WEEKBLAD VOOR HET EILAND THOLEN EN ST.FIUPSLOND
Welke
tendracht-
mogelijkheden
Binnen tien jaar
SCHELDE - RIJN VERBINDING
VIA EENDRACHT
Plaatselijk Nieuws
WAARIN OPGENOMEN DE THOOLSE COURANT
Oefening Zeeland
VERSCHIJNT IEDERE DONDERDAG
Jaarverslag 1962
Schooltandverzorging
Jan Overeenkam
Ter afsluiting opleiding Mobiel Genees
kundig Team en Mobiele Reddingsploeg
op Tholen grootste B.B, oefening in Sint
Maartensdijk
Commissaris der Koningin kwam kijkje
nemen
DE REDAKTIE LEGT U DEZE WEEK VOOR:
van trekvaart tot duwvaart
I
■1
a
DOKTERSDIENSTEN
OP ZONDAG
THOLEN
19e jaargang No. 27
16 mei 1963
Uitgevers C. J. ZAGHARIASSË en G. HEIJBOER
Redaktie Ring 66, St. Annaland - Telefoon 01665-375
Adm. Oudelandsestr. 34, Tholen - Tel. 01660-589 b.g.g 531 - Giro 124407
Abonnementen 3.00 per halfjaar
franko p.p. 3.60 inkassokosten
Prijs per nummer 15 cent
Advertenties 12 cent per millimeter - Bij contract speciaal tarief
Spierinkjes t/m 20 woorden 1.50 - Advertenties worden tot
DINSDAGMIDDAG 1 uur in Tholen aangenomen
De Rijn ontspringt op de St. Gotthard,
vorm bij Schaffhausen de beroemde waterval
en komt bij Lobith in ons land. Wanneer
dit overbleef van de aardrijkskunde les op
de lagere school, vend de onderwijzer het
voldoende en zelf vond je dit ook meer dan
genoeg. Terloops werd aangetipt dat het de
grootste rivier was van West Europa en
bij de Nederlandse aardrijkskunde moest je
verder weten hoe ze zich bij Pannerden split
ste in twee armen, die zich in de Nieuwe
Maas weer verenigen. Tijdens de romanti
sche leeftijd domineert de wijn rond de Rijn
en tenslotte kom je er dan als streekbewoner
nog eens mee in aanraking, wanneer er een
Schelde-Rijnkanaal wordt aangelegd. Dat is
nu het geval binnen de tien jaar. En het laat
onze streek niet onberoerd. Niet alleen van
wege de grote werken, die in en om de Een
dracht worden uitgevoerd, maar ook vanwe
ge nieuwe mogelijkheden. Welke? Die vraag
is wel moeilijk te beantwoorden:
Het zou van overdreven optimisme getui
gen, wanneer men van mening is, dat zich
rond1 die verbrede Eendracht direct grote in
dustrieën zullen neerzetten. In dat opzicht
is het kanaal van Zuid Beveland zeker geen
hoopgevend voorbeeld, zoals de grote ver
keersweg langs Staphorst we herinneren
ons altijd de uitspraak van de directeur van
het E.T.I drs M. C. Verburg geen
voorbeeld is van industrievestiging aan een
grote verkeersweg. Zoals het de bedoeling
is van deze Schelde-Rijnverbinding zullen
de meeste schepen doorvaren. Men zal zich
ten aanzien van industrievestigingen langs
het Eendrachtkanaal voortshands niet moe
ten blijmaken. Wel te meer verheugd zijn
over de kernaanwijzing van Sint Maartens
dijk, waar zich de industrieën over de ver
dere ontsluiting van Tholen kunnen verheu
gen. En dit kunnen ook de streekbewoners
doen. De positieve kant van deze nieuwe
Schelde-Rijnvaart binnen afzienbare tijd
want dat is toch een periode van tien jaar
is dat de streek weer dichter bij de „be
woonde" wereld wordt gebracht. Middels
het drukke verkeer op het Eendrachtvaarwa-
ter, middels en vooral door de betere (brug)-
verbindingen met ongetwijfeld ook beter aan
sluitende wegen naar de Zoomweg.
Dat tegelijkertijd het zgn. Kreekrakplan
wat verder naar de achtergrond of een ver
dere toekomst is verdrongen kan geen voor
deel zijn. maar het kan tegelijkertijd inhouden
dat het aardig op gang komende Sloeplan in
sneller tempo wordt uitgevoerd met ook
daaraan voör. onze streek verbonden voorde
len. Met name de goed op gang komende
tuinbouwontwikkeling is hierbij zeker niet
onbelangrijk daar de streek als verzorgings
gebied een goede kans blijft houden.
Bij onze streek hoort ook St. Philipsland.
Inplaats van de Slaakdam wordt het een
brug. Een zodanige verbinding, dat het nau
welijks een achteruitgang kanzijn. Ook daar
moet men zich evenwel niet te veel vast
klampen aan mogelijkheden van insteekhaven
of industrie. Hoewel ten aanzien van dit
laatste de mogelijkheid eerder groter dan
kleiner is geworden.
Resumerend mogen we met het nodige
voorbehoud concluderen, dat de gemeente
Tholen naast de niet minder goede toekoms
tige brugverbinding een levendiger beeld
zal krijgen vanwege een drukke doorvaart
met bijkomstige mogelijkheden daaraan ver
bonden mogelijkheden in de verzorgingssec
tor. Voorts dat Oud Vosemeer door een
vaste (brug)verbinding meer ontsluiting
krijgt, waarvan de voordelen voor zichzelf
spreken, omdat het ook omgekeerd gemak
kelijker wordt die gegieente te bereiken. Zit
er misschien voor Sint Annaland en St. Phi
lipsland, aan de rand van het kanaal, met een
(jacht)haven een toenemende recreatieve
mogelijkheid in, Betekent het voor de kern
gemeente Sint Maartensdijk onbetwist een
betere ontsluiting, evenals voor de gehele
streek. Uiteraard kan dan tevens het oog
gericht worden op de mogelijkheid van een
betere aansluiting met overig Zeeland mid
dels de strekdam of op andere wijze, een
toekomstbeeld, dat men nog moet verschui
ven tot wellicht na de afsluiting der Ooster-
schelde. Betekent het dat onze streek zich
dank zij de kernaanwijzing, dank zij de tuin
bouwontwikkeling, dank zij straks de nieuwe
Schelde-Rijnverbinding zich volledig zal kun
nen handhaven,waa rbij dan eventuele indu
strie-vestigingen langs die Eendracht als ge
waardeerd extraatje worden genomen. Het
ziet er in elk geval geheel anders uit dan een
tiental jaren geleden.
De inkt vloeide, het akkoord tussen Nederland en België inzake
de Schelde-Rijnverbinding kwam maandag officieel tot stand.
Met de handtekeningen van de Belgische en Nederlandse minister
presidenten Lefèvre en De Quay en die van de ministers van
buitenlandse zaken Fayat en Luns werd tegelijkertijd een nog niet
geheel uitgewerkt project in het vooruitzicht gesteld, dat naar
schatting 260 miljoen gulden gaat kosten. Met een Nederlands
aandeel van 22 miljoen en overigens voor Belgische rekening is.
Een project van kanalen, sluizen, bruggen en andere kunstwerken,
waarbij onze streek nauw betrokken wordt In deze nieuwe ver
binding werd de Eendracht opgenomen en zal St. Philipsland
opnieuw „eiland" worden, zij het dan een eiland met een brug.
Vooralsnog zijn de gevolgen niet te overzien, noch de wellicht
gunstige, noch de misschien minder gunstige. De tijd zal het leren,
al dient de tijd daarvóór welbesteed te worden.
VOORNAAMSTE PROJECTEN
Het begint bij Antwerpen, waarvanaf een
kanaal naar de Oosterschelde wordt gegra
ven en daarna de negentiende eeuwse Kreek-
rakdam wordt doorboord. Een kanaal met
een bodemdiepte van tenminste 3.40 m -
n.a.p., een bodembreedte van niet minder
dan negentig meter, met dijken van een 4.50
m en hoge kruinhoogte, een berm aan de
oostzijde van 40 meter, met bedieningswegen
en een rijweg van 4.50 meter. In dit kanaal
komt een sluizencomplex.
Via de Kreekrak komt dit kanaal in de
Oosterschelde, waar een vaargeul wordt ge
maakt van tenminste 150 meter bodem breed
te en een diepte van tenminste 7 meter. Daar
komt een tweede sluizencomplex, bestaande
uit twee gelijke schutsluizen met een nuttige
lengte sluiskolk van 320 meter, doorvaart
wijdte en hoogte 24 meter. Aan weerszijden
van die sluizen worden voorhavens met
wachtplaatsen gemaakt, waarbij rekening
wordt gehouden met de vaart van duwkon-
vooien. Over dit sluizen complex, wat in de
omgeving van de Hogerwaartpolder komt
wordt een spoorbrug en een verkeersbrug
gebouwd Vaste bruggen met een vrije door-
vaarthoogte van 9.10 meter, boven het nor
male peil van het kanaal. De spoorbrug met
dubbelspoor de verkeersbrug met een auto
weg van 2 x 7.25 m. rijbreejdte, vlucht-
bermen 2 x 3.00 meter, breedte weg langzaam
verkeer 5 meter, breedte tussenbermen 7.50
m, breedte voetpaden 2 x 1.50 m Ook bij
Bath komt een verkeersbrug met een door-
vaartwijdte van 110 meter, doorvaarthoogte
van 9.10 m breedte rijweg 7.50, veiligheids
stroken 2 x 0.75 m, rijwielpaden 2 x 2.50
m, voetpaden 2x 1.50 m.
EENDRACHT
Vanaf de Oosterschelde komt de vaargeul
in de Eendracht, die zal worden uitgediept
en verbreed en gecorrigeerd. De juiste aan
sluiting vanaf de Oosterschelde is nog niet
precies aangegeven. De bocht bij Tholen
wordt aan de Brabantse kant in de Auverg-
nepolder rechtgetrokken. Bodemdiepte mins
tens 6 meter n.a.p bodembreedte mins
tens 54 meter, verdere verruiming tot een
bodembreedte van 90 meter. Tussen de Eer
ste Bathpolder en de mond van de Eendracht
zal later een strekdam worden aangelegd,
na afsluiting der Oosterschelde, Dit is dus
nog wel toekomstmuziek maar dit kan be
langrijk worden voor een verbinding met
overig Zeeland. Deze dam krijgt ter hoogte
van Bergen op Zoom een doorvaartopening
en dient voor afscherming tegen ijsgang en
golfslag. Bij Tholen en of dat nu precies
op dezelfde plaats zal zijn als de huidige
vaste verbinding, is nog niet bekend, komt
een verkeersbrug van dezelfde arfmetingen
als genoemd bij Bath, dus een rijbaan van
7.50 m veiligheidsstroken 2 x 0.75 m, rij
wielpaden 2x2.50 m voetpaden 2x1.50,
doorvaatrwijdte 110 m, doorvaarthoogte 9.10
m. Langs de Eendracht komen aan weerszij
den dijken met een kruinhoogte van 6 m
boven n.a.p. kruinbreedte van 2 meter.
Ter vervanging van het pontveer Oud
en Nieuw Vossemeer komt een vaste brug
voor gemengd verkeer met een doorvaart-
wijdte van 110 meter doorvaarthoogte ook
weer 9.10 m,br eedte rijweg 7.50 m en voet
paden 2 x 1.50 m.
DOOR DE SLAAK
Het juiste punt van ombuiging naar de
Slaak is ook nog niet definitief In elk geval
zal dat het geval zijn tussen Oud Vossemeer
en Sint Annaland. Langs de zeewering afge
meten zal dat zo ongeveer op de helft zijn.
zonder dat het op Sint Annalandse grond
komt. Tussen Krabbekreek en Krammer ligt
de Slaakdam, die dus ergens en men zal
wel zoveel mogelijk de kortste verbinding
naar de Krammer nemen zal worden door
graven. De bodembreedte van deze door
snijding wordt 90me ter, diepte 6 meter
n.a.p., waarbij de vaargeul in de schorren
voor de Prins Hendrikpolder eenzelfde pro
fiel krijgt als de vaorgeul van Bergen op
Zoom naar de Eendracht, die in de Ooster
schelde dus. Inplaats van de vaste verbin
ding via de Slaakdam zal St. Philipsland
daar een verkeersbrug krijgen met afmetin
gen zoals de overbrugging van de Eendracht
bij Tholen, hiervoor genoemd. Aan beide
kanten ook hoogwaterkerende dijken met een
kruinhoogte van 6 m boven n.a.p. en een
kruinbreedte van 2.00 meter, Ter weerszij
den worden watergangen aangelegd, die door
een grondduiker onderling worden verbon
den. Men kan dus hieruit wel opmaken, dat
er van de huidige Slaakdam niet zo heel veel
zal overblijven.
Vanzelfsprekend is het voor onze streek
van belang, waar de werken precies komen.
Aangenomen mag worden, dat een groot deel
der verbreding van de Eendracht ten koste
zal gaan van Brabantse grond, temeer omdat
zoveel mogelijk de korste verbindiing wordt
gezocht. Het zal betekenen, dat de verbin
ding Antwerpen - Dordrecht van 125 km
wordt bekort tot 85 km terwijl de vaarduur
van 10 a 11 uur wordt terggebracht tot 6
uur. Overigens zal de nadere studie van
dit object nog wel anderhalf jaar in beslag
nemen, zodat er voor 1965 niet veel van ge
zien zal worden. Maar dat is ook weer niet
zo heel ver af, zeker niet, wanneer men na
gaat dat deze kwestie zelf tussen Nederland
en Belgie al een eeuw hangt
Nederland bevond zich dinsdagmiddag 14 mei vanaf 2.00 uur nm
in oorlog. En dus ook Sint-Maartensdijk. Als onderdeel van
storingsaanvallen hadden vijandelijke luchtstrijdkrachten op de
middag aanvallen gedaan op verschillende doelen op Zuid-Beve
land en Tholen. In laatstgenoemde streek moest vooral de kom
van Sint-Maartensdijk het ontgelden. Terwijl daar een bewakings
compagnie van de Koninklijke Luchtmacht doortrok, werd ze met
raketten en boordwapens bestookt. Militaire- en burgergewonden
bij tientallen. De Mobiele Reddingsploeg moest worden ingezet,
evenals het Mobiel Geneeskundig Team. Het wordt nog erger,
want een helicopter, die vanuit de vliegbases Woensdrecht boven
Tholen een verkenningsvlucht maakt, stort neer op het Smerdiekse
marktplein en veroorzaakt verschillende branden. De plaatselijke
brandweer kan dat niet verwerken en alle korpsen van de streek
worden opgeroepen.
Dat is dan de samenvatting van de gehou
den oefening de grootste tot dusver in onze
streek, die de BB met militaire samenwerking
dinsdag jl. te St. Maartensdijk hield.
Reeds om 12.00 uur was het personeel
van het M.G.T. en de M.R.P. verzameld in
de opstellingsplaatsen te Scherpenisse en St
Annaland. Militaire vrachtwagens stonden
daar ter beschikking. Om 2.00 uur begon de
oefening toen 40m ilitairen en 20 burgers
(leerlingen van de L.T.S.) min of meer
ernstig gewond waren. De verzamelplaats
gewonden was in de openbare lagere school
De militaire gewonden werden naar Ber
gen op Zoom afgevoerd en! een vliegverbin
ding kwam tot stand tussen Deelen en
Woensdrecht Beide Mobiele teams hadden
handen vol werk.
Staaltjes van goed reddingswerk werden
vertoond, toen gewonden via takels en lad
ders vanaf steigers voor het gemeentehuis
werden neergelaten. Het kantelen in de lucht
van één der slachtofers bevestigde de goede
binding op de brancard. De Commissaris
der Koningin was getuige van dit onderdeel
en bracht door zijn aanwezigheid nieuwe
energie bij de teamleden hun werk uitstekend
te verrichten. Ook van militaire zijde waren
hoge functionarissen aanwezig, onder een
luitenant generaal en overste.
Een adjunct-inspecteur van het Brand
weerwezen volgde mede de oefening, die was
opgezet door het Hoofd Bescherming Bevol
king J. R. de Boer te Zierikzee.
Burgemeester Bouwense was vrijwel ge
regeld aanwezig, terwijl 's avond ook bur
gemeester van der Hoeven uit Tholen een
overzicht nam.
De plaatselijke brandweer begreep al spoe
dig dit alles niet alleen baas te kunnen, zo
dat de hulp werd ingeroepen van de korpsen
uit Poortvliet, Scherpenisse, Tholen en Sint
Annaland. zij het dan alleen in de avonduren
De indruk van de leiding was dat zowel
beide mobiele teams als de brandweerkorpsen
zich uitstekend van hun taak hebben gekwe
ten. En wat de brandweerkorpsen betreft,
een militair uit Nunspeet, als zwaar gewon
de „afgeschreven" vond de organisatie uit
stekend, de koffie bizonder goed en het ge
heel en welkome afwisseling in het vredig
militaire leven
De voorzitter van de Sichting Schooltand
verzorging op het eiland Tholen en St. Phi
lipsland constateert in het voorwoord van
genoemd jaarverslag dat er weliswaar een
kleine teruggang is in het aantal deelnemen
de kinderen, hetgeen door betere voorlichting
aan de ouders mogelijk voorkomen kan wor
den, maar dat de dienst in het verslagjaar
overigens bevredigend is verlopen. Daaraan
heeft ook het onderwijzend personeel belang
rijk toe bijgedragen, zo meent burgemeester
Bouwense, waarom hij ook voor het komend
jaar weer een beroep op de leerkrachten doet
Als schooltandarts is in onze streek werk
zaam de heer H. M. Govaert uit Bergen op
Zoom met als assistente mej. N. van Dijke
uit Oud Vossemeer. In St. Philipsland was
tandarts O. J. A. Schulte werkzaam met
eigen assistente. De administratie werd ver
zorgd door de heer H. J. Dogge te Halste-
ren. Aan het eind van vorig schooljaar wa.
ren nog 1155 kinderen voor de schooltand-
Welke Eendracht-mogelijkheden
De Schelde Rijnverbinding
Hoe onze streek en ons land uit de stembus kwam
Drakensteijn van Prinses Beatrix
De Landbouw-nota
Grote BB oefening in Sint-Maartensdijk
Jan Overeenkam en op Koninginnedag
versierd
Voetbal-spanning
Een diplomaat is iemand die tweemaal denkt om niets te zeggen.
Goed, goed! Ik zal meeblazen in het koor
van visioen-oproepende streekbewoners In-
dustriewenkende lieden. Hoge schoorsteen-
verwachtende complexen langs het toekoms
tige Eendrachtkanaal. Denderende vrachtau
to's, lawaaierige brommers, rook uitproes
to's. over Eendrachtbruggen. Haastige au-
tende duw-vaarders. Ik gun burgemeester de
Jonge best een insteekhaven daarop neer
blikkend als in 1631 admiraal Hollare, toen
hij de Spaanse zeemacht kelderde en Tholen
scheepswerven. Maar ik verwacht toch
en mag dat enerzijds nog hopen ook dat
ik over tien jaar met een dan rentenierende
burgemeester Versluijs, beiden aan een krom
me pijp trekkend, zal zitten aan de oever
van het zo drukke Eendrachtkanaal aan de
Veerdijk. En met groeiend heimwee denicen
aan Maas en Havermans, de zo bereidwillige
W: rï;8l:
veerpontoverzetters zonder drukte, zonder
overbeleefdheid, maar eenvoudig en goeds
moeds. Of aan de tijd, dat de ruggen bogen
om de pont over te trekken. En met een trek
aan de korte pijp zal de heimwee groter
worden, naar de stilte van het rustige veer,
naar de romantiek van het zilt en de rust.
Er valt dan een druppel op de pijp van de
burgemeester,... niet uit zn' oog. En ik
veeg de voorgevel haastig af, om een val
lende druppelt e voorkomen. Beiden zullen
we peinzend onze blik over de machtige
duw-vaarders laten gaan en ons de veerpont
herinneren, versierd op Koninginnedag met
een zeemeeuw in geruisloze glijvlucht daar
boven en en tot de burgemeester zich
ook herinnert, dat het de eerste is en hij z'n
A.O.W nog moet halen.
wÈÊËÊA i 1
f\
jEMkV *Z
En op Koninginnedag versierd
verzorging ingeschreven tegen aan het begin
1172. Alle kinderen werden in dat jaar twee
maal onderzocht en zonodig behandeld. In
totaal werden 1881, vullingen gelegd of ge
middeld 1.6 per leerling.
Genoemd aantallee rlingen deelnemers bete
kent 64 van het totaal aantal leerlingen
op de lagere scholen van onze streek. Er
kan dus nog meer bij. In de totale jaarkos-
ten ad f 15.041,97 betalen de gemeenten
f 4944,31 of 33 Bij het verlaten van de
lagere school wordt een briefje meegege
ven, waarin wordt aangespoord tot regel
matige conrtole bij de tandarts.
dr P. J. Duinker, Tholen tel. 01660500
tel. 01677—500
dr H. Menger, St. Philipsland
Dr. H. Zoeteman, Stavenisse, tel. 01663-400.
HOOGWATER
in de week van 19 tot en met 25 mei 1963
zondag
maandag
dinsdag
woensdag
donderdag
vrijdag
zaterdag
0.49
1.54
2.44
3.27
4.10
4 54
12.10
13.24
14.22
15.10
15.54
16.37
17,20
donderdag 23 mei Nieuwe Maan te 15.10 uur
DAMMEN
Uitslag van de onderlinge competitie ge-
speeld op dinsdag 7 mei 1963
H. Baaij J. v. d. Velde
0
-2
C. Overbeeke D. Soomers
0
-2
Adr. Quist A. Tichem
0
-2
J. Donken T. Tange
0
-2
A. Tichem Jac. de Rijke
0-
-2
Adr. Quist H. Baaij
2
-0
M. Schot P. v. d. Velde
0
-2
VEILIG VERKEERS-RIT
Tijdens een slechts door enkele leden bijge
woonde vergadering van de Bond voor
Veilig Verkeer, afdeling Tholen, werd beslo
ten om een veiligverkeersrit te organiseren.
De aanwezige leden bleken bereid deze rit
in elkaar te zetten en het is nu de bedoeling
deze rit a.s. zaterdag 18 mei te verrijden. Er
wordt om half drie gestart aan hotel „Zee
land" De deelname is opengesteld voor au
to's. motoren en bromfietsen. Het parcours
is ongeveer 30 kilometer. Voor de deelne
mers zijn er mooie prijzen aan verbonden.
De opzet is speciaal bedoeld als veiligver
keersrit met enkele oriëntatiepunten. Het be
stuur hoopt, dat er voor deze eerste thoolse
rit goede deelname zal zijn, wat voor haar
een aansporing betekent op die weg door
te gaan. Op de advertentiepagina vindt men
nog verdere bizonderheden.
WAT DOET HET KORPS
RIJKSPOLITIE
Teneinde een positieve bijdrage te leveren
tot de verbetering van de verhouding poli
tie - publiek wordt momenteel in verschillen
de gemeenten in de provincie Zuid Holland
een rijkspolitietentoonstelling gehouden, ge
naamd „Raad en Daad". Deze tentoonstel
ling komt ook in de provincie Zeeland en
de eerste wordt gehouden in Tholen op 28
mei a s. waarop we nog nader terugkomen.