WEEKBLAD VOOR HET EILAND THOLEN EN ST.FILIPSLAND
Bi schamend
Plaatselijk Nieuws
WAAROM ZIJN DE
KOLEN DUUR?
Provinciaal Opbouworgaan Stichting
Zeeland
WAARIN OPGENOMEN DE THOOLSE COURANT
VERSCHIJNT IEDERE DONDERDAG
I I I I I I I
VRAAG
PROEFRIT BIJ
EEN VAN DE
1145 SIMCA DEALERS!
Het delven is geen eenvoudig werk
MIJNWERKERSOPLEIDING DUURT JAREN
JAARVERSLAG 1962
DE REDAKTIE LEGT U DEZE WEEK VOOR
THOLEN
Bij ploegwedstrijd kwam wisselbeker
definitief in bezit
Winnaar J. J. v. d. Slikt e - Poortvliet
OUD -VOSSEMEER
19e jaargang No. 52
7 november 1963
Uitgever» C. J, ZACHARIASSE en G. HEIJBOER
Redaktie Ring 66, St, Annaland - Telefoon 01665-375
Adm. Oudelandsestr. 34, Tholen - Tel. 01660-589 b.g.g 531 - Giro 124407
franko p.p. 3.60 inkassokosten
Abonnementen 3.00 per halfjaar
Prijs per nummer 15 cent
Advertenties 12 cent per millimeter - Bij contract speciaal tarief
Spierinkjes t/m 20 woorden 1.50 - Advertenties worden tot
DINSDAGMIDDAG 1 uur in Tholen aangenomen
Met genoegen mag herhaaldelijk melding
worden gemaakt van goede dingen, die in
onze streek tot stand komen. Een Roode-
kruis-sympathie als in Sint Philipsland wordt
gevonden, een ver boven de landelijke norm
uitstekende vorm van milddadigheid nog kor
telings te Oud Vossemeer bij de aktie voor
de vluchtelingen, vervult met voldoening,
zo niet met enige trots.
Wanneer we met dankbaarheid van die
goede uitschieters mogen gewagen, mag
anderszijds de teleurstelling niet verborgen
blijven, indien men ook nog via een redac
tionele aansporing die achteraf wat aan
de late kant bleek te komen werd de
gezonde streekbevolking gevraagd te wil
len meedoen aan een avond van de bloed
transfusiedienst van het Ned. Roode Kruis
Na hetgeen hierover reeds eerder in onze
kolommen is geschreven inzonderheid
wanneer zoiets plaats vond te St. Philipsland
-moet onwetendheid omtrent het nut vol
ledig worden afgewimpeld. Het zij toegege
ven, dat er van een donor wat meer wordt
gevraagd dan alleen maar de portemonnaie
te trekken. Het ligt ouiten het financiële vlak.
Maar ieder zal het er ook over eens zijn,
dat het eerder met een werkelijk offer te ma
ken heeft en in evenredigheid ook meer
voldoening mag geven.
Des te groter dus de teleurstelling, dat die
bloedtransfusieavond niet kon doorgaan van
wege het te gering aantal opgaven tot deel
name. Het „loont" een dergelijke dienst de
grote moeite en kosten niet, wanneer men op
zo'n avond belangrijk minder dan 200 donors
mag verwachten. Én die 200 hebben onze
7 eilandgemeenten niet kunnen opbrengen.
Bij lange na niet. Waaraan dan echter di
rect dient te worden toegevoegd, dat het eu
vel niet gezocht moet worden in de gemeente
Oud Vossemeer, die een aanbieding had van
70 deelnemers. Van de overige gemeenten
waren het er enkelen of helemaal geen. Er
staat een ruimer leeftijd voor, maar inzon
derheid van onze inwoners tussen de 20 en
40 jaar is dat teleurstellend. Ja tegenover
de lijdende medemens beschamend. Het tele
foontje, dat naar Den Haag moest vanwege
deze te geringe deelname, was niet pret
tig.
Aan de waarde van de financiële hulp
die vaak zo spontaan in onze streek wordt
geboden, willen we niets afdoen.
Maar toch believen we in het „bloed ge
ven' een groter offer te zien. En daarin
moest onze streek het Roode Kruis teleurstel
len.
Naar verluidt zal ons opnieuw een kans
geboden worden in het voorjaar. Mogelijk
met een intenser bekendmaking. Hopenlijk
wordt dan meer aandacht geschonken aan
het verzoek. Minder uitvluchten gezocht.
Mag een spontaner aanmelding worden ver
wacht. Laten we het voor deze ene keer
mogen houden op een te geringe propagan
da, een te weinig niet tijdige bekendheid
Het gezicht voor een tweede keer verliezen
mogen we niet. Het gaat om meer dan een
boterham meer of minder. Het kan gaan
om het leven van onze naaste, onze familie
ook om ons eigen leven.
simca
Met ingang van 1 september zijn de winterprijzen voor huisbrand
kolen ingegaan. Naast het normaal hoger zijn van de winterprijzen,
is er deze keer ook nog een behoorlijke extra verhoging bijgekomen
zodat in veel gevallen de kolen voor onze kachels met bijna een
gulden per mud duurder zijn geworden.
Natuurlijk past deze gehele prijsstijging in het kader van de
huidige ontwikkeling, waarin we zien, dat men tracht de Neder
landse prijzen op Europees niveau te brengen, een niveau dat
hoger ligt dan wij tot nu toe gewend zijn.
Daarnaast is er na de oorlog wel het een en ander veranderd
in de mijnen. Het gehele winproces is gemoderniseerd en boven
dien is de positie van de mijnwerkers er ook aanmerkelijk beter
op geworden, waarbij deze werkers veelmeer dan vroeger gespeci
aliseerde vaklieden zijn geworden.
Terstond na de bevrijding was de pro-
duktie van onze mijnen zeer laag, hetgeen
vooral te wijten was aan het gebrek aan
geschoolde arbeidskrachten in de mijnen.
Onmiddellijk na het vertrek van de Duit
sers toog de direktie van de Staatsmijnen
aan het werk om de scholing van arbeiders
opnieuw te doen aanvangen. Ook voorheen
had er wel een opleiding bestaan, maar men
had deze nooit geheel bevredigend gevon
den. De adspirant-mijnwerkers werden toen
aanvankelijk tewerk gesteld bij het boven
gronds mijnbedrijf. Zij werkten op het hout
terrein of aan d> leesband, waar de stenen
uit de kolen werden gezocht. Daarnaast ont
vingen de leerlingen vier uur per dag prak
tisch of theoretisch onderwijs. De lessen om
vatten mijnbouwkunde, rekenen, Nederlandse
taal, inrichting der mijnen enzovoort.
Hadden de leerlingen de leeftijd van 18
jaar bereikt, dan werden ze geacht voldoen
de vetrouwd te zijn geraakt met het mijn
bedrijf om ondergronds te gaan werken. Dit
systeem werd tot de jongste oorlog vol
gehouden.
ROOFBOUW
Tijdens de bezetting werd er geen of on
voldoende aandacht besteed aan de oplei
ding van mijnwerkers. Voorzover er iets
van kwam, werd ze meestal door de Duitsers
verhinderd of tegengewerkt. Er kwam be
hoefte aan ondergronds personeel en dus
werd er reeds aandrang uitgeoefend, om in
de mijnschachten af te dalen, wanneer de
jongens nog maar 16 jaar waren.
Deze „roofbouw" op de jonge krachten
heeft zich tijdens en onmiddellijk na de oor
log gewroken. De leiding van de mijnen
voorzag dit wel en ontwierp reeds tijdens de
oorlog plannen tot oprichting van een
ondergrondse vakschool (O.V.S.), die reeds
in januari 1945 bij de Staatsmijn werd ge
opend. Hiervoor werden jongens aangetrok
ken, die juist het lager onderwijs hadden
voltooid. Men besloot veel aandacht te be
steden aan de karaktervorming van de
jonge mijngeneratie.
Elke mijn kreeg spoedig daarop zijn school
en wanneer zich jongens kwamen aanmel
den, werden ze bij een „voortroep" ge
plaatst. Men nam het vormingssysteem van
de padvinders eigenlijk over. Aan het hoofd
van 24 jongens staat een baas, die een vol
ledige opleiding als houwer achter de rug
heeft en bovendien nog als jeugdleider is
gevormd.
THEORIE EN PRAKTIJK
De troep is de kern van het onderwijs.
De jongens moeten elkaar leren kennen en
de voordelen van de teamgeest proeven. In
het mijnwerk is die onderlinge steun zeèr
belangrijk.
Het eerste leerjaar wordt gevuld met het
leren van bedrijfsorganisatie, mijnbouw
kunde, natuurlijke historie, gezondheidsleer
rekenen en aardrijkskunde. Vanzelfsprekend
wordt er ook een cursus E.H.B.O. gegeven.
Godsdienstonderwijs wordt evenmin verge
ten. Dit omvat zo ongeveer het theoretische
gedeelte.
De praktijk is niet minder belangrijk.
Meer dan een uur per dag wordt besteed aan
lichamelijke training. Verder werkt men ver
schillende middagen in een jeugdwerkplaats
of schooltuinjte. Steeds is men er op uit om
de jongens in ploegverband aan het werk te
zetten. Men laat een model boortoren bou
wen of een flinke houten brug. Zelfs is een
speciale kampweek ingesteld, waar men
tracht de vindingrijkheid en het solidariteits-
besef van de jongens te versterken.
Nadat de leerlingen hun eerste-jaarsbrevet
hebben gekregen, worden ze onder leiding
gesteld van een instructeur. Nu komen ze
ook aan het werk in het bovengronds be
drijf, bijvoorbeeld bij het hout lossen of als
hulp in één van de werkplaatsen. Ook de
lichamelijke training en de theorie worden
goed onderhouden.
NAAR EEN LEERMIJN
In het laatste deel van het tweede leerjaar
komen de leerlingen voor het eerst in aan
raking met het eigenlijke mijnwerk. Men
maakt daarbij gebruik van een zogenaamde
leermijn. Dit is een imitatiemijn, die door de
jongens zelf wordt gebouwd in een steen
berg. Hier leren zij alle werkzaamheden, die
ze later zullen moeten uitvoeren.
Men vindt in die leermijn transportban
den, een kiptoestel, de verschillende soorten
betimmering enzovoort. Bijzonder streng
wordt er gelet op de toepassing der veilig
heidsvoorschriften.
Het laatste onderwijsjaar wordt besteed
aan de kennismaking met de echte mijn. Aan
hankelijk gaat men één dag per week onder
de grond. Naarmat de tijd verstrijkt, wordt
het aantal dagen opgevoerd. Een opzichter
heeft het toezicht en e'enmaal per week roept
deze de jongens bij elkaar, om de gerezen
moeilijkheden en vragen te bespreken.
Wanneer de onderwijsperiode is verstre
ken, zijn de jongens minstens 18 jaar. Dan
pas zijn zij mijnwerker, maar volleerd kan
men hen stellig nog niet noemen. Als „sle
per gaan ze voortaan de mijn in. Wanneer
ze zich verder bekwamen, worden ze op den
duur houwer en de besten onder hen kunnen
het wel tot bedrijfsleider brengen.
DE DURE KOLEN
Het beroep van mijnwerker is veelzijdig
en eist een langdurige lichamelijke en geeste
lijke training. Hij moet van alle markten
thuis zijn wanneer hij ondergronds plotse
ling voor een moeilijke situatie wordt ge
plaatst.
Zijn werk wordt goed betaald, doch bij
zijn werk moet hij zich ten volle geven.
Minstens 10 jaren verstrijken, voordat hij
zich volkomen bekwaam kan noemen. Er
is heel wat voor nodig, voordat wij de
anthraciet in de haard kunnen werpen.
Het stookseizoen gaat weer beginnen. De
kolentreinen rijden af en aan van en naar
Zuid-Limburg. Daar wordt dag en nacht
boven en onder de grond alle kracht ge
geven om ons niet in de kou te laten zitten.
Daar neemt van jaar tot jaar het aantal
bekwame mijnwerkers toe.
Zij geven hun gehele jeugd om een vak
man te worden en meermalen hun leven voor
het werk, waaraan zij hun hart hebben ver
pand, dat zagen we kortgeleden nog bij
enkele mijnongevallen in de Verenigde
Staten. Is het nu zo'n wonder, dat een mud
kolen ruim een tientje moeten kosten
(Nadruk verboden)
Het is het waard, dat velen kennis kun
nen nemen van het omvangrijke werk van
deze Zeeuwse stichting. Van die omvangrij
ke taak vindt men een „momentopname",
zoals de secretaris (en directeur) drs. KI.
Laansma het uitdrukt, in het jaarverslag.
Maar zelfs die momentopname zou hier
geheel weergegeven, te veel ruimte inne
men, want op 64 stencils kan heel wat wor
den neergepend. Een greep uit die veelheid
dus maar. Dagelijks bestuursmutaties waren
er door wisseling van vice-voorzitter A.
Schou met gedeputeerde J. van den Bos,
terwijl mr P. van Empel als vertegenwoordi
ger van het maatschappelijk werk een zetel
kwam bezetten. Er werd in het verslagjaar
gewerkt aan een betere uitrusting van de
Stichting Zeeland. Men kreeg (overigens
eerst in mei 1963) een nieuw kantoorgebouw
terwijl de Zeeuwse Culturele Raad en de
Zeeuwse Sportraad hun definitieve vorm
kregen. Jeugd- en Sportzaken kregen meer
aandacht. Is ook de Raad voor Maatschap
pelijk Werk eenmaal een feit, dan zullen
vier volledig functionerende raden een groot
deel van de tijd van het bureau opeisen.
Thans wordt dit nog met wat kunst- en vlieg
werk gedaan. Er kon daadwerkelijke aan
dacht worden geschonken aan de ontwikke
ling op het platteland. De onwikkeling in de
sociaal-medische sector vraagt eveneens veel
aandacht. Toch waren er nog belangrijke
zaken, die nog niet of onvoldoende aange
pakt konden worden, zoals vorming be-
drijfsjeugd en het terrein van het onderwijs.
Waaraan gewerkt is? Aan de Socio-cultu-
rele planning en uitbouw (onderkenning
BESCHAMEND
Waarom zijn de kolen zo duur
Burgemeester Sluijmers werd gehuldigd
De veelomvattende taak van de Stichting Zeeland
Ploegwedstrijd van de L.J.G.
Jan Overeenkam met gulden verenigingsregels
Smerdiek klopte leider in klasse vier
Vleierij moet men als parfum opsnuiven, maar niet slikken.
DOKTERSDIENSTEN
OP ZONDAG
dr L. D. A. Looijsen, Tholen tel. 01660-542
dr R. C. Renes, O.-Vossemeer tel. 01667-400
Dr. H. Zoeteman, Stavenisse, tel. 01663-400.
10.47
23.26
11.45
0.44
13.08
1.39
14.00
2.27
14.44
3.06
15.20
3.40
15.55
van veranderingen en gevolgen), Plattelands-
opbouw (noodzaak van groere regionale
samenwerking) Nog even het verslag citeren
„Op Tholen zijn pogingen gaande om een
„streekorgaan" op te richten (De streekver
betering loopt dit jaar af) Nog is een groot
gedeelte van de bevolking afzijdig gebleven.
Het overleg met de bestaande organen en de
kerken is thans gaande. Zolang een dergelijk
orgaan niet leeft bij de bevolking heeft het
weinig kans van slagen"
Verder is gewerkt in de grotere plaatsen,
aan de probleemgebieden, dorpshuizen, toe
risme, bouw bejaardenhuizen. Hoofdstuk III
belicht het sociaal onderzoek en de studie
daarvan. Hoofdstuk IV behandelt jeugd en
sport. Het volgende hoofdstuk kunst en cul
tureel werk. Hoofdstuk VI vat het maat
schappelijk werk samen, waaronder ook de
gezinsverzorging valt. In het verslagjaar was
het aantal verzorgsters tot 126 en het aantal
helpsters tot 212 gestegen. Hoofdstuk VII
behandelt de verschillende fondsen (Anjer
fonds, Koningin Juliana Fonds, Stichting
Zeeuws Studiefonds, Stichting Herstel Zuid
west Nederland, De Zeeuwse collecte, Een
opsomming volgt van de verschillende com
missies en commissieleden, het onderdeel
financiën en de opbrengst van de Zeeuwse
collecte. Wilt u graag vergelijken? Walche
ren bracht hiervoor f 4334,31 binnen, Tholen
en St. Philipsland f 2329,20 Zuid Beveland
f 7730,40 Noord Beveland f 1845,35, Oost
Zeeuws Vlaanderen f 1877,83 West Zeeuws
Vlaanderen f 3306,22 Schouwen en Duive-
land f 2087,44, totaal f 23.510,75.
Tijdens de laatst gehouden ploegwedstrijd
waarvan ons de uitslag thans bereikte en wel
ke is georganiseerd door de L.P.G. afd. Tho
len, werd met 3 soorten ploegen gewerkt
t.w.
a. paardenploegen, waarvoor 2 deelnemers
b. schaar-rondgaande ploegen met eveneens
2 deelnemers;
c. keerploegen met 4 deelnemers.
Van de eerste categorie werd nummer één
D. Bijl te Scherpenisse met 74 punten en no
2 was M. C. den Engelsman Azn te Sint
Maartensdijk met 7 l5/s punt. Bij de rond
gaande ploegen was eerste J. J. v. d. Slikke
uit Poortvliet met 711/3 punten, waarmee hij
voor de derde maal beslag wist te leggen op
de wisselbeker en daarvan definitief eige
naar werd. Tweede werd C. Deurloo uit
Poortvliet met 44 punten.
Bij de keerploegen was 1ste M. M. den
Engelsman te Poortvliet, die met 68 punten
voor de eerste maal beslag op de wisselbe
ker wist te leggen.
2. C. Antonisse Poortvliet 66 punten
3. A. Quaak Scherpenisse 645/s punten
4. J. Geuze MJzn te Poortvliet met 59 pt.
Het was een ze,er moeilijk te ploegen per
ceel, waarop men werd ingezet onder het
toeziend oog van de juryleden C. J. van
Strien te Anna Jacoba Polder, J. Joppe te
Scherpenisse en M. A. de Hond te Tholen.
HOOGWATER
in de week van 10 tot en met 16 november
zondag
maandag
dinsdag
woensdag
donderdag
vrijdag
zaterdag
8 nov. Laatste Kwartier te 7.37 uur
16 november Nieuwe Maan te 7.15 uur
SPAARWEEK BIJ NUTSSPAARBANK
De spaarweek van de Nutsspaarb nk te
Tholen gehouden van 21-30 oktober 1963
heeft goede resultaten opgebracht.
aantal stortingen 695 (v.j. 474)
bedrag inleg f 72.724.- (v.j. f 49.840.
nieuwe rekeningen 18 (v.j. 21)
geledigde busjes 307 (v.j. 181)
bedrag busjes f 7745.(v.j. f 3591.
De resultaten v n de gehele maand okto
ber zijn:
Bedrag inleg f 171.978,61 terugbetaald
f 67.325,65 voordelig verschil f 104.652,96.
Aantal posten inleg 1073 aantal posten
terugbetaling 175
Aantal nieuwe boekjes 32
BEVORDERING
De heer M. A. de Hond assistent bij de
R.L.V.D. werd bevorderd tot hoofdassistent
bij de Rijkslandbouwvoorlichtingsdienst.
BURGERLIJKE STAND
30 okt Hendrina van Haaften oud' 47 jaar
echtgenote van Kornelis Bastiaan van Poe-
pelen.
Ingekomen:
Cornelia L. van Dalen-Doeleman van Wis
sekerke naar 1500 gem. polder 77
Leonardus J. M. Geers van Halsteren naar
Ten Ankerweg 15
Pieter R. Laban echtgenote en kind van
Sint Annaland naar Hofstraat 25
Simon C. Geluk echtgenote en kind van
Canada naar Singel 30
Johannis van 't Hof van Poortvliet naar
Oudel. poort 24
Albert R. Stapel van Amsterdam naar
1500 gem. polder 74
Vertrokken
Johan C. A. van der Peijl van Singel 75
naar Rotterdam
Pieter C. van den Heuvel van Visstraat
26 naar Dordrecht
Jan C. Priem van Oudelandsepoort 19
naar Utrecht
Gerardus A. de Hond van Singel 65 naar
Sint Maartensdijk
Saskia D. Kooijmans van 1500 gem. pol
der 22 naar Amsterdam
Marinus C. M. H. Bloks echtgenote en 4
kinderen van Jan van Bloisstraat 16 naar
Breda
Izaak Tange van Hoogstraat 11 naar Arn
hem
Elizabeth C. v. d. Maas-Bierens van Sin
gel 76 naar Goes
Plonia P. Laban-Schoeff van Hofstraat
25 naar Wolphaartsdijk
VERBOUWING
De verbouwing van de woning voor de
here L. Siebeling aan de hofstede Stalzicht
is gegund aan de fa. D. Burgers te Tholen
AUTOBOTSING
Vrijdagmorgen ontstond op de splitsing
Antwerpsestraatweg - Prins Bernhardlaan te
Bergen op Zoom een botsing tussen een
personenauto en een vrachtauto, waarbij de
personenauto bestuurd door A. van de H.
uit Tholen zwaar beschadigd werd De vracht
auto bestuurd door C. de L. uit Koudekerke
verleende geen voorrang en slipte bij het
remmen. Persoonlijke ongelukken deden zich
niet voor.
UITBREIDING GARAGE
De architect D. Dormaar te Sint Anna
land is de uitbreiding van de garage Mol aan
de Singel opgedragen aan de firma A. J.
Schot te Tholen, die reeds met het werk be
gonnen is.
BOUW VAN EEN SCHUUR
De bouw van een schuur voor rekening
van de heer J. Schot Grindweg 14 is gegund
aan de firma I. Lindhout te Tholen
VOOR TERREIN-VERLICHTING
Zoals vorige week aangekondigd hield
de voetbalvereniging „Tholense boys" een
bazar ten behoeve van elektrische verlich
ting op het sportterrein. Men had een goede
opkomst en het resultaat was dat er f1700
netto was. die voor die verlichting kan wor
den bestemd. En die verlichting werd reeds
aangebracht. Vorige week donderdag had
de eerste training plaats met kunstlicht. Door
de bazar-opbrengst kan een gedeelte van de
kosten worden afgelost.
ONGEVAL
Gisterenmiddag omstreeks 1 uur deed het
dochtertje van de heer C.v.d.B. uit de Doel-
weg een boodschap voor haar moeder. In
de Vosmeerse poort kwam een tractor met
twee aanhangers aangereden. Door het slin
geren van de achterste wagen werd het meis
je, dat op het trottoir liep geraakt en tegen
de grond geslagen. De chauffeur heeft er
blijkbaar en ook zeer waarschijnlijk niets van
gemerkt. Het kind had ontvelde benen en
na behandeling door de hisarts werd ze naar
het ziekenhuis vervoerd, waar fotos van het
bekkentje werden genomen.en waaruit bleek
dat ook dit was gekneusd.
GEVONDEN
Een klein rood meisjestasje met inhoud.
Inlichtingen op het Gemeentehuis.
BLOED-TRANSFUSIE-AVOND
GAAT NIET DOOR
In verband met de grote organisatie zoals
een auto met apparatuur en een staf perso
neel die nodig is het beleggen van een bloed-
tranfusie-avond, was het aantal deelnemers
voor de avond van 7 nocv. te Sint Maartens
dijk gesteld op minimaal 150 a 200.
Het is elk jaar sukkelen geweest om dat
betrekkelijk lage cijfer te halen. Dit jaar is
het niet gelukt. Een slechte beurt voor de
streek, want 200 deelnemers komt toch neer
op slecht 2 pet van de bevolking.
Dat het anders kan bewees de gemeente
Oud Vosemeer, waar dankzij de activiteiten
van de burgemeester tevens bestuurslid van
het Rode Kris 80 donors of 4 pet van de
bevolking zich hadden opgegeven. Zij moes
ten helaas allen worden teleurgesteld.
SLOOP LANDBOUWSCHUUR
C. M. DROOGERS
Eind vorige week is aannemer J. C. Va
ders begonnen met de afbraak van de oude
landbouwschuur van dhr. C. M. Droogers
aan de F. D. Rooseveldtstraat
Op dit punt begint de ontworpen nieuwe
