de omweg
Oranje en Amsterdam c d
J. Ooms verwacht weinig invloed
van afslachtregeling op de melkplas
500.000 melkkoeien in de EEG
moeten naar de vleesfabrieken
Aantal kleine melkveebedrijven
zal drastisch verminderen
J. Vermaal
EENDRACHTBODE
Amsterdam gaf volledige steun aan
Prins Maurits en Frederik Hendrik
Te grote macht van de Stadhouder werd
echter niet gewenst
OPLOSSING OOMS VOOR BOTERBERG:
GEEF BOEREN BOTER VOOR MARGARINEPRIJS
Besling-Optiek
In Scherpenisse moesten reinigingsrechten drastisch verhoogd
Meer reeële begroting laat sombere uitkomst z<en
Aanvullende bijdrage nodig uit gemeentefonds
Stratenverbetering via vijfjarenplan
20 november 1969
5
Toen Amsterdam eenmaal ,,oin" was, na
dat de stad op 8 februari 1578 was gedwon
gen de steun aan de Spanjaarden op te zeg
gen en vcor Oranje te kiezen, speelde zij
een belangrijke rol in de Opstand.
Na de dood van Willem de Zwijger in
1584 werd zijn zoon Maurits niet meteen tot
zijn opvolger benoemd. De Staten-Generaal
zochten eerst steun bij Engeland.
Het ging hierbij in de eerste plaats om
erkenning van de „Republiek der Verenigde
Nederlanden", een uitvloeisel van de Unie
van Utrecht.
Aanvankelijk lag het niet in de bedoeling
om het bewind in eigen hand te nemen, doch
wilden de Staten de souvereiniteit aanbie
den aan een buitenlandse vorst. Hierover
is meermalen onderhandeld met Engeland en
Frankrijk; ook deze beide landen streden im
mers tegen de Spaanse hegemonie.
Koningin Elisabeth van Engeland was ech
ter net weer zo'n beetje op goede voet met
Spanje en weigerde de onafhankelijkheid
van de pas opgerichte republiek te erken
nen.
Frankrijk deed dit trouwens ook niet.
Maar Elisabeth zond wel hulp. Zij liet de
Gaaf Leicester met een leger van 5000 man
naar Nederland sturen .De Engelse graaf
heeft echter niet veel tot stand gebracht.
Na veel geharrewar trok Leicester in
1588 weer naar Engeland terug en de Re
publiek der Nederlanden besloot eindelijk om
op eigen kracht de strijd voort te zetten.
MAURITS EN AMSTERDAM
In 1584 hadden Holland en Zeeland be
sloten om Prins Willem 1 tot Graaf uit te
roepen. Maar de Prins werd twee dagen
vóór de inhuldiging vermoord.
De stad Amsterdam verzette zich er tegen
dat men de titel „Graaf" nu aan de jeugdige
Prins Maurits zou „over doen", Een geste,
waarvoor de in 1586 aangestelde Raadpen
sionaris Johan van Oldenbarnevelt wèl voel
de.
Maurits werd stadhouder van Holland,
Zeeland, Utrecht, Gelderland, en Overijssel
en Kapitein-admiraal-generaal van leger en
vloot met zijn neef Graaf Willem Lodewijk
van Nassau, stadhouder van Friesland en
Groningen, moderniseerde hij het leger en
behaalde hij vele overwinningen op de
Spanjaarden. Zijn veldheerschap werd wijd
en zijd in Europa bekend.
De oorlogsvoering „moderne stijl" kostte
wel handen vol geld. Zo waren in 1606 de
oorlogslasten per maand f 610.000,-, terwijl
er tevens voor de oprichting van een nieuw
leger nog eens 600.000,- gulden werd uit
gegeven. Onderhoud en ver-betering van de
veroverde vestingen kostte f 500.000,- en de
vloot vroeg een bedrag van 400.000 gulden.
Aan Engeland moest nog worden afbetaald
f 300.000,-.
Al dat geld moest de Republiek opbren
gen. In het betalen van de oorlog tegen
Spanje droeg Amsterdam een behoorlijke
steen bij, want de stad was rijk. Het totale
vermogen van de inwoners werd in 1631 ge
schat op 63]/2 miljoen. De rijkste man in
Amsterdam ,een zekere Jan Peppen, had een
vermogen van een half miljoen.
Voor dat bedrag moest Prins Maurits als
vrijgezel 4 jaren werken, want de jaarwedde
van de Stadhouders was in 160S gesteld op
120.000 gulden. Als huwelijkstoelage was
hem 25.000 gulden toegezegd. De weduwe
van Prins Willem I, Louise de Coligny,
kreeg een jaarlijkse toelage van f 20.000,-
met vrij wonen, Frederik Hendrik ontving
een jaartractement van 25.000 gulden. Voor
Prins Maurits viel er, toen het oorlog was,
nog wel eens iets af. Zo ontving de Prins,
na de veroverng van de stad Groningen in
1594, een gratificatie van 28.000,- gulden,
terwijl de Staten hem daarbij nog een nieuwe
veldtent met toebehoren cadeau deden
De oorlog was dus een dure aangelegen
heid, maar aan de andere kant werd er ook
aan de oorlog verdiend. Een winstgevend be
drijf was de kaapvaart op de Spaanse be
zittingen. Toen Van Oldenbarnevelt dan ook
op vrede met Spanje aanstuurde, verzette
Amsterdam zich daar krachtig tegen. Er
waren juist plannen om een nieuwe Compag
nie op te richten voor de vaart op Amerika
de West-Indische Compagnie, met het doel
de kaapvaart tot volle ontwikkeling te bren
gen.
Van Oldenbarnevelt wist echter het bestand
met Spanje - dat 12 jaren zou duren - er
door te drukken. Zeer tegen de zin van
Maurits en Amsterdam.
VAN OLDENBARNEVELT
EN AMSTERDAM
Tussen de Raadpensionaris en Amster
dam wilde het niet erg boteren. Het met
Spanje besloten bestand lag de stad zeer
zwaar op de maag. De regeerders van Am
sterdam hebben dat de Raadpensionaris maar
niet kunnen vergeven. Amsterdam koos in
het conflict Maurits-Van Oldenbarnevelt de
zijde van de stadhouder. De Prins kon in
Amsterdam zonder enige moeite „de wet
verzetten", d.w.z. de stedelijke overheid
naar zijn hand zetten door zelf tot het ver
vangen, ontslaan of benoemen van de bur
gemeesters over te gaan.
In het later gevoerde proces tegen de
Raadpensionaris had burgemeester Reynier
Pauw de leiding. Johan van Oldenbarnevelt
vond de dood op het schavot.
FREDERIK HENDRIK
EN AMSTERDAM
De opvolger van burgemeester Pauw, An-
dries Bicker, was een zeer krachtige figuur.
Een regent van top tot teen, een groot koop
man en een bekwaam bestuurder. Maar een
dictator. Zijn wil was wet, in de stad en....
in het land.
Bicker steunde de veroveringsplannen van
de jonge Prins Frederik Hendrik in Brabant
en Limburg.
Den Bosch, Venlo, Roermond, Breda en
Maastricht werden veroverd en na iedere
verovering juichte Amsterdam.
Zodra echter Frederik Hendrik zich meer
en meer als een vorst ging bewegen en er
een eigen hofhouding op na ging houden
werd Amsterdam argwanend. Niet de Prins
maar Amsterdam moest regeren en zolang
Oranje zich dat bewust bleef, ging alles goed
maar zodra niet gedaan werd wat de stad
wenste, liep het mi's. Dè ongekroonde koning
van de Republiek was burgemeester Bicker.
Zelfs de krijgsverrichtingen werden door
Amsterdam bepaald. Zo belette de stad de
Prins om Antwerpen te veroveren, omdat....
Amsterdam via die haven veel verdiende
aan leveranties aande Spaanse Neder
landen, aan de vijand dus
Frederik Hendrik heeft Amsterdam nooit
naar zijn hand kunnen zetten.
Hij moest het afleggen tegen Bicker.
In 1647 stierf de Prins. In 1648 werd vrede
met Spanje gesloten, want Amsterdam wilde
nu weer niet de oorlog voortzetten
(NADRUK VERBODEN)
KOELKASTEN
DIEPVRIEZERS
VERHOfVEN
Koeltechniek
Lievevrouwestraat 33 - Tel, 4898
Bergen op Zoom
adv. ing. med.
De heer J. M. C. Ooms uit Heiningen heeft maandagavond tij
dens de eerste veehouderijavond van dit seizoen in Tolrust te
Poortvliet aan zo'n zeventig veehouders verteld hoe de EEG de
melkplas wil inkrimpen.
In zijn eigen woorden vertaalde hij de ambtelijke taal van Brussel
over de afslachting van melkvee en de overschakeling op vleespro-
duktie als middel om de melk- en zuivelproduktie te beperken. Hoe
wel de heer Ooms in de regeling helemaal geen oplossing van het
zuivelprobleem ziet, doordat alleen de weinig produktieve dieren
zullen worden geslacht, raadde hij iedereen die van de EEG-rege-
ling gebruik maakt aan, zich goed te laten voorlichten door een
boekhouder.
De toekomst voor de melkveehouders zag
de heer Ooms niet rooskleurig in .Temeer
omdat er achter de schermen wordt ge
werkt aan een verlaging van de richtprijs
voor melk met een paar centen. Achter
eenvolgens behandelde hij de twee rege
lingen voor de inkrimping van de melkplas.
Ten eerste: de afslachting van het melk
vee. Veehouders die tenminste twee en
hoogstens tien melkkoeien hebben komen
hiervoor in aanmerking. De premie per
geslachte melkkoe bedraagt tweehonderd
rekeneenheden of f 724,dus ten hoogste
f 7240,Als men van de regeling ge
bruik maakt ,moet men aan de volgende
voorwaarden voldoen:
a. volledig afzien van de melkproduktie
op het bedrijf:
b. aanvragen indienen tussen 1 en 20
december a.s.;
c. koeien afslachten tussen 9 februari en
30 april 1970;
d. de geslachte dieren moeten hetzelfde
nummer van de provinciale gezondheids
dienst hebben als op de aanvragen is
vermeld;
e. binnen Vijf jaar mag op het bedrijf
geen melk meer worden geproduceerd.
Onder een melkkoe wordt verstaan, een
rund dat minstens een keer heeft gekalfd
en dat nog melk produceert dat geschikt is
voor levering aan de zuivelfabriek.
Melkveehouders met minder dan zes
koeien krijgen het premiebedrag van
f 724,per koe helemaal, als zij aan de
voorwaarden hebben voldaan. Veehouders
met zes tot en met tien melkkoeien ontvan
gen f 362,per dier als zij aan de voor
waarden hebben voldaan. Het resterende
bedrag van f 362,per koe krijgt men
dan drie jaar nadat het bewijs is gele
verd dat er gedurende dit tijdvak geen
melk meer op het bedrijf geproduceerd is.
TWEEDE REGELING
De tweede EEG-regeling houdt in: het
niet meer in de handel brengen van, melk
en zuivelprodukten. Om voor deze rege
ling in aanmerking te komen .moeten vee
houders aan de volgende bepalingen vol
doen:
a. men moet meer dan tien melkkoeien
hebben;
J. M. C. Ooms: geef boerenboter voor
margarineprijs
b. men moet een schriftelijke verbintenis
aangaan waarin men volledig en defini
tief afziet van de produktie van melk
en zuivelprodukten
c. de gemiddelde afgeleverde melk moet
in het afgelopen jaar tweeduizend kilo
per melkkoe hebben bedragen;
d. het aantal dieren waarvoor men in
aanmerking kan komen ,mag niet groter
zijn dan de meitelling 1969;
e. men moet een even groot of groter aan
tal volwassen runderen houden gedu
rende tenminste vijf jaar, als op 1 mei
1969 op het bedrijf aanwezig was;
f. na een nu nog niet vastgesteld tijdstip
na de aanvraagdatum moet de afleve
ring van de melk gestaakt worden (ge
dacht wordt aan drie tot zes maanden)
OMREKENSLEUTEL
De helft van het premiebedrag wordt na
deze schriftelijke verbintenis uitbetaald.
Het resterende deel wordt jaarlijks in vier
gelijke delen uitbetaald. Aan de in punt e
genoemde voorwaarde kan ook worden
voldaan door jongvee op te fokken of stie
ren of ossen te houden. De enige afspraak
die in dc EEG-comisssie gemaakt is, is
dat men geen andere diersoorten mag om
rekenen, zoals paarden en schapen. De om-
rekensleutel heeft men als volgt bedacht:
1 kalf van een melkras is 0,1 eenheid
grootvee;
1 kalf van een mestras is 0,4 eenheid
grootvee;
mannelijk jongvee tussen 1-2 jaar is 0,7
eenheid grootvee
vrouwelijk jongvee tussen 1-2 jaar is 0,3
eenheid grootvee.
In EEG-verband wil men voorlopig
gaan tot maximaal 250.000! melkkoeien
per program dus totaal vijfhonderd dui
zend .Als zou blijken dat de aanvrager
van de inkrimpingsregeling zijn verbintenis
niet nakomt, wordt de premie teruggevor
derd en kunnen strafacties toegepast wor
den. Het Europese oriëntatie-en garantie
fonds voor de landbouw vergoedt aan de
lidstaten vijftig procent van de premie.
WEINIG INVLOED OP MELKPLAS
Volgens de heer Ooms zullen de EEG-
maatregelen weinig invloed hebben op de
Nederlandse melkplas. Wel zal het aantal
bedrijven met minder dan elf melkkoeien
drastisch verminderen. Nu worden namelijk
Dames en Heren Kapsalon
Grote Markt 31
Bergen op Zoom
Heeft nu 'n speciale afdeling op gebied
van haarwerken.
Afspraken voor 's avonds en bij u aan
huis omtrent pruiken en heren toupets
is mogelijk.
Telefoon 01640 - 43 24
adv.ing.med.
op 45 procent van de bedrijven in de EEG
vijf melkkoeien of minder gehouden.
De tweede regeling van omschakeling
van melk- op rundvleesproduktie lijkt aan
merkelijk gunstiger, maar 't onzinnige hier
van is, aldus de heer Ooms, dat minstens
de eerste vijf jaar hetzelfde aantal of nog
meer stuks volwassen rundvee op het be
drijf aanwezig moeten zijn: Frankrijk pro
duceerde in 1968 al meer rundvlees dan
het gebruikte, waardoor we met de nieuwe
regeling in de EEG meer boven de zelf
voorzieningsgraad komen. Daardoor komt
de rundvleesproducent opnieuw in de ver
drukking terwijl de vleesprijs nu al slechts
92 procent van de richtprijs is.
De melkplas zal ook in EEG-verband
niet kleiner worden, gezien de jaarlijkse
stijging van vier procent. Als er vijfhon
derd duizend melkkoeien uit de productie
worden genomen, betekent dit nog geen
2.2 procent van het totale aantal. Daarbij
komt nog ,dat het de minst produktieve
dieren zullen zijn die afgeslacht zullen
worden.
De afslachting zal volgens de heer Ooms
geen nadelige invloed hebben op de slacht-
veemarkt, gezien de tijd van het jaar waar
in dit gebeurt en het feit, dat de meeste
geslachte dieren iets goedkoper zullen zijn.
maar dat zal weer gecompenseerd worden
door een goedkopere aankoop
Over het geheel dus geen groot nade
lig effect, maar ook geen oplossing voor
de melkplas en de boterberg. De heer
Ooms meende echter dat het toch goed
was de Thoolse veehouders hierover zo
goed mogelijk voor te lichten.
UITBREIDING NOG
VERANTWOORD
Naar aanleiding van de uiteenzetting van
de heer Ooms werden nog verschillende
vragen gesteld. De fiscale gevolgen van de
afslachtregeling zijn nog niet bekend, maar
de heer Ooms zag de belastingschade het
liefst voor rekeninq van het rijk. Hij advi
seerde eerst qoed te informeren bij 'n boek
houder voor men aan de regeling mee gaat
doen.
Een andere vraag was of de uitbreiding
van het melkveebedrijf nog wel verant
woord is. De heer C. den Engelsen dacht
van wel, tenminste voor de veehouder zelf.
In nationaal-economisch verband niet. Een
goede vakman zal echter op een bedrijf
met goede voorzieningen en een flink aan
tal dieren zeker nog kunnen uitbreiden.
Tenslotte zal er in de toekomst altijd nog
melk nodig zijn, meende de heer Den En
gelsen.
BOTER VOOR MARGARINEPRIJS
Verschillende veehouders maakten op de
vergadering bezwaar tegen 't feit dat men
als leden van de zuivelfabrieken daar nog
meer voor de boter moet betalen dan in
de winkel. Bij Philips krijgen de werkne
mers een behoorlijke korting op de eigen
produkten, en wij die zelf lid zijn van de
coöperatieve zuivelfabriek krijgen dat niet,
aldus de bezwaren. De heer Ooms wees er
echter op, dat het meenemen van de boter
nog al wat moeilijkheden met zich mee
brengt, vooral in de zomer. Volgens hem
zou men beter kaas kunnen nemen dat wel
goedkoper is.
Overigens pleitte hij ervoor de boter te
gen margarineprijs aan de boeren ter be
schikking te stellen. Dan zou dè boterberg
zo weg zijn. Als dat echter in de EEG-
commissie besproken wordt, komen marga-
rinefabrieken als Unilever van achter de
schermen, aldus de heer Ooms. die nog
opmerkte dat er over de laatste vierweke-
lijkse periode al 22 procent meer melk is
geproduceerd dan in dezelfde periode vorig
jaar. De resultaten van de goede zomer
zullen zeker gevolgen krijgen .waarbij de
heer Ooms in de eerste plaats een daling
van de melkprijs verwachtte.
ARBEID VERVANGEN
DOOR KAPITAAL
Problemen genoeg dus voor de veehou
derij en het forum op de eerste veehou
derij-avond, bestaande uit de heren C. den
Engelsen. J. M. C. Ooms, dr A. Rinses, dr
Pekelder en voorzitter A. C. van Heusden
had niet veel moeite een belangrijk onder
werp voor een volgende veehouderij-avond
op te noemen.
Volgens de heer Den Engelsen moet er
in de eerstkomende jaren veel meer arbeid
door kapitaal vervangen worden, omdat
de arbeidskosten steeds hoger zullen wor
den. De beste bedrijfsvoering zal mogelijk
zijn, als er steeds meer dieren per arbeids
kracht komen. Nu zijn er op Tholen ge
middeld twaalf koeien per bedrijf, maar
dat aantal moet volgens de heer Den En
gelsen verdubbeld worden.
Dr. Pekelder vond dat er aan de melkwin-
ning meer zorg besteed zou moeten worden
ook op foktechnisch gebied.
Een juist opfokschema en een goede be
strijding van maag- en darmwormen en de
leverbot zag hij als belangrijke taken voor
de toekomst.
De heer Ooms pleitte voor goede afge
vaardigden in de organisaties. Deze men
sen moeten desnoods betaald worden om
het werk voor het volle pond te kunnen
doen. Tenslotte vroeg een veehouder zich
nog af hoe het in de toekomst zal moeten,
als anderen 35 uur per week werken en
een veehouder nog tachtig. Twee keer zo
veel verdienen zal dan toch ook wel niet
het geval zijn
UK - 1 m
MODERNE BRILLEN
PRACHT COLLECTIE BIJ
Fortuinstraat 12
Bergen op Zoom
OOK LEUKE HIPPE MODELLEN
adv. ing. med.
Zo heel veel tijd heeft de begrotingsbe
handeling in de raadsvergadering Scher
penisse vorige week donderdag niet ge
vergd. Niet alleen omdat de begrotings
commissie in haar rapport reeds datgene
had neergelegd, wat er te zeggen viel,
maar ook, omdat er door de niet zo roos
kleurige positie van de gemeente zo heel
weinig aan verstoken kan worden, laat
staan met nieuwe plannen aankomen.
DUIDELIJKER BEELD
Zonder direct tot een algemene beschou-
winq te willen komen, constateerde de heer
L. A ,M .Elenbaas (v.v.d.) dat er thans
een weliswaar ongunstiger beeld is dan
ooit tevoren, maar het tekort van f 56.000
toch ook veel meer de realiteit benaderd
dan vorige jaren. Toen moest telkens uit
de saldi-reserve worden geput, werd on
derhoud straten meer een sluitingspost, ter
wijl de raad al zo lang de noodzakelijke
verbetering had benadrukt, kortom was er
in wezen een groter tekort dan de cijfers
in die tijd deden vermoeden. Hij hoopte
dat deze realiteit tot verbetering zou leiden
nu er noodwendig een hogere uitkering uit
het gemeentefonds gevraagd moet worden.
BLIJ MET WAT ER IS
Verder informeerde de heer Elenbaas
naar de goedkeuring van het bestemmings
plan Gorishoek, opdat nog voor een vol
gend toeristenseizoen de gewenste verbe
teringen, vooral ten aanzien van de par
keervoorziening en ontsluiting uitgevoerd
kunnen worden. Er is al veel gebeurd zon
der officiële goedkeuringen in de recrea
tieve sector, zo vervolgde de heer Elen
baas en ik heb gelezen, dat de grootste
gemeente in ons gebied anders denkt over
zo'n beleid. Daar wordt namelijk door de
burgemeester gesteld, dat er eerst een goed
gekeurde planning moet zijn, eer men aan
iets moet gaan beginnen, maar ik ben blij,
dat er hier al een heleboel tot stand is
gekomen, al wil ik vanzelfsprekend ook
graag en zo snel mogelijk een goedgekeurd
bestemmingsplan hebben.
Voorts verzocht dhr. Elenbaas volle me
dewerking voor de waterleidingvoorzie
ning in óorishoek. Er komen nu heel wat
zomerwoningen bij en al is dat een aange
legenheid voor de waterleidingmaatschap
pij Midden Zeeland, het is toch goed, dat
het gemeentebestuur op het belang van een
goede voorziening wijst. Overigens kan de
heer Elenbaas zich met de voorgelegde
begroting verenigen.
De heer A. Schippers (p.v.d.a.) vond
dat men eerst de meest urgente punten van
de straten moest opknappen. Je kan wel
nieuwe plannen maken, maar we zullen
toch evenmin de oude kern van de ge
meente mogen verwaarlozen, vond dit
raadslid.
De heer Elenbaas attendeerde er nog
even op, dat de commissie van onderzoek
constateerde, dat men vaak lang moet
wachten op de uitvoering, wanneer door
de gemeente aan de plaatselijke ambachts
lieden opdrachten tot vernieuwing, verbe
tering of onderhoud worden verstrekt. Hij
is het met zijn collega's eens, zoveel mo
gelijk in eigen gemeente te laten doen,
maar als het werk dan ook wordt aange
nomen, moet men het tijdig uitvoeren en
de gemeente niet maar laten wachten.
OVER WATERZUIVERING EN
LOZING
Burgemeester D. C. Bouwense deelt tij
dens deze begrotingsbehandeling mee, dat
de colleges van b en w van Sint-Maartens-
door
MAARTJE ZELDENRIJK
41
In mei trouwden Jaap en Dien, eenvoudig en zonder
al te veel drukte, want er was nog een groot bedrag terug
te betalen. Beiden wilden ze ze spoedig mogelijk geheel
vrij zijn van alle lasten. Tijd en gelegenheid voor een
huwelijksreis was er niet. Nog diezelfde nacht reden ze
naar de zaak in de donkere stad. Gearmd liepen ze de
trap op en bij de drempel trok hij haar omhoog naar zich
toe. 'Vrouw', zei hij bewogen, 'Vrouw, nu beginnen we
definitief aan onze toekomst. Ik zal je over de drempel
dragen. Het brengt geluk, zeggen ze'.
In de slaapkamer keken ze elkander aan en begonnen
gelijktijdig te lachen. Hij zei, terwijl hij zijn jas begon
uit te trekken: 'Heb je een nat washandje bij de hand?'
Ze keek verbaasd. 'Een nat washandje? Waar heb je
dat voor nodig?'
Op droge toon antwoordde hij: 'Voor het geval je me
per vergissing weer een bloedneus slaat
Haar ogen begonnen te glinsteren. Ze woelde hem
door de haren en zei: 'O jij...man...man van me Dit
maal hebben we niets meer nodig... alleen jij en ik... dat
is het allerbelangrijkste.
Hoofdstuk 17
Jaap Witvliet liep naar de deur en liet zijn klanten uit.
Terwijl hij de deur openhield zei hij nogmaals: 'Morgen
ochtend zijn ze bij u, meneer. We zullen er voor zorgen,
dat alles geheel naar uw wensen wordt geplaatst. Harte
lijk dank, mevrouw... meneer...'
Bart Pereboom wuifde even, maar toen Lena in de wa
gen stapte, keek ze nog eens in de zaak. Boven aan de
verbindingstrap tussen winkel en woonhuis zag ze nog
steeds de vrouw staan. Opnieuw ontmoetten hun blikken
elkaar. Maar Bart trok de wagen snel op.
De man liep terug de zaak in, maar toen hij zijn vrouw
over de balustrade zag kijken, aarzelde hij, de winkel
rondspiedend. Doch er was maar één klant, een dame,
die een strijkijzer wilde hebben. Evelien, de winkeljuf
frouw kon het alleen wel af.
Hij liep rustig de trap op. Dientje was al in de kamer,
toen hij die betrad. 'Herkende je haar?'
'Dat was Lena Keesom, he?'
Hij knikte en ging even zitten, een sigaret opstekend.
'Ze is getrouwd. Dat was haar man, een zekere Pere
boom. De naam zegt me iets, maar ik kan me toch niet
herinneren in welk verband'.
'Er zijn in de Beemster zoveel Perebomen'.
Hij grinnikte om de woordspeling. 'Enfin, hij was in
elk geval een goeie klant'.
'Een teevee?'
'Ja. Plus antenne. Morgen plaatsen. Een grootbeeld.
Onze dag is alweer goed'.
'Thee?'
Hij schudde zijn hoofd. 'Nee, ik moet weer naar be
neden'.
'Herkende ze je niet?'
'Ja. Bijna meteen. Maar ik had geen zin om te brullen
van blijdschap: Ha, die Lenameid, wat is dat jaren
geleden, dat je me uit je wagen duvelde
'O, Jaap...'
't Was toch zo. 'Hij keek haar aan en begon te lachen.
'Eigenlijk moeten we haar daarvoor een beetje dankbaar
zijn, niet?'
'Hoezo?'
Toen ik verkleumd en met een kapotte arm en knie
thuiskwam, bemerkte ik een van je vele goede eigen
schappen. Je verzorging was roerend. Het greep me met
een. Ik dacht: Jaap, jongen... je bent een kever om je
druk te maken om die boerendochter. Terwijl je zon
juweel van een vrouw dagelijks om je heen hebt'.
Ze knikte, toch wel een beetje gevleid. 'En toen dacht
je verder: nu moet ik spijkers met koppen slaan en gauw
eens proberen, hoe haar lippen aanvoelen, niet?'
Hij liep op haar toe en nam de vrouw in zijn armen.
'Zo voelden ze aan', zei hij zacht en drukte zijn lippen op
de hare. 'Zo. Nu weet ik het weer precies'.
Ze wrong zich half los. Hij zag de blos op haar wan
gen. Lachend zei ze: 'Weet je ook nog hoe je wang voel
de na die klap?'
Hij verborg zijn gezicht in de zwarte haren van Dien
tje. We hadden eigenlijk het washandje moeten bewa
ren, liefste'.
'Hou op. De herinnering is al erg genoeg'.
'Je had er meteen spijt van...'
'Ik schrok me een ongeluk, toen je opeens zo bloed
de...'
'Ssst maar. Je mag het nog eens afzoenen...'
Ze maakte zich helemaal los en deed een paar stappen
achteruit. 'Weg jij, naar beneden! Het is nu geen tijd om
een ordinair potje te vrijen, mannetje. Er moet gewerkt
worden'.
Hij knikte blij lachend. 'Oké, we houden het wel te
goed, vrouwtje. Tot straks!'
Dientje liep snel op hem toe. 'Wacht even... je ziet er
uit als een wildeman. Gedraag je dan ook. Wacht...
eerst je haar wat bijkammen. En trek je das recht... O...
er zitten een paar haren op je schouders... even de bor
stel halen... doe ook niet zo gek, midden op de dag...'
(wordt vervolgd).
