WEEKBLAD VOOR HET EILRND THOLEN EN ST.FILIPSLOND
Nooit hadden wij het zo goed
DORPSHUIS-OPENING MET VERRASSINGEN
WAARIN OPGENOMEN DE THOOLSE COURANT
Commissaris hees Zeeuwse vlag in top
Plaatselijke verenigingen met pracht gebouw
zeer ingenomen
16e jaargang No. 5
18 december 1959
Uitgevers C. J. ZACHARIASSE en G. HEIJBOER
Redaktie Ring 66, St. Annaland - Telefoon 47
Adm. Oudelandsestr. 34, Tholen - Tel. 57 b.g.g. 246 - Giro 124407
Abonnementen 1.35 per kwartaal
franko p.p. 1.65 inkassokosten
Prijs per nummer 15 cent
Advertenties 12 cent per millimeter - Bij contract speciaal tarief
Spierinkjes t/m 20 woorden 1.25
Advertenties worden tot WOENSDAGAVOND aangenomen
Waarom zouden wij in deze aan de sta
tistieken twijfelen, wanneer die aangeven,
dat de Duitsers vorig jaar bijna 50 miljoen
flessen (Duitse) champagne dronken en men
er bijna 14 miljoen kg kaviaar verslond.
Het zijn maar twee cijfers, die een tref
fend licht werpen op de smulgolf, die op het
ogenblik over Duitsland gaat en die men in
dat land zelf aanduidt met de niet bepaald
liefelijke term van „Edelfresswelle". Daar
onder is dan te verstaan: zwelgen in lekker
nijen, want het blijft niet bij champagne en
kaviaar. We hebben dit eerst maar als voor
beeld genomen, omdat het nog maar 15 jaar
geleden is, dat West-Duitsland één grote
puinhoop was en toen werd geprofiteerd,
dat ze er de eerste 20 jaar (van zichzelf)
nauwelijks droog brood zouden eten.
Maar de sterke trek om het leven te
genieten, al is dat dan maar op de grond
slag van het strikt materiële, treft men op
het ogenblik in geheel West-Europa aan.
Min of meer tot ieders verbazing blijken de
hoogconjunctuur en de vrede stabieler dan
iemand had durven hopen en nu de wereld
een paar maal langs de rand van een derde
wereldoorlog heeft gebalanceerd, komt de
mening op, dat „er toch niets gebeurt."
Of daaruit ook geestelijke welvaart is ont
staan, blijft een open vraag. Ook in ons
land zitten we in dezelfde ontwikkelings
richting, zij het dan wat bedachtzamer. Met
onze zuinige aard doen we al het mogelijke
om de stijgende welvaart te beteugelen en
zelfs om de koopkracht te remmen: het zou
eens kunnen misgaan... En er is alles voor
te zeggen om het kalmpjes aan te doen en
zich niet over te geven aan zwelgpartijen
of aan onbedachtzaam opvoeren van het ge
bruik, zulks om meer dan alleen ma
teriële redenen, maar toch als we moeten
1 constateren, dat de reële welvaart in Neder
land achterblijft bij die van de andere West-
Europese landen, is het niet overdreven de
vraag te stellen of we misschien tè voor
zichtig en tè spaarzaam zijn.
Wij doen immers alles om de produktie
en de produktiviteit te vergroten, wat hierop
neerkomt, dat ieder werkend lid van de be
volking, ongeacht wat hij doet, meewerkt
aan een grotere totale welvaartsschepping.
Maar om die welvaart tot zijn recht te laten
komen, moet ook ieders aandeel in het in
komen groter worden. Als de koek groter
wordt, worden de porties groter. Het is nu
onze taak van vandaag om er voor te zor
gen dat we enerzijds de porties niet zo groot
nemen dat we straks tekort komen, ander
zijds om te voorkomen dat stukken overblij
ven, die oudbakken worden en misschien
beschimmelen. Wellicht moet Nederland er
nog aan wennen dat dank zij de huidige
technische ontwikkeling, de welvaart sneller
kan toenemen dan ooit tevoren, maar laat
men dan bedenken dat ieder mens als ver
bruiker onmisbaar is voor de vlotte gang in
het economisch leven. Alle werkende men
sen zijn enerzijds producent, anderzijds con
sument. Nu moet men er voor zorgen dat
de consument zoveel kan kopen, dat de pro
ducent steeds aan het werk kan blijven en
zelfs steeds meer kan produceren. Met an
dere woorden een stijgend verbruik is on
misbaar om de kansen te gebruiken die de
techniek ons biedt. De verhoging van de
koopkracht is daarom 'n economische nood
zakelijkheid en laten we daarom niet klagen
over dat grote verbruik. In dit opzicht gaan
we Amerika hard achterna. Zo heeft West-
Duitsland reeds een kwart van de gezinnen
een koelkast, een vijfde heeft een wasma
chine en een zesde deel van de bevolking
een auto. Trof men in 1958 slechts televisie
in 1 op de 6 Duitse gezinnen, begin 1960
is dit waarschijnlijk gestegen tot 1 op 4. In
ons land voltrekt zich ongeveer hetzelfde.
Het komt er op neer, dat ons leven wordt
„geamerikaniseerd" en het nieuwe wereld
deel zelfs gaan overtroeven door de meer
dere bevolkingsdichtheid. Dit alles hebben
dus de statistieken uitgewezen. Een reden te
meer om bij de Nederlandse loononderhan
delingen niet te veel te millimeteren of te
modderen met onhanteerbare formules aan
gaande de produktiviteit. Onder de gege
ven omstandigheden kan men vrijwel vol
staan met de oude zegswijze, dat geld nu
eenmaal moet rollen.
Bij een stijgende economische aktiviteit
past een stijgende welvaart. De achter ons
liggende cadeaukoopjestijd hebben dit be
vestigd. Nimmer is op zo'n schaal gekocht
als dit jaar, zij het dan dat ons eiland, van
wege de volledige agrarische inslag hieraan
na de droge zomer niet in dezelfde mate
heeft kunnen meedoen als de industriegebie
den van ons land. Maar in materieel opzicht
mag toch in het algemeen worden gezegd
nooit hadden wij het zó goed.
Een verenigingsgebouw is in St. Annaland zeer nodig. De tarieven
zijn economisch verantwoord en voor de gebruikers redelijk en
bovendien is er volledige vrijheid voor wat de bediening betreft.
Daarom vertrouw ik, dat dit Dorpshuis zal bijdragen tot grote
bloei van het verenigingsleven in deze gemeente. Op deze wijze
mogen we de toespraak van de commissaris der koningin in
Zeeland, Jhr. mr, A. F. C. de Casembroot samenvatten bij de
officiële in gebruikneming van het Dorpshuis te St. Annaland.
Tot dusver onvoldoende ruimte
In een niet tè snel afgewerkte, maar noch
minder langdradige bijeenkomst werd vrij
dagmiddag 11 december 1959 om half vier
het nieuwe Dorpshuis te Sint-Annaland in
gebruik genomen. Onder de genodigden wa
ren met de commissaris aanwezig oud-bur
gemeester D. Geleedst, secretaris van de
Stichting Hertsel Zuidwest-Nederland met
enkele andere leden van de provinciale
commissie, burgemeester A. de Kam van
Vrouenpolder, de burgemeesters van Sint-
Maartensdijk/Scherpenisse, van Oud-Vosse-
meer, Poortvliet en Stavenisse, vertegen
woordigers van het overgrote deel der plaat
selijke verenigingen en bestuurders van
streekorganisaties. Zij kregen allen een wel
komstwoord van burgemeester J. van den
Bos, die zich namens het eveneens voltallig
aanwezige gemeentebestuur in het bijzonder
verheugde over de bereidheid van de com
missaris het gebouw officieel in gebruik te
doen stellen. Niet alleen voor het gemeente
bestuur maar zeker ook voor de vereni
gingen ter plaatse is deze opening een
reden van grote vreugde, aldus de heer van
den Bos. In het algemeen gesproken heeft
het ontbreken van een geschikt gebouw een
gezonde ontwikkeling van het plaatselijk
verenigingsleven nadelig beïnvloed. Deson
danks mogen zich verschillende verenigin
gen nog in grote bloei verheugen, maar me
nig initiatief liep op een mislukking uit door
het ontbreken van de nodige ruimte en
outillage. Sinds jaren werd van schoollo
kalen gebruik gemaakt. De jaarlijkse uitvoe
ringen vonden plaats in de voor dat doel
niet al te grote zaaltjes van de café's, vaak
om verschillende reden wel bijzonder aan
trekkelijk, maar aan de andere kant toch
vaak ongeschikt.
Naast en met elkander
Voor een gemeente van deze grootte,
menen wij nu in het dorpshuis voldoende
li
De Zeeuwse vlag in top. Met deze handeling opende de commissaris der
koningin in Zeeland, jhr mr A. F. C. de Casembroot, het nieuwe St. Aannalandse
dorpshuis. De typiste ter secretarie, mej. To Moerland deed het nodige vooraf
opdat de vlotheid van die handeling nieta te wensen zou overlaten. Het ging
als gesmeerd.
ruimte te vinden voor allerlei culturele ma
nifestaties en verenigingsaktiviteiten. Door
bijzondere omstandigheden beschikken we nu
hier over twee verenigingsgebouwen. Het
verenigingsgebouw der Ned. Herv. gemeen
te in de eerste plaats fungerend voor de
kerkelijke verenigingen en dit dorpshuis met
een meer algemeen karakter. Beide gebou
wen voorzien in een sterk gevoelde behoefte
en wij willen gaarne de verwachting uit
spreken, dat de beheerders van deze ge
bouwen naast en niet tegenover elkaar het
welzijn dienen met uitbanning van elke ge
dachte aan ongezonde concurrentie.
Geslaagd ontwerp
Burgemeester van den Bos wees er verder
op de zaalruimte niet alleen voldoende te
vinden, maar het geheel alleszins geslaagd,
wanneer men de achtergrond van de op
dracht aan de architect kent: bouw voor
rond 61.000 een dorpshuis met 300 zit
plaatsen - inclusief architectkosten.
Zich tot architect Beije uit Veere wendend
dankte hij voor de voortreffelijke wijze,
waarop deze opdracht door hem werd ver
vuld. En met hem ook aannemer Ligtendag
6 Zn uit St. Filipsland, de firma Tamse te
Goes, Neele en de Kok uit St. Filipsland,
A. J. Duijzer, J. Dekker en firma W. van
Vossen als onderaannemers of inrichters
van het gebouw. De werkzaamheden zijn
zeer vlot verlopen en met afzien van enkele
strubbelingen bij de afwerking mag alles
zeer geslaagd heten.
Dank voor bijdrage
Bijzonder erkentelijk was de tolk van het
gemeentebestuur aan de stichting Herstel
zuidwest Nederland voor de bijdrage van
25.000,het was de eerste en grote stoot.
Dat het aanvankelijk veel moeite kostte
goedkeuring te krijgen lag niet aan het
college van ged. staten. De kentering van
het economisch getij in 1957 was daarvan
de grootste oorzaak. Spreker ging nader in
op de hierna nng gevolgde moeilijkheden,
eer het tot aanbesteding kon komen. Alles
bij elkaar is er inderdaad veel doorzettings
vermogen en taktiek voor nodig om met het
straf gecentraliseerde economisch stelsel in
onze goede Vaderland op de dag van heden
voor een gemeente een investering te plegen.
Daarom te meer is er nu alle reden tot
vreugde. Velen zullen deze totstandkoming
toejuichen. Daar het particulier initiatief in
gebreke bleef, lag er in dit opzicht een taak
voor de overheid. De reaktie was bi] vele
inwoners en verenigingen zeer gunstig. Het
is niet te veel gezegd dat dit dorpshuis "voor
de verenigingen wijde perspectieven opent.
Doel is immers versteviging en uitbouw van
het plaatselijk verenigingsleven, opdat de
mens, vooral de jonge mens zijn vrije tijd
op een juiste en verantwoorde wijze mag
besteden en daardoor mede tot een stijlvolle
persoonlijkheid mag uitgroeien in een zich
steeds meer vertechniserende maatschappij.
Niet negatief terugtrekken, maar bewust kie
zen voor een houding, die gedragen wordt
door de genegenheid tot de naaste. Wan
neer wij het zó mogen zien, kunnen we sa
menwerken, kunnen wij dienen, kunnen wij
een hechte leefgemeenschap opbouwen en
kan mede hierdoor dit gebouw rijke vruch
ten afwerpen. Dat het zo moge zijn, is mijn
oprechte wens, aldus burgemeester van den
Bos in zijn openingswoord.
Met vlag in top
Met het hijsen van de Zeeuwse vlag voor
het gebouw werd hierna de officiële opening
een feit, een opnieuw door Sint-Annaland
gewaardeerde daad van jhr mr A. F. C. de
Casembroot. En „Accelerando" moest er
vlug bij zijn, om deze officiële daad van
onze hoogste provinciaal op de voet te
doen volgen met het Zeeuwse volkslied.
Drie factoren doorslaggevend
De commissaris begon zijn toespraak met
de verklaring, dat hij grote bewondering had
voor de doorzetting van het gemeentebestuur
om dit gebouw te krijgen. Ik heb al veel
soortgelijke openingen mogen meemaken en
daarbij liepen de prijzen zeer uiteen. Dat
dit tot stand is gekomen voor het bekende
bedrag is een compliment voor architect
Beije waard. Een verenigingsgebouw is in
Sint-Annaland nodig, dat vond ook het
college van gedeputeerde staten. Nu het er
is gekomen zijn er drie factoren, die me
grote voldoening geven. In de eerste plaats
is het juist gezien, dat de gemeente de ex
ploitatie in eigen hand houdt.
Verder zijn de tarieven economisch ver
antwoord en tegenover de vereniging zo
redelijk, dat ze niet remmend zullen werken.
In de 3e plaats wordt met de exploitatie van
dit dorpshuis de pl. middenstand niet uit
gehold, omdat iedereen hier vrij is voor de
bediening te nemen, die hij zelf verkiest.
Dit past typisch bij Sint-Annaland. Eén ver
eniging komt er nu reeds goed voor de dag,
nl. Accelerando. Laten we hopen, zo be
sloot de commissaris, dat dit dorpshuis tot
grote bloei van de verenigingen zal bijdra
gen. „Moge het onder Gods onmisbare ze
gen tot in lengte van jaren meewerken aan
het geestelijk en materieel welzijn van de
Sint-Annalanders".
In zijn dankwoord tot de commissaris on
derstreepte burgemeester van den Bos nog
maals de genoemde vrijheid, er daarbij op
wijzend, dat dit tegelijkertijd een gebonden
heid betekent nl. om van het gebouw een
redelijk en verstandig gebruik te maken.
Tolk van verenigingen
Talrijke gelijkluidende toespraken bespa
rend kwam vervolgens de heer C. J. C. Boot
aan het woord als tolk van de volgende
24 verenigingen: landbouwvereniging, ZLM,
Veiling, Boerenleenbank, Middenstand, „Ei
land Tholen", Veilig Verkeer, „Acceleran
do", WHS, ANAB, CLAB, Kolenbond,
Weegbruggen, Groene Kruis, Schietvereni
ging, IJsclub, Plattelandsvrouwen, Leesge
zelschap, Diepvries, LJG, Zaadtelers, BB,
Bijenver, en Varkenshond.
Hij sprak daarbij als voorzitter van de
voorlopige commissie Dorpsgemeenschap,
wijzend op het vrij plotseling ontstaan hier
van, slechts enkele weken voor het dorps
huis werd geopend. Enkele verenigings
bestuurders waren nl. van mening, dat het
zijn nut kon hebben wat regelend op te tre
den om bij het gebruik van het Dorpshuis
elkaar niet dwars te zitten. Doel daarvan is
dan ook samenwerking, samenbundeling,
eventueel aanvulling. Met nadruk meende
de heer Boot te moeten toelichten, dat deze
voorlopige commissie in geen opzicht aan
het hervormd verenigingsgebouw enige con
currentie wenste te doen noch minder in
aktiviteiten te treden door genoemde kerk
met betrekking tot het jeugdwerk wordt
gedaan. Plotseling bleek de voorlopige com
missie een ruimer taak te hebben, nl. op deze
officiële opening coördinerend te werken.
Daarom ook kon spreker namens alle ge
noemde verenigingen het gemeentebestuur
feliciteren, al meende hij, dat het er op lijkt
als iemand die aan een vriend een doos
sigaren cadeau doet en er daarbij zeker van
is, dat hij er zelf ook van zal roken. We
feliciteren dus tegelijkertijd onszelf, aldus
DE REDACTIE LEGT U DEZE WEEK VOOR:
Hadden we het al eerder (materieel) zo goed?
Goede sfeer in nieuw St. Annalands dorpshuis
Geen slechte bedrijfsinrichting in onze streek
Poortvliet draagt bij in verlichting rondweg
Scherpenisse
ANAB vierde feest
Aan- en Verkoopvereniging Eiland Tholen"
koos nieuwe voorzitter
Vandaag wordt industriehal te St. Maartensdijk
geopend
De voetbalcompetitie stilgelegd
Wildbraad» Uit bederf van het beste komt het allerslechtste.
dhr. Boot, die vervolgens de moeilijkheden
schetste welke er tot dusver waren bij het
organiseren van sommige avonden in de tot
dusver beschikbare ruimten. Hij dankte in
het bijzonder de burgemeester, wethouders
en leden van de raad voor het in deze geno
men initiatief en de doorzetting. Dat het
dorpshuis reeds leeft bij de inwoners maakte
spreker duidelijk, toen hij met medewerking
van enkele andere leden van deze commis
sie achtereenvolgens kon aanbieden: een
pracht bloemenmand, twee phoenix palmen,
een spiegel voor de garderobe en een pro
jectiescherm (nog in envelop). En daarbij
kwam nog de toezegging: mocht er nog iets
aan het gebouw ontbreken, dan willen we
als verenigingen nog graag de schouders
onder zetten om dat nodige aan te vullen,
een opmerking die burgemeester van den
Bos niet bleek te zijn ontgaan. Tenslotte
hoopte de heer Boot dat dit prachtige ge
bouw, waarvan vele verenigingen grote ver
wachtingen hebben aan het gestelde doel zal
beantwoorden, ja dat het een Dorpshuis
voor ieder zal zijn en bijdragen tot het ver-
enigings- en culturele leven van Sint-An
naland.
Uit de streek
Burgemeester D. C. Bouwense van Sint-
Maartensdijk en Scherpenisse sprak namens
de vereniging van burgemeester, secretaris
sen en ontvangers op Tholen, namens de
Stichting Gemeenschap Eiland Tholen en
namens de Stichting Maatschappelijk Werk
en Gezinszorg.
Als gemeenschapscommissielid verklaarde
spreker te weten, wat het bezit van een
verenigingsgebouw (Holland Huis) bete
kent en hoopte tenslotte dat dit dorpshuis
zou mogen bijdragen tot het welzijn van
Sint-Annaland en voor de gehele streek.
Architect Beije dankte voor de opdracht,
alsmede de aannemers voor het geleverde
werk en was schenker van de Zeeuwse
vlag. Mevrouw J. Bierens-van Poortvliet
vulde een onmisbaar attribuut aan: een
voorzittershamer.
Meer verrassingen
Nadat „Accelerando" een gedeelte van
dit mooie middagprogramma in de goed
klinkende zaal had laten horen kwamen er
nog meer verrassingen uit de bus of liever
uit handen en bij monde van de commissaris,
zelfs al was 5 december al weer een week
gepasseerd. Nu het gemeentebestuur zo voor
delig en bescheiden heeft gebouwd, aldus de
commissaris meent de Stichting Herstel zuid
west Nederland nog voor een kleine aan
vulling te moeten zorgen. Namens die stich
ting bood mr de Casembroot het gemeente
bestuur het bedrag aan voor een nieuwe
piano en de nog zeer gewenste ventilatoren.
Privé bedacht de commissaris tenslotte ook
„Accelerando" nog met een buitengewoon
gewaardeerde gift ter aanschaffing van ver
lichting bij het „avondoptreden." Het ten
gehore brengen van de „jhr de Casembroot-
mars" was hierop de muzikale erkentelijk
heid.
Bij elkaar werd het voor Sint-Annaland
een goede en gezellige middag met een
dorpshuis, dat we in ons vorig nummer
reeds nader hebben omschreven, waarbij
nog afgewacht dient of het geheel
nieuwe verwarmingssysteem zal voldoen,
maar waarvan zeker is dat het gebouw
in een dringende verenigingsbehoefte
voorziet.
Ons volgend (kerst) nummer ver
schijnt WOENSDAG 23 december
en wordt donderdag 24 bezorgd.
Advertenties en copie uiterlijk maan
dag binnen. Vandaag laatste moge
lijkheid tot opgave nieuwjaarswens.
WINKELS LANGER OPEN
Zoals gebruikelijk zijn vanaf
20 t/m 24 december de winkels tot
9 uur nm, geopend. Voor dit maal
dus vanaf maandag 21 december.
Wettelijk is er ook opening op
oudejaarsavond tot 9 uur.
In het zo pas door de commissaris geopende nieuwe dorpshuis te St. Annaland, luisteren de genodigden naar de toe
spraak van burgemeester J. v. d. Bos. Op de foto van links naar rechts de commissaris der koningin jhr. mr.
A. F. C. de Casembroot, oud-burgemeester D. Geleendst, secretaris van de kommissie Herstel zuidwest Nederland,
de echtgenote van de burgemeester, mevrouw van den Bos burgemeester A. de Kam van Vrouwenpolder en de heer
S. J. G. van Leeuwen lid van voornoemde commissie. Links achter de commissaris nog een „gedeelte" van
architect Bsija uit Veer», d* ontwerper van hst gebouw.
