WEEKBLAD VOOR NET EILRND THOLEN EN ST.FILIPSLftND
WAARIN OPGENOMEN DE THOOLSE COURANT
Onze Koningin vijftig jaar
De redactie legt U deze week voort
RAADSVERSLAG THOLEN,
Er komt een nieuwe ULO-school, die architectonisch een novum zal zijn - Principiële
subsidietoezegging bouw rioolwaterzuiveringsinstallatie en aanleg riolering - Gemeente
en bedrijfsrekeningen 1956 voorlopig vastgesteld - Verhoogde algemene uitkering
dringend nodig - Na principieel debat garantie voor openluchtspel.
15* jaargang No. 22
24 april 1959
Uitgevers C. J. ZACHARIASSE en G. HEIJBOER
Redaktie Ring 66, St. Annaland - Telefoon 47
Adm. Oudehndsestr. 34, Tholer. Tel. 57 b.g.g. 246 - Giro 124407
Abonnementen 1.35 per kwartaal
franko p.p. 1.85 inkassokosten
Prijs per nummer 15 cent
Advertenties 12 cent per millimeter - Bij contract speciaal tarief
Spierinkjes t/m 20 woorden 1.25
Advertenties worden tot WOENSDAGAVOND aangenomen
Donderdag 30 april a.s. hoopt H.M. koningin Juliana haar gouden verjaardagsfeest
te vieren. Geve de Almachtige God onze landsvrouwe wijsheid en kracht om haar
moeilijke taak nog vele jaren tot heil van land en volk te blijven vervullen.
Ver van haar moeder en haar man ver
wachtte ze in ballingschap de geboorte van
Prinses Margriet En toen ze op 3 Mei 1945
eindelijk weer de vaderlandse bodem betrad,
drongen de zorgen zich aan haar op. In
1947 reeds nam ze als regentes de taak van
haar moeder over, in Mei 1948 werd ze voor
de tweede maal met het regentschap belast
en op 6 September 1948 aanvaardde ze de
volle last van de koninklijke taak.
De gevolgen van de oorlog waren nog
lang niet voorbij en deden zich wel het
zwaarst gelden in het verlies van ons rijk
koloniaal gebied. De dag na Kerstmis 1949,
op een kille Decembermorgen, zette zij haar
handtekening onder de onafhankelijkheids
verklaring van Indonesia. Na deze daad
reikte zij de hand aan Mohammed Hatta,
de vertegenwoordiger van het nieuwe rijk.
IN HET ZOEKLICHT
Niet slechts de noden en zorgen van land
en volk drukten de vorstin. Diep ging ze
gebukt onder het feit, dat Prinses Marijkes
gezichtsvermogen ernstig bleek aangetast.
De koninklijke moeder beproefde alle mid
delen, en nog donkerder werden de wolken
boven het witte paleis van Soestdijk toen
de buitenlandse sensatiepers met „onthul
lingen" begon. Eigenlijk bleek toen, hoe de
verhouding was tussen ons volk en het
Oranjehuis, want men voelde zich pijnlijk
getroffen. Men kon het niet verdragen, dat
onze Koningin en haar huis in het felle,
onbarmhartige zoeklicht van deze soort pu
bliciteit kwamen te staan. Gelukkig legde
zich de storm, maar eigenlijk ziet heel Ne
derland reikhalzend uit naar een gelegen
heid om zich, mèt ons vorstenhuis, eensge
zind weder te verheugen en de eenheid van
Nederland en Oranje opnieuw te demon
streren.
Want Koningin Juliana, die met haar ge
zin altijd gezocht heeft de gemeenschap met
haar volk, heeft zich een plaats veroverd In
de harten. Veel leed heeft zij gekend en
haar bijzondere persoonlijke belangstelling
gaat nog immer uit naar hen die leed dra
gen en, praktisch als zij is, naar alles wat
gedaan wordt om dat leed te verhelpen of
te verzachten. Die belangstelling omvat niet
alleen ons volk, maar heel de wereld, want
zij ziet de problemen in alles omvattend ver
band.
Levend in een bewogen tijd heeft zij zich
getoond een kind van haar tijd, een ver
klaarde tegenstandster van wat reeds haar
moeder kenschetste als „de gouden kooi",
waarin de vorstin verre wordt gehouden van
haar volk.
Toen ze in 1955 in de Leidse Pieterskerk
de jeugd toesprak zei Juliana: „Gij zijt
voor menige goede gewoonte Uw voorge
slacht dankbaar. Weest niet bang, op Uw
beurt zelf nieuwe goede gewoonten te be
ginnen, Uw nageslacht zal er U dankbaar
voor zijn."
Koningin Juliana wordt vijftig jaar.
En op haar vijftigste verjaardag zullen
haar gedachten zeker teruggaan naar het
ogenblik, waarop zij, Koningin thans, de
Nieuwe Kerk verliet, langzaam, om geen
woord te missen van de zegenbede van het
koor, die wij thans wel haast als profetisch
vernemen
De Heer is mijn Herder,
Hij waakt voor mijn ziel.
Hij leidt mij op wegen
van goedheid en zegen.
Hij schraagt me, als ik wankel.
Hij draagt me, als ik viel.
Onze Koningin gaat haar 50ste geboortedag
herdenken
De vlaggen uit op Koninginnedag
In alle gemeenten Oranjefestiviteiten
De nieuwe thoolse uloschool wordt een
bijzonder bouwwerk
Principieel debat over bijdrage voor
nieuw openluchtspel
Stavenisse zoekt een speelterrein voor de jeugd
Zendingsdag in Tholen
Een aanvaring bij de Witte Tonnenvlijen gaf
aanleiding tot langdurige zitting van het
Kantongerecht Tholen
Openbare les op de LTS
WHS verloor kampioenskansen
Het blijft ook bij te veel collectes beter te geven dan te ontvangen.
REGELING PTT- DIENST
OP KONINGINNEDAG
Op Koninginnedag (donderdag 30 april
1959) wordt de PTT-dienst in het algemeen
uitgevoerd als op zondag. Dit betekent voor
de POSTDIENST GESLOTEN.
Telegraafdienst en celgesprekken telefoon
van 89 uur.
Voor abonné-verkeer geldt uiteraard door
lopende openstelling.
Voor de openbare raadsvergadering, op
dinsdag 21 april jl. te Tholen onder leiding
van mr A. J. v. d. Hoeven (notulist dhr.
V. Laban) gehouden, was de heer de Jonge
verhinderd door een hem laatst overkomen
ongeval. De voorzitter hoopte dat het af
wezige raadslid weer spoedig hersteld zou
zijn. Een aantal goedgekeurde raadsbesluiten
werd voor kennisgeving aangenomen. Van
Dalca plastic industrie ter plaatse was er
een afschrift van een aan het ETI verzonden
brief, waarin werd verklaard dat men niet
bereid was de gevraagde gegevens aan het
ETI te verstrekken. Aan de onderwijzer aan
de o.l. school de heer L. M. de Heer werd
op zijn verzoek eervol ontslag verleend met
ingang van de 1ste dag van de maand na
het bereiken van de pensioengerechtigde
leeftijd. Medegedeeld werd dat het besluit
tot verkoop van grond van het bouwterrein
aan de Ten Ankerweg aan C. H„ mevr.
W. C. M. v. N. en gebrs. de K. goedkeu
ring verkreeg, dat de laatstelijk gewijzigde
IZA regeling is vastgesteld, dat van de mi
nister van Sociale Zaken en volksgezond
heid de principiële toezegging van subsidie
is ontvangen voor de bouw van een riool
waterzuiveringsinstallatie en de globale toe
zegging van subsidie voor de aanleg van
een riolering in het bebouwde deel der
gemeente. De voorzitter attendeert de
leden in het bijzonder op deze be
langrijke mededeling. Door het Min. van
Verkeer en Waterstaat is goedkeuring ge
hecht aan het plan tot versterking van de
stadswallen volgens het desbetreffende voor
stel met behoud van de coupure bij de Zout
keet. Unaniem aanvaard wordt het voorstel
tot het aangaan van een geldlening van
250.000 met de Bank voor Ned. Gem.
en een particuliere lening van 12.000,
Evenmin is er bezwaar tegen de vast
stelling vergoeding bijzondere kleuterscholen
over 1958 naar een basis van 780,
per lokaal en 10.50 per leerling. Ook het
gevraagde voorschot voor 1959 voor de
zelfde scholen wordt een hamerstuk. Even
zo gaat het met een gevraagd voorschot
voor het bijzondere lager onderwijs. Per
leerling is het bedrag bepaald op 44.47.
Aan de Geref. Gemeenteschool wordt een
voorschot van 5499,46 toegekend naar
\232ls leerling en voor de chr. Nat. school
93 x 44.47 of 4135,71. Voor vakonder
wijs wordt aan de ger. gemeenteschool een
voorschot verstrekt van 1170,88, aan de
chr. nat. school is geen vakonderwijzer in
dit verband.
De verhuur van de dezer dagen klaar
zijnde gemeente-woningen aan de Grindweg
wordt aan b en w gedelegeerd. De huur
is voorlopig bepaald op f 8.30 per week
exclusief waterleidingkosten. De prijs wordt
met 25 cent per week verhoogd als bijdrage
in de kosten onderhoud voorliggende ge
meente-gazons.
JAN VAN BLOIS-STRAAT
Wanneer het uitbreidingsplan in de Da
lempolder verder wordt gerealiseerd is het
nodig, dat die straat loodrecht op de
Molenvlietsedijk en evenwijdig lopend aan
de Ten Ankerweg een naam krijgt. Voor
gesteld wordt om nu de suggestie van de
Stichting Gemeenschap Eiland Tholen op
te volgen en die straat te noemen aan de
vermoedelijke bedijker van de Dalempolder,
Jan van Bïois, heer van Tholen. Het wordt
daarom Jan van Blois-straat, waarmee alle
leden zich kunnen verenigen.
De rekeningen 1956 van de gemeente en
de gemeentelijke bedrijven zijn nagezien door
de heren C. v. d. Berge, M. v. d. Sande en
J. v. d. Velde. In hun rapport stellen ze als
eerste vraag, waarom deze rekening, die
reeds op 14 mei 1958 door het verificatie
bureau is teruggestuurd, niet eerder onder
zocht kon worden.
De voorzitter antwoordt, dat normaal de
gem. rekening gelijk met die van de be
drijfsrekeningen wordt onderzocht en die
van de gasfabriek was nog niet klaar.
Vervolgens vraagt de commissie op welke
voorwaarden nu de visverwerkende fabriek
is verhuurd, waar deze destijds voor de tijd
van 2 jaar is verhuurd, welke reeds lang zijn
verstreken.
De voorzitter antwoordt, dat tot het ogen
blik, dat deze visfabriek kan verhuizen te
gen dezelfde voorwaarden wordt verhuurd.
Hij wil ze graag naar het industrieterrein
overgebracht zien, maar die zaak is nog niet
geheel rond. Hij heeft wel goede hoop
dat het deze zomer voor elkaar komt. Ver
der vraagt de commissie of een destijds van
dhr. J. J. v. d. Zande aangekochte en aan
de gebr. Bogert verhuurde schuur niet te
weinig opbrengt. De voorzitter antwoordt
dat het huurkontrakt al liep, toen de ge
meente die schuur aankocht en het dan niet
aangaat zo maar te gaan verhogen. Wel is
de normale huurverhoging toegepast.
Nadat nog een vraag over de gasfabriek
rekening 1956 is beantwoord, volgt voorlo
pige vaststelling met algemene stemmen.
Ook de rekening Pot-Meijer fonds 1956
wordt vastgesteld.
Geen bezwaar wordt gemaakt tegen een
slotwijziging van de begroting 1958. Enkele
posten worden oninvorderbaar verklaard en
aan de PTT ontheffing van straatbelasting
1958 verleend.
Vastgesteld wordt een wijziging in de
bezoldigingsverordening 1955, o.a. met be
trekking tot diploma-toelagen. Daartoe is
door de commissie Georganiseerd overleg
advies verstrekt. Voorgesteld wordt om de
havenmeester van een uniformpet te voor
zien en wat de door genoemde commissie
gedane suggestie betreffende kledingtoelage
betreft, wordt er door b en w op gewezen,
dat de hiervoor in aanmerking komende
gemeente-werklieden reeds van regenkleding
zijn voorzien.
In verband met per 1 januari 1959 ge
nomen salarismaatregelen wordt de instructie
van de gemeente-geneesheer gewijzigd.
GRONDRUIL
Bij raadsbesluit van 12 nov. 1957 werd
de woning-winkel Hoogstraat 11bewoond
door en eigendom van dhr. W. Tange onbe
woonbaar verklaard. De eigenaar heeft plan
nen ingediend om het onbewoonbaar ver
klaarde pand alsmede het belendend perceel
Hoogstraat 9 te slopen en in de plaats
daarvan een geheel nieuw bedrijfspand te
stichten. De ingang woning komt op het
pleintje voor het stadhuis en de ingang
winkel op de hoek Brugstraat-Pleintje of
zoals in de volksmond bekend „De Linde
boom". Voor deze uitbreiding vraag tdhr.
Tange ongeveer 23 m2 grond van „De
Lindeboom" in ruil voor ongeveer 21,5 m2
grond die vrij komt door het achteruitplaat
sen van 't nieuwe pand Hoogstraat 9. Voor
beide partijen is deze ruil zeer aannemelijk,
waarom hiertoe wordt besloten.
De ontruimingstermijn van het pand
Hoogstraat 11 wordt met een jaar verlengd,
aangezien de nieuwbouw plannen nu geheel
rond zijn en tot uitvoering kan worden
overgegaan. Vandaar dat nog eenmaal
wordt verlengd. In verband ook met deze
bouw wordt een gedeelte van het pleintje
voor het stadhuis aan het openbaar ver
keer onttrokken.
Vanwege 'n begrotingstekort van 70.000
wordt een verhoging van de algemene uit
kering uit het gemeentefonds gevraagd. De
heer Boender vraagt of b en w goede moed
hebben, dat men dit ook zal krijgen. De
voorzitter meent van wel, omdat het wel
nergens zo hard nodig zal zijn als hier.
Behalve bouw van een nieuwe ULOschool
een bijdrage voor industrieel de Waal en
het besteksklaar maken van het riolerings
plan staan in de naaste toekomst nog flinke
kapitaalsuitgaven te wachten, zoals voor
uitvoering van het rioleringsplan, de bouw
van een rioolwaterzuiverings-installatie, elek
trificatie straatverlichting, verbetering stra
ten, enz. Alle leden stemmen in met deze
dringend urgente aanvrage om verhoging.
Een wijziging wordt aangebracht in de
voorwaarden voor industrievestiging door
de fa. J. C. de Waal en Zonen. Aanvanke
lijk zou de grond en industriehal in huur
koop worden gegeven. In overleg met G.S.
wordt thans besloten deze grond aan ge
noemde firma te verkopen, wat voor betrok
kene gunstiger zal uitkomen. De gemeente
heeft er niet minder zekerheid door.
De heer A. Kot blijkt bereid zijn eigen
dom (huis, schuur en erf aan de Molen
vlietsedijk) aan de gemeente te verkopen.
Genoemde eigendommen liggen in het uit
breidingsplan en dienen eerlang te verdwij
nen. Daarom is het van belang, dat de
gemeente hierover kan beschikken.
De heer M. v. d. Sande vraagt of die
al spoedig moeten verdwijnen. De voorzit
ter antwoordt ontkennend. Men kan er
vooralsnog een ander mee helpen. Niemand
heeft tegen deze aankoop verder bezwaar.
VERZOEK SCHIETVERENIGING
Het bestuur van de begin maart opge
richte plaatselijke schietvereniging vraagt
aan de gemeente een renteloos voorschot
van 650,voor de aankoop van een
tweetal schijfbuksen. De vereniging kan
deze uitgaaf niet zelf financieren, maar kan
wel in 10 jaar aflossen. B en w zijn van
het bestaansrecht ener schietvereniging over
tuigd en stellen voor het verzoek in te
willigen.
Dhr. v. d. Sande vindt het wat vreemd,
dat men bij het gemeentebestuur gaat aan
kloppen om een paar buksen te kopen.
„Dat buksenspel is toch maar een liefheb
berij en dan moet men toch eigenlijk zelf
voor het geld zorgen. Straks komt er iemand
die graag zeilt en van de gemeente een boot
wil hebben. Misschien kan ik dan ook wel
een jachtje krijgen. Hij vindt het maar kin
derachtig."
De voorzitter kan het niet kinderachtiger
vinden dan wanneer bijvoorbeeld een gym
nastiekvereniging aan een gemeente een
bijdrage vraagt om een „paard" te kopen.
Een vereniging is overigens ook iets anders,
dan wanneer een particulier om iets komt
vragen, hoewel vragen altijd vrij staat.
Dhr. Boender zegt geen bezwaar te heb
ben om het verzoek in te willigen, maar
kan zich toch wel de gedachtengang van
raadslid v. d. Sande indenken. Men leunt
tegenwoordig al te gemakkelijk op de over
heid. Verder wil hij er op wijzen, dat de
schietvereniging geen rechtspersoonlijkheid
bezit, dus het bestuur borg staat voor die
geldlening.
Weth. Berrevoets vraagt zich dan af of
het niet beter is, dat die vereniging maar
rechtspersoonlijkheid gaat aanvragen. Dan
zou de gemeente toch meer zekerheid geven.
De voorzitter meent dat men ze daartoe niet
moet dwingen, omdat dit ook weer kosten
meebrengt.
Dhr. Bal vindt, dat men tegenover ver
enigingen niet al te streng de voorschrifte-
lijk of wettelijke bepalingen moet toepassen.
Men mag in deze wel wat tegemoetkomend
zijn.
Wethouder Jansen ziet tussen een schiet
vereniging en weerbaarheid wel een zodanig
verband, dat de Overheid daarbij steun mag
verlenen.
Hierna wordt zonder hoofdelijke stemming
besloten de gevraagde renteloze lening toe
te staan.
BOUW VAN NIEUWE ULO SCHOOL
Al heel wat correpsondentie en pogingen
op andere wijze zijn in het werk gesteld om
de sedert lang afgekeurde MULO school
1 te vervangen door een nieuw gebouw. Dat
alles was tot voor kort telkens tot misluk
king gedoemd. Mede dank zij de steun die
bij voortduring van de inspecteur van het
lager onderwijs te Goes werd ontvangen,
is in deze situatie onverwacht verandering
gekomen. Per 6 maart heeft de Minister van
Onderwijs, K. en W. een incidentele ur
gentieverklaring afgegeven voor de bouw
van een nieuwe 5-lokalige ULO-school. Het
zal op prijs worden gesteld door de inspec
teur wanneer zo spoedig mogelijk met uit
voering van het werk kan worden begon
nen. Daarom hebben b en w door het archi
tectenbureau Wesselo 6 van Voorst te Bus
sen verzocht een plan te doen ontwerpen.
De voorzitter voegt er aan toe, dat er grote
kans is dat het nog dit jaar tot de bouw
van de nieuwe ULO school kan komen. Het
ontwerp is iets heel aparts, zoals uit de
tekening blijkt (en waarop we nog nader
terugkomen - red.), een novum op gebied
van scholenbouw is dit cirkelvormig ont
werp van voornoemd architectenbureau.
De voorzitter is er van overtuigd, dat er
van bouwkundige zijde evenals uit de on
derwijssector heel wat belangstelling voor
dit ontwerp zal zijn.
B en w stellen voor om overeenkomstig
het advies van dhr. Wesselo op de hoek
Ten Ankerweg-Molenvlietsedijk een plaats
aan te wijzen voor de nieuwe ULO school
en daartoe een krediet te verlenen van
250.000,—.
De heer Boender zegt dat hij, zonder een
voorstander te zijn van het openbaar on
derwijs b en w wel wil complimenteren
met dit succes, dat hij een witte raaf noemt
in de scholenbouwtoewijzing. Hij vraagt
voorts welke barrière s nog genomen moe
ten worden om tot de bouw zelf te komen.
De voorzitter antwoordt, dat dit er nog
verschillende zijn, o.m. de goedkeuring op
het plan van de Rijksoverheid. Hij heeft
evenwel goede moed dat men met dit plan
zal instemmen blijkens de belangstelling die
er nu reeds voor bestaat en welk ontwerp
in architectonisch opzicht een novum in
Nederland, misschien wel in West Europa
is. Hij verwacht dat, wanneer dit ontwerp
wordt gebouwd er massa's mensen naar zul
len komen kijken. De heer Quist zegt dat
hij met belangstelling van dit bouwwerk
kennis zal willen nemen. Allen zijn er voor
t het gevraagde krediet te verlenen.
Koningin Juliana wordt op 30 april 50 jaar.
De zeer velen, die haar nog als „Juliaantje" gekend hebben,
zullen er zich met een schok van bewust worden, hoe de
tijd vliegt.
En zeer in het bijzonder gaan onze gedachten uit naar
de Hoge Vrouwe, op wie een halve eeuw het schijnwerper-
licht van de publieke belangstelling is gericht geweest.
Het was de 6de September 1948: een
stampvolle Nieuwe Kerk. Vorsten, hoog
waardigheidsbekleders, groot gala, schitte
rende uniformen en statig zwart. Honder
den persvertegenwoordigers uit alle landen,
velen hunner gewend aan de pracht en praal
van koninklijke hoven, wachtend op een
redevoering die, naar veler vermoeden, niet
meer dan een formele toespraak zou zijn,
Onvergetelijk was het moment, waarop
Koningin Juliana's stem door de kerk klonk,
en een verbaasde, en weldra eerbiedige stilte
viel. Hier las niet een staatshoofd een met
pijnlijke nauwkeurigheid opgestelde rede
voor, maar een jonge Koningin liet zich in
de woorden, die zij sprak, kennen als een
persoonlijkheid. „Wie ben ik, dat ik dit
doen mag..." Het was alsof een nieuwe
aera werd ingeluid
Met die woorden plaatste Koningin Ju
liana zich temidden van haar volk, en daar
is haar plaats sindsdien gebleven.
ENZO VOORT...
Koningin Juliana behoort tot één der
oudste vorstenhuizen van Europa. Het ge
slacht Nassau wordt al in de tiende eeuw
genoemd en speelde onder de Bourgondiërs
reeds een grote rol in de Nederlanden.
„Juliana Louise Emma Maria Wilhelmina,
bij de gratie Gods Koningin der Neder
landen, Prinses van Oranje Nassau, Herto
gin van Mecklenburg, Prinses van Lippe
Biesterfeld, enz. enz. enz." zo luidt de aan
hef van zo menig besluit.
Die drie woordjes „enz. enz. enz." ver
hullen een lange reeks van titels en het is
een eerbiedwaardiige lijst. Want onze Ko
ningin is voorts nog: Hertogin van Limburg,
Markiezin van Veere en Vlissingen, Gravin
van Katzenellnbogen, Vianden, Dietz, Spie-
gelberg. Buren, Leerdam en Culemborg,
Burggravin van Antwerpen, Baronesse van
Breda, Diest, Beilstein, Grave, Land van
Cuijk, IJselstein, Granendonk, Eindhoven,
Liesveld, Herstal, Warneton, Arlay en No-
zeroy, Erf- en Vrij vrouwe van Ameland,
Vrouwe van Borculo, Breedevoort, Lichten
voorde, Loo, Geertruidenberg, Klundert, Ze
venbergen, Hoge- en Lage Zwaluwe, Naald
wijk, Polanen, Sint-Maartensdijk, Soest,
Baarn, Ter Eem, Willemstad, Steenbergen,
Montfoort, St. Vith, Burgenbach, Daasburg,
Niervaart, Turnhout en Besangon
Het was haar voorvader, de Koning-za
kenman Willem I, die deze hele lijst door
het nuchtere „enz. enz. enz." verving.
MOEILIJKE JAREN
Een gelukkig huwelijk besloot een ge
lukkige jeugd, maar reeds naderden de don
kere wolken. Voor de bezetter moest de
Prinses vluchten, eerst naar Engeland, toen
naar Canada.