I r
WEEKBLAD VOOR HET EILAND THOLEN EN ST.FILIPSLOND
Over de
brug
Over de
brug
WAARIN OPGENOMEN DE THOOLSE COURANT
Anti-vuilnisophaaldienst
geen woorden, maar daden
Burgemeester A. Sluijmers neemt
morgen afscheid van Stavenisse
Dit nummer bestaat uit veertien pagina's
VERSCHIJNT IEDERE DONDERDAG
De redaktie legt u deze week voor
Maandag 1 april vuilnisemmers inleveren I
II
Na twaalf jarige ambtsperiode in dit gebied
Dertiende (eo laatste?) burgemeester van Stavenisse
24e jaargang No. 19
28 maart 1968
Eendrachtbode Postbus 5 - St. Annaland
tel. 01665 - 3 7 5
Redakteur: G. HEIJBOER
Abonnementen 4.25 per half jaar
franko per post 5.25 incassokosten
Losse nummers 20 cent - Postgiro 12.44.07 - Tholen
Advertenties 15 cent per mm - Spierinkjes t/m 20 woorden 2.50
Inzenden uiterlijk dinsdag bij onze agenten of aan:
Eendrachtbode - Postbus 128 - Bergen op Zoom
Een tot dusver niet geëvenaard resultaat
heeft de aktie „Kom over de brug" opge
leverd. Dertig miljoen in een zo korte tijd
werd niet eerder ingezameld. Een om meer
dere reden verheugend verschijnsel is daarmee
in het licht getreden. In de eerste plaats
de zekerheid, dat velen de oproep van de
gezamelijke kerken hebben gehoord en ver
staan. Men toont te dien aanzien wel eens
een al te grote bezorgdheid, alsof de invloed
van de kerk de laatste jaren nog nauwelijks
meetelt. Het wil hier geen stuwen zijn in
de richting van machtswellust, maar wel
even onderstrepen, dat menigeen nog ge
hoor wil schenken, wanneer de kerk roept.
Een ander winstpunt bij deze aktie was
het feit, dat elf kerken en kerkelijke ge
meenschappen wilden samenwerken. Er is
zonder dat het een oecumenisch verfje moest
krijgen een werkelijk oecumenische daad ge
steld.
Met zijn allen mogen we blij en dankbaar
zijn, dat dit mogelijk was. Blij en dankbaar
ook, d'at dank zij ook uw gave, zo veel
en zovelen geholpen kunnen worden, welke
die hulp dringend behoeven.
De thoolse hervormde predikanten hebben
zich „over de brug" gewaagd door de in
de laatste maanden vrij brapdende zieken
huiskwestie aan te snijen. Op zichzelf was
dit geen waagstuk, daar men om het zieken
huis te kunnen bereiken ook letterlijk de
brug moet passeren. Men heeft openlijk en
duidelijk de mening neergelegd. Men kan
over de zaak zelf oordelen hoe men wil, feit
is dat het slechts één van de heel weinige
openlijke en dus openbaar gestelde stand
punten is. De andere openlijke mening kwam
enkele maanden geleden van de zijde van
een aantal artsen, welke aandrongen op een
alsnog tot stand brengen van een algemeen
ziekenhuis. De predikanten denken er in dit
stadium anders over en het blijkt dat deze
mening door velen op Tholen wordt ge
deeld, zower in de gemeentelijk bestuurlijke
sector als bij menige streekbewoner individu
eel. En dit laat zich verstaan.
Immers, terugduikend in deze geschiedenis,
was het niet het protestantse deel dat eisen
stelde, toen duidelijk werd, dat er met het
algemeen burger gasthuis iets gedaan moest
worden. Hetzij uitbreiding van het bestaande
hetzij algehele vernieuwing. Toen echter
kwamen een aantal Bergenaren tot het ini
tiatief om te pogen een rooms katholiek
ziekenhuis te stichten en daarmee was de
fakkel in de hooimijt gesmeten. Wanneer
men dan ten lange leste toch inziet, d„t men
verkeerd heeft gedaan, laat dit openbaar
worden. Ook de predikanten zullen van
oordeel zijn, dat het beter is ten halve ge
keerd, dan ten hele gedwaald. Echter juist
de instanties, die in deze een doorslaggeven
de stem hebben, hullen zich al maandenlang
in een halstarrig zwijgen. Nog deze week
kregen we het (telefonische) communiqué
binnen „De besprekingen zijn in een uiter
mate goede sfeer verlopen en het overleg
zal in goede verstandhouding verdere voort
gang vinden."
Of daar een dosis nieuws uit te putten
valt met betrekking tot de zaak zelf Men
zit, zoals dat heet, al maanden in de ge-
sprekssfeer en die sfeer laat niet toe, dat de
hierbij meest betrokkenen de mensen zelf
daaromtrent iets meer vernemen, dan de
geruststelling, dat de goede verstandhouding
is bestendigd.
Het wordt zo langzamerhand tijd dat het
anders wordt. Dat het vernisje er af gaat
en de zaak open (baar) en eerlijk wordt uit
gepraat. Is het standpunt dan in feite on
veranderd als toen deze kwestie begon, het
zij zo. Maar dan weet men ook welke rich
ting het verder moet. Dat is beter dan een
voortdurende goede verstandhouding met
ondertussen een gereed zijn van een rooms
ziekenhuis en een nog steeds uitblijven van
een eerste protestantse paal. Dit geheel over
ziende is de reactie van de thoolse her
vormde predikanten niet verwonderlijk.
Immers, men moet teruggrijpen naar de
oorsprong. Wanneer op basis van de oor
sprong destijds was besloten tot uitbreiding,
c.q. nieuwbouw van een algemeen zieken
huis, er zou geen protestants protest ge
klonken hebben.
Nu dit geheel anders kwam te liggen, is
het niet de protestantse zijde, welke de eerste
water in de roomse wijn moet schenken. Wie
heeft het eerst de wijn opgediend Laat men
van die zijde nu ook een-s over de brug
komen
Éénrichtingsverkeer is hier uitgesloten.
Wie niet aan de historie wil twijfelen, mag aannemen, dat de
eerste burgemeester van Stavenisse Johannes de Clercq was,
benoemd in 1795.
Na hem kwamen er nog twaalf andere voor kortere of langere
ambtsperiode.
Wanneer morgen burgemeester A. Sluijmers in een officieel
afscheid om 3 uur in het Dorpshuis zijn ambtelijke loopbaan in
Stavenisse afsluit, zou het kunnen betekenen, dat met de dertiende
„maire" of „schout", de laatste burgemeester van Stavenisse
heengaat.
Dit is dan een wat vooruitlopen op een mogelijke herindeling van
gemeenten. Het kan ook anders uitkomen.
De bijgelovige inwoner zal zich misschien aan dit getal dertien
vastklampen als aan een somber vooruitzicht.
Burgemeester Sluijmers zelf ziet een herindeling minder sombere
perspectieven geven.
Hij is al blij, dat hij een gemeente kan achterlaten, die ten aanzien
van de leefbaarheid met andere kan wedijveren. Ook al zijn er
wensen overgebleven.
Onder supervisie van een comité Revolu
tionair werd een provisioneel plaatselijk be
stuur gekozen. Enige tijd later kwam op
dezelfde manier een permanente regering tot
stand, die zich dan gemeenteraad laat noemen
In beide colleges wordt een persoon ge
kozen, die pas jaren later als de eerste offi
ciële burgemeester van Stavenisse vermeld
staat. x
„D'N OUWEN SCHOUT".
Die man is Johannes de Clercq, die be
hoorde tot de mede-eigenaren van het Am
bacht Stavenisse. Door genoemd comité
Revolutionair werd hij in 1795 tot secretaris
van Stavenisse gekozen. In 1805 wordt hij
Schout genoemd en tijdens de inlijving bij
Frankrijk van 1810-1813 voert hij de Franse
titelmaire. Na de verlossing van het Franse
juk in laatstgenoemd jaar heet hij weer
Schout tot 1826. Nog twee jaar - in 1828
komt hij te overlijden - ondertekent hij de
officiële stukken als burgemeester.
Overigens is het wel eigenaardig, dat hij
in de overlevering als „d'n ouwen Schout"
bekend is. (Er zijn over hem nog verschil
lende verhalen in omloop). En hier dan het
lijst met jaartallen van de volgende burge
meesters
1828 - 1831 Hendrik Okkerse
1837 - 1849 L. C. A. Dorst
1849 - 1866 A. van Klinke
1866 - 1896 C. Dorst Lzn.
1896 - 1909 L. J. Dorst
Hierna wordt voor Stavenisse het tijdperk
van de zgn. boerenburgemeesters afgesloten
Bovengenoemde personen waren allen als
burgemeester tevens leden van de gemeente
raad, wat met de volgende niet het geval
was.
HHBI'
De haven bleef open in de Sluijmers-periode,
De laatste wens was dan de aanleg van
eeni gemeentelijk sportveld, wat niet meer
onder het bewind van burgemeester Sluijmers
kon worden gerealiseerd. De uitkomst van
de raadsbeslissing is bekend.
„Ik zal niets nalaten om Stavenisse te
dienen", zei burgemeester Sluijmers op 21
juni 1956 tijdens zijn installatierede. De
nieuwe burgemeester kwam in een periode,
dat de wederopbouw van het in 1953 zo
zwaar getroffen Stavenisse zo goed als vol
tooid was. Daarin had zijn voorganger, bur
gemeester L. A. Verburg het leeuwenaan
deel gehad. Maar, zo attendeerde de toen
malige eerste en ook thans nog eerste wet
houder C. J. Moerland al zullen de eerste
werkzaamheden nog staan in het teken van
de opbouw-afwikkeling, er liggen ook nieuwe
problemen te wachten, zoals een „gymnastiek
lokaal, een sport- of speelterrein en de pro
blemen rond demping van de haven."
Er kwamen in die twaalf jaar Sluijmers-
periode nog vele verbeteringen tot stand, al
ging het niet meer in het tempo van on
middellijk na het rampjaar.
Maar de toen geuite wensen door wet
houder Moerland zijn niet alle gerealiseerd.
Wat wel tot stand kwam was vernieuwing
van het brandweermaterieel, bestratingen,
bouw bejaardenwonincien, verbetering dorps
huis, ratiobouw, nieuwe veiling, nieuwe
boerenleenbank, verkabeling elektrisch net
kst best de niet doorgegane haven- afslui
ting, die later meer het karakter kreeg van
een jachthaven.
Aan dit laatste heeft de scheidende bur
gemeester heel wat moeten doen. In Den
Haag heeft men lang en halstarrig vast
gehouden aan afsluiting en die halstarrig-
heid openbaarde zich nog jaren later, toen
een subsidie voor verbetering havendijken
werd onthouden.
Duidelijk ging het ook bij burgemeester
Sluijmers de laatste paar jaar in de richting
van de pensioenering. Eer hij naar Stave
nisse kwam, was hij reeds 25 jaar in de
gemeente Wcudrichem werkzaam, waar zijn
laatste functie gemeentesecretaris was.
HISTORIE
Nog even teruggrijpend in de historie van
deze gemeente, toont de geschiedschrijving
dat er in lt>99 jaarlijks door de Ambachts
heer de Baljuw of Schout en Schepenen
werd gekozen „ofwel de in dienst zijnde
gecontinueert". Bij de komst van de Fransen
in 1795 werd o.m. dit Ambachtsheerlijk recht
vervallen verklaard.
1909 - 1915 J. M. van Doorninck
1915 - 1940 A. F. Hanssens
1941 - 1944 W. Hanssens
1944 - 1945 F. M. Boogaard
(waarnemend)
1946 - 1956 L. A. Verburg
1956 - 31/3 1968 A. Sluijmers
Een burgemeester, de dertiende, die bleef
tot aan zijn pensionering. En niemand van
de Stavenisse inwoners zal hem deze rust
misgunnen. Het gezin Sluijmers vertrekt
naar 's Gravenmoer. Maar de periode
Stavenisse zal evenmin worden vergeten
als Stavenisse de periode Sluijmers ooit
zal uitwissen. Temeer niet, nu de moge
lijkheid er in zit, dat het inderdaad de
laatste Schout van Stavenisse is. Dat
geeft voor velen nog een extra triest
accent bij een toch altijd al wat wee
moedig afscheid nemen.
Een naaste medewerker van de burgemeester, wethouder C. J. Moerland
en echtgenote worden door de eerste burger in het zonnetje gezet.
Over de brug
Het ziekenhuisprobleem
Zilveren Centrale Dienst top gehuldigd
Veertig jaar bij de baas
En vijftig jaar imker
De dertiende Stavenisse burgemeester
neemt afscheid
Huisvuilemmers 1 april inleveren
Provinciale subsidie voor kerkrestauratie
Scherpenisse
Stemmen van lezers
Wat overstaand nieuws geruimd op de
pagina's 5 en 6
Jan Overeenkammet de lente
Het sportweekeinde
En wat al niet meer in deze 14 pagina's
Bij vissen hoort geduld,
dan wordt uw net gevuld
Intocht en installatie van burgemeester en mevrouw Sluijmers te Stavenisse op 21 juni 1956.
Een aantal van de meest vooraanstaande streekbewoners
hebben de schouders recht getrokken bij het lezen van de dezer
dagen ontvangen circulaire van het bestuur der gemeenschappelijke
vuilnisophaaldienst op Tholen en Sint-Philipsland.
Nog rechter werden die schouders, toen die circulaire in de
praktijk werd gebracht, waarbij met name de afmetingen (lengte
van het grofvuilpak 125 cm, breedte 60 cm en hoogte 60 cm)
aanleiding gaf tot een ongekende duimstok verkoop in de winkels.
Die toepassing betekende tevens het uitlokken van een heftig
protest.
Zelfs de meest eigenwijze politieman laat lankmoedig het
notitieboekje in de colbertzak zitten, wanneer een auto tussen de
50 en 55 schommelt in een traject met het bekende kilometerbord.
Maar de afmetingen van het grofvuil blijken beneden het maximum
te moeten liggen.
Gevolg is dat inmiddels door die vooraanstaande streek
bewoners een naamloze vennootschap is gesticht. Het benodigde
kapitaal is bijeen. En het blijft niet bij woorden maar er
komen daden. Daden in de vorm van een aangekochte vuilnis
wagen, welke uw huisvuil gratis ophaalt. Het enige wat u hier
voor moet doen, is het zelf in de wagen te deponeren. Maar
er is ruimte genoeg. Voor alle grofvuil. Van welke afmetingen
ook. Het kost u geen cent meer. Integendeel, De vennootschap
doet meer.
Het stelt iedereen in onze streek in de gelegenheid de in het
bezit zijnde vuilnisemmer a.s. MAANDAGAVOND 1 APRIL
OM 6.30 uur IN TE LEVEREN OP HET GEMEENTEHUIS
VAN UW WOONPLAATS, Elke ingeleverde emmer, ongeacht
in welke toestand, levert 25.op, wat direct wordt uitbetaald.
Bejaarden en hulpbehoevenden behoeven maandag niet naar
het gemeentehuis te gaan. Er wordt voor gezorgd, dat de emmer
wordt opgehaald.
Om de bestaande vuilnisophaaldienst geen directe concurrentie
aan te doen, wordt met de nieuwe n.v. vuilniswagen gereden op
die dagen, dat de andere dienst de straten niet misbruikt.
Zodra men de 25.voor de oude emmer heeft ontvangen,
wordt men geacht lid te zijn van de nieuwe n.v. vuilnisophaal
dienst. Overigens zonder verdere kosten.
