EENDRACHTBODE
De laatste grens
17c JAARGANG No. 34
7 JULI 1961
TWEEDE BLAD
Raadsverslag ScHerpenisse.
Handhaving van Centrale Dienst met kleine uit
breiding opzichterskorps - Gemeentehuis-meubilair
wat opknappen, nu gedeputeerden weigeren be
grotingspost voor nieuwbouwplan goed te keuren -
Terrein voor bloembollententoonstelling.
RAADSVERSLAG ST. PHILIPSLAND.
Raad wil Centrale Dienst inclusief Bouw- en Woningtoezicht
opheffen en het met eigen opzichter doen - T.L.straatverlich~
ting-aanleg voorlopig nog te kostbaar - Werklieden prefereren
zes* boven vijfdaagse - Beplanting begraaf- en ommuring speel
plaats - Voorzieningen in de scholen.
Op de laatste en zomerse junidag kwam
ook de raad van Scherpenisse in vol
tallige openbare vergadering bijeen onder
leiding van burgemeester D. C. Bouwense.
Twee en twintig ingekomen stukken, sa
mengevat en aan de raad voorgelegd in
agendapunt 2 werden grotendeels voor
kennisgeving aangenomen, omdat het voor
namelijk goedgekeurde raadsbesluiten waren
of overgelegde jaarverslagen. Ook de gewij
zigde winkelsluitingsverordening verkreeg
koninklijke goedkeuring. Mevr. M. E. van
der Slikke-Minderhoud en de heren D,
Quaak, J. Mol en Anth. Bolier berichtten
hun benoeming als lid van de commissie tot
wering van het schoolverzuim te aanvaar
den, terwijl onderwijzer J. Kalkman daar
voor bedankte.
Een verzoek om ontheffing van honden
belasting door dhr. J. Uijl kan worden
ingewilligd voor wat het 2e halfjaar 1960
betreft.
De heer J. A. Rijstenbil vraagt een ge
meentelijke bijdrage in de onderhoudskosten
van zijn molen. Het is b en w bekend, dat
in de provincie Zuid Holland een regeling
geldt, waarbij het betrokken ministerie 40%
van de jaarlijkse werkelijke onderhouds
kosten beneden de 1000.voor haar re
kening neemt, terwijl de provincie 10% tot
een maximum van 100.bijdraagt, waar
op dan de gemeenten eenzelfde subsidie ver
lenen. Gedeputeerde Staten van Zeeland
willen een dergelijk voorstel doen. B en w
stellen daarom voor aan dhr. Rijstenbil
mee te delen, dat de gemeente in beginsel
wil subsidiëren volgens bovenstaande rege
ling, maar dat eerst een besluit van het pro
vinciaal bestuur terzake moet worden afge
wacht. Het motief is gelegen in het belang
van het behoud van niet meer met wind
kracht of zeer weinig windkracht draaien
de molens.
Vastgesteld wordt een verordening tot re
geling vergoeding verplaatsingskosten. De
heer H. Bolier heeft verzocht een gedeel
te te mogen huren van de schuur die voor
heen aan de heer C. M. Kleppe toebehoorde
en door de gemeente werd aangekocht. Ze
wordt gedeeltelijk gebruikt voor opberging
gemeente-materiaal, maar een grote ruimte
blijft ongebruikt. B en w hebben er geen
bezwaar tegen dat deel te verhuren aan
dhr. Bolier voor stalling auto's. Besloten
wordt 42 m2 te verhuren voor 3.per
week.
Binnenkort zal de gemeentewoning Wil-
helminastraat 129a, thans bewoond door de
heer J. van Dijke, leegkomen, nu laatstge
noemde naar de Hoge Markt verhuist. B en
w stellen voor de leegkomende woning te
verhuren aan de heer J. C. van der Werff
Hogemarkt 375a, zulks na eensluidend ad
vies van de woonruimtecommissie.
De heer IJzerman zegt zich niet te kun
nen indenken, dat de huidige bewoning'
voor dhr. van der Werff onvoldoende is.
Wordt er wel iets gedaan om het te verbete
ren. Weth. v. d. Jagt meent dat het moeilijk
is dit op te knappen tijdens de bewoning.
Na nog enige discussie wordt het voorstel
van b en w aangenomen. In de vakature J.
Kalkman wordt als lid van de commissie
tot wering van schoolverzuim benoemd
de heer G. J. Steenis, hoofd van de bijzon
dere lagere school alhier.
REORGANISATIE CENTRALE DIENST
Zoals in de raad van Sint Maartens
dijk is ook aan de Scherpenisse leden het
reorganisatie-rapport van de commissie van
de Centrale Dienst „Noord Zeeland" toege
zonden en wordt thans in bespreking ge
bracht. Drie mogelijkheden van reorganisatie
zijn aangegeven: nl. handhaving met geringe
personeelsuitbreiding, waardoor Scherpenis
se met Sint Maartensdijk één districts-op-
zichter krijgt. Hierdoor worden de kosten
van f2.40 (thans) op 2.90 per inwoner
geraamd. Een tweede mogelijkheid is hand
having van de centrale dienst met grote
personeelsuitbreiding, waardoor het 4.40
per inwoner gaat kosten en vervolgens een
zelfstandige regeling voor gemeentewerken
en de Centrale Dienst alleen handhaven
voor bouw- en woningtoezicht. B en w zul
len graag het oordeel van de raad vernemen.
Dhr. IJzerman is voor de tweede mogelijk
heid, namelijk grote uitbreiding. De gemeen
te heeft al vaak opzichters gehad voor bij
zondere werken en dat meestal met een be
droevend resultaat. Betalen moet men toch,
dan beter maar goed inplaats van half
werk.
De voorzitter wijst er op, dat het onjuist
is te denken, dat men dan helemaal geen
buitengewone werken meer buiten de Cen
trale Dienst zou moeten uitvoeren, want ook
dan kan men nog wel overbelast zijn.
De heren Bijnagte en Hage voelen weinig
voor verdere uitbreiding, evenmin om de
directeur op wachtgeld te zetten.
Wanneer de districtsopzichters op eni
gerlei wijze ontlast kunnen worden, zodat
men een regelmatiger gang van zaken bij de
gemeentelijke werken mag verwachten, zou
men het er voorlopig maar mee moeten
doen en geen te grote uitbreiding gaan ge
ven aan 'n insteling, waarover de mening bij
de deelnemende gemeenten toch verdeeld
is. Hoe groter de uitbreiding hoe bezwaar
lijker een eventuele ontbinding zal komen
te liggen. Algemeen zijn de leden dan ook
van oordeel om het maar bij de eerstge
noemde mogelijkheid te houden, wat betekent
dat men het laat zoals het is, behoudens
een uitbreiding van het aantal districtsop
zichters.
VOOR DE
BLOEMENTENTOONSTELLING
Het bestuur van de afdeling Stavenisse
en omstreken van de Koninklijke Algemene
Vereniging van Bloembollentelers vraagt aan
het gemeentebestuur te mogen beschikken
over het toekomstige parkeerterrein aan de
Laban Deurloostraat voor de op 11 en 12
augustus te houden bloemententoonstelling.
Verzocht wordt daarbij het terrein van
gemeentewege te egaliseren. B en w stel
len voor het verzoek in te willigen. Extra
kosten brengt dit niet mee, daar het toch
de bedoeling was na sloping van de land-
bouwschuur Duijnhouwer de mestput te
dempen met uitgegraven grond van het par
keerterrein en het afkomende puin van ge
noemde schuur te gebruiken voor verharding
Dhr. Polderman kan niet begrijpen, waar
om dit niet tegelijkertijd is gebeurd met de
straataanleg. Zo gaat het vele malen in de
gemeente, terwijl het gecombineerd zo veel
voordeliger kon zijn. Hij kan zulks niet be
grijpen.
Zij onthouden hun goedkeuring aan de des
betreffende post, zoals die was opgenomen
in de 3e wijziging van de gemeentebegro
ting over 1961.
B en w zeggen deze beslissing ten zeerste
te betreuren, maar zijn van mening dat een
beroep op de Kroon niet effectief zal wezen.
Men zal dus het nog wel niet moede hoofd
toch maar in de schoot leggen en de geraam
de plankosten van de begroting afvoeren.
Dit betekent niet, dat men ook het stand
punt dat een nieuw gemeentehuis zeer ge
wenst is, prijs geeft en bovendien is men niet
voornemens om „zó te blijven wonen". Op
zijn minst zal men dan toch het meubilair
moeten verbeteren, c.q. vernieuwen, evenals
de vloerbedekking, muurbehandeling, schil
derwerk enz.
De secretaris leest ter verduidelijking van
de leden de brief van gedeputeerden in
extenso voor. En daaruit hoorden we dan
ook de mededeling van het provinciaal col
lege, dat men binnen niet al te lange tijd
de herindeling van Tholen aan de orde zal
stellen. Er volgt dan zelfs een „standje"
over het beleid van b en w, die te gemakke
lijk op een hogere uitkering uit het gemeen
tefonds zouden hopen. Men zal zich meer
aan de gemeentelijke inkomsten moeten aan
passen, zo luidt het wat strenge oordeel
van gedeputeerden tegenover de reeële wens
van Scherpenisse's vroede vaderen, die zich
met recht kunnen schamen in zo n gemeente
huis nog officiële bijeenkomsten te moeten
houden, nog een huwelijk moeten sluiten,
vreemdelingen ontvangen of „representatief
optreden".
Veel commentaar laten de leden er niet
op volgen. Ze zijn het met b en w eens er
maar niet verder in te wroeten, het zal
toch niet baten.
Ze zijn het ook eens met het volgend
voorstel, namelijk om over te gaan tot de
noodzakelijke aankoop van meubilair voor
het gemeentehuis. Het meubilair van de
raadszaal is weinig meer dan brandhout.
Daarom stellen b en w voor eenvoudige
raadszetels te kopen en een 35 stapelstoe-
len voor andere bijeenkomsten. Bij een;
trouwpartij moeten nu vrijwel alle gasten
staande toezien. Een crediet van 600.
voor deze aankopen ontmoet bij de raad
geen bezwaar.
Aangeboden wordt ter onderzoek de reke-
nin 1960 van Sociale Zorg. De heren Joppe
en Polderman zullen hiernaar een onder
zoek instellen. Het rijkspersoneel volgend
zal ook dat van de gemeente voortaan aan
de vijfdaagse werkweek doen.
Alleen voor de burgerlijke stand blijft de
secretarie zaterdagsmorgens op het daar
voor bepaalde uur geopend.
Weth. v. d. Jagt heeft tenslotte nog een
verrassing in petto middels een aanbie
ding van de oud-inwoner dhr. H. Keur, die
een schilderij maakte naar een tekening van
een kaart van de oude haven. Voor 50.
kan de gemeente eigenaar worden.
Dhr. Bijnagte had op nog groter verras
sing gerekend, namelijk een geschenk van
deze bekende oud inwoner. Na enig over
leg wordt tot aankoop besloten, waarbij
weth. van der Jagt zich buiten stemming
houdt.
De rondvraag leverde geen bizonderheden
op en beperkte zich tot enkele vragen over
straten- of riool voorzieningen.
Daarna sluiting.
De voorzitter zegt daarop wel een ant
woord te kunnen geven. Het is gevraagd om
het tegelijkertijd te doen, maar de kosten
lagen stukken boven de begroting.
Dhr. Polderman wil dat wel aannemen,
maar is toch van mening dat heel die af
braak schuur en verharding parkeerterrein
voor de gemeente een duur zaakje zal wor
den. Dhr. Bijnagte heeft dezelfde gedachten.
Bij stemming over het verzoek van de
K.A.V.B. wat dan ook egalisatie en verhar
ding zal inhouden zegt dhr. Bijnagte zich
van stemming te zullen onthouden. De
overige leden steunen het voorstel van b
en w.
Een ander voorstel, namelijk vaststelling
van de slotwijziging der gemeentebegroting
1960 gaat onder de hamer door.
Binnenkort kan de raad een concept ver
wachten voor een nieuwe verordening op
de heffing begrafenisrechten. Bij een nu
gedaan verzoek tot afkoop onderhoud graf
steen willen b en w met de waarschijnlijk
komende verordening rekening houden en
stellen voor de afkoopsom te bepalen op
125.De raad heeft geen bezwaar.
GEEN NIEUW GEMEENTEHUIS
Bij de vaststelling van de begroting over
het jaar 1961 besloot de raad om een post
te voteren voor het maken van een plan
voor een nieuw gemeentehuis. Gedeputeerde
Staten keurde die post niet goed. Opnieuw
werd er van de zijde van de raad op aan
gedrongen om die post te handhaven en nu
schrijven gedeputeerden per 16 mei jl. dat
zij ook bij nadere overweging niet kunnen
instemmen met het opmaken van een plan
voor de bouw van een nieuw gemeentehuis.
Sint Filipsland bleef met alle leden aan
wezig, niet achter om eind juni in openbare
vergadering bijeen te komen ten einde o.m.
de slotwijziging van de gemeentebegroting
1960 vast te stellen. Burgemeester L. J. de
Jonge opende met ambtsgebed, waarna dhr.
Verwijs enkele opmerkingen maakte over
de notulen. Zo stelde dit raadslid o.a. de
vraag welk raadslid opdracht gaf aan dhr.
Hooglander om te spitten nog voor aan hem
tuingrond was verhuurd. De voorzitter ant
woordt dat de gemeenteopzichter had gerap
porteerd dat vraagsteller die opdracht had
gegeven, wat dhr. Verwijs ten stelligste ont
kende en dat tevens kon bewijzen. De voor
zitter meent dat men zich daarover niet zo
druk behoeft te maken. Voorts vraagt dhr.
Verwijs waarom aan dhr. A. Geense geen
bericht werd gezonden, dat hij de aanvanke
lijk voor de bejaardenwoningen bestemde
grond kon kopen, zoals de meerderheid der
raad heeft besloten. De voorzitter antwoordt
dat zulks niet nodig was. Het verzoek van
dhr. Geense ligt er nu, zodat de raad over
die grond kan beslissen. Dhr. Verwijs merkt
op dat het besluit reeds was gevallen. Bo
vendien heeft de gemeente die grond niet
nodig. Er wonen toch al meer dan 30 mensen
alleen in een woning en over 10 jaar zullen
er verschillende leegstaan. Weth. Mol is
van oordeel dat die bewering niet opgaat.
Volgens dhr. Verwijs zouden er 3 woningen
per jaar van alleenstaande bejaarden leeg
komen, maar dan vergeet hij, dat er ook per
jaar zo'n 10 of 12 paartjes trouwen. Moeten
daarvoor dan geen huizen beschikbaar zijn?
Ook was er over genoemde grond geen
uitspraak van de raad. Wel had de wethou
der meegedeeld, dat die grond ook voor
hoogbouw kon worden uitgegeven, maar
daar is het dan ook bij gebleven.
De voorzitter zegt dath ij het zou betreu
ren, wanneer de raad besluit die grond te
verkopen. Het is het mooiste en rustigste
plaatsje van de gemeente en meerdere be
jaarden willen daar graag wonen.
Dhr. Nelisse vraagt hoeveel meter men
dan per woning zou moeten kopen, waarop
wethouder Mol antwoordt dat het dan om
192 vierkante meter gaat tegen 14.75 de
m*2. Ook dient dan het uitbreidingsplan
gewijzigd te worden met het oog op groen
strook aanlag. Met de stemmen van beide
wethouders tegen die een andere (be
jaarden) bestemming aan die grond gaven
wordt besloten het verzoek van dhr.
Geense in te willigen.
Een drietal subsidieverzoeken van ver
schillende stichtingen worden op voorstel
van b en w afgewezen, terwijl ook een aan
tal goedgekeurde raadsbesluiten voor kennis
geving worden aangenomen.
ONDERWIJS
De heer Thoutenhoofd, onderwijzer aan
de openbare lagere school krijgt per 28
augustus 1961 eervol ontslag als onderwijzer
wegens zijn benoeming aan de Nutsschool
te Geldrop. Hem wordt dankgebracht voor
de in deze functie aan de gemeente belezen
diensten. Mevr. M. Verwaal-Algra zal een
tijdelijke benoeming in deze vakature aanne
men. Zij heeft 8 dienstjaren, is in het bezit
van de akten j-r en k en de inspecteur staat
er volkomen achter. Haar echtgenoot, het
hoofd van de openbare lagere school alhier
is niet voornemens een zo belangrijk stuk
werk in de steek te laten en binnen afzien
bare tijd te vertrekken, zo heeft hij schrifte
lijk meegedeeld. B en w zijn dus voornemens,
aldus de voorziter, om mevr. Verwaal tij
delijk te benoemen, wat ook tot haar compe
tentie behoort, maar wil wel vernemen of
de raad er achterstaat en dan oproepen in de
vakbladen maar achterwege laten. De heer
Guiljam vindt deze zaak zo goed rond zit
ten en is er voor om mevr. Verwaal te
benoemen. Dhr. Beurkens zegt in het alge
meen tegen arbeid van gehuwde vrouwen te
zijn, maar gezien het grote tekort bij het
onderwijs, heeft hij geen vrijmoedigheid
hier tegen te zijn en daarin zijn de andere
raadsleden het met hem eens. Dat is dan
voor b en w voldoende om zich verder met
de inspecteur in verbinding te stellen.
BEGRAAFPLAATS-BEPLANTING
Vervolgens toont de voorzitter aan de raads
leden een schets van de Ned. Tuinkring,
welke via de Centrale Dienst is opgevraagd
voor beplanting van de nieuwe begraaf
plaats. De kosten van uitvoering van dit
ontwerp komen op 725.B en w zijn
van mening dat dit te groots is opgezet
de stroken zijn met bloeiende planten bezet
(winterhard), zoals rozen en heesters. Het
college meent dat de begraafplaats er netjes
moet bijliggen, maar 't is ook weer niet nodig
dat het een siertuin wordt. Het college
stelt voor om palmheggetjes te planten,
waarmee de raad zich akkoord verklaart.
MUUR LANGS SPEELPLAATS
Het schoolbestuur uit Anna Jacoba Polder
vraagt aan de gemeente om langs de achter
zijde van de speelplaats en ook gedeeltelijk
aan de zuidzijde een muur te plaatsen van
28 meter lang en 2J/£ meter hoog met daar
bovenop nog een stalen ballenvanger
van 2J/2 meter hoog. De gemeenteopzichter
heeft dit bekeken en is van mening dat
een 2 meter hoge muur met daarop 2 meter
harmonicagaas voldoende geacht mag wor
den als windscherm en voor overvliegende
ballen. De kosten daarvan worden geraamd
op 1968.-. Met het voorstel dit te doen
uitvoeren kan de raad zich verenigen. Het
schoolbestuur ter plaatse vraagt een bedrag
voor aankoop van een stofzuiger voor het
schoonhouden der lokalen. Ook daar is geen
bezwaar tegen.
Nadat de huur voor de bejaardenwonin
gen opnieuw is vastgesteld informeert dhr.
Verwijs of de toeslag op de bejaardenwonin
gen nog niet is geregeld, 9.per week
is veel te duur. De voorzitter zegt dat de
exploitatierekening hiervan nog steeds niet
werd vastgesteld, zodat hieraan nog niet
kan worden veranderd.
Het bestuur van ons Dorpshuis vraagt
gelden volgens artikel 50 van de kleuter
onderwijswet ter afrastering achter de kleu
terschool. Nu wordt door de jeugd nogal
wat schade aangebracht aan het omliggend
terrein. De voorzitter meent dat eenzelfde
omheining kan worden aangebracht als
in het dorp is gebeurd en dan met toegangs
hek voor de zandbak. De kosten daarvan
worden geraamd op 1479.50. Op voorstel
van b en w wordt ook dit verzoek ingewil
ligd.
IN GEBREKE GESTELD
De heer N. van de Reest aan de Noord-
weg 33 te A.J.Polder schrijft dat hij subsidie
heeft aangevraagd volgens de regeling van
het Terlingfonds en dat hem bij onderzoek
is gebleken, dat dit verzoek de Stichting
Sociale Zorg niet heeft bereikt, hetgeen hij
daaraan via het gemeentebestuur heeft ge
zonden. Schrijver stelt nu de gemeente
hiervoor aansprakelijk en vraagt schade
vergoeding. De voorzitter merkt naar aan
leiding van dit schrijven op, hoe in janua
ri genoemde brief is besproken met de hoofd
ingenieur-directeur van volkshuisvesting
ir Glerum, in aanwezigheid van het voltal
lig dagelijks bestuur met het verzoek aan
vrager voor bedoelde premie in aanmerking
te doen komen, gezien zijn groot gezin met
andere moeilijke omstandigheden. De heer
Glerum wees dit echter positief van de hand,
omdat aanvrager in gezondheid zijn werk
kan verrichten, zodat aan hem beslist geen
premie kan worden toegekend. Dat was voor
b en w voldoende om dit verzoek niet aan
Sociale Zorg door te sturen. Het standpunt
van ir Glerum is aan dhr. van der Reest
meegedeeld, die zijn verzoek in februari
daaraanvolgende herhaalde en van b en w
een soortgelijk antwoord, zij het dan nu in
beknopter vorm, heeft ontvangen. Met dit
laatste schrijven isdhr. v. d. R. naar een
andere instantie gegaan en nu ligt er dit
schrijven aan de Raad.
Een wijziging in de bezoldigingsverorde
ning 1960 gaat onder de hamer door.
NOG MEER VOOR DE SCHOLEN
Het bestuur van de Prinses Marijke kleu
terschool ter plaatse vraagt gelden voor
aankoop van 2 zand- en watertafels voor
een totaal van 1117,15. De voorzitter zou
hiertoe graag eerst advies van de inspectrice
willen krijgen, waarom dit verzoek wordt
aangehouden.
Het bestuur van de chr. school in de Pol
der vraagt ook een achttal her- en voorzie
ningen aan te brengen. Deze school wordt
thans hersteld van de zoutschade. De vloe
ren zouden met hard board en daarover
linoleum moeten worden belegd. Verder zijn
overgordijnen, schoolborden en inrichting
hoofdenkamer nodig. Het totaal is begroot
op 10.125.—
De heer Verwijs heeft geconstateerd dat
de vloeren in de school voldoende zijn.
Hij vindt de aanvraag overbodig en te duur.
De voorzitter wijst er op, dat in een plan
kenvloer naden zitten met stofresten, wat
niet voldoende hygiënisch wordt geacht.
Dhr. Quist informeert naar het oordeel van
de opzichter hierover.
De voorzitter anwoordt dat voornoemde
ambtenaar van mening is dat het merendeel
der aanvrage ingewilligd zou kunnen wor
den. Aankoop van nieuwe schoolborden
acht hij overbodig. Indien het verzoek geheel
wordt ingewilligd, zou het een kapitaals
uitgaaf worden, die bijvoorbeeld over 3 jaar
kan worden uitgesmeerd. Van de gewone
dienst is deze uitgaaf niet mogelijk.
Dhr. Beurkens wijst er op, dat in verband
met de afvoering van het 7e en 8ste leer
jaar het aantal leerlingen op de meeste
scholen terugloopt. Hoe is dat hier? Hij acht
het niet denkbeeldig dat er ook daar een
leerkracht overbodig wordt en dan komt er
een schoollokaal leeg. De voorzitter ant
woordt dat er aan deze school een 80
leerlingen zijn.
Na nog enige gedachtenwisseling besluit
de raad in het hoognodige te voorzien met
inachtneming van het advies van de op
zichter.
Vastgesteld worden de werkelijke bedra
gen voor het onderwijs over 1960. Bij de
openbare lagere school werd uitgegeven
ƒ2671,83, terwijl ƒ2260,96 beschikbaar was
gesteld tegen 43.80 per leerling. Meerdere
uitgaven 410,87.
Vakonderwijs. De chr. school alhier kreeg
een voorschot van 6072,71 en heeft recht
op ƒ6014,73, zodat ƒ57,98 is te veel ont
vangen, wat terugbetaald moet worden.
Vakonderwijs school A.J.Polder te veel ont
vangen 647,26. Chr. school A.J.Polder:
ƒ3506,09 voorschot a 43.80 x 801/3 leerling
Teveel ontvangen 291,16.
Chr. school ter plaatse: 138V3 leerling,
voorschot ƒ6072,71, recht op ƒ6014,73, te
veel ontvangen 57,98. De begrotingswijzi
gingen voornamelijk liggend op administra
tief terrein, geven geen aanleiding tot op
merkingen.
De wethouders vullen deze verklaring
van de voorzitter nog wat aan, waarna de
raad hierover in discussie gaat. Zo is het
dhr. Quist bekend dat aan v.d.Reest een pre
mie is verstrekt voor woningverbetering,
terwijl hij uit het antwoord van b en w dui
delijk kan opmaken, dat er geen kans op de
T-premie bestond. De voorzitter antwoordt
dat v.d.R. inderdaad 500.van de ge
meente heeft ontvangen voor de verbetering
van z'n woning en een bijdrage van 1000
van het rijk. Dhr. Beurkens stelt dat dit al
les wel in orde is, alleen heeft dhr. v.d.R.
een bepaalde conclusie getrokken uit het feit,
dat b en w die brief niet aan Sociale Zorg
hebben doorgezonden. De raad acht evenwel
dat aanvrager voldoende is beantwoord.
Daarna komt in behandeling een verzoek
van dhr. W. Verwijs om premie ter verbe
tering van zijn gekochte woning in de Pol
der, De voorzitter wijst er de leden op, dat
het druk loopt met verschillende aanvragen.
Hij wil dan ook aan de raad overlaten tot
welk besluit ze wil komen. Na enige dis
cussie meent de raad het verzoek te moeten
inwilligen.
Het in hoofdzaak en onderdelen goedge
keurde uitbreidingsplan, dat onlangs; ter
inzage heeft gelegen is thans van het pro
vinciaal bestuur terug ontvangen, waarmee
aan alle voorwaarden is voldaan. Om de
voor woningbouw bestemde grond, toebeho
rende aan dhr. M. Noordhoek, in handen te
krijgen, welke eveneens in dit uitbreidings
plan liggen, zal tot onteigening moeten wor
den overgegaan, waartoe de raad een voor
lopig besluit neemt.
NOG GEEN
T.L.-STRAATVERLICHTING
De P.Z.E.M. stelt voor de straatverlich
ting te veranderen en T.L.-buizen aan te
brengen. Het stroomverbruik wordt hierdoor
belangrijk goedkoper. De aanleg- c.q. ver
anderingen vergen evenwel een bedrag van
13.006,50. B en w hebben dit voorstel
nader onderzocht en zijn tot de conclusie
gekomen, dat de besparing in verhouding
tot de hoge aanlegkosten maar gering is.
Wanneer men die dertien duizend gulden
zou beleggen tegen 4 a 5 zou het meer
opbrengen belangrijk meer zelfs. Daarom
menen b en w het vooralsnog met de huidige
gloeilampverlichting te moeten doen en de
raad denkt er precies eender over.
Wethouder Reijngoudt vestigt, nu het
toch over verlichting gaat, de aandacht op
de Beatrixstraat. Achterin is het veel te
donker en aan de voorzijde staan er te
veel palen. Dhr. Quist herinnert er aan
dit al eerder te hebben opgemerkt, waaraan
weinig aandacht is geschonken. Men zal het
nu nader bekijken.
Na toelichting en beraad verklaart het
gemeentebestuur dhr. van Herk onmachtig
momenteel bij te dragen in de verpleging
van een kind.
VOOR DE ZESDAAGSE
De gemeente opzichter Brouwer stelt voor
de vijfdaagse werkweek in te voeren voor
de gemeentewerklieden. Volgens de C.A.O.
moeten dan 45 uur per week worden ge
werkt. Betrokkenen zelf houden het bij nader
inzien op de zesdaagse en dan dezelfde uren
16 ALISTAIR MACLEAN
„De charge van de lichte brigade mijn grootvader vocht
erin. Herinnert u zich het beroemde commentaar op de charge
van de lichte brigade: het is schitterend, maar geen oorlog Zo
was het ook met onze oktoberopstand."
„Mooie woorden, sprak Reynolds op koude toon. „Ik ben
er zeker van dat een Hongaarse jongen met een Russische bajonet
in de buik er veel troost aan gehad zou hebben."
„Ik ben ook te oud om me beledigd te voelen," zei Jansci triest.
„Ik ben eveneens te oud om te geloven in geweld, behalve dan
als een laatste redmiddel, als een laatste opleving van de wan
hoop, wanneer alle hoop verdwenen is en zelfs dan leidt dit red
middel nog tot hopeloosheid. Trouwens, mijnheer Reynolds, af
gezien van de nutteloosheid van geweld, van het doden, welk
recht heb ik een mens het leven te benemen We zijn allemaal
kinderen van één Vader en ik kan me niet anders voorstellen,
dan dat broedermoord zeer stuitend voor God moet zijn."
„II praat als een pacifist, zei Reynolds ruw. „Als een paci
fist, vóór hij gaat liggen en een laars hem de modder in laat
trappen: hem, zijn vrouw en zijn kinderen."
„Niet volkomen, mijnheer Reynolds," zei Jansci zacht. „Ik ben
niet, wat ik graag zou willen zijn, niet helemaal. De man, die
mijn Julia met een vinger aanraakt, sterft op hetzelfde moment."
Heel even ving Reynolds een glimp op, die bijna verbeelding
had kunnen zijn, van een sluimerend vuur in de diepten van die
gebluste ogen en opeens herinnerde hij zich alles weer wat kolonel
Mackintosh hem over de fantastische man, die nu tegenover hem
zat, had verteld. Zijn verwarring werd er nog groter door.
„Maar u zeiu sprak over
„Ik vertelde u alleen waarom ik geen deel nam aan de op
stand," zei Jansci weer even bedaard en vriendelijk als eerst.
„Ik geloof niet aan geweld als er ergens nog een andere manier
kan bestaan. En opnieuw had het moment niet slechter gekozen
kunnen zijn. Bovendien haat ik de Russen niet, maar mag ik ze
zelfs graag. Vergeet niet, mijnheer Reynolds, dat ikzelf een Rus
ben. Uit de Oekraïne afkomstig weliswaar, maar toch een Rus,
wat velen van mijn landgenoten er ook van mogen zeggen."
„U mag de Russen graag Zelfs de Rus is uw broeder Hoe
wel hij het onder de mom van beleefdheid trachtte te maskeren,
kon Reynolds het ongeloof in zijn vraag toch niet geheel en al
verbergen. „Na alles, wat ze u en uw gezin hebben aangedaan
„Hiermee sta ik dus veroordeeldantwoordde Jansci. „Heeft
uw vijanden lief moet beperkt worden tot de plaats waar het
behoort een bladzijde in de bijbelAlleen een krankzinnige
zou de moed, de verwaandheid of de domheid hebben die blad
zijde open te slaan en het principe in de praktijk toe te passen.
Gekken, alleen gekken zouden dit doen maar zonder deze
gekken komt ons Armageddon (Bijbelse naam van het slagveld
voor de laatste strijd. Openb. 16 16. Vert.) zeer zeker ook."
De klank in zijn stem veranderde.
„Ik houd van de Russen, mijnheer Reynolds. Ze zijn sympa
thiek, vrolijk en blij wanneer u ze goed leert kennen. Eigenlijk
is er op de gehele wereld geen vriendelijker volk te vinden. Ze
zijn echter jong, heel jong, als kinderen. En als kinderen hebben
ze grillen en kuren, treden ze soms eigenmachtig op en zijn ze
primitief, verder wat wreed, zoals we dat bij kleine kinderen even
eens aantreffen. Ze vergeten gauw en lijden zegt hen niet veel.
Maar ondanks het feit dat ze jong zijn, vergeet nooit hun grote
liefde voor poëzie, muziek en dans, voor 'zang, volksverhalen,
ballet en opera: een liefde, die de gemiddelde bewoner van het
westen cultureel dood kan doen schijnen."
„Ze zijn ook onmenselijk en barbaars en een leven betekent
geen strohalm voor hen," gooide Reynolds ertussen.
„Wie kan het ontkennen Vergeet echter niet dat de westerse
wereld dit allemaal ook is geweest, toen ze in politiek opzicht
nog even jong was als de Russische volkeren het nu zijn. De
Russen zijn traag en gemakkelijk te beïnvloeden. Ze haten en
vrezen het westen omdat hen vereteld wordt het te haten en te
vrezen. Uw democratieën kunnen' zich echter ook op deze wijze
gedragen."
„Maar lieve hemel nog aan toe Wat geërgerd drukte Reynolds
het peukje van zijn sigaret uit. „Wilt u dan zeggen, dat
„Wees niet zo naïef, jongeman en luister naar me De glim
lach van Jansci verzachtte zijn woorden en haalde er elke be
lediging uit. „Ik probeer alleen maar te zeggen dat een onberede
neerde en louter op gevoelens steunende houding zowel in het
westen als in het oosten mogelijk is. Kijk bijvoorbeeld naar de
houding die uw eigen land in de laatste twintig jaar tegenover
Rusland innam. In de jaren voor de tweeede wereldoorlog was
Rusland zeer populair. Toen kwam het verdrag tussen Moskou
en Berlijn en jullie stonden klaar een leger van vijftigduizend man
naar Finland te sturen om daar tegen de Russen te vechten. Na
Hitiers aanval op het oosten schreef uw nationale pers jubelende
en ophemelende lofzangen op die goede, oude Jozef en heel de
wereld hield van de Russische boer. Nu zijn de bordjes weer
verhangen. Een enkele roekeloosheid of een in paniekstemming
verkeerd genomen beslissing kan een slachting veroorzaken. En
wie weet: over vijf jaar wordt er dan misschien weer minzaam
gelachen. Jullie zijn weerhaantjes, zoals de Russen dat eveneens
zijn. Ik neem het echter geen enkel volk kwalijk, want de weer
haan draait niet uit zichzelf: dat doet de wind 1"
„Onze regeringen
Jansci knikte.
„Jullie regeringen en natuurlijk de nationale pers, die altijd het
denken van een volk bepaalt. De regeringen toch echter wel in
de eerste plaats."
„In het westen hebben we veel regeringen gehad en vaak heel
slechte," zei Reynolds langzaam. „Ze struikelen, maken verkeerde
berekeningen, nemen dwaze besluiten en hebben ieder hun eigen
aantal opportunisten, baantjesjagers en botweg gezegd machts
wellustelingen. Maar dat komt alleen omdat die regeringen vol
komen menseelijk zijn. Ze bedoelden het goed, doen hun best en
zelfs een kind vreest ze niet."
Vorsend keek hij de oudere man aan.
„U heeft zelf gezegd, dat de Russische leiders in de laatste paar
jaren letterlijk miljoenen naar de gevangenis, in slavernij en in de
dood hebben gestuurd. Maar als de volkeren dan dezelfde zijn,
zoals u beweert, waarom zijn de regeringen dan zo verschillend
Het enige antwoord is: communisme 1"
Jansci schudde het hoofd.
„Het communisme is verdwenen en voor altijd. Vandaag bestaat
het alleen nog maar als een mythe, als een leeg, naar de mond
sprekend wachtwoord, dat de cynische en meedozenloze realisten
van het Kremlin slechts als een rechtvaardiging en voldoende ex
cuus gebruiken voor welke barbaarsheden dan ook, die hun politiek
eist. Misschien zijn er onder de machthebbersnog enkelen van de
oude garde, die de droom van het wereldcommunisme in ere
houden, maar dat zijn er slechts een paar. Alleen door een totale
oorlog zouden ze hun doel nu nog kunnen bereiken en diezelfde
nuchtere realisten van het Kremlin zien geen heil, geen zin en
geen toekomst in het volgen van een staatkunde, die enkel het
zaad van de eigen ondergang in zich draagt. In wezen zijn het
zakenlui, mijnheer Reynolds en het plaatsen van een tijdbom in
je eigen fabriek is geen manier om een zaak te drijven."
„Dus hun barbaarsheden, knechting en bloedbaden zouden niet
voortspruiten uit het streven de wereld te veroveren In het
even optrekken van Reynolds' wenkbrauwen lag een grote twijfel
besloten. „Wilt u me dat vertellen
„Inderdaad."
„Maar uit wat in de wereld spruit het
[(wordt vervolgd)]