Entree
van allure
Kernspreiding
Smerdiekse raad ten zeerste ontstemd
over krenkende passages in cabaret
Rients Gratama
God bespot en grote oneer aangedaan
Brief aan ZVU Tholen om geen kwetsende
voorstellingen meer te organiseren
4 februari 1971
27ste jaargang no. 12
Nieuwsblad voor de streek Tholen en Sint-Philipsland - Waarin opgenomen de Thoolse Courant - Postbus 5 - Sint-Annaland - Telefoon 01665-375 - Postgiro 12.44.07 - Verschijnt elke donderdagmiddag.
Abonnementsprijs 5,25 per halfjaar, per post ƒ6,25 - Losse nummers 2S cent - Sluitingsdatum advertenties dinsdagmiddag - Advertentieprijs ƒ0,17 per mm -j- BTW - Spierinkjes t/m 20 woorden ƒ3,BTW - Hoofdredacteur - uitgever G. Heijboer.
Sedert vrijdagmiddag 29 januari
1971 is het eiland Tholen een nieu
we brugverbinding rijker. Men kan
van de officiële ingebruikneming
tot in details in woord en beeld el
ders in dit nummer kennisnemen.
De oude Eendracht-overspan-
ning heeft afgedaan en sinds 1928
- met enkele oorlogsonderbrekingen
- werd van deze verbinding dank
baar geprofiteerd. Inzonderheid
door hen die aan de lijve moesten
ondervinden, hoezeer een pontveer
behelpen was. Met de nieuwe brug
en haast niet minder door de impo
sante aansluitende wegen heeft het
eiland een entree gekregen van
werkelijk steedse allure. Als het
woord mijlpaal nog niet geheel heeft
afgedaan, kan men daarvan thans
weer gewagen. Een mijlpaal tot
nieuwe openheid van ons gebied.
Immers, het dankbaar gebruikte
oude bruggetje, rechttoe - rechtaan
op Tholen-stad blijkt nu pas recht
toch wat bekrompen aan te hebben
gedaan. Al was het dat, het lijkt nu
echt niet meer dat het de werkelijke
verbinding tot het eiland was.
Het Brienenoordmodel van de
nieuwe met daarbij de op peilers ge
bouwde toevoerwegen, de daar via
viaduct onderlopende verbinding
Tholen - Oud-Vossemeer. het doet
allemaal veel imposanter aan.
Terwijl al vele jaren het Zeeuwse
beeld door de Deltawerken is gewij
zigd, bleef het Zeeuws Tholen daar
door onberoerd. Met zn' voor- en na
delen. De Schelde-Rijnwerken lui
den echter ook voor Tholen een
nieuw tijdperk in.
En vrijdag was daarvan nog maar
het begin. Een tweede brug bij Vos-
semeer is, voor wat de toevoërwegen
betreft, eveneens in vergevorderd
stadium. Binnenkort zullen de eerste
spaden worden gestoken voor een
derde verbinding, die van omgeving
Sint-Annaland-Vossemeer naar Sint
Philipsland. Op rekening van onze
zuiderburen wordt het eiland via
drie verbindingen opengelegd.
Dit voor ogen houdend, lijkt het
zo langzamerhand wel tijd, dat er
ook eens een definitieve lijn op het
Nederlands (Zeeuws) papier komt
voor een vaste verbinding Tholen-
Zuid-Beveland.
In dat opzicht is voor de rest van
Zeeland geen krimp geslagen. Het is
goed plannen tijdig gereed te hebben
eer de uitvoeringsmogelijkheid toch
nog zou verrassen.
Met de ontwerplijst van kandida
ten voor de nieuwe gemeenteraad
Groot Tholen heeft het eilandelijk
federatief bestuur van de Partij van
de Arbeid de primeur. Men kan die
lijst in dit nummer tegenkomen. Hoe
wel hier benadrukt, dat het nog
slechts gaat om een ontwerplijst,
waarin de leden van de hier bedoel
de partij komende dinsdag op een al
gemene vergadering nog wijzizingen
kunnen aanbrengen, is voor ons de
verleiding toch al groot er een enkel
woord over te schrijven, zoals we
dat voornemens zijn over elke inge
diende (ontwerp) lijst te doen.
Immers, zo op het eerste gezicht
lijkt het voor een buitenstaander
moeilijk daarin nog dusdanig te ver
beteren, dat het meer stemmen-effect
zou kunnen sorteren. Uiteraard, in
dien daaraan bij die buitenstaander
enige behoefte zou bestaan.
Men zou (en dat wil hier geen enkel
beinvloeden betekenen) dan ook
haast aan durven nemen, dat het fe
deratief bestuur zo in de roos heeft
geschoten, dat het ontwerp, ook wel
eens definitief kan betekenen.
Maar dit laten we nog in het mid
den of liever, dit laten we over aan
de leden van die partij.
Voorlopig veronderstellende dat
in de kern van de zaak niet zoveel
meer zal veranderen, mag een eerste
conclusie zijn, dat deze partij de lijn
ten aanzien van de kandidatenvolg-
orde heeft gekozen, zoals van de
partijen in het algemeen zal worden
verwacht. Maar daarmee komen we
bijna direct al aan het vraagstuk van
groter bestuurskracht. Kijkt iedere
partij inderdaad naar de kandidaat
met de beste bestuurskwaliteiten of
naar degenen, die het meest stemmen
trekt.
Natuurlijk men hoopt beide
te kunnen combineren. De lijn van
de p.v.d.a. - en het lijkt ons met an
dere partijen nauwelijks anders te
zullen verlopen - is duidelijk, dat
men aan kernvertegenwoordiging
voortshands grote waarde hecht.
Heel begrijpelijk, want de eerste
Groot Tholen verkiezingsklap kan
een daalder waard zijn.
Wanneer we ook alweer volgens
de voorlaatste verkiezingsuitslagen
en door al eerdere berekeningen ver.
onderstellen, dat de p.v.d.a. op Tho
len aan vier zetels komt, dan zien we
in de kop eveneens een logische lijn.
Ook door menig ander Thools po
liticus was bijvoorbeeld een Moer
land uit Stavenisse al eerder getipt
als pvda lijsttrekker. Bekend als een
gematigd, zijn standpunt overigens
niet verbloemend, bovendien all
round in de vakbeweging, tenslottp
algemeen geachte streekbewoner is
lijsttrekker van deze partij niet als 'n
verrassing uit de eerste verkiezings
bus gekomen. Evenzo lag het voor
de buitenstaander (we kunnen im
mers niet oordelen over interne in
vloeden) voor de hand, dat ook tot
de koplopers zou behoren een kandi
daat uit de gemeente, waar de pvda
de meeste stemmen haalt. Men heeft
bovendien het beleid van een Kloet
als wethouder van Sint Maartens
dijk op de publieke voet kunnen vol
gen. Datzelfde geldt voor nummer
drie, de Sint Annalander P. van
Schetsen, waar deze partii, als wc
het goed heugen, na Sint Maartens
dijk de meeste stemmen op zich ver
enigd van de eilandkernen.
Nummer vier, de Thoolse Van der
Linde lijkt ons duidelijk een gevolg
van de image, welke de p.v.d.a. Tho
len zich bij haar soortgenoten wist te
kweken, door juist in de laatste ver
kiezingen voor de gemeenteraad zeer
aktief te zijn en meteen ook voet aan
de grond kreeg in Tholen-stad. Dat
was voor de eerste maal. In theorie
hebben we hiermee eigenlijk de vier
kanshebbers afgewerkt.
Niet minder lag het echter voor de
hand, dat de eerste zeven, vertegen
woordigers waren van evenzovele
kernen, waarom het ook begrijpelijk
is, dat de huidige Vosmeerse wet
houder Goudzwaard de vijfde plaats
op de ontwerp-lijst bezet.
Die weer gevolgd door een partij
genoot uit Poortvliet en Scherpenis-
se. Zonder de daarop volgende kan
didaten te kleineren - zeker niet als
persoon - wijst de praktijk uit, dat
het meer figuratief is, dan reeële
kanshebbenden. Maar ook daarbij
werd de lijn van kernspreiding vrij
wel geheel vastgehouden. Al ging
het er in bovenstaande beschouwing
hier en daar nog wat dieper in, de
voornaamste doelstelling van ons
was bij het bekend worden van deze
kandidatenlijst aan te tonen, dat de
hoofdschotel werd gevonden in een
kernspreiding. Nu is dat voor die
partijen, welke verwachting mogen
hebben op meerdere kanshebbers al
tijd nog wat gemakkelijker, dan voor
de partijen, waarvan moet worden
verwacht, dat niet meer dan 1 of 2
leden een reële raadslidmaatschaps
kans hebben.
Gesignaleerd zij slechts bij herha
ling, dat de pvda hier de lijn aangaf
waarvan de andere partijen waar
schijnlijk niet al te zeer afwijken:
kernspreiding.
De lezer heeft een totaal verkeerde gedachte, wanneer hij of zij meent, dat bovenstaade plaat een voorstelling zou zijn van
een ergens in Hongarije door de Russen bezette brug. Het vooraanzicht toont zelfs de meest vredelievende burgemeester van het
eiland Thólen, die met de volgwagens één der eersten van de genodigden was, welke over de nieuwe Thoolse brug reden.
Een plaat waarin het brugbeeld echter zo fraai uitkomt, dat we het volop de moeite waard vonden er dit „brugnummer" mee
te beginnen. Zie voor verder brugnieuws de pagina's 9 en 10.
Nog een brugbeeld op het punt, waar snel
paalde politieke personen wil ik niet spreken,
hoewel er dingen in waren die voor mij ook
te ver gingen", zei wethouder Koopman.
„Dat het vorstenhuis op deze avond op een
manier die volgens mij ook nogal bedenkin
gen gaf, besproken werd, ja dat zelfs onze
Willem van Oranje uit het graf gehaald
moest worden, geeft ons veel te denken.
Zondag 39 leert ons, dat ik allen die over
mij gesteld zijn, alle eer, liefde en trouw
bewijze enz. aangezien het Gode belieft ons
door hun hand te regeren. Gods Woord leert
ons: vreest God, eert de koning. Daarom te
meer bedroeft het ons dat het vorstenhuis
zo besproken werd.
AVONDMAAL
Ook zijn verschillende kerken en voor
gangers ten tonele gebracht en voor mij in
hun overtuiging gekrenkt. Tenslotte is er
over God is dood gesproken en werd er
voorgesteld wat er in de toekomst van het
avondmaal zal worden, op een manier dat
het voor een groot deel van onze inwoners
krenkend was. Hier werd gezegd, dat er
een tijd zal komen dat de koster bij het be
dienen van het heilig sacrament zal vragen:
wat wil u gebruiken? (Op een manier zoals
nu de ober in een café komt vragen).
In het heilig avondmaal wordt voor de
gelovigen het dierbaar lijden van onze Heere
Jezus Christus uitgedrukt, die kwam te be
tuigen tot Zijn Kerk, Ik voor u, daar gij
anders de eeuwigen dood had moeten ster
ven. Dit heilige wordt nu op genoemde avond
gebruikt voor zogenaamde culturele opbouw
van ons volk. Terecht heeft de EB geschre
ven: toen was het bijzonder stil.
MET AFSCHUW
„Menige bezoeker", zo ging wethouder
Koopman verder, „heeft dit met afschuw ver
vuld. Verschillende mensen heb ik gesproken
kerkelijk en onkerkelijk, die mij persoonlijk
betuigden dat deze dingen veel te ver gin
gen. Zelfs naar ik meen een bestuurslid
heeft dit mij toegegeven en gezegd, zeg het
maar uit mijn naam.
Waarom, vraag ik me af, moeten onze
mensen in hun heiligste gevoelens gekrenkt
worden op zulke avonden? Bovenal wordt
in deze dingen God bespot en grote oneer
aangedaan.
In de raadsvergadering van 16 oktober
en langzaamverkeersweg zich splitsen
1970 schreven b en w bij het sub
sidieverzoek van de Stichting Cultuursprei
ding Zeeland: „Hierbij dient te worden op
gemerkt, dat het brengen van goede culturele
evenementen van groot belang is voor ver
betering van het leefklimaat in de streek.
Ik vraag mij af, is dit nu echt culturele ver
betering in die zin zoals op deze avond is
naar voren gekomen? Kan er nu nog één
raadslid voorstemmen om subsidie aan derge
lijke avonden te verlenen? Verder vraag ik
mij af, of de burgemeester van Tholen ge
lijk bij het begin ook bij het einde van de
voorstelling gezegd zou hebben: „het wordt
kennelijk gewaardeerd", gezien de vele reac
ties op genoemde gedeelten Graag zou ik ook
de indruk van de andere raadsleden over die
cabaretavond horen", zo besloot wethouder
Koopman.
GOEDMOEDIGE SPOT
Het VVD-raadslid W. G. Robbe, die
ook naar het cabaret Rients Gratama was
geweest, wilde er ook wel wat over zeggen.
Hij stelde voorop dat wethouder Koopman
zich wat de subsidie betrof niet bezwaard
hoefde te voelen omdat hij tegen gestemd
had. Vervolgens gaf de heer Robbe een
lesje cabaret. „Wat is cabaret, wat verwacht
je daarvan?" begon het VVD-raadslid. „Je
weet dat er altijd goedmoedige spot met
personen, instellingen en toestanden wordt
bedreven. Niemand wordt ontzien. Bij Rients
Gratama noch mevrouw van Someren noch
Den Uyl noch Van Dis. Dat er dingen waren
die op het platteland niet zo gewild zijn,
dat geef ik toe. Het programma is echter
voor heel Nederland hetzelfde, zowel in
Amsterdam als in Smerdiek.
Een beetje gevoel voor humor moet men
hebben. Er wordt ook wel rekening gehouden
met het publiek, maar op zo'n avond zijn
er meestal niet bijzonder veel kerkelijke
mensen. Onderdelen op kerkelijk gebied lig
gen wel pijnlijker, dat geef ik toe. Dat een
zekere groep zich echter gekwetst voelt, is
bijna niet te vermijden.
Daarom moet je het nog niet verbieden.
De enkeling die zich gekwetst voelt, moet
op zulke avonden niet komen Gelijkgerichte
ontspanning voor allemaal is onmogelijk.
Til er maar niet te zwaar aan, de spot is
altijd goedmoedig bedoeld", zo besloot de
heer Robbe.
ENTREE VAN ALLURE
DE EERSTE KANDIDATEN
HET VERHAAL VAN DE
BRUGOPENING
HISTORIE ROND
EENDRACHTS-
OVERSPANNING
STATENLID ELENBAAS
STELT VRAGEN OVER
MILIEU-HYGIENE
WETHOUDER KOOPMAN
SLAAT ZVU OM DE OREN
MOLENDIJKSE BOMEN
BLIJVEN
VEEL SANERINGSAAN
KOPEN IN DE SMALSTAD
TOCH WEER THOOLSE
FOKVEEDAG
TOENEMEND
VERENIGINGSNIEUWS
Geduld is bitter, maar zijn vruchten
ziin zoet.
De gemeenteraad van Sint-Maartensdijk is ten zeerste ontstemd
dat er in de cabaretvoorstelling van Rients Gratama op 16 januari
in Haestinge passages voorkwamen die een groot deel van de be
volking hebben gekrenkt in hun heiligste overtuigingen. Aan de
voorzitter van de werkgroep Tholen van de ZVU, burgemeester
J. E .van Boeijen werd een brief met deze inhoud gestuurd. Daarin
verzocht de Smerdiekse raad ook geen voorstellingen meer te orga
niseren die kwetsend zijn voor verschillende inwoners.
Vier van de zeven raadsleden stemden met deze brief en motie in,
die de SGP-wethouder L. J. Koopman had ingediend. Zijn mede
standers waren de heren S. de Bruijn (SGP), W. J. van Hemert
(SGP) en P. J. Koopman (PVDA), Tegenstemmers waren PVDA-
wethouder L. Kloet, D. Kaashoek (PVDA) en W. G. Robbe
(WD).
Tijdens de rondvraag zei wethouder L. J.
Koopman dat er over de cabaretavond in
Haestinge, die door de Stichting Zeeuwse
Volksuniversiteit op zaterdagavond 16 jan.
was georganiseerd, moeilijkheden waren
gerezen.
Hij had enigszins vaag in de EB gelezen
dat het tweede deel er meer uitsprong dan
het programma voor de pauze. Ook bij ge-
ruchtte hoorde de wethouder het een en
ander over de ZVU-avond, wat voor hem
aanleiding was om persoonlijk enige passa
ges van het programma Knollentuin van
Rients Gratama die J. Blaas uit Tholen op
de bandrecorder had opgenomen te beluis
teren.
VORSTENHUIS
„Over de manier van voorstelling van be-
Volop belangstelling was er vrijdagmiddag 29 januari voor de officiële openingscere
monie van de nieuwe rijksbrug over de Eendracht. Met vlaggen in top is hier het mo
ment vastgelegd waarop genodigden en andere belangstellingen zich naar de te ver
wijderen slagboom begeven.