WEEKBLAD VOOR HET EILAND THOLEN EN SLFILIPSLAND
De gouden kandelaar
Plaatselijk Nieuws
WAARIN OPGENOMEN DE THOOLSE COURANT
Mislukte overval kostte vijf jonge
mensen het leven
Dit nummer beslaat uit zestien pagina's
Vijf en twintig jaar geleden
Daaronder: Nap Hage uit Sint Maartensdijk
Jacob Everaers uit Tholen
Raadsvergadering Tholen
Thoolse Boys krijgt misschien tweede
hoofdveld
Geen speelse knik In watergang
Dalempolder 1
Gashouder mag geen monument worden
De redaktie legt u deze week voor
De Geest.
Hier en daar nog Pinkster-drie.
In Poortvliet werd ministerieel antwoord op
herindeling, woordenspel genoemd.
Scherpenisse kwam er niet uit met stratenplan.
In Tholen tegenvaller rioleringskosten.
Jos Hommel bij Europese kampioenschappen
handvormen.
Een pagina sport.
En een variatie aan plaatselijk nieuws.
Raad Sint-Philipsland verbeterde record: 10 minuten
Met nieuwe verlichting in Julianastraat
verdwijnt laatste bovengrondse lichtnet
THOLEN
25ste jaargang No. 26
22 mei 1969
Eendrachtbode Postbus 5 - St.-Annaland - Tel. 01665 - 3 7 5
RedakteurG. HEIJBOER
Abonnementen 4,50 per half jaar - franko per post 5,25 -f- Incassokosten
Losse nummers 20 cent - Postgiro 12.44.07 - Tholen
Advertenties 15 cent per mm B.T.W. - Spierinkjes t/m 20 woorden 2,50 B.T.W.
Inzenden uiterlijk dinsdag bij onze agenten of aan: Eendrachtbode - Postbus 128 - B. op Zoocn
De kerk zonder de Heilige Geest, dat is een absurditeit. De Pink
sterdag heeft onthuld, dat al de kracht der kerk in het Oude Testa
ment lag in het werken van de Geest.
Diezelfde Pinksterdag zag de uitstorting van de Geest in de
kerk: de volle ontplooiing van de krachten van het Nieuwe Testa
ment. Het schone beeld daarvoor vinden we in de gouden kandelaar,
eerst die in de tabernakel, daarna die in het visioen van Zacharia,
eindelijk, in heilig zevental, in het begin van de openbaring van Jo
hannes. En de pointe van dat beeld is de olie, die spreekt van de
Heilige Geest. Eerbied moet ons vervullen, wanneer de kerk in de
Bijbel wordt geopenbaard als de werkplaats van de Geest van Chris
tus. Hij werkt en sterkt het leven uit Christus, dat we kennen mogen
in geloof, bekering, liefde. Hij is de hand der eenheid. Hij doet de
kerk haar licht geven. Hij werkt de genade van Jezus uit in alles.
En dan dat sterke werk: Hij troost
En Zijn afdoend middel is het Woord. Daarom horen wij bij het
werk van Jezus zo vaak door Zijn Geest en Woord.
Wij zoeken de genade om door dat Woord en door die Geest te
blijven in het hoofd der kerkJezus Christus.
Dat is delen in de genade, die er spreekt uit het woord der ver
wondering: een geheel gouden kandelaar.
Lezen Zacharia 4:1-6.
Uit 'Dagfinale'
Avondboek voor jonge mensen.
Voor ieder die de bezettingstijd bewust
heeft ervaren, blijven er altijd zodanige her
inneringen over, die in een normale periode
niet voorkomen. Diepe indrukken.
Herinneringen aan bewogen dagen, aan
benarde situaties, maar wanneer het geen
slachtoffers heeft gekost, blijft het zeker na
25 jaar een herinnering aan de oppervlakte.
Heel anders is dat met de families, waar
de bezettingstijd een lege plaats bracht in
het gezinsleven.
Heel anders is het voor hen, die slacht
offers onder de naaste verwanten betreuren.
In een periede, dat de bevrijding voor
onze streek al in het verschiet lag, maar te
gelijkertijd ook in een tijd dat de bezetters
waanzin ten top steeg, vielen er uit onze
streek twee slachtoffers te betreuren.
Achteraf wordt zo gemakkelijk gezegd
dat dit of dat beter niet gedaan had kunnen
worden. Achteraf kan men gemakkelijk pra
ten over jeugdige onbezonnenheid. Maar dan
vergeet men de kern van de gewetensvraag
in die tijd: voor of tegen.
En het tegen kon consequenties meebren
gen, welke inderdaad lang niet allemaal te
voren waren overdacht.
Op 26 mei is het 25 jaar geleden, dat
vijf jonge verzetslieden - en dit laatste
woord lijkt in het geheel wat hoogdravend
te klinken - die hun werkterrein in West
Brabant hadden, sneuvelden voor een Duits
vuurpeloton.
Het waren geen mensen die met de wapens
in de vuist spectaculaire sabotagedaden
pleegden. Hun werk was gericht of op zorg
voor onderduikers of op hulp aan andere
verzetstrijders. Het waren Harmen van Ros-
sum (27 jaar) distributieambtenaar, Piet
Juten (25) boekhouder beiden uit Bergen op
Zoom, Cor Wagtho (22) student uit Tholen
Jacob Everaers (26) bakkersknecht uit Tho
len en Nap Hage (22 jaar), landbouwer te
Sint-Maartensdijk.
Hun doodvonnis werd, zoals gebruikelijk,
koel en klinisch gemotiveerd" door de Hö-
here S. S. - und Polizeiführer Nordwest.
Op het moment dat het bericht hierover
in de kranten verscheen waren hun lichamen
al begraven op een plaats die nooit meer is
teruggevonden.
De aanleiding voor hun arrestatie was de
overval op het distributiebureau in Bergen
op Zoom op 4 maart 1944.
I Er werden, zo lezen we daaromtrent ook
in het Brabants Nieuwsblad van 3 mei 1969
menselijke fouten gemaakt en een te goed
vertrouwen op menselijkheid bij de Duitse
bezetters deed de rest.
Het doet belachelijk aan in de motivering
van de vonnissen de gevallenen te zien af
geschilderd als leden van terreurorganisaties
In werkelijkheid waren het bescheiden jon
geren, die op het moment dat ze werden ge
arresteerd, leefden in de overtuiging een
goede zaak te dienen. Misschien wat te
enthousiast, wat te overmoedig, nog te veel
leek tegenover de onmenselijke barrière aan
de andere kant.
De overval mislukte, maar de jongeren
werden gearresteerd, nadat ze weer al naar
huis waren teruggekeerd. Enorm leed werd
door de bezetter in duizenden gezinnen ver
oorzaakt, ook in de drie gezinnen uit de
streek, bij de familie Everaers, Wagtho en
Nap Hage.
I Het is na 25 jaar gewenst nog even terug
te denken aan een periode van zoveel on
menselijkheid, dat het gelukkig voor het
huidige geslacht onmogelijk is zich daarvan
een voorstelling te maken. Terug te denken
aan geslagen wonden, die weliswaar in een
kwart eeuw zijn geheeld, maar waarvan de
littekens nooit meer weg kunnen gaan, zolang
die nabestaanden het leven wordt geschon
ken. Van de drie nefusileerde streekbewoners
hebben we geen foto van Jacob Everaers,
maar wel van Cor Wagtho en Nap Hage.
Cor Wagtho
Nap Hage
Thoolse Boys krijgt misschien een tweede I dat die in de volgende vergadering ter sprake
hoofdveld om te voetballen. „We hopen dat
die mogelijkheid er in zit, maar het draait
om het geld", aldus burgemeester J. E. van
Boeijen dinsdagmiddag in de gemeenteraad
van Tholen.
De heer M. v. d. Sande (AB) informeer
de tijdens de rondvraag of er nog iets aan
het voetbalveld gedaan wordt, want hij had
er klachten over gehoord. Bij regenachtig
weer is het moeilijk bespeelbaar.
De heer Van Boeijen zei dat er van de
Kon. Ned. Heidemij. en de KNVB adviezen
binnen waren over het onderhoud van de
sportterreinen, zedat men spoedig aan het
werk kan gaan. „Het is echter onontkombaar
dat het hoofdveld een keer helemaal op de
schop genomen wordt. Dan is er een tweede
hoofdveld nodig. Thoolse Boys heeft evenwel
nu al te veel elftallen voor één veld" aldus
de voorzitter.
De heer J.M.C.Ooms (kvp) onderstreepte
de woorden van de heer Van de Sande en
drong aan op spoed, omdat het terrein nu
overbevolkt is.
De' raad had geen bezwaar tegen verho
ging van de wethouderssalarissen met in
gang van 1 januari van dit jaar. Ook stond
men toe dat deze automatische aanpassing
van de overheidssalarissen aan die van het
bedrijfsleven voortaan buiten de raad om
gebeuren, aangezien dit toch een telkens te
rugkerende formele zaak is. „Was het niet
gemakkelijker dat de raad altijd even werd
ingelicht, want het gaat om het geld van
de gemeente. Ik wil er geen motie van maken
komt. Hopenlijk tegelijk met het voorstel om
een aula op de begraafplaats te bouwen,
zodat de tarieven in de nieuwe verordening
direct aangepast kunnen worden.
Raadslid Bijl herinnerde er aan hoe op 15
oktober van het vorig jaar besloben was de
weegbrug af te breken, maar dit is nog steeds
niet gebeurd. Ook de gashouder kan gesloopt
worden, anders valt die direct nog onder
monumentenzorg, meende de heer Bijl. De
burgemeester antwoordde dat binnenkort de
weegbrug, het badhuis en de gashouder op
geruimd worden. „Alles wat geen functie
meer heeft, moet verdwijnen. We willen
schoon schip maken", zei de voorzitter. Als
het nieuwe kantoor van de Zegam op het
industrieterrein staat (het ontwerpplan is nu
klaar) zal het gebouwtje bij de gashouder
ook gesloopt worden.
TEGENVALLER VAN F 40.000.—
Hoe staat het met de riolering, is de be
groting al overschreden", wilde de heer Bijl
weten. „Er is f 40.000,- extra bij gekomen
doordat men vele leidingen moest verleggen.
In de nauwe straten kwam men voor din
gen te staan die men niet verwacht had.
Daar is niets aan te deen, maar de volgende
vergadering zal ik u een overzicht van de
stand-van-zaken geven", antwoordde de heer
Van Boeijen.
Eveneens op een vraag van de heer Bijl
zei de burgemeester dat het uitbreidingsplan
Dalempolder 1 binnenkort bouwrijp gemaakt
wordt.
De mantel der Christelijke liefde
dragen de meeste mensen strak dichtgeknoopt.
want na de herindeling zoeken ze het maar Het plan is klaar zodat de aanbesteding niet
uit", zei de heer J. Berrevoets (AB).
Op zijn vraag deelde de burgemeester mee
dat de wethouders één dag per week wer
ken. „We kunnen onder de verhoging moei
lijk uit, want het GS stelt 'het algemeen vast,
merkte de heer Van Boeijen op.
„Van de waterzuiveringsinstallatie waar
we om zitten te schreeuwen hoor je echter
maar steeds niets. Ook voor het zwembad
geeft GSgeen geld, maar nu het om geld
van de gemeente gaat, moet het zo maar
gebeuren", aldus de heer Berrevoets.
GARANTIE GELDLENING
De vaststelling van de onderwijsvoor-
schotten en vergoeding voor de chr. nat.
school en de drie bijzondere kleuterscholen
ontmoeten geen bezwaren.
Schrijver typist J- J. Dekker uit Poortvliet
van de Centrale Dienst Noord-Zeeland werd
op zijn verzoek ontslag verleend. „Ik heb
gehoord dat er al iemand gevonden is als
opvolger van de heer Dekker", zei de heer
Berrevoets. „Daar weet ik niets van. Men
probeert er één te vinden, maar er zijn nog
geen afspraken gemaakt", antwoordde de
raadsvoorzitter.
„Hce zit dat met dat meisje? Is zij al als
typiste benoemd?, vroeg nu de heer Van
de Sande. „U probeert me maar dingen
in de mond te leggen waarvan nog niets
bekend is. De directeur van de Centrale
Dienst is nog aan het zoeken, want men
heeft dringend iemand nodig", zei de heer
Van Boeijen.
De heer Bijl (chu) wilde graag iemand
uit de streek, waarmee de burgemeester re
kening zou houden. Omdat de volgende ver
gadering pas op 24 juni is, gaf de raad
b en w het vertrouwen de benoeming af te
handelen om dit snel te laten verlopen.
De raad ging vervolgens akkoord met de
garantie van de geldlening van f 950.000,-
voor de bouw van 32 bejaardenwoningen
aan de Verbrandestraat. Dit op verzoek van
de Stichting ter Behartiging van de Woning
bouw in de gemeente Tholen.
Behalve bejaarden zullen er ook jongere
gezinnen in de huizen komen wonen. De hum-
zal ongeveer f 115,- per maand bedragen,
inclusief centrale verwarming en alarmin
stallatie.
De chr. mavo krijgt er twee kleine lokalen
bij omdat het huidige aantal niet voldoende
is. Deze derde uitbreiding kan gerealiseerd
door de huur van twee houten gebouwen
van de n.v. Jarino uit Roden.
SCHOON SCHIP MAKEN
Bij de rondvraag drong de heer Ooms er
(voor de derde keer) op aan een parkeer
verbod in te stellen bij de veerstoel aan de
Thoolse kant van de Eendracht.
„Het is toch een kleine moeite om dat
enige aandacht aan te besteden. Tengevolge
van de Schelde-Rijnwerken zal men de jach
ten toch niet bij de veerstoel aan de Bra
bantse kant (bij de brug) kunnen blijven te
water laten", aldus de heer Ooms.
Aan de Thoolse kant staan er altijd veel
altijd op de weg onder de brug, zodat men
met de boten niet bij de veerstoel kan komen.
De burgemeester zegde toe hier aandacht
aan te schenken.
De heer Bijl informeerde naar de stand
van zaken met de nieuwe verordening voor
de begraafplaats waarop de voorzitter zei
lang meer op zich zal laten wachten.
De heer Bijl had ook geruchten gehoord
dat het plan Dalempolder 1 gewijzigd zou
worden door verlegging van een gedeelte
van de watergang. De heer Ooms helderde
dit even op door te zeggen dat in de com
missie ruimtelijk ordening gesproken is over
een knik in de watergang bij het warenhuis
van de heer Roggeband.
Hij had er toen al bezwaren tegen ge
maakt en nu bleek dat de hele raad niets
voelde voor een bocht in de watergang.
Burgemeester Van Boeijen zei hiermee re
kening te zullen houden bij zijn gesprek met
de provinciaal planologische dienst (PPD)
dat hij deze week nog had.
De speelse knik in de watergang vras ge
projecteerd om de strakheid in de toekomstige
woonwijk in Dalempolder 1 te breken.
Binnen tien minuten, een record, was de
gemeenteraad van Sint-Philipsland dinsdag
middag door de korte agenda heen. Burge
meester G. van Velzen zette er de vaart in,
en alleen de heer J. Verwijs merkte op deze
vergadering nog wat op. Dat ging over de
verhuur van woningwetwoning Mosselkreek-
straat 25 aan de heer M. v. d. Kleijn uit de
Julianastraat 24. Dit huis was op 26 maart
door de raad verhuurd aan de heer L. W.
Mol uit de Sluisweg 12, maar deze vestigde
zich inmiddels in een andere gemeente.
De familie Van der Kleijn bewoonde een
bedrijfswoning die ontruimd moest worden,
zodat zij een ander huis nodig hadden. B en
W stelden daarvoor Mosselkreekstraat 25
beschikbaar.
De heer Verwijs vond dit teleurstellend,
omdat op de laatste vergadering van de
woonruimtecommissie was besloten de eerste
vrijkomende woning aan nummer twee van
de lijst toe te kennen. Hij vond het jammer
dat deze persoon nu gepasseerd is, doordat
hij niet wist dat de woning Mosselkreek-
straat 25 leeg kwam.
Burgemeester Van Velzen zei dat er nu
sprake is van een noodgeval, dat destijds
nog niet bekend was. „Hoe wou u dan het
geval Van der Kleijn oplossen?"
„Dat v/eet ik zo direct niet, maar de
woonruimtecommissie en b en w hebben be
sloten dat nummer twee van de lijst in aan
merking zou komen voor een huis, en die is
nu gepasseerd", aldus de heer Verwijs. Hij
wilde echter in geen geval stemming, zodat
de heer M. v. d. Kleijn nu de nieuwe huur
der is van Mosselkreekstraat 25.
De laatste straat die nog van gloeilampen
is voorzien, wordt nu gemoderniseerd, want
de raad stelde f 2500,beschikbaar voor
het plaatsen van vier lichtmasten in de Juli
anastraat en één in de Emmastraat. De
PZEM gaat hier het bovengrondse elek
triciteitsnet opruimen.
SANERING GAAT DOOR
Er kunnen weer drie huizen gesloopt wor
den, aangezien de raad besloot de panden
Karreveld 20 van de wed. C. A. Ligtendag-
Neele, Zuiddijk 30 van F. den Braber en
Oostdijk 46 van G. Noordhoek aan te kopen
voor sanering. Met de drie eigenaren werd
overeenstemming bereikt over overname van
het erfpachtsrecht van respectievelijk
f 12.860,-, f 20.965,- en f 15.965,-.
De woning Langeweg 13 in Anna-Jacoba-
polder van de heer M. C. Sturris uit Din-
teloord werd onbewoonbaar verklaard. Dit
huis, dat bewoond wordt door wed. J. Ver-
strate, vertoont vele gebreken en de eigenaar
heeft na aandringen van de gemeente de
woning nog niet verbeterd.
De ontruimingstermijn van het huis Sluis
weg 61, die op 31 maart eindigde, werd
met één jaar verlengd. De woning Karreveld
13, waarvan de ontruimingstermijn op 26
mei afloopt, gaf de raad nog een half jaar
uitstel van executie.
Vanaf 1954 heeft de gemeente al 106,7
vierkante meter grond in gebruik van acht
eigenaars aan de Wilhelminastraat. Deze
stroken heeft men gebruikt voor verbreding
van genoemde straat. De eigenaren hebben
nu nog een meevallertje waar ze misschien
al niet meer op gerekend hadden. Voor elke
vierkante meter krijgen ze tien gulden, wat
de gemeente totaal f 1067,— kost.
De heer Verwijs vond dat de Wilhelmina
straat een pracht straat was geworden, maar
hij zag toch nog wel graag verbetering van
het trottoir aan de kant van de winkel van
de heer Den Braber. Dc burgemeester zegde
toe hier aandacht aan te schenken.
De raad had vervolgens ook geen bezwaar
tegen de toekenning van een uitkering in
eens van twee procent voor het gemeente-
personeel ingevolge de rijksregeling.
De heer A. A. Rijstenbil was op deze
korte vergadering verhinderd.
DOKTERSDIENSTEN
OP ZONDAG
Tholen, Poortvliet en Oud Vossemeer
dr Th. A. Bos, tel 01660-542
Nieuw Vossemeer en Sint Philipsland
dr H. Menger, St Philipsland
teL 01677—500
St. Annaland, St. Maartensdijk en Stavenisse
dr. A, C. J. Noteboom, St-Annaland
teL 01665-400
HOOGWATER
In verband met de deltawerken en kanaal-
werken kan de redactie geen enkele ver
antwoording nemen voor eventuele miststel-
lingen van de gegeven waterstanden.
week van 25 mei tot en met 31 m
22.26
23.30
12.14
13.16
14.04
Zondag
Maandag
Dinsdag
Woensdag
Donderdag
Vrijdag 2.25 14.50
Zaterdag 3.10 15.40
Volle maan 31 mei te 21.43 uur
10.00
11.10
00.00
0.38
1.34
2.25
3.10
NOOD IN BIAFRA
Daarom zal voor de gezamelijke chr. vrou
wenverenigingen alhier op 2 juni spreken
ds. Voorhoeve uit Ovezande. Men kan niet
alleen horen over de nood, maar ook over
het leven en werken van alle dag.
UITSLAGEN THOOLSE DAMCLUB
gespeeld op 19 mei 1969
A. Priem - C. de Korte afgebr.
C. de Korte - W. A. Boogers afgebr.
S. de Korte - M. v. Belzen 0-2
D. Verburg - A. Priem 0-2
P. v. d. Velde - B. Polderman 2 -0
Burgelijke stand over de maand april
Ingekomen:
Gorlee, Christiaan W. A. uit Utrecht,
naar Molensingel 7;
Catharina C .J. van Oost uit Bergen op
Zoom naar Oudelandsepoort 16;
Schouten Hendricus P. met echtgenote en
twee kinderen uit Middelburg naar Zuid-
Oudaan 4;
Noom, Eva uit Poortvliet naar Ten Anker-
weg 32;
Lindhoud Simon en echtgenote uit Rot
terdam naar M. van Gelrestraat 16;
De Greef Maria A. C. ev Laban uit Steen
bergen naar M. van Gelrestraat 18;
Vervoorn, Vera A. F. ev Marteijn en
kind uit Middelburg naar M. van Gelre
straat 20.
Vertrokken:
Karei L. Priem van Oudelandsepoort 19
naar Oud-Beijerland;
Johanna Geluk ev Bierens met kind van
Bolwerk 9 naar Huizen;
Boumediane B. A. Lghanemi van Bak-
straat 7 naar Ridderkerk;
Heinrich Bout met kind van Hoogstraat
49 naar Oud Vossemeer;
Ahmed Benmeriéme van M. van Gelre
straat 63 naar Breda;
Willem Tange met echtgenote en drie
kinderen van M. van Gelrestraat 46 naar
Goes;
Jacobus J. C. C. van der Zande met echt
genote van Dalemsestraat 24 naar Halsteren;
Elizabeth P. Quist ev de Kam van Dalem
sestraat 43 naar Domburg (Oostkapelle).
VOOR AANLEG RONDWEG THOLEN
Op de twaalfde inmiddels door de Staten
goedgekeurde begrotingswijziging 1969 van
de provinciale wegendienst komt voor de
aanleg van de rondweg Tholen als gevolg
van de Schelde-Rijnwerken inclusief grond
aankopen enz een post voor van f 2.800.000,-
De vermoedelijke uitgaven voor 1969 wor
den geraamd op één miljoen.
De duur van het werk wordt op 2 jaar
geschat, waarna nog een deklaag moet wor
den aangebracht voor gced drie ton.
Op de 13e begrotingswijziging 1969 komt
een post voor van f 32.000,- voor de bouw
