EENDRACHTBODE
Nieuw Polderhuis
ITALIANO
Dan maar zo
de lekkere
15e JAARGANG No, 50
TWEEDE BLAD
6 NOVEMBER 1959
In Sint-Maartensdijk komt er een mooi centrum-gebouw bij
RAADSVERSLAG SCHERPENISSE.
Julianastraat wordt toch met klinkers
verbeterd - Ook verlichting rondweg
kwam op de begroting - De begro
ting 1960 vlot afgewerkt.
19 cent
per rol.
Nooit meer angst voor
brandend maagzuur
Stemmen van Lezers
ST. ANNALAND
Al zit een en ander dan nog vast aan een goedkeuring in Middel
burg, het is toch wel vrij zeker, dat er binnen niet al te lange tijd
en laten we daar dan voorzichtigheidshalve een jaar voor
nemen in St. Maartensdijk een nieuw centrumgebouw bijkomt.
Want na het geconcentreerde waterschap is het daarvoor te
bouwen Polderhuis niets minder dan een centrumgebouw. En tot
de bouw daarvan werd vorige week in de algemene vergadering
van het Waterschap Tholen met algemene stemmen besloten. Een
plan daarvoor werd goedgekeurd, dat enerzijds noch een over
bodige ruimte bevat, noch een overdadige luxe, maar anderzijds
toch wel aan de hiervoor redelijk te stellen eisen volledig voldoet,
met daarbij een woning voor de ontvanger-griffier.
Bij de LTS
Met elders in dit nummer een verslag over
genoemde waterschapsvergadering geven we
hieronder met een afdruk van een door
architect Nienhuis te Goes gemaakt pers
pectief, nog enkele bizonderheden over het
gebouw en de indeling, zoals dat in de teke
ning tot uitdrukking komt.
De plaats waar het Polderhuis gaat
komen ligt dicht bij een ander centrumge
bouw; de lagere technische school. Schuin
tegenover dit laatste, aan de overkant van
de nu nog bestaande watergang, even voor
bij de ingangsweg die naar het sportveld
voert, wordt een perceel grond aangekocht,
waaromtrent met de eigenaar reeds overeen
stemming werd bereikt en waarop dan het
nieuwe Polderhuis - annex woning griffier -
komt te staan met een gezamenlijke inhoud
van 1950 m3.
Het plan is ontworpen door het Bouw
bureau voor de Landbouw in Zeeland,
waarvan architect Nienhuis directeur is,
een architect die in verband met de nieuwe
boerderijen in onze streek geen onbekende is.
Gaat li vast mee een kijkje nemen in het
nu nog „papieren" Polderhuis van het
thoolse Waterschap Met inbegrip van de
woning beslaat het een lengte van 21.64 m,
terwijl het breedste stuk op een goede 11 m
komt. Om ons buiten privézaken te houden,
slaan we de woning van de griffier maar
over. Het wordt een flinke, maar overigens
normale woning. Stappen we dus maar
direct naar die brede zwarte vierkante vlek
op de tekening, waar we de 2,5 m. brede
ingang van het Polderhuis zien, precies
midden in het gebouw. Na de intree stappen
we de vestibule binnen en vinden aan onze
rechterhand een wachtkamer van 4 x 5 m,
vervolgens dus uiterst rechts onder de
schoorsteen de kamer voor de dijkgraaf
van 4.75 x 5.00 m. Er is nog niets ingericht
in het papieren gebouw, dus valt er ook nog
niet meer over te vertellen. En daarom
keren we weer maar terug naar de vestibule
om daarachter een gang te vinden, ter
breedte van 2.50 m, welke rechts toegang
geeft tot de keuken en waaronder de kelder
voor de centrale verwarmingsinstallatie. Die
keupken is dan ook weer geheel rechts van
het gebouw achter de kamer van de dijk
graaf. Nog verder naar achter komen we
eveneens vanuit de gang in de garderobe
met rechts toiletten en w.c.'s. Dat was dan
het gebouw rechts van de vestibule op de
begane grond.
Links van de vestibule komt met een toe
gang vanaf de gang, de kamer voor de
ontvanger-griffier, eveneens van 4 x 5 m.
Geheel links van de gang over een breedte
van 7.50 m en een lengte van 4.75 m komt
de administratieruimte, waar de 1ste en 2e
ambtenaar en het verdere administratieve
personeel een voldoende accommodatie zal
vinden. Naar de achterkant toe als een uit-
bouwtje vinden we vervolgens de kluis met
een breedte van 3.60 en een lengte van
2.40 meter met daarnaast de archiefkamer
van respectievelijk 5.00 en 3.60 m. Zowel
kluis als archiefruimte zijn uitsluitend te be
reiken vanaf de administratie.
Technische afdeling op de verdieping
Hebben we de beneden indeling bekeken,
dan willen we ook nog wel iets weten van
het verdiepingsplan. De flinke trap hebben
we al ontdekt naast de garderoberuimte en
bovengekomen, kunnen we in het algemeen
vaststellen, dat de indeling in grote lijnen
weinig afwijkt van het begane grondse plan,
zij het dan, dat de verschillende ruimte een
andere bestemming krijgen. Immers, rechts
van de „overloop", wat beneden vestibule
is, krijgen we de bestuurskamer, die de
grootte heeft, van beneden de wachtkamer en
het vertrek van dijkgraaf samen of wel tot
een lengte van 8.75 bij 5.00 m. Eenzelfde
gang als beneden zien we hier boven, die
ons dan links toegang geeft tot de kamer,
I waarin het hoofd van de technische dienst
zijn scepter gaat zwaaien (4 x 5 m.) met
daarnaast precies boven de administratieve
ruimte het vertrek voor de overige ambte
naren van de technische dienst, voor zover
ze (om beurten)) „binnendienst" hebben.
Men kan dus stellen, dat het een praktische
indeling is geworden. De gaande en komende
man behoeft niet naar de verdieping, omdat
het hem zeer waarschijnlijk zelden om de
technische dienst te doen zal zijn. Hij vindt
beneden zowel dijkgraaf, ontvanger-griffier
als administratief personeel. De gezworenen
1 zullen voor de vergaderingen wel naar de
verdiepingen moeten, terwijl datzelfde geldt
voor de ambtenaren van de technische
dienst. Zoals reeds in het verslag elders in
dit nummer werd opgemerkt, heeft men af
gezien van een ruimte voor de „grote ver
gaderingen, die slechts enkele malen per jaar
plaatsvinden en waarvoor men bepaald
geen dure ruimte kan gaan exploiteren.
Voorshands lijkt het ons dan ook, dat het
Polderbestuur met dit plan een goede keuze
deed, waarmee de ingelanden het, blijkens
hun algemene goedkeuring, dan ook eens
waren. En waarmee we uiteraard ook de
gemeente St. Maartensdijk mogen feliciteren.
zichter niet kan adviseren tot het opnieuw
teren, omdat toch telkens opbreking van de
straat nodig is en het daarom weinig doel
treffend is. B en w stellen dan ook voor deze
post bij begrotingswijziging te voteren en
tot klinkerbestrating over te gaan.
Bij stemming hierover zijn de heren Pol
derman en Bijnagte tegen. Een andere wijzi
ging van de begroting houdt verband met
de straatverlichting, waarover ook in vorige
vergadering is gesproken. Het is nl. de be
doeling lichtpunten aan te brengen aan de
rondweg, t.w. Veerweg, rondweg-Stoofdijk,
in Westkerke en een verbetering van de
Achterweg en Stoofdijk. Hiervoor dient
2990.te worden uitgetrokken, waarbij
rekening wordt gehouden met een bijdrage
van de gemeenten Poortvliet en St. Maar
tensdijk, t.w. 1/3 deel van de op hun grond
komende lichtpunten rondweg en voor laatst
genoemde gemeente een bijdrage van 50%
voor het lichtpunt aan de Veerweg. Dit be
drag zal in 20 jaar worden afgeschreven.
De heer IJzerman vraagt of St. Maar
tensdijk al tot een bijdrage besloot, waarop
de voorzitter ontkennend antwoord. Dit is
nog niet behandeld.
Niemand heeft dan verder bezwaar deze
post op te nemen. Ten derde is een begro
tingswijziging nodig voor de verkoop grond
aan het Groene Kruis, hetwelk administra
tief voor de volle grondprijs in de begroting
dient te worden verwerkt, ook al is het
voor 1.de massa aan genoemde ver
eniging verkocht. De heer IJzerman stelt
daarbij vast, dat de raad behoorlijk de hel
pende hand uitsteekt voor het groene kruis
en beveelt aan, dat de bode van die ver
eniging bij de leden een duidelijke toelichting
geeft, dat men de jaarlijkse contributie in
2 termijnen kan betalen.
De voorzitter deelt hierna mee, dat de
PZEM de verbetering van de straatverlich
ting voor Achterweg en Stoofdijk had ge
pland op 9 lichtpunten. De raad meent even
wel, dat met 4 palen kan worden volstaan,
<T" >>,©-«£.
vi'-c !/;ty
.Ju*
r-
Het nieuwe Polderhuis van het thoolse waterschap.
Bij de opening van de openbare raads
vergadering op vrijdag 30 okt jl. te Scher-
penisse, met alle leden aanwezig, riep voor
zitter burgemeester D. C. Bouwense een
bizonder welkomstwoord toe aan de finan
cieel ambtenaar dhr. Meertens, welke mede
de vergadering bijwoonde, ter eventuele toe
lichting van de begrotingswijzigingen.
Naar aanleiding van de gelezen notulen
vraagt de heer Polderman, waarom de
kwestie Van der Werf vorige vergadering
wel door de raad is behandeld en andere
verzoeken niet in de raad zijn gebracht. De
voorzitter vraagt spreker een voorbeeld te
noemen. De heer Polderman antwoordt: bij
voorbeeld in het geval Bijnagte, welke een
verzoek richtte, dat niet werd behandeld.
De voorzitter antwoordt, dat het bedoelde
verzoek dusdanig onfatsoenlijk was gesteld,
dat het werd teruggezonden en zelfs niet
eens door b en w is behandeld. Wanneer
een verzoek aan de raad wordt gericht,
komt het in de raad, is het aan b en w ge
steld, dan wikkelen b en w dat voor zover
mogelijk af. Weth. v. d. Jagt onderstreept
de woorden van de voorzitter door op te
merken, dat het een ongehoorde brief was
van dhr, Bijnagte.
Dhr. Polderman meent, dat het ook in
andere gevallen is voorgekomen, dat de raad
er niets van heeft vernomen, iets wat de
voorzitter ten stelligste ontkent en het een
insinuatie noemt, waarvan hij niet gediend
is. Bovendien gaat het er hierom of de no
tulen al dan niet het gesprokene in vorige
vergadering weergeven en daartegen blijkt
niemand bezwaar te hebben waarna ze on
veranderd worden vastgesteld, nadat ook
dhr. Bijnagte heeft gezegd het in hoofdzaak
met dhr. Polderman eens te zijn.
De andere leden daarentegen stellen vast,
dat alles met openheid wordt behandeld en
besproken.
Er zijn verschillende goedgekeurde raads
besluiten ingekomen, o.a. verkoop bouw
grond voor Groene Kruis en voor de bouw
van 2 nieuwe woningen, welke voor kennis
geving worden aangenomen.
Een stukje grond in de Wilhelminastraat
bij de woning van dhr. Catsman, destijds
aan het openbaar verkeer onttrokken, wordt
aan genoemde in erfpacht gegeven.
Twee nieuwe wegen krijgen een naam
naar de reeds van oudsher alzo bestempelde
buurtnaam, t.w. de „Breihoekweg en de
Lage Broekweg, beiden in Westkerke.
Verbetering Julianastraat met klinkers
De punten wijziging van de gemeentebe
groting 1959 en verbetering van de Juliana
straat worden gelijktijdig behandeld. Uit een
gemaakte begroting blijkt dat het voorzien
van een nieuwe klinkerbestrating in de Juli
anastraat een bedrag van ongeveer 2750,-
zal vergen. De heer Meertens licht toe, dat
zulks in 10 jaar kan worden afgeschreven.
De heer Joppe acht deze verbetering nodig.
De heer IJzerman erkent dat er veel putten
in voorkomen en dat het opnieuw teren dan
toch zeker nodig zal zijn.
De heer Hage meent ook, dat een goede
klinkerverbetering daar gewenst is.
De voorzitter merkt op dat de districtsop
secretaris en ambtenaren voor de gegeven
voorlichting. De voorzitter zegt het op prijs
te stellen, dat de begroting voor 1 november
naar Middelburg kan en vraagt of er nog
iemand iets te vragen heeft over dit punt.
Dhr. Polderman weet, dat er voor 1959
een post van 280.is uitgetrokken als
subsidie aan het „Holland Huis". Dit was
toch een subsidie voor 1 jaar, nu komt het
ook weer voor op de begroting 1960. De
voorzitter zegt daarvoor eerst de notulen te
moeten nagaan, om te kunnen antwoorden
of het wel dan niet voor één jaar is vast
gesteld. Wel weet hij zeker, dat de raad
eerst exploitatiecijfers wil zien, alvorens men
tot uitkering zal overgaan en daarom is
er ook nog niets betaald. De heer Polderman
zegt geen bezwaar te maken tegen de vorig
jaar door de raad verleende bijdrage, maar
wil slechts weten of het ook op de begroting
1960 voorkomt en daar is hij tegen. Ook
heeft hij bezwaren tegen de post voor een
schoolfeestje en een sportmiddag, waarbij
weth. v. d. Jagt zich aansluit. Daarna wordt
de begroting met algemene stemmen goed
gekeurd.
Rondvraag
Bij het nazien van de rekening heeft dhr.
Polderman vastgesteld, dat er een flink be
drag wordt uitgegeven voor de verwarming.
Is het b en w bekend, dat deze vorige week
de gehele nacht heeft gebrand
De secretaris zegt daarvan meer te weten
en licht dit nader toe. De voorzitter meent
dat men na definitieve afstelling van de
installatie nog wel wat zal kunnen be
zuinigen. Op een vraag van dhr. Polderman
bij wie de Molenweg in onderhoud is, ant
woordt weth. Kleppe: bij de Polder. Toch
blijkt volgens dhr. Polderman de gemeente
er voor op te draaien. Dit zal worden
onderzocht.
De heer IJzerman komt nog eens terug op
het woningprobleem. Hij meent dat de
toewijzing voor woningwetwoningen in de
EEN PRODUKT VAN KING- EN RANGFABRIEKEN TONNEMA N.V. SNEEK
hetwelk uitgevoerd zal worden, wanneer de
PZEM daar een ondergrondse aansluiting
gaat maken.
Aangeboden werd de rekening 1958 van
de gemeentelijke instelling Sociale Zorg en
de begroting 1960 daarvan, welke door een
commissie uit de raad wordt onderzocht.
Als bestuurslid van die instelling wordt met
algemene stemmen herkozen de heer J. K.
Poot.
Vervolgens vindt voorlopige vaststelling
plaats van de gemeenterekening 1957, nadat
dhr. Hage heeft gerapporteerd, dat alles in
orde is bevonden. De gewone dienst heeft
een bedrag aan inkomsten van 247.433,85,
uitgaven 268.224,77, nadelig saldo
20.790,92. De kapitaaldienst 539.799,68
inkomsten en 849.317,10 uitgaven, nadelig
slot 309.517,42.
Begroting 1960 vastgesteld
Ook de gemeentebegroting 1960 kreeg
reeds een onderzoek en bij monde van dhr.
Hage wordt verklaard, dat de commissie de
begroting nauwkeurig heeft onderzocht,
vastgesteld dat ze zuinig is opgemaakt en
tot vaststelling kan adviseren met dank aan
als U maar Rennies
bij de hand hebt.
'n Wonder, wat Rennies voor U doen. En
dadelijk I De snerpenste pijnen worden
onmiddellijk gedoofd, hoe hardnekkig Uw
kwaal ook is. Een zegen, dat er zo'n af
doend middel bestaat. Als beproefd erkend
en geroemd door duizenden zuurbrand-lijders.
toekomst miniem zal zijn en bovendien duur.
Daarom heeft hij er bezwaar tegen, dat een
tweetal woningen al geruime tijd leegstaan.
Men moet daarmee uiterst zuinig zijn, gezien
de nood van sommige gezinnen. De voor
zitter zegt, dat aan de onderhavige kwestie
wordt gewerkt. De heer IJzerman zag de
begraafplaats er goed bijliggen, maar de
toegang via de kerkepad is erg loofrijk en
men wordt er gauw nat. Laat men dat ook
wat opknappen. De voorzitter zal het bij het
kerkbestuur laten vragen. Daarna sluiting.
met een hokje van 1 m3 van oude planken
met 4 of 6 duiven. Steek je licht op bij een
oude melker en tracht er in te komen. Per
soonlijk ben ik ook begonnen met een hokje
aan de muur. Kijk naar je mindere en niet
naar je meerdere en denkt aan Keulen en
Aken. De deelnemers weten, dat er gelukkig
een ophaaldienst is, die de duiven ophaalt
en naar het lossingstation vervoert. Wat is
er in dit opzicht bij veertig jaar geleden
ook al veel veranderd. Op allerlei manieren
moeten we de vogels op hun bestemming
zien te krijgen. Vraag niet hoe dat dikwijls
ging. Men wist echter niet beter. De sport
op zichzelf was en blijft mooi. De spanning
blijft er in. Zelfs bij ziekte vergat men vaak
het leed. En was het de ene zaterdag mis,
wel de volgende keer beter. Van veel belang
is het gedrag van je vogels waar te nemen,
het is de mooiste vrije tijdsbesteding die
denkbaar is, je bent altijd thuis, je wordt er
niet moe van en je leert er heel wat mee.
In Oud-Vossemeer is dan de vereniging uit
gegroeid tot een 30tal leden, welke in Zee
land behoorlijk meetelt. Met de 3 andere
verenigingen in onze omgeving: Tholen,
Scherpenisse en St. Filipsland vormen we
een rayon. Bovendien wordt wekelijks in
Bondeverband gevlogen tegen alle zeeuwse
verenigingen van zaterdagvliegers. Verplicht
is dat heus niet. Je mag ook alleen in je
eigen vereniging meespelen. Er is in deze
40 jaar ook in onze vereniging veel veran
derd. Daarom te meer hopen we dat de
liefhebbers uit ons rayon ons 19 december
een bezoek zullen brengen op de Kringten
toonstelling en ons daarbij te steunen door
het kopen van een lotje met een trekking op
1 januari. Met een stofzuiger zijn er nog vele
andere mooie prijzen. Met dank voor de
plaatsruimte.
J. Tholen aar, Hofstraat 5
voorzitter „De Zwaluw"
15 jaar „Eendrachtbode"
Het is thans vijftien jaar geleden
Dat voor het kleine Thoolse land
De strijd, Goddank, was uitgestreden
Door hem en der Geallieerden hand.
Het volk ge-ë-va-cu-eerd
In Hollands dorp en Brabants steden
Hier gulle ontvangst, daar liefd' ontbeerd,
Het grootste leed was nu geleden.
Het eiland, zwaar en erg geschonden
Door d'inundatie van de grond
Waaraan men zo zeer was verbonden,
Waarop men zoveel vruchten vond,
werd ras bewerkt, met kalk en ploegen
En allen kwamen weer op dreef
Al was het als vanouds hard zwoegen
Men wist waarvoor men nu weer „streef".
Een blad werd in die tijd geboren
Het zat er spoedig heel goed in
Het kon dan ieder ook bekoren,
Al gaf de schaarste een moeilijk begin.
De „Eendrachtbode" veel gelezen
Tot over wereldzeeën ver
Zij hier na vijftien jaar geprezen
Zij schittert als een heldre ster.
Zij was het die de hechtste band
Tussen komenden en gaanden smeedde
De spreekbuis: Tholen-Filipsland
Het nieuws met humor vaak omkleedde.
Ik weet te spreken namens velen
Op het eiland en daar ver vandaan:
Ons blad, waarin we lief en leed saam delen
Dat het d'Eendrachtbode wél mag gaan
A. van 't Veer
Wekeromseweg 18, Ede.
(buiten verantw. van de redaktie)
M. d. R.
Mag ik voor ditmaal eens een plaatsje in
Uw veelgelezen blad.
Veertig jaar „De Zwaluw"
Ja, postduivenliefhebbers, de P.V. „De
Zwaluw" te Oud-Vossemeer gaat zijn 40-
jarig bestaan vieren met een kringtentoon
stelling op 19 december, waarbij verschillen
de attracties met prachtige prijzen. Alle
leden zullen ongetwijfeld meedoen. Bij dit
veertig jarig gedenken is het temeer jammer,
dat niet op alle plaatsen op het eiland deze
sport wordt beoefend. Waar blijft St. Anna-
land en Stavenisse Er is daar al eens een
stap gezet. Men zou het nog eens kunnen
proberen. Het is voor de liefhebbers de
mooiste sport die er is. Het kan door ieder
een worden beoefend, rijk en arm, zieken
en gezonden. Er wordt dikwijls maar -ver
keerd en te hoog tegenaan gekeken. Het
behoeft heus niet veel te kosten. Begin maar
BURGERLIJKE STAND
over de maand oktober 1959
Geboren:
3 okt. Johanna Maria Janna Lena, dt. v.
Johan Schouten en Tannetje Jozina Kom-
mertje Adriana van Dijke.
17 okt. te Bergen op Zoom: Catharina
Pieternella Johanna, dt. van Willem van
Vossen en Margretha Ligtendag.
22 okt.: Dimme Marinus, zn. van Cent
Goedegebuure en Cornelia Thona Moerland.
Huwelijken:
1 okt.: Job Johannes Lindhout, 21 jr.
opperman wonende te St. Maartensdijk en
Willeinina van Vossen, 18 jr. zonder beroep,
wonende te St. Annaland.
Overleden:
22 okt. te Dordrecht. Jan Scherpenisse,
70 jr. echtgenoot van Pieternella van
Beveren.
29 okt.: Johanna Maria Vos, 82 jaar
weduwe van Willem Heijboer.
31 okt.: Johannis Cornelis Vroegop, 60 jr.
echtgenoot van: Clasina Overbeeke.
Loop der bevolking.
Ingekomen:
Job J. Lindhout van St. Maartensdijk
naar Tienhoven 1.
Maria M. van Es van Utrecht naar
Voorstraat 29.
Pieter Droogers en gezin van Oud-Vosse
meer naar Kloosterstraat 13.
Vertrokken: Geen.
1 36 PAUL BRICKHILL
De levensgeschiedenis van Douglas Bader
de Engelse piloot zonder benen
Hij ging Rupert Leigh opzoeken bij de Empire Flying School
in Hullavington en Leigh nam hem een kwartiertje mee in een
Miles Master met dubbele besturing. Toen stapte hij in een Spitfire,
tolde daar een half uur mee door de lucht en wist na een minuut
al dat hij nog niets was verleerd. Toen hij landde, straalde er
iets van de oude gloed uit zijn ogen en had hij zijn zelfvertrouwen
terug. Van dat ogenblik af voelde hij zich weer de oude en
kwam hij veerkrachtig uit zijn vrijwillig isolement te voorschijn.
Geen twee dagen later begon hij zijn relaties te bewerken, opdat
ze hem naar het Verre Oosten zouden zenden om daar in een
jager tegen de Japanners te vechten. Het verleden mocht dan een
gesloten boek zijn, er konden nog opwindende dagen voor hem
aanbreken, die de verloren jaren van de Duitse gevangenschap
konden goedmaken. Maar al kreeg hij de juiste mensen te pakken
en was het ministerie van Luchtvaart heel vriendelijk, ze waren
toch niet van plan hem te laten gaan. Hij had meer dan genoeg
gedaan, zeiden ze, en bovendien hadden de doctoren verklaard
dat hij in de tropen last van zijn stompen zou krijgen. Hij zou
t misschien een dag of veertien uithouden, maar omdat hij door
zijn inspanning bij het lopen zo hevig transpireerde, zou hij on
herroepelijk last van uitslag en rauwe plekken krijgen. Hij wist
maar al te goed dat het laatste waar was en toen bovendien de
anders altijd zo meegaande Thelma koppig haar veto over het
plan uitsprak, repte hij er maar niet meer over.
Zijn vroegere adjudant bij 242 Squadron belde hem op een
avond in Ascot op. Hij was nu Sirr Peter MacDonald en nog altijd
een ijverig parlementslid voor de Conservatieve Partij. Hij zei
„Douglas, 't gaat over de a.s. verkiezingen. We willen jou can-
didaat stellen en we kunnen je de garantie geven dat je in Blackpool
zult worden gekozen."
,,'t Spijt me, Peter", antwoordde Bader, „maar ik interesseer
me helemaal niet voor politiek."
Dat was onzin, meende Macdonald. Mannen zoals hij hadden
eenvoudig de plicht in het parlement zitting te nemen.
Meteen kwam Bader als vanouds op dreef en zei op ruzieachtige
toon„Ik zal je 's wat vertellen. Ik vind al die politici maar
miserabele... en ik zou me voor geen geld in 't parlement willen
vertonen."
Daarmee ontketende hij een geduldige campagne om hem, de
onverzettelijke, tot andere gedachten te brengen. Maar hij bleef
harnekkig „Nee" zeggen en toen de ander aanhield, verklaarde
hij„Luister nou 's, wanneer jullie wilt dat ik ja zeg, dan zeg ik
waarschijnlijk neeen wanneer jullie wilt dat ik nee zeg, zal ik
vermoédelijk ja zeggen, want dat hangt van m'n stemming af.
Ik denk er niet aan precies te doen wat een partij wil. En als ik
dat dan vijf jaar heb volgehouden, lust niet één partij me meer,
Of wel soms
Toen lieten ze hem maar met rust.
Maar in de R.A.F. Club liep hij commodore Dick Atcherley,
de gewezen Schneider Trophy piloot, tegen het lijf, die meteen
zei„Douglas, ik heb iemand nodig om de school voor jager
commandanten in Tangmere te leiden, 't Is een baan voor een
group captain.*) Heb jij er zin in."
Enthousiast antwoordde hij „Dolgraag".
Verlangend naar het oude gareel, brak hij onmiddellijk zijn verlof
af en reed Juni vol verlangen naar het zo vertrouwde Tangmere.
Het bleek een ernstige vergissing Het kamp zag er weliswaar
nog precies zo uit als vroeger, maar dat was dan ook het enige.
De gevechtstactiek was veranderd en de gezichten waren veranderd:
en bovenal was de sfeer zo volkomen anders geworden, 't Leek wel
of ze alles onderste boven hadden gehaald. De doelbewustheid en de
inspiratie uit de oorlog waren verdwenen en hij vond op de basis
slechts mannen, die 't liefst zo snel mogelijk hun uniform wilden
uittrekken en weer burger worden. Hij probeerde iets van de
oude geestdrift te doen herleven, doch er was geen vuur meer
onder de as en zijn pogingen veroorzaakten alleen maar narigheid.
Toen hem dan ook het commando over de North Weald Jager
Sector werd aangeboden, nam hij dat aan. Hij kreeg daarmee het
commando over twaalf jager-squadrons, verspreid over zes vlieg
velden, maar ook dat verschafte hem weinig voldoening omdat er
niets viel op te bouwen; hij kon alleen maar toenzien hoe de
R.A.F. werd afgebroken. Deze machtige machine viel snel uit elkaar,
nu de bouten welke haar bijeen hielden, de een na de ander werden
verwijderd en grote stukken werden weggehakt, die dan spoorloos
in de burger maatschappij verdwenen. Hij probeerde een sterke
kern te behouden, maar de beste vliegers wilden niet blijven
omdat de toekomst van de R.A.F. verre van rooskleurig was.
Het was alles erg teleurstellend, doch hier waren ten minste geen
oude herinneringen, zoals in Tangmere. Kilometers in de omtrek
kon hij geen huis voor Thelma vinden en daardoor kon hij haar
alleen maar op week-ends zien. Maar hij had weer een eigen
Spitfire en er zijn oude embleem „D.B." op laten schilderen.
Een brief uit Parijs meldde hem dat Lucille en de Hièques weer
in St. Omer waren en onmiddellijk klom hij in zijn „D.B." en
vloog er naar toe. Toen hij aanklopte en de deur opende, her
kenden ze elkaar onmiddellijk en waren een tijdlang helemaal in
de war. Iedereen huilde en lachte en omarmde de anderen. De
Hièques waren niet zo erg veranderd als hij had gevreesd. Wel
had madame er de nodige rimpeltjes bij gekregen, maar ze was nog
dezelfde hartelijke en zorgzame ziel en monsieur aaide zijn wangen
weer met de punten van zijn snor. De dappere Lucille was magerder
geworden en wat stiller. Bader wist eenvoudig niet hoe hij hen
moest bedanken. De jongeman die hem door de donkere straten
van St. Omer had geleid, was er niethij werd al twee jaar
lang vermist.
Een van zijn squadrons in de North Weald sector vloog met
Meteoor straaljagers en deels omdat hij er erg nieuwsgierig naar
was, doch ook omdat de plicht het eiste, vloog hij er ook een.
Merkwaardig genoeg was de Meteoor, die kort daarna het snelheids
record op 600 mijl per uur zou brengen*), het eerste twee-motorige
toestel dat hij vloog. Hij was verrast toen hij bemerkte dat het
voor hem, als man zonder benen, veel gemakkelijker te besturen
was dan alle andere vliegtuigen omdat het niet nodig was veel
met de roeren te werken teneinde bij het starten of omlaag duiken
afwijkingen te corrigeren. Hierdoor gerustgesteld, moest hij er
meteen aan denken dat wanneer de oorlog in het Verre Oosten
zich naar het Noorden verplaatste en de tijd van de invasie van
Japan zou zijn aangebroken, het klimaat van Japan voor hem
zeker geen beletsel zou zijn daar dienst te doen. Hij was hard
aan het intrigeren voor z'n overplaatsing, toen de atoombom viel
en de oorlog ook in dat gebied een einde nam.
Tegenover anderen toonde hij zich daar heel verheugd over,
maar in werkelijkheid voelde hij niet zo'n grote voldoening. Hij
ervoer zelfs een paar dagen iets van spijt, maar zijn gezond
verstand rekende toen resoluut met het verleden af, zoals het ook
met het verlies van zijn benen had afgerekend. Evenals alle anderen
moest hij nu zijn aandacht aan de toekomst wijden, maar hij wist
dat zijn problemen anders waren dan de hunne. In materieel opzicht
zou 't nog het gemakkelijkst zijn als hij bij de R.A.F. bleef, maar
zowel geestelijk als physiek zou het daar moeilijker zijn, ongeacht
welke taak ze hem zouden geven. Hij had de roem genoten, maar
daar kon je niet op leven. Hoe 't ook zij, er was geen haast bij.
Eerst moest hij wat orde in de chaos scheppen dan zou hij
verder zien.
Kolonel.
(wordt vervolgd)