WEEKBLAD VOOR HET EILAND THOLEN EN ST.FILIPSLAND
Openbaarheid
Streek V. V. V. komt
tot nieuwe aktiviteiten
Hoe was het ook weer
WAARIN OPGENOMEN DE THOOLSE COURANT
Trompetten schalden
in Nieuw-Vossemeer
De redaktie legt u deze week voor
Dit nummer bestaat uit tien pagina's
Op vierde eeuwfeest nieuwe
burgemeester
Posthume hulde aan sehrijver van
Merijntje Gijzen
Nieuwe folder in de maak
Zo mogelijk ia elke gemeente informatie adres
Tweedaagse tentoonstelling
„Oud-Poortvliet'
Raadsvergadering
Scherpenisse
Meerderheid college positief
tegenover recreatieplan
Instructie-zwembad gewenst
Subsidie voor
kerkrestauratie
23e jaargang No. 48
12 oktober 1967
Uitgevers C. J. ZACHARIASSE en G. HEIJBOER
Redaktie Ring 66 - St. Annaland - Telefoon 01665-375
Adm. Oudelandsestraat 34 - Tholen - Tel. 01660-589 - Giro 124407
Abonnementen 4.00 per half jaar
franko p.p. 5.00 inkassokosten
Prijs per nummer 17 cent
Advertenties 15 cent per mm - Spierinkjes t/m 20 woorden 2.00
Inzenden UITERLIJK DINSDAG bij onze agenten of aan
EENDRACHTBODE - Postbus 128 - Bergen op Zoom
Het bekende spreekwoord „wat niet weet,
wat niec deert'' wordt menigmaal terecht
toegepast in het persoonlijk leven, in het
gezin, soms ook wel in verenigingsverband
en een enkele keer is dat zelfs noodzakelijk
bij een overheidsorgaan. Om van al de
eerstgenoemde categorieën maar af te stap-
pteir, willen we ons ten aanzien van de al
of niet gerechtvaardigde toepassing van dit
spreekwoord beperken tot de overheids
instanties.
Het Nederlandse volk is een democratisch
volk. Dat wil zeggen, dat wij ons een
staatsvorm hébben gekozen, waarbij wij ons
zelf regeren, zij het door vertegenwoordigers
in onze bestuurlijke lichamen of instituten.
Dat is een vaak te weinig gewaardeerd
goed. Degenen die de bezettingstijd bewust
hebben beleefd!, kunnen beter weten, maar
ook Zij beschouwen het te vaak als een van
zelfsprekendheid. Een vanzelfsprekendheid,
dat ongestraft en met de noodzakelijk in
acht te nemen fatsoensnormen vrijiwel on
gelimiteerd kritiek kan worden gespuid.
Anderszijds moet worden erkend, dbt juist
de liefdé voor de democratie als het ware
tot kritiek nodigt. Een natuurlijk nimmer
geheel opgaande vergelijking zou kunnlenl
zijn, dat een gelukkig echtpaar wel eens een
keertje „woorden" heeft, maar dat de diepste
oorzaak hiervan toch de liefde is, want er
blijft geen haat over na dat ruzietje. En als
die liefde er niet was, zou men geen „woor
den" maken, want men interesseerde zich
er niet voor of in elk geval zou er na zo'n
ruzie haat resteren.
Een eerste voorwaarde voor een gezonde
democratie is echter, dat wij in die ver
tegenwoordigers 'n ongeschokt vertrouwen
hebben. Zij immers zijn het die oude ver
worven vrijheden moeten hoeden, waarvoor
in het zelfs betrekkelijk recente verleden
goed en bloed werden Igeofferd. Gezien
bovendien de afgelegde ieed of belofte,
moeten wij het vertrouwen hebben, dat zij
op de plaats waar zij door ons zijn gesteld,
slechts het algiemeén belang zullen bec
hartigen.
De controle daarop ligt voor een groot
deel in de openbaarheid, waarin ze hun
functie vervullen. En voor die openbaarheid
zijn er ruime mogelijkheden in onze moderne
samenleving. Pers, radio, t.v. Om ons in dit
klein verband te beperken tot het eerst
genoemde menen we dat de pers een be
langrijke taak kan hebben, door alles wat
bijvoorbeeld in een vergadering wordt ge
zegd en gedaan, naar buiten uit te dragen.
Dit „alles" dan voorzover dat mag worden
gezien in het belang van het algemeen of
ook van een minderheid.
Zodra die vergaderingen echter een be
sloten karakter krijgen, kan ook dé pers die
taak niet meer naar behoren vervullen.
Wanneer we ons hier even bepalen (be
perken) tot de gemeenteraadsvergadering,
dan moet worden gesteld, dat openbaarheid
van behandeling een primaire eis is.
Een enkele uitzondering daargelaten,
welke men kan vinden in de artikelen 49 en
50 van de gemeentewet. Een van die uit
zonderingen is bijvoorbeeld het besluit tot
aankoop van onroerende goederen. Dit om
de bestuurlijke lichamenen niet bij voorbaat
te binden bij eventuele verdere aankopen.
Andere verkopers zouden er immers hun
vraagprijzen naar kunnen richten.
Om echter anderszijdis toch een zekere
openbaarheid te garanderen, dienen de be
sluiten tot begrotingswijzigingen, die meestal
voortvloeien uit de betreffende aankopen,
wèl in het oplenbaar te worden genomen,
hetzij voor of na goedkeuring van gedepu
teerden.
We hebben hierboven reeds geschetst dat
de wetgever in veruit de meeste gevallen
openbaarheid bij het nemen van besluiten
als voorwaarde stelt.
Argumentatie en voorlichting rond de
voorstellen worden dan naar buiten uit
gedragen en komen dus ook ter kennis van
hen, die er eveneens bij betrokken zijn.
Noemen we als voorbeeld de aankoop
van een onroerend goed. Wordt behande
ling daarvan weggestopt achter gesloten
deuren, dan kunnen beweringen in besloten
zittingen gedaan, moeilijker aan de waarheid
worden getoetst aangezien van de leden
van een gemeenteraad niet mag worden aan
genomen dat ze alwetend zijn.
Zouden die echter tot buiten de ver
gaderzaal zijn uitgedragen, dan zou er on
middellijk van die zijde van andere bij de
verkoop betrokkenen alarm kunnen worden
geslagen. Vergaderen achter gesloten deuren
betekent hier dus in feite uitholling van de
democratie en daarom kan er niet sterk
genoeg tegen worden gewaarschuwd.
We kunnen het niet anders zien, dan als
uitholling van de democratie, wanneer wordt
getracht de pers o.i. onnodig ergens buiten
te houden. Een verslaggever, die zijn taak
serieus opvat, zal als elk lid van de raad
zijn best doen de belangen van de gemeen
schap te dienen en daarbij zeker niet streven
naar sensatie.
Bovenstaande hebben we hier niet onder de
aandacht gebracht, omdat het in onze ge
meenteraden aan dïe openbaarheid zou
schorten. Integendeel, in dit opzicht komt
de streek heus niet van achter maar het
komt toch voor in ons goede democratische
land, En dus kan het zijn nut hebben de
Nieuw Vossemeer heeft vorig weekend getoond er ook wat van
te kunnen. Het combineerde het vierde eeuwfeest met de installatie
van een jong energiek burgemeester, terwijl het tenslotte ook
nog kans zag om op dezelfde dag een van haar grootste zonen
uit het jongste verleden te eren.
Het ovationeel applaus hield zaterdag
middag 7 oktober aan, in het gemeenschaps
huis te Nieuw-Vossemeer, toen mevrouw
A. M. de Jong te Amsterdam, weduwe
van de zo bekende, tijdens de bezettingstijd
door de nazi's vermoorde schrijver, het
gipsen beeldje van Merijntje Gijzen aan
Vossemeers nieuwe burgemeester mr H,
Hennekens overhandigde.
Zowel de burgemeester als de zo treffende
afbeelding van De Jong's geesteskind door
de Roosendaalse kunstenaar Joop Valk
waren kersvers.
En juist het jonge energieke van een
moderne burgemeester naast het parman
tige, maar ook wat melancholieke van een
„Merijntje" /symboliseerde op deze viert-
honderdjarige feestdag voor Nieuw-Vosse
meer de mijlpaal van toekomst en verleden,
van verleden en toekomst.
Het liep er als een onzichtbare draad
doorheen. Want niemand in ons naburig
dorp wil ondanks veel wat teleurgesteld
heeft, het verleden naar het verleden ver
wijzen, terwijl anderszijds de bevolking juist
zaterdag toonde, dac het met grote ver
wachting aan de vijfde eeuw van haar
bestaan wil beginnen.
Daarvan getuigde loco-burgemeester C.
Kooien, tóen hij de nieuwe burgemeester
installeerde, daarvan getuigde namens de
raad ook wethouder J. Brocatus, de wnd.
secretaris J. Overveld, de schoolkinderen en
verenigingen en alle andere Vosmeerse
sprekers tijdens de plechtigheid in het ge
meenschapsgebouw. En die vonk bleek
duidelijk ook al op de nieuwe burgemeester
te zijn overgeslagen „Daarom zal ik veel
interesse aan de dag leggen voor hetgeen
in de dorpsgemeenschap leeft..."
STANDBEELD
Geen ogenblik is er contrast geweest tus
sen installatie van de nieuwe burgemeester
en de viering van Nieuw-Vosseimeers vier
honderd jarig bestaan.
Integendeel, voor beiden werd haast op
éenl zelfde moment een hoogtepunt bereikt,
toen de heer Van Overveldi na een stukje
Vosmeerse geschiedenis het cadeau van de
bevolking een standbeeld van Merijntje
Gijzen (zij het voorlopig nog in gipsmodel)
door mevrouw A. M. de Jong-Defresne aan
de burgemeester deed overhandigen. De
T.V. camera bracht het 's avonds over in
duizenden gezinnen. En in het dorp zelf
duizenden belangstellenden voor dit alles
voor de „Trommelaeren van Roesendaele",
voor de middenstandsbeurs, tenslotte ook
voor het vuurwerk met het fraaie slotstuk
„400 jaar Nieuw-Vossemeer.
Onze nabuur nogmaals gefeliciteerd met
haar nieuwe burgemeester, met haar in
middels (ook al op deze zaterdag) vier
nieuwe ereburgersburgemeester Janssens
thans te Aerle Rixtel, burgemeester Mol,
thans te Boxmeer, burgemeester Twaalf
hoven, thans te Hoeven en oud-gemeente
secretaris Gijzel, thans woonachtig te Ber
gen op Zoom.
Het ga de inwoners van de Eendracht-
buurtgemeente verder Iwel.
Terwijl de gemeentebestuurders zich dezer dagen buigen over het
recreatief ontwikkelingsplan Eiland Tholen, kwam ook de Ver
eniging voor Vreemdelingen Verkeer „Eiland Tholen" in algemene
ledenvergadering bijeen te Sint-Maartensdijk.
De ook afgelopen zomer weer sterke toename van het toerisme naar
het gebied over de Eendracht, noopt tot uitbreiding van de aktivi
teiten met name op het terrein van informatie en inventarisatie.
Een onderdeel daarvan is het maken van een nieuwe streekfolder
en het zo mogelijk komen tot een informatie-adres in elke gemeente.
De in 1962 opgerichte Streek-VVV
dankte haar ontstaan lang niet uitsluitend
aan hen, die de noodzaak daarvan inzagen
om materiële redenen. Integendeel, de gang
makers kwamen van ideële zijde. Volledig
bereid de stedeling te gunnen, waarnaar
grote behoefte is, maar dan niet ten koste
van het streekeigene, dan niet alles maar
overboord gooien, waardoor het hier onder
andere goéd' en rustig wonen was, om der
wille van de bussiness of voor de streek
meer begrijpelijk... om der wille van de
slmeer
Dat was ook één der oorzaken, dat de
gewenstheid van openbaarheid te belichten.
Bij dit alles ds wederzijds vertrouwen en
begrip noodzakelijk. Een verslaggever die
zijn heil zoekt in datgene wat afbreuk kan
doen aan de samenleving is zeker geen
dienaar van de gemeenschap. Een verslag
gever, die bewust en moedwillig verzwijgt,
om| de hand boven het hoofd van een
burgemeester of raadslid te houden, is daar
aan evenmin dienstbaar. Vandaar dat open
baarheid gemiddeld de beste resultaten op
levert, omdat dit het wederzijds vertrouwen
bevordert. En dan kan het best voorkomen,
dat die openbaarheid teleurstelling bezorgt,
maar nimmer een eigen verwijt, dat men het
slechts onderhands wist te fiksen. Nogmaals
in dat opzicht valt er in onze streek niet te
klagen. Moge daaraan ook in de toekomst
nimmer worden getornd.
aktiviteiten zich beperkte tot het beant
woorden van het overigens niet zo geringe
aantal brieven, waarin om inlichtingen over
mogelijkheden in de sterek ten aanzien van
de recreatie werd verzocht en tot het uit
geven van een folder, waarin de vreemde
ling duidelijk werd gemaakt in de goede zin
van het woord, wat er hier was te vinden
aan ontspanning, maar ook wat men van
die toerist aan aanpassing mocht verwachten
Tot van ver over de grenzen kwamen er
brieven. België, Duitsland, Frankrijk maakten
geen uitzondering, uit Zwitserland bleef het
nog wel beperkt.
Met wat aan gemeentelijke bijdragen en
contributies van leden was verkregen heeft
men zo'n jaar of vier op dat WV-meertje
kunnen dobberen, maar gezien de sterke
toename van de laatste paar jaar, is het
wel gewenst tot nieuwe aktiviteiten te komen
Dit is de samenvatting van hetgeen voor
zitter V. Laban te Tholen ter inleiding op
de bijeenkomst in Sint-Maartensdijk naar
voren bracht.
Men kon, zo bleek uit het overzicht van
secretaris Th. C. Benou nog over zo rond
de duizend gulden beschikken voor die ver
dere aktiviteiten.
Daartoe werden eerst bestuursverkiezingen
gehouden, hetzij herbenoemingen, hetzij voor
zien in ontstane vakatures, hetzij door ver
kiezing van nieuwe bestuurders, De zaak
kwam vlot ronld, zodat uit elke gemeente
weer 2 vertegenwoordigers in het algemeen
bestuur zitting kregen.
Het zijn de heren
voor Tholen E. D. van de Velde en V.
Laban. Eerstgenoemde nam het voorzitter
schap van laatstgenoemde over.
PoortvlietJ. Oudesluijs en H. Verwer.
Scherpenisse M. C. Hage en J. Geluk
Sint-Maartensdijk Th. Benou en P. W.
Priem.
StavenisseC. J. Moerland en G. de
Rijke
Sint-Annaland A. Boogaard en J. van
Kuilenburg.
Oud-Vossemeer mr J. J. Versluijs en P.
W. A. Mees
Administrateur is de heer M. Meerman
te Sint-Maartensdijk.
De plaatselijke contacten zullen aan leden
werving gaan doen. Aansluiting wordt ge
zocht bij de landelijke en provinciale VVV,
waarvan ook medewerking zal worden ge
vraagd bij opmaak van een nieuwe streek
folder.
Verder zal worden getracht plaatselijke
informatie-adressen te krijgen, daar is ge
bleken, dat hiertoe één centraal punt voor
directe inlichtingen onvoldoende is. Daarbij
wordt niet uitgegaan van de noodzaak dat
een dergelijk adres ook op zondag bereik
baar is. Eerstens is dat lang niet overal
in den lande het geval en tweedens behoeft
men zich beslist niet te schamen, wanneer
(men ten aanzien hiervan principiële of
andere bezwaren heeft. De weekends begin
nen gewoonlijk reeds vrijdagavond uiterlijk
zaterdagmorgen, zodat voor het merendeel
vroegtijdige informatie mogelijk is.
Overigens is het van groot belang dat
ter plaatse juiste inlichtingen verstrekt kun- j
men worden, zoals het voor onze streekbe-
woners een vanzelfsprekendheid is vreemde-
Geen openbaarheid schuwen
Dorpshuis Sint-Maartensdijk bij g.s. op nominatie
Raad Smerdiek nam nog geen beslissing
over recreatieplan
Streek-VVV met nieuwe aktiviteiten
Stavenisse ruim sluitende begroting
Accelerando triomfeerde in Ere-afdeling
Tentoonstelling „Oud-Poortvliet"
Nieuw-Vossemeer zette bloemetjes buiten
Vergeet wat scheidt, bouwt wat bindt.
lingen die naar de weg vragen, vriendelijk te
woord te staan.
Tenslotte viel het besluit zo spoedig mogelijk
te komen tot een inventarisatie van al het
geen er in de streek valt te registreren ten
aanzien van campings en de mogelijke be
zetting daarvan, hotels, pensions, kamer-
verhuur, enz.
Lt*
„Ongeveer te 11 uur vertrok de optocht naar de grens der
gemeente, teneinde de burgemeester af te halen. De stoet bestond
uit het muziekgezelschap „Concordia" van Tholen, 70 ruiters in
3 afdelingen, enige rijtuigen met de leden van de gemeenteraad en
de feestcommissie, 60 meisjes, 50 fietsen, waaronder 2 zeer fraai
versierde, voorstellende een stoomtram en een scheepje, benevens
de deelnemers der te houden volksspelen
Dit alles gebeurde op woensdag 17 juli 1907 toen in Poortvliet de
heer J, van Gorsel als burgemeester werd geinstalleerd.
voor het Poortvlietse verleden*, evenals de
Goesse archivaris (denk ook aan het Thoolse
700 jarig bestaan) nu mevrouw Popkema.
Toen het historisch vuurtje eenmaal op
laaide, stonden de initiatiefnemers verbaasd
wat er toch nog te voorschijn kwam
in een gelffieente, die met uitzondering van de
Ambachtsheerlijkheid (rentmeester burge
meester Van Doorn) niet zo rijk is aan
dokumentatie uit het verleden.
Het Thoolse feest had de belangstelling
voor die historie aangewakkerd, zoals dat
in de gehele omgeving gebeurde. Men dacht
bovendien aan toekomstige samenvoeging
van gemeenteen, men ondervindt de snelle
ontwikkeling van deze eeuw en daarom was
het voor de Poortvlietse initiatiefnemers
nu of misschien gaat het nooit meer. Het
ging nu.
Dit enl nog veel meer uit het Poortvlietse
verleden is dank zij (medewerking van deze
en gene opgediept, gerangschikt, gerubri
ceerd zal als het ware een open historisch
boek vormen op de tentoonstelling „Oud
Poortvliet" welke woensdagmorgen 18 okto
ber officieel zal worden geopend en daarna
voor iedereen toegankelijk is tussen 2 en
1,0 uur, donderdag en vrijdag daaraanvol
gende nog eens tussen 10 uur 's morgens
en 10 uur 's avonds.
WIE WEET ER NOG MEER VAN?
Het initiatief tot deze tentoonstelling
kwam van mevrouw Kugel-Swart. Het
maakte spoedig meerdere enthousiasten in
deze kleine gemeenschap, vooral ook onder
de bejaarden na een vertoonde dia-serie. Het
bestuur van de bejaardenafdeling als voor
zitter Heijboer, oud-gemeentebode Deurloo,
Mosselman en Steenpoorte zegde spontane
medewerking toe. Technisch ambtenaar J.
Blaas uit Tholen is evenzeer geinteresseerd
Het oudste gebouw
in Poortvliet
de Hervormde Kerk,
waarvoor restauratie
plannen in vergevorderd
stadium zijn en welk
gebouw ook het
middelpunt vormt op
de komende expositie
„Oud-Poortvliet"
,MUDY"
Wouwsestraat 24 - Tel. 3771
BERGEN OP ZOOM
Voor uw
KOSTUUM
SPORTKOLBERT
PANTALON
DEMIE
REGENJAS
MODES enz.
adv.ing.med.
De oude tijd werd voorzover dat aan
bestaande voorwerpen, kaarten, dokumen
tatie enz. vastgelegd. En zo kan men volgen
de week in de bovenzaal van het gemeente
huis heel wat zien, wat aan het verleden
herinnert. Archieven, burgerlijke stand, kle
ding, talrijke andere voorwerpen, een serie
prachtige aansichtkuarten naar straten ge
rangschikt. Welke oeroepeni in die straat
werden uitgeoefend. Hoe feest werd gevierd
De landbouw, watersnood, molens en ga
zo imaar door. Wellicht ook de mogelijkheid
tot een doorlopende dia-vertoning.
Menigeen zal benieuwd zijn naar wat op dit
gebied verzameld is. En kan mogelijk ook
nog een steentje tot verdieping van dat ver
leden bijdragen.
Door een herinnering eenl voorwerp een
foto, een oude kaart of wat dies meerzij.
Ga er eens een kijkje nemen op de ge
noemde uren. Het kan voor de inwoners
jong en oud interessant zijn. En voor menig
ander in onze streek.
Terwijl we in het volgend nummer nog
even terugkomen op de gevoerde discussies
tijdens de gisternamiddag in Scherpenisse
gehouden raadsvergadering, volgt hieronder
eenl uiteenzetting van de behandelde stuk
ken.
Er was een schrijven van het Humanis
tisch Verbond om subsidie voor het centrum
voor militairen. Een minderheid van het
dagelijks bestuur staat er principieel afwij
zend tegenover, terwijl een meerderheid: geen
praktisch motief aanwezig acht voor sub-
