WEEKBLAD VOOR HET EILAND THOLEN EN ST.FILIPSLOND
Vijf en
twintig
jaar
VERSCHIJNT IEDERE DONDERDAG
WAARIN OPGENOMEN DE THOOLSE COURANT
Financieringstekort van ruim een miljoen gulden
Toch een sluitende begroting met twintig mille
onvoorzien
Vele (vrome) wensen voorlopig nog
luchtkastelen
Nieuwe aula en uitbreiding begraaf
plaats voorrang
Ook nog verbetering straten
Maar of uitbreiding van het
sportterrein het dit jaar haalt
een open vraag
Dit nummer bestaat uit twaalf pagina's
Ia Thoolse begrotingsbrief 1969 x
De redaktie legt u deze week voor
25ste jaargang Na. 14
27 februari 1969
Eendrachtbode Postbus 5 - St.-Annaland - Tel. 01665 - 3 7 5
RedakteurG. HEIJBOER
Abonnementen 4,50 per half jaar - franko per post 5,25 -f- incassokosten
Losse nummers 20 cent - Postgiro 12.44.07 - Tholen
Advertenties 15 cent per mm -f- B.T.W. - Spierinkjes t/m 20 woorden 2,50 -f- B.T.W.
Inzenden uiterlijk dinsdag bij onze agenten of aan: Eendrachtbode - Postbus 128 - B. op Zoom
k»g
de Koninklijke Fanfare „Accelerando" in het
Sint-Annalands dorpshuis een klinkende se
renade.
Daar was volop reden voor aanwezig. Een
van haar trouwe leden vierde zijn zilveren
bruiloft. Het w~erd muzikaal en met vrien
delijke, met hartelijke woorden onderstreept.
De stemming op dit 25 jarig bruiloftsfeest
was uitstekend en kon ook heel wat beter
zijn dan op de (eerste) trouwdag. De bruide
gom en gewaardeerde muzikant was met zijn
bruid 25 jaar geleden het enige bruidspaar
dat nog in tegenwoordigheid van al de me
debewoners de echtverbintenis liet bekrach
tigen.
Toen stond de evacuatie, toen stond de inun
datie voor de deur. Februari 1944.
We hebben er zelfs het boekje „Slechts
een Plicht" voor moeten opslaan om weer
juiste data te kunnen terugvinden. Al was het
een gebeuren om nimmer te vergeten. Dat
zullen zich alle uit dat jaar mondigen, dat
zullen de ouderen en middelbaren van 1969
ongetwijfeld erkennen.
Dat zullen ook de nog levende Polder
bestuurders en poldertechnici van dat jaar
zich weten te herinneren. Bijvoorbeeld die
20ste februari 1944, toen in hotel Bijl water
schapsmensen en vertegenwoordigers van
toenmalige „overheid" bijeen waren, toen
men daar van een Wehnnachtsofficier te
horen kreeg, dat op de 21ste februari om 5
uur 's morgens de waterkeringen uit de slui
zen dienden te worden genomen, zodat het
zeewater ongehinderd de landerijen kon bin
nenstromen. Bij sabotage: de kogel! Het was
een kort en krachtig bevel voor de oudste
aanwezige technische ambtenaar, de thans
nog in „Ten Anker"(op hoge leeftijd) wo
nende Dormaar, voor Nortier, voor van
Oost, voor van Dijke en Verburg, voor Kra
mer en voor Moerland. Was u het vergeten?
Het waren allen mensen, die dag in dag
uit gewerkt hadden het water buiten te
houden. Nu lag het andersom. De stille hoop,
dat het bravour was, bleek hopeloos. De
tekst: „Verblijd u ten allen tijde" wervelde
als het meest sterke contrast van het moment
door gedachten, zoals dergelijke ingevingen
zo vaak de werkelijkheid contrasteren.
Eind februari waren al heel wat inwoners
uit de Thoolse dorpen vertrokken. Een on
derkomen in schuur, bij vriend, bij familie,
bij katholieke broeder, dichtbij of heel ver
weg.
Officieel heette de evacuatie: „In verschil
lende delen van het ncderlandse kustgebied
vinden op het ogenblik plaatselijke evacua
ties der burgerbevolking plaats, die op mili
taire gronden nodig zijn."
Men moet de uittocht van mensen met
paarden, auto's, schepen gezien en beleefd
hebben om er zich thans nog een voorstelling
van te kunnen maken.
In elke gemeente mocht een aantal mensen
(om en nabij de 40) achterblijven als bij de
waterkeringen betrokkenen, een smid of tim
merman, een dijkwerker of enkele land
bouwers. Maar de dorpen leken eind maart
als uitgestorven.
Waar woonde u 25 jaar geleden? In Le
pelstraat of Groningen, in Benthuizen of
Valkenswaard ?In Amsterdam of Bergen op
Zoom
Voor het merendeel duurde de evacuatie
tot minstens oktober van dat jaar, voor velen
werd het na de bevrijding in mei 1945.
Weet u het nog? Van goede en slechte
ontvangst op evacuatie-adressen, van onder
duiken en honger, van vervreemding en
vriendschap, van een veel intensiever be
leving van het leven, van dorpsgenoten, die
nu langs elkaar heen lopen, maar toen bij een
ontmoeting in de vreemde zich als broeders
voelden. Misschien kan er bij deze herin
nering nog eens een kaartje naar zo'n goed
evacuatie-adres. Waarom niet? Zelfs na vijf
en twintig jaar.
Op 29 februari moest de evacuatie zijn vol
tooid. Op schrikkeldag in het schrikkel ijk
jaar 1944.
Met haar begrotingsbehandeling 1969 op 25 februari was de ge
meente Tholen zeker niet de eerste in het gewest, maar is ook nog
niet de laatste gemeente in Zeeland, die dit jaarstuk op tafel bracht.
Aan een gedegen raads (en pers) voorlichting heeft deze wat
late begrotingsbehandeling overigens in geen enkel opzicht tekort
gedaan. Integendeel, de weliswaar niet al te vette begrotingssoep
(haal de riem wat strakker aan), was toch wel van zoveel calo
rieën voorzien, dat het oplepelen als vanzelf ging.
Bij zo'n uitvoerige voorlichting valt er nog nauwelijks nader te
informeren, temeer omdat elke wens aau het hoofd van de tafel de
vvederwens zou oproepen: 'Waar zal ik het halen, zei lange Jaap.
'Ofschoon wij niet ontevreden zijn over de urgente voorzienin
gen, die in 1968. tot uitvoering konden komen, zoals verbetering
riolering, stichting schoolgebouwen, verwerving bouwgronden,
vernieuwing brandweerauto, bouwrijp maken industrieterrein, sa
nering 'Verbrande Vate', vervanging tonprivaten, zijn nog een
belangrijk aantal wensen niet vervuld'. Zo staat het er in de 28
pagina's tellende begrotingsbrief en wie zou tussen dat laatste nog
een speld willen wringen?
De gewone dienst kon sluitend worden
aangeboden met een post onvoorzien van
20.905,34. Weet de Thoolse inwoner, dat
er in deze begroting voor 30.311,72 subsi
dies zijn opgenomen ten behoeve van aller
lei organisaties in den lande, gewest of voor
plaatselijke vereniging?
Nou ja, het is maar om wat te noemen.
In deze begroting zijn alleen kapitaals
uitgaven opgenomen wegens rentebijschrij
ving en de twintig mille onvoorzien kon
nog wel eens nadelig worden beïnvloed
Welkom zijn de ontvangsten door groei
van 75 inwoners 7500,
Door afvoering van voorzieningen woon
wagenkamp, plaatsen buswachtlokaal aan
Ten Ankerweg en jeugdspeelterrein kon weer
f 2500,worden afgeknepen terwijl f 2500,
ineer te wachten is door de hogere hondenbe
lasting en reinigingsrechten.
Maar dan moet de onderwijsuitgaven ook
voor honderd procent door het rijk worden
vergoed, anders zou de post onvoorzien
worden opgesoupeerd.
Bij elkaar ook in Tholen met zovele andere
gemeenten, niet veel ruimte voor kapitaals-
werken. Ook de liquiditeitspositie baart gro
te zorg. Er is een financieringstekort bere
kend van 1.200.000,Het zal dan ook
wel heel moeilijk zijn geld aan te trekken
voor nieuwe voorzieningen.
Gedeputeerden keuren geen kapitaalswer-
ken boven de 25.000,goed zonder dat
financiering uit de vaste middelen is ver
zekerd. En tcch is er nog een lange lijst van
verlangens op korte termijn in Tholen: uit
breiding begraafplaats en bouw aula; bouw
rijp maken van Dalempolder I, verdere sa
nering en bestemming „Verbrande Vate":
verbetering van vele straten; uitbreiding
een beeld van de streek in de zomer 1944
sportterrein met een tweede oefenveld, twee
tennisbanen en ijsbaan jaanleg zwembad,
voorzieningen kleuteronderwijs reconstructie
Markt; rioolwaterzuiveringsinstallatie; ver
betering gemeentewandeling; brandweerkle-
ding om zo tussen neus en lippen vast
wat te noemen.
Er blijkt uit, dat het Thools college niet
met gesloten ogen door de straten loopt.
Wanneer men echter weet dat alleen de eer
ste vier punten al ruim een miljoen vergen,
dan is het duidelijk ,dat het een keuze uit
zal moeten worden.
SPECIALISTEN
Met betrekking tot het personeelsbestand
wordt opgemerkt, dat weer één dag per
week een archivaris aanwezig is in de per
soon van de heer J. Abelmann. Een goed
resultaat wordt bereikt door specialisatie in
de afdeling sociale zorg. Met een ambtenaar
voor dit onderdeel ten behoeve van Tholen,
Sint-Maartensdijk en Stavenisse is men op
de goede weg. B. en w. menen, dat een ver
dere specialisatie in samenwerking met de
andere gemeenten gewenst is. Het denkt
vooral aan archiefverzorging en onderwijs.
Specialisatie is alleen mogelijk in samenwer
king met andere gemeenten. Aan het effect
hoeft het echter niet tekort te doen. De
sociaal ambtenaar is daarvan een overtui
gend bewijs.
Ter gemeentesecretarie werd benoemd A.
M .J. J. Oerlemans, die de vertrekkende
J. Quist komt vervangen.
De nieuwe brandweerauto voldoet goed,
schrijven b. en w. vervolgens.
Maar elk personeelslid van de vrijwillige
brandweer zou nog wel wat kleding moeten
hebben.
Het lukt niet om een buswachtlokaal aan
de Ten Ankerweg te plaatsen, wat menig
raadslid maar spijtig vond.
ZWEMBAD
Het definitieve zwembadplan is voor sub
sidiëring voorgedragen. Een heel lange weg.
Men wil wel van een open recreatiezwem
bad afzien, wanneer een instructiebad te
realiseren is. Hopenlijk wordt dit jaar de
gewenste subsidie verstrekt, verzuchten b.
en w.
Aan de ruimtelijke ordening is ruime aan
dacht geschonken. Vandaar wellicht ook de
meerdere bestemmingsplannen. Zo het plan
Dalempolder I dat het gebied omvat tussen
Mosterdijk, Molenvlietsedljk, Machteld van
Gelrestraat en de watergang naar de Molen-
vlietsedijk. Dit plan voorziet in de bouw van
11 bungalows, 34 eensgezinshuizen, 111
eengezinswoningen, 21 bejaardenwoningen,
48 autoboxen en 2 bijzondere gebouwen.
Het bestemmingsplan Zuid wordt omlijnd
door de grote waterleiding naar het gemaal,
de zuidelijke vesten, en de Postweg-
Aantrekkelijk voor particuliere bouw.
Industrieterrein is eveneens weer nodig.
Het landelijk gebied van de Dalempolder
voorzien in een voorlopige bestemming
Dan is er ook nog de „Verbrande Vate"
als saneringsplan in uitvoering. Het nadelig
saldo bij volledige uitvoering wordt hiervan
geschat op twee ton.
Meerdere saneringsplannen liggen nog on
der de luifel.
WONINGBOUW
In 1.968 werden 92 nieuwe woningen ge
bouwd en betrokken .waaronder 13 bejaar
denwoningen en 5 in de vrije sector gebouwd
Binnenkort wordt de beschikking verwacht
tot toekenning van een bijdrage voor 32 be
jaardenwoningen aan de Verbrandestraat
Alles is daar nu afgebroken, wat voor die
woningen nodig is, zodat na goedkeuring
direct met nieuwbouw wordt begonnen,
j Verder zijn er vcor 1969 nog 16 woning-
i wetwoningen toegewezen, terwijl in de Da
lempolder ook nog eens 21 bejaardenwo
ningen komen. Tevoren moet nog wel een en
ander bouwrijp worden gemaakt
Een voorbeeld wordt gegeven van subsi
diebedragen bij bouw van eigen wening.
Bouwkosten inclusief grond en centrale
verwarming 40.000,subsidies 8.000,
blijft f 32.000,—.
Er zijn nogal wat woningzoekenden in Tho
len .Niet minder dan 125. Dat is niet ge
makkelijk bij te benen, zeker niet met de
overigens welkome toewijzing zoals voor
1969.
Er waren afgelopen jaar 86 verzoeken
om premie voor vervanging tonprivaten,
15 voor douche, 40 voor woningverbete
ring.
De uitbreiding van de algemene begraaf
plaats zal een f 141.700,gaan kosten
En een aula daarop f 80.000,
In feite zou ook de Simon Lindhoutstraat
dan verbreed dienen te worden, maar dan
moet eerst wat grond van de ZLM worden
gekocht.
Een 'burgerzinlening' in Tholen
Wie helpt urgente voorzieningen te realiseren
Wethoudersverkiezing nog eens om het hoekje.
Ook op pittige KVP bijeenkomst.
Smerdiek wil woningbouw bespoedigen.
Stavenisse koopt gymlokaal op afbetaling.
Stropers moeten een haasje in de cel bruin bakken.
Poortvliet bouwt aan Bernhardstraat.
De eerste steen blinkt in de nieuwe land- en
tuinbouwschool.
Brabant wil Sint-Philipsland helpen.
Turnen om de 'Delta-cup'.
Vijfentwintig jaar na inundatie:
De klokken der herinnering luiden nu eens dreunend, dan
weer nauwelijks hoorbaar.maar zij luiden in ieder geval.
SCHELDE-RIJN
Door de uitvoering der Deltawerken tre
den veranderingen op in de waterstan
den .Haven met loswal en beschoeiing ko
men hieroor in de verdrukking. De Gront-
mij n.v. maakte een plan ter verbetering,
wat bijna 6 ton zou kosten
B en w hebben aan de hand van dit
plan een schadevergoeding geclaimd bij
de Deltadienst. Er is verder schade door
het verdwijnen van de mossel- en oestercul
tures, De gemeente rekent het op f 2240,
per jaar.
Per 1 mei a.s. hebben privaattonnen hun
bestaansrecht in Tholen verloren. Er zijn
er thans maar 20 meer over. Verwacht
wordt dat het er per 1 mei niet meer dan
5 zullen zijn en die moeten dan maar zien
hoe ze dat zaakje redden.
Ondanks de rijksvergoeding gaat het on
derwijs in Tholen de gemeente in 1969 ver
moedelijk toch nog f 31,342,74 kosten
Terwijl uitbreiding van de chr. ulo via
huur noodlokalen kon worden gerealiseerd
zit men thans met nieuwbouw voor de al
gemene kleuterschool. Wanneer men voorts
weet, dat de gymzaal aan de Zoekweg 34
uur per week voor het onderwijs is bezet
dan kan het ook al niet lang meer duren
of er moet een tweede gymzaal komen
Leerlingencijfers: de algemene kleuter
school 64, chr. kleuterschool 169 Ger. ge
meenteschool 137 ,chr .nat .school 91, ge
meentelijke mavo 143, chr. mavo 128.
S PORT ACCOMODATIE
Het hoofdvoetbalveld wordt te inteu
sief gebruikt. Een tweede speelveld is no
dig. Dat zou f 65.000,gaan kosten.
Anderszijds is het college teruggekomen
om een speelplaats voor de jeugd aan te
leggen aan de Mclenvlietsestraat-Ten An
kerweg. Gedacht wordt thans aan de Da
lempolder I. Bi] volgende bestemmingsplan
nen zal men meer rekening dienen te houden
met zgn. „trapveldjes" voor de jeugd.
Veel aandacht wordt in de begrotingsbrief
ook geschonken aan de omvangrijke taak
in de sector sociale zorg. Ten aanzien
van de Bijstandswet wordt in de streek zo
veel mogelijk uniformiteit betracht.
VERPLEEGHUIS
De voorlopige plannen van de Stichting
„Verpleeg- en Rusthuizen voor Zeeland"
bestaan in uitbreiding van „Ten Anker" in
die zin, dat accomodate voor bejaarden
zorg niet vermindert en een verpleeggele-
genheid komt voor ongeveer 15 patiënten.
Op 4 maart wordt de bouw van de de
finitieve werkplaats voor Mindervaliden
welke op het industrieterrein komt aanbe
steed
En met bovenstaande is dan wel het voor
naamste uit de begrotingsbrief gememo
reerd of het zou nog moeten zijn, dat de
subsidies voor de plaatselijke verenigin
gen hieronder aandacht krijgen: Veilig Ver
keer f 100,Groene Kruis f 4200,
noodzwembadcomité f 250,Muziekvere
niging „Concordia" f 1000,Nutsbiblio-
theek f 500,schietvereniging f 50,
gymnastiekvereniging f 1924,25; Eerste
judo Club f 1017,50; Volleybal f 591,
Voetbalvereniging f 2497,en vVandelunie
f 303,—.
Onder het kritisch oog van ZLM secretaris mr Wage bracht directeur A. C. van Heusden de ..eerste' 'steen van de nieuwe
A te hoofd .oost word»,
beter af te komen Waarmee de onmisbaarheid van de dames in de agrarische sector weer eens werd onderstreept^
