De planten hebben hun eigen
mening
Wijziging Bedrijfsbeëindiging
in de landbouw
Bestrijdt de leverbot
Kruiswoordpuzzel
Help een kind
aan een kans
SCHERPENISSE
STAVENISSE
ST. MAARTENSDIJK
POORTVLIET
SINT-PHILIPSLAND
LANDBOUW EN VEETEELT
15 sept. Leendert zv de Witte. Arie en
van: van der Jagt, Laurina Christina Adres:
Hoenderweg 119.
22 sept. Cornelis Pieter Johannls zv van
der Klooster, Cornelis Johannes en van:
Goedegebuure, Cornelia Helena Adriana.
Adres: Schoolstraat 43.
25 sept. Jannetje Johanna dv Paape, Pie
ter en van: Lindhoud, Janna Maria. Adres:
Schermerspad 4.
25 sept. Elizabeth dv Heijboer, Adriaan
en van: Rijnberg Cornelia Pieternella Adres:
Tuinstraat 18.
H u w e 1 ij k e n
Dceleman, Frans Pieter Jacobus oud 27
jaar en van Luijk, Francina Johanna oud
22 jaar. Woonplaats: Vlissingen.
Vroegop, Bartel Jan oud 25 jaar en Quist
Adriana Catharina oud 23 jaar. Woonplaats
Stavenisse.
Ingekomen personen:
Koopman ev Moerland, Adriana M van
Sint Maartensdijk naar Anna Vosdijk 3a.
Vertrokken personen:
van Driel, Arie van Zuidstraat 25 naar
Ossendrecht;
Walhout, Marinus A. J. van Bierensstraat
4 naar Hilversum;
Drcogers, Johanna A. M. van Klooster
straat 25 naar Bodegraven;
van Luijk ev Doeleman, Francina J. van
Nieuwstraat 9 naar Vlissingen;
den Engelsman, Pieter van Julianastraat
40 naar Scherpenisse;
Heijboer, Johanna C. van Nieuwstraat 2
naar Dordrecht;
Dekker, Aberdina Isabella van Tonhuis-
straat 15 naar Bergen op Zoom;
Hage, Johannis J. van Tuinstraat 35 naar
Sint Maartensdijk;
van der Klooster, Pieternella' van Voor
straat 7 naar Vreeswijk;
Vroegop, Bartel J. van Oude Zeedijk 6
naar Stavenisse.
Verhuizingen binnen de gemeente:
Geluk, Johannes C. van Wal 12 naar Win
ston Churchillstraat 8.
BURGELIJKE STAND
over de maand september 1969
Geboorten:
Pieter Andreas Philippus, zoon van Abra
ham Pieter Kievit en Janna Jannetje West
dorp.
Overlijden:
Adriana Francina Jozina Meerland, we
duwe van Jan Dorst, oud 84 jaar.;
te Rotterdam, Johnnie Pederson, zoon
van Birger Pederson en Adriana Christina
Moerland oud 4 jaar.
Ingekomen personen:
Bartel Jan Vroegop en echtgenote, van
Sint Annaland naar Poststraat 66.
Vertrokken personen:
Marina Johanna de Rijke, van Prinses
Beatrixstraat 16 naar Bergen op Zoom.:
Hermanus Gerhardus Peters en gezin,
van Voorstraat 26 naar Uden.;
Wijntje van der Perk, van Graaf van
Loonstraat 2 naar Nieuw-Lekkerland.;
Abramina Hendrikse, van Molendijk 2
naar Goes.
BURGELIJKE STAND
over de maand september 1969
Geboorten:
Jan Marinus, zoon van Janse, Pieter Cor
nelis Marinus en van van Gorsel, Maria,
adres President Rooseveltstraat 23.
Christina Clazina, dochter van Scherpenisse,
Johannes Jacobus en van van den Hoek.
Tona Maria, adres Parallelweg 8.
Adriaan Hendrik, zoon van Poot, Hendrik
en van Berk, Agatha Helena, adres Winston
Churchillstraat 26.
te Bergen op Zoom: Jan Adriaan, zoon
van Suurlant, Adriaan Sebastiaan en van
Klomp, Catharina Jacoba. adres Bosstraat 14
Marina Jacoba, dochter van van Gorsel,
Marinus Maris en van Bos, Cornelia Adriana
adres Jacoba van Beierenstraat 58.
Overlijden:
Wielaard, Cornelia, 93 jaar, weduwe van
van Gorsel, Willem, wonende en overleden
te St. Maartensdijk.
Huwelijksaangiften:
van Ham, Gerardus Marinus, 20 jr, fa
brieksarbeider, wonende te Fijnaart en Heij-
ningen en de Jonge, Adriana Neeltje, 17 jr.
inpakster, wonende te St. Maartensdijk.
van Splunter, Johannes Cornelis, 41 jaar
havenarbeider, wonende te St. Maartensdijk
en Polderman, Elizabeth Martha, 37 jaar,
modinette, wonende te St. Maartensdijk.
Huwelijken:
Moerland, Johannis Pieter, 22 jaar, weg
en waterbouwkundige, wonende te Sint-
Annaland en Koopman Adriana Maria 20 jr
groepleidster, wonende te St. Maartensdijk.
Hage, Johannis Jacobus, 21 jr. kok, wo
nende te St. Annaland en Oudesluijs, Enge-
lina Jacoba Christoffelina, 18 jr., bejaar
denverzorgster, wonende te St. Maartsendijk.
Oudijn, Willem, 22 jr. onderwijzer, wonende
te Terneuzen en van Dijke, Pieternella Krina.
21 jr. onderwijzeres, wonende te St. Maar
tensdijk.
Ingekomen personen:
Gunst ev. Geluk, Maria van Tholen naar
Winston Churchillstraat 8.
Hage, Johannis J. van St. Annaland naar
Oostvest 37.
Kuling, Winfried M. I. en gezin van Rotter
dam naar Pres. Kennedijstraat 11.
Vertrokken personen:
Blindenbach, Leonard A. W. van Markt 40
naar Vancouver (Canada).
Bouman, Paula R. van Albert Schweitzer-
straat 12 naar Zijpe.
Polderman, Leendert van Molendijk 17
naar Vlissingen.
Koopman ev. Moerland, Adriana M. van
Wilhelminastraat 16 naar St. Annaland.
Zwagemaker, Johannes E. van Noordpoort
3 naar Oud-Vossemeer.
van Dijke ev Oudijn, Pieternella K. van
Westpoort 2 naar Arnhem.
Vaders, Dirk A. en gezin van Eerste Dijk
1 naar Oud-Vossemeer
BURGELIJKE STAND
over de maand september 1969
Geboorten:
Martha Anthcnetta, dochter van: Hage,
Jan L., en van: Wielaard, Aaltje H., Maria
van Nassaustraat 46.;
te Bergen op Zoom, Jan, zoon van: Heij
boer, Willem van: Ligtendag, Klara C.,
Bobbeweelweg 2.;
te Bergen op Zoom, Abrahamina, dochter
van: Heijboer, Willem en van: Ligtendag,
Klara C., Bobbeweelweg 2.;
Adriana Cornelia, dochter van: Poot,
Marinus en van: van Nieuwenhuijzen, Adri
ana J., Maria van Nassaustraat 36.
Huwelijksaangiften:
Paardekam Josephus J., 21 jaar wonende
te Bergen op Zoom en: van der Werff,
Maria J., 21 jaar., wonende te Scherpenisse.
Huwelijken:
den Engelsman, Pieter, 26 jaar wonende
te Sint Annaland en: de Jager, Jacomina E.,
25 jaar., wonende te Scherpenisse.;
Weststrate, Jan K., 22 jaar., wonende te
Yerseke en: Suurland, Eisabeth M„ 23 jaar
wonende te Scherpenisse.
Overlijden:
van der Slikke, Anthonie. 68 jaar., echt
genoot van: Minderhoud, Maria E., Lange-
weg 33.
Ingekomen personen:
Bijl, Jacoba C. van Yerseke Azalealaan
3 naar Noordstraat 16.;
Verkerke, Berbel M. van Rotterdam, Berg-
singel 215 naar Hoge Markt 3.:
den Engelsman. Pieter van Sint Anna
land, Julianastraat 40 naar Laban Deur-
loostraat 14.;
Kleppe, Marinus P. van Poortvliet. Krck-
keweg 1 naar Willem-Alexanderplein 7.;
Kleppe Piternella C. v. Poortvliet, Krok-
keweg 1 naar Willem-Alexanderplein 7.:
Vertrokken personen:
Looysen, Lutherus D. A. en echtgenote
van Willem-Alexanderplein 7 naar Bergen
op Zoom, Argolaan 442.;
Van Haaften, Cornelis M. van Lage
Markt 1 naar Weert, Kazernelaan 101.;
Quaak, Johannis A. van Langeweg 31
naar Amstelveen, Uilenstede 80.;
van Doorn, Jacob L. van Langeweg 56
naar Schiedam, Louis Raemackersstraat 93.;
Suurland, Elisabeth M. ev Weststrate van
Julianastraat 15 naar Yerseke,. Steeweg 18.;
Slager, Willem M. van Westkerkseweg
21, naar Kapelle, Kerkplein 33.;
Laven, Pieternella J. van Weststraat 15
naar Venray, Leunseweg 1.
BURGELIJKE STAND
over de maand september 1969
Geboorten:
Maatje Lenie, dochter van Uijl, Marinus
en Hollebrands. Lenie M. wonende Molen
straat 27.
Pieternella Maatje Jozina, dochter van
Goudzwaard, Anthonie en Van Tiggele,
Adriana, wonende Julianastraat 4.
Cornelia Maria, dochter van: Goudzwaard
Machiel A. en Slootmaken, Maria, wonende
Deestraat 53.
Gillina Karla, dochter van: Elenbaas,
Karei H. en Krijger, Willemina C. wonende
Schoolstraat 17.
Huwelijksaangifte:
van As, Jacob, 21 jaar, havenarbeider,
wonende te Poortvliet, en Du ine, Pieternella,
17 jaar, zonder beroep, wonende te Tholen.
Overlijden:
Luijk, Pieter Nathanaël, 51 jaar, echtge
noot van Klippel, Adriana Maatje.
Ingekomen personen:
van Doorn, Daniël van Dordrecht naar
Parallelweg 9.
Geuze, Emmericus C. W. A. van Wage-
ningen naar Lange Zandweg 1.
Bout, Simon P. en gezin van Willemstad
naar Markt 19.
Vertrokken personen:
De Wilde, Elena P. van Nieuweweg 6
naar Tilburg.
Van der Slikke, Cornelis P. van van der
Slikkeweg 3 naar Dordrecht.
Quakkelaar, Johanna M., weduwe van
Overbeeke, A. C. M. van Stoofstraat 32
naar Krimpen a.d. IJssel.
Kleppe, Marinus P. van Krokkeweg 1 naar
Scherpenisse.
Kleppe, Pieternella C. van Krokkeweg 1
raar Scherpenisse.
BURGELIJKE STAND
over de maand september 1969
Geboorten:
Mattheus zv L. Geense en D. W. van
Duuren;
Magies zv L. ten Hove en M. van Herk;
Johanna Maria dv H. J. Fontijne en H.
C. Jagt
Ingekomen personen:
J. K. M. Frcom ev L. Mol uit Canada.
Vertrokken personen:
W. G. van Strien naar Breda;
K. v. d. Jagt (ev J. v. d. Berg) naar
Rotterdam;
L. P. Faasse en gezin naar Goes;
Johanna A. Abrahamse naar Krimpen a/d
IJssel.
Huwelijken:
J. M. van den Berge oud 23 jaar en K.
v. d. Jagt oud 21 jaar.
P. Groene veld oud 26 jaar en M. J.
Geense oud 22 jaar.
II:
WmïË
WwËif U
jggggsg^
Onder dit motto werd de bekende
Oranjekalender „Pro Juventute"
dezer dagen weer beschikbaar ge
steld tegen f 4,25 aan velen, die
een mooie kalender willen bezit
ten. Die bovendien steun willen
geven aan kinderen in moeilijk
heden.
De oranjekalender 1970, geheel in
kleur met 13 grote foto's is ook
verkrijgbaar in de boekhandel.
Ik heb een tuin, en ik heb vaste ideeën
omtrent mijn tuin Ik weet precies welke plant
waar moet staan, opdat zij het juiste ef
fect maakt tegen de achtergrond van de
haag. Ik weet hoe hoog elke plant wordt,
dus welke ik achteraan en welke ilf meer
naar voren moet plaatsen. Ik heb bepaalde
ideeën omtrent de kleuren-combinatie en ik
doe braaf mijn best om mijn planten die
hoeveelheid zon of schaduw, droogte of
vochtigheid te geven die ze nodig hebben.
Theoretisch is het een modeltuin, maar...
Ik heb allang gemerkt, dat planten ook hun
eigen ideeën hebben, en het kan hun niets
schelen, welke ideeën ik heb. Planten zijn
vreselijk eigenwijze wezens. Ik had Petunia's j
tamelijk voor in de border gezet, daar maar
op hetzelfde rijtje, Franse Asters, Afrikanen
en Goudsbloemen stonden. Maar de Petu-
nia's werden huizen hoog en staken een mijl
boven de andere bloemen uit. Ze deden mij
denken aan Europeanen tussen een stel
dwergpapoea's in Nieuw Guinea. Het was
geen gezicht, al bloeide het bosje Petunia's
op zich zelf heel aardig; die lange slun
gels behoorden daar niet, ze verstoorden
het rythme van het arrangement.
Ik was vooral boos omdat ik het zo
goed overdacht had. Ze lieten me gewoon
voor schut staan. Dus het jaar daarop zette
ik de petunia's achter een paar lage rozen- j
struiken. Maar dat beviel hun niet; zij wer-
den de dwergen en de rozen staken hun
geurige pracht vol trots er ver boven uit. j
Weer staken zij de draak met mij en toen
wilde ik eenvoudig geen Petunia's meer in
de tuin laten groeien en bloeien. Planten
zijn eigenwijs. Neem nu b.v. mijn Hyperi
cum (ik meen dat die in het Nederlands
Hertshoorn heet). Tot driemaal toe heb ik
geprobeerd hem op de hoek van mijn muur-
tje te zetten; het leek me een uitgezocht j
plekje. Maar neen, tot driemaal toe ging
hij daar dood.
Wel had hij zich elders uitgezaaid en daar
liet ik hem dan maar staan, na de derde
mislukking.
„Liefje" zei ik tegen hem, als je hier
dan zo graag wilt geuren en fleuren, ga
dan je gang, ik zal je niet meer storen. Ik
had je weliswaar zo graag op de hoek van
mijn schuurtje gehad, 't Was er zo aardig
zonnig, je had er zo lekker de ruimte om
al je pracht ten toon te spreiden. Maar
goed dan, ik kan je hier wel niet zo goed
zien, want je staat een beetje gedrukt bij de
papaver acaulis; bovendien heb je dezelfde
gele kleur, je valt beslist niet zo goed op,
maar, goed dan, ga je gang. Ik zal zo nu
en dan wel eens langs lopen om je te be
kijken.
En de hypericum deed zijn best en zaaide
zich uit tussen mijn flagstones, maar we
konden er wel langs lopen. En ziet, ver
leden jaar wat piepte daar naar boven
tussen de sedum, die zich stevig uitgebreid
had op de hoek van het muurtje? een kleine
hyperium!
Ik heb hem uitbundig begroet en hem
aangemoedigd zijn best te doen en dit jaar,
ondanks vorst en sneeuw en late kou is
hij al driemaal zo dik geworden.
Zou zijn moeder vanuit haar hoekjes bij
de gele papaver een wakend oog op hem
houden?
Planten, die je denkt met bijzondere zorg
omringd te hebben, gaan soms ineens door,
andere zaaien zich eindeloos vaak uit en
kom je op de onwaarschijnlijkste plekken
tegen. Ik heb nu maar besloten om als ze
me niet al te erg in de weg zitten, hen hun
gang te laten gaan. Het zal misschien de
tuin een wild aanzien geven, maar al dig
kale plekken, die je krijgt wanneer je hen
er uit haalt, gevoegd bij de plekken waarop
planten de winterse kou niet hebben over
leefd, moeten opgevuld worden, en dat is
kostbaar en vraagt veel werk, waarvoor de
tijd soms ontbreekt. Dus, als zij mij op deze
manier een handje helpen, ben ik hun al
lang dankbaar, zolang zij mijn speciale lieve
lingen maar niet verdringen. Zij weten blijk
baar beter dan ik wat goed voor hen is en
zoeken liever zelf hun eigen stukje grond uit
hun eigen plekje en hun eigen plekje schaduw
En waarom zou ik hun dat niet gunnen?
(NADRUK VERBODEN)
43 titel
11 ontkenning
45 drinkgerei
12 uitheems zoogdier
46 oude munt
15 deel v. d. bijbel (afk.)
48 rijtuig
18 of eerder (afk.)
50 briefaanhef
20 pers. voornaamw.
51 in delen uit elkaar nemen
24 Engelse ontkenning
52 lidwoord
25 knoet
54 getij
27 gewichtseenheid
55 vismand
29 inhoudsmaat
57 herkauwer
30 godin
60 heilige
31 sleepnet
62 hijswerktuig
33 deel v. Noord Amerika
64 Frans voegwoord
34 soort golf
65 aanw. voornaamw.
35 Duitse badplaats
67 schaakterm
36 vorm v. dienen
69 mestvocht
38 boomvrucht
71 staat in de V.S.
40 voor
73 naaigerei
41 ontvangkamer
74 groet
44 deel v. Indonesië
75 plaats in Italië
47 stremsel
76 zijrivier v. d. Donau
49 meisjesnaam
77 worm
53 soort hond
55 plaats in Utrecht
56 deel v. e. Franse ontkenning
Ve r t i c a a 1
58 Nederlands vliegveld
59 Germaanse godheid
1 zoenen
60 schrede
2 slingerplant
61 anno Christi (afk.)
3 waterplantje
62 buigzaam
4 rijtuigbestuurder
63 bergplaats
5 gebergte in Z-Amerika
66 meisjesnaam
6 onbevlekt
67 zangnoot
8 plaats in Gelderland
68 gewicht
9 uitroep
70 liefkozing
10 rivier in Italië
72 uitroep
KRUISWOORDPUZZEL R 113
Horizontaal
1 vochtig
4 vervoermiddel
7 wandbekleding
13 vogel
14 laten zien
16 raken, schaden
17 bindmiddel
19 uitgave
21 nieuw (Lat.)
22 N.V. (Franse afk.)
23 loot i. e. stam bevestigen
25 wereldoorlog (afk.)
26 gemeenschappelijk stuk grond
28 plaats in Brabant
30 slede
32 verbrandingsrest
33 overwinning
36 titel
37 levenskracht
39 geweldig
40 clown
42 het Romeinse Rijk (afk.)
De minister van landbouw en visserij heeft
het besluit goedgekeurd van het bestuur van
de Stichting Ontwikkelings- en Sanerings
fonds voor de Landbouw, de beëindigings
regeling op enkele onderdelen te verbeteren.
Op gemotiveerd verzoek van de aanvra
ger van de beëindigings-vergoeding kan
thans het bestuur de maandelijkse vergoe
ding vervangen dcor een gekapitaliseerde
uitkering ineens. Anderzijds kan, eveneens
op gemotiveerd verzoek van de aanvrager
voor de categorie aanvragers van 50-65
jaar, de vergoeding ineens worden omgezet
in een maandelijkse vergoeding tot en met
de maand, waarin de 65-jarige leeftijd wordt
bereikt. Tot deze wijziging is besloten om
de uitbetaling van de beëindigingsvergoe
ding meer te kunnen afstemmen op de
bijzondere behoefte van de beëindiger.
Een tweede wijziging betreft een correc
tie op het puntensysteem aan de hand waar
van de bedrijfsomvang wordt gemeten. Op
basis van de in de afgelopen periode opge
dane ervaring is het puntensysteem op en
kele onderdelen verbeterd. Tuinbouw onder
plat glas zal op dezelfde wijze worden ge
waardeerd als tuinbouw onder staand glas
hetgeen een aanmerkelijke verhoging betekent
van het aantal punten per ha. Eveneens zijn
verhoogd de categorieën bloembollen (excl.
gladiolen) en pit- en steenvruchten, asperges,
uien en koolsoorten. De teelt van witlof is
in waardering gelijkgesteld aan de teelt van
hakvruchten. Het puntenaantal voor witlof-
trekken zal voor elke aanvrage door het be
stuur afzonderlijk worden vastgesteld met
een maximum van 1500 punten.
De derde wijziging betreft het besluit van
het bestuur de champignonteelt onder de
beëindigingsregeling te brengen. Ook voor
de champignons zal het aantal punten per
aanvrage afzonderlijk worden vastgesteld
met een maximum van 100.000 punten per
ha.
Tenslotte heeft het bestuur besloten de
datum van 1 januari 1960, sinds welke de
aanvrager onafgebroken de landbouw als
hoofdberoep moet hebben uitgeoefend, te
wijzigen in 1 oktober 1962.
Dit wijzigingsbesluit heeft terugwerkende
kracht vanaf 1 augustus 1969.
Uit onderzoekingen van de laatste jaren is
gebleken, dat de leverbotziekte in ons land
nog steeds een belangrijke rol speelt.
De schade, die bestaat uit afkeuring der
levers, verminderde melkgift, geringere
vleesaanzet en achteruitgang van de wol
opbrengst is enorm.
Het is dan ook niet verwonderlijk dat
vele dierenartsen en veehouders door mid
del van mestonderzoek cp de bedrijven na
gaan of besmetting aanwezig is.
Leverbotten zijn platte wormen welke le
ven in de galgangen van de lever en deze
ernstig beschadigen.
Deze botten produceren eieren, die met
de mest naar buiten komen. Hieruit ontwik
kelen zich na enige tijd, bij gunstige klimato
logische omstandigheden, trilhaarlarven, die
zwemmend een leverbotslakje moeten vin
den en daarin binnendringen.
In de slak treedt een ontwikkeling op die
minimaal 6-7 weken duurt.
De uit de slak komende organismen ver
plaatsen zich door water en hechten zich
aan gras en andere planten vast en kap
selen zich in.
Deze ruststadia worden door het vee al
grazende opgenomen. De opname begint
reeds in augustus. Door de inwerking van
maag-darm-sappen komen er dan kleine le
verbotjes vrij. Deze boren zich door de
darmwand heen en dringen de lever binnen,
trekken door het leverweefsel naar de gal
gangen waar ze uitgroeien tot volwassen
leverbotten, die eieren gaan afscheiden. De
ontwikkeling in het rund duurt 3 4 maan
den.
Met leverbotten besmette runderen onder
gaan dagelijks een inwendige aderlating
doordat de parasieten bloed aan hun gast
heer onttrekken.
Onafhankelijke deskundigen zijn het er
daarom over eens, dat besmette koeien 5-10
minder melk produceren dan ze zouden
kunnen wanneer ze geen leverbotten had
den.
Dat wil zeggen dat de veehouder dus
ook dagelijks een financiële aderlating on
dergaat. Immers, bij een jaarproduktie van
4500 liter melk per koe betekent dit, dat
225 - 450 liter melk per koe méér geprodu
ceerd had kunnen worden.
Vele veehouders menen nog maar al te
vaak, dat leverbotten alleen voor schapen
echt schadelijk zijn, of ook wel dat het aan
hun koeien is te zien, als ze leverbotten
hebben.
De meeste met leverbot besmette run
deren zien er goed uit doch het uiterlijk
bedriegt.
Gezien de ernst van de infectie, ook op de
bedrijven waar men niets aan de dieren ziet,
is het in de eerste plaats zaak, om zo spoe
dig mogelijk zeker te weten, of het rundvee
leverbotvrij is of niet.
Dat kost niets, want een mestonderzoek
door de Gezondheidsdienst geeft die zeker
heid.
Wat staat de veehouder dan verder te
doen? Men moet zich tot de dierenarts wen
den voor deskundig advies, hij beschikt over
de nieuwste geneesmiddelen, met name Ace
dist, maar hierover in een volgend artikel.
Van donderdag tot maandagmorgen
ligt de Eendracbtbode binnen oog-
bereik van duizenden gezinnen in de
streek.
