WEEKBLAD VOOR HET EILAND THOLEN EN ST.FILIPSLAND Herdenken. Doen. VERSCHIJ I I NT IEDER I E VRIJDAG I I WAARIN OPGENOMEN DE THOOLSE COURANT Ongunstige ontwikkeling. 1901 22 April 1961 „Olympia" te Tholen jubileerde: Kind van U«D«L werd zestig jaar* Conclusie van Thoolse gespreksgroepen 17e jaargang No. 24 28 april 1961 Uitgevers C. J. ZACHARIASSE en G. HEIJBOER Redaktie Ring 66, St, Annaland - Telefoon 01665-375 Adm. Oudelandsestr. 34, Tholen - Tel. 01660-589 b.g.g 531 Giro 124407 Abonnementen 1.35 per kwartaal franko p.p. 1.65 4- inkassokosten Prijs per nummer 15 cent Advertenties 12 cent per millimeter - Bij contract speciaal tarief Spierinkjes t/m 20 woorden 1.25 - Advertenties worden tot WOENSDAGMIDDAG 1 uur in Tholen aangenomen Dagen van herdenking liggen voor ons. De dag van de dodenherdenking, de bevrij- dinsdag, die dag ook van de Duitse inval. Eerst de dag die wij in het bijzonder hebben bestemd tot de eerbiedige nagedachtenis van onze doden. De dag ook van de bevrijding en waarop voor ons als volk weer de ruim te is geschapen om onszelf te zijn. Wel wordt met het jaar de afstand tot de feiten zelf groter. En groter wordt met het jaar ook het getal van degenen, die geen weet hebben van hetgeen is geschied. Neemt men eens een steekproef onder jongemensen, gaat men eens over dit alles met jongemen sen praten, dan stuit men heel spoedig op onbekendheid. Hun van die onbekendheid een verwijt te maken gaat vaak niet aan. Hoe zullen ze weten, wanneer het hun niet is verteld? Hoe zullen ze op de hoogte zijn, wanneer ze niet op de hoogte zijn gebracht? Daarom slaat de oorzaak van het feit dat ze niet weten terug op wie hen in onwetendheid hebben gelaten. Dat zijn de vaders en moeders. Dat zijn de onderwijzers en onderwijzeressen. Ook hier mag niet worden gegenerali seerd. Er zijn er nog die met de jongemensen over deze dingen in ons volksleven spreken en wij hebben goede hoop dat ze geen uit zonderingen zijn. Maar regel is het al even min. Dat blijkt onder meer uit het feit, dat er thans nog maar één officieel programma bekend is van een gemeente in onze streek die hieraan donderdag bizondere aandacht wil schenken. Behalve vanuit Poortvliet bereikte ons dienaangaande geen bericht. Ook zonder een dergelijk bericht is het mogelijk en daarom hopen we maar, dat onze andere eilandgemeenten, dat zeker on ze scholen er a.s. donderdag 4 mei niet aan zullen voorbijgaan. Omdat het regel be hoort te zijn. Zeker we kunnen begrip heb ben voor die zwijgzaamheid. Wat wij erva ren hebben had veel van een boze droom. We voelen ons gelukkig, omdat hetgeen wij ervaren hebben thans voor ons mag zijn als een afgedane zaak. Er blijft een toekomst die ons wenkt. Daarom laat zich ons zwij gen begrijpen. Maar het laat zich niet goed keuren. Want wat vandaag voor ons een boze droom is, was eens in plaats van een droom harde en bittere werkelijkheid. Het is een werkelijk hoofdstuk geweest in het le ven van ons allen, van ons als mensen, van ons als volkeren op deze wereld, van ons als volk van Nederland, van het volk der Joden in het bizonder, waarvan juist in deze dagen weer zon sprake uitgaat, nu daar iemand terecht staat, die hetzij als slaaf van machtswellustelingen en verdelgers, het zij zeer zelfbewust en we nemen bei den aan honderduizenden mensen naar de door voerde. Onbekendheid van de jon geren met dat alles hoe gruwelijk de feiten moeten zijn die worden meegedeeld ligt op ons als een schuld. Daar is dan in de eerste plaats de 4e mei voor, daar is verder geschiedschrijving welke ons daarbij ten dienste staat, zoals er ook in september a.s. weer een documentaire zal worden uitgege ven als pracht uitgevoerd standaardwerk over de jaren 1940-1945, zonder opsmuk, levens- en dokument-echt. Van dat gebeuren tegenover onze kinde ren te zwijgen betekent een wezenlijk tekort doen aan hen. Laten we dit dan bij de ko mende herdenking niet vergeten. m.. Het deze week in het „Holland Huis" be sprokene vraagt in dit nummer heel wat ruimte. Hoewel het voornemen bestaat op een en ander nader in te „haken", zal het „commentaar" voor ditmaal kort moeten zijn. En dat kan ook. Want bij alle opgehaalde herinneringen, teleurstellingen, misgrepen, onvoldoende samenwerking en wat dies meer zij, was het voornaamste wat naar voren kwam de nieuwe kans op een goede vesti ging. Een kans die belangrijk groter zal worden naarmate de bereidheid tot samen werking. Een voorwaarde schijnt te zijn, dat de streek „offerte" moet maken. Geen zakenman of hij zal dat zo gunstig mogelijk doen. In dit geval zullen alle gemeentebestu ren de zakenman uitmaken. En daarbij zal voor het overgrote merendeel diréct de kost verre boven de baat uitgaan. Maar voor een en ander is er dan ook direct baat te ver wachten. En waar die een of ander tot die streek behoort is het tegelijk een streek- baat. Wanneer straks gevraagd zal worden die offerte op tafel te leggen, lijkt het ons toe, dat men met moet aarzelen. Afzien van rivale gevoelens, afzien van haken en ogen, of om bij de offerte-taal te blijven van mogelijke vracht- en emballagekosten. Maak die offerte. Een streek-offerte. Doen Voor de dertiende maal viert Nederland „Koninginnedag" op 30 april. Z.K.H. prins Bernhard zal deze dertiende maal ongetwijfeld als een geluksdag beschou wen, aangezien hij een speciale voorkeur heeft voor dit cijfer. Kortgeleden, 6 maart, vierde ons land het feit, dat hare majesteit 12J4 jaar aan de regering was. Op die heuglijke dag werd weer eens volkomen duidelijk welke bizondere plaats onze koningin in de harten van haar landgenoten inneemt. Deze feestdag groeide uit tot een ware manifestatie van trouw en aanhankelijkheid aan het huis van Oranje. Het is echter niet alleen in Nederland dat Koningin Juliana zo gewaardeerd wordt. Voor ons Nederlanders moge het verheugend zijn te weten,-dat men haar ook in het buitenland hoog acht en een bizondere sympathie voor deze innemende vorstin aan de dag legt. Ja, wij Nederlanders worden zelfs door vele buiten landers benijd om het bezit van zo'n koningin en zo'n vorstenhuis als het huis van Oranje. Daarom zal de 30ste april „koninginnedag" weer een nationaal feest zijn in ons land, een dag waarop Nederland en Oranje weer duidelijk voelen hoe sterk zij zijn verbonden, een dag waarop wij allen onze vorstin nog vele jaren in gezondheid en voorspoed temidden van haar volk toewensen. (Nadruk verboden) Wat is een betere manier om een jubileum van een gymnastiek vereniging te vieren dan met een turndemonstratie 1 Zo heeft het bestuur van de zestig jarige gymnastiekvereniging „Olympia" te Tholen zich ongetwijfeld afgevraagd bij de eerste besprekingen over deze jubileumviering. En het antwoord zal unaniem ja zijn geweest. Het antwoord van de genodigden op deze jubileumavond op vrijdag 21 april jl. in de zaal van „Hof van Holland" was gelijkluidend. Op 6 februari 1901 gaf de gymnastiekvereniging U.D.I, uit Bergen op Zoom in Tholen een gymdemonstratie. Het was de aanleiding tot de geboorte van een „gymbaby" in Tholen. Een baby, die zichzelf op 22 april van dat jaar de naam „Olympia" gaf. Zestig jaar later speelde de „vader" opnieuw een voorname rol bij de diamanten bruiloft van zijn dochter. En die baby van 1901 heeft wel enkele grijze haren verloren, maar kon als herboren het 12e lustrum vieren met zelfs uitbreiding van haar aktiviteiten via een wandelclubafdeling. Afgevaardigden van zusterverenigingen en van plaatselijke vef- enigingen zorgen er bij hun felicitaties voor, dat het enveloppen met inhoud regende. Het waren evenzovele praktische cadeaux voor een vereniging die ook vrijwel altijd in geldnood zit, ook nog op haar zestigste verjaardag. Het 12e lustrum van „Olympia" is een ge zellige en zeer passende jubileumviering geworden. Passend vanwege spontane me dewerking door de zustervereniging U.D.I. uit Bergen op Zoom, die zeer bekwame turnstaaltjes liet zien. Gezellig vanwege de sfeer van meeleven, die de talrijke afge vaardigden van verenigingen meebrachten. Ongedwongen ook door een kort en krach tig „officieel gedeelte". Plezierig door het onderlinge gezellige napraatje. De voorzitter van „Olympia" begon zijn welkomstwoord met de mededeling dat het gemeentebestuur (burgemeester en wethou ders) deze avond verhinderd waren, waar na hij nog een schriftelijke felicitatie las van weth. Berrevoets, die in dit zestig jarig bestaan het bewijs zag, dat het tóch wel kan in Tholen. Het was de voorzitter overigens een genoegen velen welkom te mogen toe roepen, die wel aan de uitnodiging gevolg hadden kunnen geven, o.a. erelid C. Bijl, verschillende oud-leden, afvaardigingen en niet in het minst ook de zustervereniging „U.D.I." uit Bergen op Zoom. In een samengevat overzicht gaf de voor zitter vervolgens een stukje historie weg, er daarbij op wijzend hoe UDI uit Bergen op Zoom een grote bijdrage heeft geleverd in de geboorte van „Olympia", zodanig zelfs, dat het nog wel het „kind van U.D.I." wordt genoemd. Een negetal personen kwa men na de door U.D.I. gehouden demonstra tie bijeen en besloten tot oprichting van ..Olympia". Dit gebeurde op 22 april 1901. Men begon met een contributie van 1,0 cent per week per lid en donateurs moesten 1. per jaar betalen, wat voor die tijd niet wei nig was. Op 15 januari 1902 werd het vaandel aangeboden en bij de aangeschafte costuums hoorde zelfs een zware jekker met koperen knopen. Spoedig volgde ook een damesafdeling die 12J4 cent per week moesten bijdragen tot de groep groot genoeg was om ook tot een dubbeltje terug te zak ken. Een drie el lange en J4 el brede oranje sjerp gaf volop zwier aan de costuums, die overigens lang niet zo „soepel" zaten als die van tegenwoordig. Voor te laat komers op de repetities werd een boete van niet minder dan 5.verordineerd. Krasse maatregelen dus om de vereniging op peil te houden. Op de paardemarkt van 6 juni 1902 trad men voor het eerst in het open baar op. Spoedig daarna zocht men aan sluiting bij het Ned. Gymnastiek Verbond. De financiële kant der vereniging is altijd een probleem geweest en is dat nog. Het ging lang niet altijd op rolletjes. Een gehou den bijeenkomst der leden werd zelfs betiteld met een „vergadering van snert". Bij de oprichting werd door dhr. M. M. van Rijssel leiding gegeven, later en dat vele jaren door dhr. C. W. Bijl, thans wordt er enthousiast gerepeteerd onder leiding van directeur J. Th. O. Piessens uit Bergen op Zoom. Het ledental varieerde van tenminste 3 tot ten hoogste 160. Belangrijke steun werd on dervonden van het Nutsdepartement en van de familie Moelker, evenals van het ge meentebestuur. Met de wens dat „Olympia" in deze ouderdom jong zal mogen blijven besloot dhr. Meerman- zijn openingswoord en verzocht allen het eerste couplet van het gym-bondslied te zingen. Vervolgens begon „Olympia" met een vrije oefening, gevolgd door demonstraties van UDI-leden op de evenwichtsbalk, de DE REDACTIE LEGT U DEZE WEEK VOOR Dit keer 1 mei koninginnedag Samengaan doet samen staan Wij herdenken Pendel gevaar voor vestigingen Conclusie gespreksgroepen Voor de balie Raad St. Filipsland vindt bouwgrond te duur Olympia s" diamant Schoorsteen stoomgemaal gesloopt De kampioen en degradant in de 1ste klasse zaterdagvoetbal Het kwade is gemakkelijker aan te leren, het goede zeer moeilijk. hoge brug, brug ongelijk en een individuele vrije oefening. Na de pauze was er gelegenheid tot ge lukwensen. Daarvan maakte het oud-lid dhr. H. Cornelisse gebruik, vervolgens dhr. H. Voets, dokter P. J. Duinker namens het Nutsdepartement en namens de Nutsspaar- bank, dhr. J. F. Goedemondt namens „Con cordia", notaris E. D. van der Velde als voorzitter van de Veilig Verkeersafdeling, dhr. C. van Dalen van de zustervereniging „Excelsior", dhr. J. de Laater namens de voetbalvereniging „Tholense boys", de O- ranjevereniging en de wandelsport, dhr. J. Hendrikv namens de turnkring Brabant- Zeeland, dhr. Becht als ere-voorzitter van U.D.I. en dhr. J. Tichem namens de plaat selijke winkeliersvereniging. Toen dit was afgewerkt, leek het wel of sinterklaas bij „Olympia" was geweest, die precies wist wat het meest nodig was: enveloppen met inhoud. Verder waren ook bloemstukjes geschon ken om het tof een echt feest te maken. Het tweede deel van het turnprogramma liet verrassende staaltjes zien op het hoge rek door Udi-leden, maar pakkend waren toch ook de ritmische oefeningen met hoepel en knots. De avond was al ver verstreken toen het officiële gedeelte was afgewerkt, maar het was toch nog niet te laat om er nog een ge zellig staartje aan vast te knopen. Olympia had laten zien op haar 12e lustrum nog jong van hart te zijn en het wil graag verder gaan met aan thoolse jongeren en ouderen volop gelegenheid te geven tot bizonder nuttige lichaamsoefening. In het „Holland Huis" werd dinsdagavond een bijeenkomst gehouden door de werk groep Agrarisch-sociale Voorlichting van de Streekverbeteringscommissie Tholen, waar voor grote belangstelling bestond. Hierbij waren aanwezig de leden van genoemde werkgroep, t.w. de heren H. Jansen uit Tholen, dr C. W. C. van Beekom uit Goes rijkslandbouwconsulent voor Zeeland, secre taris van de Streekverbeteringscommissie ir J.J.v. Hennik rijkstuinbouwconsulent voor Zeeland, W. J. van Doorn, burgemeester van Poortvliet en voorzitter van de werk groep, M. C. J. Kosten te Tholen, voorzitter van de Streekverbeteringscommissie Tholen ir. J. Prins, secretaris van de werkgroep, drs. M. C. Verburg, directeur van het E.T.I. Zeeland en dr C. de Galan, eveneens van het E.T.I., beide laatstgenoemden uit Mid delburg. Onder de genodigden was een vertegen woordiger van het ministerie van landbouw ir G. J. A. Hildebrand uit Den Haag, de burgemeesters van SintMaartensdijk-Scher- penisse dhr. D. C. Bouwense, J. van den Bos van Sint Annaland, A. Sluijmers van Stavenisse, verschillende wethouders en raadsleden van de thoolse gemeenten, de le den van de zes gespreksgroepen van het eiland en vele afgevaardigden van maat schappelijke-, culturele of kerkelijke vereni gingen op het eiland. In zijn welkomst woord wees burgemeester van Doorn er op, hoe het voor de derde maal is, dat de werk groep Agrarisch sociale voorlichting een openbare bijeenkomst houdt. Eerstens was dat met dhr. v. Stapele als spreker, vervol gens met prof. v. Aartsen en nu met de spre kers drs. Verburg, dr de Galan en ir Hen- nik nadat afgelopen winter op Tholen zes gespreksgroepen verschillende keren zijn samengekomen om de problematiek van Tholen te behandelen. Een bizondere teleurstelling was het voor de werkgroep, dat de vierde spreker voor deze avond ds A. J. Jorissen, hervormd pre dikant te Utrecht, speciaal belast met het jeugdwerk in de Geref. Bond, door bizon dere omstandigheden onverwacht verhinderd was naar Scherpenisse te komen om zijn onderwerp te houden onder de titel „De ontwikkeling naar grotere openheid en de konsekwenties daarvan voor kerk en sa menleving". SAMENVATTING De zes gespreksgroepen waren na de ge houden bijeenkomst in het afgelopen winter seizoen tot korte samenvatting gekomen, waaruit we het volgende hier laten volgen: Hoewel de ontvolking op het eiland Tho len (nog) niet die vorm heeft aangenomen als in andere delen van Zeeland, ziet men de toekomstige ontwikkeling ongunstig in. De dalende lijn, die de arbeidsbehoefte in de landbouw te zien geeft, zal zich naar het oordeel van de gespreksgroepen verder voortzetten. Door het ontbreken van vol doende andere werkgelegenheid werkt dit in de hand le het vertrek en 2e de pendel. De pendel over korte afstand (Bergen op Zoom, Roosendaal) met blijvende vestiging in het gebied ziet men niet als bezwaar. Anders is dit met pendel over langere af stand, waarin men over het algemeen socia le nadelen ziet. Bovendien is in deze kate- gorie steeds het potentiële gevaar van ver trek uit de streek aanwezig. Als nadelige gevolgen van ontvolking en de daarmede gepaard gaande veroudering van de bevolking en ten dele ook van lange- afstandpendel, zijn naar voren gebracht: moeilijkheden bij de totstandkoming van materiele voorzieningen, teruggang van de middenstand, achteruitgang van het onder wijsniveau, gebrekkige werking van het ver- enigings- en organisatiewezen. Men acht over het algemeen een daling van het gehele levenspeil van de streek het gevolg. Deze ontwikkeling wordt nog versterkt door de stijging van de behoeften en de grotere openheid van de samenleving, waardoor men zich ook sneller en gemakkelijker kan richten op nabij zijnde steden. Handhaving van de huidige beroepsbe volking in het gebied en het voor een be langrijk deel kunnen opnemen van de na tuurlijke groei der bevolking acht men ge zien bovenstaande dringend gewenst. De mogelijkheden hiervoor ziet men in industrialisatie, rekreatie en tuinbouw. Voor industrialisatie bezit Tholen naar de mening der groepen enige gunstige fakto- ren, namelijk ligging en arbeidsmarkt, On gunstige faktoren zijn: onderwijsvoorziening, openbaar vervoer, ontspanning en rekreatie en woningen. Men is over het algemeen de mening toe gedaan dat kleinere industrieën voor Tholen het meest passend zijn. Men denkt hierbij o.a. in de richting van land- en tuinbouw- produkten verwerkende bedrijven hoewel hierbij het gevaar groot is dat de verwer- kings- en bewerkingsperiode samenvalt met het topseizoen in land- en tuinbouw. SAMENVOEGING GEMEENTEN Aangezien tot nu toé de aantrekkings kracht van Tholen zeer gering is ge weest, verdient het volgens de gespreks groepen aanbeveling gezamenlijk als streek tot meer aktiviteiten te komen om te trachten de bezwaren, die er tot nu toe klaarblijkelijk zijn, weg te nemen. Behalve aan woningbouw wordt hierbij gedacht aan openbaar vervoer en af schaffing van de gemeenteklassificatie. Verder acht men ook voor bijvoorbeeld kollekfieve reklame en voor het weg nemen van onderlinge rivaliteit tussen de gemeenten samenwerking dringend nood zakelijk. In dit verband denkt men ook aan de samenvoeging van gemeenten, waarin enkelen een belangrijke bijdrage tot meer samengaan van de gehele streek zien. In één gespreksgroep sprak men zich uit voor één gemeente voor het gehele eiland Tholen. Anderzijds zijn er enige stemmen opgegaan voor het toekennen van facili teiten aan alle gemeenten, waardoor de ondernemer zich kan vestigen waar voor het betreffende bedrijf de omstandigheden het gunstigst zijn (bijv. een haven). Afgezien van de mogelijkheden voor nieuw te vestigen industrieën achten de groepen het van grote betekenis dat voor uitbreiding van bestaande bedrijven eveneens facili teiten worden geboden. REKREATIE EN ZONDAGSRUST Ten aanzien van de rekreatie staat men algemeen op het standpunt dat Tholen, ge zien de mogelijkheden voor verschillende watersporten in de ontwikkeling zal deel nemen. Hoewel gunstige gevolgen voor de bevol kingsontwikkeling zeer gering zullen zijn, is men van mening dat de verbreding van de ekonomische basis, welke van de ont wikkeling van de rekreatie het gevolg zal zijn, voor Tholen gunstige aspekten heeft, zodat deze ontwikkeling bevorderd moet worden. Hierbij wordt eveneens de wenselijkheid van samenwerking (en eventueel samen voeging gemeenten) naar voren gebracht, zowel voor het totstandbrengen van voor zieningen als voor maatregelen ter bevorde ring van de rekreatie. In verschillende groepen is men van me ning dat de rekreatie in bepaalde banen geleid moet worden, teneinde een wenselijke geachte zondagsrust in de dorpen te waar borgen. Men acht hier een belangrijke taak aanwezig voor kerk en gemeente. Een vraag was of dit bereikt mag en kan wor den door Tholen 's zondags voor rekreatie „gesloten" te houden. Men is van oordeel dat de grotere open heid, die ongeacht industriële vestiging en rekreatie toch zal optreden, en de andere bevolkingssamenstelling ten gevolge van o.a. industrievestigingen grote wijzigingen teweeg zullen brengen. Aan de begeleiding hiervan dienen mede de kerken en de kerke lijke organisaties aandacht te besteden. TOCH AGRARISCHE STREEK Ook bij de ontwikkeling van industrie en rekreatie meent men dat de welvaart op Tholen voor een belangrijk deel afhankelijk zal zijn van de land- en tuinbouw. Mede gezien de toekomstige ontwikkeling van het Delta-plan (betere verbindingen en ver zoeting) acht men de ontwikkeling van de tuinbouw voor Tholen van wezenlijke bete kenis. VERGAANDE SAMENWERKING GEWENST Nog afgezien van de samenwerking voor ontwikkeling van industrie en rekreatie ziet men in enkele groepen vergaande samenwer king als noodzaak voor de plattelandssa menleving. Men denkt daarbij o.a. aan maatregelen ter verbetering van het algemeen voorzie ningenniveau als ook aan werkzaamheden van verenigingen en organisaties, waarvoor samenwerking wellicht grote mogelijkheden schept. Aanwijzing en ontwikkeling van zogenaam de plattelandkernen blijk men over 't alge meen niet voor te staan. Tegen eventuele aanwijzing door een overheidsinstantie staat men geheel afwijzend, aldus de samenvatting van de gespreksgroepen.

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 1961 | | pagina 1