De zetelverdeling
Grootste opkomst
in Sint-Philipsland
brekel
Onveranderd
moeilijk
Partijen
in onze
streek in
percentages
vanden
DEZE WEEK
alléén deze week
ARP verdringt CHU in onze streek
SGP en PvdA kregen meer aanhang
PvdA verloor
in Stavenisse
GPV wint terrein
Tweede Kamerlid
Roels herkozen
98,-
De Tweede Kamerverkiezingen op Thoien en Sint-Philipsland
Na woensdag 29 november gaat de nieuwe
Tweede Kamer er als volgt uitzien:
1972
1971
winsi
PvdA
43
39
4
KVP
27
35
VVD
22
16
6
ARP
14
13
1
D'66
6
11
CHU
7
10
DS 70
6
8
CPN
7
6
1
SGP
3
3
PPR
7
2
5
GPV
2
2
PSP
2
2
DMP
0
1
NMP
0
1
BP
3
1
2
RKPN
1
0
1
Totaal
150
150
20
Na de verkiezingen:
drinkt wat voor u klaar is,
eet niet wat ongaar is
spiegelt u aan wat waar is
U'_
lil
i
29c Jaargang no. 3
Donderdag 30 november 1972
Het enige nieuwsblad voor de streek
Tholen en Sint-Philipsland, waarin
opgenomen de Thoolse Courant en Het
Advertentieblad - Postbus 5 - Sint-
Annaland - Telefoon 01665-375 -
Postgiro 12.44.07 - Verschijnt elke
donderdag
Abonnementsprijs 7,50 per halfjaar,
per post 9,Losse nummers 35 cent
Sluitingsdatum advertenties dins
dagmiddag - Advertentieprijs 0,18
per mm btw - Spierinkjes t/m 20
woorden 3,00 btw contant
Hoofdredacteur-uitgever G. Heijboer
F.r moet in ons goede land je toch al heel
wat gebeuren, wil het op politiek gebied
zodanig rammelen, dat de spaanders er
afvliegen. Rammelen dus in die zin. dat
een verkiezing een volledige ommekeer
teweegbrengt. Overigens is dat niet
allcccn een beeld voor Nederland. Het
was er ook afgelopen woensdag, het was
er ook gisteren niet bij. Het is er sinds
onze heugenis ook nooit tevoren
uitgekomen.
Hierbij moet evenwel het oog niet
worden gesloten voor de toch zich
geleidelijk aan voltrekkende
veranderingen. Veranderingen die er
zelfs met een deelname van 16 partijen
wel duidelijker op gaan wijzen, dat het
vooral om twee blokken gaat.
Als we het simpel en dan zeker niet met
ieders instemming, maar wellicht naar
de denkwijze in onze streek formuleren,
gaat het toch in feite steeds duidelijker
om het ..economisch" socialisme en om
het ..economisch" kapitalisme.
De enige duidelijkheid die elke nieuwe
verkiezing meebrengt is in feite een
sterker vermaterialisering. De P.P.R.
(winst) ten spijt. Ontdaan van alle franje
zien we het streven van de ene zijde om
zo ongeveer iedereen zo ongeveer gelijke
(inkomens)rechten te geven en het
denkbeeld van de andere om
persoonlijke initiatief ook extra en
zichtbaar te belonen. Als we dit
concreet gaan omzetten in woorden als
socialisme en kapitalisme zijn we er ons
tegelijkertijd van bewust dat deze
tegenstellingen lang niet meer passen in
onze eind twintigste eeuw.
Die dan geschetste toenemende
duidelijkheid voltrekt zich wel in een
langzaam proces. Men moet vrijwel
teruggrijpen naar de dertiger jaren om
enige contrast waar te nemen.
Immers, ook woensdagavond deed zich
weer het merkwaardige feit voor, dat
(om in bovengenoemd beeld verder te
gaan) de socialistische zijde (hetzij
nogmaals herhaald dat het een te zwart
witte formulering is) alleen maar verlies
werd geboekt. Integendeel, in feite
heeft de partij die nog het meest wordt
verweten kapitalistisch te zijn,
woensdagavond de grootste winst
geboekt. Wel blijkt steeds duidelijker
dat de confessionele partijvorming op
de tweede plaats gaat komen. Dat kan,
dat mag ook worden betreurd, een feit is
het wel.
Stel nu eens. dat er inderdaad maar
twee partijen in ons land zouden zijn,
die dan cru betiteld werden met een
socialistisch en een kapitalistisch blok.
Hoe zou dan de verhouding zijn volgens
de uitslag van woensdagavond? 79
kapitalistische zetels en 71 socialistische
zetels.
Dit zijn in wezen de keiharde feiten.
Om dan toch dichter bij huis te blijven
is het zo goed als altijd weer opvallend,
dat zo'n klein gebied op een zo veel
groter stemmenaantal. steeds ook weer
die landelijke lijn volgt. Zelfs een woon
kern. zelfs een stembureau in zo'n kern
weerspiegelt de landelijke tendens.
Die uitslag in ons gebied op de voet vol
gende. blijkt dat de P.v.d.A. de laatste
jaren toch zo goed als aan de top is
gekomen. De stijging van het aantal
P.v.d.A. stemmen gaat zelden meer uit
boven de groei van het kiezersaantal.
Anderszijds liep de KVP bij ons niet
zover terug als landelijk het geval was.
De VVD volgde volop de landelijk
stijgende lijn, terwijl de ARP haar
zuster de CHU in onze streek wist te
overvleugelen. Ook daarvoor moet men
VVD wint 300 stemmen
De VVD is ook op Tholen en Sint-Philipsland de grote winnaar geworden van de
tweede kamerverkiezingen die woensdag 29 november zijn gehouden. In alle
woonkernen werden veel meer Liberale stemmen geteld dan in april vorig jaar: In
het stadje Tholen Zelfs honderd meer. De PPR, in onze streek een kleine partij, had
155 stemmen tegenover 18 in 1971 zodat ook Tholen en Sint- Philipsland een
steentje bijdroegen tot de zeven PPR-zetels in de tweede kamer. Verder boekten
de SGP en tot veler verrassing ook de ARP in alle woonkernen winst. Opmerkelijk
daarentegen was ondanks de landelijke PvdA-winst de teruggang van de
socialisten in Stavenisse en het vrijwel gelijke aantal stemmen in Scherpenisse en
Poortvliet. De grootste verliezer was de CHU. Nu voor het eerst de achttienjarigen
mochten stemmen, is het duidelijk dat een partij die hetzelfde aantal stemmen
haalde a/s vorig jaar, verliezen leed. De klappen zijn des te groter indien er minder
stemmen worden veroverd dan in 1971.
Om tien uur was de einduitslag van de
gemeente Tholen bekend op 't gemeen
tesecretarie te Sint-Maartensdijk waar
de uitslagen van de twaalf stembureaus
binnen kwamen. Merkwaardig was dat
het twaalfde (laatste) stembureau ,,het
Groene Kruisgebouw" in Oud-
Vossemeer, om acht uur als eerste de
stemmen geteld had. Stembureau 1, het
verenigingsgebouw in Tholen-stad, was
om tien uur de laatste.
Zo moest het vrij geringe aantal belang
stellenden, meest raadsleden en
parijbestuurders. noglang wachten
voordat verkiezingsleider ambtenaar C.
W. Droogersde einduitslag op het grote
scorebord in de hal van het Smerdiekse
gemeentehuis kon schrijven.
Intussen had bode C. Weijler wel voor
koffie gezorgd, terwijl een groepje
belangstellenden, onder wie kamerlid P.
A. Roels. via een draagbare radio naar
de landelijke uitslagen luisterden.
In de woonkernen waar maar een
stembureau was. kwamen ook al wat
inwoners naar de uitslag informeren.
Vooral in Scherpenisse was er bij het
tellen van de stemmen veel
belangstelling.
Op de stembureaus hebben zich verder
geen bijzonderheden voorgedaan. De
nieuwe groep kiezers vanaf 18 jaar, die
veelal tussen vijf en zeven uurstemde,
kwam volgens waarnemers in het
algemeen trouw op. Alleen in Stavenisse
liet een deel van de jeugd het afweten.
Enkele kiesgerechtigden kwamen na
zeven uur nog stemmen toen de
stembureaus net gesloten waren. Zij
waren opgehouden, komende van hun
werk. door een grote file bij de
Moerdijkbruggen.
In Tholen is de PvdA ten opzichte van
de Kamerverkiezingen in april 1971 in
heel ver in de slreel.^tschiedehis terug
grijpen. als men het ooit kan tegenko
men. Eigenlijk heeft de ARP op Tholen
en Sint-Philipsland nog meer gewonnen,
dan het landelijk beeld aangeeft.
Wie er bij ons wel een uitzondering
maakte op de landelijke lijn? Het was
D'66. Deze partij haalde hier nog 45
stemmen meer dan vorige maal.
Landelijk was het verlies niet gering.
Veel meer werd het landelijk beeld ge
volgd bij de CHU. Slechts de woonkern
Sint-Maartensdijk maakte hierop een
iiitzondering daar boekte de CHU 4
stemmen winst in vergelijking met vorig
jaar. Weliswaar nauwelijks noemens
waard. maar vanwege die landelijke lijn
toch wel vermeldenswaard.
Stabiliteit was er in ons gebied voor wat
de SGP betreft met nog eerder een plus
dan een min. Die plus kreeg ook de
GPV. terwijl de PPR op onze
stembureaus volop in de landelijke
winstportie lag.
Wellicht hadden weinigen de prognose,
dat ook de Boerenpartij zou winnen,
maar om met Koekoek eerlijk te blijven,
er was ook in onze streek op winst.
Stel dat we de uitslag van woensdag nu
eens plakken op raadsverkiezingen in
onze streek. Dan zou er op Sint-Philips
land wellicht niet zoveel aan zetels
veranderen. Op Tholen zou de Pvd(A
zjjn restzetel wel eens kunnen verliezen
aan de VVD, terwijl het evenmin moet
worden uitgesloten, dat bij dezelfde uit
slag een CHU zetel naar de ARP ging
verhuizen. Dit dan maar als een inter
mezzo, want gemeenteraadsverkiezin
gen zijn nu eenmaal moeilijk vergelijk
baar met wat afgelopen dinsdag moest
gebeuren.
Bij bovenstaande nabetrachting is er
tènslotte de veel klemmender vraag voor
ons land: wat nu? Op de keper
beschouwt is het onveranderd duidelijk
gebleven. Eenzelfde vijfpartijen kabinet
als tot voor kort is bij de toen al krappe
meerderheid verder verzwakt. De linkse
coalitie is evenmin sterk genoeg uit de
bus gekomen om veel regeringsfranje te
kunnen maken. Laten we daartoe nog
eens aan onze zwart-wit-vergelijking
herinneren: 79 tegenover 71 zetels. Een
duidelijk heel moeilijke zaak.
Immers, wie gelooft er na de gevoerde
verkiezingscampagne en congresuit
spraken nog aan de mogelijkheid van
een laten we maar bij hetzelfde beeld
blijven: socialistisch-kapitalistische
coalitie?
Maar dan ook blijft het zogenaamde
derde blok toch weer belangrijk.
Belangrijker nog dan het verlies van
woensdag zou doen vermoeden. Dan
zouden de confessionelen toch weer de
buffer zijn. die voorlopig in onze
samenleving niet valt weg te denken.
Dat wegvallen zou trouwens niet alleen
een geestelijke-, heus ook nog wel een
politieke verarming betekenen.
Wie aan bod komt of moet komen om
straks te regeren: veel sterkte toege
wenst. F.cn wens en de vervulling
daarvan is nog dringender nodig dan de
afgelopen woensdag.
aantal vooruitgegaan, zodat men van de
verlaging van het stemrecht tot achttien
jaar heeft geprofiteerd. De winst is
echter maar 20 stemmen, terwijl de PPR
met 61 stemmen blijkbaar veel meer
aanhang onder de jeugd kreeg. De
grote winnaar is het Stadje Tholen was
de VVD met 105 stemmen meer dan in
1971. Ook D'66 verzamelde ondanks
het landelijk verlies nog 51 stemmen
terwijl de BP er 48 kreeg. De SGP, GPV
en PSP boekten winst. De KVP verloor,
maar 5 stemmen.
In Oud-Vossemeer boekte de PvdA de.
grootste winst met 56 stemmen. De
VVD winst liet hier in vergelijking met
het landelijk beeld wat te wensen over.
Er kwamen maar 27 VVD stemmen
meer uit de bus.
In Sint-Annaland waren de SGP en de
ARP de winnaars met zo'n 50 stemmen
mer dan vorig jaar. PvdA en VVD
boekten 40 stemmen winst. De CHU
leed hier het grootste verlies van de
streek door een vermindering van 43
stemmen.
In Stavenisse was het verlies van de
landelijke winnende PvdA in onze
verhoudingen bezien, wat opvallend.
De Socialisten kregen 25 stemmen
minder dan in 1971. In vergelijking met
de gemeenteraadsverkiezingen scheelt
het zelfs 90 stemmen. Het laagste
opkomstpercentage van onze streek is
vermoedelijk de oorzaak van dit
socialistisch verlies in Stavenisse.
In Sint-Maartensdijk kregen bijna alle
partijen meer stemmen vanwege het
groter aantal kiezers en de 84 procent
opkomst. De PvdA ging van 60
stemmen vooruit, ARP en SGP met
ongeveer 50 en de VVD met 40
stemmen. In de smalstad wonnen zelfs
KVP en CHU.
In Scherpenisse bleef de PvdA nagenoeg
gelijk, terwijl de CHU 30 stemmen
verloor die de SGP e\ oij kreeg. De VVD
en de ARP boekten ook hier winst.
In Poortvliet hetzelfde beeld met zo'n 25
stemmen meer voor de VVD, ARP en
SGP. De CHU verloor er ruim 30
stemmen.
In Sint-Philipsland wonnen PvdA, VVD
en SGP ruim 20 stemmen, terwijl de
ARP 11 stemmen meer kreeg die weer
van de CHU zijn afgegaan, het GPV
had nog 41 aanhangers in Sint-
Philipsland.
In totaal won de VVD in onze streek
303 stemmen, de SGP 295, de ARP
234, de PvdA 164, de PPR 137, terwijl
de CHU 195 stemmen verloren zag
gaan. DS '70 boekte meer dan honderd
procent stemmenwinst in Scherpenisse,
maar in werkelijkheid was het van
weinig betekenis. Toch kreeg deze partij
in ons gebied, dit als afwijking van het
landelijk beeld, meer stemmen. Dat
gold ook voor D'66. Trouwens, dit gaat
allemaal wel om kleine aantallen, maar
ook de PSP verdubbelde haar
stemmenaantal.
De GPV wint in ons gebied terrein. Er
zijn nu al meer dan 200 stemmen op
Jongeling C.S. uitgebracht, bijna 70
meer dan vorig maal met vooral stevige
winst in Tholen en Sint-Annaland.
Ook de CPN volgde op Tholen en de
landelijke lijn en hetzij eveneens
vermeld dat de Boerenpartij met 187
boven de verwachting uit de bus is
gekomen. Vooral in Tholen bracht deze
partij een uitschieter. De nieuwe Rooms
Katholieke Partij Nederland is op
Tholen en Sint-Philipsland met de
behaalde 12 stemmen vrijwel niet
aangeslagen.
Terwijl er in onze streek in 1971 in
totaal 9366 stemmen zijn uitgebracht,
waren het er ditmaal 10.735 of een
vermeerdering van 1369 stemmen. Die
groei vanwege de toegenomen
bevolking, vanwege ook de 18-jarige
leeftijd en tenslotte een nog wat betere
opkomst dan in april van vorig jaar.
Het lijkt er dus niet op, dat men al
stembusmoe is. Gelukkig maar, want
het komt nogal vaak terug en ook in dit
opzicht zijn de tijden onzeker.
Met dit beeld is gepoogd na de Thoolse
uitslag omstreeks 10 uur en de
landelijke finale omstreeks 12.00 uur op
de scheiding van woensdag naar
donderdag toch nog dezelfde dag in uw
streekblad op de hoogte te brengen van
het woensdag-gebeuren. Ongetwijfeld
vallen er nog meerdere analyses te
maken dan hetgeen op deze pagina is
vermeld. Het volledig beeld van de
streek is in de tabel te volgen.
O
r-
cs
CS
O
r-
b
Q.
cs
r-
a
nov. 72
<N
r-
oi.
1/1
rj
O
Olj
O
s
T>
r-*
OC
(N
n
O
Tholen
77.20
73.32
87.62
82.69
85
2840
2410
Oud-Vossemeer
77.37
80.12
91.06
84.58
86
1459
1251
Sint-Annaland
67.28
71.51
79.72
77.15
79
1990
1572
Stavenisse
70.11
71.85
78.49
74.92
75
1031
769
Sint-Maartensdijk
77.74
77.15
87.39
83.09
84
2166
1823
Scherpenisse
74.65
69.33
84.77
81.53
85
879
745
Poortvliet
78.79
69.01
87.69
86.21
86
1121
961
Sint-Philipsland
81.87
87.49
81.38
87
1451
1265
Het landelijk opkomstpercentage was
84%
De stemming van afgelopen woensdag
leverde in onze streek de volgende, maar
dan wel afgeronde percentages op met
een rangschikking naar de grootte van
die partijen op Tholen en Sint-
Philipsland.
Procent
SGP33,5
PvdA24.5
VVD11,5
ARP9,5
CHU9
KVP3,5
GPV 2.-
BP2,-
D '661.5
PPR1.5
DS '701,5
CPN0,-
DMP0.-
NMP0.-
PSP0.-
RKPN0.-
100 procent
Landelijk koos men vooral WD
De streek schoof naar dezelfde
richting
Noad kreeg Sint-Philipslands
sportveld.
Het onderwijs op Tholen
Plasticzak blijft 50 cent
Muzieksubsidies
Stemmen van lezers
Jan Overeenkam....'t avondje
Eendrachtbode-Sinterklaas met
prijzen
Winkelweken draaien
WHS duikelde op ranglijst
Dit nummer bestaat uit 14
pagina's
Dc heer P. A. Roels uit Sint-
Maartensdijk is gisteren bij de
verkiezingen opnieuw tot lid van de
Tweede Kamer gekozen voor de Partij
van de Arbeid.
Hij begint nu aan zijn tweede
zittingsperiode, nadat hij vorig jaar
april als eerste Tholenaar Tweede
Kamerlid werd.
Suèdine coats
met borg-
kraag
KORTE MEFSTRAAT 35. BERGEN OP ZOOM J
advertentie IM
TK Tweede Kamer
GR Gemeenteraad
P.v.d.A.
Lijst 1
KVP
Lijst 2
VVD
Lijst 3
ARP
Lijst 4
D 66
Lijst 5
CHU
Lijst 6
DS 70
Lijst 7
CPN
Lijst 8
SGP
Lijst 9
PPR
Lijst 10
GPV
Lijst 11
PSP
Lijs
12
DMP
Lijst
13
NMP
Lijst 14
BP
Lijst 15
RKPN
Lijst
16
Gemeenten
GR 71
TK 71
TK 72
GR 71
TK 71
TK 72
GR 71
TK 71
TK 72
GR 71
TK 71
TK 72
TK 71
TK 72
GR 71
TK 71
TK 72
TK 71
TK 72
TK 71
TK 72
GR 71
TK 71
TK 72
TK 71
TK 72
TK 71
TK 72
TK 71
TK 72
TK 72
TK 71
TK 72
TK 71
TK 72
TK 72
Tholen
465!
456
478
139
106
101
412
227
332
185
202
257
29
51
295
300
268
22
38
11
15
630
551
635
7
61
34
60
8
17
6
28
17
16
48
6
Oud-Vossemeer
'271
230
286
289
283
267
263
149
178
110
115
124
18
26
141
147
126
10
7
11
11
148
135
153
2
17
9
12
3
3
1 1
13
3
7
14
4
Sint-Annaland
300
344
372
10
11
9
468
131
164
105
120
170
16
17
71
108
65
22
28
3
7
525
575
632
2
17
12
25
4
16
"7
42
7
25
28
0
Stavenisse
266
203
178
8
3
4
51
54
84
18
28
43
2
8
84
54
32
9
8
3
5
336
335
349
2
6
8
17
0
0
6
12
8
9
1
15
0
Sint-Maartensdijk
722
694
754
22
16
22
270
152
191
18
34
84
21
29
123
118
122
26
23
14
II
511
439
486
2
21
18
20
4
12
1 1
25
8
18
16
2
Scherpenisse
199
191
192
2
2
3
106
64
85
18
29
42
6
6
110
86
58
3
9
3
3
278
259
284
1
5
13
1 1
0
0
9
8
3
18
28
0
Poortvliet
138
126
125
7
7
5
75
58
84
92
93
124
7
12
258
198
161
16
10
3
3
350
338
364
0
11
17
19
3
3
1
4
1
27
35
0
Gemeente Tholen
2361
2244
2185
477
428
411
1645
835
1118
546
621
844
99
149
1082
1011
832
108
123
48
55
2778
2632
290.3
16
1 18
101
161
23
11
51
132
17
120
187
12
Sint-Philipsland
150
173
2
5
57
77
120
131
13
9
115
99
28
17
7
11
637
661
2
17
33
41
1
0
5
13
8
5
1 1
O
Totaal Streek
2394
2558
430
416
892
1195
741
975
112
158
1126
931
136
140
55
66
3269
3564
18
155
134
205
24
16
145
t<>8
12
