WEEKBLDD VOOR HET EILQND THOLEN EN ST.FlLIPSLflND
Dankbaar
Goddank (tot dusver) geen
polio-uitbreiding
Voor de rechtbank
WAARIN OPGENOMEN DE THOOLSE COURANT
VERSCHIJNT IEDERE DONDERDAG
Vragen over begroting
St. Phiiipsland
Eén patientje nog ernstig» anderen maken het vrij goed
Commissaris der Koningin in gesprek met gemeentebe
stuurders openhartig en vruchtbaar
Kleuterscholen tot 2 januari gesloten
Voor Sabin-vaccin (suikerklontje) grote aanmelding
Even tijd
voor een kop gezelligheid
Ook vragen over
polio in Kamer
Beslist niet:
3 x daags voeren 1
DE REDAKTIE LEGT U DEZE WEEK VOOR
Streekverbetering
Tholen organiseert
bijeenkomst schooi
en beroepskeuze
voorlichting
Voor uw meubelen
Fa. Potter-Bouman - Poortvliet
20c jaargang No. 4
12 december 1963
Uitgevers C. J. ZACHARIASSE en G. HEIJBOER
Redaktie Ring 66, St. Annaland - Telefoon 01665-375
Adm. Oudelandsestr. 34, Tholen - Tel. 01660-589 b.g.g 531
Giro 124407
franko p.p. 3.60 inkassokosten
Abonnementen 3.00 per halfjaar
Prijs per nummer 15 cent
Advertenties 12 cent per millimeter - Bij contract speciaal tarief
Spierinkjes t/m 20 woorden 1.50 - Advertenties worden tot
DINSDAGMIDDAG 1 uur in Tholen aangenomen
Met grote dankbaarheid mag worden vast
gesteld, dat zich, terwijl we dit schrijven van
medische zijde, werd meegedeeld, sinds
vorige week geen nieuwe gevallen hebben
voorgedaan van polio. Daarmee wordt niets
afgedaan aan de zorg waarin enkele ouders
van thoolse kinderen nog verkeren, ook niet
aan de ernst der ziekte, waarmee een enkel
kind nog in het ziekenhuis vertoeft. Maar het
mag toch worden aangemerkt als het meest
belangrijke nieuws, dat we deze week no-
gen brengen. En daaraan de hartewens toe
voegen, dat zich ook komende dagen geen
gevallen meer zullen voordoen. Immers, zo
werd het ook door de inspecteur der volks
gezondheid gezegd, het door velen nu in
genomen zogenaamde Sabin vaccin, houdt
niet in, dat de eerstkomende weken de be
smetting geen voorgang zou kunnen vinden
Maar naast en ook boven het zo zeer ge
wenste gebruik der middelen mag er ook de
wetenschap zijn, dat God machtig is om die
ziekte tot staan te brengen en te genezen.
Een tweede reden tot dankbaarheid mag
zijn, dat de bevolking is wakker geschud
uit een droom van laksheid en nonchalance.
Bij gedachten aan de vele dingen die zouden
kunnen gebeuren, waren we dit blijkbaar
vergeten. Het gevolg was, dat slechts een
klein deel gehoor gaf aan terzake gedane me
dische adviezen. Vaak om verschillende voor
zichzelf geldige redenen vaak ook uit angst
en soms ook wel omdat het zo toch ook
best ging.
Het gevaar dat er overblijft is het snel
vergeten zijn. Vooral, wanneer het aan on
ze deur voorbijging.
Bij de wens, dat de nog zieke patientjes
spoedig verder hersteld mogen zijn, dat zich
verder geen uitbreiding zal voordoen, mag
ook worden verwacht, dat er in de toekomst
niet lichtvaardig over gedacht zal worden.
In de overtuiging, dat middelen gezegend
kunnen worden.
Het Tweede Kamerlid de heer Scheps
(p.v.d.a.) heeft de minister van Binnenland
se Zaken schriftelijk vragen gesteld over de
gang van zaken bij de behandeling van de
gemeentebegroting in Sint Phiiipsland.
Wanneer zijn de begrotingen 1962-63 en
1963-64 door b en w bij de raad ingediend.
,Is het de gewoonte de begroting wettelijk
te laat in te dienen omdat de bepaling hier
omtrent in de gemeentewet van 1861 wordt
geacht uit de tijd te zijn?
Voorts vraagt de heer Scheps of de
raadsleden de begroting tijdig ter inzage krij
gen dan wel moeten volstaan met een ont
werp dat tijdens de begrotingsbehandeling
ter tafel komt en derhalve nauwelijks kan
worden geraadpleegd. Wordt de begroting
praktisch in besloten vergadering van een
eenzijdig samengestelde commissie afgedaan
verschijnt verslag noch antwoord inzake
het in de commissie behandelde en wordt
zodoende de openbare behandeling van de
begroting afgehandeld door een hamerslag
aldus het karelid. Hij wil ook weten of een
raadslid hierover heeft geklaagd en of hem
daarom door de burgemeester is toegevoegd
dat hij eigenlijk geen raadslid zou moeten
zijn. Indien een en ander juist is, verzoekt
de heer Scheps de bewindsman om maatre
gelen ten einde aan deze gang van zaken
een einde te maken.
Het voornaamste nieuws, dat we sinds ons vorig nummer mogen
brengen is wel het feit, dat zich geen verdere uitbreiding heeft
voorgedaan van de polio. En wat is dan de werkelijkheid. De
doktoren liegen er niet om. Dat van de 5 patientjes uit Tholen,
opgenomen in het ziekenhuis te Bergen op Zoom het er 4 naar
omstandigheden goed maken. Dat er één kind nog vrij ernstig
aan toe is en dat er drie in Tholen thuisliggende kinderen bij
wie polio werd vastgesteld, het uitstekend maken. De twee
gevallen uit Stavenisse zijn herstellende en reeds uit bed.
Voorts, dat de commissaris der koningin in Zeeland, jhr. rar A.
F. C. de Casembroot in tegenwoordigheid van de wnd. inspecteur
der volksgezondheid in Zeeland, dokter S, Lelie uit Goes een be
spreking hield met de colleges van burgemeesters en wethouders in
het stadhuis te Tholen, dat hierbij ook van de zijde der bezwaarden
tegen vaccinatie een openhartig gesprek werd gevoerd, dat er
van welke kerkelijke zijde ook geen enkele dwang wordt uit
geoefend tegen vaccinatie, ook al heeft men daartegen persoonlijk
bezwaren en dat tenslotte in die gemeenten waar reeds werd
overgegaan tot uitreiking van het Sabin vaccin, meer bekend
geworden als het „suikerklontje", op grote schaal aan de uit
nodiging gevolg wordt gegeven.
Niet alleen principiële
overwegingen
Tijdens de vorige week gehouden pers
conferentie in de raadszaal van Tholen na
de bespreking met de colleges van burge
meesters en wethouders der Thoolse ge
meenten, bevestigde de commissaris der
koningin, hetgeen we vorige week reeds in
een hoofdartikel hadden opgemerkt, dat het
niet alleen om principiële redenen was, dat
de inenting in het merendeel der gemeenten
beneden het landelijk gemiddelde lag, maar
ook door slapheid, door angst voor ge
volgen of om andere redenen, dat met het
overigens eerst sinds 1956 gebruikte Salk-
I vaccin tegen polio was gesloft. Dit had
I en laten we dit niet verbloemen tot ge
volg, dat de gebrachte besmetting om zich
heen kon grijpen, zoals dat gebeurde bij
niet gevaccineerde kinderen in Tholen.
De commissaris der koningin verklaarde,
I dat de gehele kwestie behoort tot de com-
Ppetentie van de burgemeesters en van de
bevolkingsgezondheid. Juist omdat zich de
fiolen der toorn via de pers over Tholen
uitstortten, meende hij zich in het belang
der bevolking persoonlijk op de hoogte te
moeten stellen en met de gemeentebestuur
ders te overleggen en hen met de gehele
bevolking voorzover nodig aan te sporen
van de middelen tot afweer van uitbreiding
gebruik te maken. Zoals men een dijk dicht
maakt om erger te voorkomen. Het is met
de gemeentebestuurders een openhartig ge
sprek geworden. En daarbij was de com
missaris der koningin gebleken, dat zich alle
burgemeesters achter de maatregelen hebben
gesteld, dat het voor enkele S.G.P.wethou-
der een niet minder zware slag is geweest en
dat er in het algemeen te weinig begrip was
voor datgene wat hen van vader op zoon
was voorgehouden. Een winstpunt vond de
commissaris het, dat van welke kerkelijke
zijde ook, geen tucht wordt toegepast op
degenen, die hun kinderen laten vaccineren.
Dat ook van de zijde der Gereformeerde en
Oud Gereformeerde Gemeenten het „die ge
zond zijn hebben de medicijnmeester niet
van node" wordt gezien als zijnde van een
geestelijke strekking.
De commissaris der koningin wenste daar
mee het bezwaar dat er van somige kerke
lijke zijde toch blijft tegen vaccinatie niet
weg te cijferen, noch minder de principieel
overtuigden te gaan verwijten. Hij vroeg
alleen begrip voor de huidige ernstige
situatie, die het meer dan ooit nodig maakt,
dat maatregelen worden genomen. Daarbij
deed hij wel een beroep op de naastenliefde.
Immers, zo bleek ook uit mededelingen
van de wnd. inspecteur der volksgezondheid
dr. S. Lelie, kan men niet zo maar te weten
komen of een kind al dan niet besmet is.
Het „Suikerklontje" moet dan ook niet in
de eerste plaats worden gezien als een
voorbehoedmiddel, maar als een afweer tegen
uitbreiding.
Op maandag 18 november is men in het
laboratorium begonnen met het onderzoek
van de faecaliën van 75 kinderen uit Tholen
en 75 uit Stavenisse. De uitslag daarvan
kan op z'n vroegst 14 dagen later bekend
zijn. Van de zijde van de gemeentebestuur
ders waren er cijfers op tafel gekomen,
welke de inenting illustreerden. Zo bijvoor
beeld van de gemeente Poortvliet, waar er
van de 122 hervormde kinderen 67 waren
ingeënt, van de Geref. Kerk 11 tegenover
11 niet, van de Geref. Gemeente 8 ingeënt
en 82 niet.
Sabin-vaccin
Dokter Lelie gaf voorts een uiteenzetting
van het Salk-vaccin, waarvan de kinderen
vier prikken krijgen. Die eerste prik bezorgt
hoegenaamd nog geen afweer, bij de 2e
prik, een maand later worden de afweer-
stoffen opgebouwd, zonder dat het be
smettingsgevaar sterk is verminderd. Na de
derde prik komt al een sterke afweer en de
vierde prik een half jaar later is het
rappel, dat nodig is om die afweer te vol
tooien. Dan is de afweer gedurende enkele
jaren sterk.
Dat nu ook het Sabin-vaccin wordt ge
bezigd, komt om een sneller afweer tot
stand te brengen. Dit vaccin werkt namelijk
reeds volledig na 2 a 3 weken. Het is daar
om ook een vaccin oraal. Behalve het
advies om via het suikerklontje dit vaccin
in te nemen, is een andere maatregel de
kleuterscholen tot 2 januari te sluiten. Im
mers, op die kinderen heeft men de minste
controle voor wat de reinheid betreft en
met name via de toiletten ontstaat be
smetting.
Op een desbetreffende vraag verklaarde
dokter Lelie dat het vooralsnog niet in de
bedoeling lag ook de lagere scholen te slui
ten. Terwijl men aanvankelijk dacht dat een
besmettingshaard zich als een olievlak uit
breidde is de medische wetenschap later
gebleken, dat het meer „overspringt". Darm
infectie is daarbij het meest voorkomende,
waarom dan ook het Sabin-vaccin wordt
voorgeschreven. Een andere maatregel is
voorlopig de controle van de schooltandarts
stop te zetten.
Onderzoek
Mede als gevolg van, maar ook zonder de
gestelde vragen in de Tweede Kamer, wordt
een volledig onderzoek ingesteld naar het
ontstaan, mogelijke overbrenging, tijdstip
van vaststelling en genomen maatregelen.
Dokter Lelie verklaarde te hebben verno
men, dat zich dit najaar enkele gevallen
van polio in Bergen op Zoom voordeden.
Niemand zal hieruit direct kunnen, willen
of durven concluderen, dat hierdoor de be
smetting op Tholen is ontstaan.
Ten aanzien van verwijten inzake te late
maatregelen wenste dokter Lelie zich niet
verder uit te laten. Hij kon slechts aan de
hand van de feiten meedelen, dat het eerste
geval zich in Stavenisse heeft voorgedaan,
nadat het betrokken patientje voor een been
breuk in Bergen op Zoom was behandeld,
dat de arts eerst dan polio kan en mag
rapporteren, indien zulks na laboratorium
onderzoek bewezen is, een procedure, die
minstens 2 tot 3 weken tijd vraagt.
Het is de inwoners van Tholen bekend,
dat er na deze bijeenkomst circulaires zijn
uitgegaan, waarin wordt geadviseerd aan de
kinderen en huisgenoten van jongere of
schoolgaande kinderen om het „suikerklon
tje" te komen. In enkele gemeenten gefleurde
zulks inmiddels reeds met een goed e op
komst. Van medische zijde werd ons, nog
gevraagd ook de pendelaars aan te sporen
om dit advies op te volgen. Voorzover dat
niet mogelijk is op de gestelde uren, kam men
zich tijdens het spreekuur vervoegen bij de
plaatselijke arts.
W
Allemaal elke dag Droste Caeao
Het belangrijkste nieuws blijft en dat
mag nog wel eens herhaald dat zich deze
week geen nieuwe gevallen hebben voor
gedaan.
Het Tweewe Kamerlid de heer Lamberts
(p.v.d.a) heeft de staatssecretaris van socia
le zaken en volksgezondheid dr A. J. N.
Bartels schriftelijke vragen gesteld over de
polio-explosie op Tholen
De vragen luiden.
Is het de staatssecretaris bekend, dat op
het eiland Tholen een epidemie van polio
myelitis heerst?
Is het juist dat reeds geruime tijd geleden
het eerste geval van poliomyelitis werd on
derkend en dat dit geval niet werd aange
geven, met als direct gevolg dat de nood
zakelijke poliovaccinatiecampagne te laat
werd ingezet?
Meent de staatssecretaris dat hier een
strafbare nalatigheid heeft plaatsgevonden?
Welke maatregelen heeft de staatssecre
taris doen nemen en welke zal hij nog doen
nemen?
De Nederlandse dierenwereld heeft aller
minst reden tot klagen, kan immers bogen op
een nieuwe dierenbeschermingswet, een die
rendag en het bestaan van welhaast even
veel dierenbeschermingsorganisaties als hun
beschermers politieke partijen „rijk" zijn.
Er klinken zelfs luide stemmen vóór een
algeheel vivisectieverbod (eeuwige utopie).
Wij, de beschermers, moeten bij dit alles
op één ding heel goed passen: dat we dóór
de dieren de mens blijven zien. We komen
anders ook op dit terrein tot (Amerikaanse)
excessen.
Om bij onze eigen fauna te blijven. Een
Nederlandse gemeente signaleerde onlangs
het feit. dat een inwoonster (wederhelft van
een notabele en lid van de Dierenbescher
ming) doelbewust 3 x daags de ratten uit
haar omgeving een copieuze maaltijd ser-
j veerde. Dat als gevolg van dit exces de ge
meente werd overstroomd met klachten uit
diezelfde omgeving, scheen de notabele dame
minder aan het hart te gaan dan het lot van
haar beschermelingen.
VIES, SCHADELIJK, GEVAARLIJK
Blijkbaar is zij, zelfs als lid van meerge
noemde „Bescherming", onkundig van het
feit, dat haar hartelappen plegen te verkeren
in milieus waarvoor een weldenkend mens
hartgrondig de neus optrekt:- riolen, mest
vaalten. vuilnisbelten e.d., En ook dat deze
bruine (of riool-) ratten vandaar vooral
tegen de winter, de woning, boerderij of op
slagplaats binnentrekken, waar zij niet alleen
aanzienlijke vernielingen veroorzaken, maar
ook voorraden opvreten en bevuilen.
Voeg daarbij nog het doden van biggen,
kippen, kuikens e.d., het overbrengen van
besmettelijke ziekten op de mens (ziekte van
Weil en paratyfus) en op het 'vee (mond
en klauwzeer, varkenspest) èn de aanvallen
op kleine kinderen, dan zal de conclusie der
weidenkenden luiden deze gevaarlijke vijand
moet grootscheeps worden verdelgd.
ZONDER VERWIJL
Het bovengenoemde voorval werd. aange
haald als voorbeeld van (in ons land geluk
kig nog zeldzame) actieve rattenkweek.
Velen bezondigen zich echer, soms uit
onwetendheid, nog altijd aan passieve rat
tenkweek door het nalaten van noodzakelijke
maatregelen. De boosdoeners maken van de
ze nalatigheid een gretig misbruik. Dank zij
hun ontstellend snelle voortplanting zorgen
zij voor een permanente aanwas die onze
samenleving jaarlijks tientallen miljoenen
guldens kost.
Het recept ertegen? Gezamenlijk verdel
gen, met een middel dat pijnloos en feilloos
werkt en geen risico inhoudt, mits men het
Reden tot dankbaarheid
Men
Geen verdere uitbreiding polio tot dusver
Kleuterscholen tot 2 januari gesloten
Velen gingen om het suiker klontje"
School- en beroepskeuze voorlichtingsbijeenkomst
Oud-Vossemeerse IJsclub krijgt subsidie
Protest tegen procedure begrotingsbehandeling
te St. Phiiipsland
Raadsvoorzitter is niet voornemens het anders
te doen
In Sint-Annaland wordt Schoolstraat doorge
trokken naar Hoenderweg na goedkeuring
Zwarte Piet fopte vele ouders
Jan Overeenkam volksstam ontdekt
Denk om uw nieuwjaarsgroet
Vrederust boekte eerste overwinning
Nu naar de ijsbaan
weet nooit waar men buiten kan, voordat met het probeert.
gegeven advies nauwkeurig opvolgt. Na de
verdelging: verweringsmaatregelen nemen.
Vele woonhuizen en boerderijen zijn op deze
wijze al jaren praktisch ratvrij gebleven.
In december begint in tal van gemeenten
de extra actie tegen de bruine rat. Wend U
voor deelneming daaraan tot Uw gemeente,
wier deskundige rattenbestrijder U van ad
vies zal dienen, ook t.a.v. de ratwering.
Hoe groter het aantal deelnemers, des te
radikaler de opruiming onder de venijnige
belagers. U plukt er de vruchten van.
Eenmaal daags voeren is heus voldoende,
maar dan met vergif
Wageningen, nov. 1963.
Pop.
Het is alweer geruime tijd geleden, dat er
via de streekverbetering Tholen een goed
bezochte bijeenkomst werd gehouden, waarbij
aandacht werd besteed aan de school- en
beroepskeuzevoorlichting
De snelle maatschappelijke en economische
ontwikkeling, ook van onze provincie is een
van de redenen, waarom aan de goede school
en beroepskeuze steeds meer aandacht moet
worden besteed. Recente gegevens tonen aan
dat in onze provincie slechts 25 pet van de
leerlingen van de hoogste klasse van de la
gere scholen enig advies inzake de verdere
keuze mogelijkheden ontvangt.
De streekverbeteringscommissie is dan ook
van oordeel, dat het gewenst is over dit
belangrijke onderwerp opnieuw een bijeen
komst te organiseren. Immers in Zeeland
vond uitbreiding plaats van onderzoekcapa-
citeit, zodat ook de lagere scholen in de ge
legenheid komen om de leerlingen van de 6e
klasse een test te laten afnemen.
Op deze bijeenkomst waarvoor zijn uitge
nodigd de colleges van burgemeester en wet
houders van de gemeenten op Tholen de
HOUDT U ER
REKENING MEE...?
dat er dit jaar nog twee nummers
van de Eendrachtbode zullen uitko
men. Het KERSTNUMMER ver
schijnt a.s. donderdag 19 december,
het OUDEJAARSNUMMER op
maandag 30 december.
Begrijpelijk wordt op donderdag
2e kerstdag geen nummer uitgegeven.
Willen adverteerders en correspon
denten, ook wat de predikbeurten
betreft voor tijdige inzending van de
copie zorgdragen.
Advertenties voor het kerstnummer
a.s, maandag.
Advertenties voor het Oudejaars-
nummer maandag 23 december.
dames en heren leden van schoolbesturen en
oudercommissies, de hoofden en het verder
personeel van de onderwijsinstellingen op
Tholen zullen de volgen de onderwerpen wor
den behandeld.
„De betekenis van de Beroeps- en school
keuze, speciaal voor plattelandsbevol
king door de heer ir J. H. rl. Hasenacht,
secretaris van de Stichting Zeeland voor
Maatschappelijk en Cu ltareel Werk.
en „De praktijk van het schoolkeuze-onder
zoek voor leerlingen vatn de 6e "klasse van
het L.O. en voor leerlingen van de 4e
klas ULO door drs. J. W. Dippel, func
tionaris van de Zeeuwse Stichting voor
Beroepen Voorlichting en School- en Be
roepskeuze Voorlichting".
De uitnodiging werd verzonden namens de
voorzitter van de Agrarisch Sociale Werk
groep van de Streekverbetering Tholen, bur
gemeester W. J. van Doorn te Poortvliet en
de secretaris daarvan ir J. Prins te Goes.
Ongetwijfeld zullen vele genodigden op die
avond van hun belangstelling blijk geven.
Toen op 20 april 1963 te Sint Annaland
burgemeester H. J. Smith werd geinstalleerd
en het gros van de inwoners uithuizig was,
bleek dat voor de drie gebroeders de K.
uit Goes het meest geschikte moment om in
de omgeving van Sint Annaland hun slag
te slaan. Er werd op drie plaatsen ingebro
ken, t.w. bij de heer Joh. Elenbaas, Oude
Zeedijk, bij de heer J. v. d. Repe aan de
Stoofweg en in da fabriek van de firma L. J.
Rijnberg. In het laatstgenoemd gebouw werd
een bedrag ontvreemd, elders wat sieraden.
Dat nu was de methode van de gebroeders
de K. uit Goes, die zorgvuldig de kranten
naspeurden en op die wijze ontdekten, wan
neer er bijvoorbeeld een voor sportliefheb
bers belangrijke t.v. uitzending plaats vond
wanneer er plaatselijke festiviteiten waren
enz. Dan sloegen ze hun slag en wisten
het op die manier tot een 55 inbraken te
brengen.
Terwijl Sinterklaas de kinderen had ver
blijd stonden deze drie gebroeders terecht
voor de Middelburgse arrondissementsrecht
bank. Men had ze niet zo gemakkelijk te
pakken gekregen en later waren er zelfs
nog een paar ontsnapt. Maar het „gestolen
goed gedijt niet" bleek ook nu weer een in
houdsvolle spreuk te zijn. Het kwam er op
neer, dat de officier van Justitie, die elk
van de heren slechts zes gevallen ten laste
had gelegd, als zijnde wettig en overtuigend
bewezen, drie en half jaar gevangenisstraf
eiste tegen Frans (45 jaar). Bram (43 jaar)
en Theo (36 jaar) de K.
De rechtbank zal op woensdag 1,8 decem
ber vonnis wijzen.
De Bredase rechtbank heeft J. v. d. L. te
Oud Vossemeer aldus ontlenen we aan het
„Brabants Nieuwsblad" wegens joy-riding
en verduistering veroordeeld tot zes maanden
gevangenisstraf met aftrek. De man had te
Bergen op Zoom een bromfiets zonder toe
stemming van de eigenaar gebruikt en een
