WEEKBLAD VOOR HET EILAND THOLEN EN SLFILIPSLAND
9t Blijft
oranje
WAARIN OPGENOMEN DE THOOLSE COURANT
Stemmen staakten over begrafe
nisverordening
Wel akkoord met bouw aula van
f 90.000
Principebesluit voor bouw kleuter
scholen in nieuw woongebied
Dalempolder
Thoolse Dagen
De redaktie legt u deze week voor
Dit nummer bestaat uit tien pagina's
Raadsverslag Tholen
25ste jaargang No. 31
26 juni 1969
Eendrachtbode Postbus 5 - St.-Annaland - Tel. 01665 - 3 7 5
Redakteur G. HEIJB OER
Abonnementen 4,50 per half Jaar - franko per post 5,25 incassokosten
Losse nummers 20 cent - Postgiro 12.44.07 - Tholen
Advertenties 15 cent per mm B.T.W. - Spierinkjes tJm 20 woorden 2,50 B.T.W.
Inzenden uiterlijk dinsdag bij onze agenten of aan: Eendrachtbode - Postbus 128 - B. op Zoom
Het Is al ruim een jaar geleden, dat het
verkeerslicht van de herindeling, zoals we
dat destijds hebben uitgedrukt, van rood
op oranje is gesprongen. Normaal zien we
het oanjelicht op de verkeerspaal vrij snel
wijzigen. Er zit maar weinig tijd tussen het
van rood op groen overgaan. Slechts de tijd
om de kruising vrij te maken.
Het ogenblik om het aankomend verkeer
de gelegenheid te geven tijdig te stoppen,
eer het rood zich aankondigt.
Dat is lang niet het geval met de herin
delingskwestie Tholen.
Het is een niet minder lang slepende ge
schiedenis dan elders.
En sinds vorige week is de vertraging,
waarover even daarvoor nog twijfel bestond
wel definitief.
De beslissing valt niet meer voor het
Kamerreces.
Terwijl nomaal het meestal blanko eind
verslag van de Tweede Kamer commissie de
minister had moeten bereiken, is er nu het
verzoek van die commissie gekomen om een
mondeling overleg met de eerste man op
Binnenlandse Zaken. Daarbij werd er op
vertrouwd, dat dit mondeling overleg op zo
korte termijn zou kunnen plaatsvinden, dat
de openbare beraadsslaging over het wets
ontwerp nog voor het zomerreces zou kun
nen plaatsvinden, overeenkomstig de wens
van de minister. Maar dan vergissen zelfs
Kamerleden zich in de snelheid van de amb
telijke molen.
Temeer, omdat de gehele zaak Tholen een
belangrijke, als het ware nationale herinde
lingsaangelegenheid is geworden, door de
nota Bode, Van Beek, Schakel. Een nota,
waarin de bestuursraden aan de orde zijn
gesteld. En het is juist deze zaak, die de
herindeling Tholen tot een groter probleem
heeft gemaakt, dan wie ook voor mogelijk
had gehouden.
De vaste kamercommissie vindt dat de
minister slechts op negatieve wijze de cen
trale gedachte van die nota heeft benaderd,
maar lang niet voldoende is ingegaan op
de gevolgen van de schaalvergroting in
het gemeentelijke bestuur ten aanzien van de
lokale democratie.
Voor ditmaal volstaan we met deze aan
tekening om in het volgend nummer het
nieuwste kamerstuk op de Thoolse herin
deling - het twaalfde - uitvoering onder
de aandacht van de lezers te brengen.
Ondertussen is het zeker, dat er een niet
onbelangrijke vertraging in de beslissing is
ontstaan. Hoe groot die zal zijn, is thans
nog niet te overzien. Ondanks de wens van
de minister het wetsontwerp spoedig af te
werken, ondanks ook de mening van de
kamercommissie dat het uitstel niet van dien
aard moet zijn, dat de Thoolse belangen
schade worden gedaan. Of dit laatste inder
daad niet het geval is, menen we in elk geval
te moeten betwijfelen.
Er is immers niets erger en niets schade
lijker dan een periode van onzekerheid, on
zekerheid ook in de bestuurlijke en admini
stratieve sector.
Terwijl juist het voornaamste herindelings
argument is een verbetering van de bestuurs
kracht.
Het lijkt er voorlopig op, dat de herin
deling begint met ondermijning daarvan.
Zodat er maar heel weinigen gelukkig kun
nen zijn met een uitstel, die de onzekerheid
bestendigt.
In de nu met tien man voltallige raadsvergadering, was er dins
dagavond 24 juni nogal wat tijd nodig om de beheersverordening
begraafplaats vast te stellen. Een onderwerp, dat voor het eerst in
november van vorig jaar aan de orde werd gesteld en waarbij men
er ook ditmaal nog niet helemaal uitkwam, omdat over een paar
onderdelen de stemmen staakten.
Het leek tijdens de discussies niet altijd op een magistrale benade
ring van het onderhavige onderwerp. Een onderwerp, dat op zich
behoort tot één van de plaatselijke overheidstaken, maar waaraan
in feite ook een zekere piëteit moeilijk kan ontbreken.
In kort bestek nog even de aandacht ge
vestigd op de Thoolse Dagen, die vrijdag
en zaterdag in Scherpenisse op het bekende
Pluimpotterrein werden gehouden.
Waar dan het nuttige met het aangename
kan worden verenigd. Waar een streekont-
moeting kan plaats vinden, die een bewijs
is van aktiviteiten.
Aktiviteiten op het gebied van organisatie
op het gebied van het agrarisch kunnen en
aktiviteiten ook van het bedrijfsleven.
Het is goed, dat velen daarvoor belang
stelling tonen. Het is mede een onderdeel van
de leefbaarheid in een streek. Die te bevor
deren, daarvoor belangstelling te hebben, is
tegelijkertijd ook het streek- en persoonlijk
belang dienen.
Het eerste ontwerp, dat vorig jaar in no-
vember op tafel werd gelegd ontmoette bij
het merendeel van de raad nogal wat be
zwaren, met name omdat men hierin nog een
te veel vasthouden aan een klasse-indeling
proefde.
Rekening gehouden met de toenmalige
wensen van de raad bracht het dagelijks be
stuur een gewijzigd ontwerp op tafel, maar
nu scheen de weegschaal naar de andere j
kant over te hellen eii leek een te stringente
eenheid te zijn nagestreefd.
Wethouder C. Boender (s.g.p.) was de
eerste die een korte verklaring meende te
moeten afleggen. Hij wees er op, dat vorig
maal het college unaniem achter het ont
werp stond en dat het huidige college thans
opnieuw unaniem achter het gewijzigd ont
werp staat. Daarin staat dan ook de bepa
ling, dat weliswaar een eigen graf kan wor
den gekocht, maar dan niet voor onbepaalde
tijd, maar voor 20 jaar, welke periode nog
eens met 20 jaar kan worden verlengd. Zon
der dit ontwerp af te vallen, wil hij wel ver
klaren, dat wanneer er een voorstel zou wor
den gedaan als verlengstuk van het betref
fende artikel, zodanig, dat ook het kopen van
een graf voor onbepaalde tijd mogelijk zou
zijn, hij dat voorstel graag zal steunen.
De heer C. Griep sprak namens de s.g.p.
fractie en verklaarde om te beginnen begrip
te hebben voor het ontwerp. Het blijkt bo
vendien te voldoen aan de wens van de raad,
zoals die een vorige vergadering op tafel
werd gelegd.
Wel was Dhr. Griep van mening, dat men
bij de discussie over de klasse-indelinq niet
zozeer aan de doden, dan wel aan de leven
den (nabestaanden) dacht. De mening was,
dat velen financieel niet bij machte zijn een,
graf voor bepaalde of onbepaalde tijd te kun
nen kopen en het daarom ook maar geweerd
moest worden.
De Rijkswetgever daarentegen, zo vervolg
de de heer Griep houdt er een vrijere ziens
wijze op na. Het is zelfs mogelijk gemaakt
voor leden van een bepaalde kerkelijke ge
zindte een eigen begraafplaats te hebben.
Zo zijn er in vele gemeenten afzonderlijke
rooms katholieke begraafplaatsen, zo ook in
Tholen. Volgens die wet is het ook mogelijk,
dat op een algemene begraafplaats een af
zonderlijke plaats wordt aangewezen voor
een bepaalde kerkelijke groepering.
Nu is er dan hier de mening, dat men de
eenheid dient te bevorderen op dat terrein en
geen onderscheid meer mogelijk maken. In
de afgelopen jaren is echter in Tholen duide
lijk gebleken, dat velen dat wel willen, dat
wil zeggen een eigen graf kopen. En daar
mee moeten we toch als vertegenwoordigers
van de burgers, rekening houden.
Er zijn geen dringende redenen, er wordt
geen enkel algemeen belang door geschaad,
wanneer we dit handhaven. Niemand wordt
er door benadeeld. Niemand wordt er ook
door verplicht een eigen graf te kopen. Wan
neer nu de algemene wetgever velerlei moge
lijkheden biedt, waarom zouden we dan
plaatselijk gaan beperken. De heer Griep be
sloot zijn betoog met de verklaring, dat hij
het klasse-stelsel zou willen handhaven of
voorzover dat beter klinkt een algemeen ge
deelte op de begraafplaats en een deel waar
men een eigen graf voor onbepaalde tijd kan
kopen.
De heer M. van der Sande (gem. belang)
verklaarde zich in hoofdzaak met de vorige
spreker te kunnen verenigen. Hij maakte zijn
standpunt al eerder kenbaar. Hij zou het be
treuren wanneer de verschillende mogelijk
heden zouden worden afgeschaft. Een be
graafplaats kost ook geld voor de gemeente.
Wanneer er ingezetenen zijn, die via het ko
pen van een graf. wat hun financieel moge
lijk is, daarin meer tegemoet komen dan de
genen, die zich met een graf op het alge
meen gedeelte tevreden stellen, waarom zou
men dat niet toelaten.
De voorzitter wees er hiertussendoor even
op, dat in de verordening ook niet meer over
klassen worden gesproken, maar over het
algemeen gedeelte en de mogelijkheid tot het
kopen van een graf voor de tijd van 20 jaar.
Het ontwerp verschilt dus in zoverre met het
standpunt van Dhr. Griep, dat deze met zijn
fractiegenoten voorstander is van een alge
meen gedeelte, een gedeelte met koopgraven
tot 20 jaar en een gedeelte met koopgraven
voor onbepaalde tijd.
De heer Van der Sande vindt de beper
kingen, die zich overal openbaren te ver
gaan. Men doet maar aan herindelen en nu
wil men het ook al op een kerkhof gaan
doen, zo vereenzelvigt hij het samenvoegen
van gemeenten met een algemene begraaf
plaats.
De heer A. te Pas (gem. belang) zegt als
liberaal ook geen belemmeringen in de weg
te willen leggen. Wel vindt hij het wat on
sympathiek dat er toch weer een deel van
een begraafplaats wordt afgebakend voor
mensen die het niet kunnen betalen en een
deel voor hen die dat wel kunnen.
De heer M. Berrevoets (alg. belang)
stelt kort en krachtig: het ontwerp van b en
w ligt hier nu op tafel en dat zou ik graag
willen volgen. Daarin zit dan voldoende va
riatie.
De heer Bijl (c.h.u.) kan zich eveneens
met voorgaande spreker verenigen. En zo
denkt ook de heer J. M. C. Ooms (k.v.p.)
er over.
De heer Griep heeft echter een amende
ment op tafel gedeponeerd om het onder
havige artikel zodanig te wijzigen en aan te
vullen, dat niet alleen het kopen van een
graf voor 20 jaar, maar ook voor onbepaalde
tijd mogelijk is. Dit in stemming gebracht
blijkt er geen oplossing te komen in deze
vergadering, want de uitslag is vijf tegen vijf.
Voor de ruimere mogelijkheid stemmen de
heren Boender, v. d. Berge en Griep (allen
s.g.p.), alsmede, de heer M. van der Sande
(gem. bel.) en W. K. Quist (c.h.u.).
Tegen dit amendement zijn wethouder H.
Jansen (a.r.), J. M. C. Ooms (k.v.p.), J. M.
Berrevoets (alg. bel.), A. te Pas (gem. bel.)
en Bijl (c.h.u.). In een volgende vergadering
zal dit amendement opnieuw aan de orde ko
men, waarbij de raad dan weer uit elf per
sonen kan bestaan, nu in deze raadsvergade
ring de heer J. van de Heuvel (alg. bel.)
nadat zijn geloofsbrieven waren onderzocht,
tot de raad is toegelaten.
Er was nog een ander punt, waar men niet
uit kon komen door het staken van de stem
men. Dat was op een voorstel van de heer
Bijl. die bezwaar maakte tegen de beperkin
gen, welke in de verordening voorkomen met
betrekking tot het plaatsen van grafstenen.
De voorzitter verklaarde hierbij, dat er dui
delijk mee wordt bedoeld, dat geen materia
len van bedenkelijke aard worden gebruikt.
De heer Bijl vond het echter te ver gaan
dat praktisch alleen een granieten grafsteen
gebezigd mag worden. Hij kreeg daarbij
steun van de heer Berrevoets, maar toen ook
dit in stemming kwam, staakten de stemmen
wederom. Voor waren Bijl, Berrevoets, Te
Pas, Ooms en Quist, tegen de drie s.g.p.
leden, weth. Jansen en Dhr. v. d. Sande.
Het gaf weer aanleiding om verder op de
grafstenen door te borduren. Zo vond de
heer Berrevoets, dat men wel kon volstaan
met een uniform model en de heren Bijl en
Ooms voelden daar ook wel voor.
Meer verdere medewerking kregen zij hier
bij toch niet.
De heer Griep vond de beperking dat geen
liggende grafstenen aangebracht mogen wor
den eveneens onjuist. De voorzitter wees er
op, dat het er bij het college om ging zoveel
mogelijk rust en soberheid op de begraaf
plaats te houden. Wethouder Boender ziet
echter geen bezwaar tegen het voorstel van
de heer Griep en steunt het. Maar dit amen
dement haalt het niet. Er Zijn maar vier
voorstanders in de personen van de s.g.p.
jfractie en Dhr. Quist, terwijl de andere leden
'tegenstemmen.
De heer Bijl vindt de aangegeven tijd in de
verordening tot het luiden van de klok bij
begrafenissen, zijnde een kwartier te kort.
ZONDAG 29 juni a.s. wordt prins Bern-
hard 58 jaar. Zijn verjaardag wordt maan
dag officieel gevierd.
Afgelopen jaar is de prins weinig in het
nieuws geweest. Toch heeft hij enkele be
langrijke reizen gemaakt en o.m. ook weer
een conferentie geleid van belangrijke staats-
i lieden. Omdat deze bijeenkomsten zich bin-
nenskamers afspelen en in deze conferenties
niet voor het oor van de kiezers, maar juist
in het belang van de internationale samen
werking en goede verstandhouding wordt
gesproken, hoort de buitenwereld daar weinig
van. Het werk van de prins, op wiens
initiatief die samenkomsten plaatsvinden,
is evenwel van groot belang en wordt inter
nationaal gewaardeerd.
In ons land is er veel aandacht uitge
gaan naar de kleinkinderen van de prins.
Maar hun grootvader mag daardoor niet
vergeten worden. Maandag gaat bij velen
de vlag uit voor onze prins der Nederlanden.
Het zou toch zeker een half uur moeten zijn.
De heer Berrevoets is het daarmee eens en
wil nog verder gaan. Er dient een uur te
worden geluid bij begrafenissen vindt hij.
Men weet thans nauwelijks dat er een burger
is overleden.
De voorzitter wijst er op, dat er plannen
zijn voor de bouw van een aula, dat er dan
ook een klok zal komen en er dus ook weer
andere mogelijkheden zijn. Het blijkt dat an
dere leden er niet voor voelen in het hierom
trent in de verordening bepaalde, nog wijzi
gingen te gaan aanbrengen.
In een volgende raadsvergadering zullen
alleen de twee onderdelen waarover de stem
men staakten nog aan de orde komen. Voor
het overige kon de raad zich met het con
cept verenigen. Dan zal ook de beslissing
vallen op de verordening heffing begraaf-
rechten en de verordening vervoer van lijken.
AULA
Er was nog een punt dat verband hield
met de begraafplaats, namelijk de bouw van
een aula. De situering van het bouwwerk
kon eerst definitief worden vastgesteld na
dat het uitbreidingsplan van de begraafplaats
vaste vorm had aangenomen. Nu ligt het
plan bouw aula besteksklaar en kan wellicht
De Prins jarig.
Herindeling krijgt oponthoud.
Thoolse raad liep vast op
begraafplaatsverordening.
Als we met vakantie gaan.
Poortvliet gaat Langestraat reconstrueren.
Een reeks geslaagden.
Dordts elftal klopte Brabantse-Zeeuwen.
Vakantie lui zijn in alles, behalve in het lui zijn.
een volgend maal de raad worden voorge
legd.
De aula zal 42 vaste zitplaatsen en een
ruim aantal staanplaatsen tellen. Er komt een
afzonderlijke ruimte voor het eventueel plaat
sen van een orgel en een verblijfsruimte voor
de dragers. Voorts een opbaarruimte, een
keuken, toiletten, bergruimte voor begraaf-
materiaal en aan de voorzijde van het ge
bouw een overdekte wachtruimte.
Er wordt in de omgeving voldoende par
keerruimte geschapen. De bouwkosten zijn
op 90.000,geraamd.
Het college is doende de beschikking te
krijgen over de nodige financieringsmiddelen.
In afwachting daarvan werd de raad ge
vraagd in principe te beslissen tot de bouw
van de aula.
De heer Van der Sande informeerde of
men er verplicht gebruik van moet maken,
aangezien het voor sommigen toch wel kost
baar zal zijn.
De voorzitter antwoordde dat men vrij is
het al of niet te huren (gebruiken). Niemand
maakte bezwaar om in principe tot deze
bouw te besluiten.
Tevoren waren al bijna twintig agenda
punten in vlot tempo afgewerkt.
En bij de aanvang der vergadering had
de voorzitter, burgemeester J. E. van Boe-
ijen het overlijden herdacht van de gemeente
werkman M. J. de Laater. Een plichtsgetrouw
werknemer, een 'hulpvaardig inwoner, wier
plotseling verscheiden het gemeentebestuur
en de burgerij heeft geschokt.
Deelneming werd geuit tegenover de
naaste familie, terwijl de overledene door
alle aanwezigen met enige ogenblikken stilte
staande werd herdacht.
Van mevrouw A. van de Velde-Heere-
bout was een dankbetuiging ontvangen voor
het meeleven tijdens de ziekte en na het
overlijden van raadslid D. J. van de Velde.
Medewerking werd verleend aan het ver
zoek van de basis school op gereformeerde
grondslag om aanschaffing van 9 leerlingen-
sets, evenals aan de school met de Bijbel
voor aanschaffing van leer- en hulpmiddelen
via art. 73 der L.O. wet 1920.
NIEUWE KLEUTERSCHOLEN
De besturen van de vereniging voor chr.
voorbereidend lager onderwijs en de algemene
kleuterschool hebben besloten tot de bouw
van een vierklassige kleuterschool onder één
dak (elke school 2 lokalen) op het daarvoor
aangewezen terrein in het bestemmingsplan
Dalempolder I. De besturen vragen nu het
gemeentebestuur de gewenste voorzieningen
tot stand te brengen. Uit het overleg van
beide schoolbesturen werd duidelijk, dat
door veroudering van de bevolking in de
oude stadskern binnen afzienbare tijd slechts
behoefte zal bestaan aan twee lokalen om
de kleuters uit die (oude) kern op te van
gen.
In de nieuwe wijk daarentegen komen steeds
meer door jonge gezinnen bewoonde hui
zen en daar dient elke school over twee
lokalen te kunnen beschikken. Wanneer de
financiering van de stichtingskosten is ver
zekerd, kan spoedig een urgentieverklaring
worden verwacht.
BANKEN STEUNEN KLEUTERS
De plaatselijke Nutsspaarbank en Raif-
feissenbank zijn bereid geldleningen te ver
strekken, elk van f 250.000,B en w
willen graag medewerking verlenen om in
het nieuwe stadsdeel een passend complex
voor de kleuters te krijgen.
De heer J, M. Berrevoets informeerde
nog even naar de mogelijkheden van de
lokalen in de oude kern .waarop de voorzitter
antwoordde het wel juist te achten, dat ook
daar nog kleuteronderricht mogelijk is. Het
zal geen aanleiding geven tot verschillen.
Hij vond het prettig, dat na onderling over
leg besloten werd tot bouw onder één dak
en was voorts dankbaar voor de bereidwil
lige medewerking van de plaatselijke banken
Zonder hoofdelijke stemming werd de ge
vraagde medewerking verleend, waarbij de
toegezegde leningen graag geaccepteerd
worden.
Uit een tweetal kandidaten werd tot schrijf
ster-typiste in tijdelijke dienst bij de CD
Noord Zeeland" benoemd mej. T. Dorst.
Er was evenmin bezwaar tegen aankoop
pand Regentessestraat 14 ,een sanerings-
geval.
De heer Bijl was echter wel geschrokken
van de hoge grondprijzen in de Dalempolder
I. Hij bracht dit naar voren, toen het voor
stel aan de orde kwam van de grondexploi
tatieberekening in dit gedeelte van het uit
breidingsplan. Overigens moet dit plan nog
worden gepubliceerd, vastgesteld en goed
gekeurd. De bedoeling is echter om spoedig
met het bouwrijpmaken te gaan beginnen
en daarna met de bouw van 18 keuzewo-
De wnd. burgemeester
A. M. van Engelen
opende vorige week vrij
dag aan de Ring te Oud-
Vossemeer tegenover
het gemeentehuis een
nieuw kantoor van de
Coöperatieve Raiffeisen-
bank Tholen. Hiermee
heeft ook de laatste ge
meente op Tholen een
eigen bankgebouw ge
kregen, wat voor de in
woners van belang is.
Voor verslag zie pagina
6.