Burgemeesters: Is de bevolking gediend
met samenvoeging
gemeenten
Monumentale hervormde kerk
te Sint-Maartensdijk ingewijd
Vraagstukken eiland Tholen door
C.H.statenfractie besproken
Bij bezoek aan streekt
Na bijna tien jaar restauratie:
„God is een God der geslachten
BEVRIJDINGSHERDENKING
Onder mededeling van het voorlopig pro
gramma dat een comité uit de inwoners zich
voorstelt op 4 en 5 mei uit te voeren stelt
een meerderheid van b en w voor om voor
dat doel f 0.25 per inwoner bij te dragen.
De voorzitter wijst er op, dat b en w volgens
het pre-advies f 1000.vragen maar de
uitkomst van de in de gemeente middels
enveloppen gehouden inzameling heeft iedere
verwachting overtroffen. Er kwamen 380
enveloppen met inhoud terug, waarvan het
totaal f 1079,60 bedroeg of per gezin ge
middeld f 2.81. De ongeveer 50 plaatselijke
verenigingen is ook om een financiële bij
drage gevraagd, voorzover hun dat mogelijk
is. Tot dusver antwoordden daarop 11 ver
enigingen met f 177.50. Waar nog een twin
tig enveloppen worden verwacht en de bui
tenbewoners nog niet binnen konden zijn
raamt de voorzitter de totale ontvangst der
inzameling op een f 1400.De royale
houding van de inwoners maakt het de ge
meente mogelijk om van de aanvankelijk
door b en w voorgestelde f 1000.- af te
zien en nu te komen tot maximaal f 0.25
per inwoner bij een eventueel tekort
OF ER GEEN DANSJE AFKAN
De heer Stols (pvda) zegt het ingezamel
de bedrag wel aardig te vinden, maar wan
neer men nagaat, dat toch nauwelijks de
helft van de gemeente hieraan heeft meege
daan, is het niet veel. Men zal zich namelijk
afvragen, hoe men feest gaat vieren. Er is
hier de laatste jaren al meer feest geweest.
En wat ziet men dan gebeuren? Dat de jon
gelui 's avonds met de dame achterop de
brommer naar een andere gemeente gaan,
omdat er hier niets meer te doen valt. Er
schijnt geen dansje meer af te kunnen voor
de jongelui. Daarmee werkt men het feest
vieren niet in de hand. Dan kan het een
dronkemansboel worden. Hij vindt dat al
les moet kunnen feesten op eigen wijze en
wanneer nu geen toestemming tot dansmuziek
wordt verleend is het niet nodig er duizend
gulden van de gemeente tegenaan te gooien
Dan profiteert er toch niemand van.
De heer P. van Schetsen (pvda) zegt
zeer goed te weten, dat toestemming tot
dansmuziek een zaak is van het hoofd der
politie in de gemeente. Hij zou het daarom
de burgemeester nog eens in overweging'
willen geven daarover nog eens na te den
ken. Persoonlijk zou hij evenals de heer
Stols het op prijs stellen dat ook het deel
van de bevolking die dat wenst de gelegen
heid in eigen gemeente wordt geboden. Het
betekent voor hem niet, dat hij het wel of
niet geven van dansmuziek afhankelijk wil
stellen van het geven van zijn stem aan het
voorstel tot een financiële bijdrage voor
de feestelijkheden.
HET GAAT TE VER
Een heel ander geluid kwam er van de
zijde van de S.G.P.-fractie. De heer A.
Kurvink merkte op in het vier mei program
ma wel een passende herdenking te kunnen
zien, maar voor wat de vijfde mei viering
aangaat zijn er veel dingen, waarmee hij
zich niet kan verenigen. Het is toch Gods
goedheid, dat we bevrijd zijn en moet dat
met o.m. een vuurwerk worden herdacht?
Hij zal zijn stem niet aan een financiële
bijdrage geven. De heer J. A. den Engelsman
zegt het in deze volkomen eens te zijn met
zijn collega. De voorzitter, de sprekers be
antwoordend, zegt dat dhr. Stols het van de
negatieve kant wil bezien, wanneer hij zegt
dat een bijdrage van 50 van de inwoners
weinig is. Hij echter wil de positieve kant
nemen en dan opmerken dat er heel wat
is binnengekomen, boven de verwachting
althans van de comitéleden. Nu zegt dhr.
Stols wel, dat de jeugd hieraan niet wil mee
doen, maar tot dusver is spreker daarvan
niets gebleken. Geen enkele jeugdgroep is
nog bij hem geweest om dansmuziek te vra
gen of te zeggen, dat ze niet aan deze be
vrijdingsviering willen meedoen. Daarente
gen heeft wel een jeugdvereniging gezegd
graag aan het programma te willen meewer
ken.
De voorzitter vindt het verheugend, dat
dhr. Kurvink de vierde mei herdenking pas
send vindt, maar betreurt 't dat hij met 't 5
mei programma niet kan instemmen. Stel
dat we onze blinden sluiten,, zullen dan
onze kinderen ons niet vragen of dat nu
het bewijs is van onze dankbaarheid, (in
de bezettingstijd heeft de bevolking een
keer de blinden gesloten, want toen was
er geen reden voor dankbaarheid) De voor
zitter meent dat we ook twintig jaar na de
bevrijdingsdag nog dienen uit te dragen hoe
blij we waren van de bezetter te zijn ver
lost. Het comité had in haar programma
ook opstaan een attentie te doen bezorgen
bij de langdurig zieken en hoogbejaarden
van de gemeente. Ook daarvoor is door de
inwoners gegeven en dit onderdeel zal be
slist niet worden afgevoerd, maar het hangt
er wel vanaf hoe diep men in de beurs kan
tasten of het bijvoorbeeld 2 of 3 sinaasap
pelen in het fruitbakje kunnen zijn. Zonder
een gemeentelijke bijdrage zal men zich
een beperking moeten opleggen ondanks de
gulheid van de inwoners.
De heer Kurvink vindt dat nu de bevol
king zoveel gaf, dat wel voldoende is en
de gemeente er dus vanaf kan zien.
De heer Van Schtesen herinnert eraan
dat de begrotingspost tractatie schoolkinde
ren ad f 1.per leerling gebruikt kunnen
worden wat de voorzitter bevestigend beant
woordt.
Wethouder Moerland vraagt stemming
over het meerderheidsvoorstel van b en w
om een kwartje per inwoner voor de 5 mei
viering bij te dragen. Dat wordt door dhr.
Kurvink gesteund. Bij stemming zijn weth.
Moerland, Stols, Den Engelsan en Kurvink
tegen. Alleen weth. J. J. Mosselman (c.h.u.)
en P. van Schetsen (pvda) stemmen voor.
Het comité moet het dus zonder gemeente
lijke bijdrage stellen. De heer Van Schet
sen stelt hierna voor om het bedrag voor
de schoolkinderen in de pot van het comi
té te doen met de voorwaarde, dat het
bedrag toch bestemd blijft voor de school
kindertraktatie. Daarmee wordt bereikt
dat het alles centraal kan worden behandeld.
De voorzitter zegt daarvan altijd een voor
stander te zijn. Nu kan het zelfs zo zijn,
dat de ene school op 30 april trakteert en
een ander op 5 mei omdat een bedrag naar
gelang het aantal leerlingen aan oudercom
missie, lagere- en kleuterschoolbestuur wordt
afgestaan.
De heer Kurvink vindt het destijds geno
men besluit tot die verdeling goed en meent
dat men hierin geen verandering moet bren
gen. De heer van Schetsen wil het voorstel
toch in stemming brengen, dat door weth,
Mosselman wordt gesteund. Maar het blij
ken de twee enige voorstanders te zijn van
een gezamenlijke traktatie. De andere vier
zijn tegen.
BUSHALTES EN WACHTLOKAAL
Een voorstel om (na overleg met Van
der Klundert's autobusbedrijf en de rijks
verkeersinspectie- de route in de dorpskom
te wijzigen andere haltes te maken en een
Abri wachtgelegenheid met parkeerruimte
aan de Brugstraat zoals in ons vorig num
mer nader uiteengezet, kreeg wel algemene
instemming bij de raad.
De heer P. van Schetsen zag er een goede
verbetering in. De heer Kurvink vond de
bijdrage van het autobusbedrijf tamelijk laag
en de investering voor de gemeente vrij hoog
Omdat het evenwel ten algemene nutte is,
zou hij er zijn stem aan geven.
De voorzitter antwoordt dat het door het
autobusbedrijf aangeboden bedrag normaal
is. Zo wordt het in overleg door de autobus
bedrijven altijd gedaan en men kan hier
toch eigenlijk geen uitzondering vragen, om
dat er wat meer geld nodig is voor de be
strating van het parkeerterreintje. De bijdra
ge van de busondernemer moet men zien als
een tegemoetkoming in de kosten wachtgele
genheid. Getracht zal worden een en ander
voor 30 mei a.s. te realiseren. Conform het
voorstel werd hiertoe een bedrag van f 7000
gevoteerd.
Voor aankoop kachel bijzondere school
wordt f 450.beschikbaar gesteld Na wijzi
ging van de begroting als gevolg van de
aanvaarde voorstellen (dat zijn er niet zo
veel in deze vergadering) volgt sluiting,
want niemand had iets voor de rondvraag.
Teneinde zich nader te doen informeren over de vraagstukken
van Tholen bracht vorige week vrijdag de christelijke historische
fractie uit de staten van Zeeland een bezoek aan onze streek.
De excursie werd afgerond met een persconferentie op het
gemeentehuis van Sint-Annaland.
Industrie, woningbouw, recreatie, Schelde-Rijnverbinding, Water-
schapsbelangen, bejaardenzorg en pendel waren de voornaamste
punten, die door burgemeesters en waterschapbestuurders onder
de aandacht werden gebracht.
Ook een eventuele herindeling der gemeenten werd tijdens de
persconferentie aangeroerd, waarbij tegenover een van bezorgd
heid getuigende uitspraak door de burgemeesters een meer ge
reserveerde uitlating stond van de c.h.leden.
In dat laatste kon evenwel worden beluisterd, dat deze fractie de
mogelijke voordelen zal accentueren.
„Het is steeds meer gewenstzo vond
de c.h.u. fractievoorzitter de heer C. F.
van der Peijl, „dat de statenleden meer gein-
formeerd zijn over de vraagstukken van de
Zeeuwse gebieden en daartoe moet men
zo nu en dan ter plaatse een kijkje nemen,
omdat het van een afstand vrijwel niet meer
te overzien is. Reeds eerder maakten de
c.h.u. statenleden een trip over Schouwen-
Duiveland, nu kreeg Tholen een beurt. Op
dit goede eiland zijn we rondgeleid door de
burgemeesters met uitzondering van burge
meester Sluijmers van Stavenisse, die wegens
ziekte verhinderd was en waar burgemeester
Smith de honneurs voor heeft waargenomen.
We zagen het monumentale stadhuis van
Tholen en van Sint Maartensdijk en hebben
het bezoek afgerond in het gemeentehuis
van Sint Annaland, dat er met zijn moderne
vormgeving en practische indeling ook zijn
mag. In een bizonder openhartig gesprek zijn
de verschillende problemen onder de loep
genomen.
VERSNIPPERING VEILINGWEZEN
STELDE TELEUR.
Een belangrijke zaak is voor Tholen de
industrialisatie en het is bekend, hoe ook de
C.H.fractie de motie steunde van gedepu
teerde staten, toen de staatssecretaris van
Economische Zaken reeds eind 1964 de
gemeenten Goes, Zierikzee en Sint Maar
tensdijk als industriekern of subkern wilde
afvoeren. In ieder geval werd bereikt, dat de
faciliteiten nog tot 1968 doorgaan, dus ook
de infrastructurele werken. Dat is niet alleen
voor Sint Maartensdijk, maar voor het ge
hele eiland van belang en wat er verder nog
moet of kan gebeuren, is thans nog niet aan
de orde. Dat te Sint Maartensdijk juist
de 12e industriehal officieel werd geopend,
een bizonder passende metaalindustrie, be
wijst dat de ontwikkeling en vestiging hier
aardig is aangeslagen. Met de L.T.S. in de
onmiddellijke nabijheid lijkt het de staten
fractie aannemelijk, dat er nog meer moge
lijkheden inzitten. Dat is ook het geval met
de Sint Annalandse jachthaven, die vooral
in het toekomstige grote Zeeuwse meer van
betekenis kan zijn. Eén van de punten die
ons hier wel is opgevallen, aldus fractie
voorzitter Van der Peijl, is de versnippe
ring van het veilingwezen. Op 5 plaatsen in
het eiland is er een veilingvereniging met
ieder een eigen gebouw en verdere accomo-
datie. De fractie heeft zich afgevraagd of
het niet de richting moet uitgaan van meer
concentratie, maar de burgemeesters hebben
er op gewezen, dat iedere veiling zijn speci
fieke produkten heeft.
De fractie heeft voorts geconstateerd hoe
o.m. de herverkaveling heeft bijgedragen tot
een verdere modernisering van de landbouw
en zag voorts de toenemende tuinbouw-ont-
wikkeling waarbij met name rond St. Anna
land en Stavenisse de warenhuizen als pad
destoelen uit de grond rijzen.
De streek is voorts direct betrokken bij de
Schelde-Rijnverbinding, waarvan vooral de
kanalisatie van de Eendracht en doorgraving
Slaakdam ingrijpend is. Vanzelfsprekend
kwam hierbij de verdere ontsluiting van
Tholen aan de orde, zij het geheel aan de
oostelijke zijde door een nieuwe brug bij
Tholen, bij O. Vossemeer en over de straks
doorgraven Slaakdam bij St. Philipsland.
De wat eenzijdige oriëntatie van Tholen
op Brabant kwam in het bizonder aan de
orde.
MET OVERIG ZEELAND
Reeds eerder heeft Tholen de wens geuit
meer contact te krijgen met midden Zeeland
en bij de commissie Deltawerken de wens op
tafel gelegd om bij afsluiting van de Oos-
terschelde een vast verbinding te krijgen
tussen -Yerseke - Gorishoek dan wel via
de aan te brengen leiddam voor het Schelde-
Rijnkanaal. Maar het liefst zou Tholen nu
een verbinding krijgen met Schouwen en
daardoor een kortere weg naar de Rand
stad. Als een brug over de Oosterschelde
tussen Schouwen en Noord Beveland moge
lijk is, waarom dan niet tussen Stavenisse en
Ouwerkerk. De ch.fractie nam voorts ken
nis van de snelle ontwikkeling van de dijkre-
creatie op Tholen met lang niet alleen maar
voordelen. Itegendeel, er ontstaan beschadi-
gingen aan dijken, er zijn overgangen nodig
en parkeerruimte.
Aan Brabantse zijde is voor de recreatie
sector op Tholen grote belangstelling. Men
zal als eigen gebied een vinger in de pap
dienen te houden.
AUTOBUSDIENSTEN
Wensen leven er voorts ten aanzien van
een hogere busdienstfrequentie met nog wat
gunstiger tijden en vooral ook een busver
binding Tholen - -Sint Annaland - Sint
Maartensdijk.
Voor de busondernemers is er vanzelf
sprekend de grote factor van rentabiliteit.
BEJAARDENZORG
Het meest gewenst wordt decentralisatie
van bejaardentehuizen geacht. Ieder blijft
liever in eigen gemeente, maar voor kleinere
gemeenten zal het moeilijk zijn zo'n eenheid
ook economisch verantwoord levensvatbaar
te houden. Naast het bestaande algemene
rusthuis „Ten Anker" acht de fractie een
bejaardenoord met confessionele inslag op
zijn plaats.
Een verdere industrialisatie klemt te meer
wanneer weer eens wordt vernomen, dat er
nog altijd zo'n 1100 inwoners pendelen,
waarvan het grootste deel op lange afstand.
Mogelijk dat een verdere ontwikkeling van
de tuinbouw daarop ook nog wat invloed
kan uitoefenen, nu er voor die tuinbouw met
een te verwachten bevolkings-agglomeratie
als in Bergen op Zoom als verzorgingsge
bied toch steeds meer mogelijkheden komen.
GRENSCORRECTIE BIJ
KANALISATIE
Door de kanalisatie van de Eendracht zal
tussen Zeeland en Brabant een grenscorrectie
nodig zijn ten gunste van de Brabanders
van ongeveer 20 hectare. Die kanalisatie
kwam begrijpelijk vooral ter sprake bij het
bezoek aan het Polderhuis en daarmee aan
het bestuur van het Waterschap. Zowel de
gemeenten als het waterschap hebben belang
bij de spoedige totstandkoming van de wet
Uitkering Wegen evenals op de totstandko
ming van rioolzuiveringsinstallaties in elke
thoolse gemeente. Tot dusver ontbreken die
in het stadje Tholen en in Scherpenisse.
Voor beide gemeenten zeer urgent en voor
eerstgenoemde gemeente zo langzamerhand
catastrofaal, ook met het oog op de volks
gezondheid. Er valt eenvoudig niet te wach
ten op uitvoering van het zgn. DACW-ver-
band, maar op een of andere wijze zal fi
nanciering nodig zijn ter uitvoering in de
vrije sector.
Aangetipt werd de nog steeds hangende
bijdrage Deltawerken, waaromtrent het voor
lopig verslag is verschenen en betrokkenen
een verhouding van 95 - 5 hebben ge
vraagd, maar men van overheidswege meer
gaat in de richting van 75 - 25 De zee
weringen van het Eendrachtkanaal zullen
5 jaar na oplevering worden gegarandeerd,
maar dat is dan na de eerste fase van uit
voering, dus met een bodembreedte van 55
meter, wat later tot 90 meter wordt opge
voerd
Voor het grondverlies van 90 hectare of
een paar ton in geld is nog geen toezegging
gedaan. De plaats van de brug over de Een
dracht ten zuidoosten van Oud Vossemeer
zou aan de Brabantse zijde bezwaren opleve-
veren. Ook van Waterschapszijde drong
men aan op een verbinding Yerseke- Goris
hoek.
In Stavenisse kreeg met name de verbete
ring van de havendijken met betonelementen
de aandacht. Provinciale Waterstaat kon
zich volkomen met deze verbetering vereni
gen, maar bij Rijkswaterstaat vond dit geen
genade en het gevolg is, dat tot dusver geen
rijkssubsidie is ontvangen.' Voor de verbete
ring van deze zwakke plaats in de zeewe
ring menen zowel Waterschap als gemeente
Stavenisse recht te hebben op honderd pro
cent vergoeding.
WONINGBOUW
Dat de woningbouw op Tholen niet aan
de aandacht van de fractieleden is ontglipt
ligt wel voor de hand, wanneer men door
burgemeesters wordt rondgeleid. Met vol
doening werd geconstateerd, dat ook aan
de Bogaers-woningen wordt gedaan en er
plannen zijn om te komen tot de zgn. ratio-
bouw. Overigens zal gestreefd moeten wor
den naar meer woningen voor de midden
groepen.
SAMENVOEGINGS-PERIKELEN.
De heer Van der Peijl had slechts aan
getipt dat er ook gesprekken waren gevoerd
over herindelingsplannen. Van de over
zijde der tafel kwam nu de vraag of de
burgemeesters zich in dit opzicht nader had
den uitgesproken. Hierop werd geantwoord,
dat de burgemeesters tegenover de C.H.
statenfractie hun ernstige bezorgheid hebben
uitgesproken met betrekking ook tot een te
verwachten verderstrekkend voorstel her
ziening gemeentegrenzen Tholen, waar de
herindelingsplannen in Zeeland als padde
stoelen uit de grond rijzen en daarbij de
vraag gesteld of de bevolking van Tholen
met dat verderstrekkend voorstel gediend
zal zijn.
Kan er niet worden gestreefd naar een
tussenvorm, welke mogelijk is via de wet
op de ruimtelijke ordening, om vandaaruit
tot een streekstructuurplan te komen, waarbij
het eigen karakter van de gemeenten kan
worden gehandhaafd.
Gedeputeerde A. J. Kaland vulde de uit
spraak van de burgemeesters als volgt aan:
„waarbij van de zijde van de C.H.-staten-
fractie met het oog op de sterke verstede
lijking aan de Brabantse kant (Bergen op
Zoom) de vraag rijst of het niet gewenst
zou kunnen zijn om ook aan de andere zijde
een sterke tegenspeler te hebben", hetgeen
voor de burgemeesters weer aanleiding was
zich af te vragen of dat tegenspel dan niet
veeleer geleverd kan en moet worden op
provinciaal niveau, hetgeen gedeputeerde
Kaland volgaarne toegaf, maar wat nog niet
zou moeten betekenen, dat er op Tholen ze
ven gemeenten kunnen blijven.
De fractievoorzitter Van der Peijl vond
het toen wel hoog tijd worden om na een zo
vermoeiende, maar toch zeer leerzame thool
se dag aan de maaltijd te gaan denken die
in Scherpenisse wel zo ongeveer geserveerd
kon worden en vervolgens aan de terugreis.
„Daar juicht een toon, daar klinkt een stem
Het zo bruisend loflied van Christus' opstanding golfde over de
betrekkelijk kleine schare genodigden en belangstellenden op
vrijdagmiddag 26 maart 1965 in het zo indrukwekkend hervormd
kerkgebouw te Sint-Maartensdijk.
Lichtbundels Maartse zonnestralen drongen door de honderden
ruitjes van de sierlijke boogramen en speelden op de twee engelen
met de bazuinen en over koning David met de harp, die boven
op het geheel gereviseerde orgel zijn geplaatst, zoals kunstenaars
dat eeuwen geleden hebben gewrocht en die met al het andere
in dit kerk gebouw in oude luister zijn hersteld.
„Daar juicht een toon". Het was één van de drie liederen door
ds. J. van der Haar gespeeld als onderdeel van het inwijdings
programma. Hij besloot met „Lobe den Herrn" (Loof de Heer)
naar een compositiebewerking van Jan Swart.
OVERDRACHT
Aan dit orgelintermezzo was een toe
spraak van de president-kerkvoogd de heer
Jac. Polderman en een herdenkingswoord
door ds. J. van der Haar voorafgegaan.
De president-kerkvoogd deelde mee, hoe
de minister van onderwijs, kunsten en
wetenschappen verhinderd was deze dienst
bij te wonen evenals de directeuren van de
Rijkscommissie voor de Monumentenzorg en
de vertegenwoordiger van het provinciaal
bestuur de heer J. van den Bos. Ook burge
meester D. C. Bouwense was verhinderd,
zodat de beide wethouders A P. Geluk en
C. Bazen het gemeentebestuur vertegen
woordigden. De heer Polderman richtte zich
voorts met een welkomstwoord tot de hoofd
architect bij de rijksdienst Monumentenzorg,
de heer E. A. Canneman, mr A. L. Goedhart
van genoemd ministerie en de heer J. W.
Lieftinck. Verder de heer ir. L. van de
Kloot-Meijburg van het architecten- en
ingenieursbureau met dezelfde naam, de
hoofdopzichter dhr. Canneman, de directie
van de hoofdaannemer firma Huurman te
Delft, opzichter M. J. Zweedijk en uitvoerder
W. van Geest.
De president kerkvoogd was deze allen
zeer dankbaar voor hetgeen was gedaan om
deze restauratie te beginnen en te vol
tooien. „Zowel provincie als gemeente heb
ben recht op onze dank, daar zij beide hun
volledige medewerking aan de herstelwerk
zaamheden hebben betoond", zo vervolgde
dhr. Polderman, die verder herinnerde aan
de liefde, waarmee hoofdarchitect Canneman
zich voor dit historisch bouwwerk inzette.
Hij ook kon er mee instemmen, dat de be
schikking over het kerkgebouw voor de
eredienst in deze bijna tienjarige restauratie
onaangetast is gebleven. Niet één zondag
behoefde men elders onderdak te zoeken.
Het architecten- en ingenieursbureau deed
alles wat mogelijk is om de kerk in oude
luister te herstellen. De heer van de Kloot
Meijburg zorgde ervoor, dat het oude avond,
maalsservies een aparte plaats kreeg in de
Noorderkoorkerk en dat men nu een prach
tig doopvont bezit.
Beeldhouwer G. A. Graff te Den Haag
restaureerde met bekwame hand preekstoel,
grafmonument en het stenen doopvont.
De firma Blank te Utrecht reviseerde het
orgel tot een nieuwe schoonheid. De drie
kronen van de firma Brink en Van Keulen
verhogen het luisterrijk aanzien van het
bedehuis en verspreiden bij avonddiensten
een zachte gloed.
De heteluchtinstallatie voldoet uitstekend
evenals de bijgekochte stoelen om het aan
tal zitplaatsen te verhogen. Het schilderwerk
werd uitgevoerd door de firma Sakko te
Tholen, de elektriciteit door fa. A. J. Ver-
jaal te Sint-Maartensdijk, voor de tuinaanleg
zorgde de fa. Manneke en inwoner J. de
Graaf vervaardigde belangeloos het predi
kantenbord dat eveneens een restauratiebeurt
kreeg en een plaats kreeg in de consistorie
kamer. Dank werd voorts gebracht aan de
oud-ouderling F. D. Bentschap Knook voor
de geschonken Statenbijbel en het bij revisie
van het kerkorgel tijdelijk ingebruik geven
van zijn huisorgel, aan de zendingskrans
voor de aktiviteiten tijdens de restauratie
werkzaamheden, toen elke week de kerk
moest worden schoongemaakt en voor de
prachtige avondmaalstafel, trouw-meubilair,
elektrische kachel voor consistorie, keuken-
uitzet en stofzuiger. Dit alles mocht de kerk
voogdij van de zendingskrans ontvangen.
Tenslotte werd dank gebracht aan het be-
Voor mannen modern
Voor jongens sportief
HEREN- en JONGENSKLEDING
Wouwsestraat 7 - tel. 4569
BERGEN OP ZOOM
stuur van de Boerenleenbank en notaris
W. L. Blindenbach voor de medewerking op
financieel gebied, evenals kosteres voor de
aanpassing in de voor hen zo moeilijke
negenjarige periode van restauratie.
De president kerkvoogd was dankbaar
voor de aanwezigheid van de afgevaardigden
in de classis Zierikzee, de Ringpredikanten,
kerkvoogden en kerkeraadsleden van de
zustergemeenten.
Terugkerend naar het begin van zijn
toespraak verklaarde de president-kerkvoogd
nogmaal diepe erkentelijkheid en ootmoed
jegens God te moeten uitspreken, die dit
grote werk zo gunstig deed verlopen. Geen
arbeider verongelukte, als was het werk nu
en dan niet ongevaarlijk. Het gebouw bleef
gespaard, toen op Goede Vrijdagnacht 1963
een hevige brand in een hotel vlakbij woed
de. „De Heere heeft grote dingen gedaan,
dies zijn wij verblijdOnze bede, als
kerkbestuur is, dat tot in lengte van jaren
het rijke Evangelie van Gods genade in
Christus hier mag worden verkondigd, zo
besloot de president kerkvoogd zijn toe
spraak om het gevouw vervolgens in gebruik
over te dragen aan de kerkeraad.
De heer Polderman had ook een brief
voorgelezen van de oud-predikant ds. Joh.
de Bres, die zelf verhinderd was aan de
uitnodiging gevolg te geven, maar zeer
verheugd was over dit seiraad in zijn oude
gemeente. Ds. de Bres schreef te hopen, dat
de vernieuwde tempel dienstbaar zou zijn
tot in lengte dagen bij de verkondiging van
het zuiver Evangelie en bad de gemeente
toe, dat het Gode in alles bevolen zou
mogen zijn.
KANSELBIJBEL
Terwijl de aanwezigen psalm 119:55
zongen ging de dienstdoend ouderling W. J.
van Hemert de kansel op en deponeerde
daar de geschonken kanselbijbel om na de
samenzang Petrus 1 24 en 25 te citeren.
BEDE OM GODS TROUW
Hierna sprak ds. J. van der Haar een
herdenkingswoord naar aanleiding van de
tekst uit 1 koningen 8 29a: „Dat Uwe ogen
open zijn nacht en dag over dit Huis".
We mogen niet tevreden zijn met het
gebouw als zodanig, merkte de predikant op,
hoe schoon, hoe harmonisch uit architecto
nisch oogpunt, in laat-gotische stijl ook
gebouwd. De kerk als gebouw is iets van
mensen voor mensen bestemd. Mensen heb
ben dit gebouw uit haar verval doen her
rijzen. Bijna tien jaar is erover gewerkt.
Door mensen onder Gods zegen gewrocht en
bestemd voor mensen, voor mannen en
vrouwen, voor kinderen en grijsaards. We
kunnen ons geen stad of dorp voorstellen
zonder kerk, maar in de eeuwige heerlijk
heid zal er geen tempel, geen kerkgebouw
meer zijn. Daarnaar moet ons verlangen
uitgaan, al zijn we thans verblijd met dit
kerkjuweel. Salomo bad: Heere God, dat
Uwe ogen open zijn nacht en dag over dit
Huis.. Nacht en dag. Ook in de nacht
dreigt er soms gevaar. Dominee herinnerde
hierbij eveneens aan de hevige brand op de
Markt op Goede Vrijdagnacht 1963, die
een zo groot gevaar opleverde voor het
toen al bijna gerestaureerde kerkgebouw.
Nu kan de Kerk soms slapen, zoals destijds
ook de discipelen, maar de Bewaarder
Israëls sluimert noch slaapt. Ook dit Huis
heeft bewoners nodig, niet alleen maar
nieuwsgierigen. Ds. van der Haar wees ver
volgens op de twaalf pilaren in dit bedehuis,
symboliserend de leer der apostelen en
profeten, op de kansel met het eeuwige
Woord van God, op het doopvont, het
Avondmaalsservies, op het bord met het
allervolmaakste gebed en tenslotte op de
voornaamste Bewoner: God de Heere.
VERKNOCHTHEID
Na orgelspel door ds. J. van der Haar
volgden enkele toespraken. Ir. Van der Kloot
Meyburg verklaarde zich verwonderd te
hebben over de verknochtheid der gemeente
om ondanks de restauratiewerken in het
gebouw te blijven kerken. Hij dankte voorts
het college van kerkvoogden en alle anderen
die hadden meegewerkt en hoopte dat het
gebouw tot in lengte van jaren aan het
gestelde doel ten dienste mag zijn.
Wethouder A. P. Geluk bracht namens
het gemeentebestuur zijn hartelijke geluk
wensen bood een elektrische klok aan voor
de consistoriekamer, opdat alles „op tijd
en met orde zou geschieden." Het was God
die dit alles tot stand bracht, want zo Hij
het huis niet bouwt, tevergeefs wordt er aan
gearbeid, aldus wethouder Geluk.
DANKBAAR VOOR
BELANGSTELLING KUNSTWERKEN
Als lid van het Breed Moderamen der
Classis Zierikzee en namens de hervormde
Ring Tholen en St. Philipsland sprak ds.
L. G. Zwanenburg van Stavenisse. Hij vond
het niet alleen een grote dag voor hervormd
Sint-Maartensdijk, maar meende dat de ge
hele Classis en Ring er zich over mag ver
heugen, dat een dergelijk kerkgebouw werd
gerestaureerd. Wanneer men nagaat, hoe
er zo'n honderd jaar geleden nauwelijks
belangstelling voor de kunstwerken was,
mag men thans toch wel dankbaar zijn, dat
het in onze tijd wel leeft om de monumenten
te behouden en te bewaren en daarvoor
offers gebracht worden door overheid en
particulieren. Met diep respect mogen we
voorts terugdenken aan de grondleggers van
een gebouw als dit, aldus ds. Zwanenburg,
die hoopte dat ook deze kerk steeds dienst
baar zou mogen zijn aan de voltooiing van
Gods werk op aarde. Hij wenste het college
van kerkvoogden en kerkeraad verder kracht
toe al het werk te doen wat voor de in
standhouding der eredienst nodig is.
Namens de provinciale vereniging van
kerkvoogden en de Ring van hervormde
kerkvoogdijen Tholen sprak de heer A. W.
Nortier uit Stavenisse. Hij prees de uit
stekende verzorging van zowel ex- en inte
rieur. Het is niet maar een verenigingszaal,
maar het huis Gods en moge het zodanig
tot in lengte van jaren die waardigheid
blijven dragen, aldus de heer Nortier.
Ds. van der Haar alle sprekers dankend,
wees er op, hoe de offervaardigheid in de
gemeente ook bizonder groot was. Niet min
der dan 67.000 werd aan collecten, giften
en andere inzamelingen ontvangen. Er rust
thans nog een schuld van 50.000 op dit
gebouw en zowel kerkvoogdij als kerkeraad
koesteren de hoop, dat ook dit bedrag een
maal afgelost zal zijn. Hij dankte voorts
nog de heren J. M. Kauffman en J. C.
Knuist die veel werk voor de restauratie
hebben verzet, evenals de heer W. van
Gorsel, die enkele jaren geleden de kerk
geschiedenis van Sint-Maartensdijk op schrift
stelde en in brochure uitgaf ten bate van
het resauratiefonds.
De slotzang was ps. 72 11 „Zijn naam
moet eeuwig eer ontvangen waarna er
voor de genodigden in de bovenzaal van de
consistoriekamer koffie werd geserveerd en
gelegenheid tot feliciteren werd gegeven.
In Sint-Maartensdijk is na het gemeente
huis een tweede gigantische restauratie
voltooid. De twee monumenten vormen
een sieraad in de Smalstad. Moge het
huidige en nageslacht waarderen wat
vroeger en nu tot stand is gebracht.
