I I Tur LI I I WEEKBLAD VOOR HET EILAND THOLEN EN ST.FILIPSLAND Wat doet de boer voor zijn arbeider Over de Eendracht onze Eendracht Plaatselijk Nieuws VERSCHIJ NT IEDER E VRIJDAG WAARIN OPGENOMEN DE THOOLSE COURANT THOLEN DE REDACTIE LEGT U IN DIT NUMMER VOOR Voorlichting automatisering telefoon. OUD -VOSSEMEER 16e jaargang No. 13 12 februari 1960 Uitgevers C. J. ZACHARIASSE en G. HEIJBOER Redaktie Ring 66, St. Annaland - Telefoon 47 Adm. Oudelandsestr. 34, Tholen - Tel. 57 b.g.g. 246 - Giro 124407 Abonnementen 1.35 per kwartaal franko p.p. 1.65 inkassokosten Prijs per nummer 15 cent Advertenties 12 cent per millimeter - Bij contract speciaal tarief Spierinkjes t/m 20 woorden 1.25 Advertenties worden tot WOENSDAGAVOND aangenomen Tijdens de laatste kringvergadering der ZLM te Stavenisse, stelde de kringvoor zitter, dat de agrarische werkgever mogelijk te veel vasthoudt aan de traditionele ver houding tussen zijn werknemer en hem, dat er misschien te weinig oog is voor wat al sedert geruime tijd ten deze bij de indusrie is veranderd. Hoe daar voor de werknemers ontspanningsbijeenkomsten wor den georganiseerd, excursies gemaakt en zo meer. Spreker noemde daarbij het houden van een gezamenlijk „sinterklaasavondje", niet omdat dit simpele gebeuren het zou moeten doen, maar enkel om het veranderde millieu bij de industrie aan te duiden. In de vergadering bleek weinig animo te be staan nader op deze op zichzelf toch voor uitstrevende gedachte in te gaan, omdat men er eigenlijk nog geen raad mee weet. Met de voorzitter willen we erkennen dat deze zaak inderdaad niet zo eenvoudig ligt. Dezer da gen werden we er echter opnieuw bij be paald door een beschouwing in „Samen werking", het orgaan van de Ned. Chr. Landarbeidersbond. Het blad nam daarbij de trek uit de landbouw naar andere be drijfstakken onder de loep en bestreed de opvatting dat deze „vlucht uit de landbouw" (zoals de trek naar elders veelal wordt aan geduid) een gevolg zou zijn. van zijn eigen initiatieven van de landarbeiders, maar wijst er op, dat men niet van een vlucht kan spreken zolang de landbouw zelf maar steeds arbeiders afstoot. In die beschouwing lezen we dan verder: „Wij willen hiermede niet beweren, dat de landarbeider en met name ook de zoon van de landarbeder in het algemeen volle inte resse opbrengt voor de bedrijfstak, waarin hij of zijn vader werkt. Wij menen echter wel dat er van een vlucht uit de landbouw geen sprake kan zijn zolang deze bedrijfs tak zelf arbeiders moet laten afvloeien. Of we dan het afvloeien van landarbei ders uit de bedrijfstak, waartoe zij op grond van hun opleiding behoren, alleen maar willen laken Allerminst. Het is onze vaste overtuiging dat ook de landbouw zal moe ten werken aan een moderne bedrijfsvoering en dat dit een nog verder gaande inkrimping van het landarbeidersbestand met zich zal brengen. Waar wij wel bezwaar tegen maken is, dat men het met het roepen over de vlucht uit de landbouw laat voorkomen alsof deze inkrimping een gevolg zou zijn van de onwil van de landarbeider om in zijn bedrijfstak te blijven werken. Wij menen zelfs te moeten constateren dat de afvloeiing hier en daar weieens het sociaal en economisch verantwoorde peil overschrijdt en dat dus niet de landbouw de dupe wordt van de vlucht van de landarbei der, maar de landarbeider de dupe wordt van een onverantwoorde en niet noodzake lijke, overbodige afvloeiing van vaste land arbeiders. En een tweede fout die hiermee gemaakt wordt is, dat men niet, alvorens de hulp der overheid in te roepen, eerst de hand in eigen boezem gaat steken. Laat men toch niet alleen praten en schrijven over de moderne landarbeider die als vakman een volwaardige plaats moet innemen in het geheel van de Nederlandse economie, maar laat men in eigen kring vooral het begrip laten doordringen dat de landarbeider een volwaardige positie toekomt, zodat hij onder omstandigheden kan werken welke in over eenstemming zijn met de stand die daarbij past. En nu doelen wij niet allereerst en allermeest op de lonen en andere arbeids voorwaarden zoals deze in de c.a.o. geregeld zijn. Wij doelen hier veel meer op de tussenmenselijke verhoudingen. Hier zou heel veel van te zeggen zijn. Wij willen ons echter beperken tot een paar vragen. Acht men het in 1959 nog in overeen stemming met de stand van de arbeider en met de stand van het landbouwbedrijf dat de arbeider bij alle weer en wind in het land achter een rietmat mag schuilen om zijn boterham op te eten of als hij bij de boerderij is dat mag doen achter de koeien bij de mestqroep Wij weten best dat de landbouw op dit punt niet die faciliteiten aan de arbeiders kan bieden als waartoe de industrie veelal in staat is, maar dat hier met wat goede wil veel verbeterd zou kunnen worden is toch wel buiten kijf. Men hoort de klacht en niet geheel ten onrechte, dat de jonge landarbeider zo wei nig interesse heeft voor scholing in zijn vak, zulks in tegenstelling met de jonge arbeider in vele andere edrijfstakken, waar praktisch alleen maar jonge mensen geplaatst worden die reeds een vakopleiding hebben genoten. Maar wat doet de individuele boer in het algemeen om die interesse aan te wakkeren Juist de landbouw is een bedrijfstak waarin de arbeider bij de berijfsvoering kan wor den betrokken om mee te denken en mee te spreken, waar hij zeer beslist geen nummer behoeft te zijn. Wat komt er in het algemeen hiervan terecht? Welke waarde heeft een vakdiploma en welke interesse er voor kan men bij de jonge arbeider ver wachten als de praktijk in het bedrijf hierop neerkomt: „jij hoeft niet te denken, er wordt wel voor jou gedacht", zo vraagt „Samen werking" zich af. Natuurlijk gaat iedere stelling mank. Zo is het de vraag of we op Tholen die toe standen nog wel kennen als hier worden ge schetst over „rietmat" en „mestgroep". Het lijkt ons toe, dat dit in het algemeen niet meer het geval is. Maar anderzijds was de suggestie van de Kring voorzitter der ZLM toch heus zo verkeerd nog niet, wanneer blijkt, dat ditzelfde toch ook leeft bij de organisatie van agrarische werknemers. Er is zo heel veel gelegen aan menselijke waardigheid, aan menselijke verhoudingen, aan erkenning van waardering. VI Wanneer in deze aflevering het punt „Arbeidsorganisatie" nader wordt uitgewerkt blijkt dat er ook op dit terrein nog wel te verbeteren valt. mankeert er nog wel een en ander aan een juiste rationalisatie. Ver betering daarvan en een doeltreffender toe gepaste mechanisatie houdt echter tevens in, dat nog meerdere arbeiders uit de landbouw worden gestoten. Verwacht wordt zelfs, dat wat vroeger met 6 a 8 man op 40 ha werd gedaan in de toekomst met 2 a 3 man kan geschieden. Er blijkt voorts uit dit hoofd stuk, hoezeer het loonwerk zich uitbreidde, waarbij het genoemde aantal machines in het afgelopen jaar al weer belangrijk is uit gebreid. Met loonwerk wordt hier bedoeld de bedrijven die met hun sproeimachines, graanmaaiers, combines en dergelijke het zaai-, poot-, onkruidbestrijding- en oogst- werk voor anderen (kleine en middelbe- drijven) verrichten. ARBEIDSORGANISATIE In het kader van de bedrijfsvoering is de arbeidsorganisatie een uitermate belangrijk onderdeel. Statistisch is over deze kwestie nog weinig bekend. Onderzoek naar de variaties in de arbeidsmethoden is van recente datum en conclusies hierover ont breken nog. Het leek echter gewenst om in algemene zin hierover iets mede te delen. Gesteld kan worden, dat de arbeid, die voor het bedrijf moet worden verricht: zo kort mogelijk duurt; zo efficient mogelijk wordt besteed; zo weinig mogelijk inspanning vraagt; zo veel mogelijk resultaten oplevert. Om dit te kunnen bereiken, dienst eerst een doelmatig bedrijfsplan te worden opgesteld. Als de bedrijfsorganisatie technisch aan de eisen voldoet, zal ook de arbeidsorganisatie doelmatig kunnen worden opgezet. Bij de bedrijven groter dan 15 ha is in de laatste 5 jaren door de mechanisatie de arbeidsorganisatie meestal al aanzienlijk ver beterd. Toch laten in vele gevallen de arbeidsmethoden, die met mechanisatie ge paard gaan, nog wel te wensen over. Anders gezegd, met de nieuwe werktuigen wordt niet altijd optimaal gewerkt. Wel is het aan arbeidskrachten op de grotere akkerbouw bedrijven geleidelijk aan teuggelopen. Wat vroeger met 6 a 8 man op 40 ha werd gedaan, zal in de toekomst met 2 a 3 man geschieden. In dit korte bestek nemen wij als voorbeeld de groep van gemengde bedrij ven tussen 5 en 15 ha en noemen daarbij enkele arbeidsmethoden, die een verbetering van de arbeidsorganisatie zouden kunnen op leveren. a. erwten Zowel de verzorging als de oogst is nog te weinig gemechaniseerd. Door bij de ver zorging van de onkruidegge, machinaal wieden en chemische onkruidbestrijding ge bruik te maken, kan sneller worden gewerkt. Bij de oogst kan meer het erwtenploegje of de maaimachine met erwtenlichters gebezigd worden. Door de zwaden met een harkkeerder bij de ruiters te rijden, kan het ruiteren worden vergemakkelijkt. b. uien Door een wijdere rijenafstand kan op de arbeid bij de verzorging worden bespaard. Nog te weinig wordt vóór opkomst gebruik gemaakt van de onkruidegge. Zoveel moge lijk machinaal wieden en chemische onkruid bestrijding verdient aanbeveling. Meer ge bruik van geventileerde opslag verkort de oogstperiode en komt de kwaliteit van het produkt ten goede. c. aardappelen De voorbewerking van de grond gebeurt niet altijd zodanig, dat het rooien gemakke lijk machinaal kan plaats vinden. Ook een te nauwe rijenafstand of te diep poten is iets, dat in de praktijk nog te veel wordt gezien. Door een juiste toepassing van de methode Ramondt wordt een rul bed verkregen, waar in de aardappel goed komt te liggen. Voor de vroege aardappelen kan dan de lichter, voor de late de voorraadrooier van de loon werker of van een boeren-combinatie met sukses worden gebruikt. was en gemiddeld per jaar 3618 arbeidsuren werden gemaakt of per man 2192 uren. Arbeidstoppen vielen in: juni 324 uren; september 308 uren; oktober 291 uren. Het is ongetwijfeld mogelijk om bepaalde Nieuwe methoden leiden tot arbeidsbesparing en aangenamer werken. d. bieten Vooral bij de oogst worden nog wikwijls verouderde methoden toegepast. Met een kopschoffel en bietentang of met een lichter is 't heel wat eenvoudiger om de bieten uit de grond te krijgen dan met het spaadje. Bij de verzorging kan vooral een iets wijdere rijenafstand bij eenzelfde plan- tenaantal arbeid besparen. Mechanische on kruidbestrijding met een onkruidegge kan meer toegepast worden. e. grasland Omdat de arbeidsorganisatie bij de ver zorging van de akkerbouwgewassen niet altijd juist is, valt de arbeidstop sam met het tijdstip, waarop zou moeten worden gemaaid. In de praktijk wordt dan vaak te laat ge maaid. Door een goed weideplan kunnen de tijdstippen van maaien, hooien of in kuilen zo worden gekozen, dat arbeidstop pen zoveel mogelijk worden voorkomen. Is de aanschaf van bepaalde werktuigen voor een eenmansbedrijf te kostbaar, dan verdient het vormen van combinaties over weging of dient een loonwerker te worden ingeschakeld. f. veeverzorging en melken Vooral aandacht schenken aan de loop- lijnen. Goede voerkarretjes met zwenkwielen besparen veel tijd. Bij een goede organisatie kan één man 12-14 koeien melken en ver zorgen. Uit onderzoek in de N.O.P. is ge bleken, dat bij een afstand van 400 m van de bedrijfsgebouwen, het voordeliger is om in een doorloopmelkstal bij het bedrijf te melken. Uit gegevens van 12 rationalisatiebedrij- ven in Scherpenisse, met een bedrijfsgrootte van gemiddeld 7,8 ha bleek dat: gemiddeld 1,65 volwaardige arbeidskracht aanwezig arbeidstoppen over andere perioden uit te smeren door andere arbeidsmethoden toe te passen. De moderne techniek staat niet stil en levert elk jaar wel weer iets, dat de arbeid kan versnellen en verlichten. Steeds blijft gelden: Denkt aleer gij doende zijt en doende denkt dan nog. MECHANISATIE Zowel in de akkerbouw als in de tuin bouw neemt de mechanisatie op Tholen r,og steeds toe, al zijn op bepaalde bedrijven da grenzen min of meer bereikt. bielaas heeft deze voortschrijdende mecha nisatie tot gevolg, dat er steeds minder werkgelegenheid in de landbouw komt. Voor een „expulsiegebied" zoals Tholen is deze situatie hoogst bedenkelijk. De cijfers voor het streekverbeteringsgebied spreken in de volgende tabel een duidelijke taal. In 1958 waren er 109 trekkers op 112 bedrijven boven 10 ha. Voor Zeeland waren dit er 3799 op 2441 bedrijven boven 10 ha. In de gemeente Tholen, waar het aantal trekkers al vrij groot was in 1952, is de toename betrekkelijk gering. Naast eigen gebruik van trekkers, heeft ook het loonwerk zich in de loop der jaren uitgebreid. Op het eiland werken 17 loon werkers, die in 1958 de beschikking hadden over het volgende materiaal 16 combines 10 dorsstellen 7 pick-ups 5 graanmaaier-zelfbinders 5 sproeimachines. Daarnaast worden nog mechanisch aard appelen en bieten gerooid, erwten gemaaid en andere werkzaamheden verricht. De loon werkers zijn goed uitgerust en voor hun taak berekend. Tabel 13. Aantal landbouwtrekkers in 1952 en 1958 (P.B.H.) Gemeente 1952 1958 toename in aantal in aantal pk aantal pk Poortvliet 20 440 50 1167 250 Scherpenisse 6 183 19 470 300 Tholen 19 410 24 633 125 St. Maartensdijk 9 183 16 419 180 Totaal 54 1216 109 2689 220 In percenten 100 100 200 220 DOKTERSDIENSTEN op ZONDAG Dr L. D. A. Looijsen te Tholen, tel. 49. Dr R. C. Renes te Oud-Vossemeer, tel. 19. HOOGWATER in de week van 14 t.e.m. 20 februari 1960. zondag vm. 5.00 nm. 5.25 uur maandag 5.35 5.58 dinsdag 6.07 6.38 woensdag 6.48 7.14 donderdag 7.28 7.55 vrijdag 8.15 8.50 zaterdag 9.05 9.45 Vrijdag 12 febr. Volle Maan te 6.24 uur. Zaterdag 20 febr. Laatste Kwartier te 0.43 u. TEKENPRIJZEN VOOR THOOLSE ULO Jopie Ottevanger en Bets van Ast, leer lingen van de ULO-school alhier, hebben een aanmoedigingsprijs gekregen voor een tekening, welke werd vervaardigd voor een tekenwedstrijd, die was uitgeschreven door het Schriftmuseum te Amsterdam. De op dracht bestond uit het vervaardigen van een tekening over het werk dat de UNESCO verricht op cultureel en maatschappelijk ge bied. Aan de prijsvraag werd deelgenomen door leerlingen van scholen uit Nederland, Suriname en de Nederlandse Antillen. OUDERAVOND GEM. U.L.O. SCHOOL Het was een, tot de laatste plaats bezette zaal van dhr. v. Boven, dat de voorzitter der oudercommissie dhr. P. v. d. Slikke de feestelijke ouderavond der U.L.O. school in Tholen opende. Hij heette allen hartelijk welkom, in het bijzonder wethouder Berre- voets en echtgenote die ook steeds zijn be langstelling voor de school toont. Hierna volgden enkele mededelingen door dhr. A. J. v. d. Giessen, het hoofd der school. Een aardig intermezzo was het verslag in dichtvorm, gezongen door zes leerlingen, die het vorig jaar de school verlieten. O.a. werd nog meegedeeld dat op het stadhuis in Tholen een maquette van de nieuwe U.L.O. school te bezichtigen is. Ook is het plan weer in de maak voor een tweedaagse schoolreis, waar te zijner tijd nadere gegevens over verstrekt zullen worden. Daarna volgde verkiezing bestuurs leden. De heren van Dalen en Hage werden bij acclamatie herkozen terwijl voor Sint- Maartensdijk dhr. Lindhout gekozen werd, die zijn benoeming aannam. Het volgende programmapunt bestond uit Het gaat niet alleen om het loon bij de agrarische werknemer Arbeidsorganisatie in de landbouw Voorlichtingsavonden voor automatisering telefoon Een hoogtepunt van jaarvergaderingen In de voetbalcompetitie deelden de leiders de punten Jan Overeenkam niet alles goud wat blinkt Wijzen bewaren de kennis, maar de mond van de dwaas is een steeds dreigend onheil. De jongste telg uit het oranjehuis, h.k.h. prinses Marijke, zal op 18 februari reeds haar dertiende verjaardag vieren. Werd prinses Irene juist voor het uitbreken van de tweede wereldoorlog geboren en prinses Margriet toen de bittere strijd volop aan de gang was, prinses Marijke aanschouwde het levenslicht in een sinds bijna twee jaar weer vrij Nederland. Hoewel ook de jongste van de vier prinse kinderen al niet bepaald meer een „klein prinsesje" genoemd kan worden, neemt zij toch altijd nog een bijzondere plaats in het hart van het Nederlandse volk. Wij feliciteren Marijke van harte met haar verjaardag en wensen haar bij de voortduur Gods onmisbare zegen toe. zang door de meisjes van de 3e en 4e klasse o.l.v. dhr. J. Keukelaer, dat zeer in de smaak viel. Dan werd er een leerzame film vertoond over „Brand in stallen", die liet zien welke voorzorgsmaatregelen er getroffen kunnen worden om het brandgevaar zo veel moge lijk te beperken. Inmiddels had ook de burgemeester van Tholen, mr. A. J. v. d. Hoeven blijk gege ven van zijn belangstelling door zijn aan wezigheid. Een vooral door de leerlingen tegemoet gezien nummer was het accordeonspel van Adrie Verjaal. Dapper werden dan ook de bekende lied jes meegezongen, terwijl Adrie Verjaal na ieder nummer een hartelijk applaus kreeg. In de pauze die hierop volgde, werd een verloting gehouden. Na de pauze werd door enkele leerlingen een toneelstuk opgevoerd getiteld „Vice- Versa". Ook dit vrolijke spel in 3 bedrijven werd met een spontaan applaus beloond. Hierna sloot de voorz. der oudercommissie de avond. Het was een goed verzorgde avond, waar op de organisatoren met genoegen kunnen terug zien. MOEDERCURSUS Het ligt in de bedoeling van de afdeling „het groene kruis" alhier om een moeder cursus te organiseren, waarbij de lessen in het wijkgebouw aan de Molenvlietsestraat gratis worden gegeven. Verwacht wordt dat vele jonge moeders en oudere meisjes zich hiervoor willen aanmelden. De eerste les be gint vrijdagavond 12 februari om half acht. MELKCONTROLE Op vrijdag 29 januari 1.1. hield de Melk- contrólevereniging Tholen e.o. wederom haar jaarvergadering. Bij het aflezen van de melk- lijsten bleek weer eens de grote waarde welke de melkcontröle heeft. Wanneer we dan vernemen, dat de éne koe driemaal zo veel opbrengt dan de andere in dezelfde leeftijdsgroep, dan kan deze controle toch het tienvoudige opbrengen van hetgeen ze kost. Er zijn stallen waar men net zo vrolijk Voorafgaande aan de indienststelling van de automatische telefooncentrales op het eiland Tholen worden er twee instructieve voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd door de PTT, teneinde de abonnees in deze sector vertrouwd te maken met de nieuwe wijze van telefoneren. Deze bijeen komsten vinden plaats op 16 februari te Sint-Maartensdijk in hotel „De Gouden Leeuw" en op 18 februari te Tholen in hotel „Hof van Holland", telkens om 2.30 uur nm. en 7.00 uur. trekt aan koeien welke 200.— verlies geven, dan aan koeien met 200,— winst. Is dan die melkcontröle geen 150,waard wanneer we door controle die verliesgevende koeien achterhalen en eruit gooien We moeten met de gegevens welke de melkcontröle ons verschaft: werken! Blijven we met dezelfde koeien doorgaan waar we mee begonnen, de goeie en de slechte, dan is de melkcontröle voor ƒ1,te duur. Be gin er dan niet aan, want het kost alleen maar geld. De koeien veranderen niet door de controle; wij moeten de koeien verande ren. Eruit, die van ons leven Er worden koeien aangehouden omdat ze zo lekker melken. Wie is er te vinden om zondags 6 koeien voor z'n plezier te melken, omdat het zo lekker gaat Of houden we geen koeien voor ons plezier, als ze meer kosten dan ze opbrengen Koeien welke minder op brengen per jaar dan 3600 kg melk aan een kwartje, is armoe. Wist ge dat bij de uit betaling door de fabriek de ene boer 15 c. per kg meer krijgt dan de andere Het ge- halteverschil bij bieten weten we, maar nooit komt het voor dat de ene teler 40, p.d. krijgt en de andere 80, Bij melk 15 c. p. L en 30 c„ komt geregeld voor. DAMCOMPETITIE van 9 februari K. L. Priem D. de Vos 0-2 P. v. d. Velde L. v. Dijke 0-2 J. Elenbaas P. Jeroense 2-0 C. Potter I. Deurloo 2-0 D. de Vos I. Deurloo 2-0 C. Moeliker C. Gebraad 2-0 L. v. Dijke M. Heezen 0-2 C. Potter M. Schot 0-2 EEN PRACHTIG RESULTAAT De activiteiten van de N. H. Vrouwen vereniging „Liefde vindt werk" betekenen voor de Ned. Herv. Kerk een krachtige steun. Zo vond een dezer dagen de overdracht plaats van het netto resultaat van de acties van 1959. De kerk kreeg 800,en de diaconie 200,Samen dus weer 1000, OUDERLING VACATURE Het zit de N.H. Kerk niet mee om de va cature ouderling J. van Dijke vervuld te krijgen. De onlangs gekozen T. Ligtendag heeft bedankt. De kerkeraad verklaarde daarop dhr. A. C. van Tilbeurgh benoemd. Ook deze heeft zijn benoeming niet aange nomen. VAN WAGEN GEVALLEN Vorige week dinsdag viel de landbou wersknecht M .de Weijze van een rijdende landbouwwagen. Hij kwam, zeer ongelukkig, met het ge zicht op de weg terecht. Dokter Renes, bij wie dhr. de Weijze zich voor behandeling vervoegde, consta teerde een lichte hersenschudding. SCHOORSTEENBRANDJE Dinsdagavond moest de brandweer onver wacht uitrukken voor een schoorsteenbrandje in de woning van dhr. A. C. Rijstenbil in de Veerstraat. Voordat de vele toeschouwers, die van alle zijden kwamen toestromen, het zich be wust waren, was het vuur reeds geblust.

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 1960 | | pagina 1