willem Drikszn van Sint Maartensdijk
naar Westkerke trok om daar te „vierscrare" te ver
schijnen vielen zij te „Scarpenesse" in handen van Floris
en Doedijn van Borsele, zonen van Roos van Borsele.
Haar Pieter werd spoedig losgelaten, doch de drie jeugdige
personen werden geboeid en omgebracht in gevangen
schap, anno 1341.
Het is wel aan te nemen, dat de genoemde houwdegens
zwaar gestraft zouden worden. De graaf deed op 23-7-1342
uitspraak:
„Wolfert van Borsele, Nocolaas Kervincx van Reymers-
wale en Bollderd Bollaerds zoon werden aangewezen om
het bedrag der schadevergoeding vast te stellen en wat
betaald moest worden.
Voor heer Pieter Middelburg verliet moest hij door tussen
komst van Zierikzees schepenen een borgstelling verstrek
ken voor de 1600 ponden tournois te betalen aan de Grafe
lijkheid voor de smerte.
Voor het ombrengen van Roos van Steeland, Goeten en
Hugho Meisterszoon, alsmede de belediging gedaan aan
Hendrik van der Kreke werd 200 pond zwarte of tournois
als zoen door de Graaf geëist.
Aan de Van Borsselens werd eveneens de afrekening ge
presenteerd.
De doodslag gepleegd op de genoemde drie jeugdige per
sonen - en wel in tijd van vrede - het leed jonkvrouwen
Machtilde, Geronts Janszoons weduwe aangedaan, de
„nachtsaeten" voor heer „Pieters Huys" te Sint-Maartens
dijk kwam hun op een boete van 6000 pond tournoois te
staan, waarvoor borgstelling door tussenkomst van de
schepenen van Middelburg werd geëist.
De graaf verklaarde buitendien Doedijn van Borssele,
Wisse uit den Poele en nog anderen tot balling.
„Sy moesten het lant ruymen ende niet weder daerin
comen, het en si-onsen wille op hair lyff ende goed, over
mits dat si die lyden vinger ende in der vanghenisse doet
sloeghen."
De goede oude tijd blijkt in onze contreien niet zonder ge
varen te zijn geweest.
Wij vragen ons overigens af, waardoor genoemde dorpen
nagenoeg van de kaart zijn verdwenen?
Het huls en dorp Westkerke.
Foto M. Snoep
Met onze hartelijke dank aan dr. Van Dalen, dir. Zeeuws
Museum voor de mogelijkheid van het maken der repro-
dukties.
Geraadpleegd: Zeelandia Ilustrata; Hollestelle: Tholen,
geschied- en waterstaatkundige beschrijvingen en diverse
andere werken.
Di 6 feb 14 uur Tolrust jaarvergadering
Vereniging voor Bedrijfsvoorlichting
Tholen en Sint-Philipsland.
Scherpenisse
De Gouden Leeuw: vr. 2 febr. Jaarverg.
Schietvereniging Pr. Juliana.
Verenigingsgebouw, Schoolstr. za 3
febr. van 211 uur Fancy Fair t.b.v.
Bejaardenwerk.
Sint-Maartensdijk
Haestinge: do 25 jan. 20 uur Cabaret
avond Z.A.R.
wo 31 jan. 19.30 u P.J. van Houdt, op
heffingsvergadering landbouwver-
eniging.
ma 19 feb. 19.15 u P.J. van Houdt,
jaarvergadering ZLM.
Sint-Annaland
Dorpshuis: vr 26 jan. Gezinsavond
Accelerando
ma 29 jan. 14.00 uur Cebeco Zuidwest
Voorlichtingsmiddag gewasbescher
mingsmiddelen voor de landbouw op
het eiland Tholen
CasembrootschooLdo 1 febr.19.15 uur
Ouderavond
Dorpshuis: vr 2 febr. 19.30 uur kleuren
film „My fair lady" voor de „oud" leer
lingen o.l. school.
Oud-Vossemeer
Consistoriekamer Ned. Herv. Kerk do
25 jan. 7.45 uur Vergadering Oud-
Vossemeerse schaakclub.
Chr. Geref. Kerk vr 2 febr. 19.30 uur
Tijdrede SGP door ds. Dorsman, Stap
horst
Sint-Philipsland
't Hoekje: do 8 febr. 19.30 uur Jaarver
gadering zeehengelclub de Makreel.
