Binnenkort automatisering telefoon
op Tholen en St. Filipsland.
Chantage
11
RAADSVERSLAG SINT MAARTENSDIJK.
Tussen oud en nieuw Pluimpotplan werd compromis
gevonden - De schoolmelkvoorziening vindt doorgang -
Een goedgeefs gemeentebestuur zal voortaan 23-jarigen en
zij die de lagere scholen verlaten een boekwerkje aanbieden
Verhouding aantal aansluitingen ligt op
Tholen niet slecht.
herverkaveling daarvan de billijkheid heeft
ingezien, al wil ze dan met één put vol
staan en verder 3 brandkranen (water
leiding).
Dhr. IJzerman informeert voorts naar de
nieuwe brandspuit. De voorzitter antwoordt
dat nog geen goedkeuring op het raadsbesluit
binnen is. In St. Maartensdijk is aan het
prov. bestuur gevraagd om vast goed
keuring te geven voor een uitgaaf van
plm. 6000,- voor de brandspuit zonder
trekker. Dan heeft men tenminste wat. Dan
zou men ook hier kunnen doen. Overigens
zal de brandweer van Poortvliet bij voor
komende gevallen medewerking verlenen,
zoals ze dat uitstekend deed tijdens de
laatste brand en bovendien de vergoedings
regeling bizonder billijk heeft willen op
lossen. Spreker is daarvoor Poortvliet
erkentelijk.
Dhr. IJzerman vraagt ten derde of men al
toe is aan de bouw van de woningwet
woningen.
De voorzitter antwoordt dat gunning 3
december binnenkwam en dat voor 1 aug.
oplevering moet plaatsvinden. Op een vraag
hoeveel aanvragen er nog lopen, antwoordt
de voorzitter: zes. Er komen er echter alweer
bij. Daarom is een toewijzing voor Scher-
penisse van een 12-tal woningen dringend
nodig. Mogelijk is er in dit opzicht meer
hoop te koesteren in 1960.
Dhr. IJzerman vraagt of de gezinsver
zorgster toch hier kan blijven wonen. De
voorzitter antwoordt dat een woning van
de fam. Bolier is gevorderd, die nu bij
Ged. Staten in beroep is gegaan. Omtrent
deze vordering was bij de adviescommissie
geen eenstemmigheid, iets wat dhr. IJzerman
niet kan begrijpen, want de betrokkene is
ey modderaar, aldus dit raadslid en dient
flink te worden aangepakt. De voorzitter
erkent dat betrokkene tot dusver niet anders
deed dan tegenwerken. Anders was dit alles
veel gemakkelijker opgelost. De heer IJzer
man meent tenslotte dat de aan te leggen
ijsbaan de gemeente niet alleen uitgaven
brengt, maar dat er toch ook wel wat in
komsten tegenover kunnen staan.
Dhr. Polderman wijst er op, dat de te
plaatsen nieuwe heining rond de gemeente
lijke mestvaalt precies op een sloot komt.
Beter is deze wat achteruit te zetten, waar
mee de voorzitter het eens is. Aan het begin
van de Langeweg blijft veel water staan,
zegt hetzelfde raadslid, wat ook zal worden
onderzocht. Dhr. FJplderman meent voorts
dat de verharding uit de op te breken
Julianastraat mogelijk voor de Achterweg
kan worden gebruikt, mits dat spoedig kan
gebeuren. De voorzitter meent, dat het werk
in de Julianastraat omstreeks medio januari
bestedingsklaar kan zijn. Dhr. Hage wijst er
op, dat de gemeente nog een strookje grond
heeft van het vroegere zandpad. Weth. v.
d. Jagt heeft ook nog een klacht over water
overlast, nl. bij de Markt in de omgeving
van de woning van dhr. Verstijnen.
Dhr. Joppe vraagt of de schutting tussen
de woningen aan de Laban Deurloostraat
door de gemeente of particulieren zijn ge
plaatst. De voorzitter antwoordt dat het
door de gemeente is gebeurd. Het blijkt niet
in de raad te zijn geweest, omdat men het
tot de kleine voorzieningen heeft gerekend.
Tenslotee dankt de voorzitter voor de
prettige besprekingen en besluit deze in ge
moedelijke kerstsfeer gehouden raadsver
gadering met allen goede en prettige dagen
toe te wensen en een gezegende jaarwisse
ling.
dat de ontruimingstermijn in geval van nood
nog verlengd kan worden, wat overigens
niet de bedoeling is, als het niet persé nood
zakelijk zal zijn. Tegenover dhr. Lindhout,
die dit pand gaat gebruiken, is het ge
meentebestuur echter wel verplicht deze
maatregel te nemen. Spreker vermoedt dat
er over 1960 wel een ruimer bouwvolume
zal worden toegepast, wat de woningnood
zou kunnen doen verminderen. Uit een des
betreffende vraag blijkt dat de gemeente
niet verplicht is voor een woning te zorgen.
Voor de laatste maal in 1959 kwam de
Smerdiekse raad woensdagavond 23 de
cember in voltallige openbare vergadering
bijeen onder leiding van burgemeester D.
C. Bouwense.
Notulist secretaris Th. Benou. De goed
keuring voor de aankoop van kleedhokjes
voor het zwemseizoen was ook hier door
gedeputeerde staten goedgekeurd, evenals
de aankoop woning A 96 van Mw Baten
burg en verhuur van deze woning aan dhr.
Vroegop. Er zijn nog verschillende andere
goedgekeurde raadsbesluiten ontvangen. Af
gewezen wordt het verzoek om subsidie
door de „Matigheids-Missie onder militai
ren", evenals een gevraagde bijdrage voor
de tuinbouwtentoonstelling Floriade te Rot
terdam. Toegewezen wordt het verzoek van
mej. A. J. M. v. d. Meulen, onderwijzeres
aan de o.l.s. om een tegemoetkoming in
de reiskosten. Het wordt op 10.40 per
maand gesteld. Volgens de gestelde normen
zal ook worden voldaan aan het verzoek
van de heer H. F. Koning om een bijdrage
in de reiskosten voor 2 kinderen, die de ulo
te Bergen op Zoom bezoeken.
Een verjaardagscadeau voor
jeugdige inwoners
Behalve de presentjes die de jongeman
en jongedame op de overigens al „mondige"
leeftijd van 23 jaar bij de viering van die
geboortedag van de familie krijgt, kan zij
of hij ook een verjaardagscadeautje van het
gemeentebestuur tegemoet zien. Geen onaar
dig idee. De raad besloot namelijk op voor
stel van het dagelijks bestuur voortaan aan
degenen die 23 jaar worden en in deze ge
meente staan ingeschreven een boekje te
schenken, getiteld „Burgerschap en Burger
zin." Er staan heel interessante dingen in,
die men bij het bereiken van de kiesgerech
tigde leeftijd toch eigenlijk wel dient te
weten. Het gemeentebestuur hoopt dan ook,
dat het zal worden gelezen en eventueel
herlezen. Verder zullen de leerlingen van
de lagere scholen bij het verlaten daarvan,
voortaan ook worden bedacht met een ge
meentelijk presentje, nl. het boekje „Het on
bekende land." Opdat de raadsleden weten,
wat ze cadeau gaan doen, zal ieder van
hen ook een exemplaar van dit boekje krij
gen. Het voorstel werd door alle leden op
plezierige wijze ontvangen en op even gulle
wijze aangenomen. We mogen er wel tus
senvoegen, dat we het een erg sympathiek
besluit vinden, dat de 75,die het de
gemeente vermoedelijk per jaar gaat kosten,
wel waard is.
Overeenkomstig de rijksregeling zal ook
voor het gemeentepersoneel een uitkering
ineens gelden voor kindertoelage over het
4e kwartaal 1959 van het toch wel noodza
kelijk te noemen bedrag van 1.56 totaal.
Geen bezwaar is er voorts tegen het voor
stel om de woning A 305, bewoond door
dhr. Rottier onbewoonbaar te verklaren en
daarbij de ontruimingstermijn op 6 maanden
te stellen, zulks overeenkomstig het rapport
van de districtsopzichter. Dhr. Polderman
vraagt of er al bekend is, dat dhr. Rottier
geholpen kan worden. De voorzitter zegt
Schoolmelkvoorziening wordt
ingevoerd.
In een vorige raadsvergadering was bij
bespreking van dit onderwerp besloten eerst
een enquete te houden in de gemeente om
na te gaan hoe de ouders over schoolmelk
voorziening denken. De uitslag hiervan was
dat er van de beide lagere scholen en kleu
terscholen ongeveer 300 leerlingen aan de
schoolmelkvoorziening zullen deelnemen. De
prijs der flesjes wordt door de melkfabriek
slechts 3 cent boven de losse melkprijs
gesteld, zodat de subsidie voor de gemeente
wel erg meevalt. Er wordt rekening mee
gehouden, dat het aantal deelnemers nog
zal stijgen, waarom voor dit doel een be
drag van 250,per jaar wordt gevraagd.
B en w stellen voor hiertoe over te gaan.
De voorzitter wijst er op dat in deze
reeds een principebesluit is genomen. De
heer Van Zetten merkt op, dat wanneer
zoals blijkt 3/4 van de ouders voor invoe
ring zijn men als raad moeilijk tegen kan
zijn. Daarmee is dhr. Koopman het eens,
maar hij vraagt zich wel af of er niet veel
extra werk in zit voor de onderwijzers. Is
het niet een zekere afschuiving door de
ouders van deze verantwoordelijkheid. Wel
gelooft hij dat het gezamenlijk toepassen
het melkdrinken zal bevorderen, wat een
winstpunt kan zijn. De voorzitter antwoordt,
dat er wel enig werk in zit voor de on
derwijzers, die het geld innen, maar on-
overkomenlijk zal dit toch niet zijn. Het
wordt per klasse geregeld.
Dhr. Polderman bespreekt als deskundige
nog even de technische kant van deze ver
strekking. Overigens zijn alls leden voor
invoering van deze schoolmelkvoorziening.
De School met de Bijbel vraagt een aantal
leerlingensets en enig ander materiaal. De
voorzitter wijst er op, dat de huidige Inspec
teur geen beslissing neemt zonder dat de
principiële medewerking van de raad be
kend is. Tegen dat principebesluit heeft de
raad geen bezwaar. Het blijkt dat de blik
semafleiderinstallatie aan de toren onvol
doende is, waarom wordt geadivseerd deze
grondig te herzien. De kosten daarvan wor
den geraamd op 420. Aan 't ministerie van
O. K. en W. onder wiens auspiciën de
restauratie werd uitgevoerd zal hiertoe om
een tegemoetkoming worden gevraagd, daar
het al te vlug is dat deze installatie niet
meer voldoet. Dhr. Geluk adviseert buiten
de aannemer een controleur aan te stellen.
Met de stem van dhr. Koopman tegen wordt
dit voorstel tot herziening aangenomen.
Met de Bank voor Ned. gemeenten wordt
een geldlening aangegaan van 125.000,—-
tegen 4H en een looptijd van 25 jaar.
Voor de uit te voeren werken oöstzijde
gemeente (riolering, enz.) is een geldlening
nodig voor die kosten, welke niet door sub
sidie worden gedekt, te ramen op ongeveer
50.000,Daartoe biedt de Coöp. Boe
renleenbank ter plaatse een geldlening aan
tegen 4J4% met een looptijd van 30 jaar. De
lening wordt graag geaccepteerd. Dhr. van
Zetten vraagt of ook de aanplanting zit in
de aanneming van deze werken. De voor
zitter antwoordt ontkennend. Dat wordt iets
aparts. Persoonlijk denkt hij op de ge
dempte watergang een speelterreintje, een
plantsoentje en een wandeling te doen aan
leggen, maar dat is iets waarover de raad
t.z.t. kan beslissen.
Pluimpotplan in discussie
Door de stedebouwkundige dhr. Wesselo
is uiteindelijk een plan opgesteld voor de
Pluimpot en omgeving, dat in elk geval de
goedkeuring van de herverkaveling heeft.
Dit plan moet nog met andere instanties
besproken worden, maar b en w menen goed
te doen met vooraf de mening van de raad
hierover te horen. Zoals reeds bekend omvat
het Pluimpotplan een geprojecteerde ijsbaan
voor Scherpenisse, een sportveldencomplex
voor Sint-Maartensdijk, recreatieoord met
vogeleiland, uitgebreide „wandeling", plaats
voor een camping-oord, strandje, industrie
terrein en landbouwgrond. Twee gemeenten
(Scherpenisse en St. Maartensdijk) alsmede
de herverkaveling zijn hierbij ten nauwste
betrokken en dan vanzelf ook het provin
ciaal bestuur, provinciale waterstaat, econo
mische zaken, landbouw en misschien het
ministerie van maatschappelijk werk ook
nog. Dat het niet meevalt om zo'n koek te
verdelen is begrijpelijk. Het eerste gemaakte
plan met dezelfde projecten kon geen alge
mene genade vinden. Daarbij was namelijk
de Scherpenisse ijsbaan te klein geprojec
teerd. Uiteindelijk is enkele weken geleden
een vergadering gehouden, waarbij het me
rendeel van genoemde instanties, met de
Planologische Dienst tegenwoordig waren.
Dit was geen openbare bijeenkomst, waar
om de in deze raad gevoerde discussies voor
de verslaggever niet altijd even gemakkelijk
tot het doel waren terug te brengen, gezien
het feit, dat hij de besprekingen op voor
noemde vergadering niet had bijgewoond.
Uit de discussie bleek evenwel, dat de Her
verkaveling, welke in de Pluimpot tot een
modelboerderij wil komen wel grond wilde
afstaan voor een grotere ijsbaan, maar dit
anderzijds graag terughad. Het schijnt een
langdurige bespreking te zijn geworden tot
dhr. Argelo een (zijn bekend groot) pot
lood pakte en met een enkele streek de
vermeende oplossing bracht. Dat was een
stuk van het bestaande industrieterrein van
Sint-Maartensdijk afnemen voor agrarische
doeleinden en anderzijds dan een groter stuk
voor industrieterrein aan plakken. Alle col
lege's, pratensmoe hadden zich daarbij zon
der zich hoofdelijk te hebben uitgesproken
neergelegd. Nu brengen b en w dit ge
wijzigd plan op tafel ter oriëntering van
de raad.
De heer van Zetten, hierover als eerste
sprekend, stelt vast dat het geen kwestie is
geweest voor de gemeente van geven en
nemen, maar alleen van geven. Hij kan niet
aannemen, dat het ministerie van economi
sche zaken hierop haar fiat zal geven. Het
gaat uiteraard ten koste van het door haar
gesubsidieerde bestaande industrieterrein en
vergt daarom voor dat ministerie een extra
uitgave van een veertig mille. Wanneer we
nog niet mans genoeg zijn, aldus dit raads
lid, ons tegen deze gang van zaken te ver
dedigen, zijn we ook niet waard als ont
wikkelingskern te zijn aangewezen.
Dhr. Kooman kan er ook niet erg wijs
uit, dat b en w dit voorleggen, die er dan
toch in principe mee akkoord zijn gegaan.
Hij vindt het een foutief beleid. Weth. Ba
zen interumpeert hierbij, dat hij het niet
heeft goedgekeurd. Dit moet de raad doen.
Dat hij er zich niet tijdens de bedoelde ver
gadering tegen verzette lag aan de omstan
digheden. Het was daar heus niet zo ge
makkelijk en de wijziging was werkelijk niet
direct te overzien.
De heer Koopmandan had U het
nu ook niet in de raad moeten brengen als
een plan waarmee b en w blijkbaar akkoord
gaan. Dhr. Bazen schetst dan de moeilijk
heden die er zijn ontstaan door het maken
van opritten, het vergroten van de ijsbaan
en het niet nemen door de Herverkaveling
van een grondvermindering. Dhr. Van Zet
ten kan er alleen uit opmaken, dat de stede-
bouwkundige een compromis wenste te vin
den tussen gemeente en herverkaveling. Met
deze wijziging is de herverkaveling tevre
den gesteld, maar de gemeente volgens hem
niet. Dhr. Koopman stelt b en w hiervoor
verantwoordelijk. Weth. Bazen herhaalt
geen kans te hebben gekregen en het ook
niet voldoende te hebben overzien.
De voorzitter vindt dat men overdrijft,
wanneer wordt gesteld, dat het 40.000
meer moet kosten. Dhr. Koopman zegt het
volkomen eens te zijn met weth. Bazen, dat
men die wijziging zo niet moet, maar waar
om dat niet direct gezegd.
Dhr. Geluk vindt het niet zo eenvoudig.
De Pluimpot loopt door twee gemeenten,
zodat het straks zo zal zijn, dat een gedeelte
van het industrieterrein van Smerdiek op
Scherpenisse bodem is gevestigd, terwijl
anderzijds de ijsbaan grotendeels op Smer
diekse grond ligt.
Hiema geeft ook weth. op den Brouw
nog een uiteenzetting over deze kwestie.
Hij wijst er op, dat men het op die vergade
ring inderdaad niet voldoende heeft kunnen
overzien, dat kan men als een fout aan
rekenen, maar dat is nu eenmaal zo. Scher
penisse moest meer speelterrein hebben,
de herverkaveling kon geen grond missen,
zelfs niet de 70 are, al is het dan nu nog
woestijn. Dat vond spreker wel klein. Die
70 are nu gaat eigenlijk ten koste van het
industrieterrein van Sint-Maartensdijk. Men
gaat nu een weg leggen, die op de industrie
weg aansluit. Spreker is er ook niet voor
om het zo aan te nemen.
De voorzitter wijst er op, dat de herver
kaveling er straks het nu bestaande sport
veld bijkrijgt, wanneer het nieuwe complex
in gebruik kan worden genomen. Naar zijn
smaak had de weg die men vanaf de Muije
polder had willen aanleggen moeten blij
ven, maar de plaatselijke commissie oor
deelde, dat die weg door de agrariërs niet
zou worden gebruikt. Nadat ook dhr. Benou
nog een toelichting gaf, meent hij dat in
deze ook nog wel een compromis mogelijk
is. Allereerst antwoordt hij weth. op den
Brouw, dat de herverkaveling meer heeft
prijsgegeven dan de 70 are, omdat de ijs
baan in Scherpenisse belangrijk groter werd.
Voorts meent hij, dat men het bestaande
industrieterrein kan handhaven, maar dan
het nieuwe industrieterrein voorshands min
der groot maken en daarvan nog de ge
wenste hoeveelheid voor agrarische doelein
den bestemd houden tot eventueel de indu
strialisatie zo uitgebreid zou worden, dat
zulks noodzakelijk is, wat evenwel voors
hands niet valt te verwachten.
Het blijkt dat de raad daarin dezelfde
uitweg ziet, als de colleges dat gezien heb
ben tijdens de vergadering na het potlood
van dhr. Argelo.
Dhr. Polderman wijst er nog eens op
het van een agrarisch belang te achten, dat
de weg vanaf de Muije er komt, maar de
voorzitter herhaalt dat de plaatselijke agra
rische commissie dit blijkbaar niet zo ziet.
De heer Geluk is het met dhr. Polderman
eens. Alle leden zijn het echter wel met
elkaar eens, dat de suggestie van de scre-
taris een mogelijkheid tot goede oplossing
inhoudt en de voorzitter stelt dan ook voor
met dit voor ogen de besprekingen met de
andere instanties te vervolgen. Hij kan niet
aannemen, dat er bij de Herverkaveling
bezwaar tegen gemaakt zal worden. Met al
gemene stemmen wordt het dan op die ma
nier ook aanvaard.
Een wijziging in de begroting 1959 gaat
onder de hamer door.
Rondvraag
Dhr. Polderman acht het gewenst dat de
toegang tot de vuilnisbelt zodanig verbeterd
wordt dat men geen gevaar loopt 's avonds
of 's morgens vroeg in de sloot te lopen.
Afheining met witte paaltjes zou al iets
wezen.
Weth. op den Brouw heeft ontdekt bij
compensatie grond voor dhr. van Poortvliet,
dat de andere nog braak liggende grond ook
wel in cultuur gebracht kan worden. Daar
mee kan de raad zich verenigen.
Strcekbesprekingen
Verder merkt dhr. op den Brouw op, dat
men laatst een streekvergadering heeft ge
houden voor alle thoolse raden, waarbij ter
sprake kwam, behalve rattenbestrijding met
toelichting, de mogelijkheid van een gemeen
schappelijke vuilnisophaaldienst. Kan men
nu als streek niet vast besluiten om zulks
in 1962 in te voeren. Dan kan er met alles
tijdig rekening worden gehouden, bijvoor
beeld met aankoop vuilnisemmers, enz. Ver
dere onderwerpen, die op streekvergaderin-
gen besproken kunnen worden zijn volgens
weth. op den Brouw, de tandheelkundige-
dienst, schoolartsendienst, stichting maat
schappelijk werk en gezinszorg (uitbrei
ding), busdiensten, waarvan de regeling
toch ook nog niet te best is. Soms rijden er
3 tegelijk, terwijl er dan weer 2 uren tussen
liggen. Bovendien is de laatste dienst
's avonds ook erg vroeg. Verder wordt nog
al op de Centrale Dienst „Noord Zeeland"
gemopperd. Kan men daar als thoolse ge
meenten ook geen gezamenlijke houding te
genover innemen, na bespreking. De notaris
hier is bereid een lezing te houden over een
tweede tehuis voor bejaarden. Men zou
kunnen spreken over de noodslachtplaats in
Poortvliet en meer van die onderwerpen.
We zijn allen van plan het eiland Tholen
beter te maken en daarom moet spreker er
wel zijn spijt over betuigen, dat niemand
van de gemeentebesturen gevolg heeft ge
geven aan de uitnodiging tegenwoordig te
zijn op het congres van de P.v.d.A. in Mid
delburg, toen de Zeeuwse problemen daar
werden besproken. Dat dit toevallig van de
P.v.d.A. uitging doet niet terzake. Vast
staat dat we met het Deltaplan, waarover
veel wordt gesproken, hier weinig vooruit
zullen gaan. Hij zou graag zien, dat het
eiland steeds meer gezamenlijk zijn pro
blemen besprak. Als er weer zo'n congres
wordt uitgeschreven van welke partij ook is
het zaak er bij te zijn. Spreker wil niet be
paald enig voorstel omschrijven, maar weet
wel, dat men het niet alleen bij goede voor
nemens moet laten, maar daaraan verder uit
bouwen.
De voorzitter is het met dit laatste zeker
eens. Wat de schoolartsendienst betreft, mag
men in Scherpenisse en St.-Maartensdijk niet
klagen. De schooltandverzorging ligt ietwat
anders, het is geen eenvoudige zaak. De
gezinszorg zou men graag genoeg uitbrei
den, maar is daar geld voor.
Over de busdiensten is al zo vaak ge
sproken en men is het er allemaal wel over
eens, dat een uurdienst veel aantrekkelijker
zou zijn. Hij zou met het aandringen daarop
niet willen stoppen, maar als het initiatief
niet van de ondernemer zelf uitgaat, is het
moeilijk dat te verwezenlijken. Tot dusver
is bereikt, dat er een busdienst bijkwam,
maar het is op een zodanig uur ingelast,
dat niemand er wat aan heeft.
De voorzitter zou er daarom niet mee
willen stoppen te trachten een betere rege
ling tot stand te brengen. Omtrent de nood-
slachtplaats wordt een voorstel van Poort
vliet verwacht, terwijl inzake de bejaarden
zorg de regenten van Ten Anker eerder aan
uitbreiding van het bestaande gebouw den
ken dan aan een tweede tehuis aldus de
voorzitter in het kort antwoordend op de
door weth. op den Brouw gedane suggesties.
Dhr. Van Zetten hoorde die middag de
sirene weer gaan en zag hoe de brandweer
lieden met de slangen op hun rug kwamen
aansjouwen. Dat is toch niet de manier. Hoe
staat het er bij met de spuit, vraagt dit
raadslid.
De voorzitter antwoordt dat b en w aan
Middelburg hebben gevraagd vast een be
drag van 6000,(van de 22.000) goed
te keuren voor aankoop van de spuit. De
trekker komt dan later nog wel. Maar zo is
het inderdaad onverantwoord.
Tenslotte wordt nog een garantie verleend
voor een door Ten Anker aan te gane geld
lening, waarbij Sint-Maartensdijk zich voor
7745,garant verklaard. De woning van
de wed. Potter wordt aan dhr. W. Poot
verhuurd voor 12,per week.
Tenslotte wenst de voorzitter alle leden
prettige kerstdagen toe en een goed einde
van 1959 om elkaar hopenlijk in 1960 weer
in gezondheid te ontmoeten.
Met nog enige voorbehoud omtrent deze data mag er toch reeds
op worden gerekend, dat op 16 februari a.s. voor de gemeente
St. Filipsland en op 23 februari op het eiland Tholen de automati
sering van de telefoon een feit gaat worden.
Wilt U, telefoonabonné, bijvoorbeeld op 24 februari weten,
hoe de weersverwachting luidt, draait U dan even 003. U hoort
prompt het jongste weerbericht.
Wilt U Uw horloge precies gelijk zetten om straks de trein te
kunnen halen Draai maar: 002.
Hebt U een nummer nodig en u kunt het niet vinden: 008 op de
kiesschijf gedraaid en prompt verstrekt „Inlichtingen" U de ge
wenste gegevens.
Naast deze min of meer „luxe" voordelen, biedt de automatisering
het dagelijkse praktische gemak van: U draait en zij spreken".
Een pracht vooruitgang
Eén nadeelZoals bij alle technische vooruitgang verdwijnt ook
hierbij een stukje romantiek. Of het nu de fiere kop en de soepele
bewegingen van een paard zijn, die plaats moet maken voor een
nooit moe draaiende trekker öf dat het de lieve stem van een
juffrouw is die moet verdwijnen voor de dode kiesschijf, fnet
iedere technische verbetering gaat er iets werkelijk levendigs
verloren. Er is geen ontkomen aan. De tijd eist het!
Hoe het nog is
Voor de 1200 telefoonbezitters op het
eiland Tholen en de 175 op St. Filipsland
zal nauwelijks behoeven te worden uitge
legd, hoe de telefoon tot op heden werkt.
Ze ondervinden het dagelijks, al hebben ze
misschien nooit zo lang stil gestaan bij deze
wel niet automatische, maar niettemin toch
pracht uitvinding. Ze weten dat er een ka
beltje van hun toestel naar een grotere kabel
in de straat loopt. Ze weten dat al de aan
sluitingen in hun gemeenten geconcentreerd
het postkantoor „binnenkomen". Ze kunnen
zich indenken, dat, wanneer ze een nummer
vragen in eigen gemeente, de telefoniste aan
dat verzoek gevolg gevend, een stopje in
haar „centralekastje" stopt in dat gewenste
nummer en dat hiermee de verbinding tot
stand is gebracht.
Ze kunnen zich ook wel voorstellen, hoe
het gaat bij een aangevraagd gesprek bui
ten hun woonplaats, bijvoorbeeld ergens in
Utrecht. Ze weten dat dit de laatste jaren
al half-automatisch tot stand kon worden
gebracht. Dit betekent dat na hun aanvrage
de telefoniste direct Utrecht kon draaien.
Hoe dat precies tot stand kwam, daar be
kommert men zich weinig om. Als men
maar niet te lang moet wachten, als maar
niet wordt gezegd „de lijn is overbelast"
of „in gesprek".
Zoals het nu is zal het niet lang meer
duren. Met enkele weken wordt de ver
binding brengende telefoniste vervangen
door een zelfdenkende kiesschijf. En dat is
toch wel heel iets anders.
Hoe het wórdt
De 1200 telefoonbezitters in ons district
weten al geruime tijd, dat er automatisering
op komst is. Zij immers hebben al weken
en sommigen zelfs al maanden twee toestel
len bij elkaar staan. Het ene, dat ze liefst
zo spoedig mogelijk weg zien gaan, hebben
ze nog dagelijks nodig en het andere, wat
ze nog niet kunnen gebruiken, willen ze
graag gebruiken. Wanneer men echter een
klein tipje van de sluier opgelicht ziet, wat
er allemaal voor automatisering moet ge
beuren, kan men zich beter indenken, dat
men enige tijd met twee toestellen aan de
muur of op tafel zit.
Het is niet alleen, dat er twaalfhonderd
nieuwe toestellen geplaatst moesten wor
den. Er was meer voor nodig. Reeds ander
half jaar geleden werd met deze automati
sering begonnen door aanleg van kabels,
hier en daar verhaast vanwege de herver
kaveling. Vervolgens was er de noodzake
lijke bouw van centrales.
In iedere gemeente (Scherpenisse en Sint-
Maartensdijk samen één) staat dicht bij het
postkantoor een nieuw gebouwtje, de cen
trale. In Tholen zelfs een flink gebouw in
de Visstraat met evenveel ruimte daarbin
nen onder als boven de grond. Dat is de
knooppuntcentrale.
Zoals het de hoofdstad is in burgerlijke
zin van ons eiland, zo is het ook de hoofd
plaats voor de telefoon in onze streek. Voor
Sint-Filipsland is dat Steenbergen.
Op uitbreiding is gerekend
Dank zij de voortreffelijke voorlichting
van een hoofdambtenaar in het telefoon
district Breda kunnen we in grote lijnen wel
iets meedelen hoe die automatisering werkt.
We willen daarbij voorkomen, dat het een
te diep gaande technische verhandeling
wordt. Hoe het tot dusver gaat werd reeds
opgemerkt. Straks neemt de kiesschijf de
taak van de telefoniste over. Aan de huis
aansluiting is behalve het nieuwe toestel en
een verbinding naar de „automatische" ka
bel niets veranderd. Twee draadjes lopen
vanaf het toestel naar de kabel in de straat
en diezelfde draadjes komen met vele an
dere abonné's samen in de plaatselijke cen
trale. Draait men nu het nummer van de
(Het verleden van HANNEKE SCHONEVELD)
4 door JOKE DE VALK
Het aanvangssalaris viel haar tegen. Hondertachtig
gulden. Ze had wel maanden gehad, dat ze het met
tikwerk bijna verdiende. Maar ja, dan was ze ook in
de weer van 's morgens vroeg tot 's avonds laat. Nu
zou het worden van 's morgens half negen tot een uur
of half zes 's avonds. En ruimschoots tijd voor koffie
drinken. Bovendien zaterdagsmiddags vrij.
Het belangrijkste winstpunt was evenwel, dat haar
studie nu rente ging opbrengen. Tijdens neerslachtige
buien had ze zichzelf wel eens afgevraagd of ze er
ooit profijt van zou hebben. Ze had al die jaren deze
moeilijkheid wel voorzien: Hoe raak je aan de slag,
als je geen getuigschriften hebt Als je pas van de ULO
of H.B.S. komt, is je diploma je getuigschrift. En als je
dan, na bevoorbeeld een jaar gewerkt te hebben bij
dezelfde patroon, eens wilt veranderen, beschik je bij je
sollicitaties over het getuigschrift van je vorige baas.
Dan heb je tevens praktijk-ervaring, en dat miste zij
ook.
Enfin, ze had ditmaal eens een grote dosis geluk
gehad, doordat ze de laatste sollicitante was geweest.
Natuurlijk was die meneer Dubois het beu geworden,
telkens een andere sollicitante te woord te staan. Daar
om waren er weerstanden weggevallen en het feit, dat
ze feilloos zijn stenotje had uitgewerkt, deed hem be
sluiten haar voorlopig aan te nemen.
Zo, dat was een overwinning. Haar stelregel, om
alles van het begin af zo secuur mogelijk te doen, had
nu zijn nut bewezen. En als ze dat in de toekomst bleef
handhaven, zou ze bij meneer Dubois wel een vaste
aanstelling krijgen.
Opgewekt neuriënd stak ze de sleutel in het slot en
opende de deur. Nu eerst maar eens een maal klaar
maken en dan nog wat tikwerk. Want deze week moest
ze zoveel mogelijk-schoon schip maken, zodat ze de
eerste maand van haar betrekking bij advocaat Dubois
in de avonduren nog wat kon bijverdienen.
3.
Die maandag zag ze toch nog wel een beetje op tegen
de baan, die ze nu ging beginnen. Doch juffrouw Derks
bleek een hartelijke kollega te zijn„Hang hier je
mantel maar, deze kast is er speciaal voor. En kom dan
maar eerst even hier zitten. Dan babbelen we wat en
zal ik je een beetje wegwijs maken. Meneer komt in
de regel nooit vóór halftien en als hij zitting heeft,
gaat hij binnen een kwartier weer weg."
Het bleek geweldig mee te vallen. Josien Derks ver
telde over het werk en daarbij rookten beiden een
sigaret. „Maar doe het nooit als meneer er is, want
hij heeft een hekel aan moderne vrouwen."
Hanneke knikte. „Ik vermoedde al zoiets. Ik mag ten
minste geen nylon-bloesjes dragen en ik moet kousen
aan hebben
„Kousen
„Nu ja ik mag niet met blote benen hier komen, heeft
meneer gezegd. En m'n nagels niet lakken."
„Dat weet ik. Precies hetzelfde heeft hij gezegd, toen
ik hier kwam solliciteren. Met uitzondering van de
nylon-bloesjes, want die bestonden toen nog niet."
„Werk je hier al lang
„Bijna vijf jaar. Ik was negentien, toen ik hier
kwam."
„Dan ben je net zo oud als ik. Ik ben ook vier en
twintig."
„Maar nu ga ik trouwen. We hebben een huis, in
Noord. Geluk gehad."
„Fijn zeg. Wat doet je aanstaande man
„Aan de gemeente. Monteur bij de tram. Betaald
goed."
„Vanzelf. Wat betaalt tegenwoordig niet goed?"
„O ja, wat heb je als beginsalaris gekregen
„Hondertachtig gulden", antwoordde Hanneke ge
ringschattend.
„Niet veel, he Ja, hij is een beetje krenterig, maar
als hij geen aanmerkingen kan maken op je werk, krijg
je gauw genoeg meer. Maar vraag er niet om. Als hij
een goeie bui heeft, zegt-ie uit z'n eigen wel: „je krijgt
volgende maand twintig gulden meer."
„Is dat bij jou ook zo gegaan
Josien knikte. „Je zult nog wel eens wat van 'm
moeten slikken ook. Hij kan, als hij zo een bui heeft,
zelfs grof zijn. Maar dan denk je bij je eigen maar:
Vent, je bent niet wijzer. Dat doe ik ook. En de vol
gende dag is hij weer heel anders. Zeg, waar heb
je gewerkt
„Nergens," antwoordde Hanneke lakoniek.
„Nergens Hoe kan dat nou
„Och, dat zit zo,"En Hanneke vertelde van
haar huishoudelijke werk, dat haar begon te vervelen,
dat ze toen was gaan studeren om de benodigde di
ploma's te halen en later middels haar schrijfmachine
tikwerk verrichtte. „En zo verdiende ik m'n brood en
kon ik in m'n vrije tijd studeren."
Josien keek een beetje bedenkelijk. „Dan zal je rou
tine wel niet veel zijn."
Hanneke haalde haar schouders op. ,,'t Hangt er
van af. Typen kan ik als de beste en steno eveneens.
Ik moest een krantenstukje, dat hij voorlas, opnemen
en uitwerken op de machine."
„En ging dat?"
(wordt vervolgd)
