Winnaars van de
sinterklaas-puzzel
J. Vermaat
Zo was het nog
eind oktober
EENDRACHTB0DE
MIDDAGZITTING ZEEUWSE BEGROTING 1970
Schlingeman (VVD) beteugelt onrust zaaien
Van Bennekom (ARP)
Westerschelde wordt een afgrijselijk riool
door lozing
Stenvert (PvdA)gezondheid met geen
geld te betalen
Openheid nodig voor besluitvorming
De Waal (BP): rechtstreekse verkiezing
van burgemeesters
Dusarduyn (KVP) over krotopruiming veel
te weinig bekend
KOELKASTEN
DIEPVRIEZERS
VERHOEVEN
Zeeuwse bevolking nog in onzekerheid
In januari pas duidelijkheid over gevaren
luchtvervuiling aluminiumfabriek Pechiney
Gedeputeerde J. van den Bos over Tholen:
Bij minister Bakker aangedrongen op
herziening standpunt over schadeverlies
mosselvisserij
Initiatief examenklas ook bij ouders goed ontvangen
Leerlingen Rijksscholengemeenschap
willen op zaterdag graag naar school
terwille van afwisselend rooster
30 december 1969
20
'Wij moesten en wilden kiezen voor industrialisatie. Hoe hebben
we niet gevochten om Pechiney in Zeeland te krijgen. Hoe dank
baar kunnen we de minister van economische zaken niet zijn dat hij
dit Franse aluminiumbedrijf en de kerncentrale naar onze provincie
bracht. Deze minister weet zich niet zozeer te uiten in woorden,
maar wel in daden. In Zeeland is een spectaculaire industriële ont
wikkeling begonnen, maar de tijd is nog niet aangebroken, zoals in
Rotterdam, om te gaan praten over het gevaar voor het welzijn van
de Zeeuwen.
Het betoog van de heer Van Bennekom over de vestiging van
Pechiney vind ik dan ook bepaald onjuist. Hij zaait verwarring en
onrust', aldus de VVD-fractievoorzitter Schlingemann maandag
middag bij de algemene beschouwingen over de Zeeuwse begroting
voor 1970.
'Ik wil de onrust juist wegnemen', merkte de
ARP-fractievoorzitter op. 'Het ligt meer aan
uw club dan aan u. Ik vind het bijzonder
verontrustend als u liet ene met het andere
bedrijf uitspeelt, terwijl we, zo hebben ge
vochten om Pechiney te krijgen. Het provin
ciaal bestuur heeft genoeg maatregelen ge
nomen voor het welzijn, daar heb ik ver
trouwen in. De weigering van een asbestfa-
briek heeft mijn vertrouwen nog eens beves
tigd', vond de VVD-woordvoerder.
Hij vond het ook belangrijk dat het actieve
industrialisatiebeleid wordt voortgezet, in zo
veel mogelijke openbaarheid en zoveel mo
gelijke waarborgen voor het welzijn. 'Aan de
normen die aan de besluitvorming ten grond
slag liggen, moet meer openbaarheid gegeven
worden. Waarom en wie heeft namelijk de
asbestfabriek geweigerd', wilde de heer
Schlingemann graag weten.
De samenwerking met België over industrie
in Ossenisse en het verdronken land van
Saeftinge vond hij een moeilijk punt. Zee
land zit tussen de drang van Antwerpen en
Gent naar het noorden en de druk van Rot
terdam naar het zuiden. België wordt alleen
geremd door de grens. Uit een toespraak van
de Belgische minister Faillait in het Benelux-
parlement concludeer ik dat de samenwerking
met België een droeve zaak is. want de indu
strie-ontwikkeling in het zuiden kan alleen
goed op gang komen door samenwerking met
I3elgië', aldus de VVD-spreker.
AFGRIJSELIJK RIOOL
De heer Schlingemann was het voor een
groot deel met de heer Van der Peyl eens
over het Overlegorgaan havenontwikkeling.
Zuid-West Nederland. Alleen wilde hij zich
beraden over de vraag op welke manier de
openheid moet worden verkregen.
Over de stand van zaken in de woning
bouw wilde dc VVD-fractievoorzitter nadere
informatie van g.s.
Hij wilde ook weten hoe het college denkt
over het rapport van de heren Tesink en
Prins over de luchtverontreiniging.
Veel ongeruster was de heer Schlingemann
echter over de verontreiniging van de Wes
terschelde. 'Dit is het enige punt waarover
ik op g.s. kritiek heb', zei hij. 'De Wester
schelde wordt na de afvoerleidingen uit Bra
bant een afgrijselijk riool, wat betekent dat
de recreatie aan beide oevers vergeten kan
worden. Ik vind dat Brabant voor de afvoer
van vuil water de gemakkelijkste weg heeft
gekozen', aldus de VVD-spreker, die van g.s.
in dit verband de grootste aandacht vroeg.
Hij wees tenslotte nog op het rooien van
de boomgaarden in Westerschouwen. waar
door het fraaie landschap heel wat aan be
tekenis zal verliezen voor de recreatie. Om
dit te voorkomen zullen g.s. vlug moeten zijn.
want de (hoge) rooi-premie volgens de Ne
derlandse regeling geldt maar tot 1 januari.
Veel fruittelers zijn genoodzaakt hiervan ge
bruik te maken vanwege de kleine opbreng
sten.
GEEN INSPRAAK
De heer G. J. de Waal. fractievoorzitter
van de Boerenpartij, was de tweede spreker
na de middagpauze. Hij was slecht te ver
staan. terwijl zijn verward betoog bovendien
vaak onderbroken werd door gelach. De BP-
spreker begon met een compliment voor de
begroting, want zei hij, het is altijd een ge
degen stuk van wat de provinciale staten
mogen weten.
Op grond van het verslag van de heren
Tesink en Prins over de luchtverontreiniging
wees hij de vestiging van Pechiney af. Hij
wilde verder weten hoeveel subsidie de fa
brieken krijgen die zich in Zeeland vestigen.
De BP wil de financiële kant niet uit oog
verliezen.
De heer De Waal herhaalde nog eens te
genstander van herindelingen te zijn, omdat
er bij zulke ingrijpende maatregelen geen in
spraak van de bevolking is. Voor herinde
ling moet er zo'n groot mogelijke meerder
heid van de betrokken bevolking geen be
zwaren hebben, en dat is in Zeeuws-Vlaan-
deren wel het geval. Ik weet wat er daar
leeft. Wat er nu gebeurt, is verkrachting van
de democratie en de ipspraak van de bevol
king'. aldus de BP-fractievoorzitter.
Hij was voor rechtstreekse verkiezing van
de nieuwe burgemeesters, doordat anders de
inspraak van de bevolking nog een keer in
het gedrang komt. De heer De Waal gaf g.s.
in overweging geen burgemeesters van bui
ten de provincie Zeeland te benoemen.
Hij vroeg vervolgens aan g.s. of zij bereid
zijn bij de minister van landbouw te wijzen
op de onhoudbare toestand in deze bedrijfs
tak en de concurrentievervalsing in Frank
rijk.
De subsidies voor cultuur vond hij nog al
"in de hoge kant, en verder zou hij inzicht
willen hebben in de prijzen voor bejaarden
voorzieningen.
ZAKELIJK
Na de algemene beschouwingen van de
heer De Waal zal het moeilijk zijn de ernst
te bewaren, maar ik zal me tot de politieke
zaken beperken', zei PvdA-fractievoorzitter
J. Stenvert. Als vijfde spreker over de be
groting 1970 hield hij een zakelijk en duide
lijk betoog. Inhakend op de onlangs gehou
den verkiezingen in Zuid-Beveland zei hij,
dat de plaats van de gemeenteraden in de ge
meenten die heringedeeld zullen worden, ge
wogen worden. 'De bevolking kan de keuze
maken. Met voldoening hebben wij ook ken
nis genomen van de toenemende roep om in
spraak bij de benoeming van burgemeesters.
Wij zijn voor een open sollicitatie, doordat
de beste mensen benoemd dienen te worden.
In de kring van de Partij van de Arbeid
zijn capabele mensen aanwezig voor de func
tie van burgemeester', vond de heer Stenvert.
Koeltechniek
Lievevrouwestraat 33 - Tel. 4898
Bergen op Zoom
adv. ing. med.
NIET TE BETALEN
De landbouw noemde hij voor de werkge
legenheid van ondergeschikte betekenis, maar
hij hoopte dat deze welvaartspeiler nu wat
stabieler zal worden. Evenals de heer Schlin
gemann wees de PvdA-woordvoerder g.s. op
de wijziging van het landschap door het kap
pen van boomgaarden.
De industrie vond hij voor Zeeland be
langrijk. maar een selectief beleid en het stel
len van voldoende garanties achtte de heer
Stenvert noodzakelijk. 'Uit het rapport van
de heren Tesink en Prins over luchtveront
reiniging kan men opmaken dat er beslissin
gen zijn genomen voordat alle gevolgen van
een industrievestiging bekend waren. Zijn er
feiten onder ogen gebracht die niet voorzien
waren Gezondheid is met geen geld te be
talen'. benadrukte de PvdA-spreker.
Hij wilde weten hoe het stond met de ves
tiging van de olieraffinaderij Total. 'Geheim
zinnigheid hierover is niet nodig. De beslis
sing zal pas genomen moeten worden na
overleg met de staten, zodat de Zeeuwse
bevolking volkomen opening van zaken
krijgt.
Dames en Heren Kapsalon
Grote Markt 31
Bergen op Zoom
Heeft nu 'n speciale afdeling op gebied
van haarwerken.
Afspraken voor 's avonds en bij u aan
huis omtrent pruiken en heren toupets
is mogelijk.
Telefoon 01640- 43 24
adv.ing.med.
OPENBAARHEID
Ook ten aanzien van het Overlegorgaan
havenontwikkeling Zuid-West Nederland
rijst bij ons de vraag waar verantwoording
kan worden gevraagd. Wij achten openbaar
heid in deze zaak belangrijk. Trouwens,
openbaarheid en openheid zijn twee woorden
waaraan mijn fractie zwaar tilt. Dat is na
melijk voor een goede besluitvorming nood
zakelijk. Er dient goede achtergrondinforma
tie te komen, waarbij verschillende mogelijk
heden dienen te worden aangegeven. Het
komt ons voor. dat er wat dit betreft nog
vele punten verbeterd kunnen worden', zei
de heer Stenvert.
Hij wees ook nog op het lozen van vuil
water in de Westerschelde. in welk verband
men voor angstpsychoses dient te waken. De
verhoging van de waterleiding-tarieven per
1 januari a.s. wilde hij ook in het oog hou
den.
De PvdA-fractievoorzitter pleitte bij g.s.
vóórts voor initiatieven inzake schoolverzor-
gingsdiensten en vrije tijdscentra.
OOSTERSCHELDE
Voor de algemene beschouwingen van
KVP-fractievoorzitter Dusarduyn was niet
zoveel aandacht meer. De vermoeidheid ging
een rol spelen, terwijl de andere sprekers al
veel voor de voeten van de KVP-er weg
gemaaid hadden. Hij sloot zich gaarne bij de
heer Van der Peyl aan om een rapport te
laten verschijnen over het werk van het
Overlegorgaan havenontwikkeling.
Met de heer Van Bennekom wilde de heer
Dusarduyn een nota over de milieuhygiëne
waarover dan in tegenwoordigheid van des
kundigen gesproken zou moeten worden.
De beantwoording van de vraag van de
statenafdelingen over het rapport van de
werkgroep Oosterschelde (waarin gepleit
wordt deze zeearm open te laten) vond de
KVP-spreker wat formeel. Hij wenste dat
g.s. met de werkgroep om de tafel zouden
gaan zitten om deze zaak nog eens door te
praten.
De heer Dusarduyn zei dat er nog bijzon
der weinig gesproken was over de volkshuis
vesting, en bracht daarbij naar voren dat er
over de mogelijkheden van krotopruiming nog
veel te weinig bekend is.
Verder wilde de KVP-fractievoorzitter
graag een nota over de Zeeuwse landbouw.
Hij was ook benieuwd wat g.s. van plan zijn
met het rapport 'Sportaccomodaties in Zee
land', dat hem goed leek.
De behandeling van de begroting voor
1970 van de provincie Zeeland heeft veel be
langstelling getrokken. Dat kwam voorname
lijk door de vragen van de fractievoorzitter
van de Anti Revolutionaire Partij in de
Zeeuwse Staten, de heer J. A. van Bennekom,
over luchtvervuiling van de Franse alumium-
fabriek Pechiney bij Vlissingen. Dat bedrijf
zou de lucht dermate vervuilen, dat het ge
vaar voor de gezondheid opleverde. Ja, men
zou er zelfs een gevaarlijke ziekte van kun
nen krijgen.
De heer Van Bennekom wilde duidelijke
antweorden op zijn vragen, die u in ons vo
rig nummer kon lezen. Zelf was hij even
wel allerminst duidelijk. Hij schermde met
een geheim rapport van zeer deskundige
mensen, maar kwam niet met duidelijke be
wijzen dat Pechiney inderdaad gevaarlijk
is voor de volksgezondheid.
De woedende gedeputeerde A. J. Kaland
verschafte ook w-einig openheid doordat de
besprekingen in de Provinciale Raad voor
de luchtverontreiniging nog niet afgerond
zijn. Begin januari wordt er een vergadering
van de Raad gehouden waar deskundigen
dan met hun laatste studies over de lucht
verontreiniging van Pechiney ter tafel zul
len komen. De heer Kaland, voorzitter van
de Raad, zegde de provinciale staten toe dat
hij hun wensen voor duidelijkheid in deze
belangrijke zaak dan aan de orde zal stellen.
Overigens waren gedeputeerden het met de
provinciale staten eens dat de produktie van
Pechiney niet ten koste mag gaan van de
volksgezondheid. „Gezondheid is met geen
geld te betalen", zei de PVDA-fractievoor-
zitter J. Stenvert, en daarmee sloeg hij de
spijker op zijn kop.
NIET EENVOUDIG
Gedeputeerde Kaland ging niet in op de
wens van de staten, de vergadering van de
Raad voor de luchtverontreiniging openbaar
te maken, omdat dan niet meer zo vrij ge
sproken zou kunnen worden als nu. De sta
ten zullen wel ingelicht worden over het
werk van de Raad.
De Zeeuwse bevolking zal dus nog tot
volgend jaar moeten wachten voordat er
enige duidelijkheid is omtrent de luchtver
vuiling van Pechiney. De zaak is niet een
voudig. Als namelijk de afvalstoffen van de
aluminiumfabriek gevaar opleveren voor
de gezondheid en deze stoffen niet volledig
gezuiverd kunnen worden, zal het bedrijf
niet volledig in produktie kunnen komen. Dat
zou bijzonder veel gevolgen hebben omdat
de eerste commerciële Nederlandse kernener
gie-centrale juist in verband met de komst
van Pechiney aan Zeeland is toegewezen.
Hoe alles echter ook uitvalt, het belang
van de volksgezondheid dient zeer duide
lijk voorop te staan.
De vragen van de heer Van Bennekom
hebben als het ware een sneeuwbaleffect ge
kregen. In de gemeenteraad van Vlissingen
is druk over Pechiney gesproken, terwijl
mej, Kessel van de Politieke Partij Radi
calen in de Tweede Kamer vragen gesteld
over de luchtverontreiniging. In de pers is
verder ook bijzonder veel aandacht aan deze
zaak geschonken.
Het Thoolsc lid van gedeputeerde staten
van Zeeland, de heer J. van den Bos, heeft
in antwoord op vragen van de heer C. Boen
der (sgp) gezegd, dat bij minister Bakker is
aangedrongen zijn standpunt over de visserij-
schade van Tholen te herzien.
De heer Boender had hierover vragen ge
steld omdat Ycrseke en Zierikzce wel een
schadeloosstelling krijgen voor het verlies
van de oester- en mosselvisserij en -handel,
maar Tholen en Bruinisse niet.
Door de Schelde-Rijnwerken moesten de
Thoolse vissers vroeger met hun werk staken
dan in Yerseke en Zierikzee. Minister Bak
ker heeft het aantal werknemers in de oes
ter- en mosselsector als leidraad genomen
voor het vaststellen van de gemeenschaps-
schade voor de desbetreffende gemeenten.
Op 1 april 1968 heeft hij dit aantal laten
peilen, maar toen was een groot aantal
werknemers in Tholen al ontslagen omdat
de Schelde-Rijnwerken de verdere uitoefe
ning van het oester- en mosselbedrijf on
mogelijk maakten. Daarom wil men dat de
peildatum door de minister eerder wordt
gesteld, waardoor Tholen alsnog een scha
deloosstelling krijgt.
Gedeputeerde staten hebben daarover nu
met de minister contact opgenomen.
De heer Van den Bos zei bij de beant
woording van de begrotingsvragen van de
provinciale staten verder nog, dat de over
heid voor goede saneringsregelingen moeten
zorgen voor hen die geen heil meer zien
in het fruitteeltbedrijf.
TOCH UNIEK
Bij de begrotingsbehandeling in de Zeeuwse
staten had de heer Boender ook nog vragen
gesteld over de cultuur, zoals ons vorig
nummer kon lezen. In tegenstelling tot de
SGP-fractievoorzitter bleef gedeputeerde A.
L. van Geesbergen erbij, dat de gratis voor
stelling van de Spaansche Brabander in
Middelburg (die een toneelgezelschap na
protesten van de jeugd in Middelburg nog
gaf omdat de eerste opvoering uitverkocht
was) een uniek gebeuren was.
De heer Boender was het ook niet eens
met verschillende statenleden dat de in 1970
jubilerende Zeeuwse Volksuniversiteit borg
staat voor kwaliteit. Hij herinnerde daarbij
nog eens aan een toneelvoorstelling in Mid
delburg waarbij een bloot meisje voorkwam.
Ondanks dat gingen de staten akkoord met
de f 7540,00 subsidie voor de jubilerende
ZVU in 1970.
De hele begroting voor 1970 van de pro
vinciale Zeeland werd tenslotte goedgekeurd
De heer Boender stemde tegen de posten
die betrekking hadden op toneel en de heer
G. J. J. de Waal (Boerenpartij) stemde tegen
de subsidie voor vormingscentra.
Het was bij de inzendingen van de sin
terklaaspuzzel duidelijk merkbaar, dat er nog
veel groter prijsvraag onder de Eendracht-
bodelezers circuleerde: namelijk de foto-
jubileumprijsvraag.
Het had tot gevolg, dat de inzendingen
van de sinterklaaspuzzel belangrijk minder
waren, ook al was dan werkelijk en uitslui
tend voor de jeugd bedoeld.
Daarbij bleek ze nog niet zo eenvoudig
te zijn, want onder dat niet zo grote aantal
inzendingen waren er ook nog al wat fou
tieve oplossingen.
Die goede oplossing wordt hieronder af
gedrukt, maar eerst gaan we toch drie prijs
winnaars noemen, die met veel gelukwensen
van de Eendrachtbode-sinterklaas hun prijs
inmiddels al in het bezit hebben. Voor hen
is het dus al geen verrassing meer, maar nog
wel voor de anderen, die ook inzonden,
maar er dit keer buiten zijn gevallen. Wel.
die dan ook bedankt voor de ongetwijfeld
toch plezierige moeite van "het oplossen.
Dc eerste prijs is voor de 9-jarige Janet
Lindhout, Wcstvest 54, Sint-Maartensdijk.
Ze krijgt een kapdoos, waar ze nu en later
nog plezier van zal hebben.
Dc tweede prijs voor dc 10-jarige Kees
Dekker, Wilhelminastraat 7, Poortvliet.
Voor hem had dc Eendrachtbode-sinterklaas
een gezelschapspel 'Carriëre'. Als het nu nog
wat moeilijk is, groeit Kees er toch naar toe.
De derde prijs is voor de 7-jarige Maart je
Lanooy, Tjerk Hiddcsplantsoen 3 in Oud-
Beijerland en die krijgt voor de goede oplos
sing een gezellig boek.
Met nog wat verlate groeten van de Een
drachtbode-sinterklaas.
OPLOSSING
1 De wintervorst
2 kelk
3 Velp
Ede
Venlo
Deventer
Eist
4
BOSVIOOLTJE
e t v n ij i
k e o d g k
e u o e e e
r r r r r 1
5
E
ETS
PAARD
ETALEUR
S P EER
M LI D
R
6
boon - loon - toon - zoon
Tachtig procent van de ouders der leerlingen van de Rijksscho
lengemeenschap in Bergen op Zoom wil dat hun kinderen op zater
dagmorgen naar school gaan, waardoor de 33 lessen per week gun
stig gespreid kunnen worden.
Van de leerlingen wil zelfs 85 procent de schoolvrije zaterdag
opofferen ter wille van een beter rooster. Daarbij zouden er lessen
moeten worden gegeven op maandagmorgen, de hele dinsdag,
woensdagmorgen, de hele donderdag en vrijdag- en zaterdagmor
gen.
Tot die conclusie komt een groep leerlingen uit de examenklas
B 5, die een enquête hebben gehouden onder de 455 leerlingen van
de rijksscholengemeenschap in Bergen op Zoom en de daarbij be
trokken 380 gezinnen over het wel of niet invoeren van de school
vrije zaterdag voor alle klassen van deze middelbare school.
Nu hebben de eerste en tweede klassers
op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag
zeven lesuren (van half negen tot half vier
met een middagpauze van 55 minuten) en op
woensdag vijf lesuren (van half negen tot vijf
voor één). Op zaterdag hebben zij geen
school.
De overige klassen hebben hetzelfde roos
ter behalve de schoolvrije zaterdag. Dc con
rector en schooldecaan, drs. A. Petermeijer,
heeft er echter steeds naar gestreefd deze
klassen één of twee vrije middagen te geven.
De Rijksscholengemeenschap bestaat uit een
vwo-, havo- en mavo-afdeling met vier brug
klassen, vijf tweede klassen, drie derde klas
sen vier vierde klassen en drie vijfde klassen.
Ongeveer 55 procent van de leerlingen komt
uit de omliggende plaatsen, onder wie velen
uit de streek Tholen en Sint Philipsland.
ZEER GEESTDRIFTIG
De groep leerlingen uit B5 kwam tot de
enquete na een gesprek met klasseleraar J.
L. v. Loon over het instellen van een school
raad. de w:erking ervan in de praktijk en de
punten die men in zo'n raad aan de orde
zou kunnen stellen.
Als één van die punten werd het wel of
niet invoeren van de schoolvrije zaterdag
genoemd. Klas B5 was zeer geestdriftig over
een rooster van afwisselend korte en lange
schooldagen met op zaterdag tot twaalf uur
les. Daarbij zou het huiswerk niet op één
hoop komen waardoor meer aandacht aan
de studie zou kunnen worden besteed. Van
wege de halve dag school op maandag zou
men vooral in het weekeinde minder huis
werk hebben. Over de hele week genomen,
zouden de leerlingen meer ontspanningsmo
gelijkheden hebben, zowel thuis als voor de
schoolvereniging.
LEERLINGEN
Vele leerlingen zijn het met hun collega's
uit B5 eens, zo blijkt uit de enquete. Slechts
vijftien procent geeft de voorkeur aan de
schoolvrije zaterdag voor alle klassen. Daar
entegen wil 85 procent van de leerlingen
de schoolvrije zaterdag opofferen hetzij in
alle klassen, hetzij in de klassen vier, vijf en
zes, mits er een gunstig rooster op de an
dere dagen tegenover staat.
Hierbij valt het meest op, dat de eerste en
tweede klassers, die nu een schoolvrije zater
dag hebben, in groten getale deze los willen
laten voor een gunstig rooster. De enquete
groep noemt dit een uitermate verrassend
resultaat.
De vragen die aan leerlingen en ouders
gesteld zijn. luiden als volgt:
1 Ik ben voor de schoolvrije zaterdag,
omdat
2 Ik ben voor een schoolvrije zaterdag
voor klas 1, 2 en 3, maar voor een afwis
selend korte- en lange schooldag voor
klas 4, 5 en 6 met op zaterdag les tot
twaalf uur, omdat
3 Ik ben voor een afwisselen korte en
lange schooldag voor alle klassen, om
dat
Van de 455 leerlingen hebben er 361 aan
de enquete meegedaan, onder wie 206 buiten
leerlingen en 155 uit Bergen op Zoom. Llit
de klassen A5 a, 2e en 1c hebben meer dan
tien leerlingen geen enquêteformulier ingele
verd.
De uitslag ziet er als volgt uit:
Voor vraag 1 53 leerlingen (15 procent)
Voor vraag 2 202 leerlingen (56 procent)
Voor vraag 3 106 leerlingen (29 procent)
OUDERS
De ouders zijn het voor een groot deel
met hun kinderen eens. Twintig procent is
voor een schoolvrije zaterdag. Opmerkelijk
daarbij is, dat ook de ouders van buitenleer-
iingen hieraan niet meer behoefte hebben dan
hun stadsgenote, mits er maar een gunstig
rooster op de andere dagen tegenover staat
voor hun leergierige zonen en dochters.
Tachtig procent vindt, dat de schoolvrije
zaterdag niet noodzakelijk is.
Van de ouders zijn 233 enquêteformulieren
ontvangen, onder wie 133 van buiten Ber
gen op Zoom en 90 uit de stad.
De ouders van de buitenleerlingen hebben
op de verschillende vragen als volgt geant
woord
Voor vraag 1 30 (22,6 procent)
Voor vraag 2 66 (49,7 procent)
Voor vraag 3 37 (27,7 procent)
Van de ouders der leerlingen uit Bergen
op Zoom is het antwoord
Voor vraag I 18 (20 procent)
Voor vraag 2 44 (48,9 procent)
Voor vraag 3: 28 (31,1 procent)
Op de formulieren hebben vele leerlingen
en ouders nog interessante op- en aanmerkin
gen gemaakt, waarvan enkele scholieren uit
B 5 een bloemlezing zullen maken die later
in het schoolblad gepubliceerd zal worden.
Het initiatief van de leerlingen uit B 5 is
dus uitermate gunstig ontvangen, zoals u uit
de uitslag kunt constateren. Deze actieve
jongeren hebben daarmee een bijzondere bij
drage geleverd aan het goed functioneren van
het onderwijs. Hun opleiding die ze mee moe
ten helpen inrichten. Mogelijk is dit in een
eerste stap op de weg naar een verdergaande
samenwerking van leerlingen, ouders en do
centen bij alle vormen van onderwijs.
Het najaar heeft ongekend mooi weer ge
bracht. Een record aan minimum neerslag,
daarbij tot diep in de herfst hoge tempera
turen en daarmee ook de mogelijkheid om dit
fraaie plaatje te schieten, zoals een lezer dat
heeft gedaan en het ons voor het oudejaars-
nummer als een goede herinnering aan een
prachtig najaar deed toekomen.
De aardappelen werden gerooid als van
een leien dakje, zelfs de bieten op de laatste
tonnen na, kwamen slikvrij van de akker
en het rooien van gladiolen kende niet de
narigheid, die gewoonlijk die oogstperiode
meebrengt. Geen gevaarlijke slijkslippartijen
op de wegen, geen extra slijtage bij mens
noch materiaal. In de boomgaarden waren
de oogstwerkzaamheden al ver op het eind
teen de amateur dit plaatje knipte. Uit een
willekeurige boomgaard in onze streek. Men
ziet de Golden Delicious, de groengele zacht-
zure handappel. De volgroeide gave en pluk-
rijpe appels, wachtend op de hand als het
eerste teken naar de mond (consument). Een
dif jaar bizonder weinig lonende bussiness,
wat niets afdoet aan de schoonheid van het
produkt.
De teelt neemt hier geen grote plaats in.
maar toch kan men ze hier en daar in de
boomgaarden aantreffen. Wat zijn die bo
men ook in het voorjaar mooi, wanneer ze
in volle bloei staan. Als de Kerus Malus of
Malus Communis in volle glorie zijn roos
achtige bloemen - behorend tot de familie
van de rozen - ten tconspreidt.
De appel behoort tot een zeer oude cultuur
en ze wordt in een groot deel van de wereld
geteeld. De eeuwen door zijn appelrassen ge
selecteerd en er zijn nu een grote verschei
denheid van rassen en vormen.
Meer dan enige andere vrucht heeft de ap
pel, de eeuwen door tot de verbeelding ge
sproken. Het klassieke symbool van de
vruchtbaarheid. Toedeling van „de appel
der schoonste" leidde tot de Trojaanse oorlog
en was het een twistappel.
De Acomijnen kenden de appel als sym
bool van wereldlijke macht. Zij was daar
gekroond met een beeld van de overwin
ningsgodin Nike. Toen Nike in de christe
lijke tijd werd vervangen door een kruis,
ontstond de bekende rijksappel. Zo zien we
dat de appel een hele geschiedenis heeft maar
voor ons is het meer snoep verstandig,
eet een appel.
