EENDRACHTBODE
Anna Jacoba Polder
Map's
mislukte jaren
Gemeentebeleid bij scholen
bouw heftig bekritiseerd
De „soos" is er niet alleen
voor „petoeten"
Grote waardering voor
b en w beleid
Keurige begroting 1969
Winkels woensdagmiddag
gesloten
Familie Del Campo en
het ontstaan van
anders dan andere
24e JAARGANG No» 48
17 oktober 1968
TWEEDE BLAD
KOELKASTEN
DIEPVRIEZERS
VERHOEVEN
Raadsverslag Oud-Vossemeer
In de Oud-Vossemeerse raad is donderdagavond weer de bouw
van nieuwe lagere scholen aan de orde geweest. Dit naar aan
leiding van een brief van het personeel van de openbare- en
christelijke lagere school. In de brief wordt de trage gang van
zaken bij de scholenbouw bekritiseerd.
Wethouder A, M. van Engelen noemde de brief „zeer, zeer on
vriendelijk".
Er was ook lof voor het gemeentebestuur. De heer P. W. C. van
Westen (chu) uitte zijn grote waardering voor de manier waarop
de gemeente geleid wordt. De begroting voor 1969 noemde hij
een keurig stuk.
De heer van Engelen leidde de vergadering omdat burgemeester
Versluijs nog steeds ernstig ziek is. Ook de heer C. Aarnoudse
(pvda) was wegens ziekte niet aanwezig. De heer van Engelen
hoopte op beterschap.
Hij begroette speciaal de heer van Westen die na lange tijd
van herstel na een ongeluk weer aanwezig was.
In de vorige vergadering is een brief be
sproken van het personeel van de o.l.s. en
van de chr. school waarin ernstig bezwaar
werd gemaakt tegen de trage vooruitgang
van de plannen tot schoolbouw. Nu is een
tweede brief gekomen, eveneens bij elk raads
lid persoonlijk bezorgd, waarin nogal heftig
wordt gereageerd op de bespreking, die hun
eerste brief blijkens persverslagen heeft ge
had. Het heeft hen teleurgesteld dat b en w
hun verantwoordelijkheid gedeeltelijk op de
architect hebben willen afschuiven. Omdat 't
hier gaat om het belang van tweederde deel
van alle leerlingen tussen zes en dertien jaar
hebben b en w 'n eigen verantwoordelijkheid
die niet kan en mag worden afgeschoven op
een zekere heer Beije Verder wordt ge
steld dat de architect van 't gemeentebestuur
een opdracht kreeg zonder dat het bestuur
van de chr. school op de hoogte was ge
bracht. Men adviseert het gemeentebestuur
in St. Annaland advies te vragen hoe de
kwestie daar werd opgelost. Mocht de be
spreking hen opnieuw teleurstellen, dan zul
len ze zich genoodzaakt zien voor deze be
langrijke zaak langs een andere weg de
aandacht te vragen, aldus het personeel van
de beide scholen.
Aanvankelijk was het stuk ook onderte
kend door het personeel der o.l.s. - uiter
aard met reserve t.a.v. de opdracht aan de
architect, omdat men de juistheid daarvan
niet kon beoordelen. Inmiddels hebben ze
schriftelijk hun handtekening ongedaan ge
maakt omdat hen tijdens een gesprek met
b en w is gebleken dat het bestek voor de
nieuwe school één dezer dagen is afge
komen.
AGRESSIEVE TOON
Het is begrijpelijk dat deze brief b
en w niet erg lekker zit. De voorzitter be
luisterde er een agressieve en „affronterende"
toon in. Het blijft duidelijk beneden de maat
van hetgeen van de ondertekenaars mag
worden verwacht. Voor wat de personeels
leden van de chr. school betreft is de adres
sering verkeerd. Zij hebben alleen een band
met het schoolbestuur en het bestuur met
de gemeente. Het bestuur werd op de hoog
te gehouden van de gang van zaken. Men
heeft dus het eigen bestuur gepasseerd.
Niettemin zou dhr. C. M. Droogers (a.r.)
liever hebben gezien dat ook de personeels
leden van de chr. school voor de benpreking
met b en w waren uitgenodigd. Wellicht
hadden zij dan ook hun handtekening inge
trokken. De voorzitter wijst er op dat de
onderwijzers van de o.l.s. in dienst zijn bij
de gemeente en daerom werden zij opgeroe
pen. Met het personel van de chr. school
is er geen gezagsverhouding.
ONHOUDBARE SITUATIE
Dhr. Droogers vraagt er begrip voor dat
de onderwijzers dag in dag uit met een on
houdbare situatie worden geconfronteerd.
Ook dhr. J. Aarnoudse (s.g.p.) kan zich
daarom hun gemoedsgesteldheid zeer wel
indenken en dhr. P .W. C. van Westen
vindt het niet vreemd dat in zo'n situatie
de pen wel eens uitschiet. Als bestuurder
wordt hij wel meer met zulke brieven gecon
fronteerd. Het had ook hem bevreemd dat
de zaak zolang bij de architect traineerde
en daarom stelt hij voor om hem voortaan
aan termijnen te binden. Op zijn vraag hoe
lang het nu nog duren kan voor dat met de
bouw kan wordlen begonnen, durft de voor
zitter, gezien de vroegere ervaringen, geen
antwoord te geven.. Wanneer de stukken
in Den Haag liggen zijn b en w zeker van
plan om daar op spoed te gaan aandringen.
Wanneer dhr. van Westen nog verklaart
dat hij zich door de brief niet gegriefd voel
de, wijst de voorzitter hem er op dat ze ook
tot hem als raadslid persoonlijk was gericht.
MOGEN WE A.U.B. BOOS ZIJN?
B en w konden het onmogelijk sympathiek
vinden. Integendeel zéér, zéér onvriendelijk.
Men wist toch imimers, en dat is in de vori
ge vergadering duidelijk gesteld, dat de ge
meente steeds bij de architect op spoed aan
drong. De situatie heeft ook ons niet koud
gelaten. Maar wanneer je bijna dagelijks
probeert beweging in de zaak te krijgen en
je ontvangt dan zo'n brief, is het dan ver
wonderlijk dat we boos zijn. Mag het a.u.b.?
Dhr. J .Aaroudse zou in elk geval met
deze architect geen zaken meer doen. Weth.
de Leeuw (k.v.p.) (geprikkeld): „Ja dat is
in de vorige vergadering al gezegd. Het
heeft geen zin het te herhalen."
De voorzitter wenst een einde te maken
aan het onprettige onderwerp met de con
statering, dat het plan nu is ontvangen en
reeds doorgestuurd aan de inspecteur van het
lager enderwijs.
Koeltechniek
Lievevrouwestraat 33 - TeL 4898
Bergen op Zoom
•dv.lng.med.
(lil)
KAPITEIN-INGENIEUR CAMP EN DE „MAJOORTJES"
Camp werd in de volksmond de Majoor genoemd. Het was
een wonderlijk mens die lang in de verbeelding is blijven
voortleven. De naam majoor leeft nog voort door de
gebakken met de hand gedraaide aardenbuizen, die het
regenwater onder de dammen afvoeren naar de sloten,
„majoortjes" te noemen.
Om zijn uitgestrekte akkers te bekijken koos hij niet altijd de
z.g. koninklijke weg. Als oud militair reed hij te paard zo nodig
dwars door zijn velden heen. Toen er eens een staking onder de
arbeiders uitbrak bij het binnenhalen van de oogst, reageerde hij
met dit gezegde: het is geen knoop van de majoor zijn jas, laat maar
liggenAan weerszijden van de Bruintjeskreek, de vrije toegang
tot St. Philipsland liet hij direct hoge hekken plaatsen opdat men
niet uit de polder zou vertrekken met have en goed.
Bij de indijking van de polder behoorde deze tot de gemeente
Bruinisse, maar in 1857 werd ze ingedeeld bij de gemeente Sint
Philipsland. In 1859 werd Camp lid van de gemeenteraad en van
1861-1863 burgemeester van Sint-Philipsland. Hoewel Camp ook
inwoner moet zijn geweest van Bruinisse komt hij hier niet in de
registers voor. Wel te Sint-Philipsland. Hier is ook een merk
waardige leemte. Zijn oudste dochter Magdalena Ferdinanda Maria,
geboren te Vlissingen op 11 juni 1836 staat hier niet ingeschreven.
Zij huwde 3 mei 1861 te Delft, moet dus in een andere gemeente
zijn ingeschreven. Bij het bezoek van Koning Willem III worden
zijn beide schoonzoons met name genoemd. Nadat Camp op
25 maart 1875 voor de 3e maal was gehuwd met Hendrina Francina
Post, overleed hij op 7 augustus 1879 op zijn Landgoed de
W illemsburg.
Van zijn hand zijn verschillende geschriften verschenen: o.a.
.Nieuwe metselverband in zware muren, Breda 1836"; „Proeven
omtrent het bindend vermogen van onderscheiden specien, Vlissin
gen 1838"; Proefnemingen ter oplossing der gewigtigen vraag
stukken omtrent cement en kalk, Vlissingen 1838"; Mémoire sur
la fortification etc. Paris 1840"In het Kabinet van het Zeeuwsch
genootschap, nu Zeeuwsch-Museum, zijn een aantal voorwerpen van
vuurvaste steenen, smeltkroesen enz. vervaardigd uit bereide zee-
slik, kunstpouzzolane, naar aanwijzing van de kapiteitn, ingenieur
caballero
CONSTANTE KWALITEIT 25 STUKS f 1.50
(adv. ingez. med.)
BLUSLOON OMHOOG
Aan de orde komt vaststelling van de ge
meentebegroting 1969, zoals die in de vo
rige vergadering is aangeboden. De commis
sie van onderzoek schrijft dat ze graag het
blusloon voor de vrijwillige brandweer hoger
gesteld zou zien dan f 5.50 per uur. Volgens
de voorzitter zullen er voorstellen komen
om deze vergoeding overal op te trekken
en voor het gehele eiland op hetzelfde peil
te brengen. Dhr. J. Aarnoudse. „Dus nu
al samenvoeging waar we Zo op tegen wa
ren" Weth. de Leeuw onder enige hilariteit.
„Welnee maar we bewijzen er mee dat
samenvoeging helemaal niet nodig is."
AULA EN DORPSHUIS
De commissie heeft ook het idee geop
perd om op de begraafplaats een aula te
bouwen. B en w hebben er bezwaren tegen.
In de eerste plaats omdat men nu bezig is
met plannen voor een dorpshuis, dat zeker
ook als aula gebruikt zou kunnen worden.
Verder zou het maar tweederde van de be
volking ten nutte komen omdat de rooms-
katholieken een eigen begraafplaats hebben.
Tenslotte achten Zij de kosten van een aula
voor ongeveer vijftien begrafenissen per
jaar niet verantwoord. Dit argument gaat
echter niet op wanneer men, zoals dhr.
Droogers opmerkt, eigenlijk maar een soort
afdak op het oog heeft voor het houden
van toespraken.
Wil men echter een geschikte zaal, zo
als aula's in de stad, met desnoods een or
gel, dan acht dhr. van Westen het beter
zo'n voorziening te treffen in het dorpshuis.
Intussen kan de bejaardensociëteit als aula
worden benut.
SOOS VOOR IEDEREEN
Nu de sociëteit ter sprake komt wil dhr.
J. Aarnoudse wèl verklaren dat de sfeer
Camp. Hij was ridder van den Ned. Leeuw en werd kommandeur
der Eikenkroon bij het bezoek door de Koning op 29 mei 1863
aan de Anna Jacobapolder gebracht. Voor wetenschappelijken en
industrieelen arbeid ontving hij ook nog onderscheidingen der
Stanislasus orde van Rusland en de Leopoldsorde van België.
F. Nagtglas deel 1 1890.
In het Zeeuws Museum te Middelburg toonde men mij ook
een brief, geschreven vanuit Delft 4 april 1867, door een zekere del
Campo aan zijn vrouw Coosje, Mevr. A. J. del Campo genaamd
Camp te Terneuzen, dat de fam. Camp de rechten had gekocht van
het Rijk van de aanwassen van de Bruintjeskreek voor de schikke
lijke prijs van f 3000,Dit zullen de schorren zijn geweest die
in 1936 zijn ingedijkt en deze polder toen de naam kreeg van
Abraham Wissepolder groot 55 ha.
Ook vermeldde deze Camp aan zijn vrouw dat oom (Camp)
overeenstemming had met Caland over de aanwas en de schorren
tegenover Schouwen, om deze te laten liggen tot kleisteek. Dit
zullen de schorren zijn die ten noorden en oosten van de A.
polder liggen maar nog nimmer zijn ingedijkt. Wel is van deze
schorren zeer veel vlet) klei verkocht voor dijk verzwaring
ergens anders.
Uit deze brief blijkt dat er niets nieuws onder de zon is. Camp
klaagde, dus precies voor 100 jaar terug, dat er zoveel mensen
plotseling stierven. Deze ervaring had hij opgedaan op de stoom-
bootreis naar Rotterdam. Een passagiere was plotseling aan boord
overleden.
(wordt vervolgd)
Aena J»cob«polder D? Siu
Woning aan de Sluis in Anna Jacoba Polder. De topgevel rechts was hef
café-veerhuis en geheel links de bakkerij
Deze woningen zijn in 1942 door de bezetter gesloopt
daar hem niet bevalt. Het is bij de oprich
ting de bedoeling geweest er een gezellig
heidscentrum van te maken vooral ook door
onderlinge contacten en gesprekken. Maar
het is nu alleen maar petoeten en nog
eens petoeten", zo vult dhr. P. A. W. Mees
aan. „Het wordt steeds meer een bepaald
clubje, want de rest blijft weg", zo ver
volgt dhr. J. Aarnoudse. Dhr. Droogers be
treurt deze gang van zaken. De sociëteit
is bedoeld voor alle bejaarden. Iedereen
behoeft niet dezelfde liefhebberijen te heb
ben, wel mag verwacht worden dat men
elkaar wat beter verdraagt.
De voorzitter brengt de discussie weer
op het oorspronkelijke sproor: de gemeente
begroting 1969. Deze wordt met algemene
stemmen vastgesteld. Uit naam van de com
missie verklaart dhr. van Westen dat de
begroting er keurig uitzag en dat er grote
waardering bestaat voor de wijze waarop
de gemeente geleid wordt.
WERKEN IN EIGEN GEMEENTE
Onder de ingekomen stukken was een be
richt van overlijden van oud burgemeester
L. C .Brinkman, De overledene was burge
meester van Oud Vossemeer tijdens de eerste
wereldoorlog. Van de raadsleden kon alleen
dhr. J. Aarnoudse zich hem nog levendig
herinneren. B en w hebben mevr. Brink-
man-Hooman bericht van rouwbeklag ge
stuurd.
Ged. Staten hebben de z.g. dansverorde-
ning goedgekeurd. De vraag van dhr. J.
Aarnoudse of nu ook alle drankwetzaken
aan de verordening voldoen kon de voorzitter
bevestigend beantwoorden.
Uitgenodigd door de directie heeft het ge
meentebestuur onlangs een bezoek gebracht
aan de nieuwe fabriek voor scheepssluitingen
van de Bruin en van Beek aan de Molen
weg. De voorzitter noemde het spijtig dat
van de raadsleden alleen de heren J. Aar
noudse en P. A. W. Mees aanwezig waren.
Men heeft kennis kunnen maken met een
gezond en goed draaiend bedrijf, waarvan
plaatselijk eigenlijk weinig bekend is. Dit is
te verklaren uit het feit dat de zaak is over
geplaatst uit St. Annaland. De 25 perso
neelsleden Zijn dan ook bijna allen inwoners
van St. Annaland. Wanneer binnen af
zienbare tijd de uitbreidingsplannen gereali
seerd kunnen worden, zijn er tien perso
neelsleden meer nodig. Men veronderstelt dat
die uitbreiding de plaatselijke werkgelegen
heid ten goede zal komen.
ONDERWIJSVOORZIENINGEN
Langs de weg van art. 72 van de lager
onderwijswet stelt de raad kredieten be
schikbaar voor aankoop van een stofzuiger,
een vloeistof-duplicntor en leermiddelen voor
het verkeersonderwijs aan de chr. school.
Ook voor de r.k. school wordt een stofzui
ger en een magnetisch verkeersbord beschik
baar gesteld.
Een ander onderwijsbesluit betreft de vast
stelling van de werkelijke exploitatiekosten
van de openbare school over het vijfjaarlijks
tijdvak 1963 t.e.m. 1967 of f 26851,30, ter
wijl f 25.818,46 beschikbaar was gesteld.
Derhalve een oversdhrijding van f 1032,84
of naar 813(3 leerlingen een gemiddelde
van f 4.32 per leerling.
De exploitatievergoeding voor 1969
stelt men vast op f 99,96 per leerling. Voor
de chr. school zal f 72.46 gelden omdat het
onderhoud van het gebouw voor rekening
van de gemeente is genomen.
Met alg. stemmen wordt de woonruimte
commissie herbenoemd, bestaande uit de he
ren J. Boonman, Adr. Aarnoudse, N ,v .d.
Houten, L. Istha en M. Moerland.
VRIJE MIDDAG
Al eerder heeft de winkeliersvereniging
getracht een vrijemiddagsluiting te bewerk
stelligen. Dat stuitte af op gebrek aan een
stemmigheid over de keuze van de juiste
dag.
Doch nu kon overeenstemming worden be
reikt over de woensdagmiddag, vanaf 1 uur
door
MAARTJE ZELDENRIJK 46
Map had hem met stomme verbazing aangekeken.
„Ezel, waarom deed je dat? Hoe kreeg je het in je
malle kop?"
Hij haalde de schouders op. „Misschien uit balorig
heid. Om jou. Tenslotte gaf ik de hoop op. Ik ben
tenslotte ook van vlees en bloed."
Geruime tijd keek ze hem aan. Tenslotte stond ze
op en liep naar de deur. „Ik zal eerst maar thee gaan
zetten. Ik moet het even verwerken."
Terug in de kamer, met de kopjes in haar hand,
vroeg ze: „Houd je van dat meisje?"
„Welnee, ik vond haar wel aardig. Voor een avondje.
Je kunt niet eeuwig in je eentje over de kermis dalven.
En thuis zitten, begint ook te vervelen. Vooral als je
de hele dag hard gewerkt hebt."
„Wie is het? Ken ik haar?"
„Trui Boot. Haar vader heeft een boerderijtje, net
buiten het dorp. Ik had ook nog nooit van haar ge
hoord."
Weet je zeker, dat het van jou is?"
Bram dronk van zijn thee. „Hoe weet je zoiets zeker?
Ik wil geen schoft zijn, dus we trouwen volgende
maand. Moeder weet het al,"
„Was ze niet hels?"
„Viel nogal mee. Ze zei: „Ik heb dit wel zien aan
komen. Je draaide er veel te lang omheen. Trui is
gisteravond thuis geweest. Ik'denk, dat moeder niet
al te hoge verwachtingen had. Ze was in ieder geval
vriendelijk."
„Ben je al in Ilpendam geweest?"
„Zondag." Hij lachte even. „Haar moeder keek me
aan, of ze me wilde verscheuren. M'n aanstaande
schoonvader was niet ongeschikt. Trui is nogal bij de
hand. Op een gegeven moment zei ze tegen haar moe
der: Hou nou maar eens op met dat zure gezicht. Wees
blij, dat hij me niet in de steek laat."
„Dus je houdt niet van haar?"
„Ach, wat geeft dat nou? Ik zit er nu eenmaal aan
vast."
„Maar beste jongen, een huwelijk zonder liefde
vergeet je
„Hou er over op, Map," viel hij haar in de rede
Moet ik net zo'n schoft worden als mijn broer, die een
jaartje een vrouw op Jamaica op sleeptouw hield en toen
ze in verwachting raakte haar in de steek liet? Terwijl
hij beloofd had haar te zullen trouwen?" Hij zuchtte
„Maak je over mij alsjeblieft geen zorgen. Trui heeft
een paar flinke handen aan het lijf en ze is nergens
te beroerd voor. Thuis heeft ze geleerd aan te pakken.
En ik kan heus wel met haar voor de dag komen."
Bij zijn heengaan zei ze alleen maar: „Stomkop."
En daarin lag een wereld van verwijten, die hij begreep.
Uit iNeuwgierigheid was Map een paar zondagen
later naar de Jisperweg gereden. De beide vrouwen
hadden kennis gemaakt en elkaar getaxeerd. Op de
wijze van: Zo, ben jij dat handige grietje, die mijn
zwager te pakken heeft? En: dus jij bent mijn aanstaan
de schoonzuster, die gaat scheiden? Maar voor de rest
hadden beiden geprobeerd zo vriendelijk mogelijk te
zijn.
De trouwerij was eenvoudig. Op uitdrukkelijk bevel
van vader en moeder Boot. Misschien meer van de
statige matrone, die het nog maar niet kon verkroppen,
dat haar dochter op deze manier moest trouwen. En
nog wel zo'n prutklooier, zoals ze de tuinders in het
algemeen noemde. Map had het wel bekeken: Bram
zal de deurdrempel in Ilpendam vast niet platlopen.
Een week na haar scheiding werd aan de Jisperweg
een dochter geboren, die Alida genoemd werd ,naar
Trui's moeder. Bram was in de wolken met zijn dochter.
Zoals het hoorde, kwam Map op kraamvisite en nam
wat voor de jonge moeder mee. Terwijl ze en pas
sant de boreling bewonderde. Maar ne nam zich voor
niet al te vaak naar de Jisperweg te rijden, want Trui
was een flinke vrouw Bram had het slechter kun
nen treffen maar ontzettend jaloers. En ze wilde
piet de oorzaak zijn van herrie tussen dit echtpaar.
Moeder Lakeman had de week voor het huwelijk
het veld geruimd. Een van haar huisjes in de stad was
leeggekomen en samen met een weduwvrouw uit de
stad, hadden ze het naar hun eigen smaak ingericht.
Zodat het jonge paar het rijk alleen had. Nu haar
gewezen schoonmoeder veel dichter in de buurt woonde
wipte Map van tijd tot tijd voor een kopje thee of
koffie over. Want de scheiding had tussen de ver
standhouding dezer vrouwen geen verandering gebracht
Map zei nog steeds: „Moeder" en moeder Lakeman
gebruikte haar geliefde: „Me kind.'
Zo stonden de zaken, toen op een gure voorjaarsdag
begin maart gebeld werd en Map tot haar uiterste ver
bazing Robert de Vlak op de stoep zag staan.
(wordt vervolgd)
