Winterseizoen staat voor de deur
Vluchtelingen hebben onze hulp nodig
LANDBOUW
Prof* Baur (Duitsland) houdt het op een zacht wintertje
„Uw Daad - Hun Toekomst
gebruikte tractorbanden
bieten reinigermolen
SPIERINKJES
J. WALHOUT
wiens naam gij spreekt, ten volle industrie
vestiging zult helpen bevorderen. Om dat te
bevorderen zal de bewoonbaarheid op het
eiland niet vergeten mogen worden. Dan
moeten kosten gemaakt, die voor de baat
uitgaan. En daar nu ben ik juist niet zo
gerust op. De kringvoorzitter vraagt objec
tiever te staan tegenover de plannen
makerij van de overheidsinstanties. Dan be
grijp ik ook niet, dat men laatst in een
gecombineerde vergadering zo klein dacht,
toen het ging over 1 hectare woestijn, ten
einde die voor industrie te reserveren. Is
het dan een wonder, dat ik met vraagtekens
werk, wanneer wordt gezegd, dat men aan
de overheidsinstanties volle medewerking in
dit opzicht moet verlenen
Ik heb op een scheepje zien staan:
„Trouw moet blijken". Een week geleden
werd een congres van de Pv.d.A. in Mid-
deuburg belegd. Ik weet niet of de streek-
verbeteringscommissie daarbij is. uitgenodigd,
al vermoed ik van wel, maar heb in elk
geval niemand in Middelburg gezien, terwijl
daar op deskundige wijze deze materie werd
besproken. Opnieuw een reden om toch te
twijfelen aan de toegezegde medewerking.
Mij persoonlijk kan het niet schelen, wie
het probleem oplost. Wanneer ik weet hoe
veel dank ik daarvoor de kringvoorzitter
verschuldigd ben, dan krijgt hij die. Vast
staat dat ook hij het niet alleen kan. Wij
zullen elkander moeten vinden en hard wer
ken om iedere mogelijkheid aan te grijpen.
Daarom is het niet mijn bedoeling om een
brug op te bouwen tussen de kringvoor.
zitter en, zoals hij ze zelf noemt, de com
mentaar» of kritiekschrijvers, welke niet op
de hoogte zouden zijn en alleen maar
groeps- of dorpsbelang kennen. Zo is het
voor mij niet.
Zo min als wij voor 100% de groep van
de kringvoorzitter kennen, zo min kent hij
ons als groep en belanghebbende. Misschien
mag ik daarom deze raad geven: zoekt wat
bindt en laat verloren gaan wat scheid. Dan
bereiken we meer dan met letterzifterij. Ik
hoop dat wij de tijd mogen beleven, dat we
zeggen: het is nog niet volmaakt, maar
stukken beter op Tholen dan voorheen.
A. J. op den Brouw
St. Maartensdijk.
Naschrift redactie.
De inzender zal constateren, dat wij zijn
schrijven wat hebben ingekort om niet in
doublures te vervallen. Terwijl we vanzelf
sprekend ook de kringvoorzitter der ZLM
gelegenheid geven op „onze vrije tribune" te
antwoorden op bovenstaand schrijven, me
nen wij dat inzender in zijn eerste gedeelte
toch wel bezig is een flinke kloof te maken
die hij later dan toch weer poogt te over
bruggen. Het lijkt er niet helemaal op, dat
inzender in het openingswoord van de
kringvoorzitter gezocht heeft wat hem bond,
maar veeleer datgene wat hem er van
scheidde, voorzover er dat uitgehaald kon
worden. Met het spreekwoord voor ogen,
dat hij in zijn slot aanhaalt, hadden wij
liever gezien, dat geantwoord was op dat
gene wat hem bond.
Voorts is het inzender wellicht bekend,
dat de tegenwoordige schooljeugd, blijkens
een gedaan onderzoek in oktober, nauwelijks
afweet van het in onze herinnering toch zo
diep gegrifde feit, dat er een bezettings
tijd was met heerser Hitier, dat men niet
afweet van Mussert, enz. Met dit voor ogen
vragen we ons wel af, of de landarbeiders-
jongeren om de reden die spreker noemt,
niet meer in de landbouw willen. De toe
stand die inzender als voorbeeld neemt is
toch wel langer geleden dan de bezettingstijd.
En tenslotte kan en mag men het toch de
kinderen van de oorlogsmisdadigers uit de
bezetting niet in de schoenen schuiven, dat
hun vaders zich misdragen hebben. Wie zou
dan de huidige landbouwwerkgevers dat
gene in de schoenen willen schuiven van
iets, wat mogelijk bij hun voorvaderen is
voorgekomen, maar toch niet te vergelijken
is met wat de oorlogsmisdadigers hebben
gedaan. Inzender schuift dit niet direct in
de schoenen, maar spreekt toch wel van een
bezoeking tot het derde en vierde geslacht.
Zo moet inzender toch ook wel constat-
teren, dat meer te bereiken is met samen
werking en dat ieder voor zich oprecht
dan met woordenzifterij.
Mijnheer de Redakteur,
Gaarne zouden wij met enkele opmerkin
gen antwoorden op de kritiek, die op ons
ingezonden artikeltje door de voorzitter van
de Kring Tholen van de Z.L.M. is ge
leverd. Dit was kritiek „van dik hout zaagt
men planken". Dit ware ons goed, zo ze ook
„hout gesneden had".
Het onaanvaardbaar zijn van vreemdelin
gen slaat in ons artikeltje, en het is er na
drukkelijk zo in gesteld, slechts op hen, die
buiten de dorpsgemeenschap leven en daar
door het contact met de autochthone be
volking missen. En nadrukkelijk slaat dit
dus niet op alle „vreemdelingen". Mensen,
die hun vrije tijd geven aan gymnastiekver
enigingen, gezinsvoogdij, handenarbeids-
groepjes, etc. vallen hier dus niet onder.
Zij zijn dan ook geen „vreemdelingen" meer,
daar ze het contact met de bevolking ver
kregen hebben. Déze mensen leven dan ook
niet meer buiten de dorpsgemeenschap.
Ook zullen de diverse commissies op ver
schillende terreinen niet enkel en alleen uit
conservatieven bestaan. De meerderheid in
deze commissies is evenwel naar ons oor
deel te conservatief, daarom staan we zeer
sceptisch tegenover de uiteindelijke resul
taten.
Het Rapport stelt op blz. 56 dat de streek-
verbetering ruimer moet worden opgezet, en
ook de niet-agrarische sectoren zou moeten
omvatten. In dit verband spreekt de heer
Groenewege zich zelf tegen, als hij in zijn
openingsrede aan de ene kant beweert, dat
de streekverbetering een zuiver agrarische
aangelegenheid is en dus bepleit, dat de
commissie slechts uit agrariërs en deskundi
gen zal moeten blijven bestaan en hij aan
de andere kant in zijn rede zegt dat ze
ruimer (dus ook de industriële aspecten
omvattend) moet worden opgezet.
Wat is dus logischer, dan dat een groe
pering als de onze, die zich ook zeer inspant
om het industriële klimaat in deze streek te
verbeteren, bezwaren heeft tegen de eenzij
dig agrarische en deskundige opzet dezer
commissie
Op 27 november 1959, aldus het verslag
van de kringvergadering Z.L.M. in „De
Eendrachtbode" zegt de voorzitter „Het
aanleggen van sportvelden en het beoefenen
van de sport zal gestimuleerd moeten wor
den."
Evenwel: op 11 november 1959 zegt de
zelfde voorzitter in een door een der onder
getekenden bijgewoonde vergadering „In
Scherpenisse heeft men geen sportterrein
nodig, ze hebben er toch geen voetbalclub"
Voorts: „In Scherpenisse is geen ijsbaan no
dig, ze gaan toch in Sint-Annaland schaat
senrijden." Deze opmerkingen maakte de
heer Groenewege als voorzitter van de agra
rische subcommissie. Vandaar dat wij aan
namen dat de heer Groenewege, ook lid van
de streekverbeteringscommissie wel zeer
sterk op Sint-Annaland was georienteerd.
Er heeft dus een zeer snelle ontwikkeling
plaatsgehad in het progressieve denken van
de heer Groenewege. Dit verheugt ons meer
dan we vermogen uit te drukken.
Indien op vergaderingen, waar de besluit
vorming wordt voorbereid, de zelfde pro
gressieve geluiden zullen doorklinken als in
een officiële openingsrede, die in de krant
komt, kunnen we ons zeer wel verenigen
met de in deze rede gemaakte vooruitstre
vende opmerkingen.
Over het „geschenk" van 4 ha, dat we
mochten ontvangen van de agrarische sub
commissie, zijn we dankbaar gestemd.
Overigens dachten we dat het uitbrei
dingsplan door de gemeente wordt vastge
steld. De gemeente wenst niet als onder cu
ratele staande behandeld te worden door de
agrarische subcommissie.
Over de mentaliteit, die bij ons volgens de
heer Groenewege nog zeer veel te wensen
zou overlaten, kunnen we de Z.L.M. voor
zitter van de Kring Tholen gerust stellen.
Over de mentaliteit om de democratische
socialisten op het eiland zoveel mogelijk te
negéren (gezien de samenstelling van di
verse commissie's, zoals Werkgelegenheid,
Streekverbetering, etc. hierbij ook de Stich
ting Eilandgemeenschap niet te vergeten),
zijn wij zeer ontstemd.
Wij vinden het om een klein voorbeeld te
noemen zeer onelegant dat de tweede onder
getekende, voorzitter van verreweg de groot-
ste politieke partij in een der belangrijkste
plaatsen van het eiland, officieel van geen
enkel rapport kan kennisnemen. Deze on
dergetekende was bovendien regionaal can-
didaat van de P.v.d.A. bij de Tweede Ka
merverkiezingen (natuurlijk niet op een ver
kiesbare plaats, hijzelf vindt dit vanzelf
sprekend, ter uwer geruststelling). Om deze
feiten en om het feit, dat iedereen weet dat
ook hij grote belangstelling heeft voor het
wel en wee van het eiland Tholen, zou het
aanbeveling verdienen, dat ook hij een rap
port als dat van de streekverbeterings
commissie, van de Commissie Werkgelegen
heid etc. zou ontvangen, en kunnen we het
feit dat dit kennelijk bewust niet gebeurt
slechts zien als een negéren van mensen,
die tot de P.v.d.A. behoren.
Wil men werkelijk waar maken, wat aan
goede dingen in de genoemde openingsrede
is gezegd, dan zal men dit ook samen moeten
doen.
Het is b.v. toch al te dol, als er in de
commissie Werkgelegenheid Tholen van
iedere plaats ribee leden zitten, en van de
industriekern Sint-Maartensdijk slechts een
En dat die ene dan niet behoort tot verre
weg de grootste politieke partij in Sint-
Maartensdijk. Wij hebben niets tegen de
persoon van dit ene lid, maa vinden het
een eis, die rechtvaarding is, als wij een
tweede zouden vragen die tot onze politieke
groepering behoort.
Een slotopmerking over het aan ons ge
richte verwijt van voorstaan van eenzijdig
dorps- en groepsbelang.
Al jaren voor de oorlog (in 1935) werd
in het Plan van de Arbeid reeds gepleit voor
speciale maatregelen t.b.v. in economische
ontwikkeling achtergebleven delen van het
land.
Welke groep deed dit ons na
Wij blijven vooruitstrevend, ook de
P.v.d.A. van tlums, ondank^ het feit dat
Prof. Oud (die voor zijn persoon zo'n
beetje grossiert in politieke overtuigingen:
hij was al vrijzinnig-democraat, socialist en
nu liberaal) ons de „conservatieven van
deze tijd" noemt 1
Met dank voor de plaatsruimte,
Hoogachtend,
C. J. Bazen
P. A. Roels.
Naschrift redactie Bovengenoemde in
zenders hebben hiermee voldoende gelegen
heid gehad hun bezwaren t.a.v. het streek-
rapport en op het openingswoord van de
kringvoorzitter kenbaar te maken. Met nog
een gelegenheid aan de heer Groenewege of
de streekverbeteringscommissie beschouwen
we dit onderwerp als uitgepraat.
NIEUWE VINDINGEN
Allerwegen leiden nieuwe ideeën in de
Landbouwmechanisatie tot ongekende ar
beidsbesparing, waardoor economischer be
drijfsvoering mogelijk wordt.
Zo is de arbeidsbesparing in de hooibouw
door de ontwikkeling van moderne harken
en schudders de laatste jaren over de ge
hele wereld bijzonder groot geweest, het
geen door een optredend tekort aan ar
beidskrachten extra welkom was.
Ook op het gebied van kunstmeststrooiers
opent de toepassing van nieuwe ideeën de
mogelijkheid onder alle omstandigheden elke
soort meststof regelmatig te verspreiden,
hetgeen een economischer bedrijfsvoering
voor bouw- en graslandexploitatie binnen
ieders bereik brengt.
Zo heeft het I.L.R. te Wageningen de
nieuwe „Lely" kunstmeststrooier beproefd,
waarbij is komen vast te staan, dat deze
zeer geschikt is voor het strooien van elke
soort kunstmest onder praktijkomstandig
heden.
De machine is ongevoelig voor schokken
en stoten en voor het strooien op hellend
terrein, zodat de gewenste hoeveelheid
steeds regelmatig wordt uitgestrooid.
Dank zij de roterende bodem wordt steeds
evenveel kunstmest door de instelbare toe
voeropeningen naar de werpschijf gestuwd.
Daardoor wordt de kunstmest zeer gelijk
matig verstrooid, gelijkmatiger dan op welke
andere manier ook.
De effectieve werkbreedte voor kunstmest
in korrelvorm ligt in het algemeen van 10
tot 15 meter.
De arbeidsbesparing die hierdoor wordt
bereikt is aanzienlijk en een ander voordeel
is, dat er slechts weinig wielsporen worden
gemaakt.
Veel is er op het gebied der mechanisatie
in de land- en tuinbouw al bereikt, hetgeen
de boeren veel voordeel heeft bezorgd.
Steeds komen er door nieuwe vindingen
en verbeteringen economischer werktuigen
en telkens blijkt dat deze een gunstige in
vloed hebben op de financiële bedrijfsuit-
komsten.
HANDVAARDIGHEIDSONDERWIJSi
VOOR DE LANDBOUW
Als gevolg van de toenemende mechani
satie in de landbouw zijn de laatste jaren
ook de eisen, welke aan de werkers in de
landbouw voor de uitoefening van hun be
roep worden gesteld, sterk gewijzigd en is
de aard van de te verrichten werkzaamhe
den belangrijk veranderd.
De moderne landarbeider moet, om vast
werk te kunnen vinden in zijn bedrijfstak,
over een zodanige vakbekwaamheid beschik
ken, dat hij ook in de slappe perioden pro-
duktief in het bedrijf kan worden tewerk
gesteld. Dit betekent, dat hij onderhouds
werkzaamheden aan machines, werktuigen
en gereedschappen en onderhouds- en een
voudige reparatiewerkzaamheden aan ge
bouwen, hekken, opstallen, afrasteringen,
etc. moet kunnen verrichten. Goed onder
houd van het veelal kostbaar materiaal en
het zelf verrichten van de kleinere repara
ties, alsmede het aanbrengen van verbeterin
gen door bouw, om- of verbouw, draagt bij
tot een betere spreiding over het jaar van
de door deze personen uit te voeren werk
zaamheden.
Zij, die tot deze werkzaamheden in staat
zijn, hebben daarmede de mogelijkheid ge
schapen gedurende slappe perioden op de
bedrijven produktieve arbeid te verrichten en
de kans op een vaste arbeidsplaats belang
rijk vergroot.
Tevens bevordert het handvaardigheids-
onderwijs een meer deskundige en bedrijfs-
zeker gebruik van machines en werktuigen.
Gelet op de ontwikkeling in de landbouw
kan thans en zeker in niet mindere mate
voor de toekomst worden gezegd, dat
handvaardigheid een onmisbaar onderdeel
vormt van de vakbekwaamheid van land
arbeiders.
Het is daarom, dat de Directie voor de
Arbeidsvoorziening de mogelijkheid heeft
geopend om handvaardigheidsonderwijs te
volgen op de Regionale Werkplaatsen voor
Vakopleiding van Volwassenen. (R.W.P.)
SCHOLING VANWEGE HET
RIJKSARBEIDSBUREAU
De opleidingsmogelijkheid op het gebied
van handvaardigheid vanwege de Directie
voor de Arbeidsvoorziening gaat uit van
het Rijksarbeidsbureau en moet dan ook
worden gezien als een maatregel in het vlak
van de arbeidsmarktpolitiek.
Het doel hiervan is om volwassenen
werkloos geworden landarbeiders, door mid
del van specifieke bijscholing in zo kort
mogelijke tijd de nodige vakbekwaamheid
te verschaffen voor blijvende tewerkstelling
in de landbouw en aldus hun bestaansbasis
te verbreden.
De gehele inrichting van de cursus is op
dit doel afgestemd. Zo wordt de cursus in
de vorm van dagonderwijs gegeven en zulks
niet in klassikaal verband, doch individueel.
Het programma van de cursus vermeldt o.a.
timmeren, metsel-, tegel-, beton- en riole
ringswerk, metaalbewerking en schilderen.
Ér wordt 45 uur per week les gegeven.
Bij een normaal leertempo bedraagt de to
tale duur van de cursus ongeveer 3 maanden
De opleiding is voor de cursist kosteloos.
Voorts ontvangt hij tijdens de opleiding een
loondervingsvergoeding, welke ongeveer ge
lijk is aan de uitkering krachtens de Wacht
geld- en Werkloosheidswet en varieert naar
gelang van zijn leeftijd en sociale omstandig
heden.
Daarvoor in aanmerking komende cursis
ten ontvangen de normale kinderbijslag en
eventueel vergoeding voor gemaakte reis-
kosten. Voor gegadigden uit Zeeland be
staan er opleidingsmogelijkheden bij de re
gionale werkplaatsen voor vakopleiding van
volwassenen te Middelburg en Bergen op
Zoom.
In aanmerking komen
1. werknemers van 18 jaar en ouder, die
tijdens het seizoen in de landbouw plegen
te werken, doch onvoldoende vakbe
kwaamheid bezitten om een vaste land
arbeidersfunctie uit te oefenen en waar
van met aan zekerheid grenzende waar
schijnlijkheid kan worden aangenomen,
dat zij, na het deelnemen aan de betref
fende R.W.P.-leergang permanent werk
gelegenheid in de landbouw kunnen vin
den.
2. boerenzoons van 18 jaar en ouder, die in
loondienst in de landbouw wensen te
gaan werken, doch onvoldoende vakbe
kwaam zijn om zonder meer als vast
landarbeider geplaatst te worden. (Hier
bij wordt gedacht aan boerenzoons op
bedrijven waar geen voldoende opvol
gingsmogelijkheid is).
De ervaring heeft reeds geleerd, dat op
de bedrijven aan het reparatie- en onder
houdswerk meer aandacht wordt besteed
wanneer men kan beschikken over een werk
kracht, die in staat is deze werkzaamheden
behoorlijk uit te voeren.
Voor hen, die bovengenoemde cursus vol
gen of hebben gevolgd, bestaat tevens de
mogelijkheid in R.W.P.-verband, dus met
vergoeding voor loonderving en reis- en ver»
blijfkosten, etc., een 2-weekse praktijktrek-
kercursus te volgen aan de Rijks Middel
bare Landbouwschool te Schoondijke.
Aangenomen mag worden, dat door deze
opleidingen tevens de waardering en de
aantrekkelijkheid van het beroep landar
beider aanzienlijk worden vergroot.
Gegadigden kunnen hierover alle gewen
ste inlichtingen verkrijgen bij de arbeids
bureaus, waar ook de aanmelding kan ge
schieden. De cursus vangt aan in december.
GEVANGENISSTRAF GEEIST TEGEN
CHAUFFEUR UIT
OUD-VOSSEMEER
De officier van justitie bij de rechtbank
te Dordrecht heeft een gevangenisstraf van
drie weken en een jaar ontzegging van de
rijbevoegdheid geëist tegen de 21-jarige
chauffeur C. H. wonende te Oud-Vossemeer,
omdat hij schuldig zou zijn aan de dood
van de 18-jarige Duitser G. F. Bücker, ge
woond hebbend in Neuss bij Dusseldorp.
De Duitse jongeman reed met een vriend
de 17-jarige G. Richter, eveneens uit Neuss,
met een Mercedes over de rijksweg 16 tus
sen Moerdijk en Dordrecht. Ómdat hij even
iets uit de kofferruimte wilde halen reed
hij de wagen op een parkeerstrook. Juist
toen hij de kofferruimte had geopend raakte
H. met zijn vrachtauto van de weg af. Hij
botste in volle vaart tegen de Mercedes op
met het gevolg dat de jongen op slag werd
gedood. Zijn vriend werd gewond en liep
een hersenschudding op.
Het ging bij de behandeling van de straf
zaak tegen H. om de vraag of hij zo non
chalant gereden had, dat hij op een bepaald
ogenblik de macht over zijn stuur had ver
loren, of dat zijn wagen van de weg was
geraakt door het slaan van de voorwielen
of dat hij onwel was geworden door het
roken van een sigaret van zware shag. Dit
laatste voerde verdachte namelijk als zijn
verweer aan.
Getuigen-deskundigen verklaarden dat het
uitgesloten moest worden geacht, dat de
wagen door het slaan van de voorwielen
van de weg was afgeraakt. De officier van
justitie hechtte geen waarde aan de bewering
van verdachte, dat hij onwel was geworden,
hoewel hij die mogelijkheid toch ook weer
niet helemaal wilde uitsluiten.
De raadsman mr. M. A. van der Hout uit
Rotterdam zei, dat verdachte niet had kun
nen voorzien, dat hij van de zware sigaret
onwel zou worden. Hij achtte dit de waar
schijnlijke oorzaak van het trieste ongeluk.
Hij nam niet aan, dat aan verdachte „grove
schuld" ten laste kon worden gelegd. Daar
om vroeg hij vrijspraak.
Weerpraatje
van onze weerkundige medewerker)
De klimatologische winter (december, jan-
nuari en februari) van 1959-1960 heeft zijn
intrede gedaan.
In geheel Noord Scandinavië en een groot
deel van Rusland is het al ongeveer drie
weken volop winterweer. Ook viel daar vrij
veel sneeuw en de aanwezigheid van een
sterk hogedrukgebied zorgt er voor dat het
wel koud maar rustig bleef. Begin vorige
week heeft deze kou een poging onder
nomen om ook West-Europa in haar greep
te krijgen, maar dat is niet gelukt. De Noor
delijke provincies kwamen 24 uren in de
winterjas te zitten maar deze kou werd on
middellijk door een bijzonder zachte lucht
stroom afgeslagen.
Deze warmtegolf bereikte vorige week za
terdag haar hoogtepunt met temperaturen
in Zuid-Limburg tot 17°C, hetgeen in de
tweede novemberhelft zelden voorkomt. Ook
zondag profiteerden wij nog van een mooie
dag, maar toen drongen mistgebieden het
land binnen, welke de middagtemperatuur
op een belangrijk lager niveau brachten.
Tijdens mist krijgen wij van de zon geen
warmte toegevoerd, waardoor de nacht- en
middagtemperaturen geen grote verschillen
vertonen. Dicht was de mist de laatste da
gen af en toe (minder dan 200 meter zicht),
waardoor de weggebruikers overdag met
grote lichten op moesten rijden... al deden
ze dit helaas nog niet allemaal.
In het begin van de week drong een
nieuwe koudegolf Noord-Zweden, Finland
en Noord-West-Rusland binnen, met tempe
raturen tot beneden de 20 °C. Veel ver
der dan midden Zweden kan deze kou nog
niet komen want ook boven West Europa
blijft de luchtdruk aan de hoge kant met
aanvoer van iets zachtere lucht uit het Zuid-
Westen.
Typerend dat de hogedrukgebieden, welke
in de afgelopen zomer een zo belangrijke
rol hebben gespeeld, ook nu nog de boven
toon blijven voeren. In 't begin van de maand
zijn er vooral in onze kustprovincies nog
flinke regenhoeveelheden gevallen maar ver
der naar het Oosten bleef het nog vrij
droog. De Duitse novembervoorspelling
wees ook op droog weer. Tot dusver is het
in Duitsland zeer droog gebleven, hetgeen
ook wel blijkt uit de voor de herfst uit
zonderlijk lage waterstand van de Rijn en
haar zijrivieren. In Keulen schommelt de
stand al enkele maanden tussen 30 en 60 cm
boven N.A.P. tegen normaal in da herfst
3 4 meter boven genoemd peil.
TOCH ZACHT?
Velen zullen zich al weer hebben afge
vraagd of het een zachte of koude winter
gaat worden. Van officiële Duitse zijde
(Deutscher Wetteramt Offenbach) hebben
wij nog geen wintervoorspellingen ontvan
gen. Prof. Baur, die vooral tijdens en na de
oorloog veel aan deze voorspellingen heeft
gedaan... dikwijls met succes, heeft dezer
dagen bij de Freie Universitat te Berlijn
bekend gemaakt, dat hij betrouwbare aan
wijzingen meende te hebben voor een gemid
delde zachte winter in West- en Midden-
Europa. Nu kunnen wij ook in een gemid
deld zachte winter nog heel best een veer
tien dagen op de schaats komen.
Het karakter van de afgelopen zomer en
deze herfst kan worden vergeleken met de
jaren 1856, 1911, 1921 en 1947. De winters,
die hierop volgden, waren alle zachter dan
normaal. Januari was meestal nog de koudste
maand met enkele vorstperioden van ge
ringe omvang. In 1921 werden de droge
zomer en herfst eind november met een re
cord-koudegolf besloten, waarbij het in ons
land op de beide laatste dagen van de
slachtmaand 12 tot 16 graden vroor. Deze
kou duurde tot omstreeks Sinterklaas, waar
na de winter zacht bleef.
Het blijven echter voorspellingen. Welis
waar voorspellingen langs wetenschappelijke
weg verkregen maar... welke toch nog een
te grote zekerheid missen om er voor 90 tot
100% op te bouwen. Wel mag gezegd wor
den dat de Duitse voorspellingen ook dit
jaar weer een hoog percentage hebben be
reikt. In tegenstelling met de Enkhuizer Al
manak, die ons een veel te koude en regen-
rijke zomer had toegedacht.
(Nadruk verboden)
Oldenburg (Dtsl.) Een bezoek aan een
vluchtelingenkamp is een triest gebeuren. De
barakken met de nauwe, duistere gangen,
de. kille, kleine kamers en de mensen met
de dofheid van een berusting in de ogen
vckmen samen een aantal vragen, die zo ont
zaglijk moeilijk, zo pijnlijk te beantwoorden
zijn.
Waarom deze ellende Waarom die vijf
tien jaren kampleven met de voortdurend
neergeslagen hoop eindelijk te kunnen emi
greren Waarom dit vuil, deze verstoting...
de eenzaamheid Waarom bij ons geluk,
bij hen ellende
De regen had de wegen in het vluchte
lingenkamp omgevormd tot stroken modder,
waarin onze schoenen zich vastzogen. Maar
de regen had het gras naast de paden nieuw
voedsel gegeven. De natuur groeide voort
met de schoonheid van het leven, weinig
centimeters verwijderd van de zwarte, kleffe
modder.
Waarom moeten hier honderden mensen
vechten voor het rekken van een toch uit
zichtloos bestaan, terwijl op luttele kilo
meters afstand de kampen Ohmstede en
Friedrichsfeld liggen nog geen 80 kilometer
van de Nederlandse grens af rijkdom en
geluk gewone zaken zijn geworden
Hulp is lang uitgebleven, maar zal einde
lijk komen. Langzamerhand wordt het Wes
ten wakker geschud om te helpen. Is het
niet beschamend, dat er een Vluchtelingen-
jaar 1959-1960 voor nodig is om een eind
te maken aan de afschuwelijke erfenis van
de Tweede Wereldoorlog: een erfenis, die
vijftien jarenlang door ons vrijwel niet is
opgemerkt, in ieder geval niet uit de weg
geruimd
De meeste vluchtelingen bevinden zich al
tien tot vijftien jaren in de degenererende
kampomgeving, verstoken van ieder com
fort, gepijnigd door het besef, dat de toe
komst geen enkele mogelijkheid meer biedt
een besef, dat telkenmale sterker werd,
wanneer weer een groep kon emigreren naar
de „beloofde landen": Amerika, Australië
en Canada. Anderen gingen weg, zij bleven.
Met de onsympathieke aantekening achter
hun naam: zo- en zoveel procent arbeidson
geschikt. Velen hebben geprobeerd wat geld
te verdienen om tenminste hun vrouw en
kinderen met eigen handen te eten te geven.
Weinigen zijn geslaagd, enkelen proberen
nog steeds, velen hebben het opgegeven.
Wie zou dat niet na tien of vijftien lange,
harde jaren
Aan Nederland, aan ons de taak een ge
deelte van die vluchtelingen een nieuwe toe
komst en vooral een nieuw zelfvertrouwen
te geven. Het hoofddoel is bekend: in een
vorig artikel hebben wij een beschrijving
gegeven van de vlak bij Óldenburg liggende
kampen Ohmstede en Friedrichsfeld. Met
Nederlands garantiegeld zullen voor de hier
verblijvende vluchtelingen goede, stenen hui
zen worden gebouwd. Het minimum beno
digde bedrag is 1.200.000.Dit is het
hoofddoel. Maar er kan en er moet
méér gedaan worden. Een huis alleen is
al helpt het veel niet voldoende. De
meeste werkloze vluchtelingen zullen niet
in staat zijn om van de karige ondersteuning
zoveel over te houden, dat zij de huur kun
nen betalen. Het zou wenselijk zijn dat een
fonds gevormd wordt, waaruit bijdragen in
de huurkosten kunnen worden verstrekt.
Van het materiële naar het geestelijke
geestelijke bijstand is in een leven, dat alle
genoegens moet missen, onontbeerlijk. Het
ontbreken daarvan kan leiden tot ernstige
excessen. Friedrichsfeld is daar helaas
een bewijs voor. De hier wonende Polen,
van huis uit opmerkelijk godsdienstig, heb
ben slechts op onregelmatige tijden geeste
lijke bijstand gekregen. De moraal is dan
ook bijzonder laag. Bij de Letten in Ohm
stede was het wat dit betreft iets beter.
Daar steekt Pastoor Urdze, zelf vluchte
ling, ieder, die het met zichzelf te kwaad
heeft, een hart onder de riem.
Het is nodig, dat ook voor het geestelijk
bouwd, letterlijk gebouwd. Wanneer het
herstel van de vluchtelingen wordt ge-
streefbedrag van 1,2 millioen ruimschoots
wordt overschreden kan Nederland zorgen
voor de bouw van een cultureel centrum,
waarvan ook een kerkgebouw deel uit
maakt. Het huidige probleem Ohmstede-
Friedrichsfeld zal daarmee vrijwel volledig
uit de weg zijn geruimd, het vluchtelingen
probleem echter niet.
Als blijkt, dat de offerzin van het Neder
landse volk alle verwachtingen heeft over
troffen - laten wij hopen, dat dat waar
zal zijn kunnen ook nog enige andere
projecten worden uitgevoerd. Projecten, die
door het Hoge Commissariaat van de Ver
enigde Naties voor Vluchtelingen eveneens
zijn aanbevolen. Met de overgebleven gel
den wil men een bouwplan uitvoeren ten
behoeve van enkele bejaarde vluchtelingen,
die op het ogenblik in Lübeck verblijven.
Daarnaast zal men enkele incidentele ge
vallen in Griekenland en Jordanië helpen.
Hoeveel gaat dit kosten Nog eens ruim
één millioen. Het Nederlandse Comité voor
de vluchtelingen hoopt, dat tijdens het
Vluchtelingenjaar in Nederland 2,5 millioen
gulden bijeengebracht zal worden.
Nederland heeft zich inmiddels georga
niseerd. In alle plaatsen zijn organisaties in
het leven geroepen, die gelden zullen ver
zamelen voor de Stichting Nederlands Co
mité Vluchtelingenjaar 1959-1960. In enkele
plaatsen zijn al straatcollectes gehouden, in
andere zullen zij volgen. Tal van instellingen
hebben zich bereid verklaard door het ge
ven van voorstellingen e.d. bijdragen te le
veren. Nederlanders zijn vreemde mensen.
Dikwijls wordt beweerd, dat wij nooit zo
snel en vurig warm kunnen lopen voor een
bepaald doel als de zuiderling. Maar als
wij warm lopen is de temperatuur hoog. Dat
werd kortgeleden bewezen door enkele in
woners van Koog-Zaandijk (N.H.). Nau
welijks had men vernomen van de slechte
toestanden in de beide kampen bij Olden
burg of een hulpactie werd georganiseerd.
Het resultaat was dat op 24 October een
vrachtwagen met 1.500 kg kleding en schoei
sel naar Duitsland vertrok.
Het vluchtelingenjaar duurt tot midden
1960. Voor initiatieven is nog plaats. Voor
geld is de ruimte oneindig. Het gaat om de
toekomst van een mensengroep, die, al vijf
tien jaren lang, onze hulp hard, héél hard
nodig heeft.
Nadruk verboden
In Europa verkeren nog 130.000 vluch
telingen in nood. 374 Letten en 377 Po
len zullen in ieder geval geholpen wor
den, als wij helpen. Het gehele jaar door
staat daarvoor het gironummer van de
Stichting Nederlands Comité Vluchte
lingenjaar open 1959-60.
Jan van der Male
Catharina Janna Franse
hebben de eer U mede namens
wederzijdse ouders kennis te
geven van hun voorgenomen
huwelijk, waarvan de voltrek
king D.V. is bepaald op
woensdag 23 december a.s. des
nm. om 2 uur te Heinkenszand
Kerkelijke inzegening om 2.15
uur in de Ned. Herv. Kerk te
Heinkenszand door de weleer
waarde heer ds. C. J. Amesz.
St. Annaland, Tienhoven 33
Heinkenszand, Stationsstraat 6
december 1959
Receptie op woensdag 23 dec.
in „Maranatha" van 5-6.30 u.
Toekomstig adres.
Stationsstraat 6, Heinkenszand
„HOE NEDERLAND
LEEFT EN WERKT"
Uitgaande van de Stichting
Gemeenschap Eiland Tholen
zal op dinsdag 15 december
a.s. in het Holland Huis te
Scherpenisse weer een cursus
avond voor jongeren van 16-
30 jaar worden gehouden.
Spreker: Drs. M. C. Verburg,
Middelburg. Onderwerp:
„Zeeuwse Problemen"
TE KOOP
Bolinder Munktell maaidorser
MST 93 benzine
Massey Harris maaidorser
890 diesel
John Deerne pick up draadpers
met petroleum motor
Steyer tractor
28 pk (met hefinrichting)
Zetor tractor 30 pk. met ploeg
Ifa vrachtauto openlaadbak
850 kg,
Jawa motorfiets 150 cc.
in prima staat,
Zundapp Bella scooter 150 cc.
GARAGE MOL
Tel, 42 - Stavenisse
VEILING THOLEN
Hierbij nodigen wij onze leden
uit tot het bijwonen van een
BUITENGEWONE
ALG. VERGADERING
op donderdag 17 dec. 1959,
's middags om 2.30 uur in
Hotel „Hof van Holland" te
Tholen.
Agenda:
1Bouw koelhuis
2. Crediet aanvrage
3. Hypothecaire verbintenis
koelhuis.
Het Bestuur.
TE KOOP
in maten: 9 x 24, 11 x 36,
600 x 19 enz.
Ook vele autobanden
GARAGE MOL
Tel. 42 Stavenisse
TE KOOP een
als nieuw
Tractor tweeweg één schaar-
ploeg voor de lift. Een jaar
gebruikt. Twee kunstmest
strooiers 3.80 m. strooibreedte.
Prijs billijk
P. L. v. d. ZANDE
Landbouwwerktuigen
Tholen - tel. 48
TE KOOP Jawa motor i.g.st.
250 cc, R. van Eekelen, Oude-
landsestraat 14, Tholen.
ANTIEKE MEUBELEN te
koop gevraagd o.a. kabinet
ten mahonie of noten, gebogen
bureaux, kisten, tafels, e.d.
Kan ook ingeruild worden
voor nieuwe meubelen. A. J.
v. d. Sanden, Wouwsestr, 12,
Bergen op Zoom, tel. 4561.
VERMIST zwarte grote hond
reu, 8 mnd. (Marco). Bericht
Garage A. Vos, Tel. 187,
Tholen.
ST. ANNALAND tel. 106
Vraagt demonstratie en inlichtingen over
de GRATIS VERKOOPACTIE
DEZE WEEK 100 gr ham en
100 gr gebr. gehakt samen
94 ct. 100 gr lunchworst en
100 gr hamworst samen 70 ct.
150 gr boeremetworst 63 ct.
100 gr pork en 100 gr gek.
procureur spek samen 1.00.
Keurslagerij M. van der Eijk.
Het TOPVOORDEEL van
deze week: 100 gr hamworst
en 100 gr tongenworst samen
78 ct. 100 gr pork en 100 gr
lunchworst samen 80 ct. 150 gr
rollade voor 90 ct. Topslagerij I
L. Meerman.
Uit onze DIEPVRIES. Heer
lijke botermalse braadkuikens
en prima kippenpolet. Slavin
ken 3 stuks voor 98 ct. Dins
dag verseworstdag. Woensdag
gehaktdag. 3 pakje Topmarga-
rine voor 1.08. Topslagerij
L. Meerman.
Iedere DINSDAG vers worst
dag. 's Woensdags gehaktdag,
zeer voordelig met gehakt mix
a 39 ct. p. pakje. Ook ver
krijgbaar verse diepvries kui
kens. Keruslagerij M. v. d. Eijk
