overblijven toekomst gewenst 1 -^9 BASIS 0 N D E R W IJ S help de kleuter de omweg Op agrarisch Tholen moeten er mogelijkheden voor land- en tuinbouwschool Maar „middenschool"- samenwerking voor r^_ De Sassegrave Ir J. Prins opende „Sassegrave" Agrarisch onderwijs LTS HEIDE MIJ. MAVO 4 5 februari 1970 EENDRACHTBODE 9 In een periode met bijzonder veel aandacht voor industrie en recreatie, maar ook in een twintigste eeuwse noodzaak van scholing en specialisatie, moet er op Tholen met zijn nog vele honderden hectaren agrarische bestemming een mogelijkheid overblijven voor het instandhouding van gespecialiseerd agrarisch onderwijs. Deze noodzaak valt nauwelijks af te lezen van het twaalftal leerlingen, dat de huidige eerste klas van de agrarische school in Scherpenisse bevolkt. Maar wie nog in deze sector een bestaan poogt te vinden en vindt, zal toch tot de overtuiging komen, dat dit een minimum is. Een minimum zowel aan werkgevers- als aan werknemers kant. Landbouwer, tuinbouwer, veehouder en zelfs fruitteler, maar ook werknemers, die het agrarisch bloed in de aderen hebben, zullen zich daartoe in eigen belang kunnen inzetten, want zelfs anno 1970 is het nog lang niet zover, dat er voor een goede boer, een goede tuinder of veehouder, voor een geschoolde werknemer in deze sector helemaal geen broodwinning zou zitten. Integendeel, vooral 1969 heeft dat met uitzondering van de fruitteeltsector wel heel anders aangetoond. Zelfs op al lang voorspelde onrendabele be- drijfsgrootte werd in 1969 nog een aardige boterham gesmeerd. Waarom dan deze agrarische sector somberder voorgesteld dan de realiteit onderstreept? Altijd en overal zal men toch weer een aard appel in welke vorm ook, een ui in welke vorm ook, een krop sla, hoe ook opgediend, een biefstuk en een appel nuttigen. Alleen blijft er de eis bij de tijd te blijven, ook ten aanzien van het onderwijs. B l~ - - M BOSB.jCUL.TT. H B R UG J i A AR Degenen, die de laatste weken de historische artikelen lazen van Ir. M. A. Geuze, zaLde naamgeving van de nieuwe lagere agrarische school in Scherpenisse niet vreemd zijn,' concludeerde de heer A. C. Breure uit Sint-Maartensdijk bij de opening van de nieuwe school. Voorzover niet iedereen die historische artikelen volgde, kan een toelichting hier nog wel nuttig'zijn. In de zesde aflevering van Poort- vliet's historie 'Het door kreken en geulen versneden oude land schap' (EB 15 jan. 1970) schrijft Ir. Geuze: 'Van de Pluimpot af liep door Zoete een forse kreek (de Sassegrave) in zuid-oostelijke richting te vinden in de grote watergang (langs de Poortvlietse en Kruytenburgse dijk). In een nadere toelichting op de naamgeving zei Ir. Geuze vorige week, hoe deze naam anders ongetwijfeld zou zijn uitgestorven. Het was op de plaats van de school hier vroeger een laag Karrevelt en nog vroeger waarschijnlijk een oude waterloop van Pluimpot in richting Poortvliet. Ir. Geuze kon er niet achter komen wanneer die naam tot stand kwam. De vraag rijst hierbij van wanneer de sluizen dateren, want Sassegrave betekent letterlijk sluisgracht. Wellicht dat men vroeger in de Sassegrave ook al de scheepjes schutte, het overbrengen van de schepen op de hogere waterstand buiten naar de lagere waterstand binnen de sluis of om gekeerd, zoals men dat o.m. nog op vele punten heeft in de Franse Seine. Maar wie wel meer ontdekte over deze naamgeving mag dat altijd berichten. Graag zelfs. KOELKASTEN DIEPVRIEZERS VERHOEVEN door MAARTJE ZELDENRIJK 51 „We hebben het haar nog niet durven zeggen." „Toch is dat de beste medicijn voor haar." En hij ver telde van haar vrees, het onderzoek en alles, wat be trekking had met het verlangen van deze jonge vrouw een baby te kunnen krijgen. „Hoe eerder je het haar verteltdes te vlugger heb je haar volle mdewerking" Nog diezelfde dag werd het Lena Pereboom voor zichtig medegedeeld, dat ze in verwachting was. Lena weigerde het te geloven. „U houd me voor de gek, dokter. Dat zegt u maar om me op te monteren. Ik heb de hoop al lang opgegeven, ooit een baby te krij gen. En nu natuurlijk helemaal." De dokter keek haar met gefronste wenkbrauwen aan „Mevrouw, met zulke dingen drijft men niet de spot. Weest u blij en dankbaar, dat het eindelijk zo ver is. Al overkomt het u nu dan ook onder tragische omstandig heden. U zult als alles goed gaat, over enkele maanden een levende herinnering hebben aan uw man: een kind van hem en u samen. U krijgt weer een nieuwe taak in het leven, mevrouw. Denk om uw nog ongeboren kind. U hebt de plicht uw volle medewerking te geven, zodat u als geheel herstelde vrouw dit ziekenhuis kunt ver laten". Het duurde enige tijd, voor Lena Pereboom de volle draagwijdte en betekenis van deze mededeling kon ver-' werken. Toen barstte ze in een snikken uit. De reactie was te groot. Doch van die dag af koesterde Lena Pere boom maar één verlangen: een gezond kind ter wereld brengen. Op 10 januari 1963 bracht Lena Pereboom een wel geschapen en springlevende zoon van bijna negen pond ter wereld. En terwijl ze een paar uur later het kind in haar armen had en dol gelukkig naar hem keek, vroeg men, hoe de jongen moest heten. i „Bert", antwoordde ze. „Alleen maar Bert. Naar zijn vader. Hij heette wel Elbertus en iedereen, behalve ik noemde hem Bart, maar hij moet Bert heten. Zo noemde ik mijn man ook". De kleine Bert was twee maanden oud, toen Griet Keesom tot haar dochter zei: „Leen, ik ga met een paar dagen weer naar huis. Je hebt hier goede krachten. Zelf kun je ook weer wat doen; tenslotte heb je Jopie, die hier haar A.O.W. wel zal halen. Alleen een man ontbreekt, maar dat is nu eenmaal zo. In elk geval heb je een wolk van een zoon." Lena knikte. Griet Keesom had de dag na het veron gelukken van Bart Pereboom onmiddellijk weer de lei ding van de grote boerderij op zich genomen. Gedu rende al die weken, dat Lena in het ziekenhuis lag, was ze gebleven. Aanvankelijk had ze het plan om te ver trekken, zodra haar dochter weer in staat zou zijn om het meest noodzakelijke werk zelf te doen, doch toen I ze hoorde, dat Lena in verwachting was, besloot ze te blijven tot na de geboorte van de baby. Doch dit was nu alweer twee maanden geleden. Nog enkele weken en ze was hier onderhand een jaar. Daar kwam nog bij, dat ze zelf ook een dagje ouder werd en het nu wel eens wat kalmer aan wilde gaan doen. Lena Pereboom was het volkomen met haar eens. „Ik rooi het wel weer, moeder. M'n schoonvader heeft be loofd af en toe eens aan te komen en als ik hulp nodig heb, kan ik ook altijd bij hem aankloppen. Ik ben u veel dank verschuldigd, moeder." „We zijn op de wereld gezet om elkander te helpen, kind. Ik ben blij, dat ik nog altijd gezond en sterk ge noeg ben om dit werk te doen. En kom eens aan met die lieve Bertje Na het vertrek van haar moeder drukte de eerste dagen de eenzaamheid wel een beetje. Maar ze had nu meer werk en de baby eiste haar ook vaak op, zodat ze weinig tijd had om te piekeren. Soms stond ze met de jongen op haar arm wel eens voor zijn portret. Bart Pereboom had nooit een foto la ten maken van hem en zijn vrouw, de bruidsfoto uitge zonderd. Van deze laatste foto had ze Bart's gezicht laten vergroten en inlijsten. Zo hing zijn portret nu in de woonkeuken en keek ze er meerdere malen per dag naar. Doch als ze Bertje op haar arm, zei ze zacht: „Kijk, lieverd, vind je niet, dat onze zoon op jou lijkt? En wat groeit hij, he? Kijk eens, wat een baas van een jongen voor zijn leeftijd? En zo lief Ach, lieve jongen waarom heb je dit niet meer kunnen beleven. Je zei het nooit, maar ik heb aan tientallen kleinigheden be merkt, dat je ook zo graag een zoon of dochter wilde hebben een flinke baby om in je armen te nemen Ik ga een flinke kerel van hem maken, Bert en jou zal ik hem ten voorbeeld stellen. Altijd zal ik hem zeg gen, dat hij een ideale vader had, die nooit ergens te genop zag en veel van mij hield Dank je wel, mijn lieve man dat ik dit Godsgeschenk nog kreeg als herinnering aan jou, aan onze blije, gelukkige jaren met elkander (wordt vervolgd) Op het agrarisch gebied is er daartoe in de streek een goede accomodatie via „Sasse- 3 rave". de nieuwe land- en tuinbouwschool, ie vorige week door de ZLM voorzitter ir Prins officieel werd geopend. Hij sloopte daartoe symbolisch de oude school, al ge beurde het dan op eenvoudige wijze door het dak van de miniatuur-oude school te lichten en daaruit de sleutel voor het nieuwe gebouw op te diepen. En even later zwaaide de deur van „Sas segrave" wijd open, de vele genodigden uit ZLM en onderwijskringen de mogelijkheid biedend de nieuwe school te bekijken en aan te horen wat de sprekers bij deze officiële gelegenheid naar voren brachten. De honneurs werd waargenomen door de voorzitter van de commissie van toezicht de heer A. C. Breure uit Sint Maartensdijk Hij was blij met de aanwezigheid van het college van b en w van Scherpenisse met inbegrip van de gemeentesecretaris, van ere voorzitter der ZLM, ir M. A. Geuze, ZLM voorzitter ir Prins en de secretaris mr. A. Wage, de inspecteur van het landbouwon derwijs ir, L. Bouten, kring ZLM voorzitter M. C. J. Kosten en medebestuurders, me vrouw Blindenbach-Korteweg van de Bond van Plattelandsvrouwen eiland Tholen en mevrouw Van Dalen-Romein van de plaat selijke afdeling, vertegenwoordigers van de agrarische werknemersorganisaties, burge meester Baas van Sint Annaland en verte genwoordigers van de andere gemeentebestu ren middels wethouders, directrice van de landbouwhuishoudschool „De Oesterschelp" en de directeuren van de gemeentelijke mavo te Tholen en technische school te Sint Maar tensdijk en ook nog enkele andere genodig den, die gezamelijk een goed plaatsje vonden in het fraaie overblijflokaal van de nieuwe school. Teruggrijpend in de bouwhistorie, stelde de heer Breure dat er vele schetsplannen zijn gemaakt, dat er menige architect van het ZLM bouwbureau aan te pas kwam en nog meer overheidsinstanties en dat er sinds in 1958 het éénlokalige gebouw te klein bleek te zijn heel wat hoogte- en bouw-dieptepunten zijn geweest. Eerst waren de aangeschafte noodlokalen voor een definitieve uitbreiding te goed, later kon dan nieuwbouw toch weer doorgaan, maar telkens werden ze of in Den Haag terzijde gelegd of kwamen zonder goedkeuring terug. Was het eerst hoogbouw met 2 les- 1 natuurkunde en 1 overblijf lokaal, later moest het toch laagbouw wor den. En ondertussen een zich maar behelpen op verschillende plaatsen. Na een tienjarige voorbereiding en plannen wisseling, een du wen en trekken, maar toch cok een vol houden aan deze zijde van de Eendracht, volgde ln september 1968 aanbesteding met als laagste inschrijver gebr. Suurland te Scherpenisse. Op 4 oktober 1968 werd begonnen met sloop van de oude school, want de nieuwe moest op dezelfde plaats komen. Gelukkig dat men toen over de noodlokalen beschikte, die nu als een grote en pracht werkplaats zijn ingericht en gelukkig ook dat de bijzon dere lagere school ter plaatse een lokaal be schikbaar kon stellen. Honderd en zes palen waren voor het fundament nodig, eer men toe was aan de bovengrondse bouw die ove rigens vlot verliep. Op 29 febr 1969 werd door de directeur de heer A. C. van Heus- den de eerste steen ingemetseld. MINIMUM AANTAL LEERLINGEN In september 1969 werd de school in ge bruik genomen, een mooi complex met drie leslokalen, een overblijflokaal, een perso- neelskamer, magazijn, toiletten, keuken en van het keurig ingepaste oude gedeelte een werkplaats, waar men zelfs zo een trekker kan inrijden. Gloednieuwe inventaris met naast pracht natuurkunde en scheikunde ma teriaal evengoed een mechanische melkouti- lage. Bijna twintig jaar was de huisvesting een zorgenkind, begonnen in een oud café met de fietsenstalling onder de kerk en via het woon huis van het hoofd der school, die twee slaapkamers tot leslokaal promoveerde, kwam er medio 1950 toch een eigen gebouw. Sinds 1954 is directeur Van Heusden aan agrarisch Tholen verbonden. Sinds haar bestaan heeft de school echter altijd in een behoefte voorzien en had een dienende taak voor de agrarische werkne mers en werkgevers. ele avondcursussen zijn er gehouden. Toch was de commissie van toezicht op deze dag realistisch genoeg, zo vervolgde de heer Breure zijn welkomstwoord, om de toe komst met getemperd optimisme te bezien ten aanzien van het aantal leerlingen. Nega tief mag men er evenwel niet tegenover staan al lijkt het minimum aantal leerlingen bena derd. Maar nog altijd kent Tholen 639 be- drljfshoofden en 119 vaste werknemers. Het moet mogelijk zijn dat er jaarlijks 10 a 15 leerlingen via deze beroepsschcol in de agra. rische sector een menswaardig bestaan vin den. Mogelijkheden zonder dat het Mansholt- bedrijven behoeven te zijn, want het kan ook met intensieve teelten, zoals de volle gronds groenteteeltbedrijven aantonen. Voor een aantal jongeren is er via dit modern insti tuut nog een goede agrarische toekomst weg gelegd. Moge het nieuwe gebouw dan ook nodig en nuttig blijven voor Tholense agra rische toekomst, zo besloot de heer Breure zijn welkomstwoord. 3 M 1 2 D n i 1 E L r 4 L SCHOOL MIDDENSCHOOL-GEDACHTE ZLM voorzitter ir Prins meende de gehele streek te kunnen feliciteren met deze opening Bovendien is het een krcon op het werk van kringbestuur en commissie van toezicht van directeur en leraren, de vrucht van een niet versagend volhouden, al komt het nieu we gebouw dan in feite 10 jaar te laat. Ook bij het onderwijs is er de neerslag van de algemene wijzigingen, die zich rond land- en tuinbouw voordoen en in feite gaf ir Mansholt gestalte aan de vragen, die er bij vebn leefden. Wanneer men de terug gang van het aantal leerlingen op de agra rische scholen plaatst tegenover andere vor men van voortgezet onderwijs dreigt er een leemte te komen. Ir Prins belichtte in de tweede plaats ka rakter en doelstelling van het land- en tuin- bouwonderwijs en in de derde plaats de ont wikkeling van het onderwijs in zijn alge meenheid. Men kon weifelen tussen niets doen en door gaan, hier is het laatste gekozen en een accomodatie die er zijn mag, kwam tot stand Het niets doen is veel gemakkelijker en brengt minder kritiek, want bij het doen kan men verkeerd hebben gekozen, In 1921 was er reeds het uitgangspunt dat het dagscholen moesten zijn. Deze school wordt geopend, dat er weer nieuwe gezichtspunten zijn op onderwijsgebied. Zeventig procent van de kinderen, die de lagere school verlaten zijn aangewezen op mavo of lager beroepsonderwijs. Het schept problemen, dat een kind op 12 jarige leef tijd al een keuze moet doen. Er moet ook bij het onderwijs toenemende mobiliteit zijn en de onderwijsontwikkeling moet zodanig zijn, dat men snel van beroep kan verande ren. Koeltechniek Lievevrouwestraat 33 - Tel. 4898 Bergen op Zoom adv. lng. med. WELKE RICHTING? De heer Prins meende dat het huidig stel sel doorbroken moet worden en men op Tholen ook naar een samenwerking zal moe ten streven van mavo- en lager beroeps- onderwijsvormen, die er zijn. Laten de be sturen en directie beginnen met een gesprek en een studie om de richting uit te kienen. Ir Prins meende dat het de kant moet uit gaan van een 3 jarige opleiding van alge meen vormend onderwijs, de zgn. midden school. De eerste gedachten bestaat reeds, ook op Tholen. Werk het verder uit. De horizontale basis verbreden, daarna de verticale verdie pen. Ik nodig de besturen van voortgezet onderwijs in de streek uit zich daarin te gaan verdiepen. Per jaar komen er in dit gebied een paar honderd kinderen voor dat voortgezet onder wijs in aanmerking. De uitdaging ligt er, zo besloot ir Prins zijn betoog. Inspecteur ir Bouten van het landbouw onderwijs erkende dat de rijksoverheid zo iets als .remmers in vaste dienst heeft", wan neer het op scholenbouw, met name dan voor agrarische scholenbouw, aankomt. Uniek in dit gebied was ook dat eerst de oude school moest worden gesloopt om de nieuwe te krijgen, wellicht ook symboliek voor de ge hele onderwijsontwikkeling. Al zal de men geling in de vorm van een middenschool, zoals hiervoor gesteld, ook zijn bezwaren hebben, omdat er altijd en overal verschil in aanleg van de leerlingen blijft, toch is nodige samenwerking een vereiste. Burgemeester D. C. Bouwense was na mens het gemeentebestuur van Scherpenisse blij, dat nu het gestelde doel van jaren is bereikt. Over een paar weken heeft dit gebouw als nieuwe buurman een gymlokaal, zei de bur gemeester, waarvan eveneens door de cur sisten van „Sassegrave" gebruik gemaakt kan worden. De Thoolse ZLM kringvoorzitter M. C. J. Kcsten zag na voorgaande sprekers te hebben beluisterd aanleiding tot verdere ver nieuwing op onderwijsgebied, dat nodig is. In onze streek zonder zware industrie moeten er mogelijkheden voor deze school blijven. Namens de ZLM kring bood hij een bedrag in couvert aan voor aankoop speelmateriaal vcor het overblijflokaal en deed er nop een tennistafel bij namens het dagelijks bestuur van de Zeeuws-Brabantse landt ouwmaat- schapplj. MOWUVIiawH'M OPKLARINGEN? Ir M. A. Geuze herinnerde er aan, hoe men in de oudheid nogal bijgelovig was en be paalde voortekenen als onheilspellend of als moedgevend beschouwde. Toen hij voor de opening van deze school van Poortvliet naar Scherpenisse in dichte mist reed, vroeg hij zich af of men ook met de school de mist in zou gaan, zonder de bijgelovigheid van voorouders te willen delen. Echter, overeen komstig het weerbericht is de mist ineens opgetrokken, waarop hij hoopte dat de ge dachten aan de onderwijsvernieuwing allen positief kunnen doen opstellen ook tegenover het agrarisch onderricht. Hij prees het door zettingsvermogen van de bestuurders en herinnerde met name ook aan pionier wijlen J. H. Hage uit Scherpenisse, vele jaren voor zitter van de commissie van toezicht en nim mer versagend om in de toekomst van de landbouw te blijven geloven, met warme be langstelling ook voor het onderwijs. Nader ingaande op de naamgeving „Sassegrave" (sluisgracht) zag ir Geuze ook die doelstel ling voor de school: het schutten naar een hoger niveau. Ik hoop dat dit scheepje in goed vaarwater mag blijven varen, zo be sloot ir Geuze zijn felicitatie. Directeur A. C. van Heusden merkte op nu voor de tweede maal zijn Scherpenisse periode voor een soortgelijk gezelschap het woord te voeren. Toen 14 jaar geleden de eerste landbouw school in Scherpenisse werd geopend sprak de toenmalig inspecteur ook reeds over on derwijsvernieuwing. Hij verklaarde overi gens, dat er reeds contacten zijn gelegd tus sen de collega's van de verschillende onder wijsvormen op Tholen en hoopte dat het ook zou doordringen tot besturen en plaat selijke overheden. Scherpenisse stond nummer één op hét Zeeuwse agrarische scholenplan en is als laatste tot stand gekomen. Dankbaar was de directeur vooral, dat er betere contacten onderling zijn, nu alles onder één dak is gekomen. Hij was blij met de aangeboden geschenken en hoewel de naam van de school eerst wat vreemd aan deed, kan men blij zijn dat hiermee historie in herinnering blijft. Het laatste woord was opnieuw aan dhr. Breure, die de aanwezigen uitnodigde voor bezichtiging, maar tevoren nog eens-de spre kers, architect, aannemers, plattelandsvrou wen en vooral ook „de Oesterschelp" dankte voor deze middag verleende medewerking. Ir. Prins sloopte in dichte mist de oude school om de sleutel op te diepen voor de nieuwe 'Sassegrave', waarbij enerzijds leraar en ontwerper maquette oude school Munters toekijkt en anderszijds de heer A. C. Breure, voorzitter van de commissie van toezicht. Dat de mist later opklaarde toont de afdruk van de nieuwe naam, die later op het plaatje kwam.

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 1970 | | pagina 9