WEEKBLOD VOOR HET EILAND THOLEN EN ST.FILIPSLOND
LAATSTE NIEUWS
Nieuwsbrief
WAARIN OPGENOMEN DE TH00LSE COURANT
Bouw nieuwe fabriekshal
„Elvina' gestart
Landbouwzorgen
in Troonrede
onderstreept
Brugverbinding Tholen-Schouwen kon niet in studie
worden genomen.
Zónder Tholen al uiterste gevergd van provinciaal
vermogen.
Wel degelijk aandacht voor Oosterscheldebrug in
de streek.
Venezolaanse
vijfling
Voor uw meubelen
Fa. Potter-Bouman - Poortvliet
Van oude kleuterschool en houten noodgebouw naar
moderne bedrijfshal
DE REDAKTIE LEGT U DEZE WEEK VOOR:
California commentaar op het
19e jaargang No. 45
19 september 1963
Uitgevers C. I ZACHARIASSE en G. HEIJBOER
Redaktie Ring 66, 'St. Annaland - Telefoon 01665-375
Adm. Oudelandsestr. 34, Tholen - Tel. 01660-589 b.g.g 531
Giro 124407
franko p.p. 3.60 4- inkassokosten
Abonnementen 3.00 per halfjaar
Prijs per nummer 15 cent
Advertenties 12 cent per millimeter - Bij contract speciaal tarief
Spierinkjes t/m 20 woorden 1.50 - Advertenties worden tot
DINSDAGMIDDAG 1 uur in Tholen aangenomen
Letterlijk weergegeven in de dagbladen
heeft ieder kennis kunnen nemen van de
Troonrede, door onze koningin uitgespro
ken op de derde dinsdag van september.
Als naar gewoonte. Onze uitgave preten
deert niet het brengen van het nationale
laat staan internationale gebeuren. Aan
streekvoorlichting en streeknieuws zijn ge
woonlijk de kolommen gevuld. Aan een
staatsstuk als de troonrede is, mogen echter
ook wij niet zonder meer voorbijgaan, al
blijft de daaraan geschonken aandacht be
perkt tot een enkele aantekening. Als naar
gewoonte schreven we hierboven. En mo
gelijk is het vanwege het traditionele, dat
men ook van de Troonrede niets opzienba
rends moet verwachten. Soms rijst de vraag
of ze nog past in deze tijd, maar anderszijds
is daarvoor, zelfs in de traditionele sfeer,
zoveel te zeggen, dat we ten aanzien hier
van liever geen revolutionaire denkbeelden
opperen.
„In deze tijd van dynamische ontwikkeling
groeit het bewustzijn van onderlinfge afhan
kelijkheid en neemt ook het verlangen naar
samenwerking toe." Daarmee, begint de
Troonrede en wanneer men deze zin goed
wil lezen, zal men moeten erkennen, dat het
in het klein zowel als in het groot kan wor
den toegepast. Hoeveel is daarover de laat
ste maanden ook niet in onze omgeving
gesproken: dynamische ontwikkeling, onder
linge afhankelijkheid, samenwerking. Aan
vermindering van de dienstplichttijd schij
nen we in ons land nog niet toe te zijn,
zulks in tegenstelling met verschillende na
buurlanden. Bizondere aandacht wordt ge
vraagd voor de problemen ontwikkelings
landen. Hulp, ja meer hulp blijft geboden.
Goede hoop is er ten aanzien van een gelij-
delijke ontplooiing van de handelsbetrekkin
gen met Indonesië.
Voor onze omgeving is van belang, dat
nu ook in de Troonrede gewag wordt ge
maakt van het Schelde-Rijnakkoord: „Het
verdrag inzake een verbeterde Schelde-Rijn-
verbinding, dat voor de verhouding van ons
land tot België zo belangrijk is, zal U ter
goedkeuring worden voorgelegd."
Het sociaal economisch beleid is gericht
op een zo krachtig mogelijke en 'evenwich
tige groei van de economie op lange termijn
en op beheersing van de conjunctuur. Dc
loonvorming is een ernstig vraagstuk. De
hoogste prioriteit wordt toegekend aan wo
ningbouw. Gestreefd zal worden boven het
vermelde totaal van 90.000 woningen per
jaar te komen. In hoeverre daarvan ook on
ze gemeenten kunnen profiteren door de
zgn. vrije woningbouw, mede in het kader
van de f 14.000.grens, is nog onzeker.
De landbouw krijgt in deze Troonrede
haar deel. Enerzijds een veeg teken, anders
zijds een riem onder het hart voor deze
bedrijfstak. „De regering zal blijven stre
ven zowel naar ontplooiing van het Europe
se landbouwbeleid als naar verhoging van
de rentabiliteit van de Nederlandse land
bouw. De moeilijke omstandigheden voor
mest- en melkveehouderij alsmede voor het
gemengde bedrijf zijn in het staatsstuk on
derstreept. Buiten de landbouw lijkt men
reeds verontrust te zijn over te grote zorg
voor deze bedrijfstak. Er wordt gerept van
een boerenkabinet Marijnen-Biesheuvel. Van
die kant zullen de 100 miljoen gulden extra
voor de landbouw bepaaldelijk niet worden
gegund. Dan heeft men echter niet door, dat
het wel eens van kwaad tot erger zou kun
nen komen. En de schade des te groter. La
ten we met de Regering hopen en vertrou
wen, dat in het thans aanvangende parlemen
taire jaar een vruchtbaar beleid kan en zal
worden gevoerd. Tot heil der natie.
Het vertrouwen van de Amerikaanse Sint Philiplander A. Mol in
de paraatheid van de thoolse bevolking kan terugkeren. Vorige
week schreef hij het onbegrijpelijk te vinden, dat men zich op
Tholen niets aantrok van het Deltaplan en zelfs niet van de
Oosterscheldebrug.
Het blijkt echter, dat Tholen niet is ingedommeld, zeker niet is
ingeslapen.
Nog voor de heer Mol elders zijn visie lanceerde, nog voor het
Schelde-Rijnplan vaste vorm kreeg, werd er vanuit Tholen reeds
geageerd op de plannen rond de Oosterscheldebrug. Met name
het gemeentebestuur van Sint-Maartensdijk bleek klaar wakker
te zijn. Maar kreeg in Middelburg hoegenaamd geen gehoor. „Met
de geplande Oosterscheldebrug wordt reeds het uiterste gevergd
van het provinciaal vermogen." Thoolse waakhond, blijf in je kot.
Het is niet uitgesloten, dat meerdere Thoolse
gemeenten destijds reageerden op een schrij
ven van de Kamer van Koophandel en Fa
brieken in Zeeland te Middelburg, maar
van Sint-Maartensdijk is dat ons in elk geval
bekend. Dat schrijven van de Kamer van
Koophandel was gedateerd 8 januari 1962.
Daarin werd gewezen op de passages in het
Voorlopig Verslag van de Tweede Kamer
der Staten Generaal van de Rijksbegroting
1962 voor Verkeer en Waterstaat. Passages,
gewijd aan de vaste verbinding over de
Oosterschelde.
De Kamer van Koophandel wees op het
belang van de vaste verbinding over de
Oosterschelde, als zijnde een Zuid-Noord-
ontsluiting van de eerste orde. et Hhoopte
dat alle Zeeuwse gemeenten zich achter dit
plan zouden scharen.
Bezorgd
Reeds op 24 januari 1962 werd door bur
gemeester en wethouders van Sint-Maar
tensdijk geantwoord op het voornoemde
schrijven van de Kamer van Koophandel en
Fabrieken in Zeeland.
Het gemeentebestuur was het eens met de
Kamer, dat een dergelijk streven (de tot
standkoming van deze Zuid-Noordverbin
ding) in het belang van de ontwikkeling
van ons gewest was, ook van de gedeelten,
die daarbij niet direct zijn betrokken of
daarmee direct zijn gebaat. Daartoe behoorde
(en terecht) naar de mening van genoemd
gemeentebestuur, ook het eiland Tholen.
Deze dus niet ingedommelde plaatselijke
overheid vulde hierbij aan, dat het wel een
ieder moest opvallen, dat de grootste ont
wikkelingsplannen voor Zeeland, met inbe
grip van het Deltaplan, geen werkelijke
verbeteringen voor het eiland Tholen bren
gen. Met name zal in feite alleen het eiland
Tholen niet een betere wegverbinding krij
gen met overig Zeeland, tenzij de vage
plannen Gorishoek-Yerseke nog vaste vorm
aannemen, aldus de overheid in de Smalstad.
Zelf zouden we daaraan kunnen toevoegen,
zulks ook vooral voor de hierbij zo ge-
interesseerde Sint-Philipslander, dat dit ook
voor zijn geboortegrond geldt. In dat op
zicht is Tholen dus niet eenzaam.
Dat echter op Tholen evengoed gedachten
leefden als door de heer Mol vorige week
in ons blad werden geopenbaard, blijkt uit
het volgende gedeelte van het antwoord
door het gemeentebestuur van Sint-Maar
tensdijk aan de Kamer van Koophandel. Een
voorzichtige passage, maar niettemin wel
sprekend.
Brug naar Schouwen
„Alhoewel terzake elke technische kennis
ontbreek, rijst toch bij ontvangst van een
schrijven als dit, direkt dc vraag of het dan
ook niet mogelijk is het eiland Tholen door
middel van een brug met Schouwen te ver
binden."
Onder meer de heer Mol zal het ons niet
kwalijk nemen, dat we ons tegelijk met het
weergeven van dit briefgedeelte enigermate
verkneuteren, omdat hieruit wel duidelijk
blijkt, dat men op Tholen toch goed wakker
bleek te zijn. Immers, dit antwoord werd
verzonden, toen het plan voor de Ooster
scheldebrug nog niet geheel definitief was,
toen het Schelde-Rijnakkoord nog niet was
bereikt en dus het vaarwater Antwerpen-
Rotterdam nog altijd via het Keeten, Mast
gat, Zijpe moest blijven bestaan, zodat
alleen nog maar aan een brugverbinding kon
worden gedacht.
De lengte van een dergelijke verbinding, is
slechts een klein deel van de ontworpen
Oosterscheldebrug, zo vervolgde het Smer-
dieks gemeentebestuur, ook al geheel in de
geest van de inzender uit St. Philipsland,
„en voor de ontsluiting van het eiland
Tholen zou een dergelijke verbinding zeer
veel nut hebben."
Men was in Sint-Maartensdijk uiterst
loyaal en voorzichtig: „Afgezien van het
feit of een bepaald object realiseerbaar is,
is het duidelijk dat indien de eiland Tholen-
ontwikkeling achterblijft bij die in de andere
delen, zulks achteruitgang voor de streek
betekent. Op grond van ook u bekende
ontvolking, menen wij een ernstig beroep op
u te mogen doen, teneinde te bereiken, dat
de ontwikkeling van deze streek gelijke tred
zal houden met elders," aldus het slot van
de brief door het gemeentebestuur van Sint
Maartensdijk gezonden aan de Kamer van
Koophandel voornoemd.
Het uiterste was gevergd
Mogelijk heeft de Kamer van Koophandel
en Fabrieken gedacht bij dit antwoord uit
Sint-Maartensdijk: nu hebben we de knuppel
zelf in het kippenhok gesmeten. Laten we
die knuppel niet weer opnemen, maar het
verder aan gedeputeerden overlaten om
Tholen koest te houden. Het achtenswaardig
provinciaal college is minder bang uitgeval
len om weg te schuilen. Het diende Sint-
Maartensdijk, het diende daarmee tegelijk
onze streek, van antwoord. Weliswaar door
eerst wat graan te strooien om de kippen
tot bedaren te brengen, maar om vervolgens
toch reeël te verkondigen, dat kippen alleen
mogen kakelen, wanneer er een ei is ge
legd, om met deze mankgaande vergelijking
door te gaan.
„Hoezeer de ontwikkeling van het eiland
Tholen en verbetering van de verbindingen
met overig Zeeland en het westen van
Nederland ook ons college ter harte gaan,
zijn wij van oordeel dat voorshands, nu ten
behoeve van de te bouwen brug over de
Oosterschelde, van het technisch en financi
eel vermogen van de provincie het uiterste
gevergd wordt, een brugverbinding tussen
Tholen en Schouwen-Duiveland niet in
studie kan worden genomen."
Ook van een warm kloppend provinciaal
hart kan teveel gevergd worden: Schelde-
industrie, Sloeplan, ontwikkeling Terneuzen,
Oosterscheldebrug. En dan ook Tholen nog.
Nee, het uiterste is nu al gevergd.
Misschien dat de rijksoverheid er nog iets
in ziet: Amsterdam-Parijs via Tholen. Maar
voor o.a. de heer Mol moet hiermee toch
wel overtuigend zijn bewezen, dat men op
Tholen niet geheel was ingeslapen.
Wie het kleine niet eert, mag op het grote niet rekenen. Mogelijk
speelde dit zo'n jaar of zes geleden door het hoofd van de heer
Elink Visser, de huidige eigenaar-directeur van Elvi's dames-
confectie, toen hij met zijn vrouw naar Sint-Maartensdijk kwam
om daar een kijkje te nemen en een geschikt plaatsje te zoeken
om een nog klein produktie-apparaat op te bouwen. Hij snoof
de geur op van de nog niet gedempte watergang, struikelde over
hobbelige straatkeien en nestelde zich uiteindelijk in een oud
donker kleuterschooltje, waar dan het begin werd gemaakt van
de nu in Europa alom bekende Elvi damesjaponnen.
Bij de andere partij, het gemeentebestuur van Sint-Maartensdijk,
speelde mogelijk dezelfde gedachte. Men zag een middenstander,
nauwelijks van de grond af en men wist dat het hier vooral om
een industrie zou gaan, waar vrijwel alleen meisjes aan te pas
zouden komen. En daarom zat men niet bepaald te springen. Het
probleem van de werkgelegenheid voor mannen zou er niet door
worden opgelost. En toch stak men elkaar de hand toe. Want wie
het kleine niet eert
Landbouwzorgen ook in Troonrede
Op Tholen was men attent ten aanzien
van de Oosterscheldebrug
Meer kans op een verbinding Y erseke-Gorishoek,
meent een lezer
Elvina n.v. sloeg de eerste paal voor nieuw
bedrijfspand in Sint-Maartensdijk
Reclassering
Uitspraak g.s. inzake thoolse taxi's
Mossel-ver watering in Zeeland
De september-nieuwsbrief
Poortvliet's sportveld wordt geopend
Laat uw eigen veld niet in de steek om bij uw buurman onkruid te wieden
DE EERSTE PAAL
En zie daar. Sint Maartensdijk werd kern
gemeente. Op het industrieterrein bruist het
van bouwaktiviteit. Vorige week woensdag
11 september trilde de Nijverheidsweg. Niet
van de overigens wel stralende september-
zon, die alle nevelsluiers had opgeslorpt.
Maar van de zware heiblok, die met be
diening van een Elvi-medewerkster neer-
dreunde op de eerste heipaal als een goede
fundering voor Elvina's nieuwe moderne
bedrijfshal. Burgemeester D. C. Bouwense en
wethouder C. Bazen waren er namens het
gemeentebestuur getuige van. Directeur
Elink Visser was er met zijn vrouw, de
directiestaf, de bedrijfsleider D. van Wezel,
die zowel op de Elvi fabriek te Steenbergen
als te Sint-Maartensdijk de scepter zwaait,
de altijd weer bezielende leidster van het
bedrijf te Sint-Maartensdijk mej. D. Michels,
alle personeelsleden, architect H. Weertman
uit Goes, de man die het leeuwenaandeel
heeft van de fabrieksbouw op het industrie
terrein in de Smalstad, annemer Muller-
Franke en de onderaannemers. Decimeters
tegelijk zakte de paal bij het eerste beuken
in het door de vele regens nog drassige
terrein. Maar hoe dieper de paal kwam,
hoe meer weerstand de bodem opriep. Een
flink applaus van de aanwezigen beloonde
de hei-ster voor haar werk, tegelijkertijd
voor de directie bedoeld als een felicitatie
met dit begin van de nieuwbouw.
De bouw is gestart. Nog één, hopelijk
minder strenge winter als vorig jaar, zal het
personeel zich nog in het noodgebouw
moeten behelpen. Daarna gaat het in een
moderne bedrijfshal werken met alle facili
teiten in nieuwbouw te vinden. Nog enkele
maanden en Elink Visser, maar vooral zijn
personeel zal de kleuterschool, evenals het
houten noodgebouw vergeten zijn, verwisseld
voor de prettige werkkring in een bedrijfs
ruimte met veel licht en lucht, toiletten en
kantine, keuken, magazijn en garage.
Sinds de geboorte van de beroemde
Dlonne-vtjfling, in 1934 In Canada,
was nog niet weer een vijfling gebo
ren. Maar nu is het dan zover. Me
vrouw Elfren Prieto in Venezuela
vond het niet meer dan billijk om,
ook al is het wat laat, tegenover de
vjjf Dionne-meisjes vijf gezonde
jongens te stellen.
„Leuk!" zeggen we allemaal. Maar
we denken toch ook wel: hoe houdt
zo'n eenvoudige Venezolaanse huis
vrouw ai die magen in haar - toch al
kinderrijke - gezin gevuld?
Enfin, in het zonnige Venezuela zal
men daarvoor wel een oplossing
vinden. En wat, als er in Nederland
eens een vijfling werd geboren? Dan
Hjkt ons de voeding beslist geen pro
bleem. Voor de eerste jaren zijn er
onze wereldvermaarde zuivelpro-
dukten. En daarna? Ach, kies maar
uit onze rijk gevulde hoorn des over-
vloeds. Eèn tip kunnen wij de toe
komstige Hollandse vijfling-inoeder
vast geven: als het gezonde knapen
zijn zullen ze, nèt als hun vriendjes,
dol zijn op California-soep!
(Tussen haakjes: waarom zou u
eigenlijk wachten tot die vijfling er
is? California soep is ook nü al het
proberen waard!)
ZEVENHONDERD
VIERKANTE METERS
Elvina kocht 3000 m2 industrieterrein van
het gemeentebestuur Sint-Maartensdijk en
gaat daarvan 700 m2 bebouwen. Architect
Weertman hield in zijn ontwerp rekening
met een praktische indeling, maar ook met
de noodzaak van een gezellige bedrijfshal.
Aan de voorgevel bevindt zich tevens de
hoofdingang met een 2.50 meter brede hal,
die zes meter diep is.
Er is nog heel wat werk aan de agrari
sche winkel. De oogstvertraging van de
maand augustus is nog lang niet ingehaald,
zij het dat de graan- en erwtenverwerking,
dank zij de mooie septemberdagen wel voor
elkaar is gekomen, uiteraard niet zonder
schade en voor velen met hoge droogkosten.
Is men in de landbouw dan ook nog niet toe
aan het echte najaarswerk, wel korten
allengs de dagen. Men kan niet meer zo
vroeg beginnen en het werken in de avond
uren is nu wel zowat verkeken. Dus wat
meer tijd om zich ook in de theorie van de
land- en tuinbouw, fruit- en veeteelt te ver
diepen. Méér belangstelling dus ook wellicht
voor de september-nieuwsbrief. Weet u
wat een arbeidskern is Het wordt u dui
delijk na het lezen van het eerste artikel.
U zult de noodzaak ervan dan ook begrij
pen. Ook van de dames wordt bij het langer
worden van de avonden meer verenigings-
aktiviteit gevraagd. In hoeverre de Stichting
Huishoudelijke Voorlichting ten Plattelande
daarbij kan helpen, werd door mej. van Es
in haar bijdrage uitvoerig verteld.
Tijdig op de hoogte brengen is het motto
van de Streekverbeteringscommissie. Van
daar dat de tuinders in deze nieuwsbrief
wenken vinden voor de witloftrek. Daar
achter volgen de tips voor tuinders. En tot
het najaarswerk behoort ook de gladiolen-
rooitijd. Hoe staat het erbij met de droog-
inrichting. Een belangrijk onderdeel van het
geladiolengeheel, zoals bij de opening van
de Floratho 1963 nog eens werd onder
streept. Al enkele jaren verschijnt een land
en tuinbouwgids. Lang iedereen is niet op
de hoogte van de verschijning van deze
agrarische vraagbaken in de ruimste zin.
Men kan er via de Streekverbetering voor
delig kennis meemaken, wanneer men in-
liggende kaart invult en post. Er volgen nog
wat korte wenken, een mededeling over een
gladiolenrooidemonstratie, terwijl nog een
aanwijzing volgt, dat wij bijna de herfst
ingaan door een praatje over het onderhoud
van de drainage.
Rechts de toegang tot de garderobe, links
tot de ruime kantine 9x6 meter met als
uitbouwtje de keuken. De achterkant van de
hal geeft een brede toegang tot de bedrijfs
ruimte of het atelier, groot 14 x 21 meter.
De achterzijde van het atelier geeft toegang
aan de rechterzijde tot de ruimte waarin de
centrale verwarming is ondergebracht, in
het midden het kantoor (6 x 3.50 m) en
links de berging. Zowel ruimte waarin de
centrale verwarming als die van de ber
ging is ook vanaf de zijgevel bereikbaar.
Links van het atelier is een brede toegang
tot het magazijn, waar de afgewerkte
producten worden opgeslagen. Een ruimte
van 6 x 13 m. Vanuit dit magazijn voert
een deur naar de garage. Aan de achterzijde
van de hal vindt men rechts de toiletten.
Vrijwel alle bijkomende ruimten zijn dus
rond de bedrijfshal gegroepeerd. De noord
zijde is een glasgevel.
EIGEN VERVOER
Voor de afgelopen winter waren er 45
meisjes op het bedrijf werkzaam. Het zijn
■V00RCEVEI.
Het vooraanzicht van de nieuwe fabriekshal voor N.V. „Elvina" waarvan vorige week
de eerste paal in de grond is gegaan op het Sint-Maartensdijkse industrieterrein.
