staat Dan maar zo Plaatselijk nieuws Dames Ttrmrm 15c JAARGANG No, 8 EENDRACHTBODE (TWEEDE BLAD) 16 JANUARI 1959 /vomrrmnnr Raadsverslag Poortvliet. Uitbreiding van straatverlichting aangenomen. Subsidietoezegging voor nieuwe straatriolering, In het algemeen had 1958 voor Poortvliet] een gunstig verloop, De jaren drukken U minder dan die Rheumatische Pijnen ST. ANNALAND Verkoudheid handen Ice Mints per rol Rang Menthol 19 ct per rol Rang Crème de Cacao 22 ct per rol NIEUWJAARSREDE VOORZITTER De eerste openbare en voltallige raadsver gadering te Poortvliet werd dinsdagmorgen 13 januari jl. gehouden onder leiding van burgemeester W. J. van Doorn. Na opening met ambtsgebed gaf de voorzitter een sa mengevat overzicht van het afgelopen jaar voor wat deze gemeente betreft. Nationaal en internationaal, zo stelde de voorzitter vast, was 1958 niet zonder beroeringen. De spanningen duren voort en Russen en Amerikanen wedijveren met elkaar op het gebied van de ruimtevaart. Nationaal wa ren er vooral op economisch gebied enige veranderingen ten goede waar te nemen, voorts hadden we de verkiezingen voor provinciale staten en 12 dec. j.l. viel het kabinet Drees uiteen, waarna het interim kabinet Beel is ontstaan en we Kamerver kiezingen in het vooruitzicht hebben. In eigen gemeente was er naast vreugde ook leed, inzonderheid door het ontvallen van nog jeugdige personen. De voorzitter bracht allereerst in herinnering het overlij den van raadslid P. J. Vroegop, wiens werk hij met dankbaarheid herdacht om er vervolgens op te wijzen, dat de heer M. Geuze de opengevallen plaats heeft in genomen. Door het overlijden van nog jeugdige personen zijn diepe wonden geslagen. Spre ker herdacht allen die het afgelopen jaar in rouw werden gebracht. De bevolkingsloop in het jaar 1958 me morerend gaf de voorzitter de cijfers, zoals we die in ons vorig nummer hebben af gedrukt om er verder op te wijzen, dat zonder de vestiging in Poortvliet de ge meente met 4 inwoners zou zijn terugge lopen. 31 vergunningen werden volgens de woonruimtewet uitgereikt. De woningtoe stand is door nieuwbouw wel verbeterd. Op de lijst voor een woning staan nog 7 per sonen ingeschreven, terwijl er 2 gegadigden zijn door een voorgenomen huwelijk. Voor genomen vestigingen 7, gewenste woning- ruil 9, volgens het uitbreidingsplan zouden nog 9 saneringen moeten worden toegepast, terwijl bij verkrijging van bouwvolume 35 krotwoningen opgeruimd zouden moeten worden. In 1958 kwamen 16 nieuwe huizen gereed, 8 boerderijen, 1 pastorie en 1 dok terswoning. B en w betreuren het zeer, aldus de voorzitter, dat er ter plaatse zo weinig animo is voor particuliere bouw. Uitbreiding van het woningagregaat zal in dit jaar wel zeer moeilijk zijn, wanneer we horen, hoe gering de toewijzing is geworden voor de provincie Zeeland. Niettemin zullen b en w alles doen wat mogelijk is, om een toewijzing te krijgen. POLITIONEEL BEELD GUNSTIG In 1958 werden 62 procesverbalen op gemaakt, merendeels voor verkeersovertre dingen, waaronder 10 aanrijdingen met daarbij 4 gevallen van lichamelijk letsel. Er is geen sprake in deze gemeente van groot drankmisbruik, zo min als de baldadigheid der jeugd verontrustende vormen zou heb ben aangenomen. Integendeel, een wijziging ten gunste is in het afgelopen jaar merk baar geworden. Ook op het gebied van de zedelijkheid hebben zich geen excessen voorgedaan, terwijl van criminaliteit geen sprake is. Een tweede man van de Rijks politie ter plaatse wordt spoedig verwacht (wachtmeester de Vries uit Schouwen). De brandweer oefende 12 maal en moest heel wat minder daadwerkelijk optreden dan in 1957. Slechts 1 x was er een klein brandje. Spreker dankt het vrijwillig brandweer corps voor de paraatheid, evenals de vrij willigers van de B.B., door wie de ver plichte oefeningen werden uitgevoerd. Niet altijd, zo stelde burgemeester van Doorn vast, is er voldoende besef bij de bevolking voor deze vrijwillige dienst, die toch in zonderheid ter bescherming van de naaste /wm bij rampen of oorlog is ingesteld en waarbij men het niet zonder oefening kan. Spreker acht het gewenst, dat de be volking goed beseft, dat de vrijwilligers zich in dit verband voor de gemeenschap op offeren en hoopt dat de inwoners dat be sef ook zullen opbrengen. De B.B. heeft naast het Hoofd Zelfbescherming 29 vrij willigers. HET ONDERWIJS Omtrent het onderwijs verklaarde voor zitter, dat uitbreiding daarvan steeds meer aandacht vraagt van het gemeentebestuur. Op de openbare lagere school waren per I september jl. 117 leerlingen, op de bijz. school 88, op de kleuterschool 40, naar de Lagere Technische School te, Sint-Maartens dijk gaan niet minder dan 21 leerlingen uit deze gemeente, een sterke evolutie in ver gelijking met enkele jaren geleden. 17 meis jes gaan naar de Huishoudschool te Tholen, terwijl 13 jongens de lagere landbouwschool te Scherpenisse bezoeken, 5 jeugdige inwo ners volgen het Hoger onderwijs te Bergen op Zoom. Uit deze cijfers blijkt, dat de jeugd meer ontwikkeld wordt en dienten gevolge de uitgaven voor het onderwijs ook zeer hoog zijn, wat uit de laatste begroting wel duidelijk is gebleken. WATER EN ELEKTRICITEIT Voor een deel zijn de zgn. onrendabele gebieden in onze gemeente reeds voorzien van waterleiding en elektriciteit en zeer waarschijnlijk wordt dat werk dit jaar vol tooid. Er werd door de raad in 1958 II maal vergaderd. Met vreugde kan wor den teruggezien op de verbetering van de Paasdijk en Noordweg, op het besluit tot verhuur van de woningwetwonnigen, de reeds gedeeltelijke verbetering van straat verlichting, de grondaankoop voor een sportterrin, enz. Het verheugde de voorzitter in deze ver gadering ook te kunnen meedelen, dat de globale subsidie toezegging van het mi nisterie van sociale zaken en volksgezond heid is verkregen inzake uitvoering van rioleringswerkzaamheden in deze gemeente. Door het Rijk zal 75 van de totaalkosten worden vergoed en uitvoering zal geschie den als Aanvullend werkobject. Uitgere kend is dat dit 789 manweken zal vergen of dat 30 man daaraan een half jaar kunnen werken. In studie is een nieuwe vorm van rioolzuivering, waardoor een zo kostbare installatie als dusver nodig overbodig is. Hoewel financiële moeilijkheden uitvoe ring voorshands onmogelijk maken zal het gemeentebestuur toch diligent moeten blij ven voor wat de torenrestauratie betreft. De hiervoor nodige financiële offers zullen moe ten worden gebracht om dit voor Poortvliet toch waardevolle monument te bewaren. NIEUWE SCHOOL Voor wat de bijzondere school betreft is reeds een uitspraak gedaan omtrent nieuwbouw. De voorzitter hoopt dat dit zo spoedig mogelijk verwezenlijkt kan worden, terwijl er voor de o.l. school restauratie plannen zijn. De noodzakelijkheid voor het bezit van een ambtswoning voor het Hoofd der openbare school zal steeds meer wor den gevoeld, zo meent de voorzitter. Het plan tot aanleg van een nieuw sportterrein Drqf toch tenminste die pijnennit Doe een bloedzuiverende kuur Iedere morgen de kleine dosis Kruschen en ge voelt U een heel ander mens. 't Is of mét de pijn ook de jaren van U afvallen, naarmate Kruschen's heilzame wer king zich aan Uw organen mededeelt. Begin morgen met Kruschen en gij zult al gauw ervaren, hoe goed 't U doet. is in voorbereiding en wordt hopenlijk nog dit jaar verwezenlijkt. Moge ook de in het vooruitzicht gestelde financiële regeling voor de gemeenten dit jaar een feit worden. De werkgelegenheid heeft de voortduren de zorg van het gemeentebestuur. In dit verband wees de voorzitter op de gevormde regionale commissie ter bevordering van de werkgelegenheid, die voornemens is dit jaar aktiviteiten naar buiten te lanceren en al zal men niet direct tot een oplossing kunnen komen, toch moet het reeds van groot be lang geacht worden, dat de streek er een drachtig de schouders wil onderzetten. (Voorzitter van deze commissie is spreker) Ook ten aanzien van de ingestelde streek- verbeteringscommissie hoopt de voorzitter, dat er vele goede dingen tot stand gebracht zullen worden om tenslotte nog de con centratie van de thoolse waterschappen te memoreren en allen Gods zegen en de beste wensen voor dit pas begonnen jaar toe te bidden. Wethouder van der Slikke dankt de voor zitter voor het mooie overzicht en voor de tot de raad gerichte wensen om wederkerig alle goeds te wensen voor voorzitter en gezin. Ook raadslid van Ast hoopt op Gods onmisbare zegen voor allen, evenals weth. Krijger en de andere raadsleden waarbij allen de voorzitter danken voor het aantrekkelijk overzicht van 1958. ELEKTRIFICATIEPLAN Vervolgens wordt het nieuwe elektrifi- catieplan aan de raadsleden voorgelegd en door de voorzitter toegelicht. Op de meest markante punten en straathoeken zal een verbeterde verlichting worden aangebracht, wat zal inhouden dat een 20 nieuwe palen gezet zullen worden en bestaande lichtpun ten naar betere punten verschoven zullen worden. Voor een en ander is een post op de begroting geplaatst van 75.000, De raad kan zich met he tdesbetreffend voorstel volkomen verenigen. Verder wordt aan de nieuwe wegen buiten de gemeente- kom een naam gegeven, opdat ook daar een betere aanduiding wordt verkregen. De voorzitter dankt de hiertoe uit de Stichting Gemeenschap Eiland Tholen gevormde com missie onder leiding van dhr. W. L. Blin- denbach te St.-Maartensdijk en de pl. ad viseur oud-dijkgraaf Geuze. Afgewezen wordt het verzoekschrift van het Ned. Genootschap tot reclassering om contribuerend lid te worden tegen 5, per jaar. Overgelegd wordt de balans, verlies en winstrekening 1957 van de Waterleiding Mij en het jaarverslag van de Stichting maatschappelijk werk en gezinszorg, evenals het rapport 1957 en de ontwerp begroting 1959 van huize „Ten Anker" Voor wat dit laatste betreft merkt de voorziter op, dat het bestuur van „Ten Anker" er naar streeft in de toekomst ver liezen te voorkomen en daardoor ook ver hoging van de verpleegkosten. De heer Bijl informeert of „Ten Anker" vol zit. De voorziter antwoordt dat er zelfs een behoorlijke wachtlijst is. Weth. Krijger zou het zeer op prijs stel len, wanneer aanvragen van in het eiland woonachtigen voorrang zouden krijgen, wat niet altijd het geval schijnt te zijn. De voorzitter antwoordt dat in de aan loopperiode uit de streek zelf geen vol doende belangstelling bestond, zodat er ook van elders zijn aangetrokken. Nu zal het bestur aan streekbewoners voorrang ver lenen. Daarbij moet spreker er nog wel op wijzen, dat „Ten Anker" niet gezien moet worden als een verpleeghuis, maar als- een stichting voor Bejaarden. De tuintjes in de gemeente worden vol gens bestaande overeenkomst opnieuw ver- hurd tot wederopzegging. Dhr. Bijl wijst er op, dat er moeilijkhe den zijn ondervonden vanwege de wet op de aardappelmoeheid en vraagt het gemeen tebestuur hieraan meer aandacht te willen schenken. De huurders zijn er nu onwetend en onopzettelijk ingelopen. De voorzitter antwoordt dat zulks buiten het gemeentebeleid staat. Er is een desbe treffende publicatie aangeplakt, maar ge woonlijk wordt die niet gelezen. De beer van Ast vraagt of de raad geen pogingen kan doen de opgelegde boetes geannuleerd te krijgen, maar de voorzitter acht dit onmogelijk. Dhr. van Houdt zegt er destijds de be trokken ambtenaar op te hebben gewezen hoe het precies in elkaar zat en die gaf de verzekering, dat hij het weliswaar moest doorgeven, maar dat er geen boetes zouden vallen. Nu is dit toch nog gebeurd. Voor commissievergadering zal voortaan een vast presentie geld van toepassing zijn van 4.50 per vergadering per man. Aan de heer C. M. Uijl wordt een stukje bij zijn perceel gelegen gemeentegrond ver kocht. Gunstig is beschikt op het verzoek van het gemeentebestuur aan het provinciaal be stuur om de maximumsnelheid in de ge- meentekom (provinciale weg) tot 50 km. per uur te verlagen, terwijl waarschijnlijk ook het verzoek wordt ingewilligd tot uit breiding van die gemeentekom. Dhr. van Houdt meent dat er vele snel heidsovertredingen te constateren zijn, waar op de voorzitter antwoordt dat 50 km in een bebouwde kom ook niet weinig is. Voor ontvangst van de afvaardiging der adoptiegemeenten bij afsluiting van die adoptie zal de gemeente Poortvliet 145.60 betalen. RONDVRAAG Dhr. van Ast wijst op de grote putten die in de Stoofstraat voorkomen en atten deert voorts op de wachtplaatsen van de autobussen, waar de reizigers elke weers- bescherming ontberen. De voorzitter zal zich hieroe met de on dernemer in verbinding stellen. Dhr. van Houdt vindt dat er veel is op geknapt door de Herverkaveling, maar bij J. Kleppe zit men met de stank van het riool. Kan dat niet verholpen worden. De voorziter zal dit eens laten onder zoeken, al schijnt het hem niet uitdrukke lijk een gemeenteaangelegenheid toe. De heer Uijl zegt via de nieuwsberichten het S.O.S. te hebben gehoord van de Com missaris der Koningin in Zeeland omtrent de woningtoewijzing. Zou men daaraan als raad gen adhaesie betuigen De voorzitter anwoordt, dat de Commis saris in deze ongetwijfeld sprak namens alle gemeenten. Dhr. Geuze vraagt of er van restauratie der openbare lagere school dit jaar nog iets zal komen. De voorzitter wil hiermee erg voorzichig zijn. Er zijn reeds sanitaire verbeteringen aangebracht, die noodzakelijk waren, maar het is niet denkbeeldig, dat wanneer er straks een nieuwe bijzondere school komt de oudercommissie er ook anders over gaat denken dan nu. Dhr. van Ast is het daarmee roerend eens. Tenslotte vraagt weth. Krijger of er soms een aanvrage is voor kleinmetaalindustrie- vestiging ter plaatse, waarvan de voorzitter evenwel niets bekend is. Daarna' sluiting. VERGADERING „LANDBOUWBELANG" Voor de vergaderingen, de landbouw be treffende is altijd goede belangstelling, wat ook vorige week donderdagavond het geval was, toen „Landbouwbelang" in de zaal van W. Rijnberg, café Molendijk, z'n jaar vergadering hield. Er waren 56 leden aan wezig en wanneer één hunner bij zijn ver trek naar deze vergadering thuis heeft ge zegd, dat „het wel niet zo lang zou duren", vergistte hij zich voor de zoveelste maal. Inzonderheid de rondvraag leverde een ge animeerde discussie op. De voorzitter, de heer C. J. Kooijman begon met alle aan wezigen inclusief hun thuisblijvende huis genoten nog het beste voor 1959 toe te wensen en moest verder tot zijn spijt vast stellen, dat het afgelopen jaar nog weinig vooruitgang liet zien voor een blijvende vrede in de wereld. Integendeel de span ning blijft voortduren. Moge het nieuwe jaar een nieuwe grondslag geven voor een hechtere samenwerking in de wereld, aldus dhr. Kooijman. Wel kon hij van een eco nomische verbetering gewag maken in het afgelopen jaar; deviezenpositie en betalings balans hbeben zich zelfs gunstig ontwikkeld. De in werking getreden E.E.G. is nog te kort van levensduur om de gevolgen daarvan reeds te kunnen voorspellen. Een bijzonder feit was in het jaareind 1958 nog de sa menvoeging van polders en waterschappen op Tholen, mede een consequentie van de Herverkaveling, zo vond spreker. Verder ook betere wegen en ontwatering. De aan besteding van nieuwe wegenaanleg is voor Sint-Annaland dezer dagen te verwachten, waardoor we er middenin komen te zitten. Moge het ook hierbij zo zijn, dat de kost voor de baet uitgaat. van neus, snuift en v keel of borst, £t U weg met Het afgelopen landbouwjaar kon dhr. Kooijman vrijwel onverdeeld gunstig noe men, ook voor de steeds toenemende bollen teelt. Spreker memoreerde voorts de gehou den ZLM dagen en dankte nog alle mede werkers voor het, behoudens de ongunstige weersgesteldheid, welslagen daarvan. In grote trekken liep hij opbrengst en prijzen van de verschillende landbouwprodukten door, waarmee dhr. Kooijman zijn openings woord besloot. Uit het jaarverslag van secretaris A.- A. Goedegebuure Azn. bleek, dat het ledental door vertrek en overlijden van 317 naar 308 was teruggelopen. De omzet daarentegen was opnieuw groter dan vorig jaar. Er werd een winstsaldo geboekt van 226.94, terwijl het balanstotaal 33.390,36 aangaf met een reserve van 8160,42. Herkozen werden de bestuursleden A. A. Goedgebuure Azn. en L. J. van Popering, waarbij echter eerstgenoemde zijn secretaris functie aan laatsgenoemde overdroeg. De voorzitter betuigde dhr. Goedegebuure na mens bestuur en leden dank voor de uit stekende vervulling van die functie geduren de enkele jaren en was vol vertrouwen voor wat zijn opvolger betreft. In de plaats van het niet herkiesbare con trolelid J. Th. Akkermans werd benoemd de heer Ph. v. d. Weele. De voorzitter deelde hierna mee, dat voor de door de CAV „Eiland Tholen" uitge schreven obligatielening reeds voor ƒ100.000 was ingetekend en waar men niet verder gaat dan 150.000,dient men haast te maken om hieraan nog te willen deelnemen. Hij wees er op, hoe „Eiland Tholen" bezig is de verdere plannen voor de komende bouw van nieuwe bedrijfsruimte uit te wer ken en gaf een opsomming van de voor delen, die zijn verbonden aan de voor dat gebouw aangewezen plaats aan de nieuwe haven. Spreker besloot deze mededelingen met de mening uit te dragen, dat men z.i. „Eiland Tholen" met die plaats kon feli citeren. Hierna werd een uitvoerige causerie ge houden door de zaakvoerder van „Eiland Tholen" de heer J. A. Heijboer, die er op wees, dat „Landbouwbelang" te Sint-Anna- land de grootste afnemer is van de bij deze coöperatie aangeslotenen, n.l. voor een be drag van 283.000,De totale omzet be liep 2.2 miljoen. Zoals bekend bestaat „Eiland Tholen" in hoofdzaak van levering HAMFA-f ruw of schraal HAMEA-GELEIlT"b°95cti van meststoffen en inname van de produk- ten der leden. 3300 ton meststoffen voor 640.000,werden afgeleverd. Vervolgens wees dhr. Heijboer op de nu soms nog wat moeilijkheden opleverende grote aan voer op een bepaald tijdstip van granen, iets wat na ingebruikname van het nieuwe be drijfspand wel tot het verleden zal behoren. Verder besprak de zaakvoerder de brouw- gerstafzet en de moeilijkheden daarmee met de C.B.K. Wat de schokkers (erwten) afzet betreft, is het heel anders gelopen dan is verwacht. Dhr. Heijboer liet verder alle nieuwe mengmeststoffen en de agrarische produk- ten de revue passeren. De voorzitter vulde dit nog aan voor wat de gladiolenteelt be treft en waarschuwde vooral het gladiolen- loof te verwijderen. Hoe gunstig ook, in zonderheid voor het kleinbedrijf de uitkom sten de laatste jaren mogen zijn bij gladio lenteelt, meende spreker toch te moeten waarschuwen deze teelt niet te overdrijven. De markt achteraan zaaien is nog zelden goed uitgekomen. Overigens tracht ook „Landbouwbelang" de fijnere teelten meer ingang te doen vinden, waarom o.a. op de grond rond de nieuwe veiling voorbeeld perceeltjes zullen worden aangelegd. Bij een 60 tal kleinbedrijven worden enquetes inge steld omtrent de intensiviteit. Spreker ver zocht hieraan medewerking te verlenen, om dat het alles gericht is op een vermeerdering van werkgelegenheid c.q. uitkomstverbete ring, voor zover nodig en mogelijk. Het tijdig bekend maken van de richt prijzen (zoals voor granen en suikerbieten) is voor de landbouw van uitermate groot belang, waarom men dan ook dankbaar kan zijn, dat zulks nu beter gaat dan voorheen. Inmiddels waren ook gearriveerd de he ren J. Markusse RLVD en het Hoofd van de lagere landbouwschool te Scherpenisse, de heer A. C. van Heusden, beiden door de voorzitter apart verwelkomd. De heer Markusse deed nog enkele mede- dedelingen in verband met de herverkaveling er daarbij op wijzend, dat nu de wegen onder Sint-Annaland worden aangelegd de moei lijkheden hier voor compensering pas dui delijk werden. Immers bij de wegenaanleg zijn ruim 200 landbouwers betrokken en zo moest wel een basis genomen worden voor compensatiegrond. Degene, die door wegen aanleg voor minder dan 75 roeden wordt gedupeerd komt voor compensatie niet in aanmerking, maar krijgt daarvan iy2 x de pachtwaarde. De overigen zullen worden gecompenseerd, wat voor 1 februari a.s. bekend zal zijn. Mocht dan iemand zijn vergeten, laat men dit dan onmiddellijk laten weten. Om tot die compensatie te komen, heeft ook de Sint-Maartensdijkse agrarische sector een veertje gelaten. Spreker wees er voorts op, dat bij „braakliggende grond" groenbemesting minder kost dan de grond bewerking daarvan. Hij deed een beroep op allen geen „roofbouw" te gaan plegen of van de gedachte uit te gaan, dat „m'n buurman dat maar op moet knappen". Men doet er immers ook zichzelf nadeel mee. In antwoord op gestelde vragen verklaar de de heer Markusse, dat de weg langs de nieuwe veiling voor 1 juni gereed moet zijn en de andere nieuwe wegen voor 1 september. Verdere vragen omtrent de tuinbouwteelt vergunningen deed aan het licht komen dat er nogal misverstand bestaat over de mo gelijkheden, die er zijn na het verkrijgen van het diploma voor de 2 jarige tuinbouw- cursus, zoals er ter plaatse twee worden gegeven. Dit houdt niet in, dat men met dat diploma ook recht zou hebben op een tuinbouwvergunning. Een en ander werd toegelicht door dhr. van Heusden, die overi gens adviseerde aan de tuinbouwconsulent in Zeeland ir van Hennik te vragen daarop eens dieper in te gaan, zoals blijkens het antwoord van de voorzitter ook reeds in het voornemen lag. Daarna sluiting. GEVONDEN Een paar dames glacé handschoenen en 1 damespolshorloge (nikkel). Inlichtingen bij de postcommandant der Rijkspolitie. BIETENCAMPAGNE We zijn wat laat, maar toch willen we hieronder de totale aanvoer via de weeg brug laten volgen van de suikerbietencam pagne 1958, die op zichzelf ook laat eindig de. 't Is 'n bijzonder gunstig bietenjaar ge worden wat de kilo-opbrengst betreft en het suikergehalte lag ook niet laag. Door de weegbrug „De Waarborg" werden gewo gen: Voor de V.C.S 1958 1957 te Dinteloord 2.693.513 kg 2.411.366 kg Roosendaal 2.671.503 kg 2.565.819 kg Puttershoek 3.626.837 kg 3.258.229 kg C.S.M. 2.625.999 kg 2.334.892 kg Totaal 11.617.852 kg 10.570.396 kg Ruim 1 miljoen kg meer dus dan vorig jaar, zoals uit de tabel daarnaast te zien is en een vrijwel gelijk aantal kilo's als in het jaar 1956. HUISSLACHTINGEN In de maand december werden 58 vergun ningen uitgereikt voor huisslachting, waar onder voor varkens 52, voor 1 rund en 5 kalveren. In het jaar 1958 werden 265 vergunnin gen uitgereikt. (zie verder plaatselijk nieuws 1ste blad). 94 PAUL BRICKHILL De levensgeschiedenis van Douglas Bader, de Engelse piloot zonder benen. Bader zei: ,,Dank u, generaal, maar op de tweede trip hebben we 't niet gemakkelijk gehad. Ze stuurden ons er weer te laat op uit en de Duitsers waren nog een heel eind boven ons toen we ze zagen. Dat was allesbehalve gunstig voor een aanval. Als we met één squadron waren geweest, zouden we waarschijnlijk door de 109's aan flenters zijn geschoten. Maar als ze ons tien minuten eerder hadden losgelaten, zouden we precies de goeie hoogte hebben bereikt en dan hadden we er nog heel wat meer te pakken gekregen." „Ik zie niet in waarom dat niet kan, generaal" (hij zat weer op zijn stokpaardje). „Zodra ze boven Calais in formatie komen, moeten wij opstijgen en naar het Zuiden gaan. Wij behoren hen het eerst aan te vallen, terwijl 11 Groep start om hoogte te winnen." „Nu, je weet dat ik er ook zo ongeveer over denk," zei Leigh-Mallory. „Maar je moet niet vergeten dat we geen reserve hebben. 11 Groep moet de beslissing nemen en 't is voor hen niet zo gemakkelijk. Persoonlijk zou ik het liefst zien dat ze vandaag nog alle squadrons, waarover ze kunnen beschikken, inzetten." we „Goed, generaal, maar reserve of geen reserve werden vandaag veel te laat opgeroepen." „Ben ik met je eens," zei de vliegbasiscommandant, „Maar jullie score van vandaag zal hun wel iets zeggen daar zal ik zelf voor zorgen - en ik verwacht dat ze jullie van nu af aan wel eerder zullen oproepen." „Ik hoop 't generaal," antwoordde Bader hartgrondig en toen vervolgde hij enthousiast: „Weet u wat ik zou willen, generaal? Een complete formatie neerhalen, zodat er niet één mof naar huis teruggaat." Leigh-Mallory lachte. „Jij bent 'n bloeddorstige knaap! Maar ais jullie op deze manier doorgaan ,dan krijg je er nog wel 's de kans toe." Die kans kregen ze op de 18e September. Om half vijf in de middag werd ende vij squadrons opgeroepen en Woodhall rapporteerde door de radio dat er meer dan veertig bandieten uit het Zuid-Oosten op Londen afkwamen. Bader bracht zijn wing door een dunne wolkenlaag, die op 7000 meter hoogte hing, naar 8000 meter. Dicht onder hen strekte zich mijlenver het witte wolkendek uit, een ideale achtergrond voor vijandelijke vliegtuigen. Er was niets te zien. In een vlakke duik bracht hij zijn formatie onder het wolken dek en ze kruisten onder het witte plafond, waar ze zich behaaglijk veilig voelden, omdat niemand hen van boven kon bespringen. Weer wezen de wolkjes van het luchtdoelgeschut hun de weg. Eerst zag Bader de zwarte vlekjes in Zuid-Oostelijke richting en enkele ogenblikken later de ter lager kreeg hij zijn Hurricane weer onder controle en toen zag hij dat boven hem de bommenwerpers wa ren teruggekeerd en door de jagers werden achtervolgd, bommenwerpers. Het waren twee kleine groepen, alles bijeen bijna veertig toestellen, die op 5000 meter boven een bocht van de Theems in de buurt van Gravesend vlogen. Er waren meer Britse toestellen dan Duitse! 't Was niet te geloven! Terwijl de Britse jagers draai den om de vijand van achteren te bespringen, zag hij met wilde vreugde dat het uitsluitend bommenwerpers waren: JU.88's en Dorniers. Er was geen 109 te be kennen. De bommenwerpers waren ruim duizend meter onder hem, precies waar hij ze 't liefst had. Het was nu geen kwestie van uit de zon komen, want de zon zat achter de wolken. Hij dook naar de JU.88's in de voorste groep bommenwerpers en zijn woeste horde joeg achter hem aan. Een Junkers vulde zijn gehele vizier en toen hij van honderd meter afstand vuurde, begon de bakboordmo tor rook uit te braken en viel de bommenwerper in een linkse bocht omlaag. Hij trok zijn toestel op naar de zwerm duikende, zigzaggende, door elkaar heen schie tende toestellen, en schoot op een paar Dorniers die voor zijn vizier langs joegen en weer verdwenen; twee maal achtereen kwam hij bijna met een bommenwerper in botsing. Een Hurricane kwam als een wilde op hem af gieren; hij rukte de stuurknuppel opzij, kwam in iemand's slipstroom en tolde in een vrille. Duizend me- In het Zuid-Oosten, lager en afgescheiden van de rest, sloop een Dornier naar het Oosten en hij joeg er achter aan. Voor de trage Dornier was er geen ontkomen mogelijk; Bader naderde voor de genadeslag, wachtte met vuren tot hij op vijftig meter afstand was en drukte toen op de vuurknop. Toen zijn kogels wegspoten, raakte de vijandelijke boordschutter de kluts kwijt en sprong uit het.toestel. Zijn waggelende gestalte werd door de wind uit de geschutskoepel geveegd en zijn parachute, die onmid- delijk open ging, bleef achter een der dubbele staart vinnen haken en zweepte hem heen en weer. Toen hij daar hulpeloos aan de lijnen hing, begon de Dornier, onbestuurbaar geworden, als krankzinnig te „steige ren", schoot steil omhoog en dan weer in de diepte, won weer snelheid en schoot andermaal om hoog. Bader ging een beetje uit de buurt en sloeg het schouwspel met stomme verbazing gade. Plotseling tui melden nog twee mannen uit de geschutskoepel en even later bloesemden hun witte parachutes open. De on bemande Dornier bleef zijn woeste curves door de lucht trekken; het toestel verloor steeds meer hoogte en sleepte nog altijd de ongelukkige boordschutter achter zich aan. Plotseling door medelijden gegrepen, dook Bader omlaag en vuurde op de man om hem uit zijn lijden te verlossen, maar voor zo ver hij zien kon miste hij hem. De Dornier viel in een steile duik en hij keerde het toestel de rug toe. (Wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 1959 | | pagina 5